Sou Köpwüng

Sópwósópwóló le maun ngeni ekkewe chón Kanaan

1 Iwe, mwirin än Joshua a mäló, a fis pwe ekkewe aramasen Israel ra eisini ewe SAMOL o apasa, “Menni einang epwe akkomw le feittä o maun ngeni ekkewe chón Kanaan?”

2Iwe, ewe SAMOL a pölüweni o apasa, “Chón ewe einangen Judah repwe feittä, pün ngang üwa fen ewiller pwe repwe liäpeni ewe fönü.”

3Iwe, ekkewe souakkomwen ewe einangen Judah ra apasa ngeni märääriir kewe seni ewe einangen Simeon, “Öüpwe chuungeni keem pwe sipwe maun ngeni ekkewe chón Kanaan mi nónnóm lón ewe kinikinin fönü mi einet ngeni keem. Mwirin, äm aipwe älisi kemi le tööki inetimi we fönü.” Ina minne ekkewe mwän seni ewe einangen Simeon ra feilló fiti chón ewe einangen Judah.

4Lupwen ekkewe mwän seni ewe einangen Judah ra feittä o maun, ewe SAMOL a ewiller ina minne ra okkufu ekkewe chón Kanaan me ekkewe chón Periz. Iwe, ra niieló engol ngöröw mwän mi pwora me lón ewe telinimw Bezek. 5Iwe, lupwen ra nóm lón Bezek, ra sereni Adoni-Bezek o ra maun ngeni i. Iwe, ekkewe chón Kanaan me ekkewe chón Periz ra kuf. 6Adoni-Bezek a sü, nge ekkewe chón Israel ra tapweri i o ra mwittir liäpeni. Iwe, ra pöküweló öütülapen pöün me öütülapen pachapachan.

7Iwe, Adoni-Bezek a apasa, “A piin wor fiik king ngang üwa pöküüweló öütülapen pöüür me öütülapen pachapacher ra soun achchupi eneer me fän äi cheepel. Iwe, iei Kot a liwinisäfäli ngeniei liwinin meet ngang üwa föri ngeniir.” Mwirin, ra uwealó ätei Jerusalem; iwe, a mäló me ikenan.

8Iwe, ekkewe re Judah ra maun ngeni Jerusalem o ra liäpeni. Ra niieló ekkewe aramasen lón meinisin ren ketilas o kenaló ewe telinimw.

9Mwirin ekkewe re Judah ra kul o feittiw öör pwe repwe maun ngeni ekkewe chón Kanaan mi nóm lón ewe fönü mi chukuchukutä, lón ewe fönü Öör me lón ewe fönü mi tekisón pelilotow. 10Ekkewe chón Judah ra feilló o maun ngeni ekkewe chón Kanaan mi nóm lón Hebron (iten Hebron me mwan Kiriath Arba.) Iwe, ra okkufu ekkewe mwiichen sounfiu nöün Sheshai, Ahiman me Talmai. 11Iwe, ra feilló seni ikenan o ra maun ngeni ekkewe aramas mi nóm lón ewe telinimw Debir (iten Debir me mwan Kiriath Sefer.)

12Mwirin, Kaleb a apasa, “Ese lifilifil ika iö epwe maun ngeni Kiriath Sefer o liäpeni, ngang üpwe ngeni i neii we föpwül Aksah pwe pwülüwan.” 13Iwe, Othniel nöün pwiin Kaleb we kükkün itan Kenaz a liäpeni Kiriath Sefer. Ina minne Kaleb a ngeni Othniel nöün we föpwül itan Aksah pwe pwülüwan.

14Iwe, a fis pwe lupwen Aksah a pwülüweni Othniel, Aksah a pesei ngeni Othniel pwe epwe tungórei pwisin semen Aksah we pwal ew tännipi. Iwe, lupwen neminnewe a töötiw seni wón waan we dongki, Kaleb a eisini, “Meet ka mochen? Meet ngang üpwe tongeni föri fänitom.”

15Iwe, neminnewe a apasa ngeni saman we, “Kopwe ngeniei pwal ew feiöch. En ka kirekiröch le fang ngeniei ew fönü me Öör. Iwe, kose mochen kopwe pwal ngeniei ekkewe kólik mi pwuachchetä.”

Iwe Kaleb a ngeni neminnewe ekkewe pwuachchen kólik mi nóm soosotä me ekkewe mi nóm soosotiw.

16Iwe, lupwen chón ewe einangen Judah ra feilló seni Jeriko, ekkewe chón Ken, iir mwirimwirin semen pwülüwen Moses we ra fitiir le sääi o tolong lón ewe fönüapöön Judah. Iwe, ra nómwóló leiin ekkewe aramas ikenan, arap ngeni ewe telinimw Arad mi nóm lón ewe fönü Öör.

17Mwirin, ekkewe re Judah ra chuungeni märääriir kewe re Simeon pwe repwe maun ngeni ekkewe chón Kanaan mi nónnóm lón Zefath. Iwe, ra unusen ataeló ewe telinimw. Ina minne ewe telinimw a iteni Hormah. 18Ekkewe re Judah ra pwal liäpeni ekkewe telinimw Kaza, Ashkelon me Ekron fiti ekkewe kinikinin fönü mi nóm ünükküür.

19Iwe, ewe SAMOL a fiti ekkewe chón Judah, iei popun ra liäpeni pwe fönüwer ewe fönü mi chukuchukutä. Nge resap tüfichin tapweewu ekkewe aramas mi nónnóm lón ekkewe maasies, pwokiten ekkewe aramas mi nóm ikenan a wor waar wóóken mächä. 20Iwe, ra ngeni Kaleb ewe telinimw Hebron usun Moses a pwon. Mwirin, Kaleb a ösüüwewu ekkewe aramas mi nónnóm ikenan, iir mwirimwirin nöün Anak kewe ülümön mwän. 21Nge chón ewe einangen Benjamin resap tüfichin ösüüwewu ekkewe chón Jebus mi nónnóm lón Jerusalem. Ina minne, tori ikenäi, ekkewe chón Jebus ra nónnóm lón Jerusalem leiin ekkewe mwirimwirin Benjamin.

22Pwal ekkewe mwirimwirin Josef ra feittä maun ngeni ewe telinimw Bethel. Iwe, ewe SAMOL a fitiir. 23Ekkewe mwirimwirin Josef ra tiinaló ekkóch mwän pwe repwe operi Bethel (iten Bethel me mwan Luz.) 24Iwe, ekkewe chón op ra sereni emön mwän a feilliwu seni ewe telinimw. Iwe, ra apasa ngeni ewe mwän, “Kose mochen kopwe äiti ngeni keem ewe alen tolong lón ewe telinimw, nge äm aipwe kirekiröch ngenuk.” 25Ina minne, ätewe a äiti ngeniir ewe alen tolong ngeni ewe telinimw. Iwe, ra niieló chón ewe telinimw ren ketilas, nge ra amanawa ewe mwän me chón an famili meinisin. 26Mwirin ekkóch fansoun, ewe mwän a mwökütüló ngeni fönüwen ekkewe chón Hit, ia i a öüüwetä ie ew telinimw. Iwe, a eita ngeni ewe telinimw Luz. Iwe, iei iten ei telinimw tori ikenäi.

Esap unusöch ar liäpeni ewe fönü

27Chón ewe einangen Manassah resap tüfichin ösüüwewu ekkewe aramas mi nónnóm lón ekkewe telinimw Beth Shean, Taanak, Dor, Ibleam, Mekiddo me ekkewe sóóp mi nóm pwellin ünükküür, pün ekkewe chón Kanaan ra pöchökkül le ömwöchümwöchütiw pwe repwe nóm lón ewe fönü. 28Iwe, a fis pwe lupwen ekkewe chón Israel ra pöchökküleló, ra eriäni ekkewe chón Kanaan pwe repwe angang ngeniir usun chón kinroosi, nge resap tongeni ösüürewu meinisin seni ewe fönü. 29Pwal chón ewe einangen Efraim resap tüfichin ösüüwewu ekkewe chón Kanaan mi nónnóm lón Kezer. Ina minne, ekkewe chón Kanaan ra chök sópweló le nónnóm leiir lón Kezer. 30Chón ewe einangen Zebulun resap pwal tüfichin ösüüwewu ekkewe chón Kanaan mi nónnóm lón Kitron me Nahalol, mi sópweló le nónnóm leiir. Nge ra eriäniir pwe repwe angang usun chón kinroosi. 31Pwal chón ewe einangen Asher resap tüfichin tapweewu chón ekkewe telinimw Akko, Sidon, Ahlab, Akzib, Helbah, Afik me Rehob. 32Enletin, pwokiten chón ewe einangen Asher resap tapweewu ekkewe chón Kanaan mi nónnóm leiir, ina minne ekkewe chón Kanaan ra ouwannam lón ewe fönü ia ekkewe mwirimwirin Asher ra nónnóm ie. 33Chón ewe einangen Naftali resap pwal tüfichin tapweewu chón ekkewe telinimw Beth Shemesh me Beth Anath. Iwe, a fen sossor pün ekkewe chón Kanaan ra fen ouwannam lón ewe fönü ia chón ewe einangen Naftali ra nónnóm ie. Iwe, inamwo nge aramasen ekkewe telinimw Beth Shemesh me Beth Anath ra wiisen chón kinroosi ngeni ekkewe mwirimwirin Naftali. 34Nge ren chón ewe einangen Dan, ekkewe chón Amor ra etieer ngeni ewe fönü mi chukuchukutä o resap mwüüt ngeniir pwe repwe feittiw lón ekkewe maasies. 35Iwe, ekkewe chón Amor ra chök pöchökkül le ömwöchümwöchütiw ar repwe nóm lón Chukun Heres, Aijalon me Shaalbim. Nge lupwen ekkewe mwirimwirin Josef ra pöchökküleló, ra eriäni ekkewe chón Amor pwe repwe angang ngeniir usun chón kinroosi. 36Iwe, kiänin fönüwen ekkewe chón Amor a pwereló seni ewe palen Akrabbim tori Sela o sópweló le feittä seni ikenan.

Än chón Israel älleasolap

2 Mwirin, ewe Chón läng seni ewe SAMOL a feittä Bokim seni Kilkal fän ew poraus fäniten ekkewe chón Israel. Iwe, a üreniir, “Ngang üwa emmwenikemiiwu seni Egypt o emmwenikemilong lón ei fönü ngang üwa pwon fän ökköpöl pwe üpwe ngeni ämi kewe leewo. Iwe, ngang üwa apasa pwe üsap fókkun atai ai pwon ngeni kemi. 2Wiisemi, öüsap ääni ew pwonen etipeew ngeni ekkewe aramas mi nónnóm lón ei fönü, nge öüpwe fen ataetiw ar kewe róngen asór. Nge pwata chök öüwa älleasolap ngeni äi kewe öllük? 3Pwokiten öüwa föri ei, iei minne ngang üsap chüen ösüüwewu ekkewe aramas mi nónnóm lón fönüwemi we. Iwe, iir repwe usun fölün iräfölüföl mi fölüsi leepekimi, nge ar kewe kot repwe och sóssót ngeni kemi iteiten fansoun.”

4Iwe, ina usun meet a fis, pwe lupwen ewe Chón läng seni ewe SAMOL a wes le kapas, ekkewe aramasen Israel ra pwuchöörütä o kechiw. 5Iei popun ra eita ngeni ewe leeni, Bokim (wewen Bokim, kechiw.) Iwe, ra asór ngeni ewe SAMOL me ikenan.

Joshua a mäló

6Lón ewe atun lupwen Joshua a efeillói ekkewe aramasen Israel, ew me ew ekkewe einang ra feilló pwe repwe en me angei fönüwan mi einet ngeniir. 7Iwe, ekkewe chón Israel ra angang ngeni ewe SAMOL lón unusen fansoun ränin manawen Joshua, pwal lón fansoun ränin manawen ekkewe souakkomw mi manawattam seni Joshua, iir chókewe mi küna ekkewe mettóch mi lapalaap meinisin ewe SAMOL a föri fäniten ekkewe chón Israel.

8Mwirin, Joshua nöün Nun we mwän, nöün ewe SAMOL we chón angang a mäló lupwen i a ipwükü engol ierin. 9Iwe, ra peiaseni i lón inetin we fönü mi nóm lón Timnath Serah lón ewe fönü mi chukuchukutän lón Efraim efengin ewe chuuk Kaash.

10Mwirin än ena pilóón aramas meinisin ra mäló, pwal ew pilóón aramas ra määritä me mwiriir resap silei ewe SAMOL, resap pwal chechchemeni ekkewe föfför mi manaman i a föri fäniten ekkewe chón Israel.

Än chón Israel kirikiringaw

11Mwirin, ekkewe aramasen Israel ra föri meet mi ngaw me fän mesen ewe SAMOL o ra fel ngeni ekkewe uluulun ewe önü Baal.

12Ra likitaló ewe SAMOL än ar kewe leewo we Kot mi emmweniirewu seni ewe fönü Egypt. Nge ra tapweló mwirin pwal ekkóch kot ren ar fel ngeni ekkewe kot än ekkewe aramas mi nóm ünükküür. Iwe, ra asoonga ewe SAMOL.

13Ra likitaló ewe SAMOL o ra angang ngeni ewe önü Baal me ekkewe uluulun ewe önüfefin Ashtoreth.

14Ei a föri pwe ewe SAMOL a soong ngeni ekkewe chón Israel, ina minne, i a atolonger lepöün ekkewe chón sooläni pisek fän pöchökkül pwe repwe sooläni pisekiir. A amöömöreló ngeni chón opwuter kewe meinisin mi nóm ünükküür. Iwe, resap tongeni öppölüwa chón opwuter kewe.

15Iteiten fansoun ekkewe chón Israel ra feilló maun, ewe SAMOL a maun ngeniir o föri pwe repwe kuf, usun i a pwon ngeniir. Iwe, ekkewe aramas ra fókkun riäfföü.

16Mwirin, ewe SAMOL a seikätä ekkóch souköpwüng pwe repwe angasa ekkewe chón Israel seni ekkewe chón opwut iir.

17Nge ekkewe chón Israel resap mochen öüseling ngeni nöüür kewe souköpwüng. Nge ra fen föri usun föfförün emön fiin lisowu ren ar ra tókkóló ngeni pwal ekkóch kot o chappetiw ngeniir. Ra mwittir kul seni ewe aal ar kewe leewo ra fätäl lón, pwokiten ar kewe leewo ra älleasochisi än ewe SAMOL kewe öllük, nge iir resap föri iei usun.

18Iwe, iteiten fansoun lupwen ewe SAMOL a seikätä emön souköpüwng lón Israel, i ewe SAMOL a fiti ewe souköpwüng o nöünöü i le angasa ekkewe chón Israel seni chón opwuter kewe lón üküükün fansoun ränin manawen ena souköpwüng. Pün ewe SAMOL a tongeäsini nöün kewe aramas lupwen ra ngüüngü ren chókana mi nemenemengaw ngeniir o eriäfföür.

19Iwe, a fis pwe lupwen ewe souköpwüng a mäló, ekkewe aramas ra pwal liwinsäfäl ngeni ar kewe föfför mi ngaw o ra fen alapaló ar föfföringaw seni chókewe mi manaw akkomw mweer. Ra tapweló mwirin pwal ekkóch kot pwe repwe fel ngeniir o chappetiw ngeniir. Iwe, resap mochen fangatäni ar kewe föfför mi ngaw me ar tipeförea.

20Iei popun ewe SAMOL a soong ngeni ekkewe chón Israel. Iwe, a apasa, “Pwokiten ekkeei aramas ra pwuurätiw äi we pwon ngang üwa ääni ngeni ar kewe leewo o resap älleasochis ngeni äi kewe öllük,

21iei minne, ngang üsap chüen össüwewu me mweer chón ew me ew kewe mwüü Joshua a likiti pwe esap okkufuur me mwen an a mäló.

22Pün ngang üpwe nöünöü chón ekkewe mwüü le sótuni chón Israel pwe üpwe küna ika repwe älleasochisiei ngang ewe SAMOL, usun ar kewe leewo ra föri ika resap.”

23Ina pwata, ewe SAMOL esap mwittir ösüüwewu chón ekkewe mwüü ika mwüüt ngeni Joshua pwe epwe okkufur meinisin.

Ekkewe mwüü mi chüen nómwetiw lón ewe fönü

3 Iwe, ikkeei ekkewe mwüü ewe SAMOL a likitiir lón ewe fönü pwe epwe nöünöü iir le sótuni ekkewe chón Israel, iir chókewe resap chóóni ew me leiin ekkewe maun lón Kanaan. 2(Ewe SAMOL a föri ei pwe ewe pilóón aramasen Israel repwe käeö ngeni ar repwe sile maun, nge a fókkun föri ngeni chókana resap fiffiti mwo maun me mwan.) 3Iwe, ikkeei ekkewe mwüü mi chüen nómwetiw lón ewe fönü: chón Filistia (ikkeiir chókewe mi nóm fän nemenien ekkewe limmön samolun Filistia), chón Kanaan meinisin, chón Sidon me chón Hiv mi nónnóm lón ewe fönü mi chukuchukutä lón Lebanon seni ewe chuuk Baal Hermon tori Lebo Hamath. 4Ekkeei aramas ra chök nómwetiw pwe ewe SAMOL epwe nöünöü iir le sótuni ekkewe chón Israel, pwe epwe küna ika repwe älleasochisi an kewe öllük i a ngeni ar kewe leewo meren Moses.

5Ina minne, ekkewe aramasen Israel ra nónnóm leiin ekkewe chón Kanaan, chón Hit, chón Amor, chón Periz, chón Hiv me chón Jebus. 6Iwe, ekkewe chón Israel ra pwüpwülü fengen me chón ekkewe mwüü. Ra angei nöün chón ekkewe mwüü kewe föpwül pwe pwülüwer, nge ra öpwüpwülüwa nöüür kewe föpwül ngeni ekkewe mwän nöün chón ekkewe mwüü. Iwe, ekkewe chón Israel ra fel ngeni ekkewe kot än chón ekkewe mwüü.

Othniel

7Iwe, ekkewe aramasen Israel ra föri minne mi ngaw me fän mesen ewe SAMOL. Ra möllükaló ewe SAMOL ar we Kot o ra fel ngeni ekkewe uluulun ewe önü Baal me Asherah. 8Mwirin, ewe SAMOL a soong ngeni chón Israel o atolonger lepöün Kushan-Rishathaim ewe kingen Mesopotamia. Iwe, ekkewe aramasen Israel ra nóm fän nemenien Kushan-Rishathaim lón üküükün walüw ier. 9Iwe, lupwen ekkewe aramasen Israel ra siö ngeni ewe SAMOL, ewe SAMOL a seikätä fäniter emön chón angaser. Iten ei mwän, Othniel nöün Kenaz we mwän, pwiin Kaleb kükkün. 10Ngünün ewe SAMOL a feittiw wón äteei; ina minne, i a souköpwüng lón Israel. Ätei a feilló maun ngeni Kushan-Rishathaim ewe kingen Mesopotamia. Iwe, ewe SAMOL a ewilla Othniel pwe epwe okkufu Kushan-Rishathaim. 11Iei minne, a wor kinamwe lón ewe fönü lón üküükün fääik ier. Mwirin, Othniel nöün Kenaz we mwän a mäló.

Ehud

12Iwe, ekkewe aramasen Israel ra pwal försäfäli minne mi ngaw me fän mesen ewe SAMOL. Iei minne, ewe SAMOL a öpöchökküla Eklon ewe kingen Moab, pwe epwe nemeni Israel. 13Mwirin, Eklon a emwiichato ren ekkewe chón Ammon me chón Amalek. Iwe, ra feilló maun ngeni chón Israel o ra okkufur. Iwe, ra liäpeni Jeriko, ewe Telinimwen Palm, ewe irä usun nüü. 14Iwe, ekkewe aramasen Israel ra nóm fän nemenien Eklon ewe kingen Moab lón üküükün engol me walüw ier.

15Nge lupwen ekkewe aramasen Israel ra siö ngeni ewe SAMOL, ewe SAMOL a seikätä fäniter emön chón angaser itan Ehud nöün Kera we mwän, seni ewe einangen Benjamin, nge ätei i emön mwän mi iimööng. Iwe, ekkewe aramasen Israel ra tiinaló Ehud pwe epwe atoura ar takises mooni ngeni Eklon ewe kingen Moab. 16Iwe, Ehud a föri efóch nöün ketilas mi mwochomwooch a kken me rüwepeek, üküükün langattaman, engol me walüw inis. Ehud a riietä nöün we ketilas wón peliifichin aföön o pwölüweló fän üfan we. 17Mwirin, ätei a uwealó ewe takises ren Eklon ewe kingen Moab. (Nge Eklon i emön mwän mi fókkun kitinnup). 18Iwe, lupwen Ehud a wes le ngeni Eklon ewe takises, a tiinaló ekkewe aramas mi fiti i le uweei ewe takises pwe repwe akkomwoló. 19Nge lupwen Ehud a tori ekkewe uluulun önümwäl mi fal seni faaw mi nóm órun Kilkal; iwe, i chök wón an a kulsäfäl o liwiniti Eklon. Iwe, a feitto ren Eklon o apasa ngeni, “Mi wor och poraus mi mwónómwón fänitom en äi king.”

Iwe, ewe king a öllük ngeni nöün kewe chón angang pwe repwe mósónósón o a tiiniirewu meinisin lükün ewe ruumw.

