John

Lepoputän a nom ewe Kapas

1Lepoputän a nóm ewe Kapas. Ewe Kapas a nónnóm ren Kot. Ewe Kapas I Kot. 2Pwal I ewe emön a nónnóm ren Kot seni chök lepoputän. 3I a föri mettóch meinisin mi wor. Esap wor och mettóch me leiin ekkewe mettóch mi wor esap förian. 4Manaw a nónnóm lón I, nge ei manaw a fang saram ngeni aramas meinisin.

John a ökkünöto pwe epwe chón pwärätä

5Ei saram a tittin lón rochopwak, nge rochopwak esap kunuweló.

6A wor emön mwän itan John, Kot a tiinato. 7Ei mwän a feitto pwe i epwe chón pwärätä. Epwe wisen pwärätä usun ewe Saram pwe meinisin repwe lüku pwokiten an pwärätä. 8John esap i ewe Saram, nge a chök ökkünöto pwe epwe wisen chón pwärätä usun ewe saram.

9Ewe Emön i ewe enletin Saram epwe asarama aramas meinisin a wareiti fönüfan. 10Inamwo ika I a föri fönüfan o nónnóm lón fönüfan, nge fönüfan esap silei I lupwen a war. 11I a feitto ren pwisin nöün aramas o nóm leiin pwisin aramasan, nge resap etiwa I. 12Nge iir meinisin ekkewe mi lükü I o etiwa I, a fang ngeniir ar pwüüng pwe repwe wiliti nöün Kot. 13Iir ra wiliti nöün Kot pün ra upsäfäl ren manamanen än ewe Ngünün Kot angang, nge esap seni upwun wón chcha ika wón mochenin fituk ika tipen aramas.

Ewe Kapas a wiliti fituk

14Iwe, ewe Kapas a wiliti aramas o nónnóm leiich ikeei wón fönüfan. I a uren tong enlet me ümöümöch. Sia fen küna lingan, ewe ling än chök Nöün ewe Saam Älemón.

15John a pwärätä usun I ngeni ekkewe aramas. A kökkö o apasa: “Iei i ewe Emön ngang üwa fen kapas usun lupwen üwa apasa: ‘Epwe war Emön mi lap seniei, pün I a fen nónnóm seni chök lóóm me mwen äi usap mwo fis.’ ” 16Kich meinisin sia fen angei ei feiöch mi somwosomwoló I a uwato reech, ew ümöümöch mi chök aloppotä wón pwal ew ümöümöch. 17Pün ewe öllük a tori kich ren Moses, nge än Kot we ümöümöch me let ra tori kich ren Jesus Kraist. 18Esap wor mwo emön aramas a küna Kot pwe ewe chök Nöün Kot Älemön, pwisin I wón inisin I Kot, I ewe mi nónnóm fän mwärämwärin ewe Saam, I a pwärätä ngeni kich usun Kot.

John ewe Soupapatais a amollätä ewe aal

19Iwe, iei meet John a pwärätä lupwen ekkewe chón Sus ra tiinato ren ekkóch souasór me re Levi seni Jerusalem pwe repwe eisini i ika i iö. 20John a pwärätä nge esap amaam. A pwärätä o apasa: “Sap ngang ewe Kraist.”

21Iwe, iir ra eisini John: “Iwe, meet chök? En Elijah?” Nge i a apasa: “Sapw pwal ngang Elijah.” “En ewe Soufós?” Nge John a pölüweni o apasa: “Apw.”

22Mwirin ra eisini John:“En iö chök? Pün äm äipwe uwealó pölüwan ngeni ekkewe mi tiinikeemito. Meet kopwe apasa usun pwisin fänitom?”

23Iwe, John a apasa: “Ngang ‘ewe möngüüngü mi kökkö me lón ewe fönüapö: Öüpwe äwenechara ewe aal fäniten än ewe Samol epwe war’ usun meet ewe soufós Isaiah a apasa.”a

24Mwirin, chókewe mi ökkünöto seni ekkewe Farisi, 25ra pwal eisini John o üreni: “Nge pwata chök ka föri angangen papatais ika sap en ewe Kraist, sap en Elijah, sap pwal en ewe Soufós?”

26Nge John a pölüweniir o apasa: “Ngang üwa föri ei angangen papatais ren kólik, nge iei a ü ikeei leiimi Emön ämi öüsap silei I. 27I ewe a kuukumwirito mwiri, nge a lap seniei. Ngang usap fich ngeni äi üpwe mwo nge epichi ririin ipwan sandal.”

28Ekkeei mettóch ra fis me lón Bethabara ew sóópw öötiwen ewe chaanpwuupwu Jordan, ikeweia John a föri angangen papatais ie.

Nengeni ewe Laamen Kot

29Lón ewe rän mwirin, John a küna än Jesus a feitto ren. Iwe, a apasa: “Nengeni, inanii ewe Laam än Kot we mönün asór, ewe epwe angealó tipisin fönüfan.” 30Iei i ewe Emön üwa fen kapas usun lupwen üwa apasa: ‘Mwittir chök, epwe war emön mwän epwe lap seniei pün I a fen nóm seni chök lóóm me mwen äi üsap mwo fis’. 31Ngang üsap silei pwe I ewe emön, nge iei popün Kot a tiinieito pwe üpwe feitto o föri ei angangen papatais ren kólik pwe üpwe pwääraló I ngeni chón Israel.”

32Mwirin, John a pwal pwärätä o apasa: “Ngang üwa küna ewe Ngüünmifel usun emön lisóóm a feittiw seni läng o nómwóló wón Jesus. 33Ngang usap silei pwe I ewe emön, nge lupwen Kot a ökkünöüei pwe üpwe föri ei angangen papatais, a üreniei: ‘Lupwen kopwe küna pwe iö ewe Ngüünmifel a feittiw o nónnóm wón, ina i ewe Emön ka kükküta. I ewe emön epwe wisen föri angangen papatais ren Ngüünmifel. 34Iwe, ngang üwa küna pwe ei a fis ngeni Jesus. Iei popun ngang üwa pwärätä pwe I ewe Nöün Kot.”

Jesus a kööri nöün kewe akkomwen chón käeö

35Lón pwal ewe rän mwirin, John a ükküütä me rüömön leiin nöün kewe chón käeö. 36Iwe, lupwen Jesus a fätäleló, John a nennengeni, mwirin, a apasa: “Nengeni inani ewe Laam än Kot we mönün asór.”

37Mwirin, nöün John kewe rüömön chón käeö mi rong an we fós ra kul o tapweló mwirin Jesus. 38Iwe, Jesus a säp säfäl o küneer pwe ra tapweto mwirin. Iwe, a eisiniir: “Meet öüwa mochen?” Nge iir ra pölüweni o üreni Jesus: “Rapai” (wewen ei kapas, Sense), “ia ke kan nónnóm ie?”

39Jesus a üreniir: “Öü feitto o nengeni.” Iwe, ra feilló o nengeni ikeweia Jesus e nónnóm ie. Iwe, ra nómwóló ren lón ewe ränin pün a arap ngeni órun kulók rüänü lekkuniól.

40Andrew, pwiin Simon Peter we, i emön me leiin ekkewe rüömön mwän mi rong meet John a apasa; iwe, mwirin, a tapwelo mwirin Jesus. 41Ewe äkkäewin mettóch Andrew a föri, a kütta pwiin we itan Simon o üreni: “Äm aia küna ewe Messiah” (wewen ei fós Messiah, Kraist). 42Mwirin, Andrew a emmwenaló Simon pwe epwe chuuri Jesus. Lupwen Jesus a newenewen ngeni Peter, a apasa: “En Simon nöün Jonah. Nge iei, en kopwe le iteni Kefas” (wewen ei fos Kefas, Peter ika eföw faaw).

Jesus a kööri Filip me Nathanael

43Iwe, lón ewe rän mwirin, Jesus a mochen epwe feilló Kalili. Iwe, I a küna Filip o üreni: “Kopwe tapweto mwiri.”

44Filip i seni Bethsaida, iei sópwun Andrew me Peter. 45Iwe, Filip a feilló kütta Nathanael o a üreni i: “Ám aia küna wesewesen ewe aramas Moses a makkei usun lón ewe taropwen öllük me pwal ekkewe soufós ra makkei usun. Itan Jesus nöün Josef we seni Nazareth.”

46Nge Nathanael a üreni Filip: “Nazareth! Epwe tüfich pwe och mi mwirinö epwe feittó seni ikena?” Iwe, Filip a üreni i: “Kopwe chök feitto pwe kopwe pwisin nengeni.”

47Iwe, lupwen ra arapeto, Jesus a küna Nathanael a feitto ren. Iwe, a üra ei fós fänitan: “Nengeni a war emön mwän mi wenechchar, i emön wesewesen re Israel.”

48Nge Nathanael a eisini Jesus: “Ia ka sissileei me ia?” Iwe, Jesus a pölüweni i o apasa ngeni: “Ngang üwa fen kunók lupwen ka nóm fän ewe irä fiik me mwen än Filip a kööruk.”

49Nathanael a pölüweni Jesus o üreni: “Rapai, en ewe Nöün Kot, en ewe Kingen Israel.”

50Nge Jesus a pölüweni i o üreni: “Ka lükü pwokiten chök äi ei ürenuk pwe üwa künok lupwen ka nóm fän ewe irä fiik? Kopwe pwal küna mettóch mi lap seni ekkeei.” 51Mwirin, Jesus a pwal üreni Nathanael: “Ewer, Ngang üpwe kapas enlet ngeni kemi pwe mwirin ei, öüpwe küna läng epwe sukkuló, nge nöün Kot kewe chón läng repwe feittä o feitiw wón ewe Nöün Aramas.”

