Kalatia

Än Paul kapwong ngeni ekkewe mwichefel lón Kalatia

1Ei taropwe seni ei ngang Paul, emön soukünö. Ngang üsap filitä seni ew mwichen aramas ika ren än aramas pwüüng. Äi kö a feitto seni Jesus Kraist pwal seni ewe Kot Saam, ewe a amanawasäfälietä Jesus seni mäló.

2Meinisin pwiich keei souleng mi nóm rei ikeei ra fitiei le tiinawow äm kapwong ngeni kemi chón ekkewe mwichefel lón Kalatia.

3Ümöümöch me kinamwe repwe tori kemi seni Kot Samach pwal seni ewe Samol Jesus Kraist. 4I a fangaló pwisin manawan fäniten ach kana tipis, usun chök minne Kot Samach a fen akkóóta, pwe epwe tongeni chimanü kich seni ei fönüfan mi ngaw kich sia manaw lón. 5Iei popun Kot a ääni ling meinisin lón fansoun ese mwüch tori feilfeilló chök. Amen.

Mi wor ew chök poraus allim

6Ngang üwa fókkun nenneiruk reemi pwe öüwa mwittir rikiló seni Kot, ewe mi kööri kemi lón an tong me ümöümöch pwe öüpwe ääni ewe manaw ese mwüch I a fang lón Kraist o öüwa mwittir tókkóló ngeni pwal ew porausen manaw mi sókkóló, 7esap wewen pwe mi wor pwal ew porausen manaw. Nge a wor aramas ra oumwesimwesi kemi o mochen repwe sorei o siwili ewe porausen manaw mi let usun Kraist. 8Nge are mwo epwe emön leiim ika emön chón läng mi feitto seni läng epwe afalafala ngeni kemi ew porausen manaw mi sókkóló seni ewe ew äm aia fen afalafala ngeni kemi, ena aramas epwe önümamaw. 9Ngang üpwe pwal apasa säfäli minne üwa fen apasa me mwan: Are emön a afalafala ngeni kemi pwal ew porausen manaw mi sókkóló seni ewe ew öüwa fen etiwa, ena aramas epwe önümamaw.

10Iwe meet, ngang üwa kütta itei ren aramas ika ren Kot? Are ifa usun, ngang üwa kütta minne epwe apwapwai letipen aramas? Apwi. Ngang üwa kütta minne Kot epwe pwapwa ren. Pün are üwa chüen föri minne epwe apwapwai letipen aramas; iwe, sap ngang emön nöün Kraist amanaw.

Än Paul kö ngeni ewe wisen soukünö

11Nge ngang üwa fen älletätä ngeni kemi, ämi pwii kana, pwe ewe porausen manaw fäniten ewe alen manaw ngang üwa afalafal usun esap pop seni än aramas ekiek ika tipächchem. 12Pün ngang üsap angei ei porausen manaw seni emön aramas, esap pwal mwo nge wor emön a esikuula ngeniei, pwe pwisin Jesus Kraist a pwääri ngeniei.

13Pwisin ämi öüwa fen rong usun föfförun manawei melóóm lón ewe lamalam än chón Sus; usun selapalapen öüküükün äi eriäfföwu ewe mwichefelin Kot o sótuni pwe üpwe ataeló. 14Ngang üwa feffeitä lón äi achoocho lón ewe lamalam än chón Sus lap seni pilóói kewe pwisin re fönüei, pwokiten ngang üwa koon ekitekit fäniten angangen öörünien äm kewe leewo. 15Nge pwisin mochenin Kot lón an ümöümöch pwe epwe filieitä o kööriei, a äimwueiló seni chök mwen äi üsap mwo upwutiw, 16pwe epwe pwääri ngeniei Nöün we, pwe ngang üpwe tongeni afalafal usun I leiin ekkewe Sentail. Ngang üsap mwittir kütta äi üpwe chuuri emön aramas, 17üsap pwal mwo nge feittä Jerusalem pwe üpwe angei öüröürei meren chókewe ra fen akkomw mwei lón ewe wisen soukünö. Ngang üwa feilló Arabia, nge mwirin, üwa liwinsäfäl ngeni ewe telinimw Damaskos.

Paul a chuuló Jerusalem

18Iwe. mwirin ülüngät ier, ngang üwa feittä Jerusalem pwe üpwe chuuri Peter, nge üwa chök nóm ren ikenan engol me limu rän. 19Nge ngang üsap pwal chuuri ekkewe pwal ekkóch soukünö, chiilón chök James, pwiin ach we Samol. 20(Iwe, öüpwe lükü ekkewe mettóch ngang üwa mak ngeni kemi usuur, pün ngang üwa kapas enlet ngeni kemi me mwen mesen Kot pün ngang üsap kapas chofona).

21Mwirin äi chuuló Jerusalem, ngang üwa feilló ngeni efeng lón ekkewe leeni lón Syria me Silisia. 22Nge tori ena ótun, chón ekkewe mwichefelin Kraist lón Judea resap mwo küna mesei. 23Ra chök rongorong pwe ekkewe aramas ra apasa: “Ätewe ekan ekkeriäfföwü kich melóóm, iei a afalafala ewe lükü i mi piin sótuni an epwe ataeló.” 24Iwe, ra enlingaló Kot pwokitei.