20Iwe, Ehud a fätäleló ren Eklon (nge iei i chök a móót wón ewe sässärin asan lón ruumwan we mi apatapat). Mwirin, Ehud a apasa, “Mi wor och poraus fänitom seni Kot.” Iwe, lupwen Eklon a üütä seni an we leenien móót, 21Ehud a angetiw wón pöüiimööngün, a üttawu nöün we ketilas mi mwochowmoch mi fööfö ngeni peliifichin aföön o a posuwolog lón luuken ewe king. 22Ewe ketilas a fókkun kokolong ina minne pachan we mwo nge a pwölüló fän kirissin luuken ewe king. Iwe, Ehud esap üttawu ewe ketilas seni luuken ätewe. Iwe, affan a seliseliwu. 23Mwirin, Ehud a toowu me wón ewe pwalang, a esipaló asamen ewe ruum mi nóm wón ewe sässärin asan o a lokkeeló.

24Iwe, mwirin än Ehud a toowu, nöün Eklon kewe chón angang ra liwinsäfälito pwe repwe pii. Iwe, ra mäirü pwe asamen ewe ruumw wón ewe sässärin asan a lókkóló. Iwe, ra ekieki pwe eli a chök nóm lón ewe leenien ngasaló lón ruumwan we mi apatapat, 25iei minne ra chök witiwit. Nge lupwen a langattam fansoun än ewe king a mang le toowu, ra poputä le öüürek. Iei minne, ra angei efóch kii o suuki ewe asam. Iwe, lupwen ra suuki ewe asam, ra küna ar we masta a turuló lón ewe ruumw nge a mäló.

26Nge lón ewe ótun ekkewe chón angang ra witiwit, Ehud a fen süüló o luuló peekilón ekkewe uluulun önümwäl mi fal seni faaw. Iwe, a süü ngeni Seirah. 27Iwe, a fis pwe lupwen Ehud a tori chukuchukutän ewe fönü Efraim, a ettiki rappwan esilesil. Mwirin, a emmwenätiw ew mwiichen chón Israel seni wón ekkewe chuuk.

28Iwe, a apasa ngeniir, “Öüpwe tapweto mwiri, pün ewe SAMOL a atolonga chón opwutemi kewe, ekkewe chón Moab lepöümi.” Ina minne, ra tapweló mwirin Ehud. Iwe, ekkewe chón Israel ra liäpeni ekkewe leeni mi äpetepeet me lón ewe chaanpwuupwu Jordan äwenewenen Moab o ra eppeti seni emön an epwe pwereló epeek. 29Ra maun ngeni ekkewe chón Moab o niieló ina epwe üküükün engol ngöröw me leiin nöüür kewe mwän pöchökkül me pwora. Esap wor emön me leiir a tongeni süüló. 30Lón ena ränin, Moab a kuf ren Israel. Iwe a wor kinamwe lón ewe fönü lón üküükün waliik ier.

Shamkar

31Mwirin Ehud, Shamkar nöün Anath we mwän a angasa Israel. I a niieló üküükün wonopwükü re Filistia ren efóch wichiwichin kowu.

Deborah

4 Mwirin än Ehud a mäló, ekkewe aramasen Israel ra pwal förisäfäli meet mi ngaw me fän mesen ewe SAMOL. 2Ina minne, ewe SAMOL a atolonger lepöün Jabin, emön kingen Kanaan mi nemenem lón Hazor. Ewe samolun nöün mwiichen soufiu itan Sisera, a nónnóm lón Harosheth Hakkoim. 3Sisera, i ätewe mi wor üküükün tiwöpwüküw wan wóókenin maun mächä, a fókkun kirikiringaw le eriäfföwü ekkewe aramasen Israel lón üküükün rüwe ier. Mwirin, ekkewe aramasen Israel ra siö ngeni ewe SAMOL pwe epwe älisiir.

4Lón ena fansoun, Deborah, emön soufós fefin, pwülüwen Lapidoth, a souköpwüng lón Israel. 5Neminnei a soun mómmóót fän efóch irä palm usun nüü mi nóm lefiilen Rama me Bethel wón chukuchukutän ewe fönü Efraim o föri an angangen köpwüng. Iwe, ekkewe aramasen Israel ra feittä ren neminnewe pwe epwe atawei le afföörüw ar kana osukosuk. 6Lón ew ränin, neminnei a tiiti o köörato Barak nöün Abinoam we mwän mi nónnóm lón Kedesh lón ewe fönü Naftali. Iwe, neminnei a apasa ngeni Barak, “Iei meet ewe SAMOL, ewe Koten Israel a fen öllük ngenuk: ‘Kopwe feilló o emwiichafengeni üküükün engol ngöröw mwän seni ekkewe einangen Naftali me Zebulun wón ewe chuuk Tabor. 7Iwe, ngang üpwe paanawu Sisera ewe meilapen nöün Jabin mwiichen sounfiu fiti waan kewe wóóken me nöün sounfiu mi chómmóng pwe repwe maun ngenuk me órun ewe Chaanpwuupwu Kishon. Iwe, ngang üpwe atolonger lepöüm pwe repwe kuf reemw me ikenan’ ”

8Iwe, Barak a apasa ngeni neminnewe, “Ngang üpwe feilló are en kopwe fitiei. Nge are en kosap fitiei le feilló; iwe, ngang üsap feilló!”

9Iwe, neminnewe a pölüweni o apasa, “Mi mwirinnö. Ngang üpwe fókkun fituk le feilló. Nge och chök, pwokiten en ka filätä ei sókkun lapalap, en kosap angei ew ling fänitom. Pün ewe SAMOL epwe okkufu Sisera ren emön fefin.” Iei minne, Deborah a üütä o fitaaló Barak ngeni Kedesh. 10Iwe, me lón Kedesh, Barak a köörato chón ekkewe einangen Zebulun me Naftali. Iwe, a wor üküükün engol ngöröw mwän ra fiti le feittä, nge Deborah a pwal fitiir.

11Iwe, Heber ewe chón Ken, emön mwirimwirin Hobab semen pwülüwen Moses we a fen mwökütüló seni ekewe ekkóch chón an we einang o öüüwetä imwan imw mangaku arap ngeni ewe irä ook mi nóm Zaanaim arap ngeni Kedesh.

12Iwe, lupwen ra esile ngeni Sisera pwe Barak nöün Abinoam we mwän a fen feittä wón ewe chuuk Tabor, 13Sisera a emwiichafengeni waan kewe tiwöpwükü wóóken mächä meinisin me nöün kewe soufiu meinisin mi nóm ren. Iwe, ra feilló seni Harosheth Hakkoim tori ewe Chaanpwuupwu Kishon.

14Mwirin, Deborah a üreni Barak, “Kopwe amollóketä o feilló! Ikenäi ewe SAMOL a ewillók pwe kopwe okkufu Sisera, pün ewe SAMOL a akkomw mwom. Ina minne, Barak a emmwenätiw nöün kewe engol ngöröw sounfiu seni wón ewe chuuk Tabor pwe repwe maun. 15Iwe, lupwen Barak a maun, ewe SAMOL a atolonga Sisera me nöün kewe chón waawa wóóken meinisin me ekkewe sounfiu meinisin lón ew nuokkus wätte. Mwirin, Sisera a mwetetiw seni wón waan wóóken o a chök sü wón pecheen.

16Nge Barak a tapweri chón opwuter kewe me war kewe wóóken tori Haroseth Hakkoim o niieló nöün Sisera kewe sounfiu meinisin. Esap wor emön e manaw. 17Nge lón ewe ótun, Sisera a sü chök wón pecheen o süü ngeni ewe imw mangaku imwen Jael pwülüwen Heber ewe chón Ken, pwokiten a wor kinamwe lefiilen Jabin ewe kingen Hazor me ewe familien Heber.

18Iwe, Jael a toowu pwe epwe chuuri Sisera, o a apasa ngeni, “Kopwe tókkoto ikeei lón imwei ei imw mangaku, äi samol. Kopwe tolong, nge kosap nuokkus.” Iwe, lupwen ätewe a tolong ren neminnewe lón imwan we imw mangaku, neminnewe a pölüweló ätewe fän echö plangket.

19Mwirin, Sisera a apasa ngeni neminnewe, “Kose mochen kopwe ngeniei ekis kólik üpwe ünümi, pün ngang üwa kaaka.” Iwe, neminnewe a suuki ew ruumeen milik, a ngeni ätewe pwe epwe wün, mwirin, a pwal pölüwsäfälieló ätewe.

20Iwe, Sisera a apasa ngeni neminnewe, “Kopwe üütä leasamen ewe imw mangaku, nge ika emön aramas epwe feitto o eisinuk ika mi wor emön aramas a nóm ikeei, iwe, kopwe apasa pwe aapw.”

21Nge lupwen Sisera a möürüló ren an mölüülü, Jael, pwülüwen Heber we, a ännifelong ren ätewe fän efóch ama me efóch pwurowókun imw mangaku. Mwirin, neminnewe a amaanalong ewe pwurowók lón esenmwöngön ätewe o a pweretiw tori pwül. Iwe, ätewe a mäló.

22Iwe, lupwen Barak a feitto pwe epwe kütta Sisera, Jael a toowu pwe epwe chuuri i. Iwe, Jael a apasa ngeni Barak, “Kopwe feitto pün ngang üpwe pwääri ngenuk ewe mwän en ka kütta.” Iwe, ätewe a tapwelong mwirin neminnewe lón ewe imw mangaku o küna Sisera a kóón ikenan, nge a mäló ren efóch pwurowók a pwereni esenmwöngön.

23Iwe, lón ena ränin ekkewe aramasen Israel ra küna än Kot a okkufu Jabin ewe kingen Kanaan me fän meser. 24Iwe, seni ena fansoun feilló, ekkewe aramasen Israel ra chök pöppöchökküleló le maun ngeni Jabin, ewe kingen Kanaan, tori ra niieló i.

Ewe kööl än Deborah

5 Lón ena ränin, Deborah me Barak nöün Abinoam we mwän ra ääni ei kööl:

2“Sipwe mwareiti ewe SAMOL lupwen ekkewe souemmwenin Israel ra emmwen, nge ekkewe aramas ra pwapwa le tapweló mwiriir.

3“Öüpwe rongorong, ämi ekkewe king! Öüpwe öüseling ämi ekkewe samol mi pwora! Pün ngang, fókkun ngang üpwe kööl ngeni ewe SAMOL. Ngang üpwe köölün mwareiti ewe SAMOL, ewe Koten Israel.

4“SAMOL, lupwen en ka feiliwu seni Seir o ka karisiló lón ewe maasiesin Edom, fönüfan a chechcheech nge üüt a püngütiw seni ekkewe kuchuun läng.

5“Ekkewe chuuk ra cheech lupwen ewe SAMOL a wareto, ewe mwo chuuk Sinai nge a chechcheech me fän mesen ewe SAMOL, ewe Koten Israel.

6“Lón ekkewe rän lón fansoun Shamkar nöün Anath we mwän, lón ekkewe rän lón fansoun Jael, ekkewe aramas ra erikirik seni ar repwe fätäl wón ekkewe alalap, nge ekkewe chón sääi ra fätäl wón ekkewe alekis mi pwór.

7A wor ekkóch chök aramas ra nóm lón ekkewe sópwun Israel, tori ngang Deborah üwa üütä pwe üpwe emön inelap lón Israel.

8Lupwen chón Israel ra filätä ekkóch kot mi fö, maun a tori leasamalapen tittin ewe telinimw. Nge esap wor ew pisekin eppetin feiengaw ika efóch siles epwe pwä me leiin ekkewe fääik ngöröw sounfiu lón Israel.

9Lelukei a tongei ekkewe meilapen Israel me ekkewe aramas mi pwapwa ar repwe tapweló mwiriir. Sipwe mwareiti ewe SAMOL!

10“Öüpwe öüseling, ämi ekkewe mi waawa ekkewe dongki mi pwechepwech o móót wón ekkewe leenien móót plangket mi ling wón ekkewe dongki. Pwal ämi ekkewe mi fätäl wón ewe aal öüpwe öüseling.

11Öüpwe öüseling ngeni ngiingin chón kööl än chón ewe sóópw mi mwiichfengen órun ekkewe chönüttu. Ra ächchemasäfäli le aporausa än ewe SAMOL kewe föfför mi pwüng, ekkewe föfför mi pwüng än nöün kewe sounfiu me lón Israel. Mwirin, nöün ewe SAMOL kewe aramas ra telitiw ren ekkewe asamalapen tittin ewe telinimw.

12“Kopwe pwäätä, en Deborah, kopwe pwäätä. Kopwe pwäätä, kopwe pwäätä o köölüw echö kööl. Kopwe pwäätä en Barak! Kopwe emmwenaló noum kewe chón ooló en nöün Abinoam we mwän.

13Mwirin, ekkewe lussun mi chüen manaw ra telitiw seni Tabor pwe repwe maun ngeni ekkewe aramas tekia. Nöün ewe SAMOL kewe aramas ra fitieitiw pwe repwe maun ngeni ekkwe mi pwora.

14Ekkóch ra feitto seni ewe fönü Efraim, iei ewe fönü piin fönüwen ekkewe chón Amalek. Pwal chón ewe einangen Benjamin ra fiti ekkewe aramas mi tapweto mwirum. Ekkewe meilapen maun ra feittiw seni ewe einangen Makir, chókewe mi uweei ewe wókun meilapen maun ra feittiw seni ewe einangen Zebulun.

15Ekkewe samol seni chón ewe einangen Issakar ra fiti Deborah me Barak. Ra tapweló mwirin Barak o säätiw mwirin lón ewe lemól. Nge ekkewe kinikinin lón ewe einangen Reuben a wor wätten ar etittina letiper.

16Pwata öüwa chök móót lón leeniemi leiin ekkewe leenien siip pwe öüpwe rongorong tikin än ekkewe chón masen siip okkouwäri nöüür kewe siip? Nge ekkewe kinikinin lón ewe einangen Reuben a wor wätten ar etittina letiper.

17Chón Kilead ra chök nómwetiw öötiwen ewe chaanpwuupwu Jordan. Nge pwata chón ewe einangen Dan ra chök nóm lón leenier? Chón ewe einangen Asher ra chök nóm arosset o resap mwöküt seni ekkewe leenien ilen siip.

18Nge chón ewe einangen Zebulun iir ew mwiichen aramas ra fangolong manawer lón feiengaw arap ngeni repwe mäló me lón wiirasen maun, pwal usun chök chón ewe einangen Naftali.

19Ekkewe king ra feitto o maun. Ekkewe kingen Kanaan ra maun lón Taanak arap ngeni ekkewe pwuachchen kólikin Mekiddo, nge resap uwealó och liäper silifer.

20Ekkewe füü ra maun seni läng. Ekkewe füü ra maun seni lón leenier ngeni Sisera.

21Öüten ewe chaanpwuupwu Kishon a pwuurireló, iei ewe chaanpwuupwun lóóm itan Kishon. Ngüni kopwe karisiló fän pwora.

22Mwirin, pachapachen ekkewe óris ra chopwuchop lupwen ra pwuurätiw ewe pwül, chopwuchopun pachapachen nöün Sisera kewe óris mi pöchökkül.

23‘Ekkewe aramasen Meroz repwe önümamaw’, alon nöün ewe SAMOL chón läng. ‘Repwe fókkun önümamaw, pwokiten resap feitto pwe repwe älisi ewe SAMOL, resap feitto pwe repwe älisi ewe SAMOL le maun ngeni ekkewe sounfiu mi pwora.’

24A fókkun feiöch Jael pwülüwen Heber we ewe chón Ken. Neminnei a fókkun feiöch me leiin fefin meinisin mi imweim imw mangaku.

25Sisera a tungór ünüman kólik, nge Jael a ngeni milik. I a uweato ren soon milik lón ew sepi mi fich fäniten king.

26Mwirin, neminnewe a kömwöch efóch pwurowókun imw mangaku lón pöüimööngün, nge a angei efóch ama än souangang lón pöüifichin. Iwe, a amaani möküren Sisera o apachcha. Neminnewe a amaanalong ewe pwurowók lón möküren Sisera o äppwera ngeni esenmwöngön.

27Ätewe a mwörüürütiw, a turuló o maló órun pecheen neminnewe.

28“Inen Sisera we a chök nennewu seni lón ewe asammwacho. Neminnewe a kakkatol ika ineet Sisera epwe liwinsäfäl. A nennewu me lefichefichen etippen ewe asammwacho o apasa, ‘Pwata iei a mang le war wään Sisera we wóóken? Pwata iei sisap rongorong ökürangen willen waan kewe wóóken?’

29Nöün kewe fefin mi fókkun tipächchem ra pölüweni, nge neminnewe a enliwinisäfäli ekkeei kapas o apasa ngeni pwisin i:

30‘Ra ineti liäpeer kewe ra küna; emön ika fen rüwömön föpwül fäniten iteiten emön me emön mwän. A wor mangaku mi fókkun ling fäniten Sisera, mangaku mi chchü me sakkopaat önüweer, a pwal wor mangaku mi chchü me rüwepeek o sakkopaat önüweer fänitei.’

31“Äi SAMOL, amwo chón opwutom kana meinisin repwe mäló usun Sisera! Nge amwo chókana mi echenuk repwe tin usun akkar lupwen a tinewu lón unusen pöchökkülan.”

Mwirin, a wor kinamwe lón ewe fönü lón üküükün fääik ier.

Ekkewe chón Midian ra eriäfföwü chón Israel

6 Mwirin, ekkewe aramasen Israel ra pwal försäfäli minne a ngaw me fän mesen ewe SAMOL. Ina minne ewe SAMOL a atolonger fän nemenien ekkewe chón Midian lón üküükün fisu ier. 2Nge ekkewe chón Midian ra fókkun nemenemengaw ngeni ekkewe chón Israel, iei minne ekkewe chón Israel ra sü ngeni ekkewe chuuk ia ra för ie leenien op fäniter lón ekkewe fööimw me ekkewe pwaang mi nóm wón ekkewe chuuk. 3Iwe, ina usun meet a fis pwe iteiten fansoun ekkewe chón Israel ra fótukätiw fótaar föün irä, ekkewe aramasingaw mi kütta liäper fän pöchökkül seni Midian me Amalek me ekkewe aramas mi nóm Öötiw ra feittä o maun ngeni ekkewe chón Israel. 4Ra pöchökkül ngeniir o ósóói fönüwer, ra ataeló minne a määritä wón ewe fönü tori Kaza. Iwe, resap likitätiw och mettóch fäniten ekkewe chón Israel pwe repwe eni, o ra angei nöüür siip me kowu me dongki meinisin. 5Ekkeei mwiichen chón opwut Israel ra feitto fän nöüür pwiin maan me imweer imw mangaku, ra feitto usun chómmóngun liffichimas. Ra war fän nöüür kewe kamel resap tongeni lea ren chómmóngur. Iwe, ra tolong o nónnóm lón ewe fönü tori a chök sóngósóngótä. 6Iwe, ekkewe chón Israel ra fókkun echik pwokiten ekkewe chón Midian. Mwirin, ekkewe aramasen Israel ra siö ngeni ewe SAMOL pwe epwe älisiir.

7Iwe, a fis pwe lupwen ekkewe aramasen Israel ra siö ngeni ewe SAMOL pwokiten ekkewe chón Midian, 8ewe SAMOL a tiinato emön soufós ren ekkewe aramasen Israel. Iwe, a apasa ngeniir, “Iei meet ewe SAMOL, ewe Koten Israel a apasa: ‘Ngang üwa emmwenikemiitä seni Egyp, ewe leeni ia ra nöüni kemi amanaw ie. 9Iwe, ngang üwa angasakemi seni ekkewe chón Egypt pwal seni meinisin ekkewe mi eriäfföwü kemi. Ngang üwa ösüüweló chón opwutemi kana me mwemi o ngeni kemi fönüwer. 10Ngang üwa apasa ngeni kemi, ‘Ngang ewe SAMOL ämi Kot. Öüsap fel ngeni ekkewe kot än ekkewe chón Amor ämi öüwa nóm lón fönüwer iei.’ Nge ämi öüsap öüseling ngeniei.”

Kidion

11Mwirin, nöün ewe SAMOL we Chón läng a feitto o móttiw fän ewe irä ook mi nóm lón Ofra, än Joash seni ewe eterengesin Abiezer. Nge Kidion nöün Joash we mwän a wichiwich umwun wiit fän ewe leenien üchüüch föün irän wain, pwe epwe aopaló ekkewe föün wiit seni ekkewe chón Midian. 12Iwe, nöün ewe SAMOL we Chón läng a pwää ngeni Kidion o apasa ngeni, “Ewe SAMOL a nóm reemw, en enan sounfiu mi pwora!”

13Iwe, Kidion a pölüweni o apasa, “O äi samol, are ewe SAMOL a nóm reem, pwata chök ra fis ngeni keem ekkeei mettóch meinisin? Iwe, ikkafa chök an kewe manaman meinisin äm kewe leewo ra aporausa ngeni keem usuur? Ifa usun, resap apasa, ‘Ewe SAMOL a emmwenikeemitä seni Egypt?’ Nge iei ewe SAMOL a likitikeemiló o atolonga keem fän nemenien ekkewe chón Midian.”

14Mwirin, ewe SAMOL a kul ngeni Kidion o apasa, “Kopwe feilló fän ewe pöchökkül a wor reemw o en kopwe angasa chón Israel seni ekkewe chón Midian. Ngang ei üwa tiinuk!”

15Nge Kidion a pölüweni o apasa, “Nge äi Samol, epwe ifa usun äi üpwe tongeni angasa chón Israel? Enlet, äi eterenges a fókkun apwangapwang seni meinisin me lón unusen ewe einangen Manassah, pwal ngang kisifóchófóchun me lón unusen äi famili.”

16Iwe, ewe SAMOL a apasa ngeni Kidion, “Enlet, ngang üpwe fituk. Iwe, en kopwe okkufu ekkewe chón Midian, usun chök nge kopwe fiu ngeni emön chök aramas.”