Jesus a ewili kólik ngeni wain

2Iwe, lón ewe öülüngätin rän, a fis ew öpwüpwülü lón ewe sóópw Kaana lón Kalili, nge inen Jesus we a chóóni. 2Jesus me nöün kewe chón käeö ra pwal kö ngeni ewe öpwüpwülü. 3Iwe, ewe wain a pööló leepwonen ewe kametip. Iei popun, inen Jesus we a kapas ngeni I usun ewe osukosuk o üreni: “Esap chüen wor ünümeer wain.”

4Nge Jesus a üreni neminewe: “Neminnan, pwal meet öüchchean ei osukosuk ngenuk me ngang? Esap tori mwo äi fansoun.”

5Nge inan we a üreni ekkewe chón angang: “Öüpwe föri meet chök I a üreni kemi.”

6Iwe a wor wonu wään kólik mi för seni faaw ra nóm ikeweia. Ra aea ekkewe wään kólik fäniten än ekkewe chón Sus öörüni ren ar angangen limelim. Ew me ew leiir a tongeni masoweni rüe ika iliik kalon.

7Iwe, Jesus a üreni ekkewe chón angang: “Öüpwe alöölöwelong kólik lón ekkewe wään kólik.” Iwe, ra alöölör o oureretä tori wón winikaamer.

8Iwe, Jesus a pwal üreniir: “Öüpwe atüfawu och seni o uwealó ren ewe chón nemeni ei kametip.” Iwe, ra atüfi o uwealó.

9Nge, lupwen ewe chón nemeni ewe kametip a neni ewe kólik mi kewil ngeni wain, a kökkööri ewe mwän chón öpwüpwülü, pün esap silei ia ewe wain a etto me ie (nge ekkewe chón angang mi wisen üfi ewe kólik iir mi silei). 10Iwe, a apasa ngeni ewe mwän chón öpwüpwülü: “Aramas meinisin re kan akkomwen isenaawu ewe wain mi mwirinnö, nge mwirin lupwen ekkewe chón kökkööto ra wün o menemenöch; iwe, repwap isenaawu ewe esap koon nien mwirinnö. Nge en ka chüen awora ewe wain mi mwirinnö tori iei.”

11Ei poputän manaman Jesus a föri me lón ewe sóópw Kaana lón Kalili, iei äkkäewin an pwärätä an ling. Iwe, nöün kewe chón käeö ra luku I.

12Mwirin ewe öpwüpwülü, Jesus a feittiw Kapernaum, I me inan we me pwiin kewe, pwal nöün kewe chón käeö. Iwe, ra nónnóm ikenan ekkóch chök rän.

Jesus a limeti ewe imwenfel

13Iwe, lupwen a arap fansoun än ekkewe chón Sus we chuulapen Pasofer mi fiffis iteiten ier, Jesus a feittä Jerusalem. 14Iwe, Jesus a küna pwe ekkewe chón amöömö ra amöömö kowu me siip me lisóóm fäniten mönün asór, a pwal küna ekkewe chón ekkesiwil mooni lükün ar kewe leenien mooni ra nóm lón kinikinin ewe imwenfel. 15Iwe, Jesus a piti efóch selin wichiwich seni sääl mi kükkün, mwirin a tapweerewu meinisin lükün ewe imwenfel fiti ekkewe siip me ekkewe kowu. A pwal atoropasaló ekkewe mooni, nöün ekkewe chón ekkesiwil mooni o ölüwekaló ekkewe cheepel. 16Mwirin, Jesus a feilló ren ekkewe aramas mi amöömö lisóóm o üreniir: “Öüpwe ösüüeló ekkeei mettóch seni ei leeni. Öüsap föri pwe imwen Semei epwe ew imwen amöömö.” 17Iwe, nöün kewe chón käeö ra chemeni ewe kapasen oosuni mi mak lón ewe taropwe mi pin: “Öüchchean ekiekin imwomw a puropur me lón letipei.”a

18Iei minne, ekkewe sou emmwenin chón Sus ra pölüweni Jesus o apasa ngeni: “Meet óm pwüüng pwe ka föri ekkeei mettóch? Are mi wor óm pwüüng me nemenem seni Kot; iwe, kopwe pwääri ngeni keem och esissil mi manaman pwe ölükülükün óm föri ekkeei mettóch?”

19Nge Jesus a pölüweni o apasa ngeniir: “Mi mwirinnö. Öüpwe ataeló ei imwenfel, nge ngang üpwe öüüwsäfälietä lón ülüngät rän.”

20Mwirin, ekkewe chón Sus ra apasa: “Ei imwenfel a köüütä lón ükükün fääik me wonu ier, nge en kopwe öüüweta lón ülüngät chök rän?” 21Nge Jesus a chök ääni kapasen äwewe inisin ngeni ewe imwenfel. 22Iei minne, lupwen an a manawsäfäl seni mäló, nöün kewe chón käeö ra chechchemeni pwe iei meet ewe Jesus e apasa. Iwe ra lükü minne a mak lón ekkewe taropwe mi pin me ekkewe kapas Jesus a apasa.

Jesus a silei letipen aramas meinisin

23Iwe, lupwen Jesus a nóm Jerusalem lón ewe ótun chuulapen Pasofer, chómmóng aramas ra lükü pwe wesewesen I ewe Kraist, pwokiten ra küna ekkewe manaman I a föriir. 24Nge Jesus esap mochen epwe anómwu an apilükülük wóór, pün I mi silei usun nónnómwun manawen aramas meinisin. 25Jesus esap osun än emön epwe üreni I usun nónnómwun manawen aramas, pün pwisin I mi silei minne a nóm lón letipen aramas.

Öüpwe fókkun upsäfäl

3Lón ew lekkuniólupwinin, lupwen a rocholó, a wor emön chón Sus souemmwenin lamalam itan Nikodemus, pwal i emön Farisi, 2a feitto ren Jesus pwe epwe kapas ngeni. A apasa: “Rapai, äm aia silei pwe en ka feitto seni Kot pwe kopwe afalafal ngeni keem, pün esap wor emön aramas a tongeni föri ekkeei sókkun manaman en ka föfföri, chiilón chök ika Kot epwe eti.”

3Iwe, Jesus a pölüweni o üreni i: “Ewer, Ngang üpwe kapas enlet ngenuk: Are emön esap upsäfäl, esap tongeni küna ewe mwüün Kot.”

4Iwe, Nikodemus a üreni Jesus: “Epwe ifa usun än emön aramas epwe upwutiw nge a fen chinlap? Epwe tongeni tolong säfäl lón än inan leenien mönukól fän oruuan o upwutiw säfäl?”

5Nge Jesus a pölüweni: “Ewer, Ngang üpwe kapas enlet ngenuk: Emön aramas esap tongeni tolong lón ewe mwüün Kot, are esap upw ren kólik me Ngüün, 6Minne a upw me wón fituk, i fituk. Nge minne a upw me wón ewe Ngüün, i ngüün. 7Iei minne, kosap nenneiiruk ren äi ei ürenuk pwe men öüchchea ämi öüpwe upsäfal. 8Ewe äsäpwääl a enien ia a filätä epwe enien ie. Ka chök rong ungüüngüün nge kosap silei ia a enito me ie ika eniló ie. Iei usun kosap tongeni äwewei usun än aramas ra upw ren ewe Ngüün.”

9Iwe, Nikodemus a pölüweni o ureni Jesus: “Epwe ifa usun an epwe tongeni fis ekkeei mettóch?”

10Jesus a pölüweni o apasa ngeni i: “Fen en emön sense me lón Israel, nge kosap mwo weweiti ekkeei mettóch? 11Ewer, Ngang üpwe kapas enlet ngenuk. Äm aia apasa minne äm aia silei. Äm aia pwärätä minne äm aia küna. Nge ämi öüsap etiwa minne äm aia pwärätä. 12Are üwa üreni kemi usun mettóchun fönüfan nge öüsap lükülük, epwe ifa usun ämi öüpwe lükülük are üpwe üreni kemi usun mettóchun läng? 13Esap wor mwo emön aramas a fen feittä läng, pün Ngang chök ewe Nöün Aramas mi piin nónnóm lón läng, üwa feittiw fönüfan o üpwe pwal liwinsäfälitä läng. 14Iwe, usun chök än Moses we öüräätä wón efóch irä ewe uluulun serepenit mi för seni piraas me lón ewe fönüapö, epwe pwal iei chök usun rei Ngang ewe Nöün Aramas pwe üpwe fókkun köürütä wón efóch irä, 15pwe esap lifilifil iö mi lüküei epwe tongeni ääni ewe manaw ese mwüch.”

16Pün iei usun än Kot a fókkun tongei chón fönüfan, iei popun a fangaló Nöün we Alemön pwe esap lifilifil iö mi lükü I esap mäfeiengaw, nge epwe ääni manaw esemwüch. 17Pün Kot a tiinato Nöün we lón fönüfan sap ren fäniten an epwe öpwüngü chón fönüfan, pwe fäniten an epwe amanawa chón fönüfan. 18Esap wor köpwüng epwe souni chókana mi lükü Jesus. Nge chókana resap lükü Jesus ra fen nóm lón köpwüng, pwokiten resap lükü iten Nöün Kot we Älemön. 19Iwe, ar köpwüng a lóngólóng wón ei popun: Ewe saram seni läng a fen feitto lón fönüfan, nge iir ra efich rochopwak lap seni ar efich saram, pün ar kana föfför ra ngaw. 20Pün iteiten emön me emön mi föri föfför mi ngaw, i a opwut saram. Esap pwal mochen feitto lón saram, pün a nuokkus are an kana tipis ra pwääló. 21Nge iö mi föri meet mi pwüng, a feitto lón ewe saram fän pwapwa, pün meinisin repwe tongeni küna pwe i a föri meet Kot a mochen.