Paul a pennätä ewe porausen manaw me lón Jerusalem

2Iwe, mwirin engol me rüänü ier, ngang üwa pwal feittä säfäl Jerusalem. Iwe, lón ei ótun, Barnabas a fitiei, nge üwa pwal mwin Titus pwe epwe fitiei. 2Ngang üwa feitta ikenan, pwokiten Kot a pwääri ngeniei pwe üpwe feittä. Iwe, lupwen üwa nóm ikenan, ngang üwa kapas ngeni ekkewe souemmwenin ewe mwichefel iir chök wón ar. Ngang üwa mochen pwe repwe weweiti usun ewe kapasen manaw ngang üwa afalafala leiin ekkewe Sentail. Ngang üwa mochen älelletafichi ika iir resap tipeew ngeni, pwe äi angang ete fen lamwotmwäl. 3Iwe, ra tipeew ngeni. Resap mwo nge echchimwa Titus, ätewe mi fitiei pwe epwe sirkomsais, inamwo ika i emön re Kriis. 4Nge a wor kapas eiis usun ei, pwokiten mi wor ekkóch aramas mi chofonatä pwe iir chón lükü ra tolong lón ach mwich lemwónómwón, ra chök ännifelong leiich pwe repwe operi ach ngas sia ääni lón Kraist Jesus. Ra mochen pwe repwe eriäni kich usun amanaw pwe repwe atolonga säfäli kich lón manawen amanaw fän nemenemen ar kewe öllük. 5Nge äm äisap fókkun mochen tiappaló reer, sap mwo nge lón ekis chök fansoun. Pün äm aia mochen pwe meet mi enlet fäniten lóngólóngun ewe porausen manaw epwe nómóffóchóló fänitemi, nge esap pwal nofit.

6Nge esap ekkekis mwo och minne ekkewe souemmwenin mwichefel mi nóm ikenan repwe pwal chüen apachätä ngeni minne üwa fen föri. (Chókewe mi iteföüló pwe iir souemmwen mi lap, esap lifilifil ngeniei ika iir meet, pün Kot ese pwal lifilifil aramas). 7Iwe, ra küna pwe Kot a ewisa ngeniei äi üpwe aronga ewe porausen manaw ngeni chókewe resap sirkomsais, iir ekkewe Sentail, usun chök an a pwal ewisa ngeni Peter an epwe wisen aronga ngeni ekkewe iir mi sirkomsais, iir ekkewe chón Sus. 8Pün ewe chök Kot mi elipwäkiöchüw Peter an epwe föri ewe angangen wisen soukünö ngeni ekkewe mi sirkomsais, a pwal elipwäkiöchüei pwe üpwe angang ngeni ekkewe Sentail. 9Enletin, James, Kefas me John, ekkewe ürelapen ewe mwichefel iir mi iteföüló, ra silleni ewe liffang Kot a fang ngeniei lón an ümöümöch. Iei minne, ra eiti ngeni Barnabas me ngang pöüür pün ra etiwa keem pwe äm aipwe chiechier chón angang. Ra peseei ngeni keem pwe äm äipwe sópweló le afalafal ngeni ekkewe Sentail, nge iir repwe sópweló ar angang ngeni chókewe mi sirkomsais, iir ekkewe chón Sus. 10Nge mi wor och chök mettóch ra mochen äm äipwe föri. Ra mochen pwe äipwe chechchemeni ekkewe mi wöwingaw, iei ewe mettóch ngang üwa fen fókkun pwapwa ngeni äi üpwe föri.

Paul a pölüeni än emön epwe liwin säfäliti ewe öllük

11Nge lupwen Peter a feitto Antiok, ngang üwa chiewenewen ngeni le öpwüngü i, pwokiten i a föri me mwen mesen aramas meet mi silei pwe mi fókkun mwääl. 12Pün lupwen Peter a kärään wareiti Antiok, a soun fiffiti ekkewe Sentail iir chón lükü le mwöngö, nge iir rese pwal ekieki usun sirkomsais. Nge mwirin, lupwen ekkóch chón Sus, iir chiechien James ra war, Peter a imwuló seni ekkewe Sentail o esap chüen fitiir le mwöngö, pún a nuokkusiti meet ekkewe mi sirkomsais repwe apasa. 13Mwirin, ekkewe pwal ekkóch chón Sus iir chón lükü ra pwal fitaaló Peter le manaweni ei manawen likotupwutup. Ina minne, pwal Barnabas mwo nge a tókkóló o chuungeniir lón ar manawen likotupwutup.

14Nge lupwen ngang üwa küna pwe resap fätäl wenechar wón ewe let usun ewe porausen manaw, ngang üwa kapas ngeni Kefas me mweer meinisin o apasa: “Inamwo are en emön chón Sus, nge are ka manaweni usun manawen emön Sentail nge sap manawen emön chón Sus, iwe, pwata ka tongeni eriääni ekkewe Sentail pwe repwe manaweni usun manawen ekkewe chón Sus?