17Mwirin, Kidion a pölüweni o apasa, “Are en kopwe wesewesen älisiei, iwe, kopwe pwääri ngeniei ew esissil pwe epwe älletätä pwe wesewesen en ewe SAMOL ka kapas ngeniei. 18Ngang üwa tungór ngenuk pwe kosap feilló seni ikeei, tori ngang üpwe liwinsäfälito o uweato äi asór ngenuk.”

Iwe, ewe SAMOL a apasa, “Ngang üpwe chök nóm ikeei tori óm kopwe liwinsäfälito.”

19Iwe, Kidion a mwittir feilló lón imwan we. Iwe, a kukuuw emön appanen kuuch o umwuni och pilawa esap wor iis lón seni ew efa pilawa mi amas. Mwirin, Kidion a uwalong ewe futuk lón ew paasikit, nge ewe chönün a anómwu lón ew nape. Iwe, a uweireto o iseniiretiw fän mesen ewe chón läng mi nóm fän ewe irä ook.

20Iwe, nöün ewe SAMOL we Chón läng a apasa ngeni Kidion, “Kopwe angei ewe futuk me ewe pilawa esap wor iis lón o kopwe iseniir wón ei achaw nge kopwe niinätiw ewe chönün wór.” Iwe, Kidion a föri minne ewe chón läng a üreni. 21Mwirin, nöün ewe SAMOL we Chón läng a eitiewu ewe wóók mi nóm lón pöün o tiki ngeni ewe futuk me ewe pilawa esap wor iis lón. Iwe, ekkei a ngetetä seni ewe achaw o kenaló ewe futuk me ewe pilawa esap wor iis lón. Iwe, nöün ewe SAMOL we Chón läng a mörukóló seni fän mesen ätewe. 22Lupwen Kidion a meefi pwe Ätewe i nöün ewe SAMOL Chón läng, a pwuchöörütä o apasa, “Ooo me feiengawei, äi Samol KOT! Pün ngang üwa küna nöün ewe SAMOL we Chón läng, aia nennefengen.”

23Mwirin, ewe SAMOL a pölüweni o apasa, “Kinamwe epwe nónnóm reemw. Kosap nuokkus, pün en kosap mäló.”

24Iwe, Kidion a senätä ew róngen asór ikenan o eita ngeni: Ewe SAMOL i Kinamwe. Ei rongen asór mi chüen nóm lón Ofra lón fönüwen chón ewe eterengesin Abiezer tori ikenäi.

25Iwe, a fis pwe lón ewe chök pwinin, ewe SAMOL a apasa ngeni Kidion, “Kopwe angei ewe örüwömönün ätemwänin kowu mi fókkun mwirinnö seni leiin nöün semom kewe pwiin kowu, ewe emön fisu chök ierin. Iwe, kopwe ataetiw än semom we róngen asór fäniten ewe önü Baal. Kopwe pwal pöküüwetiw ewe uluulun ewe önüfefin Asherah mi üütä ünükkün. 26Mwirin, kopwe senätä ew róngen asór ngeni ewe SAMOL óm we Kot ikeei wón ei chukuchukutä, nge kopwe etettelöchchüw ekkewe faaw. Iwe, kopwe ääni asór ewe örüwömönün ätemwänin kowu pwe ew asóren keek me wón ewe róngen asór, nge kopwe ääni mwüüch mwüchün ewe uluulun Asherah en kopwe pöküwetiw.”

27Ina minne, Kidion a angei engol mwän seni leiin nöün kewe chón angang o föri usun minne ewe SAMOL a öllük ngeni. Nge Kidion a föri ei lepwin, pwokiten i a nuokkusiti ekkewe ekkóch chón leimwen saman we me ekkewe aramasen ewe telinimw. Pün i a silei meet epwe fis are repwe küna iö a föri ei.

Kidion a atai än Baal we róngen asór

28Iwe, lesossorusichin ewe rän mwirin, lupwen aramasen ewe telinimw ra pwäätä, emön a küna pwe ewe róngen asór fäniten ewe önü Baal a makalakaletiw, nge ewe uluulun Asherah mi üütä ünükkün esap chüen nóm. Nge lón leenier a wor ew róngen asór mi fö a chök kärään sessetä, nge a wor lussun och asór a nóm wón.

29Iwe, ekkewe aramas ra kapas fengen lefiiler o apasa, “Iö a föri ei mettóch?” Iwe, mwirin ar ra eiis feil o etittinafichi, ra silei pwe Kidion nöün Joash we mwän a föri ei mettóch.

30Mwirin, ekkewe mwänin ewe telinimw ra akkapwas ngeni Joash o apasa, “Kopwe emmwenawu nöüm we mwän. I epwe ninniiló, fäniten i a ataetiw ewe róngen asór fäniten Baal, pwal fäniten i a pöküwetiw ewe uluulun Asherah mi üütä ünükkün.”

31Nge Joash a pwupwuchöör ngeni ewe mwiichen aramas, “Ifa usun, ämi öüwa mochen öüpwe peni Baal? Öüwa mochen öüpwe äniini lón an köpwüng? Iö a mochen peni Baal epwe ninniiló lesossorun lesor! Are Baal i enletin emön kot; iwe, likitaló pwe epwe peni pwisin i o niieló ewe emön mi ataetiw än we róngen asór.” 32Iei minne, seni ena fansoun feilló, ra eita ngeni Kidion, Jerubbaal. Pün wewen Jerubbaal, “Likiti ngeni Baal epwe peni pwisin i,” pwokiten i a ataetiw än Baal we róngen asór.”

33Mwirin, ekkewe mwiichen sounfiun Midian me Amalek me ekkewe aramas mi nóm Öötiw ra ochufengeniir pwe repwe maun ngeni Israel. Iwe, ra pwereto peekiton ewe chaanpwuupwu Jordan o ra asóósó lón ewe lemólun Jezreel. 34Mwirin, Ngünün ewe SAMOL a feittiw wón Kidion. Iwe, a ettiki ew rappwa mi för seni mächään ätemwänin siip pwe ew kökköön esilesilen maun. Iwe, ekkewe mwän seni ewe eterengesin Abiezer ra mwiicheto ren. 35Iwe, Kidion a pwal tiinaló ekkóch chón künö leemelen unusen fönüwen chón ekkewe einangen Manassah, Asher, Zebulun me Naftali o tiiti nöüür kewe sounfiu. Iwe, iir meinisin ra feittä pwe repwe chuu ngeniir.

Ewe esissil wón ewe ünöünen siip

36Mwirin, Kidion a apasa ngeni Kot, “Are en kopwe wesewesen nöüöü ngang le angasa chón Israel usun en ka fen pwon, 37iwe, kopwe älelletä ngeniei lón ei lapalap. Ngang üpwe isenätiw ekkóch ünöünen siip lón ewe leenien wichiwich umwun wiit lepwinei. Are ewe ünöünen siip epwe chöchchön ren omwurenipwin lesossor, nge epwe pwasapwas wón unusen ewe pwül, mwirin, ngang üpwe silei pwe en kopwe nöünöü ngang le angasa chón Israel usun en ka fen pwon.” 38Iwe, iei usun meet a fis. Lupwen Kidion a pwäätä lesossorusichin ewe rän mwirin, a unguti ewe ünöünen siip o a ungutawu chöchchönün ewe omwurenipwin seni ewe ünöünen siip o ourätä ew sepi ren kólik.

39Mwirin, Kidion a apasa ngeni Kot, “Kose mochen kosap soong ngeniei, nge kopwe mwüüt ngeniei pwe üpwe tungór ngenuk pwal fän ew chök. Üwa tungór ngenuk, kopwe mwüüt ngeniei pwe üpwe sótuni pwal fän ew chök ren ewe ünöünen siip. Lón ei fansoun, kopwe mwüüt ngeni ewe ünöünen siip pwe epwe pwasapwas, nge wón unusen ewe pwül pwellin ünükkün epwe chöchchön ren omwurenipwin.” 40Iwe, lón ewe pwinin Kot a föri usun minne Kidion a tungór. Lesossor, ewe ünöünen siip a pwasapwas, nge wón unusen ewe pwül a pwölüló ren omwurenipwin.

Nöün Kidion kewe ülüpwükü sounfiu mi pwora

7 Mwirin, Jerubbaal (iei i Kidion) me nöün mwiichen sounfiu ra pwäätä lesossorusich o ra feilló tori ewe pwuachchen kólik lón Harod. Nge ekkewe sounfiun Midian ra asóósó peliefengiir lón ewe lemól arap ngeni ewe chukuchukutän Moreh. 2Iwe, ewe SAMOL a apasa ngeni Kidion, “Ra koon chómmóng ekkewe sounfiu mi fituk. Are ngang üpwe mwüüt ngeni kemi meinisin pwe öüpwe maun ngeni ekkewe chón Midian, ekkewe chón Israel repwe eingeing ngeniei pwe iir ra pwisin amanawer ren pwisin ar pöchökkül. 3Iei minne, iei kopwe üreni ekkewe aramas ei poraus, ‘Ese lifilifil ika iö a nuokkus o piireir epwe liwin o feilló ngeni leenian.’ ” Iwe, üküükün rüwe me ruu ngöröw me leiir ra liwiniti leenier, nge engol ngöröw chök mi mochen repwe maun ra nómwetiw.

4Nge ewe SAMOL a apasa ngeni Kidion, “Ra chüen chök chómmóng ekkewe aramas. Kopwe emmweniiretiw ren ewe pwuachchen kólik. Iwe, ngang üpwe tessiniir me ikenan fänitom. Iwe, iö ngang üpwe apasa ngenuk, ‘Ei emön epwe fituk,’ ina i epwe fituk, nge iö ngang üpwe apasa ngenuk, ‘Ei emön esap fituk,’ ina i esap fituk.

5Ina minne, Kidion a emmwenätiw nöün kewe sounfiu ren ewe kólik. Iwe, ewe SAMOL a üreni Kidion, “Iteiten emön me emön mi üfi ewe kólik lón pöün o mitirätä ewe kólik ren chönnawan usun kolak, kopwe äimwüreló lón ew mwiich. Nge iteiten emön me emön mi fótópwäsukutiw o ünümi ewe kólik seni lón ewe pwuupwu ren awan, kopwe äimwüreló lón ew mwiich.” 6Iwe, ülüpwükü chök me leiin ekkewe mwän ra üfi ewe kólik ngeni pöüür o ünümi seni lón pöüür. Nge ekkewe lussun aramas meinisin ra fótópwäsukutiw o ünümi ewe kólik seni lón ewe pwuupwu ren awer.

7Mwirin ewe SAMOL a apasa ngeni Kidion, “Ngang üpwe amanawa kemi o okkufu ekkewe chón Midian ren ekkewe ülüpwükü mwän mi timiri ewe kólik seni lón pöüür. Kopwe tiinaló ekkewe lussun aramas meinisin pwe repwe feilló ngeni leenier.” 8Ina minne, Kidion a angei seni ekkewe lussun sounfiu meinisin pisekir me nöüür kewe rappwa mi för seni mächään ätemwänin siip, o a tiinireló ngeni leenier. Nge a chök anómwätiw ren ekkewe ülüpwükü mwän.

Iwe, iei ekkewe chón Midian ra asóósó lón ewe lemól mi nóm chök soosotiwen Kidion. 9Iwe, a fis pwe lón chök ewe pwinin, ewe SAMOL a apasa ngeni Kidion, “Kopwe pwäätä! Kopwe feittiw lón än ekkewe chón Midian we leenien asóósó o maun ngeniir pün ngang üwa fen ewillók pwe kopwe okkufur. 10Nge are ka noukkkus óm kopwe maun ngeniir; iwe, Purah noum we chón angang epwe fituk le feittiw ren ewe leeni. 11Kopwe öüseling ngeni meet ekkewe chón Midian repwe apasa, iwe, kopwe fókkun pöchökkületä. Mwirin, kopwe fókkun mollotä óm kopwe maun ngeniir.” Iei minne, Kidion a eweina Purah nöün we chón angang o ra feittiw ren ewe leenien mammas än ekkewe chón opwuter we leenien asóósó. 12Iwe, ekkewe sounfiun Midian me Amalek me ekkewe aramas seni Öötiw ra nóm lón ewe lemól nge ra usun chómmóngun liffichimas. Nöüür kewe kamel ra usun chök föün pien arosset, pün ra fókkun chómmóng än emön epwe älleaniir.

13Iwe, Kidion a ännifeto nge a sereni lupwen än emön mwän a aporausa ngeni chiechian usun ew an tan. Ewe mwän a apasa, “Ngang üwa ääni ew tan. Lón äi we tan, ngang üwa mäirü pün üwa küna eföü pilawa mi för seni parli a sokopenelong lón än chón Midian ei leenien asóósó. A küüw ew imw mangaku, iwe, a turuló o chaapapeló.”

14Mwirin, chienen ätewe we a pölüweni o apasa, “Wewen óm ei tan a tongeni epwe ew chök mettóch. Kot a ngeni Kidion nöün Joash we mwän, ewe re Israel an wiil pwe epwe okkufu ekkewe mwiichen sounfiu meinisin mi chiechi ngeni Midian!”

15Iwe, ina usun meet a fis pwe lupwen Kidion a rongorong ewe tan me äwewen we, a chappetiw o fel ngeni Kot. Mwirin, a liwinsäfäl ngeni ewe leeni ia chón Israel ra asóósó ie o a apasa, “Öüpwe pwäätä, pün ewe SAMOL a ewilla kemi pwe öüpwe okkufu ekkewe chón Midian.” 16Iwe, Kidion a inetifeseni ekkewe ülüpwükü mwän lón ülüngät mwiich o a ngeni emön me emön mwän ew rappwa mi för seni mächään ätemwänin siip me ew pöör mi för seni pwülüpar, nge a wor efóch tööl a nóm lón ew me ew kewe pöör.

17Mwirin, a apasa ngeniir, “Öüpwe chök nennengeniei o föri usun minne ngang üpwe föri. Öüpwe chök katol pün lupwen ngang üpwe tori lepökütiwen ewe leeni ia ra asóósó ie, ämi öüpwe föri usun chök meet ngang üpwe föri. 18Lupwen chök ngang me äi we mwiich mi fitiei aipwe ettiki nöüüm kewe rappwa, mwirin, pwal ämi chókewe mi nóm epeek ewe leeni ia ra asóósó ie, öüpwe ettiki nöümi kewe rappwa o örükak le apasa, “Fäniten ewe SAMOL pwal fäniten Kidion!”

19Iwe, a chök kärään mwirin lukenipwin, mwirin chök an a ekkesiiwil ewe chón mas, lupwen Kidion me ekkewe ipwükü mwän mi fiti i ra tori ünükkün kinikinin ia ekkewe chón Midian ra asóósó ie. Mwittir chök, ra ettiki nöüür kewe rappwa o ömökkü ekkewe pöör mi nóm lón pöüür. 20Mwirin, iir me ülüngät ekkewe mwiichen sounfiu ra ettiki nöüür kewe rappwa o ömmökü ar kewe pöör. Ra kömwöch ekkewe tööl lón pöüiimööngür, nge lón pöüiifichir ra kömwöch ekkewe rappwa pwe repwe ettikiir. Iwe, ra örükak o apasa, “Nöün ewe SAMOL ketilas me nöün Kidion!” 21Iwe, iteiten emön me emön mwän a chök üütäló lón en me leenian pwellin ünükkün ewe leeni. Iwe, ra katol lupwen unusen ewe mwiichen sounfiun Midian ra ssä feil lón ar rüükö o ra pwuchöör nge sü.

22Lupwen ekkewe ülüpwükü chón Israel ra ettiki nöüür kewe rappwa, ewe SAMOL a föri pwe ekkewe sounfiu lón unusen än ekkewe chón Midian we leenien asóósó ra säp fengen o fiu fengen lefiiler fän nöüür kewe ketilas. Iwe, chókewe resap ninniiló, ra süüló ngeni ekkewe leeni mi toowaw usun Beth Akasia arap ngeni Zererah pwal ngeni ewe kiänin Abel Meholah arap ngeni Tabbath. 23Mwirin, Kidion a eliieto ekkewe sounfiu seni ekkewe einangen Naftali, Asher me Manassah o ra chuungeniir le tapweri ekkewe sounfiun Midian mi süüló. 24Iwe, Kidion a pwal tiinaló ekkóch chón künö leemelen ekkewe fönü mi chukuchukutä lón Efraim pwe repwe apasa, “Öüpwe feittiw o maun ngeni ekkewe chón Midian. Öüpwe tokumweer me lón ekkewe leeni mi äpetepeet lón ewe chaanpwuupwu Jordan lón Beth Barah.”

Mwirin, ekkewe re Efraim meinisin ra ochufengeniir o föri usun minne ekkewe chón künö ra üreniir. 25Iwe, ra pwal liäpeni Oreb me Zeeb, ekkewe rüwömön samolun sounfiun Midian. Iwe, ra niieló Oreb me ren ewe achaw lón Oreb, nge ra niieló Zeeb meren ewe leenien üchüüch föün irän wain lón Zeeb. Iwe, ra sópweló le tapweri ekkewe chón Midian. Mwirin ekkewe chón Israel ra uweato möküren Oreb me Zeeb ren Kidion mi nóm pwal epeek ewe chaanpwuupwu Jordan.

Kidion a okkufu ekkewe chón Midian

8 Mwirin, ekkewe aramasen Efraim ra apasa ngeni Kidion, “Pwata a iei usun likilikum ngeni keem? Pwata kosap tiiti äm lupwen ka akkomwen feilló maun ngeni ekkewe chón Midian?” Iwe, ra ekkeni ar kapasen äniini ngeni Kidion.

2Iwe, Kidion a pölüweni o apasa ngeniir, “Meet ngang üwa föri iei epwe fen löllö ngeni minne ämi öüwa föri? Ifa usun, ekkewe ömwüchchülón föün irän wain chón ewe einangen Efraim ra kinii mwirin ewe fansoun kinikin resap mwirinnö lap seni ewe unusen rääs chón äi we kükkün eterengesin Abiezer ra kinii? 3Kot a mwüüt ngeni kemi pwe öüpwe okkufu Oreb me Zeeb, ekkewe samolun sounfiun Midian. Iwe, meet ngang üwa föri epwe tongeni löllö ngeni minne ämi öüwa föri?” Lupwen ekkewe re Efraim ra rong minne Kidion a ääni pölüwen, iwe, resap chüen soong.

4Mwirin, Kidion a pwereló epeek ewe chaanpwuupwu Jordan fiti nöün kewe ülüpwükü mwän. Ra mwo mölüülü, nge ra chök sópweló le tapweri ekkewe chón opwut iir. 5Lupwen ra tori Sukkoth, Kidion a tungórei ekkewe souakkomwen ewe telinimw, “Öüse mochen öüpwe ngeni neii kewe sounfiu ekkóch eneer mwöngö? Iir ra mölüülü, nge ngang üwa chüen mochen tapweri Zebah me Zalmunna, ekkewe kingen Midian.”

6Nge ekkewe souakkomwen Sukkoth ra pölüweni o apasa, “En kosap mwo liäpeni Zebah me Zalmunna. Kopwe akkomwen liäpeniir, mwirin, äm aipwe amwöngöni noum kewe sounfiu.”

7Iei minne, Kidion a apasa, “Mwirin än ewe SAMOL epwe ewillaei pwe üpwe okkufu Zebah me Zalmunna, ngang üpwe liwinsäfäl o ataatakisi fitukemi ren ekkewe iräfölüföl me ekkewe irä mi kken fölüür seni lón ewe fönüpöön!”

8Mwirin, Kidion a feittä seni ikenan ngeni Penuel o tungór mwöngö, nge pwal iei chök usun ewe pölüwen i a angei me ikenan. 9Iei minne i a apasa ngeni ekkewe aramasen Penuel, “Mwirin äi üpwe liwinsäfäl lón äi wiil, ngang üpwe ataetiw ei imw tekia.”

10Lón ei atun, Zebah me Zalmunna ra nóm lón Karkor fiti nöüür kewe lussun sounfiu, ina repwe üküükün engol me limu ngöröw mwän. Ikkeiir lussun ewe unusen mwiichen sounfiu mi chuungeni ewe mwiichen sounfiu seni Öötiw, pün üküükün ipwükü rüwe ngöröw sounfiu ra fen ninniiló. 11Mwirin, Kidion a pwelliló wón ewe alen leenien chókewe mi imweimw imw mangaku mi nóm öötiwen Nobah me Jokbehah. Iwe, a äserengawa le maun ngeni ekkewe sounfiun Midian. 12Iwe, Zebah me Zalmunna ekkewe rüömön kingen Midian ra sü, nge Kidion a tapweer. Iwe, a liäpeni ekkeei rüwömön kingen Midian, nge a cheei unusen ewe mwiichen sounfiu o ra toropasfeil.

13Mwirin ei, Kidion nöün Joash we mwän a liwinsäfäl seni maun nge a pwereto wón ewe paletiwen Heres. 14Iwe, a turufi emön ölüwölün Sukkoth me ikenan o a echchimwa pwe epwe makkeetiw iten ekkewe fiik me füümön meilap me souakkomw mi nóm lón ewe telinimw. 15Mwirin, Kidion a liwinsäfälito ngeni Sukkoth o apasa ngeni ekkewe souemmwen, “Ikkeiir Zebah me Zalmunna. Lupwen äm aia nóm ikeei me mwan, ämi öüwa emesetäiiei o apasa, ‘En kosap mwo liäpeni Zebah me Zalmunna. Kopwe liäpeniir akkomw, mwirin, äm aipwap amwöngöni noum kewe sounfiu mi mölüülü.’ ” 16Mwirin, Kidion a angei ekkewe souakkmwen ewe telinimw o wichi ngeniir iräfölüföl me irä mi kken fölüür seni lón fönüpöön pün epwe ukun ngeniir ar föfför. 17Kidion a pwal ataetiw ewe imw tekia lón Penuel o niieló ekkewe mwän meinisin lón ewe telinimw.