John ewe Soupapatais a etekiatä Kraist

22Mwirin ekkeei mettóch, Jesus me nöün kewe chón käeö ra feilló seni Jerusalem, nge ra feitto lón ewe fönü Judea o nómwóló ie lón ekkóch fansoun. Iwe, Jesus a nónnóm ikenan o föri ewe angangen papatais. 23Lón ei fansoun, John ewe Soupapatais a pwal föri angangen papatais lón Aenon arap ngeni Salim, pün a wätte kólikin ikenan. Iwe, ekkewe aramas ra chök sópwósópwóló le feitto ren pwe repwe papatais. 24Ei a fis me mwen än John esap mwo koturulong lón kalapwuus. 25Iwe, lón ena fansoun, a wor emön chón Sus a poputä le äniini ngeni nöün John kewe chón käeö fänäsengesin ewe angangen öörünien limelim. 26Iwe, nöün John kewe chón käeö ra feitto ren John o üreni: “Rapai, ewe Mwän ka chuuri me peekilón ewe chaanpwuupwu Jordan, ewe emön en ka apasa pwe i ewe Messiah, iei a pwal papataisi aramas. Iwe, aramas meinisin ra feilló ren ikenan, nge resap chüen feitto ikeei reech.”

27Iwe, John a pölüweni o apasa: “Kot lón läng a filätä än emön me emön aramas angang. 28Pwisin ämi öüwa tongeni neii chón pwärätä pün ngang üwa üreni kemi pwe sap ngang ewe Messiah. Ngang üwa chök ökkünöto pwe üpwe wisen amollätä ewe aal fäniten Atei. Ina chök wiisei. 29Ewe mwän epwe öpwüpwülü a chök feilló ia ewe fefin epwe öpwüpwülü ngeni a nóm ie. Nge chiechien ewe mwän epwe öpwüpwülü a fiti i le pwapwa. Iwe, ngang chiechien ewe mwän epwe öpwüpwülü, ngang üwa fókkun uren pwapwa ren an feffeitä. 30I epwe fókkun feffeittä, nge ngang üpwe feffeitiw.

31Ätewe a feittiw seni peekitä, iwe, i a tekia lap seni meinisin. Ngang mi pop seni fönüfan; iwe, äi wewe a chök öüküük ngeni ekkewe mettóchun fönüfan, nge I a feittiw seni läng. 32I a aporausa meet I a küna me rong, nge ekkóch chök ra lükü meet I a aporausa ngeniir. 33Nge chókana mi lükü I, ra ölükülüku pwe Kot a let. 34Pün Kot a tiinato Ätewe. I a apasätä än Kot kapas, pün ewe Ngünün Kot a nónnóm wón, nge esap wor öüküükün. 35Ewe Saam a tongei ewe Naaw. Iwe, i a püngülong lepöün an pwüüng me nemenem wón mettóch meinisin. 36Meinisin mi lükü ewe Nöün Kot, ra ääni manaw ese mwüch. Nge chókana resap älleasochis ngeni ewe Naaw, resap küna manaw esemwüch, nge än Kot soong a nónnóm wóór.”

Jesus a kapas ngeni emön fiin Samaria

4Iwe, lupwen Jesus a silei pwe ekkewe Farisi ra rong pwe I Jesus a asoulengaló me papataisi chómmóng aramas lap seni John, 2(Inamwo ika Jesus esap föri ewe angangen papatais pwe nöün kewe chón käeö), 3iwe, a feilló seni Judea o liwinsäfäl ngeni Kalili.

4Nge Jesus a fókkun öüchcheani an epwe pwereló wón ewe aal mi pwerelong lón Samaria. 5Feilfeil, I a tori ew sóópw lón Samaria itan Sykar, arapakkan ngeni ewe kinikinin fönü Jakob a fang ngeni Josef nöün we mwän. 6Nge ew chönüttu än Jakob a nóm ikenan. Iwe, pwokiten Jesus a fókkun mölüülü ren an sääi, a móttiw ren ewe chönuttu. Ei ótun a órun leólowas.

7Mwittir chök, emön fiin Samaria a war pwe epwe üfüüf kólik. Iwe, Jesus a üreni neminewe: “Kopwe ngeniei och kólik üpwe ünümi.” 8(Jesus a älämönüló chök lón ei fansoun, pwokiten nöün kewe chón käeö ra fen feilló lón ewe sóópw pwe repwe kamö mwöngö).

9Iwe, ewe fiin Samaria a nenneiruk, pün ekkewe chón Sus resap mochen chiechi ngeni ekkewe chón Samaria. Iei minne, neminewe a üreni Jesus: “Ifa usun, en emön chón Sus, nge ka tungór ünümwom seniei nge ngang emön fiin Samaria?”

10Iwe, Jesus a pölüweni o üreni neminewe: “Are kopwe silei än Kot we liffang fänitom me pwal Ngang iö ei ü ürenuk: ‘Kopwe ngeniei och kólik üpwe ünümi’, iwe, fen en kopwe tungóreei, nge Ngang üpwe ngenuk kólikin manaw.”

11Nge ewe fefin a üreni Jesus: “Meen, esap wor och meet kopwe ääni leenien üfüüf, nge ewe chönüttu a fókkun alóllóól. Ia kopwe üfi me ie ena kólikin manaw? 12Nge pwal och, ka ekieki pwe en ka lap seni äm we leewo Jakob a ngeni keem ei chönuttu? Epwe ifa usun óm kopwe tongeni awora och kólik epwe mwirinnö seni ei kólik pwisin Jakob me nöün kewe mwän ra wün seni pwal tori fóólenian kewe maan?”

13Iwe, Jesus a pölüweni o üreni neminewe: “Iteiten iö mi wün seni ei kólik epwe kaaka säfäl. 14Nge ese lifilifil iteiten iö mi wün seni ewe kólik Ngang üpwe ngeni i esap fókkun chüen kaaka säfäl feilfeilló chök. Pün ewe kólik Ngang üpwe ngeni i, epwe wiliti ew chönüttu mi pwuachatä me lón letipan ngeni manaw esemwüch.”

15Iwe, ewe fefin a üreni Jesus: “Meen, kopwe ngeniei ena kólik pwe üsap chüen kaaka, üsap pwal chüen ekkeliwinito ikeei o üfüüf kólik.”

16Nge Jesus a üreni neminewe: “Kopwe feilló o kökkööri pwülüom we o feitto ikeei.”

17Nge ewe fefin a pölüweni o apasa: “Esap wor pwülüwei.” Iwe, Jesus a üreni neminewe: “Mi pwüng óm na apasa, ‘Esap wor pwülüwei.’ 18Pün a fen wor limmón mwän en ka pwülüweniir, nge ewe emön mwän en ka nóm ren iei, kosap pwal mwo pwüpwülü ngeni. Ren ei a let minne ka apasa.”

19Mwirin, ewe fefin a üreni Jesus: “Meen, iei a kkin me wói pwe en emön soufos.

20Kopwe üreniei ika pwata äm chón Samaria aia apasa pwe äm kewe leewo ra fel wón ei chuuk Kerizim, nge ämi chón Sus öüwa apasa pwe Jerusalem chök ewe leenien fel?”

21Iwe, Jesus a üreni neminewe: “Neminan, kopwe lüküei. Epwe war ewe fansoun lupwen esap chüen lifilifil ika öüpwe fel ngeni ewe Saam me wón ei chuuk ika me lón Jerusalem. 22Ämi chón Samaria öüsap silei usun ewe emön öüwa fel ngeni, nge äm chón Sus aia silei usun, pün ewe alen manaw a wareto meren chón Sus. 23Nge epwe war ewe fansoun, nge iei a fen tori, lupwen ekkewe chón enletin fel repwe fel ngeni ewe Saam lón ngüün me let. Pün ewe Saam a kükküta ei sókkun pwe repwe fel ngeni I. 24Pün Kot, I ngüün. Iei popun chókewe mi fel ngeni Kot, repwe fel ngeni I lón ngüün me let.”

25Iwe, ewe fefin a üreni Jesus: “Uwa silei pwe ewe Messiah (ewe emön ra köri ngeni pwe i Kraist) epwe war. Lupwen epwe war, I epwe äwewe ngeni kich mettóch meinisin.”

26Mwirin, Jesus a üreni neminewe: “Ngang ewe Messiah ei ü kakapas ngenuk.”

Ekkewe chón käeö ra küna ewe rääs mi mollotä

27Iwe, lón ei ótun, nöün Jesus kewe chón käeö ra war. Nge ra nenneiiruk, pün ra küna pwe Jesus a kapas ngeni emön fefin. Iwe, esap wór emön leiir epwe eisini: “Pwata ka föri ei?” ika “Meet na öüwa ääni asoos?”

28Iwe, ewe fefin a chök likitaló an we wään kólik lükün ewe chönüttu, a feilló lón ewe sóópw o üreni ekkewe aramas: 29“Öüpwe feitto, öüpwe katol ei Mwän mi üreniei meinisin minne üwa fen föfföri. Mi tüfich pwe epwe iei i ewe Kraist?” 30Iei popun, ekkewe aramas ra feilló lükün ewe sóópw o feitto pwe repwe nengeni Jesus.