15“Kich sia chón Sus seni ach upwutiw, nge sap kich Sentail iir ekkewe ‘chón tipis.’ 16Nge öükich ekkewe chón Sus chón lükü sia silei pwe sia küna pwüng meren Kot, sap ren ach föri meet ewe öllük a mochen, nge i ren chök ach lükü lón Jesus Kraist. Kich mwo nge sia lükü lón Kraist Jesus pwe Kot epwe öpwüngaló pwe kich chón pwüng ren ach lükü lón Kraist, nge sap pwokiten ach älleasochisi ewe öllük. Pün esap wor emön aramas epwe küna pwüng ren an älleasochisi ewe öllük.

17“Nge are öükich ekkewe chón Sus sia kütta ach sipwe küna pwüng me fän mesen Kot ren ach lükü lón Kraist, iwe, a pwääló pwe kich chón tipis. Ifa usun, wewen pwe Kraist a chón angang fäniten tipis? Enlet esap fókkun ina! 18Pün are ngang üwa öüüw säfälietä meet ngang üwa ataeló, iwe, ngang üwa älletätä pwe ngang emön chón atai öllük.

19“Pün lupwen ngang üwa sótuni pwe üpwe öpwönüwetä ewe öllük, ngang üwa silei pwe ngang üsap tongeni tiw meren Kot. Iei popun, ngang üwa mäló ngeni ewe öllük pwe ngang üpwe manaw fäniten Kot. 20Ngang üwa fen fiti Kraist le iräpenges. Iwe, esap chüen ngang ei ü manaw, nge i Kraist a manaw lóói. Iei popun, ewe manaw ngang üwa manaweni lón inisi, üwa manaw ren äi lükü lón ewe Nöün Kot, I ewe mi tongeei o fangaló pwisin manawan fänitei. 21Ngang üsap likitaló än Kot ümöümöch. Pün are sia tongeni küna pwüng ren ach öpwönüwetä ewe öllük; iwe, esap wor lamwoten än Kraist a mäló.”

Än Kot öpwüngaló pwe emön chón tipis a küna pwüng ren an lükü

3 O chón Kalatia, ämi öüwa umwes! Iöön na a awosu kemi pwe öüsap chüen älleasochisi meet mi let? Pün me mwan, ämi öüwa fen küna fatafatöchün wewen än Jesus mäló, usun chök nge ngang üwa eppii ngeni kemi och liossun än Jesus Kraist mäló wón ewe iräpenges. 2Iei och mettóch ngang üwa mochen üpwe eisini kemi: Ifa usun, öüwa angei ewe Ngünün Kot ren ämi öpwönüetä angangen ewe öllük ika ren ämi rong ewe porausen manaw usun Kraist o lükü? 3Ämi öüwa umwes? Mwirin ämi poputäni ewe manawen chón lükü ren ewe Ngüün; iwe iei, öüpwe le sópweló ämi öüpwe unusöch lón tüfichin fituk? 4Ämi öüwa tolong lón wätten riäfföü fäniten ewe poraus allim. Enlet, esap lamwot mwääl ämi riäfföü, are meet? Ifa usun, öüpwe le chök oturmwälieló meet ämi öüwa riäfföü fänitan? 5Ngang üpwe pwal kapas eiis säfäl ngeni kemi: Ifa usun, Kot a fang ngeni kemi ewe Ngüünimfel o föri ekkewe manaman leiimi, pwokiten ämi älleasochis ngeni ewe öllükün Moses? Enleti i apw! Kot a fang ngeni kemi ewe Ngüünmifel, pwokiten ewe poraus allim öüwa rong usun Kraist. 6Usun chök Abraham, pün “Abraham a lükü Kot; iei popun Kot a öpwüngaló pwe i a emön chón pwüng, pwokiten an lükü.”a

7Iei minne, sia silei pwe chókana chök iir mi lükü Kot, iir wesewesen nöün Abraham. 8Iwe, ewe pwuk mi pin a fen chök apasa usun ei me mwan pwe Kot epwe öpwüngaló pwe ekkewe Sentail repwe pwal küna pwüng ren ar lükü. Kot a pwon ngeni Abraham ei poraus allim melóóm lupwen a apasa: “Chón ekkewe mwüü meinisin repwe küna feiöch reemw.”b 9Iwe, iei meet a fis: Chókana mi lükü lón Kraist ra fiti Abraham le angei ewe chök feiöch i a angei, pwokiten i ewe mwän mi lükü.