18Mwirin, Kidion a eisini Zebah me Zalmunna, “Ifa usun likilikin ekkewe mwän ämi öüwa niireló me lón Tabor?”

Iwe, ra pölüweni o apasa, “Iir ra usum chök. Pün iir meinisin ra usun chök lapalapen emön nöün king.”

19Iwe, Kidion a kapas fän mwökütükütün letipan o apasa, “Iir pwii kewe, wesewesen nöün inei. Mwo manawen ewe SAMOL, ngang üsap sótun niikemiiló are ämi öüsap niireló.” 20Iwe, Kidion a kul ngeni nöün we mwännichi itan Jether o apasa, “En kopwe üütä o niireló.” Nge Jether esap mochen üttawu nöün we ketilas, pün i a nuokkus pwokiten i a chüen emön chök äät.

21Mwirin, Zebah me Zalmunna ra apasa ngeni Kidion, “Kosap eisini emön äät pwe epwe föri än emön mwän angang. Pwisin en kopwe üütä o niikeem!” Ina minne Kidion a üütä o niieló Zebah me Zalmunna. Iwe, a angei ekkewe ofouten king usun lapalapen epeek maram mi nóm wón üwen nöüür kewe kamel.

Üfen Kidion we efod

22Mwirin, ekkewe chón Israel ra apasa ngeni Kidion, “Kopwe nemeni keem! En me nöüm pwal nöün noum, pün en ka amanawa keem seni ekkewe chón Midian.

23Nge Kidion a apasa ngeniir, “Ngang üsap nemeni kemi, neii we mwän esap pwal nemeni kemi. Ewe SAMOL epwe nemeni kemi. 24Nge och chök, mi wor ew äi tungór ngeni kemi. Emön me emön leiimi epwe ngeniei och iering seni ekkewe pisek öüchchea öüwa ioni seni ekkewe chón opwutakemi mi mäló.” (Chón opwuter kewe chón Midian ra nöünöü iering kolt pwokiten iir mwirimwirin Ishmael.)

25Iwe, ra pölüweni o apasa, “Äm aipwe pwapwa le ngenuk ekkewe iering.” Iwe, ra óletaaló echö mangaku o emön me emön leiir a oturalong lón och iering kolt seni leiin en me liapan. 26Iwe, üküükün choun ekkewe iering kolt Kidion a tungór, engöröw füüpwükü shekel kolt, (ika fääik me ülüngät paun). Nge esap ällealong ekkewe fout usun lapalapen epeek maram, ekkewe fouten fän üüw, me ekkewe üüf mi paróchól üfen ekkewe kingen Midian, ese pwal ällealong ekkewe sein ofouten wón üwen nöüür kewe kamel. 27Mwirin, Kidion a föri echö efod mi pin üfen souasór mi foutout seni ewe kolt o a anómwu lón an we telinimw itan Ofrah, iei an we telinimw. Iwe, esap mang mwo nge ekkewe chón Israel meinisin ra kirikiringaw ngeni Kot o föri usun föfförün emön fiin lisowu ren ar ra fel ngeni ewe üüf ikenan. Iwe, ewe üüf a wiliti ew likottup ngeni Kidion pwal ngeni chón an famili.

28Iei usun porausen än Israel a okkufu Midian. Iwe, chón Midian resap chüen üngeniir. Iwe, lón lussun fansoun ränin manawen Kidion, ina epwe üküükün fääik ier, a wor kinamwe lón ewe fönü.

Kidion a mäló

29Mwirin, Jerubbaal (iei i Kidion) nöün Joash we mwän a liwinsäfäliti leenian we. 30Nge mi wor fiik nöün Kidion mwän, iir wesewesen nöün, pün a wor chómmóng pwülüwan. 31Mi pwal wor emön ülüpwülüwen Kidion mi nóm Shekem a nöüni emön äät me wón. Kidion a eita ngeni nöün ei, Abimelek. 32Iwe, Kidion nöün Joash we mwän a mäló lupwen an a fókkun chinlap. Iwe, a peias lón peiasen Joash saman we lón Ofrah mi nóm lón fönüwen ewe eterengesin Abiezer.

33Iwe, a fis pwe mwirin chök än Kidion a mäló, ekkewe aramasen Israel ra föri usun föfförün fiin lisowu ren ar ra fel ngeni ekkewe uluulun ewe önü Baal o ra föri pwe Baal-Berith epwe ar kot. 34Ekkewe aramasen Israel ra möllükaló ewe SAMOL ar we Kot mi angaser seni chón opwuter kewe meinisin mi nóm pwellin ünükküür. 35Resap pwal ääni kirekiröch ngeni ewe familien Jerubbaal (iei i Kidion) inamwo are i a föri ekkewe föfför mi mwirinnö fäniten chón Israel.

Än Abimelek raaw

9 Lón ew ränin, Abimelek nöün Jerubbaal we mwän a feilló Shekem pwe epwe äämwa mongeen inan we. Iwe, a kapas ngeniir me ekkewe lussun chón einangen inan we o apasa ngeniir, 2“Öüpwe eisini ekkewe aramasen Shekem ika ra mochen pwe repwe nóm fän nemenien nöün Kidion kewe fiik mwän ika fän nemenien emön chök mwän. Menni leiir epwe koon mwirinnö fänitemi? Nge öüpwe chechchemeni pwe ngang wesewesen fitukemi me aramasemi.”

3Iwe, mongeen inen Abimelek kewe ra kapas ngeni ekkewe aramasen Shekem meinisin fänitan. Iwe, mwirin ar öüseling ngeni minne ra ekiekietä, ra filätä pwe repwe päi ngeni Abimelek, pwokiten i märääriir. 4Ina minne ra ngeni Abimelek fiik shekel silifer (ika ew me ülüngät na rüwänü paun) seni ewe imwenfelin Baal-Berith. Iwe, Abimelek a nöünöü ewe silifer le mööni ngeni ekkewe sounfiu mi tipeew ngeni pwe repwe tapweló mwirin. Iir ekkewe sókkun mwän mi mwänesol me lamwotongaw. 5Mwirin, Abimelek a mwineló ekkewe sounfiu ren imwen saman we lón Ofrah o niieló pwiin kewe, nöün Jerubbaal kewe fiik mwän, wón eföü chök faaw. Nge lussun chök, Jotham nöün Jerubbaal we kükkün fóchófóch, pwokiten a sü o op. 6Mwirin, ekkewe aramasen Shekem me Beth Millo ra akökkööw ew mwiich fän ewe irä ook mi nóm ünükkün ewe üren ächchem lón Shekem. Iwe, ra seikätä Abimelek pwe epwe ar king.

Än Jotham kapas mwönünnür usun ekkewe irä

7Iwe, lupwen Jotham a rongorong usun ei, a feilló o üütä wón ungen ewe chuuk Kerizim. Iwe, a leüommóng le kökkö o apasa, “Öüpwe öüseling ngeniei, ämi aramasen Shekem. Öüpwe öüseling ngeniei are öüwa mochen pwe Kot epwe öüseling ngeni kemi! 8“Lón ew fansoun, ekkewe irä ra ekiekietä pwe repwe filätä emön king pwe epwe nemenem wóór. Akkomwan, ra apasa ngeni ewe irä olif, ‘En kopwe äm king!’

9Nge ewe irä olif esap mochen o apasa, ‘Ifa usun, ngang üpwe ükütiw le awora ewe apüra seni föün olif mi efeiöchüw Kot me aramas fäniten chök äi üpwe amwaroorowei asen ekkewe irä?’

10“Mwirin, ekkewe irä ra apasa ngeni ewe irä fiik, ‘En kopwe äm king!’

11Nge ewe irä fiik esap pwal mochen o apasa, ‘Ifa usun, ngang üpwe ükütiw le awora uwääi kana mi araar fäniten chök äi üpwe amwaroorowei asen ekkewe irä?’

12“Mwirin, ekkewe irä ra apasa ngeni ewe irän wain, ‘En kopwe äm king!’

13Nge ewe irän wain a pölüweni o apasa, ‘Ifa usun, ngang üpwe ükütiw le awora ewe wain mi apwapwai Kot me aramas fäniten chök äi üpwe amwaroorowei asen ekkewe irä?’

14“Ömwüchchülón, ekkewe irä meinisin ra säp ngeni ewe iräfölüföl o apasa, ‘Kopwe feitto pwe en kopwe äm king!’

15Iwe, ewe iräfölüföl a pölüweni o apasa ngeni ekkewe irä, ‘Are mi wesewesen enlet ämi mochen filieitä pwe üpwe ämi king; iwe, öüpwe feitto o nóm fän nüri. Nge are öüsap mochen, iwe, ekkei epwe ngetewu seniei ngang ewe iräfölüföl o epwe kenaló ekkewe irä sedar lón Lebanon!’

16“Iei minne, öüpwe föri minne a let me wenechchar ren ämi seikätä Abimelek pwe epwe ämi king. Öüpwe pwal kirekiröch ngeni Jerubbaal me mwirimwirin kana. Ifa usun, öüwa föri ngeni semei we minne mi fich ngeni? 17Pün i a maun fänitemi o atolonga manawan lón feiengaw lupwen i a chimanüw kemi seni ekkewe chón Midian. 18Nge iei ämi öüwa üüngeni semei we me mwirimwirin kana ren ämi niieló nöün kewe fiik mwän wón eföü chök faaw. Iwe, öüwa filätä Abimelek, nöün nöün we chón angang fefin pwe epwe ämi king, pwokiten chök i märäärimi. 19Are ämi öüwa föri minne a let o wenechchar ngeni Jerubbaal me mwirimwirin kana; mwirin, öüpwe küna ämi pwapwa ren Abimelek nge amwo pwal i epwe küna an pwapwa reemi. 20Nge are öüsap föri minne a let o wenechchar ngeni Jerubbaal, mwirin, ekkei epwe ngetewu seni Abimelek o kenaló ekkewe aramasen Shekem me Beth Millo. Iwe, pwal amwo ekkei epwe ngetewu seni ekkewe aramasen Shekem me Beth Milló o kenaló Abimelek.”

21Mwirin, Jotham a süüló o a nónnóm Beer pwokiten i a nuokkusiti Abimelek pwiin we.

Chón Shekem ra üüngeni Abimelek

22Mwirin än Abimelek a nemenem lón Israel lón üküükün ülüngät ier, 23Kot a tiinato och ngünün fitikoko lefiilen Abimelek me ekkewe aramasen Shekem. Iwe, ekkewe aramasen Shekem ra üüngeni Abimelek. 24Lón ekkewe föfför mi fis me mwirin, Kot a öpwüngü Abimelek me ekkewe re Shekem ren ar niimanawei nöün Jerubbaal kewe fiik mwän. 25Lón än ekkewe re Shekem ekiekin üüngeni Abimelek, ra tiinaló ekkóch mwän pwe repwe operi i me wón ungen ekkewe chuuk. Iwe, ekkewe mwän ra pwal sooläni fän pöchökkül pisekin aramas meinisin mi pwereló wón ewe aal. Nge emön a akkafat ngeni Abimelek usun ar we raaw.

26Lón ena fansoun Kaal nöün Ebed we mwän a fiti pwiin kewe le mwöküt ngeni Shekem. Iwe, ekkewe aramasen Shekem ra anómwu ar apilükülük wón ätei. 27Iwe, lón ótun ewe fansoun apwapwan kinikin uwa mi fis iteiten ier lón Shekem, a fis lón ewe imwenfelin ewe koten ewe leeni. Iwe, ekkewe aramas ra wün wain o ra poputä le ótteki Abimelek. 28Mwirin, Kaal nöün Ebed we mwän a arükak o apasa, “Iö Abimelek? I sap emön wesewesen mwirimwirin Shekem! Pwata öükich chón Shekem sipwe nöün Abimelek chón angang? I nöün Jerubbaal we mwän, nge Zebul ina i nöün we kisitiwen fän. Öüsipwe angang ngeni ekkewe re Hamor iir enletin mwirimwirin Shekem. Pwata sipwe kan angang ngeni Abimelek? 29Are chök epwe wor äi nemenem, mwirin, ngang üpwe ösüüweló Abimelek. Ngang üpwe apasa ngeni Abimelek, ‘Kopwe achómmóngaló nöüm kana sounfiu o feitto pwe sipwe maun!’ ”

30Nge lupwen Zebul, ewe meilapen ewe telinimw, a rongorong meet Kaal nöün Ebed we mwän a apasa, a piitä an soong. 31Iwe, i a tiinaló ekkóch chón künö lemwónómwón ren Abimelek lón Arumah pwe repwe üreni, “Kaal nöün Ebed we mwän me pwiin kewe ra feitto pwe repwe nónnóm lón Shekem. Iwe, iei ra etipetipätä chón ei telinimw pwe repwe üüngenuk. 32Iei minne, kopwe feitto lepwin fän ew mwiichen sounfiu o op lón ekkewe mälämäl. 33Iwe, lesossorusich chök, lupwen epwe chök kärään saramaló, öüpwe mwittir pwäätä o cheeri ewe telinimw. Iwe, lupwen Kaal me chókewe mi nóm ren repwe feiliwu pwe repwe maun ngenuk, en kopwe föri ngeniir usun meet ka tongeni.”

34Iwe, Abimelek me ekkewe mwän meinisin mi nóm ren ra feilló lepwin nge ra kinikinfesen lón rüwänü mwiich o ra op ünükkün Shekem. 35Kaal nöün Ebed we mwän a toowu o üütä leasamalapen tittin ewe telinimw. Lón ena chök atun, Abimelek me nöün kewe sounfiu ra toowu seni ar leenien op.

36Iwe, lupwen Kaal a küner, a apasa ngeni Zebul, “Nengeni, a wor aramas ra feittiw seni wón ekkewe palapalatä!”

Nge Zebul a pölüweni o apasa ngeni, “Ka küna ngünüwen ekkewe palapalatä nge ra usun chök lapalapen aramas.”

37Nge Kaal a pwal kapas säfäl o apasa, “Apwi, a wor aramas ra feittiw seni wón ekkewe palapalatä. Iwe, a wor pwal ew mwiich a feittiw wón ewe aal ra luuseni ewe irä ook än ekkewe soupwe.”

38Mwirin, Zebul a kul ngeni Kaal o chiepwora ngeni le apasa, “Kan ifa chök awom we mi pwangemmóng? Sap en ewe ke apasa, ‘Iö Abimelek, nge pwata kich sipwe nöün chón angang?’ Ekkewe aramas en ka turunufaser ikkeiir ra nóm lükün ei telinimw! Kopwe toowu o maun ngeniir!”

39Iwe, Kaal a emmwenawu ekkewe re Shekem o ra maun ngeni Abimelek. 40Nge Kaal a kuf o süüló. Chómmóng leiin ekkewe sounfiun Shekem ra mäló. Iwe, ewe pwül a pwölüló ren inisin soomä tori asamalapen tittin ewe telinimw. 41Mwirin, Abimelek a nóm lón Arumah, nge Zebul a ösüüweló Kaal me pwiin kewe, ina minne resap chüen nóm lón Shekem.

42Iwe, lón ewe rän mwirin, ekkewe aramasen Shekem ra feiliwu lón ewe mälämäl pwe repwe maun. Nge lupwen Abimelek a rongorong usun, 43a inetifesni nöün kewe sounfiu lón ülüngät mwiich o ra op lón ewe mälämäl. Iwe, lupwen Abimelek a nenneló o a küna ekkewe aramas ra toowu seni ewe telinimw, i me nöün kewe sounfiu ra üütä seni ar leenien op pwe repwe maun ngeniir. 44Mwirin, Abimelek me an we mwiich ra mwittir sä puropur ngeni asamalapen tittin ewe telinimw pwe repwe eppeti seni ekkewe re Shekem ar repwe tolong säfäl. Nge än Abimelek kewe pwal ruu mwiich ra cheeri meinisin ekkewe mi nóm lón ekkewe mälämäl o niireló. 45Iwe, Abimelek a maun ngeni ewe telinimw lón unusen ewe rän. Iwe, a liäpeni ewe telinimw o a niieló ekkewe aramas mi nóm lón. Mwirin, a ataetiw ewe telinimw o amworafeili salt wón ewe pwül.

46Iwe, lupwen ekkewe aramas mi nóm lón ewe imw tekia lón Shekem ra rong usun minne a fis, ra opolong lón ewe leeni mi pöchökkül lón ewe imwenfelin Baal Berith. 47Iwe, emön a aporausa ngeni Abimelek pwe ekkewe aramas meinisin mi nóm lón ewe imw tekia lón Shekem ra chufengen lón ewe imwenfel. 48Iei minne, Abimelek a feittä wón ewe chuuk Zalmon, i me ekkewe aramas meinisin mi nóm ren. Iwe, Abimelek a angei efóch kouk o pöküüwetiw ekkóch palen irä. Iwe, a ekiir o uweiir wón afaran. Nge a üreni ekkewe aramas mi fiti i, “Meet öüwa küna pwe ngang üwa föri, pwal ämi öüpwe mwittir föri.” 49Ina minne, emön me emön ekkewe aramas ra en me pöküpök osan palen irä o ra tapweló mwirin Abimelek. Iwe, ra ochukuchukätä ekkewe palen irä le öünnü ngeni etippen ewe imwenfel o ra keni ekkewe palen irä. Iwe, ekkewe aramas meinisin mi nóm lón ewe imw mi tekia lón Shekem ra mäló, ina epwe üküükün engöröw mwän me fefin.

50Mwirin, Abimelek a feilló o pwellieló ewe telinimw Thebez fän pisekin maun o a liäpeni. 51Nge a wor ew imw tekia mi pöchökkül mi nóm lón ewe telinimw. Iwe, meinisin aramasen ewe telinimw, ekkewe mwän me fefin meinisin, ra süü ngeni ewe imw tekia o ra esiperelong lón. Mwirin, ra feittä wón ungen ewe imw tekia. 52Iwe, Abimelek a feitto o maun ngeni ewe imw tekia. Nge lupwen a amollätä pwe epwe keni asamalapen ewe imw tekia, 53emön fefin mi nóm wón ungen ewe imw a oturätiw eföüw föün pwo föün wiit o a küüw wón möküren Abimelek. Iwe, a apachcha pöören möküran.

54Mwirin, Abimelek a mwittir köörato ewe ölüwöl chón wiisen uweei an pisekin maun o a apasa ngeni i, “Kopwe üttawu noum na ketilas o niieiló! Kosap mwüüt ngeni än aramas repwe apasa, ‘Emön fefin a niieló Abimelek!’ ” Ina minne ewe ölüwöl a äppwera ngeni Abimelek nöün we ketilas; iwe, a mäló. 55Iwe, lupwen nöün Abimelek kewe sounfiu ra küna pwe a mäló, ra parasfesen o liwiniti en me leenian.

56Iei usun, Kot a öpwüngü Abimelek fäniten ewe föfför mi ngaw i a föri ngeni saman ren an niieló pwiin kewe fiik. 57Iwe, Kot a pwal öpwüngü ekkewe re Shekem fäniten ar kewe föfför mi ngaw meinisin. Iei usun an a pwönüwetä än Jotham nöün Jerubbaal we mwän kapasen önümamaw lupwen i a önümamawer.

Tola

10 Iwe, mwirin än Abimelek a mäló, emön mwän itan Tola nöün Puah we mwän nge Puah nöün Dodo a feitto pwe epwe angasa Israel. Ätei i seni ewe einangen Issakar nge a nónnóm lón ewe telinimw Shamir wón chukuchukutän ewe fönü Efraim. 2Ätei a souköpwüng lón Israel lón üküükün rüwe me ülüngät ier. Iwe, lupwen Tola a mäló, a peias lón Shamir.

Jair

3Nge mwirin än Tola a mäló, emön mwän seni Kilead itan Jair a souköpwüng lón Israel lón üküükün rüwe me ruu ier. 4Nöün Jair kewe iliik mwän ra waawa iliik dongki, ra pwal ääni iliik telinimw mi nóm lón ewe fönü Kilead ra chüen iteni Telinimwen Jair tori ikenäi. 5Iwe, lupwen Jair a mäló, a peias lón Kamon.

Chón Israel ra pwal riäfföü säfäl

6Mwirin, ekkewe aramasen Israel ra pwal förisäfäli minne a ngaw me fän mesen ewe SAMOL, pün ra fel ngeni ekkewe uluulun ewe önü Baal me Ashtoreth, me ekkewe koten Aram, Sidon, Moab, Ammon me Filistia. Esap iei chök, nge ra likitaló ewe SAMOL o resap chüen angang ngeni i. 7Ina minne ewe SAMOL a fókkun soong ngeni chón Israel o a anómwur fän nemenien ekkewe chón Filistia me ekkewe chón Ammon. 8Lón ena ier, ra poputä le eriäfföwü me eweiresi ekkewe aramasen Israel. Lón üküükün engol me walü ier, ra eriäfföwü ekkewe aramasen Israel meinisin mi nóm öötiwen ewe chaanpwuupwu Jordan lón fönüwen ekkewe chón Amor, iei Kilead. 9Ekkewe chón Ammon ra pwal pwereto lotowun ewe chaanpwuupwu Jordan o maun ngeni chón ekkewe einangen Judah, Benjamin me Efraim. Ina minne ekkewe chón Israel ra fókkun nóm lón riäfföü. 10Mwirin, ekkewe aramasen Israel ra siö ngeni ewe SAMOL o apasa, “Äm aia tipis ngenuk, pwokiten äm aia likitukeló pwe en äm Kot o aia angang ngeni ekkewe uluulun ewe önü Baal!”