31Nge lón ei ótun, nöün Jesus kewe chón käeö ra peseei I o üreni: “Masta, kopwe mwöngö.”

32Nge Jesus a ürenir: “Apw. Mi wor enei mwöngö ämi öüsap silei usun.”

33Iei minne, ekkewe chón käeö ra üra fengen lefiler: “A fen wor emön a uwato och ren pwe anan?”

34Mwirin, Jesus a äwewe ngeniir: “Enei mwöngö a feitto seni äi föri letipen Kot ewe Emön mi tiiniei pwal ren ai äwesi an angang. 35Ämi öükan apasa: ‘A chüen chök wor rüänü maram me mwen an epwe tori fansoun kinikin uwa.’ Nge nengeni, Ngang üpwe üreni kemi: Öüpwe pwisin nennefeil o kuna ekkewe tännipi pün a pwechepwech uwaar o mollotä ngeni ar repwe le kinikin. 36Iwe, emön chón kinikin, epwe angei liwinin. Epwe ioni fengeni uwa fäniten manaw esemwüch, pwe ewe chón fóffót me ewe chón kinikin repwe pwapwa ppök. 37Iwe, ren ei epwe le let minne ewe mwiitun e apasa: ‘Emön a fótukätiw, nge pwal emön a wisen kinii.’ 38Ngang üwa ökkünökemiiló pwe öüpwe kinii minne ämi öüsap pekkus le angang ngeni. Ekkóch ra fen föri ewe angang, nge ämi öüpwe ionifengeni ewe uwään rääs.”

Chón Samaria ra etiwa Jesus pwe i ewe Chón Amanawa fönüfan

39Iwe, chómmóng me leiin ekkewe chón Samaria seni ewe sóópw ra lükü Jesus, pwokiten än ewe fefin kapas a pwarata o apasa: “I a üreniei meinisin minne üwa fen föfföri.” 40Iei popün, lupwen ekkewe chón Samaria ra feitto ren Jesus, ra tungór maamaw ngeni I pwe epwe nómwóló reer. Iwe, Jesus a nónwóló reer ruu rän. 41Iwe, a pwal wor chómmóng ra lükü, pwokiten pwisin an kapas.

42Mwirin ra üreni ewe fefin: “Iei äm aia lükü, esap chüen chök pwokiten meet ka apasa, nge äm aia pwisin öüseling ngeni I o silei pwe enletin iei i ewe Kraist, ewe Chón Amanawa fönüfan.”

Chón Kalili ra etiwa Jesus

43Iwe, mwirin ekkewe ruu ränin än Jesus nóm lón ewe sóópw, a feilló seni ikeweia o feilló ngeni Kalili. 44Pün pwisin Jesus a fen pwärätä me mwan pwe esap wor suufölün emön soufós me lón pwisin fönüan. 45Iwe, lupwen Jesus a feitto Kalili, ekkewe chón Kalili ra etiwa I pün ra küna ekkewe mettóch meinisin I a fen föri me lón Jerusalem ótun ewe chuulapen Pasofer, pün pwal iir ra feitto fiti ewe chuulap.

Jesus a echikaratä nöün emön samol äät

46Iwe, lupwen än Jesus sääifeil leemelen Kalili, a feitto säfäl lón ewe sóópw Kaana lón Kalili, ikeweia I e föri pwe ewe kólik epwe wiliti wain. Iwe, a nóm emön nöüwisen mwüü ikenan a wor emön nöün äät mi samwaw nge a nóm lón ewe telinimw Kapernaum. 47Lupwen ätei a rong pwe Jesus a fen feitto seni Judea o a sääifeil lón Kalili, a feitto Kaana. Iwe, a feitto ren Jesus o tungór maamaw ngeni I pwe epwe feittiw o echikaratä nöün we, pün a chök arap ngeni epwe mäló.

48Iwe, Jesus a apasa ngeni i: “Are ämi ekkeei aramas öüsap küna ekkewe esissil me mettóch mi amwaraar; iwe, öüsap lükülük.”

49Nge ewe nöüwis a üreni Jesus: “Meen, kopwe feittiw me mwen än neii we semiriit epwe mäló.”

50Mwirin, Jesus a üreni i: “Kopwe liwinsäfäliló, noum we äät a manaw.” Iwe, ewe mwän a lükü ewe kapas Jesus a üreni i. Iwe, a feilló. 51Iwe, lupwen a chüen chök fäfätäletiw wón ewe aal, ekkóch leiin nöün kewe amanaw ra souni. Iwe, ra üreni i: “Noum we äät a manaw.” 52Mwirin, i a eisiniir ika ifa kulókun ótun än ewe äät a chikarsäfäl. Iwe, ra üreni i: “Kulók ew leólówasen nänew, ewe pwichikkar a ükütiw seni i.”

53Iei minne, ewe saam a silei pwe iei chök pwal ewe kulók Jesus a üreni: “Noum we äät a manaw.” Iwe, seni pwisin ewe mwän tori unusen chón leimwän ra lükü.

54Iei ewe oruuen manaman Jesus a pwal föri me lón Kalili mwirin a liwinito seni Judea.

Jesus a echikaratä emön mwän meren ewe chöniitur lon Bethesda

5Mwirin ei, Jesus a liwinitä Jerusalem pün a fis ew chuulap än ekkewe chón Sus. 2Iwe, mi wor ew chöniitur itan Bethesda me lón kapasen Ipru, mi nóm lón ewe telinimw Jerusalem, a nóm arapakkan ngeni ewe Asamalapen Siip. Ei leeni a wor limu leenien asöösö ünükkün mi wor eimweimweer. 3A wor chómmóng aramas mi samwaw, mi mesechuun, mi mwen me mwök ra chök ikkiwel fän ekkewe leeni o awiti än ewe kólik epwe mwökütüküt. 4Pün lón ekkóch fansoun, emön chón läng ekan feittiw lón ewe chöniitur o anoónói. Iwe, iöön chök a akkomw le tolong lón ewe kólik mwirin an anóónói, a chikar seni ese lifilifil meet chök sókkun samwaw a ääni. 5Iwe, mi wor emön mwän a nóm ikenan, a ääni och samwaw lón ükükün iliik me wanü ier. 6Lupwen Jesus a küna ätei an chök ikkiwel, a pwal silei pwe a langattam fansoun an chök sassamwaw; iwe, a üreni: “Ka mochen pwe kopwe chikar?”

7Iwe, ewe mwän mi samwaw a pölüweni Jesus: “Meen, esap wor emön aramas epwe ekiieilong lón ewe chöniitur lupwen a nóónó. Nge lupwen üwa pwisin feil ngeni, a fen wor a akkom seniei le tolong.

8Iwe, Jesus a üreni ätewe: “Üütä, ekii kiom na o fätäl.” 9Iwe, lón chök ewe ótun, ewe mwän a chikar. A ekii kian we o fätäl. Nge ei rän ewe ränin Sabbat.

10Iei minne, ekkewe chón Sus ra üreni ewe mwän mi chikar: “Ikenäi ränin Sabbat. Mi öllük óm kopwe mwäreei kiom na.”

11Nge ätewe a pölüweniir o apasa: “Ewe Emön mi echikaraeitä pwal I ei a üreniei: ‘Ekii kiom na o fätäl.’ ”

12Mwirin, ra eisini ewe mwän: “Iö na aramas e ürenuk pwe kopwe ekii kiom na o fätäl?”

13Nge ätewe mi chikar esap silei ika iöön ewe pün Jesus a fen ännifewu me leiin ewe pwiin aramas mi nóm lón ewe leeni.

14Nge mwirin, Jesus a küna ätewe me lón ewe imwenfel. Iwe, a üreni i: “Nengeni ka chikar. Kosap chüen föri tipis pwe ete pwal fis ngenuk och mi lap seni ewe.” 15Iwe, ewe mwän a feilló o esile ngeni ekkewe chón Sus pwe Jesus ewe e echikaratä i.

Suuföliti ewe Naaw usun chök ewe Saam

16Iwe, fäniten ei, ekkewe souemmwenin chón Sus ra sópweló le efitikooko ngeni Jesus o änenna pwe repwe niieló I pwokiten an ataai öllükün ewe ränin Sabbat. 17Nge Jesus a pölüweniir o apasa: “Semei we esap ükütiw le angang tori ikenäi. Iwe, pwal Ngang üpwe chök pwal angang.” 18Iei minne, ekkewe souemmwenin chón Sus ra alapaló ar kükütta Jesus pwe repwe niieló I, sap chök fäniten an pwuurätiw öllükün ewe ränin Sabbat, nge pwal ren an apasa pwe Saman Kot o föri pwe I me Kot ra chök nönnö fengen.

19Mwirin, Jesus a apasa ngeniir: “Ewer, Ngang üpwe kapas enlet ngeni kemi, pwe ewe Naaw esap tongeni epwe pwisin föraló chök och wón pwisin an. I a chök föri meet I a küna pwe ewe Saam a föri. Pün meet ewe Saam a föri pwal ikkana chök usun meet ewe Naaw a pwal föri. 20Pün ewe Saam a tongei ewe Naaw o äiti ngeni I meinisin minne I a pwisin föfföri. Iwe, mi wor sókkun föfför mi lap seni ekkeei ewe Saam epwe pwääri ngeni ewe Naaw pwe öüpwe ingeló. 21Pün usun ewe Saam a amanawatä ekkewe mi mäló o ngeniir manaw, iei usun pwal ewe Naaw a fang manaw ngeni iö i a mochen. 22Ewe Saam esap öpwüngü emön, pwe I a ewisa ngeni ewe Naaw angangen köpwüng meinisin, 23pwe meinisin repwe suuföliti ewe Naaw usun chök ar suuföliti ewe Saam. Pün iö esap mochen suuföliti ewe Naaw, esap pwal suuföliti ewe Saam mi wisen tiini I.”