Ewe öllük a uwato önümamaw

10Nge chókana meinisin mi ääni apilükülük ar föri pwüngün ewe öllük pwe ina meet Kot epwe öpwüngaló pwe iir chón pwüng ren, ra nóm fän önümamaw. Pün a mak: “A önümamaw iö esap fiti pwüngün ekkewe öllük o ölleasochis ngeni meinisin mi makketiw lón än Kot we pwuken öllük.”c 11Nge a fókkun fat pwe esap wor emön aramas epwe küna pwüng me mwen mesen Kot ren an sótuni le öpwönüwetä ewe öllük. Pün ewe taropwe mi pin a apasa: “Ewe aramas Kot a öpwüngaló pwe i emön chón pwüng ren an lükü, epwe küna manaw.”d 12Nge ewe öllük a sakkofesen seni lükü, pün ewe öllük a apasa: “Ewe aramas mi mochen küna manaw ren an älleasochisi ewe öllük, epwe fókkun älleasochisi meinisin minne ewe öllük a mochen.”e 13Nge Kraist a mööni kich ach sipwe ngasewu seni önümamawen ewe öllük ren an wiliti emön mi önümamaw fänitach. Pün a mak lón ewe taropwe mi pin: “A önümamaw emön aramas mi ittiwetiw me wón efóch irä.”f 14Kraist a wiliti emön mi önümamaw fänitach, pwe lón Kraist Jesus, ewe feiöchün Abraham epwe tori ekkewe Sentail, pwe öükich ekkewe chón lükü sipwe angei ewe Ngüünmifel, Kot a pwon usun, ren ach lükü.

Än Kot pwon ngeni Abraham esap siiwil

15Ämi pwii kana, ngang üpwe ääni och kapasen äwewe usun nónnómwun lifiilen aramas. Ika ew pwonen etipeew a chök köpwüngüló; iwe, esap wor emön a tongeni epwe atai ika apacha och ngeni. Iwe, pwal iei chök usun ren än Kot ei pwon ngeni Abraham. 16Kot a ääni och pwon ngeni Abraham me ngeni mwirimwirin we. Iwe, nengeni pwe ewe taropwe mi pin esap apasa: “Me ngeni mwirimwirin kana,” wewen, esap kapas fäniten chómmóng mwirimwirin Abraham. Nge ewe pwon a kapas fäniten emön chök nöün. Iwe, wewen, I a kapas fäniten Kraist. 17Iei meet wewen äi ei kapas: Ewe pwon Kot ääni ngeni Abraham esap tongeni epwe kómóróló föpwükü ilik ier me mwirin, lupwen Kot a ngeni Moses ewe öllük. Pün are epwe ina usun, iwe, Kot a pwisin ataai an we pwon. 18Pün are emön epwe angei ewe älemwir ren an öpwönüwetä ewe öllük; mwirin, esap chüen och älemwir mi pop seni än Kot pwon. Nge Kot, lón an ümöümöch, a chök fang ngeni Abraham ei älemwir alóngólóng wón ew pwon.

Popun ewe öllük

19Iwe ika ina usun, iwe, meet chök popun a kawor ewe öllük? Meet ewe öllük epwe föri? Ewe öllük a kapachetä ngeni ewe pwonen etipeew, pwe epwe pwääri ngeni aramas usun ar tipis. Nge ei öllük epwe chök nóm tori än ewe mwirimwirin Abraham epwe war, iei i ewe Emön mi föü usun lón ewe pwon, i ewe mi feitto seni Kot. Iwe, pwal iei ew sakkólón ewe öllük. Kot a ngeni ekkewe chón läng ewe öllük pwe repwe ngeni Moses. Ekkewe chón läng ra nöünöü Moses pwe epwe emön chón afföör an epwe ngeni ekkewe aramas ewe öllük. 20Nge lupwen Kot a ngeni Abraham ewe pwon, esap wor emön chón afföör pün Kot esap osun emön chón afföör, pwokiten esap wor lamwoten emön chón afföör lupwen ew chök peekin a föri ew pwon. Iwe, Kot i a chök emön le föri ewe pwon.

21Iwe, ika epwe ina usun, iwe, wewen pwe a wor oppuupw fengen lefiilen än Kot öllük me än Kot kewe pwon? Enlet, esap fókkun ina usun! Pün are Kot a ngeni kich ewe öllük pwe epwe tongeni ngeni kich ew manaw mi fö; iwe, sipwe tongeni wiliti chón pwüng meren Kot ren ach älleasochis ngeni ewe öllük. 22Nge ei esap tüfich. Pün ewe pwuk mi pin a apasa pwe aramas meinisin ra chón föötek fän nemenien tipis, iei popun ach lükü lón Jesus Kraist iei chök alen ach angei än Kot we pwon.

23Nge me mwen an esap mwo pwää ngeni kich pwe ach lükü lón Kraist iei chök ewe alen ach wiliti chón pwüng meren Kot, ewe öllük a tümwünü kich. Usun chök nge ewe öllük a lókkekichelong lón föötek tori ach sipwe tongeni anómwu ach lükülük lón ewe Chón Amanaw epwe war. 24Üpwe pwal apasa säfäli ei lón och itiitin. Ewe öllük a pwal usun chök nge i nöüch chón fön ika sense epwe wisen ekkemmewni kich tori än Kraist a war. Iwe, ren ach lükü lón Kraist, kich sia wiliti chón pwüng meren Kot. 25Nge iei, ewe alen lükü lón Kraist a war. Ina minne, sisap chüen osun ewe öllük an epwe i nöüch chón tümwün ika chón fön.