11Iwe, ewe SAMOL a pölüweni o apasa ngeni ekkewe aramasen Israel, “Ifa usun, ngang üsap angasa kemi seni ekkewe chón Egypt, ekkewe chón Amor, ekkewe chón Ammon, ekkewe chón Filistia, 12ekkewe chón Sidon, ekkewe chón Amalek me ekkewe chón Maon? Lupwen ra eriäfföwü kemi; ämi öüwa siö ngeniei, iwe, ngang üwa angasa kemi. 13Nge ämi öüwa likitieiló o angang ngeni pwal ekkóch kot. Iei minne, ngang üsap chüen angasa kemi. 14Öüpwe feilló o siö ngeni ekkewe kot ämi öüwa filiretä. Iir repwe angasa kemi lón ämi fansoun riäfföü.”

15Nge ekkewe chón Israel ra tungór maamaw ngeni ewe SAMOL o apasa, “Äm aia tipis! Kopwe öpwüngü keem usun minne mi fich mereemw. Nge äm aia tungór ngenuk pwe kopwe chök angasa keem ikenäi seni ekkewe chón opwutakeem.” 16Mwirin, ekkewe chón Israel ra pöütaló seni lefiiler ar kewe koten ekis o ra angang ngeni ewe SAMOL. Iwe, ngünün Kot a letipechow ren än ekkewe chón Israel riäfföü.

17Lón ena fansoun, ekkewe mwiichen sounfiun Ammon ra chufengen lón Kilead o amollätä pwe repwe maun, nge ekkewe sounfiun Israel ra chufengen o nóm lón Mizpah. 18Iwe, ekkewe souemmwenin Kilead ra apasa fengeni lefiiler, “Iö ei mwän epwe maun ngeni ekkewe chón Ammon akkomw, i epwe nemeni aramasen Kilead meinisin.”

Jefthah

11Iwe, Jefthah seni Kilead i emön sounfiu mi fókkun pwora. I nöün ewe mwän itan Kilead, nge inan emön fiin lisowu. 2Nge mi pwal wor ekkóch nöün Kilead mwän me wón wesewesen pwülüwan we. Iwe, lupwen nöün kewe me wón pwülüwan we ra määritä, ra ösüüweló Jefthah seni ewe fönü. Ra apasa ngeni Jefthah, “En esap wor inetum me wón semach ei, pün en nöün emön fefin fiin lisowu.” 3Iei minne, Jefthah a süüló seni pwiin kewe o a nónnóm lón ewe fönü Tob. Mwittir chök, a wor ekkóch mwän mi lamwotmwäl ra chiechi fengen me Jefthah, ra feilló o ra fiti i le föri töötön mwänesol.

4Iwe, a fis pwe lón ei fansoun, ekkewe chón Ammon ra poputä le maun ngeni chón Israel. 5Iwe, lupwen ekkewe chón Ammon ra maun ngeni chón Israel, ekkewe souakkomwen Kilead ra tiiti Jefthah me lón ewe fönü Tob. Ra apasa, 6“Kopwe feitto pwe en kopwe nöüüm meilapen sounfiu. Kopwe älisi keem le maun ngeni ekkewe chón Ammon.”

7Nge Jefthah a apasa ngeni ekkewe souakkomwen Kilead, “Ifa usun, sap fen ämi ekkewe öüwa opwut ngang o ösüüweiló seni lón imwen semei? Pwata öüwa feitto reei iei lupwen öüwa nóm lón riäfföü?”

8Nge ekkewe souakkomwen Kilead ra pölüweni ngeni Jefthah o apasa, “Pwokiten en ka öüchchea ngeni keem. Are en kopwe emmweni keem le maun ngeni ekkewe chón Ammon, äm aipwe seikuketä pwe kopwe nemenem wón ekkewe aramasen Kilead meinisin.”

9Iwe, Jefthah a apasa ngeni ekkewe souakkomwen Kilead, “Are ngang üpwe fiti kemi, nge are ewe SAMOL epwe ewillaei pwe üpwe okkufu ekkewe chón Ammon; ifa usun, öüpwe wesewesen seikieitä pwe üpwe nemenem wón ekkewe aramas meinisin?”

10Iwe, ekkewe souakkomwen Kilead ra pölüweni o apasa ngeni Jefthah, “Ewe SAMOL epwe nöüch chón pwärätä lefiilach. Äm aia pwon pwe aipwe föri meet en ka apasa.” 11Iei minne, Jefthah a fitaló ekkewe souakkomwen Kilead, nge ekkewe aramas ra seikätä i pwe epwe nöüür samol me meilapen soufiu. Iwe, me lón Mizpah, me fän mesen ewe SAMOL, Jefthah a enliwinisäfäli le apasa meet i a fen apasa ngeni ekkewe souakkom.

12Mwirin, Jefthah a tiinaló ekkóch chón künö ren ewe kingen Ammon o küttafesifesi an epwe silei ika meet popun an feitto o maun ngeni Israel.

13Iwe, ewe kingen Ammon a pölüweni nöün Jefthah kewe chón künö o apasa, “Lupwen ekkewe chón Israel ra feittä seni Egypt, ra sooläni fönüwei we, keiitä seni ewe chaanpwuupwu Arnon tori ewe chaanpwuupwu Jabok äfätälätä tori ewe chaanpwuupwu Jordan. Iei minne, öüpwe eliwinisäfälieto ewe fönü fän kinamwe iei.”

14Iwe, Jefthah a pwal tiinsäfälieló ekkóch chón künö ren nöün chón Ammon we king, 15pwe repwe apasa ngeni i, “Iei meet Jefthah a apasa:

‘Chón Israel resap sooläni ew fönü seni chón Moab ika seni chón Ammon. 16Pün lupwen ekkewe aramasen Israel ra tori Kadesh mwirin ar pwereló lón ewe Setipar lón ar sääi seni Egypt, 17ra tiinaló ekkóch chón künö ren ewe kingen Edom o tungórei fäniten an epwe mwüütätä ngeniir ar repwe pwereló lón fönüwan we. Nge ewe kingen Edom esap mochen mwüütätä ar we tungór. Mwirin, ra pwal tungór ngeni ewe kingen Moab fäniten mwüümwütän ei chök popun, nge ewe kingen Moab esap pwal mwüüt ngeniir pwe repwe pwereló lón fönüwan we. Iwe, ekkewe aramasen Israel ra chök nómwóló lón Kadesh.

18Ömwüchchülón, ra feilló lón ewe fönüpöön o pwelliló ünükkün ewe fönü Edom me ewe fönü Moab. Iwe, ra sääi leepelien öötiwen kiänin ewe fönü Moab o ra asóósó epeek ewe chaanpwuupwu Arnon. Nge resap pwereló epeek ewe chaanpwuupwu Arnon o tolong lón kiänin ewe fönü Moab.

19Mwirin, chón Israel ra tiinaló ekkóch chón künö ren Sihon nöün ekkewe chón Amor we king mi nemenem seni lón Heshbon. Iwe, ekkewe chón Israel ra tungór ngeni ätei fäniten an epwe mwüüt ngeniir pwe repwe pwereló lón fönüwan we pwe repwe tori ia repwe sääiló ie. 20Nge King Sihon esap lükülük ren än chón Israel repwe pwereló lón fönüwan we. Nge a fen emwiichafengeni nöün kewe sounfiu lón Jahaz o maun ngeni chón Israel.

21Nge ewe SAMOL, ewe Koten Israel a ewilla nöün kewe aramas pwe repwe okkufu King Sihon. Iei popun än chón Israel ra fönüweni unusen fönüwen ekkewe chón Amor mi nónnóm lón ena kinikin, 22seni ewe chaanpwuupwu Arnon tori ewe chaanpwuupwu Jabok, pwal seni ewe fönüpöön tori ewe chaanpwuupwu Jordan.

23Ka küna, iei popun pwe ewe SAMOL, ewe Koten Israel a angei ewe fönü seni ekkewe chón Amor o ngeni chón Israel. Iwe, pwata äm aipwe ngenuk ewe fönü? 24Öüpwe chök nóm wón menni fönü ämi we kot Kemosh a ngeni kemi pwe fönüwemi, nge äm aipwe chök nóm wón menni fönü ewe SAMOL äm we Kot a ngeni keem pwe fönüwem. 25Ifa usun, en ka mwirinnö lap seni Balak nöün Zippor we mwän, ewe kingen Moab? Ifa usun, ätei a sótuni an epwe efitikoko ngeni chón Israel fäniten fönü? Ifa usun, ätei a maun ngeniir? Apwi. 26Nge iei, mwirin ülüpwükü ier, en ka efisätä ew osukosuk usun ei. Ekkewe chón Israel ra fen chök nónnóm ikeei lón ekkeei fansoun meinisin. Ra meresfeil leemelen ei fönü seni Heshon tori Aroer pwal lón ekkewe telinimw meinisin mi nóm órun ewe chaanpwuupwu Arnon. Pwata kosap chök angeisäfäli ekkewe fönü me mwan? 27Iei minne, ngang üsap tipis ngenuk. Nge fen en ka mwääl ngeniei ren óm maun ngeniei. Sipwe likiti ngeni ewe SAMOL, i ewe Souköpwüng, pwe epwe filätä ikenai iöön leiich a pwüng - chón Israel ika chón Ammon.”

28Iei mwo nge ewe kingen Ammon esap mochen öüselinga ekkewe kapas Jefthah a tiinaló ren.

Än Jefthah pwon me an wiil

29Lón ena fansoun, Ngünün ewe SAMOL a feittiw wón Jefthah. Iwe, a feilló leemelen ewe fönü Kilead me Manassah, pwal pacholong Mizpah lón ewe fönü Kilead o emmwenaló ew mwiichen sounfiu pwe repwe maun ngeni ekkewe chón Ammon. 30Iwe, Jefthah a ääni ew pwon ngeni ewe SAMOL o apasa, “Are en kopwe ewillaei pwe üpwe okkufu ekkewe chón Ammon, 31ngang üpwe ngenuk en ewe SAMOL ewe äkkäewin mettóch epwe toowu seni lón asamen imwei we pwe epwe kapwong ngeniei lupwen ngang üpwe liwinsäfälito lón äi wiil. Iwe, ngang üpwe ääni i asór pwe ew asóren keek.”

32Iwe, Jefthah a emmwenaló nöün mwiichen sounfiu pwe repwe maun ngeni ekkewe chón Ammon. Nge ewe SAMOL a ewilla Jefthah. 33Jefthah a unusen okkufu ekkewe chón Ammon seni Aroer tori ew leeni arap ngeni Minnith pwal atooraló ngeni Abel Keramim. A okkufu üküükün rüwe telinimw. Iei usun än ekkewe chón Israel ra okkufu ekkewe chón Ammon.

Nöün Jefthah we föpwül

34Iwe, lupwen Jefthah a liwiniti imwan we lón Mizpah, nöün we föpwül a toowu pwe epwe souni nge a pwörük me ettiki pisekin likettik ren an pwapwa. Nge neminnewe ina i chök nöün Jefthah. Esap pwal wor emön nöün mwän ika föpwül me lükün neminnewe. 35Iwe, lupwen Jefthah a küna nöün we föpwül, a kamwei üfan ren an letipeta. Iwe, a apasa, “Neii föpwül! Letipei a fókkun taatakis. A ifa me feiengawei ren óm ei toowu pwe kopwe souniei. Pün ngang üwa fen ääni ew pwon ngeni ewe SAMOL, iwe, ngang üsap tongeni üpwe atai minne üwa apasa.”

36Iwe, neminnewe a apasa, “Semei, en ka ääni ew pwon ngeni ewe SAMOL. Iwe, kopwe föri ngeniei meet en ka pwon, pwokiten ewe SAMOL a fen ngenuk ew wiil mi lapalaap pwe kopwe okkufu chón opwutom kana, ekkewe chón Ammon. 37Nge akkomwan, kopwe mwüüt ngeniei pwe üpwe feittä o fätälfeil wón ekkewe chuuk o kechiw fiti chiechiei kana lón üküükün ruu maram, pwokiten ngang üpwe mäló nge üsap tori emön mwän.”

38Iwe, saman we a apasa, “Kopwe feilló.” Iwe, a tiinaló neminnewe lón üküükün ruu maram. Iwe, neminnewe me chiechian kewe ra feittä wón ekkewe chuuk o kechiw, pwokiten än neminnewe epwe mäló nge esap tori mwän. 39Iwe, lesópwólón ekkewe ruu maram, neminnewe a liwinsäfälito ren saman we. Iwe, Jefthah a föri ngeni nöün we föpwül usun minne i a ääni pwon. Iwe, neminnewe a mäló nge esap tori emön mwän.

Iwe, ei lapalap a wiliti ew öörüni lón Israel, 40pün ekkewe föpwülün Israel ra feilló lón üküükün rüwänü rän iteiten ier pwe repwe kechiweiti feiengawen ewe föpwül nöün Jefthah ewe re Kilead.

Än Jefthah osukosuk ngeni chón Efraim

12 Mwirin, ekkewe mwän seni ewe einangen Efraim ra köörato nöüür kewe sounfiu o ra pwereló ngeni Zafon epeek ewe chaanpwuupwu Jordan. Nge ra tiinaló ei poraus ngeni Jefthah, “Pwata kosap kööri keem pwe aipwe älisuk le maun ngeni ekkewe chón Ammon? Iei aipwe le kenaló imwom na nge en mi nóm lón!”

2Nge Jefthah a apasa ngeniir, “Ngang üwa tiiti ämi lepoputän ewe osukosuk, nge ämi öüsap mochen feitto. Ämi öüwa likitikeemiló pwe öüsap älisikeem lón äm we osukosuk ngeni chón Ammon. 3Ina minne, lupwen üwa küna pwe ämi öüsap mochen chimanükeem, ngang üwa pwisin atolonga manawei lón feiengaw o feilló peekilón Jordan pwe üpwe maun ngeni ekkewe chón Ammon, nge ämi öüsap fiti keem. Iwe, ewe SAMOL a ewillaei pwe üpwe okkufu ekkewe chón Ammon. Iwe, pwata öüwa feitto reii ikenäi pwe öüpwe maun ngeniei?”

4Iwe, ekkewe souemmwenin Efraim ra pölüweni o apasa, “Esap wor älleami ämi ekkewe re Kilead pün ämi chón rikiló seni Efraim me Manassah.” Iei popun, Jefthah a köörato nöün we mwiichen sounfiun Kilead o ra maun ngeni ekkewe re Efraim o okkufur. 5Jefthah me ekkewe re Kilead ra liäpeni ekkewe leeni mi apetepeet me lón ewe chaanpwuupwu Jordan mi wene ngeni fönüwen ekkewe re Efraim. Iwe, iteiten fansoun lupwen emön chón sü me leiin ekkewe sounfiun Efraim a sótuni an epwe liwinsäfälito epeek ewe chaanpwuupwu, ekkewe re Kilead ra eisini, “En emön chón ewe einangen Efraim?” Iwe, are ewe mwän a apasa, “Apwi, sap ngang emön chón ewe einangen Efraim.” 6Mwirin, repwe apasa ngeni ätewe, “Kopwe apasa, ‘Shibboleth.’ ” Nge are ätewe epwe apasa, “Sibboleth,” pwokiten esap tongeni pwüng an epwe älewelewa ewe kapas, mwirin, ekkewe re Kilead ra turufi ätewe o niieló me ren ekkewe äpetepeeten ewe chaanpwuupwu Jordan. Iwe, lón ena fansoun ra niieló üküükün fääik me ruu ngöröw chón Efraim.

7Iwe, Jefthah a souköpwüng lón Israel lón üküükün wonu ier. Mwirin, Jefthah ewe re Kilead a mäló, iwe, a peias lón ew telinimw lón Kilead.

Ibzan, Elon me Abdon

8Mwirin Jefthah, Ibzan a souköpwüng lón Israel. Ätei a nónnóm lón Bethlehem. 9A wor nöün ätei iliik mwän me iliik nöün fefin. Iwe, a öpwüpwülüwa nöün kewe iliik fefin ngeni mwänin lükün an we einang, nge a uweato iliik föpwül seni lükün an we einang pwe pwülüwen nöün kewe mwän. Ibzan a souköpwüng lón Israel lón üküükün fisuw ier. 10Lupwen Ibzan a mäló, a peias lón Bethlehem.

11Mwirin ätei, Elon ewe re Zebulun a souköpwüng lón Israel. Ätei a souköpwüng lón Israel lón üküükün engol ier. 12Lupwen Elon ewe re Zebulun a mäló, a peias lón Aijalon lón ewe fönü Zebulun.

13Mwirin ätei, Abdon nöün Hillel we mwän ewe re Pirathon a souköpwüng lón Israel. 14A wor fääik nöün ätei mwän me iliik nöün nöün mwän, iir ra waawa fiik liälifföön dongki. Ätei a souköpwüng lón Israel lón üküükün walü ier. 15Mwirin, Abdon nöün Hillel we mwän ewe re Pirathon a mäló o a peias lón Pirathon lón ewe fönü Efraim wón ekkewe chukuchukutän fönüwen ekkewe chón Amalek.

Samson a upwutiw

13 Iwe, ekkewe aramasen Israel ra pwal liwiniti le försäfäli minne mi ngaw me fän mesen ewe SAMOL. Iwe, ewe SAMOL a atolonger fän nemenien ekkewe chón Filistia lón üküükün fääik ier.

2Lón ena fansoun, a wor emön mwän itan Manoah seni ewe einangen Dan mi nónnóm lón ewe telinimw Zorah. Pwülüwen Manoah we esap tongeni pwoopwo ina pwata esap wor nöüür. 3Iwe, nöün ewe SAMOL we Chón läng a pwää ngeni pwülüwen Manoah we o apasa ngeni, “Inamwo ika kosap tongeni nöünöü, nge ekiseló chök kopwe pwoopwo o nöüni emön äät. 4Kopwe tümwünüfichi pwe kosap wün wain ika ekkana pwal sókkun wün mi mwääl, kosap pwal mwöngö och mwöngö esap mwüümwütä pün mi nóm lón tettelin limengaw. 5Pün nengeni, en kopwe pwoopwo o nöüni emön äät. Iwe, esap fókkun fich meeten möküran, pwokiten ewe äät epwe käimwüüló fäniten Kot pwe epwe emön chón Nasir seni an upwutiw. Iwe, i epwe angasa chón Israel seni ekkewe chón Filistia.”

6Mwirin, ewe fefin a ssä o aporausa ngeni pwülüwan we. A apasa, “Emön mwäneilükün Kot a pwää ngeniei. Wón mesan a usun wón mesen emön nöün ewe SAMOL Chón läng, a fókkun eniwokkus ach sipwe nengeni. Ngang üsap eisini i ika ia a feitto me ie, pwal i esap üreniei itan. 7Nge i a chök üreniei, “Nengeni, en kopwe pwoopwo o nöüni emön äät. Iwe, kosap wün wain ika pwal ekkóch sókkun wün mi mwääl, kosap pwal mwöngö och mwöngö esap mwüümwütä pün mi nóm lón tettelin limengaw. Pün noum we äät epwe käimwüüló fäniten Kot pwe epwe emön chón Nazir seni ewe fansoun a upwutiw tori ewe ränin an mäló.’ ”

8Mwirin, Manoah a iótek ngeni ewe SAMOL. A apasa, “O äi Samol, kose mochen kopwe mwüüt ngeni ewe Mwäneilükün Kot ewe en ka tiinato pwe epwe pwal liwinsäfälito reem o äiti ngeni keem meet äm aipwe föri fäniten ewe äät epwe upwutiw.”

9Iwe, Kot a pölüweni än Manoah iótek. Iwe, nöün ewe SAMOL we Chón läng a pwal pwääsäfäl ngeni pwülüwen Manoah we lupwen a mómmóót lón ewe mälämäl. Nge Manoah, pwülüwen neminnewe we esap nóm ren. 10Iei popun, neminnewe a mwittir ssääló o üreni pwülüwan we, “Nengeni, ewe mwän mi pwää ngeniei lón ewe ränin iei a pwal pwääsäfäl ngeniei!”

11Iwe, Manoah a üütä o tapweló mwirin pwülüwan we. Lupwen a feitto ren ewe mwän, a eisini, “En ewe mwän mi kapas ngeni pwülüwei ei lón ewe ränin?” Iwe, ätewe a pölüweni o apasa, “Ewer. Ngang.”

12Iwe, Manoah a eisini, “Lupwen óm kapas epwe pwönüwetä; iwe, epwe meet sókkun öllük fäniten manawen ewe äät me meet an angang?”

13Iwe, nöün ewe SAMOL we Chón läng a pölüweni o apasa ngeni Manoah, “Kopwe tümwünüfichi pwe pwülüwom we epwe fiti ekkewe öüröür ngang üwa apasa ngeni. 14I esap tongeni ochooch föün irän wain ika föün irän wain mi appwas, esap pwal tongeni wün wain ika pwal ekkóch sókkun wün mi mwääl, esap pwal mwöngö och mwöngö esap mwüümwütä pün mi nóm lón tettelin limengaw. I epwe tümwünü meinisin minne ngang üwa öllük ngeni.”

15Mwirin, Manoah a apasa ngeni nöün ewe SAMOL we Chón läng, “Kose mochen kopwe mwo chök ekis nóm ikeei tori äm aipwe wes le amollätä emön appanen kuuch fänitom pwe kopwe mwöngö.”

16Iwe, nöün ewe SAMOL we Chón läng a apasa ngeni Manoah, “Ngang üpwe nóm, nge ngang üsap chök mwöngö och mwöngö. Nge ka tongeni amollätä ew asóren keek pwe ew asór ngeni ewe SAMOL.” (Manoah esap silleni pwe ätewe i nöün ewe SAMOL we Chón läng.)