Manaw me köpwüng ra feitto seni ewe Naaw

24“Ewer, Ngang üpwe kapas enlet ngeni kemi. Emön mi rong ai kapas o lükü Kot ewe Emön mi tiiniei, a ääni manaw ese mwuch. Esap tolong lón köpwüng, pün a fen toowu seni mäló o tolong lón manaw. 25Ewer, Ngang üpwe kapas enlet ngeni kemi. Epwe tori ewe fansoun, nge iei a fen tori, lupwen ekkewe sootup repwe rong mwelien ewe Nöün Kot. Iwe, chókana mi rong, repwe manaw. 26Pün usun chök an wor manaw lón pwisin ewe Saam, iei usun a pwal mwüüt ngeni ewe Naaw pwe epwe wor manaw lón pwisin I. 27Iwe, ewe Saam a pwal ngeni ewe Naaw unusen nemenem pwe I epwe pwal wisen öpwüngü aramas meinisin, pwokiten I ewe Nöün Aramas.

28“Öüsap weitifengeni kemi ren ei, pün epwe tori ewe fansoun, pwe meinisin ekkewe sootup mi nóm lón peiaser repwe rong mwelien ewe Nöün Aramas, 29iwe, repwe toowu seni peiaser. Iwe, chókkewe mi föfför mwirinnö repwe manawsäfäl ngeni manaw ese mwüch, nge chókkewe mi föfföringaw repwe manawsäfäl ngeni köpwüng. 30Ngang wón pwisin äi, üsap tongeni pwisin föraló chök och, nge üsap mwo angei öüröürei meren ewe Saam. Minne üwa rong, pwal iei chök usun minne üwa ääni köpwüng. Nge äi köpwüng a wesewesem wenechchar, pwokiten Ngang üsap kütta pwisin letipei pwe letipen ewe Saam mi tiiniei.”

Ekkewe rüänü peekin chón pwärätä fäniten Jesus

31“Are Ngang üpwe pwisin pwärätä usi, ai pwärätä esap let. 32Nge mi wor pwal emön chón pwärätä usi. Üwa silei pwe meinisin minne i a pwärätä usi mi chök let.

33“Pwüngün pwe ämi öüwa tiinaló chón künö ren John ewe Soupapatais pwe repwe öüseling ngeni meet i a apasa usi. Iwe, i a pwärätä minne a let. 34Ngang üsap etiwa meet aramas ra pwärätä usi, nge üwa chök ächchema ngeni kemi usun minne John a ääni pwärätä pwe öüpwe küna manaw. 35John a usun ew laamp mi saramaram tinan lón ekis chök fansoun, nge ämi öüwa pwapwa ren saraman o feiöch ren.

36“Nge mi wor minne a pwärätä usi a lap seni än John pwärätä. Pün ekkewe afalafal me manaman ewe Saam a ngeniei pwe Ngang üpwe föri, wesewesen ikkeei ekkeei angang ngang üwa förir, ra pwärätä usi pwe ewe Saam a tiinieito. 37Iwe, pwal pwisin ewe Saam, ewe mi tiinieito, a pwärätä usi. Ämi öüsap mwo rong mwelian ika nennefengen fän ew. 38Nge an kapas esap pwal nónnóm lóómi, pwokiten öüsap lüküei, Ngang ewe Emön I a tiinato. 39Ämi öüwa küttafichi minne ra makketiw lón ekkewe taropwe mi pin, pwokiten öüwa ekieki pwe repwe ngeni kemi ewe manaw esemwüch. Nge pwal ekkeei taropwe mi pin ra pwärätä usi. 40Nge ämi öüsap mochen feitto rei pwe Ngang üpwe tongeni ngeni kemi ei manaw ese mwüch.

41“Ngang üsap mochen kütta äi ling meren aramas, 42pwokiten Ngang mi silei usumi pwe esap wor ewe tongen Kot lón letipemi. 43Ngang üwa feitto lón iten Semei we, nge ämi öüsap etiwaei. Are emön epwe fen feitto fän pwisin itan, ämi öüpwe etiwa i. 44Epwe ifa usun ämi öüpwe tongeni lüküei nge ämi öüwa kütta iteüöchümi pwisin chök lefilemi fengen, nge öüsap mochen kütta iteüöchümi meren Kot?

45“Öüsap fen ekieki pwe Ngang üpwe oturu kemi ren ewe Saam. A wor emön mi okkoturu kemi. Pwisin Moses ewe ämi öüwa ääni apilükülük. 46Pün ika öüwa lükü Moses; iwe, öüpwe pwal lüküei, pün i a makkei usi. 47Nge are ämi öüsap lükü meet i a makkei; iwe, epwe ifa usun ämi öüpwe lükü äi kewe kapas?”

Jesus a amwöngöw ina epwe 5000 mwään (Matt. 14:13-21; Mark 6:30-44; Luke 9:10-17)

6Mwirin ekkeei mettóch, Jesus a sääiló ngeni epeek ewe nóómwun Kalili, pwal iei chök ewe nóómw a iteni nóómwun Tiberias. 2Iwe, ew mwichen aramas mi chómmóng ra tapweto me mwirin Jesus ekis meinisin ia I a feilló ie, pwokiten ra küna an kewe manaman lupwen I a echikaratä ekkewe mi samwaw. 3Mwirin, Jesus a feittä wón ewe chuuk; iwe, a mómmóót ikeweia fiti nöün kewe chón käeö. 4Nge iei, a arap fansoun ewe chuulapen Pasofer mi fiffis iteiten ier, iei ew än ekkewe chón Sus fansoun chuulap.

5Mwirin, Jesus a nennefeil; iwe, lupwen a küna ew mwichen aramas mi chómmóng ra fätäleto ren, a üreni Filip: “Ia sipwe le kamö me ie pilawa pwe enen ekkeei aramas?” 6Jesus a chök apasa ei pün a mochen sótuni Filip, pwokiten I a fen silei meet pwisin I epwe föri.

7Iwe, Filip a pölüweni o apasa ngeni Jesus:“Rüöpwükü denarii fäniten möön pilawa, esap naf ren än emön me emön leiir epwe chök angei emmwök.”

8Mwirin, emön me leein nöün kewe chón käeö, ätewe itan Andrew, pwiin Simon we, a üreni Jesus: 9“Mi wor emön kükkün äät ikeei a wor ren limeföü föün pilawa parli me rüömön kükkün iik. Nge itä sipwe fetei ei ükükün ngeni ei peneen chómmóngun aramas?”

10Mwirin Jesus a apasa: “Öüpwe üreni ekkewe aramas pwe repwe móótetiw.” Nge a wor chómmóng fetil lón ewe leeni. Iwe, ekkewe aramas ra móótetiw, nge ekkewe mwän chök, iteiter ina repwe arap ngeni limu ngöröü. 11Mwirin, Jesus a angei ekkewe pilawa o a iótekin kilisou ngeni Kot. Iwe, a eineti ngeni ekkewe chón käeö, nge ekkewe chón käeö ra einetiir ngeni ekkewe aramas mi mómmóót. A föri pwal iei chök usun ren ekkewe iik. Iwe, ra angei en me üküükün an mochen.

12Mwirin, lupwen ra mötuló, Jesus a üreni nöün kewe chón käeö: “Öüpwe ioni fengeni ekkewe lussukisin pwe resap solapaló.” 13Iei minne, ra ioni fengeni ekkewe lussun o amasowaló engol me ruu chüük seni lussukisin ekkewe limeföü pilawa parli, lussun enen ekkewe ra fen wes le mwöngö.

14Iwe, ina popün lupwen ekkewe aramas ra küna ewe manaman Jesus a föri, ra apasa: “Iwe, wesewesen iei i ewe Soufós sia ösüküsükü pwe epwe feitto wón fönüfan.” 15Iwe, lupwen a kkin me wón Jesus pwe ekkewe aramas ra ekiekin repwe le feitto o emmwenaló I fän pöchökkülen letiper pwe repwe seikätä I pwe epwe king, a feittä säfäl wón ewe chuuk o äkkälämönüló chök wón an.

Jesus a fätäl won ewe mataw (Matt. 14:22-33; Mark 6:45-52)

16Iwe, lupwen a tori lekkuniól, nöün Jesus kewe chón käeö ra feittiw arosset o witiwiti I. 17Iwe, a pwiniló, nge Jesus esap mwo tootiw reer. Mwirin, ra töötä wón efóch waa o sääiló lemataw ngeni Kapernaum.

18Iwe, a nóónótä ewe mataw, pün a fókkun enien och äsäpwääl mi pöchökkül. 19Iwe, lupwen ra föffötül lón üküükün ülüngät ika rüänü mwail, ra küna Jesus a fätäleto wón ewe mataw, nge a kakkaneto ngeni ewe waa. Iwe, ra fókkun rüükö. 20Nge Jesus a kökkööto reer o apasa: “Ngang ei, öüsap nuokkus.” 21Mwirin, ra pwapwa le etiwätä I wón ewe waa. Lón chök ewe ótun, ewe waa a ilengeni ewe leeni ra feilló ngeni.