Kana naaw me chón älemwir

26Iei popun, ämi meinisin öüwa wiliti nöün Kot ren ämi lükü lón Kraist Jesus. 27Iwe, ämi meinisin chókana mi chuungeni Kraist lón papatais, a usun chök nge öüwa üföüfolong wóómi Kraist pün öüwa usun chök I. 28Iwe, esap chüen wor sakkofesenin lefiilen chón Sus me Sentail, amanaw me chón ngas, fefin me mwän, pün ämi meinisin öüwa iteni chón lükü, öüwa ew chök lón Kraist Jesus. 29Iwe iei, pwokiten ämi öüwa nöün Kraist; iei minne, ämi öüwa wesewesen mwirimwirn Abraham. Ämi chón älemwiri Abraham; iei popun ekkewe pwon meinisin Kot a pwon ngeni Abraham, iei ra fänitemi.

Kana naaw me amanaw

4Iwe, öüpwe ekieki usun meet ei ngang üpwe apasa: Are emön saam a mäló o a likitätiw wöwün mi chómmóng fäniten nöün kana semiriit mi chüen chök kükkün ieriir, iwe, esap wor wätten sókkófesenin ekkewe semiriit seni emön amanaw, tori ar repwe määritä, inamwo ika iir ra wesewesen ääni ekkewe mettóch meinisin än semeer we. 2Iir a nóm fän nemenien ekkewe chón ninnis me ekkewe souwan tori ar ra tikeri ewe fansoun mi kefilitä meren ewe saam. 3Iwe, pwal iei chök usun nónnómwuch me mwen än Kraist a war. Pün me mwen än Kraist war, kich sia amanaw o sia föötek fän nemenien ekiekin efisien aramas lamalam minen fönüfan mi mórókkäi. 4Nge lupwen a tori ewe fansoun mi kefilitä, Kot a tiinato Nöün we. A upwutiw seni emön fefin o upwulong fän nemenien ewe öllük. 5Kot a tiinato Nöün we pwe epwe mööni kich, öükich ekkewe amanaw pwe sipwe ngasewu seni fän nemenien ewe öllük, pwe I epwe tongeni mwüüti kich pwe sipwe wesewesen nöün. 6Iwe, pwokiten ämi ekkewe Sentail öüwa wiliti nöün Kot, iei minne Kot a tiinato Ngünün Nöün we lón letipemi. Iwe, iei öüwa tongeni kööri ngeni Kot: “Abba, Semeem!” 7Iei minne, öüsap chüen amanaw pwe öüwa wiliti naaw. Iwe, pwokiten öüwa wiliti naaw, mwirin, Kot a föri pwe meinisin minne I a ääni, ämi öüpwe pwal ääni, pwokiten Kraist.

Paul a chüngüw usun än ekkewe chón lükü lón Kalatia maunen ngüün

8Iwe nge wesewesen me mwan, lupwen ämi ekkewe Sentail öüsap mwo silei Kot, öüwa usun amanaw le angang ngeni ekkana sókkun mettóch resap iir kot seni poputan nónnómwur. 9Nge iei ämi öüwa silei Kot, (ika üpwe fen apasa pwe Kot a silei kemi). Iwe, pwata öüwa mochen liwinsäfäl o wiliti amanaw pwe öüpwe angangsäfäl ngeni ekkewe manaman lón peekin ngüün mi apwangapwang me lamwotongaw seni ei fönüfan pwe öüpwe fööteksäfäl fän nemenier? 10Iwe, öüwa sótuni ämi öüpwe küna ümöümöch meren Kot ren ämi afóna kana öörüni mi weneiti ekkana rän me maram me kinikinin fansoun me ier. 11Ngang a wor äi nuokkus fänitemi. Ngang üwa nuokkus pün eli äi angang weires meinisin fänitemi a lamwotmwäl.

12Ngang üwa tungórmaaw ngeni kemi ämi pwii kana mi ächengicheng, pwe öüpwe usuni usi ren äi ngas seni ekkeei mettóch, pün ngang üwa wiliti usumi ämi kana Sentail ren ämi ngas seni ekkewe öllük. Ämi öüsap föri och mi ngaw ngeniei, lupwen ngang üwa akkomwen afalafal ngeni kemi. 13Ewer, ämi mi chechchemeni pwe ngang üwa samwaw lón ewe äkkäewin fansoun üwa tori kemi pwe üpwe afalafala ngeni kemi ewe porausen manaw usun Kraist. 14Nge inamwo äi üwa eweiresi kemi ren lapalapen inisi lón äi samwaw, nge ämi öüsap opwut ngang o tiinsäfälieiló. Apwi, öüwa fen etiwaei o tümwünüei, usun itä nge ngang emön nöün Kot chón läng ika ngang wesewesen pwisin Kraist Jesus. 15Iwe, meet öüwa föri ngeni ewe sókkun ngünün pwapwa sia äänifengeni me mwan? Pün lón ekkana fansoun, ngang üpwe pwärätä ngeni kemi pwe ika itä epwe tüfich; iwe, öüpwe fókkun olusawu föün mesemi o äänir fang ngeniei ren ämi pwapwa. 16Iwe meet, ngang üwa fen wiliti emön aramas ämi mi opwut, pwokiten äi üreni kemi minne mi let?