17Mwirin, Manoah a eisini nöün ewe SAMOL we chón läng, “Ifa itom? Pün lupwen óm kapas epwe pwönüwetä, äm aia mochen aipwe asamoluk?”

18Nge nöün ewe SAMOL we Chón läng a pölüweni o apasa, “Pwata ka eiis itei? En kosap weweiti ika ngang üpwe ürenuk itei.” 19Mwirin, Manoah a angei emön appanen kuuch me ewe asóren mwöngö o a ääni asór wón ewe achaw ngeni ewe SAMOL. Iwe, lupwen Manoah me pwülüwan we ra nennengeni, ewe SAMOL a föri och mettóch mi amwaraar. 20Lupwen ngetengeten ewe ekkei a ngetetä seni wón ewe róngen asór, nöün ewe SAMOL we Chón läng a feittä lón ngeten ewe ekkei seni wón ewe róngen asór! Iwe, lupwen Manoah me pwülüwan we ra küna ei, ra chappetiw leppwül. 21Iwe, nöün ewe SAMOL we Chón läng esap chüen pwääsäfäl ngeni Manoah me pwülüwan we. Mwirin, Manoah a silei pwe Ätewe i nöün ewe SAMOL we Chón läng.

22Iwe, Manoah a apasa ngeni pwülüwan we, “Kich sipwe le fókkun mäló, pün kich sia küna Kot!”

23Nge pwülüwen Manoah we a apasa, “Are ewe SAMOL a mochen pwe epwe nii kich; iwe i esap etiwa ach we asóren keek me asóren mwöngö. I esap pwal pwää ngeni kich o üreni kich ei mettóch mi amwaraar o föri ekkeei manaman.”

24Iwe, lupwen nöün neminnewe we äät a upwutiw, ra eita ngeni i Samson. Iwe, ewe SAMOL a efeiöchü ewe mönükól lupwen a mämmäritä. 25Iwe, Ngünün ewe SAMOL a poputä le ömwökütü Samson lupwen an nóm lón Mahaneh Dan mi nóm lefiilen ekkewe telinimw Zorah me Eshtaol.

Pwülüwen Samson we fiin Filistia

14 Lón ew ränin, lupwen Samson a feittiw Timnah, a küna emön fiin Filistia. 2Iwe, lupwen Samson a liwinsäfäl ngeni imwan we, a aporausa ngeni saman me inan o apasa, “Ngang üwa mochen pwülüweni emön föpwül fiin Flisitia ngang üwa küna me lón Timnah.”

3Nge saman we me inan we ra pöchökkül le äniichö ngeni o apasa, “Ifa usun, esap wor emön fefin me lón ach einang ika me leiin ekkewe chón Israel meinisin ka tongeni pwülüweni? Pwata kopwe feilló ren ekkewe chón Filisitia resap sirkomsais pwe kopwe kütta emön pwülüwom?”

Nge Samson a üreni saman we, “Kopwe feilló angei neminnewe fänitei, pün ina i neminna ngang üwa mochen.” 4Nge saman we me inan we resap silei pwe ewe SAMOL a angang lón ei, pwe epwe kütta ew fansoun fich an epwe awora kókkóótóngaw ngeni ekkewe chón Filistia mi nemeni Israel lón ena fansoun.

5Iwe, lupwen Samson me saman we me inan we ra feittiw Timnah, emön liälifföön laion a mweteri Samson arap ngeni ekkewe tännipin irän wain lón Timnah. 6Lón ena ótun, Ngünün ewe SAMOL a pöchökkül le nemenaló Samson. Ina minne, Samson a chök aea pöün le appwafeseni ngächin ewe laion. A men mecheres an föri ei, usun chök nge itä emön appanen kuuch meren. Nge Samson esap üreni saman we ika inan we usun meet i a föri. 7Lupwen Samson a wareiti Timnah, a kapas ngeni ewe fefin o a fókkun sani neminnewe.

8Iwe, mwirin ekkóch fansoun, lupwen Samson a liwinsäfäl ngeni Timnah fäniten ar repwe le öpwüpwülü, a tókkówu seni ewe aal pwe epwe katol chüün ewe laion. Iwe, a küna pwe a wor epwi pwiin mönün chunen ra föri chönün chunen lón chüün ewe laion. 9Iwe, Samson a tukeei och ewe chönün chunen lón pöün; iwe, a fäffätäl wón ewe aal nge ünümi. Iwe, lupwen a tori saman we me inan we, a ngeniir och seni. Iwe, iir ra pwal wün. Nge Samson esap akkafat ngeniir pwe i a angei ewe chönün chunen seni chüün ewe laion.

10Iwe, lupwen semen Samson we a feittiw pwe epwe äwesöchchüweló kókkóóten ewe öpwüpwülü, Samson a föri ew kametip ikenan, pün ina usun ewe öörüni fäniten ena rän. 11Iwe, a wor iliik ölüwöl seni ewe telinimw ra kökkööto pwe chiechien Samson.

12Mwirin, Samson a apasa ngeniir, “Öüpwe mwüüt ngeniei pwe üpwe üreni kemi ew esissil. Are öüwa tongeni üreniei pölüwen ewe esissil o äwewe ngeniei lón ekkeei fisu ränin kametip, mwirin, ngang üpwe ngeni kemi iliik üüf mi pwechepwech me iliik üüf mi lingöch. 13Nge are öüsap tongeni äwewe ngeniei wewen ewe esissil, mwirin, ämi öüpwe ngeniei iliik üüf mi pwechepwech me iliik üüf mi lingöch.” Iwe, ra tipeew ngeni o apasa, “Kopwe apasa ngeni keem óm na esissil pwe aipwe rongorong.”

14Iwe, Samson a apasa ngeniir, “Och mettóch fäniten mwöngö a toowu seni emön chón ochooch, och mettóch mi araar a toowu seni ewe mi pöchökkül.”

Iwe, ülüngät rän me mwirin, ekkewe aramas ra chüen sótuni ar repwe esilla wewen ewe esissil.

15Iwe, lón ewe örüwänüwen rän, ekkewe aramas ra apasa ngeni pwülüwen Samson we, “Kopwe michimichii le peseei pwülüwom na pwe epwe äwewei ngenuk wewen ewe esissil. Nge are kosap; iwe, äm aipwe kenukolong lón imwen semom we. Ifa usun, öüwa chök kööri keem ngeni ei kamwetip pwe öüpwe angei seni keem pisekiim?”

16Iei minne, pwülüwen Samson we a turutä wón nge kechiw ngeni o apasa, “En kosap tongeei. Ka opwut ngang! Ka ääni ew esissil ngeni aramasei kewe, nge kosap üreniei pölüwan.”

Iwe Samson a pölüweni a apasa ngeni neminnewe, “Nengeni, ngang üsap mwo nge üreni semei we ika inei we pölüwen ewe esissil. Iwe, pwata ngang üpwe ürenuk wewen?” 17Iei minne, neminnewe a turutä wón Samson o kechiw ngeni iteiten fansoun i a nóm ren. Iwe, neminnewe a sópweló le föri ei sókkun lón ekkewe lussun ränin ewe kametip. Iwe, ömwüchchülón, lón ewe efisuwen rän, Samson a akkafat ngeni neminnewe pölüwen ewe esissil, pwokiten än neminnewe esap ükütiw le lalapaat ngeni. Mwirin, neminnewe a üreni ekkewe ölüwöl pölüwen ewe esissil.

18Iwe, me mwen chök än ewe akkar epwe tupwutiw lón ewe efisuwen rän, ekkewe mwän seni ewe telinimw ra feitto ren Samson fän ar pölüwen ngeni ewe esissil. Ra apasa:

“Meet a araar seni chönün chunen? Nge meet a pöchökkül seni emön laion?”

Iwe, Samson a apasa ngeniir: “Are öüsap nöünöü neii we ätemwänin kowu le ttu pwül, ämi öüsap sótun silei wewen äi we esissil.”

19Mwirin, Ngünün ewe SAMOL a pöchökkül le nemenaló Samson. Iwe, Samson a feittiw lón ewe telinimw Ashkelon o niieló iliik mwän me ikenan. Mwirin, a angei üfeer kewe pwe choon wókun o a ngeni ekkewe mwän mi esilla wewen ewe esissil. Nge Samson a lingeringer ren meet a fis, iei minne a liwinsäfälitä ngeni leenian we pwe epwe nónnóm ren saman we me inan we. 20Iwe, pwülüwen Samson we a öpwüpwülü ngeni emön mwän, i ewe chón emmwen lón än Samson we öpwüpwülü.

Samson a okkufu ekkewe chón Filistia

15 Mwirin ekkóch fansoun, lón ótun ewe fansoun pöküpök irän wiit, Samson a feilló äämwa pwülüwan we, nge a uweei emön appanen kuuch pwe an liffang ngeni. Samson a ekieki pwe epwe kóón ren neminnewe, nge semen neminnewe we esap mwüütalong pwe epwe tolong ren.

2Iwe, semen neminnewe we a apasa, “Ngang üwa fókkun ekieki pwe en ka wesewesen opwut neminnei. Iei minne, ngang üwa öpwüpwülüwa i ngeni chiechiom we lón óm we öpwüpwülü. Nengeni, pwiin neminnei ei a fókkun lieöch seni. Kopwe le pwülüweni neminnei pwe ekkesiwilin pwülüwom we.”

3Nge Samson a apasa, “Lón ei fansoun esap wor emön epwe tipingeniei och fäniten ekkewe mettóch meinisin ngang üpwe le föri ngeni kemi ämi chón Filistia!” 4Mwirin, Samson a feilló o turufi ülüpwükü foks. Iwe, a fööti fengeni mechen ökkörüwömön foks o a föötätä efóch tööl wón mecheer. 5Mwirin, Samson a keni ekkewe tööl o etiwaló ekkewe foks pwe repwe ssäfeil leemelen än ekkewe chón Filistia kewe tännipi. Iwe, a kenaló ar kewe irän wiit meinisin pwal pacholong ekkewe irän wiit mi chök chüen chukuchukutä me ekkewe ra fen pilük fengen meinisin. A pwal ataeló ar kewe irän wain me ekkewe irä olif.

6Mwirin, ekkewe chón Filistia ra inemouuch le eiis, “Iö a föri ei?”

Iwe, ekkóch ra pölüweni o apasa, “Samson, pwokiten semen pwülüwan we seni Timnah a angei pwülüwan we o öpwüpwülüwa ngeni chiechian we.” Iwe, ekkewe chón Filistia ra feittä o angei ewe fefin me saman we o keniireló. 7Iwe, Samson a pwon, “Pwokiten öüwa föri ei sókkun lapalap, ngang üpwe fókkun älemööw ämi föfför nge üsap ükütiw tori äi üpwe menemenöch.” 8Iwe, Samson esap eiseisa an fiu ngeniir o a niieló chómmóng leiir. Mwirin, a feittiw o nónnóm lón ew fööimw mi nóm lón ewe achawen Etam.

9Iwe, ekkewe chón Filistia ra öppölüwa minne Samson a föri ren ar feittä o köüütä imweer imw mangaku lón ewe fönü Judah. Iwe, ra äserengawa le maun ngeni ewe telinimw Lehi. 10Iwe, ekkewe re Judah ra eisini ekkewe chón Filistia, “Pwata öüwa maun ngeni keem?”

Iwe, ekkewe chón Filistia ra pölüweni o apasa, “Äm aia feitto pwe aipwe turufi Samson. Äm aia feitto pwe aipwe liwinisäfäli ngeni meet i a föri ngeni keem.”

11Iei minne, ülüngät ngöröw re Judah ra feittiw pwe repwe angei Samson me lón ewe fööimw mi nóm lón ewe achawen Etam. Iwe, ra apasa ngeni Samson, “Ifa usun, kosap silei pwe ekkewe chón Flistia ra nemeni kich? Meet ei ka föri ngeni keem?” Nge Samson a pölüweniir o apasa, “Ngang üwa chök liwinisäfäli ngeniir meet iir ra föri ngeniei.”

12Nge ekkewe re Judah ra apasa ngeni Samson, “Äm aia feittiw pwe aipwe föötuk o atolongok lepöün ekkewe chón Filistia.” Iwe, Samson a apasa, “Ina, mi mwirinnö. Nge öüpwe pwon ngeniei fän ökköpöl pwe pwisin ämi öüsap niieló.”

13Iwe, ekkewe re Judah ra apasa, “Apwi. Äm aipwe chök föötuk o atolongók lepöün ekkewe chón Filistia. Nge äm aisap fókkun niik.” Iei minne, ra fööti ngeni Samson ruwofóch sääl mi fö o ra emmwenätä i seni ewe achaw. 14Lupwen Samson a tori Lehi, ekkewe chón Filistia ra feitto ren fän ar arükaken wiil. Nge Ngünün ewe SAMOL a pöchökkül le nemenaló Samson. Iwe, a mwüüti ekkewe sääl mi fööfö ngeni pöün, usun itä nge tereech mi kar ren ekkei. Iwe, ekkewe fööfö ra chök mworotiw seni wón kumwuchun. 15Mwirin, Samson a angei efóch chüün ngächin emön dongki mi chök nóm wón ewe pwül o a aea le niieló engöröw chón Filistia.

16Mwirin, Samson a apasa:

“Ren chüün ngächin emön dongki ngang üwa ochukuchukutä ioien niiei aramas. Ren chüün ngächin emön dongki, ngang üwa niieló engöröw mwän!”

17Iwe, lupwen a ükütiw le kapas, a pöütaló ewe chüün ngächin dongki. Iwe, ewe leeni a iteni Ramath Lehi ika Palapalatän Chüün ngääch.

18Mwirin, Samson a fókkun kaaka; ina minne a siö ngeni ewe SAMOL o apasa, “En ka öpwönüwetä ei will mi lapalaap ren pöchökkülen noum ei chón angang. Iwe, ifa usun, ngang üpwe le mäló ren äi kaaka o turulong lepöün ekkeei aramas resap sirkomsais?” 19Iei minne, Kot a föri pwe kólik epwe pwuuwu seni lón ew leeni mi pwokur lón ewe pwül me lón Lehi. Iwe, Samson a pöchökkülsäfäl lupwen a wün ewe kólik. Iei minne i a eita ngeni ewe leeni, En Hakkore (wewen, Ewe Pwuachchen Kólik fäniten ewe Emön mi Siö.) Ei pwuachchen kólik a nóm lón Lehi tori ikenäi.

20Samson a souköpwüng lón Israel lón üküükün rüwe ier, lupwen ekkewe chón Filistia ra nemeni ewe fönü.

Samson me Delilah

16Lón ew ränin, Samson a feilló ngeni än chón Filistia we telinimw itan Kaza o a nóm ren emön fiin lisowu lón ewe pwinin me ikenan. 2Iwe, ewe poraus a mwittir meresfeil pwe Samson a nóm ikenan. Iei minne ekkewe re Kaza ra chufengen o witiwit ren asamalapen tittin ewe telinimw o operi Samson lón unusen ewe pwinin. Ra chök mósónósón lón unusen ewe pwinin pün ra apasa, “Lesossor, lupwen epwe räniló, sipwe niieló i.”

3Nge Samson a chök kóón ren neminnewe tori lukenipwin. Mwirin, a pwäätä, a feilló o kömwöch asamen tittin ewe telinimw kewe me ekkewe rüwófóch üür. Iwe, a üttiretä seni lón ewe pwül fiti fengen me lókkur. Iwe, a iseniretä wón afaran o mwäreretä wón ungen ewe chukutekisón mi nóm äwenewenen Hebron me epeek.

4Mwirin ekkóch fansoun, Samson a saani emön fefin itan Delilah fiin lón ewe leemólun Sorek. 5Iwe, ekkewe souemmwenin chón Filistia ra feitto ren neminnewe o apasa ngeni, “Kopwe äpäänünga Samson o kütta an epwe pwääri ngenuk ika meet popun a fókkun pöchökkül, pwal ifa usun an epwe tongeni kuf o fööfö pwe esap tongeni pichiló. Mwirin, emön me emön leiim epwe ngenuk engöröw ipüwkü föün silifer.”

6Iei minne, Delilah a apasa ngeni Samson, “Kose mochen kopwe üreniei meet popun ka fókkun pöchökkül, pwal meet epwe tüfich ren pwe kopwe fööfö nge kosap tongeni pichiló.”

7Iwe, Samson a apasa ngeni neminnewe, “Are ngang üpwe fööfö ngeni füüfóch selin esefich mi fö resap mwo appwas, mwirin, ngang üpwe apwangapwang usun chök pwal ekkana mwän.”

8Iei minne, ekkewe souemmwenin chón Filistia ra uweato ren Delilah füüfóch selin esefich mi fö resap mwo appwas. Iwe, neminnewe a fööti ngeni Samson ekkewe sääl. 9Nge neminnewe a fen aopaló ekkóch mwän lón ew kewe ruumw lón imwan we. Iwe, neminnewe a kökkö o apasa, “Samson, ekkewe chón Filistia ra war pwe repwe turufuk!” Nge Samson a mwüüti ekkewe selin esefich usun chök itä nge iir suwain ra mmwü lupwen ekkei a keniir. Iwe, mwónómwónun an pöchökkül esap pwä.

10Mwirin, Delilah a apasa ngeni Samson, “Nengeni en ka turunufaseei o kapas chofona ngeniei. Kose mochen kopwe üreniei ika epwe ifa usun óm kopwe tongeni fööfö nge kosap pichiló.”

11Iwe, Samson a pölüweni o apasa ngeni neminnewe, “Are ngang üpwe fööfö ren ekkóch sääl mi fö esap wor mwo emön a piin aea, mwirin, ngang üpwe apwangapwang usun chök pwal ekkana mwän.”

12Iei minne, Delilah a angei ekkóch sääl mi fö o föötiir ngeni Samson. Nge a wor mwän ra op lón ewe ruumw usun chök me mwan. Iwe, Delilah a pwuchöör o apasa, “Samson! Ekkewe chón Filistia ra war pwe repwe turufuk!” Nge Samson a mwüüti ekkewe sääl seni pöün usun chök itä nge iir tereech.

13Mwirin, Delilah a apasa ngeni Samson, “Tori iei, en ka turunufaseei o kapas chofona ngeniei. Kose mochen kopwe üreniei ika epwe ifa usun óm kopwe tongeni fööfö nge kosap pichiló?”

Iwe, Samson a pölüweni o apasa, “Are kopwe türünalong füüfóch firesin mökürei lón ew töör o önnükälong ren efóch öpüngüpüng; iwe, ngang üpwe apwangapwang usun chök pwal ekkana mwän.” Iwe, lupwen Samson a möür, Delilah a türünalong füüfóch firesin möküran lón fichefichen ewe töör. 14Iwe, neminnewe a önnükürelong ren ewe öpüngüpüng.

Mwirin, neminnewe a pwüchöör o apasa, “Samson! Ekkewe chón Filistia ra war pwe repwe turufuk!” Nge Samson a pwäätä seni an möür, a üttäwu ewe öpüngüpüng o urusawu meeten möküran seni ewe töör me ewe piisón.

15Mwirin, Delilah a otumwutumwuló o apasa ngeni ätewe, “Ifa usun óm kopwe tongeni apasa pwe ka tongeei, nge lelukom mi towaw seniei? En ka turunufaseei fän ülüngät, nge kosap mwo üreniei ika meet popun ka fókkun pöchökkül.” 16Iwe, iteiten rän neminnewe a chök lalepaat le eriäni ätewe ren an echchimwa. Iwe, Samson a fókkun kuupwa ren.

17Ina pwata, Samson a üreni neminnewe ewe mwónómwón o apasa, “Meeten mökürei esap fich mwo fän ew, pün ngang üwa käimwüló fäniten Kot pwe üpwe emön chón Nazir seni äi upwutiw. Are üpwe fichieló meeten mökürei, äi pöchökkül epwe sü seniei. Iwe, ngang üpwe wiliti emön mi apwangapwang usun chök pwal ekkana mwän.”

18Iwe, Delilah a meefi pwe ätewe a üreni meet mi let. Iei minne, a tiiti ekkewe souemmwenin chón Filistia o apasa, “Öüpwe pwal feitto säfäl, pün ätewe a aporausa ngeniei mettóch meinisin.” Iei minne, ekkewe souemmwenin chón Filistia ra liwinsäfälito ren neminnewe nge ra uwoow mooni. 19Iwe, Delilah a öünnätä Samson wón aföön o föri meet epwe kinamwe ren pwe epwe möürüló. Iwe, neminnewe a kööri emön mwän pwe epwe fichieló meeten möküren Samson. A föri ei pwe epwe älleta pwe Samson a ooló. Iwe, än Samson pöchökkül a sü seni.

20Mwirin, neminnewe a pwuchöör o apasa, “Samson! Ekkewe chón Filistia ra war pwe repwe turufuk!” Iwe, lupwen Samson a neló seni an möür, a ekieki, “Ngang üpwe pwisin epichieiwu o feilló usun chök lón ekkewe ekkóch fansoun me mwan!” Nge Samson esap silei pwe ewe SAMOL a fen likitaló i.

21Iei minne, ekkewe chón Filistia ra turufi Samson o olusawu föün mesan. Iwe, ra uwealó i ngeni Kaza ia ra fööti i me ie ngeni sein piraas o ra föri pwe i epwe emön chón fööir föün wiit me lón ewe imwen föötek. 22Iwe, esap mang mwo nge meeten möküran ra pwal poputä le määrsäfäl.

Samson a fiti ekkewe chón Filistia le mäló

23Iwe, ekkewe souemmwenin chón Filistia ra awora ew chuulap mi wätte pwe repwe ääni asór o mwareiti ar we kot Dakon. Pün ra apasa, “Ach we kot a ewilla kich pwe sipwe okkufu Samson ewe chón opwutach.”