Jesus a afalafal usun ewe pilawan manaw

22Lesossorun ewe rän mwirin, ewe pwiin aramas ra poputä le mwicheto ren ewe nóómw o witiwiti pwe repwe küna Jesus, pün ra silei pwe Jesus me nöün kewe chón käeö repwe mwineto, nge nöün kewe chón käeö chök ra su wón waar we, nge ra likitätiw Jesus. 23Nge mi wor ekkóch kükkün waa ra feitto seni Tiberias o ra il arap ngeni ewe leeni ikeweia ewe Samol e efeiöchüw me ie ewe pilawa o amwöngöni ekkewe aramas. 24Iwe, lupwen ekkewe aramas ra küna pwe Jesus esap nomw ikeweia, nöün kewe chón käeö resap pwal nóm; ina minne, ra pwal töötä wón waar kewe o sääiló ngeni Kapernaum pwe repwe kütta Jesus ie.

25Iwe, lupwen ra küna Jesus me epeek ewe nóóm, ra üreni: “Rapai, ineet ka feitto ikeei?”

26Nge Jesus a pölüweniir o apasa: “Ëwer, Ngang üpwe kapas enlet ngeni kemi. Ämi öüwa küttaei, esap pwokiten ämi küna ekkewe manaman, nge i pwokiten ämi we mwöngö ekkewe pilawa o mötüló. 27Nge öüsap lóchcheei ekiekin ekkewe mettóch mi tongeni repwe ngaweló, usun ewe mwöngö. Nge öüpwe fangaló ämi pöchökkül le kütta ewe enletin mwöngö mi nónnómóló, iei ewe manaw esemwüch, ina meet Ngang ewe Nöün Aramas üwa tongeni ngeni kemi. Pün ewe Kot Saam a tiinieito fäniten wesewesen ei popun.”

28Ina minne, ra üreni: “Meeta Kot a mochen pwe äm aipwe föri?”

29Iwe, Jesus a pölüweni o apasa ngeniir: “Iei meet Kot a mochen pwe öüpwe föri: Öüpwe lükü ewe Emön I a fen tiinato.”

30Iei minne, ra üreni Jesus: “Meet sókkun esissil en kopwe föri pwe äm äipwe küna o lükuk? Meet en kopwe föri fäniteem? 31Äm kewe leewo ra mwöngö ewe manna lupwen ra sääifeil lón ewe fönüapö. Iei usun minne a mak lón ewe taropwe mi pin: ‘Moses a ngeniir pilawa seni läng pwe repwe mwöngö’.”a

32Mwirin, Jesus a üreniir: “Ewer, Ngang üpwe kapas enlet ngeni kemi. Moses esap ngeniir pilawa seni läng. Semei we a ngeniir pilawa seni läng. Nge iei I a ngeni kemi ewe enletin pilawa seni läng. 33Pün iei ewe enletin pilawa seni Kot, ewe Emön mi feittiw seni läng pwe epwe fang manaw ngeni fönüfan.”

34Mwirin, ra apasa ngeni Jesus: “Samol, kopwe ngeni keem ena pilawa iteiten ränin manawem.”

35Iwe, Jesus a pölüweni o apasa ngeniir: “Ngang ewe pilawan manaw. Emön mi feitto rei esap chüen echik. Emön mi lüküei esap chüen kaaka. 36Nge Ngang üwa üreni kemi, pwe öüwa fen künaei nge öüsap lüküei. 37Chókana meinisin ewe Saam a ngeniei, repwe feitto rei. Nge ese lifilifil iö mi feitto rei, Ngang üsap fókkun ösüüeló i. 38Pün Ngang üwa feittiw seni läng sapw ren äi üpwe föri pwisin letipei, nge i üpwe föri letipen Kot ewe mi tiinieito. 39Iwe, iei letipen ewe Kot Saam mi tiinieito, pwe esap pöütüló seniei emön me leiin chókana meinisin I a ngeniei, nge Ngang üpwe amanawa säfäliiretä ngeni manaw ese mwüch lón ewe ränin sópwólón. 40Pün iei letipen Semei we mi tiinieito pwe iö mi küna Nöün we o lükü I epwe ääni manaw esemwüch. Iwe, Ngang üpwe amanawätä i lón ewe ränin sópwólón.”

Ekkewe chón Sus ra letipengaw ren än Jesus afalafal

41Mwirin, ekkewe chón Sus ra poputä le ngününgünüw Jesus pwokiten an apasa: “Ngang ewe pilawa mi feittiw seni läng.” 42Ra apasa: “Sap iei i Jesus, nöün Josef we? Sia silei iöön seman me inan? Ifa chök usun itiitin an ei apasa: ‘Ngang üwa feittiw seni läng’?”

43Iei minne, Jesus a pölüweni o apasa ngeniir: “Öüsap ngününgün fengen lefilemi usun meet Ngang üwa apasa. 44Pün esap wor emön aramas epwe tongeni feitto rei, chiilón chök ika ewe Saam mi tiinieito epwe paanato i rei. Iwe, Ngang üpwe amanawatä i seni mäló lón ewe ränin sópwólón. 45Mi mak lón ekkewe taropwe mi pin makkeien ekkewe soufós: ‘Iir meinisin repwe käit meren Kot’.a Iei minne, iö mi rong o käeö seni ewe Kot Saam, epwe feitto rei. 46Esap wor emön a küna ewe Saam, chiilón chök Ngang, ewe mi feitto seni Kot. Ngang chök üwa küna ewe Saam. 47Ewer, Ngang üpwe kapas enlet ngeni kemi. Iö mi lüküei a fen ääni manaw esemwüch. 48Ewer, Ngang ewe pilawan manaw. 49Ämi kewe leewo ra mwöngö ewe manna me lón ewe fönüapö, nge iir meinisin ra mäló. 50Iei ewe pilawa mi feittiw seni läng a fang manaw ese mwüch. Iö a mwöngö ei pilawa, esap mäló.

51“Ngang ewe pilawa mi manaw a feittiw seni läng. Are emön epwe mwöngö seni ei pilawa, i epwe manaw tori feilfeilló chök. Ei pilawa Ngang üpwe fangaló pwe fönüfan epwe manaw ren, iei fitukei.”

52Iwe, ekkewe chón Sus ra äniini fengen lefiler usun wewen an we kapas. Iwe, ra apasa: “Epwe ifa usun än ei mwän epwe tongeni ngeni kich fitukan pwe sipwe mwöngö?”

53Mwirin Jesus a üreniir: “Ewer, Ngang üpwe kapas enlet ngeni kemi. Are öüsap mwöngö fituken ewe Nöün Aramas o ünümi chaan, esap wor manaw lóómi. 54Iö mi mwöngö fitukei o ünümi chaai, a ääni manaw esemwüch. Iwe, Ngang üpwe amanawätä i lón ewe ränin sópwólón. 55Pün fitukei iei ewe enletin mwöngö, pwal chaai iei ewe enletin wün. 56Iö a mwöngö fitukei o ünümi chaai, i a nónnóm lóói nge Ngang üwa nónnóm lón i. 57Ngang üwa manaw ren manamanen ewe Saam mi manaw mi tiinieito. Iwe, Ngang mi manaw pwokiten ewe Saam, iwe, epwe pwal ina chök usun ren iö mi aea Inisi, pün pwal i epwe manaw pwokiten Ngang. 58Iwe, Ngang ewe pilawa mi feittiw seni läng. Iö mi mwöngö ei pilawa epwe manaw tori feilfeilló chök. Esap usun ewe manna ämi kewe leewo ra mwöngö nge iir mi mäló.” 59Jesus a apasatä ekkeei kapas lupwen a afalafal lón ewe sinakok lón Kapernaum.

Chómmóng ekkewe chón käeö ra likitaló Jesus

60Iei popün, chómmóng me leiin nöün kewe chón käeö ra apasa lupwen ra rong ei: “Iei och kapas mi weires ach sipwe weweiti. Iö epwe tongeni mochen öüseling ngeni?”

61Iwe, lupwen Jesus a silei lón pwisin letipan pwe nöün kewe chón käeö ra ngününgün usun an ei fós; iwe,a üreniir: “Öüwa chepetek ren äi ei kapas? 62Meet öüpwe ekieki are öüpwe küna ewe Nöün Aramas an epwe liwinsäfälitä ikewe I a fen nónnóm ie me mwan? 63Ewe Ngüün a fang manaw ese mwüch, nge än aramas achoocho esap pwääk ngeni och. Ekkewe kapas Ngang üwa apasa ngeni kemi, iir ngüün pwal iir manaw. 64Nge mi wor ekkóch leiimi resap lükü.” Pün Jesus a silei seni chök lepoputän iö kana resap lükü I, pwal iö epwe afangamä I. 65Mwirin, Jesus a pwal apasa: “Iei wewen meet ewe Ngang üwa apasa lupwen äi we üreni kemi pwe esap wor emön epwe feitto rei chiilón chök ika Semei we epwe emmwenato i rei.”

66Iwe, seni ena fansoun, chómmóng leiin nöün kewe chón käeö ra rikiló seni, o resap chüen fifiti I le fätäl.

67Mwirin, Jesus a säp ngeni ekkewe engol me rüömön chón käeö o eisiniir: “Pwal ämi öüwa mochen feilló?”

68Nge Simon Peter a pölüweni o apasa ngeni Jesus: “Samol, iö äm äipwe feilló ren? En chök ka ääni ekkewe kapas mi fang manaw esemwüch. 69Äm aia pwal lükü óm kewe kapas o silei pwe en ewe Emön mi Pin, Nöün ewe Kot mi manaw.”