17Ekkana chón afalafal chofona mi tilikken le chäächäri kemi, resap föri fäniten och popun mi mwirinnö ngeni kemi. Ewer, ra chök mochen ar repwe eppeti kemi seniei, pwe öüpwe achoocho le öüseling ngeniir. 18Iwe, iei a fókkun amwaraar are öüpwe tilikken le föri minne mi mwirinö iteiten fansoun meinisin, nge esap chök lupwen äi nóm reemi. 19Nge ämi neii kana semiriit mi ächengicheng, a usun chök nge üpwe le pwal metekin faamw säfäl fänitemi ämi öüpwe pwal upwutiwsäfäl. Iwe, äi metekin faamw epwe sópwósópwóló tori ekkewe sókkun Kraist repwe fis me lón manawemi. 20Ngang üwa äneän pwe amwo üpwe nóm reemi iei, pwe üpwe siwili le äpweteetei ngiingin äi kapas ngeni kemi, pün a wor äi tipemwaramwar usumi.

Sarah me Hakar: Ruu sókkun pwon

21Öüpwe öüseling ngeniei, ämi chókana mi mochen nóm fän nemenien ewe öllük. Ämi mi silei meet ewe öllük a wesewesen apasa? 22Pün ewe taropwe mi pin a apasa pwe a wor rüömön nöün Abraham äät. A nöüni emön me wón pwülüwan we amanaw fefin, nge ewe emön a nöüni me wón pwülüwan we fefin mi ngas. 23Iwe, ewe äät i a nöüni me wón ewe amanaw fefin, a üpwutiw lón tipen aramas an sótuni le raweei pwe epwe öpwönüwetä än Kot pwon. Nge ewe äät i a nöüni me wón ewe fefin mi ngas, a upwutiw fiti pwüngün än Kot pwisin öpwönüwetä an pwon.

24Ekkeei rüwömön fefin ra fis pwe ew porausen äwewe fäniten än Kot kewe ruu pwon. Neminnei Hakar, pwülüwen Abraham we amanaw, a eliosunätä ewe chuuk Sinai, ia ekkewe aramas ra akkomwen wiliti amanaw me ie fän nemenien ekkewe öllük. 25Nge iei Hakar a usun chök ewe chuuk Sinai lón Arabia. Neminnei a eliosunätä ewe telinimw Jerusalem wón fönüfan. Ei telinimw a wewe ngeni emön amanaw, nge meinisin aramasen lón iir amanaw fän nemenien ewe öllük. 26Nge ewe Jerusalem mi nóm läng a wewe ngeni ewe fefin mi ngas, ina i inach. 27Iei meet wewen än Isaiah apasa lupwen a oosuni:

“Kopwe pwapwa, en ewe fefin mi riit, en ewe esap wor noum! Kopwe mweiretä o pwuchöörün meseik en ewe esap mwo toruk metekin faamw. Pün en ewe fefin kosap tongeni nöünöü, iei epwe le wor chómmóng noum lap seni nöün neminewe mi wor pwülüwan.”a

28Iwe, pwiipwi kana, ämi öüwa semiriit mi upwutiw alóngólóng wón pwon, usun chök Isaak. 29Iwe, öükich ekkewe mi upwutiw ren manamanen ewe Ngünün Kot sia tolong lón riäfföü meren chókana mi mochen pwe sipwe öpwönüwetä ekkewe öllük, usun chök Isaak, ewe naaw mi upwutiw alóngólóng wón pwon a tolong lón riäfföü meren Ishmael, nöün pwülüwen Abraham we amanaw. 30Nge meet ewe taropwe mi pin a apasa usun ei? “Kopwe ösüüweló ewe amanaw fefin me nöün we, pün nöün ewe amanaw fefin we esap eti nöün ewe fefin mi ngas le älemwiri wöün saman we.”b31Iei minne, ämi pwii kana, sap kich nöün ewe amanaw fefin, pwe öükich nöün ewe fefin mi ngas.

Tümwünöchüw ach ngas lón ach lükü

5Iwe, kich sia ngaseló iei, pwokiten Kraist a föri pwe sipwe ngas. Iei minne, öüpwe üppós lón ämi ngas, nge öüsap pwal atalonga säfäli kemi fän ekkewe öllük ämi öüpwe amanaw le angang ngeniir. 2Öüpwe öüseling, pün ngang Paul üpwe üreni kemi ei: Are öüwa etiwa ämi öüpwe sirkomsais pwe öüpwe wiliti chón pwüng meren Kot; iwe, Kraist esap tongeni älisi kemi. 3Ngang üpwe apasa säfäli. Are öüwa sótuni pwe öüpwe küna än Kot ümöümöch ren ämi sirkomsais, iwe, öüpwe fókkun älleasochisi ekkewe öllük meinisin lón unusen ewe öllükün Moses. 4Pün are öüwa sótuni pwe öüpwe pwisin föri ämi öüpwe küna pwüng meren Kot ren ämi öpwönüetä öllük, iwe, öüwa pwisin äimwü kemiiló seni Kraist. Iwe, öüwa turuwu seni än Kot ümöümöch. 5Nge öükich ekkewe mi manaw ren ewe Ngünün Kot sia ösüküsük le witiwit pwe sipwe angei ekkewe mettóch meinisin mi pwon ngeni kich, öükich ekkewe mi küna pwüng meren Kot ren ach lükü. 6Pün lupwen sia anómwu ach lükülük lón Kraist Jesus, esap wor sakkofesenin meren Kot ika sia sirkomsais ika sisap sirkomsais. Nge meet chök a öüchchea, ach lükü mi pwä angangan lón tong.