24Lupwen ekkewe aramas ra küna Samson, ra mwareiti ar we kot o apasa,

“Ach kot a okkufu ewe chón opwutach! Iei i ewe emön mi ataeló fönüwach o niieló chómmóng leiich iei a nóm fän ach nemenem.”

25Iwe, lupwen ekkewe aramas ra fókkun mwänek ren ar määkuf, ra apasa, “Öüpwe köörato Samson pwe epwe sipaii ngeni kich.”

Iei minne ra köörawu Samson seni lón imwen föötek o öüütäi lukalpen ewe imwenfel lefiilen ekkewe rüwofóch üür mi ürenätä ewe sässärin asan. 26Mwirin, Samson a apasa ngeni ewe chón angang mi kömwöch pöün o emmwenawu i, “Kopwe anómwu peii pwe üpwe itetä wón ekkewe rüwofóch üür. Ngang üwa mochen pwe üpwe asöösö le eitengesitä wóór.” 27Nge ewe imwenfel a ur ren aramas. Ekkewe souemmwenin chón Filistia meinisin ra nóm ikenan, nge a wor ina epwe üküükün ülüngät ngöröw mwän me fefin wón ewe sässärin asan ra katol Samson o urumwotei. 28Mwirin, Samson a iótek ngeni ewe SAMOL o apasa, “O Samol Kot, ngang üwa tungór ngenuk pwe kopwe chemenisäfäliei. O Kot ngang üwa tungór ngenuk ika kose mochen kopwe öpöchökkülaei pwal fän ew chök, pwe üpwe liwinisäfäli ngeni ekkeei chón Filistia fäniten meet ra föri ngeni föün mesei keei me rüwöföü!” 29Mwirin, Samson a itetä wón ekkewe rüwófóch üren luukalap mi ürenätä ewe imwenfel. Iwe, a tiinifeseniir ren üküükün unusen an pöchökkül. Pöüiifichin a itetä wón efóch kewe üür nge pöüiimöngün a itetä wón pwal ewe efóch. 30Mwirin, Samson a iótek o apasa, “Kopwe mwüüt ngeniei pwe üpwe fiti ekkewe chón Filistia le mäló!” Iwe, ewe imwenfel a turutiw wón ekkewe souemmwenin chón Filistia me ekkewe aramas meinisin mi nóm lón. Iwe, Samson a niieló chómmóng aramas lupwen a mäló lap seni ekkewe i a niireló lón unusen fansoun ränin manawan.

31Ekkóch fansoun me mwirin, pwiin kewe me ekkóch määrärin kewe ra feittiw o angei soomän. Iwe, ra uweeisäfälieló o peiaseni i lón leenian we lefiilen Zorah me Eshtaol, ia Manoah saman we a peias ie. Samson a sounköpwüng lón Israel lón üküükün rüwe ier.

Maika a fel ngeni uluulun önümwäl

17A wor emön mwän itan Maika a nónnóm wón chukuchukutän ewe fönü Efraim. 2Lón ew ränin, ätei a üreni inan we, “Ngang üwa rongorong óm önümamawa ewe chón soolä mi sooläni senuk ekkewe engöröw ipwükü föün silifer. Iwe, ikkeei ekkewe silifer mi nóm reei. Ngang ewe emön üwa angeiir.”

Iwe, inan we a pölüweni o apasa, “Neii, ewe SAMOL epwe efeiöchuk ren óm pwärätä pwe en ka angei ekkewe föün silifer!”

3Iwe, ätewe a eliwinisäfäli ekkewe engöröw ipwükü föün silifer ngeni inan we. Iwe, inan we a apasa, “Iei ngang üwa fangaeló ewe silifer seni lón peii ngeni ewe SAMOL fäniten neii we mwän pwe i epwe föri och uluulun mi fal o finifin ngeni silifer mi ketel. Ngang üpwe eliwinisäfäli ngenuk ewe silifer.”

4Iwe, mwirin än ätewe a eliwinisäfäli ewe mooni ngeni inan we, neminnewe a angei rüwöpwükü seni ekkewe föün silifer o a ngeni emön chón för pisek seni silifer. Iwe, ätewe a föri seni ekkewe föün silifer och uluulun mi fal o finifin ngeni silifer mi ketel. Iwe, ei uluulun önümwäl a nóm lón imwen Maika we.

5Iwe, Maika a förätä ew imwen nöün kewe kot o föri echö wääwup üfen souasór mi foutout me ekkóch uluulun önüün leimw. Mwirin, a epinaló emön leiin nöün kewe mwän pwe epwe emön souasór. 6Lón ekkana fansoun, esap wor king lón Israel. Ina minne, emön me emön aramas a föri en me pwisin uwanan ren meet i a nennengeni pwe a pwüng meren.

7Iwe, lón ew ränin, emön ölüwöl chón ewe einangen Levi seni Bethlehem lón Judah, 8a wareiti ena leeni lón Efraim pwe epwe kütta ew leeni ia epwe tongeni nónnóm ie. Iwe, a fis pwe ätewe a kööüló ren imwen Maika we lupwen a sääito wón chukuchukutän ewe fönü Efraim.

9Iwe, Maika a eisini ätewe, “Ia ka feitto me ie?” Iwe, ätewe a pölüweni o apasa ngeni Maika, “Ngang emön chón ewe einangen Levi seni Bethlehem lón Judah, nge ngang üwa sääi pwe üpwe kütta ew leeni ia üpwe nónnóm ie.”

10Iwe, Maika a apasa ngeni ätewe, “Kopwe nóm reei ikeei. Iwe, ka tongeni kopwe emön semei me emön souasór fänitei. Iwe, ngang üpwe ngenuk engol föün silifer iteiten ier, üpwe pwal ngenuk üfom me onom mwöngö.” 11Mwirin, ewe chón ewe einangen Levi a tipeew ngeni an epwe nóm ren Maika. Iwe, ewe ölüwöl a usun chök nge emön leiin nöün Maika kewe mwän meren. 12Iei minne, Maika a ewiisa ewe re Levi pwe epwe nöün souasór, nge ewe ölüwöl a nóm lón imwen Maika we. 13Mwirin, Maika a apasa, “Iei, ngang üwa silei pwe ewe SAMOL epwe efeiöchüei, pwokiten a nóm reei emön chón ewe einangen Levi a angang pwe neii souasór!”

Chón ewe einangen Dan ra appirüw än Maika angangen fel ngeni uluulun önümwäl

18 Iwe, lón ekkana fansoun esap wor emön king lón Israel. Pwal lón ekkena fansoun, chón ewe einangen Dan ra kütta ew leeni fäniter pwe repwe nónnóm lón, pün tori ena fansoun resap mwo ösüüweló ekkewe aramas mi nónnóm lón ewe fönü mi einet ngeniir. 2Ina minne, ekkewe re Dan ra filätä limmön mwän mi pwora seni Zorah me Eshtaol repwe tupwuni unusen ar we einang pwe repwe sachei ewe fönü fäniter pwe repwe nónnóm lón. Iwe, ra apasa ngeniir, “Öüpwe feilló o sachei ewe fönü.”

Iwe, ekkeei mwän ra wareiti ewe fönü mi chukuchukutä lón Efraim o ra tori imwen Maika we o pwinii ewe pwinin ikenan. 3Nge lupwen ra nóm lón imwen Maika we, ra silleni ngiingin ewe ölüwöl seni ewe einangen Levi. Iwe, ra lukiieló ätewe ekis o eisini, “Iö a emmwenukoto ikeei? Meet ka föri lón ei leeni? Pwata ka nóm ikeei?”

4Nge ätewe a aporausa ngeniir usun ar etipeew fengen me Maika, pwal usun an a wiliti nöün Maika souasór.

5Mwirin, ra apasa ngeni ätewe, “Kose mochen kopwe eisini Kot ika epwe fisiöch äm sääi ika esap.”

6Iwe, ewe souasór a pölüweni o apasa ngeniir, “Öüpwe feilló lón kinamwe. Pün ewe SAMOL epwe akkomw mwemi lón ämi sääi.”

7Iei minne, ekkewe limmön mwän ra feilló tori ewe telinimw Laish. Iwe, ra küna pwe ekkewe aramas mi nóm ikenan resap öüreki usun och, usun chök ekkewe chón Sidon, pün ra kinamwe o nónnómöch. Ekkewe aramas ra pwal pisekisek, pwokiten fönüwer a fókkun pwülüöch. Ra nónnóm toowaw seni ekkewe chón Sidon, o esap wor pelier mi arapoto ngeniir.

8Mwirin, lupwen ekkewe mwän ra liwinsäfäl ngeni Zorah me Eshtaol, määräriir kewe ra eisiniir, “Meet öüwa küna?”

9Nge ekkewe mwän ra pölüweni, “Öüpwe üütä, öüsipwe feittä maun ngeniir. Pün äm aia küna ewe fönü, nge a fókkun mwirinnö. Öüsap tiperüwörü ach sipwe feilló o tolong lón ewe fönü pwe sipwe fönüweni. 10Lupwen öüpwe tori ikenan, öüpwe küna ekkewe aramas pwe resap öüreki usun och o ra nónnómöch. Kot a fen ngeni kich ew fönü mi wääwä o pwülüöch, esap wor och mettóch epwe osupwang ren.”

11Iei minne, üküükün wonopwükü mwän mi pwora seni ewe einangen Dan ra feilló seni Zorah me Eshtaol fän ar pisekin maun. 12Mwirin, ra feittä o asóósó lón ew leeni lotowun Kirjath Jearim lón Judah. (Iei minne ra eita ngeni ena leeni Mahaneh Dan tori ikenäi. Wewen Mahaneh Dan, än Dan leenien asóósó.) 13Mwirin, ra feittä seni ikenan o ra tori imwen Maika we mi nóm wón chukuchukutän ewe fönü Efraim.

14Iwe, ekkewe limmön mwän mi piin feilló o sachei ewe fönü ünükkün Laish ra apasa ngeni ekkewe pwal ekkóch, “Ifa usun, öüsap silei pwe a wor echö wääwup üfen souasór mi foutout a nóm lón ew ekkeei imw, a pwal wor ekkóch uluulun önüün leimw, och uluulun önümwäl mi fal me och uluulun önümwäl mi ketel seni silifer? Iei minne, a fat ämi weweiti meet sipwe föri.” 15Ina minne, ekkewe limmön mwän ra feilló ren imwen Maika we, ia ewe ölüwöl seni ewe einangen Levi mi nóm ie. Iwe, ra kapwong ngeni ätewe o esini usun nónnómwun. 16Iwe, ekkewe wonopwükü mwän seni ewe einangen Dan ra üütä ren asamalapen tittin ewe leeni fän ar pisekin maun. 17Nge ekkewe limmön mwän ra tolong lón imwen nöün Maika kewe kot o ra angei ewe uluulun önümwäl mi fal, ewe wääwup üfen souasór mi foutout, ekkewe uluulun önüün leimw me ewe uluulun önümwäl mi ketel seni silifer, nge ewe souasór a üütä ren asamalapen tittin ewe leni fiti ekkewe wonopwükü mwän fän ar pisekin maun.

18Lupwen ekkeei mwän ra tolong lón imwen Maika we o angei ewe uluulun önümwäl mi fal, ewe wääwup üfen souasór mi foutout, ekkewe uluulun önüün leimw me ewe uluulun önümwäl mi ketel seni silifer, ewe souasór a eisiniir, “Meet na öüwa föri?”

19Nge iir ra apasa ngeni ätewe, “Kopwe chök fanafanaló, kopwe pinei awom ngeni pöum o kopwe feitto fiti keem. Kopwe emön saam me emön souasór fänitem. Ifa usun, esap fen koon lapaló mwirinnön óm kopwe emön souasór fäniten unusen ew einangen Israel mwen óm kopwe souasór fäniten chón leimwen emön chök mwän?” 20Iwe, leluken ewe ölüwöl souasór a fókkun pwapwa an epwe fiti ätekewe. Iwe, a angei ewe wääwup üfen souasór mi foutout, ekkewe uluulun önüün leimw, me ewe uluulun önümwäl mi fal o a fitaló ekkewe aramas. 21Mwirin, ra säp o feilló, nge ra anómwu mweer ekkewe semiriit, nöüür kewe pwiin maan me pisekiir kewe.

22Iwe, lupwen ekkewe aramas seni ewe einangen Dan ra toowaweló seni imwen Maika we, Maika me ekkóch chón órun kewe ra likatattapweto mwiriir. 23Iwe, ra leüommóng le kökkö lupwen ra arapeto mwiriir. Nge ekkewe re Dan ra säp säfäl o apasa ngeni Maika, “Meet ka mochen? Pwata ka köörifengeni ekkeei mwän pwe epwe iei usun ar repwe tapweri keem?”

24Mwirin, Maika a pölüweni o apasa, “Meet wewen öüwa fen apasa ika meet ngang üwa mochen? Ämi öüwa uwealó neii kewe kot ngang üwa föriir me neii we souasór o öüwa süüló faar. Iwe, esap chüen wor och mettóch a nóm reei.”

25Iwe, ekkewe re Dan ra apasa ngeni Maika, “Kopwe tümwünü meet ka apasa! Pün ekkóch me leiim iir mi mwittir le soong, nge ina repwe soong o niik me óm famili.” 26Mwirin, ekkewe re Dan ra feilló wón aleer. Iwe, lupwen Maika a küna pwe iir ra koon pöchökkül mwan an epwe fiu ngeniir, a kulsäfäl o liwin ngeni imwan.

Ekkewe chón Dan ra ósóói Laish

27Nge ekkewe aramsen Dan ra angei meet Mika a föri me nöün we souasór o ra feitto ren ewe telinimw Laish ia ekkewe aramas mi mósónósón o nónnómöch ra nóm ie. Iwe, ra niieló ekkewe aramas meinisin ren ketilas o kenaló ewe telinimw. 28Esap wor emön epwe angasa chón ewe telinimw, pwokiten ei telinimw a toowaw seni Sidon, nge esap pwal wor pelier mi arapoto ngeniir. Ei a fis me lón ewe lemól arap ngeni Beth Rehob.

Mwirin, ekkewe aramas seni ewe einangen Dan ra öüüwsäfälietä ewe telinimw o ra nónnóm ikenan. 29Iwe, ra eitasäfäli ewe telinimw ngeni Dan, iei iten ar we leewo, emön nöün Israel kewe mwän. Nge iten ei leeni me lepoputän, Laish. 30Mwirin, ekkewe aramsen Dan ra öüüwetä ewe uluulun önümwäl mi fal fäniter o ra filätä Jonathan nöün Kershom we mwän, emön mwirimwirin Moses pwe epwe nöüür souasór. Chón ei famili ra sópweló le wiiseni ewe wiisen souasór fäniten chón ewe einangen Dan tori ewe fansoun ra ooló seni ewe fönü. 31Iei usun än chón ewe einangen Dan ra sópweló le fel ngeni nöün Mika we uluulun önümwäl mi fal i a föri. Ra fel ngeni ewe uluulun lón älein ewe fansoun än Kot we imwenfel mangaku a nóm lón Shiloh.

Ülüpwülüwen ewe re Levi

19 Iwe, lón ena fansoun lupwen esap wor king lón Israel, a wor emön mwän seni ewe einangen Levi a nónnóm lón ew leeni mi imwuuló wón chukuchukutän ewe fönü Efraim. Lón ew ränin, ätei a uweato emön fefin seni Bethlehem lón Judah pwe ülüpwülüwan. 2Nge neminnewe a kirikiringaw ngeni ätewe ren an föri föfförün emön fiin lisowu. Iwe, a süüló seni ätewe o feilló ren imwen saman we lón Bethlehem lón Judah o a nónnóm ikenan. Mwirin rüwänü maram, 3ätewe a angei emön chón angang me rüwömön dongki o feilló Bethlehem mwirin pwülüwan we pwe epwe peseei an epwe liwinsäfäl. Lupwen ätewe a wareiti imwen semen neminnewe we, neminnewe a emmwenalong lón imwen saman we. Iwe, lupwen semen ewe fefin we a küna ätewe, a pwapwa o etiwa i. 4Iwe, semen neminnewe we a peseei ätewe pwe epwe nómwóló lón ekkóch fansoun. Iwe, ätewe a nómwóló lón üküükün ülüngät rän. A mwöngö o wün o möür ikenan.

5Mwirin, lón ewe örüwänüwen rän, ewe mwän a pwäätä lesossorusich o amollätä pwe epwe le feilló. Nge semen ewe fefin we a apasa ngeni ätewe, “Kopwe mwo chüünuk me mwen óm kopwe feilló.” 6Ina minne, iir me rüwömön ra móttiw, ra mwöngö o wün fengen. Mwirin, semen ewe fefin we a apasa ngeni ewe mwän, “Kose mochen kopwe mwo pwal nómwóló lepwinei o pwisin apwaapwók.” 7Iwe, lupwen ewe mwän a üütä pwe epwe feilló, semen pwülüwan we a peseei pwe epwe nómwóló. Mwirin, ätewe a pwal möürüló ikenan lón ewe pwinin. 8Lesossorun lón ewe elimuen rän, ätewe a pwäätä lesossorusich o amollätä pwe epwe feilló. Nge semen ewe fefin we a pwal apasa, “Kose mochen kopwe chüünuk. Mwirin, ka tongeni feilló leólopalei!” Iwe, iir me rüwömön ra pwal mwöngö fengen.

9Iwe, lón ewe ólópalan, lupwen ewe mwän me ülüpwülüan we me nöün we chón angang ra önükünük pwe repwe feilló, semen pwülüwan we a apasa ngeni ätewe, “Nengeni, a atóngaw. Kose mochen kopwe pwal nómwóló lepwinei o pwisin apwaapwók. Lesor, ka tongeni mwittir pwäätä o feilló pwe kopwe tongeni tori leeniom.” 10Nge lón ei fansoun, ewe mwän a fiseetä pwe epwe feilló. Ina minne, a angei nöün kewe rüwömön dongki mi uwoow pisek me ülüpwülüwan we o ra feilló ngeni äwenewenen Jebus (iei Jerusalem).

11Iwe, a atóngawitiir lupwen ra tori Jebus. Iwe, ewe chón angang a apasa ngeni an we masta, “A atóngaw ach sipwe sääi. Sipwe tókkolong lón än chón Jebus ei telinimw o möürüló ie lepwinei.”

12Nge an we masta a apasa ngeni i, “Apw, sisap tongeni tókkolong lón ei telinimw än ekkóch chón ekis, ia esap wor chón Israel ra nóm ie. Sipwe feilló ngeni Kibeah. 13Sipwe küna ew leeni ia sipwe möür ie lepwinei lón ew leiin Kibeah ika Ramah.” 14Iei popun ra sópweló le feilló wón aleer. Nge ewe akkar a tupwuseniir lupwen ra tori Kibeah, ew telinimw mi nóm lón fönüwen chón ewe einangen Benjamin. 15Iwe, ra köüüló ikenan pwe repwe möür ie lón ewe pwinin. Iwe, lupwen ra tolong, ra asöösö lón ewe leenien emwiicheichen aramas me lón ewe telinimw, pün esap wor emön epwe etiwer lón imwan lón ewe pwinin.

16Ekiseló chök lón ewe lefääfin, emön chinlap mwän a warolong seni an angang lón tännipin pwe epwe feilló ngeni imwan. Ätei pwal i seni ewe fönü mi chukuchukutä lón ewe fönü Efraim, nge a nónnóm lón Kibeah ew leenien chón ewe einangen Benjamin. 17Lupwen ewe chinlap mwän a küna ekkewe waasöla chón sääi ra mómmóót lón ewe leenien emwiicheichen aramas lón ewe telinimw, a eisiniir ika ia ra feitto me ie, pwal ia repwe feilló ie.

18Nge ewe mwän a pölüweni, “Äm aia feitto seni Bethlehem lón Judah pwe aipwe feilló ngeni ew leeni mi imwuuló wón chukuchukutän ewe fönü Efraim. Ngang üwa feilló Bethlehem lón Judah nge iei üpwe liwin ngeni leeniei. Nge esap wor emön epwe etiwaei lón imwan lepwinei, 19inamwo are a wor reem meinisin minne aia osupwangan. A wor reem fetilippwas me enen nöüüm kewe dongki. A pwal wor chómmóng pilawa me wain fänitei, pwal fäniten ewe fefin me ewe ölüwöl mi fitiei ngang noum ei chón angang.”

20Iwe, ewe chinlap mwän a apasa, “Ngang üwa etiwók pwe kopwe nóm reei! Ngang üpwe ngenuk meinisin minne óm mochen. Nge kosap chök möür lón ei leenien emwiicheichen aramas.” 21Ina minne, ewe chinlap mwän a uweiireló lón imwan we o amwöngöni nöüür kewe dongki. Iwe, mwirin ar ra tölü pachapacheer, ra mwöngöön lefääf fengen.

Än chón Kibeah tipis

22Iwe, lepwonen ar pwapwa fengen, ekkóch mwän mi fókkun föfföringaw seni lón ewe telinimw ra pwellieló ewe imw. Iwe, ra poputä le sukusukuw ewe asam o pwuchöör ngeni ewe chinlap mwän minne imwan ewe o apasa, “Kopwe atoowu ewe mwän mi feitto lón imwom ei pwe äm aipwe kóón ren!”

23Nge ewe mwän, ewe minne imwan ewe, a toowu reer o apasa ngeniir, “Apwii, pwii kanan! Ngang üwa tungór maamaw ngeni kemi pwe öüsap föri ei sókkun föfför mi fókkun ngaw! Öüwa küna pwe ei mwän i neii waasöla lón imwei, nge ei sókkun föfför a fókkun ässääw. 24Nengeni, iei i neii ei föpwül esap mwo tori mwän me ülüpwülüwen ewe mwän. Ngang üpwe emmweniirewu reemi iei. Öüpwe turunufaser o öüwa tongeni föri meet öüwa mochen ngeniir. Nge öüsap föri ei sókkun föfför mi ässääw ngeni ei mwän!”