70Mwirin, Jesus a pölüweni o apasa ngeniir: “Ifa usun, sapw pwisin Ngang üwa fili kemi ämi kewe engol me rüömön, nge emön me leiimi i emön devil?” 71Jesus a kapas usun Judas Iskariot, nöün Simon we, i emön leiin ekkewe engol me rüömön, pün i ewe epwe afangamä I.

Än pwiin Jesus kewe lükülükümang

7Mwirin ekkeei mettóch, Jesus a chök nóm lón Kalili o fätäl seni ew sóópw tori pwal ew sóópw. Esap mochen fätälfeil lón Judea, pwokiten ekkewe chón Sus ra kükküta I pwe repwe niieló. 2Nge iei a arap fansoun än ekkewe chón Sus we fansoun chuulapen ächchemen Imw Likachchooch. 3Iei minne, pwiin Jesus kewe ra peseei o kapasen turunufas ngeni: “Kopwe sü seni ikeei o feilló Judea pwe kopwe fiti ewe chuulap, pün ekkewe chón tapweló mwirum repwe pwal küna ekkewe manaman en ka föfförir. 4Pün esap wor emön a föri och mettóch le mwónómwón are i a mochen kütta an epwe siil lepwäpwäló. Are ka tongeni föri ekkeei sókkun mettóch mi amwaraar, kopwe älleta le pwääri ngeni fönüfan.” 5Pün pwisin pwiin Jesus kewe mwo nge resap lükü I.

6Iwe, Jesus a üreniir: “Esap mwo tori fansoun äi üpwe feilló, nge ämi öüwa tongeni feilló ese lifilifil ineet chök fansoun. 7Fönüfan esap tongeni opwut ämi, nge a opwut Ngang pwokiten Ngang üwa ettipisi fäniten an kana tipis me föfför ingaw. 8Ämi öüpwe feittä ngeni ei fansoun chuulap. Ngang usap mwo feittä ngeni ei chuulap, pwokiten esap mwo tori äi fansoun.” 9Iwe, lupwen Jesus a wes le apasa ngeniir ekeei kapas, a chök nómwóló lón Kalili.

Jesus a afalafal lón ewe fansoun chuulapen ächchemen imw likachchooch

10Nge mwirin än pwiin Jesus kewe ra feittä pwe repwe fiti ewe chuulap; Jesus a pwal feittä ngeni ewe chuulap, nge esap feittä lepwääpwäló pwe le mwónómwón chök. 11Ekkewe souemmwenin chón Sus ra änennafeili Jesus lón ewe chuulap o eiisfeil: “Ifa i iei Ätewe?”

12Iwe, a wor wätten äniini leiin ekkewe aramas fäniten Jesus, pün ekkóch ra apasa: “I emön aramas mi mwirinnö”, nge ekkóch ra apasa: “Apwi, ese pwüng, a chök otupwu ekkewe aramas.”

13Iei mwo nge esap chök wor emön a kapas usun Jesus lepwääpwäló, pün ra nüokkus ar repwe osukosuk fengen me ekkewe souemmwenin chón Sus.

14Iwe, arap ngeni lukalapen ewe fansoun chuulap, Jesus a feittä lón ewe imwenfel o poputä le esikuul. 15Iei minne, ekkewe chón Sus ra weitifengeniir lupwen ra rongorong an afalafal. Iwe, ra eiis: “Ifa usun an a wor än ei mwän sile, nge I esap mwo käeö och fän ew minne kich sia käeö ?”

16Iwe, Jesus a pölüweniir o apasa: “Ngang üsap esikuula pwisin meefiei, pwe üwa esikuula ekkewe ekiek än Kot, ewe Emön mi tiinieito. 17Emön mi mochen epwe föri letipen Kot, epwe silei usun äi esikuul are a pop seni Kot ika Ngang üwa kapas won pwisin chök mefiei. 18Emön mi apasatä minne pwisin chök mefian, a chök kütta pwisin lingan. Nge emön mi kütta lingen ewe emön mi tiinato i, i emön mi let, nge esap wor och pwüngingaw a nom lón i. 19Ifa usun, sap Moses ewe a ngeni kemi ewe öllük, nge esap wor mwo emön leimi a öpwönüetä ewe öllük? Pün pwata chök öüwa ekiekin öüpwe niieiló?”

20Ekkewe aramas ra pölüweni o apasa: “A wor emön ngüün mi ngaw wómw. Iöön a ekiekin epwe niikeló?”

21Jesus a pölüweni o üreniir: “Ngang üwa föri ew chök föfför lón ränin Sabbat ren äi echikaratä emön mwän, nge ämi meinisin öüwa chepetek ren. 22Nge pwal ämi öüwa angang lón ewe ränin Sabbat lupwen öüwa älleasochis ngeni än Moses we öllükün sirkomsais. (Nge pwüngün pwe ei öörüni fäniten sirkomsais a minen lóóm mwen ewe öllükün Moses, pün a pop lupwen fansoun Abraham). Ina popün pwe ämi öüwa tongeni föri angangen sirkomsais lón ewe ränin Sabbat. 23Ika esap tongeni ta ewe öllükün Moses ren än emön mwän epwe sirkomsais lón ewe ränin Sabbat; iwe, pwata chök ämi öüwa soong ngeniei pwokiten üwa öpöchökkülätä unusen inisin emön mwän lón ewe ränin Sabbat? 24Öüsap öpwüngü föfförün emön ren chök ämi oori lapalapan, nge öüpwe öpwüngü föfförün alóngólóng wón wenechcharen köpwüng mi pwüng.”

Epwe fen pwüngün pwe iei i ewe Kraist?

25Iwe, ekkóch me leiin ekkewe aramas mi nónnóm lón Jerusalem ra apasa: “Esap iei i ewe mwän ra kukkuta pwe repwe niieló? 26Nge nengeni, iei I a kakkapas lepwääpwäló leiin aramas, nge resap apasa och ngeni I. Ifa usun, a tüfich pwe nöüch kewe sounemmwen ra älleta pwe wesewesen iei i ewe Kraist? 27Nge ew chök, sia silei ian ei mwän a feitto me ia. Nge lupwen ewe Kraist epwe war, esap wor emön epwe silei ian I a feitto me ia.”

28Mwirin, Jesus a leüommóngötä le afalafal me lón ewe imwenfel o apasa: “Ewer, ämi öüwa sileei, öüwa pwal silei ian Ngang üwa feitto me ia. Ngang üsap pwisin filätä pwe üpwe feitto, pwe Ngang üwa tupwuni ewe Emön mi let ämi öüsap silei, I ewe a tiinieito. 29Ngang üwa silei I pün Ngang üwa feitto meren, nge I a tiinieito.”

30Ina popün, ra ekiekin turufi Jesus, nge esap wor emön a angätä wón I pün esap mwo tori an fansoun. 31Iwe, chómmóng leiin ekkewe aramas mi nóm ren ewe imwenfel ra lükü Jesus. Nge ra apasa: “Lupwen Kraist epwe war, esap föri chómmóng manaman lap seni ekkeei minne ei mwän a förir, ika meet?”

Ekkewe souemwen ra kütta Jesus pwe repwe aressini

32Iwe, ekkewe Farisi ra rong än ewe pwiin aramas ra alalafengeni lefiler ekkeei mettóch usun Jesus. Iwe, ekkewe Farisi me ekkewe samolun souasór ra tiinaló ekkóch ekkewe chón älillisin lón ewe imwenfel pwe repwe turufi Jesus.

33Nge Jesus a üreniir: “Ngang üpwe nónnóm reemi ekis chök fansoun, nge mwirin, üpwe liwinsäfäliló ren ewe Emön mi tiinieito. 34Ämi öüpwe küttaei, nge öüsap künaei. Ämi öüsap tongeni feitto ikeweia Ngang üpwe nónnóm ie.”

35Iwe, ekkewe souemmwenin chón Sus ra üra fengen lefiler: “Ian Ätei a ekiekin feilló ie pwe sisap küna I? Eli a ekiekin epwe feilló ren ekkewe chón Sus mi toropasfeil lón ekkewe ekkóch fönü o afalafala ekkewe chón Kriis? 36Meet wewen ei kapas I a apasa: ‘Ämi öüpwe küttaei, nge öüsap künaei. Ämi öüsap tongeni feitto ikeweia Ngang üpwe nónnóm ie?’ ”

Jesus a pwon usun ewe Ngüünmifel

37Iwe, lón ewe ömwüchchülón ränin ewe chuulap, iei ewe rän mi fókkun öüchchea, Jesus a üütä o leüommóngetä le apasa: “Are emön aramas a kaaka, epwe feitto reei o wün. 38Iö mi lüküei, epwe feitto o wün. Pün ewe taropwe mi pin a apasa pwe chaanpwupwun kólikin manaw epwe pwuupwuwu seni lón letipan.” 39Lupwen Jesus a apasa ‘kólikin manaw,’ I a kapas usun ewe Ngüün, chókewe mi luku I repwe etiwa, pün lón ei ótun ewe Ngüünmifel esap mwo tiitito, pwokiten Jesus esap mwo angei lingan.

Ekkewe aramas resap tipeew fengen usun Jesus

40Iei minne, lupwen chómmóng leiin ekkewe aramas ra rong ei kapas, ra apasa: “Enlet, iei i ewe Soufos.”