7Öüwa usun ekkaan chón kitir, pün a fókkun fisiöch ämi kitir lón ämi lükü me lepoputän. Nge iöön na a eppeti kemi o ömwöchüsäfäli kemi seni ämi öüpwe älleasochis le tapweló mwirin minne mi let? 8Ei sókkun pesepes esap fókkun feitto seni Kot, pün I ewe Emön mi kööri kemi ngeni ämi öüpwe ngasaló. 9Emön chök aramas mi ngaw me leiimi a tongeni epwe angngawaló ekkewe pwal ekkóch, usun chök och kükkün iis a tongeni okuweló le meresfeil lón unusen ewe öüwöwün pilawa. 10Ngang üwa anómwu äi apilükülük lón ewe Samol fänitemi pwe I epwe eliwinisäfäli kemi pwe öüpwe lükü lón ekkeei mettóch usun chök ngang. Nge Kot epwe öpwüngü ena aramas, esap lifilifil ika i iö, mi osukosuka me efitikooko kemi. 11Nge ämi pwii kana, are ngang mi chüen öpöchökküla le afalafal pwe öüpwe fókkun sirkomsais (usun ekkóch ra apasa pwe ngang üwa föri), iwe, pwata chök ekkewe chón Sus ra ekiekin niieiló? Nge pwokiten mi enlet pwe ngang mi chök chüen nóm lón riäfföün kopwut, iwe, iei meet a älletätä pwe ngang mi chüen afalafala pwe ewe alen küna manaw a feitto seni chök ewe iräpengesin Kraist. 12Ngang üwa äneän pwe amwo ita chókana mi efitikooko kemi ren ar mochen pwe öüpwe pöküüw inisimi ren ämi öüpwe sirkomsais, repwe fen pwisin pöküweló och kifetin wón inisir.

13Pün ämi pwii kana, öüwa kö meren Kot pwe öüpwe manaw lón ngas seni fän nemenien öllük. Nge öüsap chök sorei ämi ngas pwe epwe wiliti ew fansoun fich ren ämi öüpwe föri uwenen ewe tipen fituk mi uren tipis, nge öüpwe aea ämi ngas le angang fengen lefiilemi lón tong. 14Pün unusen ewe öllük a pwönüwetä lón ei ew chök öllük: “Kopwe tongei chón órum usun chök óm pwisin tongek.”c15Nge are öüwa fen soreei ämi öüpwe pwääri fengeni ämi tong fengen lefiilemi, pün öüwa fen kükkük fengen o ochei fengeni kemi lefiilemi; iwe, öüpwe äffäli kemi pwe öüte fen pwisin arosafengeni kemi lefiilemi.

Ewe Ngünün Kot me manawen fituk

16Iei popun, ngang üwa öüröüra kemi pwe öüpwe manaw lón manawemi mi fö fän emmwenien ewe Ngünün Kot. Mwirin, öüsap föri meet tipen fitukemi mi uren tipis a mocheniäiti. 17Pün ewe tipen fituk a efich an epwe föri minne mi ngaw sossoren chök meet ewe Ngünün Kot a mochen, nge ewe Ngünün Kot a ngeni kich ach mochen sossoren chök meet ewe tipen fituk a mochen. Iwe, iir ekkeei ruu ra chök lillikefiiu le üfengen fengen lefiiler, ina pwata minne öüwa filätä resap ngas seni ei likefiiu fengen. 18Nge lupwen öüwa nóm fän emmwenien ewe Ngünün Kot; iwe, öüsap nóm fän nemenien ewe öllük.

19Iwe, lupwen öüpwe tapweló mwirin mochenin tipen fitukemi; iwe, ikkeei ekkewe föfförün fituk repwe pwääpwäló me lón manawemi: sakkopaaten föfförun lisowu, ekiek mi limengaw, mocheniän pwapwan fituk, 20fel ngeni önümwäl, angangen roong, manawen kopwut, äniini, lólówó, lisossong, apangaw, tipekinikin me äimwümwü, 21uren mocheniä, ünüpwuch, fiti mwichen apwapwa mi ngaw me ekkewe pwal ekkóch sókkun tipis. Ngang upwe fönöw kemi iei, usun chök äi fönöw kemi me mwan, pwe ekkewe aramas mi föri ekkeei sókkun föfför resap tongeni repwe chóóni ewe mwüün Kot.