25Nge ekkewe mwän resap mochen öüselinga ewe chinlap mwän. Mwirin, ewe mwän seni ewe einangen Levi a angei ülüpwülüwan we o tiinawu i reer lükün ewe asam. Iwe, ekkewe mwän seni ewe telinimw ra turunufasei neminnewe lón unusen ewe pwinin o ra lillikesiwil le achomanawei neminnewe tori lesossor. Iwe, lupwen a tö mallen rän, ra likitaló neminnewe. 26Mwirin, lupwen a arap ngeni an epwe le räniló, ewe fefin a liwiniti ewe imw ia pwülüwan we a nóm ie. Iwe, neminnewe a turuló leasamen ewe imw o a nóm ikenan tori a räniló.

27Lupwen pwülüwan we a pwäätä lón ewe soran, a suukaló ewe asam pwe epwe le feilló, nge a küna ülüpwülüwan we ina i mi turuló leasamen ewe imw. Neminnewe a itipengesiló nge chappetiw leppwül, nge pöün kewe ra nóm wón ewe mwüüch mi itiló fän asamen ewe imw. 28Iwe, ätewe a apasa ngeni neminnewe, “Kopwe pwäätä pwe sipwe le feilló.” Nge neminnewe esap pölüweni. Mwirin, ewe mwän a ekiietä inisin neminnewe wón nöün we dongki. Iwe, pwal ewe mwän a töötä o a uwealó neminnewe ngeni leenian we.

29Lupwen ätewe a tolong lón imwan we, a angei efóch nääif o kinietiw inisin ülüpwülüwan we lón engol me ruu kinikin. Mwirin, a tiinaló ew me ew kinikinin ngeni ew me ew kewe einangen Israel meinisin. 30Iwe, meinisin mi küna ei ra apasa, “Esap wor mwo emön epwe föri fän ew ei sókkun tipis mi fókkun ömmösök, seni ewe fansoun ekkewe aramasen Israel ra toowu seni Egypt tori ikenäi. Ifa usun, sisap apasätä och o föri och mettóch usun ei?”

Chón Israel ra maun ngeni chón ewe einangen Benjamin

20 Mwirin, ekkewe chón Israel meinisin, seni Dan tori Beersheba, pwal seni ewe fönü Kilead ra feitto fän tipeew o mwiichfengen lón ew mwiich mi wätte. Iwe, ra üütä fän mesen ewe SAMOL lón Mizpah. 2Iwe, ekkewe souemmwenin aramas meinisin me ekkewe einangen Israel meinisin ra feitto lón ewe mwiich än nöün Kot kewe aramas, üküükür, föpwükü ngöröw sounfiu fän nöüür ketilas. 3(Iwe, ewe kapas a mwittir tori fönüwen chón ewe einangen Benjamin pwe ekkewe ekkóch einangen Israel ra feittä Mizpah.) Mwirin, ekkewe chón Israel ra eiis ika ifa usun än ei föfför mi fókkun ngaw a fis.

4Iwe, ewe re Levi, pwülüwen ewe fefin mi ninniiló a pölüweni o apasa, “Ngang me ülüpwülüwei we aia tori Kibeah, ew telinimw lón fönüwen chón ewe einangen Benjamin pwe aipwe möür ikenan lón ew pwinin. 5Iwe, lón ena pwinin, ekkóch souemmwenin Kibeah ra feitto o pwellieló ewe imw, pün ra ekiekin niieiló. Nge a fen sossor pwe ra achomanawei ülüpwülüwei we tori a mäló. 6Iei minne, ngang üwa angei ülüpwülüwei we o kinietiw inisin lón engol me ruu kinikin o üwa tiinaló ekkewe kinikin leemelen ewe fönü Israel, pwokiten ekkewe re Kibeah ra föri ei tipis mi enniopwut me uren ässääw me lón Israel. 7Nengeni, iei ämi ei unusen mwiichen chón Israel öüpwe filätä meet öüpwe föri usun ei föfför.”

8Iwe, ekkewe aramas meinisin ra üütä fän tipeew o pölüweni, “Esap wor emön me leiich epwe feilló lón en me imwan, esap fókkun wor emön epwe liwiniti leenian. 9Nge iei ei mettóch kich sipwe le föri ngeni Kibeah: Sipwe le üttüüt pwe sipwe filätä ika iö epwe feittä o maun ngeni Kibeah. 10Sipwe filätä engol mwän seni iteiten ipwükü seni ew me ew kewe einangen Israel meinisin, pwal ipwükü mwän seni iteiten engöröw, pwal engöröw mwän seni iteiten engol ngöröw pwe repwe aworato mwöngö fäniten ewe mwiichen sounfiu, nge ekkewe lussun me leiich sipwe älemööw Kibeah mi nóm lón fönüwen chón ewe einangen Benjamin fäniten ei föfför mi ässääw iir ra föri me lón Israel.” 11Iei minne, ekkewe re Israel meinisin ra chufengen fän tipeew pwe repwe maun ngeni ewe telinimw Kibeah.

12Mwirin, ekkewe chón Israel ra tiinaló ekkóch chón künö ren chón ewe einangen Benjamin pwe repwe üreniir, “Meet ei sókkun föfför mi ngaw a fis leiimi? 13Öüpwe fangatääni ekkewe mwän mi föfföringaw seni Kibeah pwe äm aipwe niireló o limetawu ei mettóch mi ngaw seni lón Israel.”

Nge chón ewe einangen Benjamin resap mochen öüseling ngeni mwelien pwiir kewe, ekkewe aramasen Israel. 14Nge chón ewe einangen Benjamin ra fen feitto seni ar kewe telinimw o ra chufengen lón Kibeah pwe repwe feilló maun ngeni ekkewe chón Israel. 15Lón ena fansoun, üküükün rüwe me wonu ngöröw mwän mi silelap maun fän ketilas seni chón ewe einangen Benjamin ra feitto Kibeah seni ar kewe telinimw pwe repwe chuungeni ekkewe füüpwükü sounfiu mi kefil mi nónnóm Kibeah. 16Iwe, a wor üküükün füüpwükü sounfiu mi kefil me leiin ekkewe sounfiun Benjamin meinisin iir kichcho. Iteiten emön me emön leiir a tongeni öüla eföw faaw ngeni emeet meeten mökür nge epwe chök el.

17Nge ekkewe chón Israel ra ochufengeni üküükün föpüwükü ngöröw sounfiu mi silelap maun fän ketilas, nge ekkewe chón ewe einangen Benjamin resap ällealong leiir.

18Nge me mwen än ekkewe chón Israel repwe feilló o maun, ra feilló ngeni Bethel pwe repwe kapas eiis ngeni Kot. Iwe, ra apasa, “Menni leiin ekkewe einang epwe akkomwen feittä pwe epwe maun ngeni ekkewe mwirimwirin Benjamin?”

Nge ewe SAMOL a pölüweni o apasa, “Chón ewe einangen Judah repwe akkomw feilló!”

19Iwe, ekkewe chón Israel ra üütä o feilló lesossorusichin ewe sorotän rän o ra asóósó arap ngeni Kibeah. 20Mwirin, ekkewe chón Israel ra mwöküt ngeni Kibeah pwe repwe maun ngeni ekkewe re Benjamin. 21Nge ekkewe sounfiun Benjamin mi eppeti ewe telinimw seni feiengaw ra toowu seni Kibeah o ra niietiw üküükün rüwe me ruu ngöröw re Israel me lón ewe maasies lón ewe ränin. 22Nge ekkewe chón Israel ra pwisin öpöchökküla fengeni lefiiler o ra pwal ochufengeni ar mwiichen sounfiu lón ewe chök leeni ia ra fen piin maun ie me mwan. 23(Pün ekkewe chón Israel ra fen feittä Bethel o kechiw fän mesen ewe SAMOL tori lekkuniólupwin. Mwirin, ra eisini ewe SAMOL pwe epwe ngeniir öüröürer o ra apasa, “Ifa usun, äm aipwe pwal feilsäfälitä pwe aipwe maun ngeni määrärim kewe seni ewe einangen Benjamin?” Nge ewe SAMOL a apasa, Öüpwe feittä o maun ngeniir.”

24Iei minne, lón ewe oruuwen rän, ekkewe chón Israel ra feilló pwe repwe maun ngeni ekkewe sounfiun Benjamin. 25Nge ekkewe sounfiun Benjamin ra toowu seni Kibeah o ra niietiw pwal engol me walü ngöröw chón Israel, iir meinisin mwän mi silelap maun fän ketilas.

26Mwirin, ekkewe chón Israel meinisin ra feittä Bethel o kechiw fän mesen ewe SAMOL, ra pwal öchüün lón unusen ewe rän tori lekkuniól. Ra pwal ääni asóren keek me asóren kinamwe ngeni ewe SAMOL. 27Ekkewe aramasen Israel ra feittä pwe repwe kütta öüröürer meren ewe SAMOL. (Lón ena fansoun, än Kot we pwórun pwon a nóm lón Bethel, 28nge Finehas nöün Eleazar we mwän a souasór. Eleazar i nöün Aaron mwän). Iwe, ekkewe chón Israel ra eisini ewe SAMOL, “Ifa usun, äm aipwe pwal feilló säfäl o maun ngeni määrärim kewe seni ewe einangen Benjamin ika äm aipwe le ükütiw?” Nge ewe SAMOL a apasa, “Öüpwe feilló! Lesor ngang üpwe ewilla kemi pwe öüpwe okkufur.”

29Iei minne, ekkewe chón Israel ra anómwu ekkóch mwän pwe repwe op pwellin ünükkün Kibeah. 30Iwe, ekkewe chón Israel ra feittä lón ewe öülüngätin rän pwe repwe maun ngeni chón ewe einangen Benjamin. Ra ochufengeniir lón ewe chök pwal leeni usun lón ekkewe ekkóch fansoun me mwan. 31Lupwen ekkewe sounfiun Benjamin ra toowu pwe repwe maun, ekkewe chón Israel ra timär o toowaweló seni ewe telinimw. Iwe, ekkewe sounfiun Benjamin ra poputä le niietiw ekkóch leiin ekkewe chón Israel usun chök minne ra föri me mwan. Iwe, ra niieló ina epwe üküükün iliik re Israel me lón ekkewe leeni mi maasies pwal me wón ekkewe aal, efóch mi aleló ngeni Bethel nge ewe pwal efóch mi aleló ngeni Kibeah. 32Mwirin, ekkewe sounfiun Benjamin ra arükak o apasa, “Sia pwal okkufur usun chök minne sia föri lón ewe äewin maun.” Nge ekkewe aramasen Israel ra fen etipeew fengen me mwan pwe repwe sü o paanaló ekkewe re Benjamin pün repwe cheereló wón ekkewe alelap o toowaweló seni ewe telinimw.

33Iwe, lupwen ewe iolapen mwiichen sounfiun Israel ra tori Baal Tamar, ra kulsäfäl o mollotä ngeni ar repwe maun. Mwirin, ekkewe re Israel mi op lotowun Kibeah ra ssä seni ewe leeni ia ra nóm ie. 34Iwe, üküükün engol ngöröw mwän mi kefil seni leiin unusen ekkewe chón Israel ra tapweló mwirin ekkewe sounfiun Benjamin pwe repwe maun ngeniir. Ewe maun a fókkun pöchökkül, nge ekkewe sounfiun Benjamin resap silei pwe feiengaw epwe le toriir. 35Iei usun ewe SAMOL a älisi ekkewe chón Israel pwe ra okkufu ekkewe re Benjamin. Iwe, lón ewe ränin, ekkewe aramasen Israel ra niieló üküükün rüwe me limu ngöröw ipwükü sounfiun Benjamin, iir meinisin mwän mi silelap maun fän ketilas. 36Mwirin, ekkewe chón ewe einangen Benjamin ra meefi pwe ra kuf.

Nge ekkewe chón Israel ra otupwun sü me mwen ekkewe re Benjamin pwe repwe awora ngeni chókewe mi op ar fansoun le föri ar akkóót. 37Mwirin, ekkewe chón Israel mi op ra mwittir toowu seni ar leenien op o ra cheeri Kibeah. Ra meresfeil lón unusen ewe telinimw o niieló chón meinisin ren ketilas. 38Nge mi wor ewe esissil ekkewe re Israel me ekkewe mwän mi op ra filätä, pwe ekkewe mwän mi op repwe aatü och ötüötün ekkei mi ötümmóng epwe ötütä seni ewe telinimw, 39pwe iei ew esissil fäniten ekkewe re Israel mi otupwun sü pwe repwe kulsäfäl o maun ngeni ekkewe sounfiun Benjamin.

Nge me mwen ei fansoun, ekkewe sounfiun Benjamin ra fen niieló ekkewe iliik re Israel. Iwe, ra arükak o apasa, “Sia pwal okkufur usun chök minne sia föri lón ewe äewin maun!” 40Nge lupwen ekkewe sounfiun Benjamin ra nennesökür ngeni mwiriir, ra küna ewe ötüötün ekkei usun kuchu a ötütä seni meinisin kinikinin ewe telinimw. 41Iwe, ekkewe re Israel ra kulsäfäl o maun ngeni ekkewe sounfiun Benjamin. Lón ei ótun, ekkewe sounfiun Benjamin ra rüükö pün ra silei pwe feiengaw a toriir. 42Iei minne, ra kul o süü ngeni ewe fönüpöön me mwen ekkewe re Israel. Nge ekkewe chón Israel ra cheer o niireló. 43Ekkewe chón Israel ra appafengeni ekkewe re Benjamin o resap fangatä le tapweriir tori ra liäpeniir me öötiwen Kibeah. 44Iwe, üküükün engol me walü ngöröw ekkewe sounfiun Benjamin mi fókkun pwora ra mäló lón maun lón ena ränin. 45Nge ekkewe mi chüen manaw me leiin ekkewe re Benjamin ra süü ngeni ewe achaw mi nóm Rimmon lón ewe fönüpöön. Nge ekkewe chón Israel ra niietiw üküükün limu ngöröw me leiir me lón ewe alelap. Ekkewe chón Israel ra chök sópweló le tapweri ekkewe re Benjamin tori ra niieló pwal üküükün ruu ngöröw arap ngeni Kidom.

46Ina minne, meinisin chón ewe einangen Benjamin mi mäló lón ewe ränin, üküükün rüwe me limu ngöröw mwän mi silelap maun fän ketilas. Iir meinisin sounfiu mi pwora. 47Nge a wor üküükün wonopwükü re Banjamin ra süü ngeni ewe achaw mi nóm Rimmon ia ra nónnóm ie lón üküükün rüwänü maram. 48Mwirin, ekkewe re Israel ra liwinsäfäl o niieló iteiten mettóch meinisin mi manaw me lón ekkewe telinimw meinisin. Ra niieló aramas, maan, mettóch meinisin minne ra küna. Ra pwal kenaló ekkewe telinimw meinisin ra toriir.

Kütten pwülüwen ekkewe re Benjamin

21Iwe, lupwen ekkewe re Israel ra nóm lón Mizpah, ra pwon fän ökköpöl pwe esap wor emön leiir epwe öpwüpwülüwa nöün föpwül ngeni emön mwän seni ewe einangen Benjamin.

2Mwirin, ekkewe aramasen Israel ra feilló Bethel o ra móót fän mesen Kot tori lekkuniól. Ra leüommóng le pwupwuchöör o ra fókkun kechiwengaw. 3Ra siö o apasa, “O SAMOL Koten Israel, pwata a fis ei sókkun lón Israel pwe ikenäi a wor ew me leiin äm kewe einang esap chüen nóm lón Israel?”

4Iwe, lón sorotän ewe rän mwirin, ekkewe aramas ra mwittir pwäätä o ra senätä ew róngen asór ikenan. Iwe, ra ääni asóren keek me asóren kinamwe wón.

5Mwirin, ekkewe aramasen Israel ra kapas eiis, “Ifa usun, mi wor ew me leiin ekkewe einangen Israel esap wor tupwun lón ewe mwiich lupwen sia mwiich fengen fän mesen ewe SAMOL lón Mizpah?” Pün lón ena ótun ra ääni ew pwon fän ökköpöl mi öüchchea me fän mesen ewe SAMOL pwe ika emön esap mochen feitto, epwe fókkun ninniiló.

6Ekkewe chón Israel ra fókkun letipeta fäniten määräriir kewe chón ewe einangen Benjamin o ra apasa, “Ikenäi, a pöütüló seni kich ew ekkewe einang seni lón Israel. Arapakan repwe unusen rosoló. 7Epwe ifa usun ach sipwe kütta pwülüwen ekkewe ekkóch mi chüen manaw, pwokiten sia fen pwon fän ökköpöl iten ewe SAMOL pwe sisap ngeniir nöüch kewe föwpül pwe pwülüweer?” 8Iei minne, ra eiis, “Iö kaan me leiin chón Israel resap nóm lupwen sia feittä ren ewe SAMOL lón Mizpah?” Iwe, ra küna pwe esap wor emön seni Jabesh Kilead a feitto ren ewe leeni o fiti ewe mwiich. 9Pün mwirin ar älleani iteiten ekkewe aramas meinisin, enletin, esap wor emön seni Jabesh Kilead a nóm ikenan.

10Ina minne, ewe mwiich a tiinaló ikenan engol me ruu ngöröw mwän seni leiin ekkewe mwän mi pwora o ra öllük ngeniir pwe repwe niieló iteiten emön me emön mi nóm Jabesh Kilead, pacholong fefin me semiriit. 11Ra apasa ngeniir, “Iei meet öüpwe föri. Öüpwe unusen arosaló ekkewe mwän meinisin me iteiten ekkewe fefin ra fen tori mwän.” 12Iwe, ra küna me leiin ekkewe chón Jabesh Kilead üküükün föpwükü föpwül resap mwo kóón ren emön mwän. Iwe, ra emmweniireló ngeni ewe leeni lón Shiloh mi nóm lón ewe fönü Kanaan.

13Mwirin, unusen ewe mwiichen chón Israel ra tiinaló ew mwiichen chón föri kinamwe ren ekkewe lussun re Benjamin mi chókükkün ra nónnóm ren ewe achaw lón Rimmon. 14Iwe, lón ena fansoun, ekkewe re Benjamin ra liwinsääfäl ngeni leenier. Mwirin, ekkewe chón Israel ra ngeniir ekkewe föpwükü fefin ra amanawer me leiin ekkewe fiin Jabesh Kilead. Nge resap naaf ekkewe fefin fäniten ekkewe mwän meinisin.

15Iwe, ekkewe aramas ra letipetä fäniten chón ewe einangen Benjamin pwokiten ewe SAMOL a awora ew leeni mi pöön me leiin ekkewe einangen Israel. 16Iei minne, ekkewe souakkomwen Israel ra apasa, “Epwe ifa usun äm aipwe tongeni kütta pwülüwen ekkewe ekkóch mwän mi chüen manaw, pün fiin ewe einangen Benjamin meinisin ra rosoló?” 17Pün ra apasa, “Mi öüchchea pwe epwe chök fókkun wor mwirimwirin chón ewe einangen Benjamin mi chüen manaw, pün unusen ew einang me lón Israel esap fókkun pöüt fóchófóchóló. 18Nge och chök, kich sisap tongeni küüt ngeniir pwülüwer seni leiin nöüch kewe föwpül, pwokiten sia fen ääni ew pwon fän ökköpöl mi öüchchea pwe emön mi öpwüpwülüwa nöün föpwül ngeni chón ewe einangen Benjamin epwe nóm fän än Kot önümamaw.” 19Mwirin, ra ekieki usun ewe chuulap mi fis iteiten ier fäniten ewe SAMOL a fiffis lón Shiloh mi nóm lefiilen Lebonah me Bethel peliöötiwen ewe alelap mi feilló seni Bethel tori Shekem.

20Iei minne, ra üreni ekkewe re Benjamin mi chüen osun pwülüwer, “Öüpwe feilló o op lón ekkewe tännipin irän wain. 21Iwe, öüpwe mammasa pwe lupwen ekkewe föpwülün Shiloh repwe toowu pwe repwe föri ar pwörük, mwirin, ämi öüpwe mwittir toowu seni ekkewe tännipin irän wain o emön me emön leiimi a tongeni angei emön pwe pwülüwan. Mwirin, öüpwe feilló lón ewe fönüen chón ewe einangen Benjamin. 22Nge lupwen semer ika mongeer repwe feitto o äniini ngeni keem; iwe, äm aipwap apasa ngeniir, ‘Öüpwe fäälimöch o mwüüt ngeniir pwe repwe pwülüweni nöümi kewe föpwül, pwokiten esap naaf ekkewe föpwül aia küna pwe pwülüwer lupwen aia ataeló Jabesh Kilead. Iwe, öüsap tipisin atai ewe pwon, pwokiten sap ämi öüwa ngeniir nöümi kewe föpwül pwe repwe pwülüweniir.’ ”

23Iei minne, ekkewe re Benjamin ra föri usun minne ra üreniir. Lupwen ekkewe föpwül ra pwörük, emön me emön mwän a turufi emön föpwül o uwealó ngeni leenian pwe pwülüwan. Mwirin, ra öüüwsäfälietä ar kewe telinimw o nónnóm lóór.

24Iwe, lón ena fansoun, ekkewe aramasen Israel ra feilló seni ikenan. Emön me emön mwän a liwiniti an einang me famili. Iwe, ra feilló seni ikenan, emön me emön mwän a feilló ngeni en me leenian.

25Lón ekkana fansoun esap wor king lón Israel. Ina minne, iteiten emön me emön aramas a föri en me pwisin uwanan ren meet i a nennengeni pwe a pwüng meren.