22Nge iei ewe uwään Ngüün: tong, pwapwa, kinamwe, mósónóttam, kirekiröch, manaw mwirinnö, ölükülük, 23tipetekisón, me tipeppós. Esap wor ew öllük a tongeni üüngeni ekkeei sókkun mettóch. 24Iwe, chókana iir nöün Kraist Jesus, ra fen iräpengesi ewe fituk mi uren tipis fiti an kewe memmeef me mocheniä. 25Are kich sia manaw iei ren ewe Ngüünmifel; iwe, sipwe pwal fätäl fän emmwenien ewe Ngüünmifel lón iteiten kinikinin manawach. 26Iwe, sisap lamalamtekia le eingeing ika efisätä osukosuk fengen lefiilach ika lólówó fengen lefiilach.

Mwärelong me fän än emön osochchow

6Ämi pwii kana mi ächengicheng, are emön souleng a kuf ren och tipis; iwe, ämi ekkana mi nóm fän emmwenien ewe Ngünün Kot öüpwe wisen seletisäfäli manawen ei sókkun aramas fän ngünün tipepwetete me tipetekisón. Nge öüpwe tümwünüfichi pwe öute pwal pwisin turulong lón ewe chök sókkun sóssót. 2Öüpwe mwärelong fän än emön me emön leiimi weires me osukosuk, pün ren ei, öüwa älleasochisi ewe Ollük än Kraist. 3Pün are emön a pwisin ekieki wón inisin pwe i emön mi koon öüchchea ina popun esap älisi emön lón an osupwang, a pwisin otupwu manawan. Pün enletin i emön esap wor itan. 4Emön me emön epwe pwisin etittinaöchüw le föri meet a wisen föri, pün mwirin epwe wor popun an epwe sikäsini minne i a föri, nge esap anönnö fengeni pwisin i me pwal ekkóch. 5Pün emön me emön leiich sipwe mwärei en me pwisin osan.

Fangafangöch me föfföröch

6Emön mi angei öüröüran lón ewe kapasen Kot epwe ngeni ewe chón öüröüra wisan me lón ekkewe mettóch meinisin mi mwirinnö a wor ren.

7Öüsap tupwutä. Öüpwe chechchemeni pwe esap wor emön a tongeni turunufasei Kot. Pün meet emön aramas a fótukätiw, pwal ina chök usun meet i epwe pwal kinii. 8Pün emön mi fótukätiw meet epwe apwapwai pwisin tipen fitukan, epwe kinii seni fituk mäló ese mwüch. Nge emön mi fótukätiw meet epwe apwapwai ewe Ngünün Kot, epwe kinii seni ewe Ngünün Kot manaw ese mwüch. 9Iwe, sisap chipwang le föri meet mi mwirinnö, pün lupwen epwe tori fansoun mi fich, sipwe kinii uwään ew rääsin feiöch, are sisap achaanü. 10Iei minne, iteiten fansoun meinisin lupwen a wor ach fansoun fich, sipwe föfföri minne a mwirinnö ngeni aramas meinisin, nge fókkun lapalón, ngeni pwiich kana chón lükü.

Sipwe chök sikäsini ewe iräpenges

11Öüpwe nengeni mesewätten ekkeei mesen mak ngang üwa nöünöü le makkei ekkeei ömwüchchülón kapas ngeni kemi ren pwisin peii.

12Chókana mi mochen repwe eingeing lón peekin fituk ra ekiekin eriäni kemi pwe öüpwe sirkomsais, ra föri ren ew chök popun. Resap mochen tolong lón riäfföün ninni fäniten ar repwe afalafala pwe ewe iräpengesin Kraist chök a tongeni amanawa aramas. 13Nge pwisin chókana mwo mi öpöchökküla usun sirkomsais nge resap öpwönüetä unusen ewe öllük. Ra chök mochen pwe ämi öüpwe sirkomsais pwe repwe tongeni eingeing usun o apasa pwe ämi nöüür chón käeö. 14Nge ren ngang, esap fókkun tüfich pwe üpwe eingeing usun och mettóch, chiilón chök äi üpwe sikäsini ewe iräpengesin ach Samol Jesus Kraist. Pwokiten ena iräpenges, ina meet fönüfan a iräpenges ngeniei ren, nge ngang üwa iräpenges ngeni fönüfan ren. 15Pün esap lamwot än emön aramas a sirkomsais ika esap sirkomsais, nge a chök lamwot an epwe wesewesen siiwil manawen emön aramas ngeni ew manaw mi fö o sókkóló. 16Iwe, amwo än Kot kinamwe me ümöümöch epwe nónnóm wón chókana mi älleasochis ngeni ei lóngólóng Kot a föri lón Kraist, pwal wón nöün Kot kewe aramas iir pwükütän aramasen Israel mi lükü.

Än Paul kapasen efiöchün emwirimwir

17Iwe, seni iei feilló, esap wor emön epwe chüen osukosukaei, pün iei ngang mi uwei wón inisi ekkeei leemóón kinas mi esissilätä pwe ngang üwa tolong lón riäfföü fäniten ewe Samol Jesus.

18Ümöümöchün ach Samol Jesus Kraist epwe fiti ngünümi, ämi pwii kana. Amen.