41Nge ekkóch ra apasa: “Iei i ewe Kraist.” Pwal ekkóch ra apasa: “Ifa usun, ewe Kraist epwe tongeni feitto seni Kalili? 42Pün ewe taropwe mi pin a affata le apasa pwe ewe Kraist epwe upwutiw seni mwirimwirin ewe King David, seni ewe sóópw Bethlehem, iei sópwun David we.” 43Iei popün a wor och tipefesen lefilen ekkewe aramas usun Jesus. 44Ei fansoun, ekkóch leiir ra mochen repwe le turufi Jesus, nge esap chök wor emön a angatä wón I.

Ekkewe meilap ra opwut minne Jesus a apasa usun pwisin fänitan

45Mwirin, ekkewe chón älillis lón ewe imwenfel mi ökkünöló pwe repwe aressini Jesus ra liwinsäfäliló ren ekkewe samolun souasór me ekkewe Farisi. Nge ra üreniir: “Pwata öüsap lukeato Ätewe?”

46Nge ekkewe chón älillis lón ewe imwenfel ra pölüweni o apasa: “Äm aisap rong än emön aramas kapas epwe usun än Ätei kapas.”

47Iwe, ekkewe Farisi ra pölüweniir: “Ämi öüwa fen pwal tupwuló? 48Esap wor emön me leiin ekkewe sounemenem ika Farisi a luku Ätena, ika meet? 49Ei chök pwiin aramas ra lükü I, iir ekkewe mi wewengaw resap silei ewe öllük, iir chón önümamaw.”

50Nge Nikodemus, (ewe souemmwen mi feitto ren Jesus lepwin me mwan, i emön leiir), a üreniir: 51“Ifa usun, ach öllük a tongeni ettipisi emön aramas me mwen an esap mwo öüseling ngeni o silei minne i a föri?”

52Nge ra pölüweni o üreni i: “Pwal en emön seni Kalili? Kopwe pwisin kütta fichi seni lón ekkewe taropwe mi pin pün kopwe küna, pwe esap fókkun wor emön soufós a feitto seni Kalili.” 53Mwirin, ewe mwiich a säängfesen; iwe, emön me emön ekkewe aramas a feilló ngeni en me pwisin imwän.

Emön fin lisowu a ü mwen aramas

8Iwe, Jesus a liwinsäfälitä wón ewe chukun Oliv. 2Iwe, lesossorusich chök nge Jesus a liwinsäfäl ngeni ewe imwenfel. Iwe, a wor ew mwichen aramas ra mwittir mwicheto ren. Iwe, a móttiw o esikuuleer.

3Lupwen Jesus a chüen kakkapas, ekkewe sensen öllükün lamalam me ekkewe Farisi ra lukeato ren Jesus emön fefin ra seretä wón lupwen an lisowu. Iwe, lupwen ra róngeló neminewe, 4ra üreni Jesus: “Sense, äm aia seretä wón ei fefin lupwen an lisowu, wesewesen lepwonen an föfföri. 5Ewe öllükün Moses a öllük ngeni kich pwe ei sókkun fefin epwe mómmón faaw ngeni. Nge meet en ka apasa?”

6Ra chök apasa ei pün ra mochen sótuni I pwe epwe wor och mettóch meet repwe ettipisi I wón. Nge Jesus a pwóretiw o makkei lón ewe pwül ngeni öütün pöün, itä usun nge esap rongorong. 7Nge lupwen ra sópweló le kapas eiis ngeni I, a wenetä o üreniir: “Iöön leiimi esap wor an tipis, i epwe akkomw le mónei äkkäeföün faaw ngeni neminnei.” 8Mwirin, Jesus a pwal pwaro säfälitiw o mak lón ewe pwül.

9Iwe, chókkewe mi rong meet ewe Jesus e apasa, ra mengiringir letipeer. Iwe, ra ännifeló emön mwirin emön, poputä seni ekkewe mi wätte. Jesus chök a chüen nóm, nge ewe fefin a emönulo chök le ükkü ikeweia ekkewe aramas re róngeló i ie. 10Lupwen Jesus a wenetä, esap chüen küna emön, nge ewe fefin chök. Iwe, a üreni neminewe: “Fefin, ikkafaiir chök ekkewe chón ettipisuk? Esap wor emön a ettipisuk?”

11Nge neminewe a apasa: “Ai Samol, esap wor emön.” Iwe, Jesus a üreni neminewe: “Iwe, pwal Ngang üsap ettipisuk. Kopwe le feilló nge kosap chüen föri tipis.”

12Mwirin, Jesus a pwal kapas säfäl ngeni ekkewe aramas o apasa: “Ngang ewe saramen fönüfan. Iö mi tapweto mwiri esap chepetek lón rochopwak, pwokiten a wor ren ewe saram mi emmweni i ngeni manaw.”

Jesus a kapasen penätä minne I pwärätä usun pwisin I

13Iei minne, ekkewe Farisi ra üreni Jesus: “En ka pwisin pwärätä fänitom. Óm pwärätä esap let.”

14Nge Jesus a pölüweni o apasa ngeniir: “Ika mwo üpwe pwisin pwärätä fänitei, äi pwärätä a let pün Ngang üwa silei ian üwa feitto me ia pwal ian üpwe feilló ia. Nge ämi öüsap silei ian Ngang üwa feitto me ia pwal ian üpwe feilló ie. 15Ämi öüwa etikillöwü föfföri alóngólóng wón ekiekin aramas mi üküngaw. Nge Ngang üsap öpwüngü föfförün emön. 16Iwe, nge are Ngang üpwe öpwüngü föfförün emön, äi öpwüng a let pün Ngang üsap chök emönulo, pwe a nóm rei ewe Saam mi tiinieito. 17Mi pwal mak lón pwisin ämi öllük pwe än rüömön aramas pwärätä a ölükülük. 18Pwisin Ngang Emön chón pwärätä fänitei; iwe, ewe Saam mi tiinieito pwal I chón pwärätä fänitei.”

19Mwirin, ra üreni Jesus: “Ifa i semom na?” Iwe, Jesus a pölüweniir: “Ämi öüsap sileei, öüsap pwal silei Semei we. Pün ika öüpwe sileei; iwe, öüpwe pwal tongeni silei Semei we.” 20Jesus a apasa ekkeei kapas me lón ewe leenien iseis mooni lupwen a afalafal lón ewe imwenfel. Iwe, esap wor emön a angatä wón Jesus pün esap mwo tori an fansoun.

Jesus a oosuni an epwe le feilló ren Saman

21Mwirin, Jesus a pwal üreniir: “Ngang üpwe le feilló. Iwe, öüpwe küttaei, nge öüpwe chök mäló lón ämi tipis. Pün ämi öüsap tongeni öüpwe feitto ia Ngang üpwe feilló ie.”

22Iei minne, ekkewe souemmwenin chón Sus ra eiis: “Ifa usun, Ätei a ekiekin epwe le pwisin niielo I iei a apasa: ‘Ämi öüsap tongeni feitto ia Ngang üpwe feilló ie’?”

23Mwirin, Jesus a üreniir: “Ämi seni faan, nge Ngang seni asan. Ämi seni ei fönüfan, nge Ngang sap seni ei fönüfan. 24Iei minne, Ngang üwa üreni kemi pwe öüpwe chök mäló lón ämi kana tipis. Pün are öüsap lükü pwe Ngang Ätewe üwa apasa pwe Ngang i; iwe, öüpwe chök mäló lón ämi kana tipis.”

25Mwirin, ra üreni Jesus: “Kopwe üreni keem ika en io?” Nge Jesus a üreniir: “Ngang ewe emön üwa fen akkapasa ngeni kemi seni chök lepoputan. 26Mi wor chómmóng mettóch Ngang üwa mochen üpwe apasa usumi, a pwal wor chómmóng minne üpwe öpwüngü kemi fänäsengesin, nge üsap. Nge Ngang üwa chök apasa ngeni fönüfan ekkewe mettóch Ngang üwa rong seni ewe Emön mi let a tiinieito.”

27Nge resap weweiti pwe Jesus a kapas ngeniir usun ewe Saam. 28Mwirin, Jesus a üreniir: “Lupwen öüpwe eitiwätä ewe Nöün Aramas wón ewe iräpenges, mwirin öüpwapw silei pwe Ngang Ätewe, nge Ngang üsap föraló chök och wón pwisin winikaapei pün Ngang üwa apasätä ekkewe mettóch usun chök meet ewe Saam a äööw ngeniei. 29Iwe, ewe Emön mi tiinieito a nóm rei. Ewe Saam esap likitieilo pwe üpwe äkkälämönüló chök, pün iteiten fansoun, Ngang üwa chök föri ekkewe mettóch ra apwapwai I.” 30Mwirin, chómmóng mi rongorong än Jesus apasa ekkeei kapas ra lükü I.

Ewe let epwe angasók

31Mwirin, Jesus a üreni ekkewe chón Sus ra luku I: “Ämi wesewesen neii chón käeö are öüpwe älleasochisi äi kapas. 32Iwe, öüpwe silei ewe let, nge ewe let epwe angasa kemi.”

33Iwe, ra pölüweni Jesus o apasa: “Äm mwirimwirin Abraham, esap wor mwo emön a nöüni keem amanaw. Pwata ka apasa: ‘Ämi öüpwe ngasaló’?”

34Jesus a pölüweniir o apasa: “Ewer, Ngang üpwe kapas enlet ngeni kemi. Ese lifilifil ika iöön chök a föfföri tipis; iwe, i nöün tipis amanaw. 35Iwe, emön amanaw esap chón lón famili feilfeilló chök, pwe emön naaw i emön chón lón ew famili feilfeilló chök. 36Iei minne, are ewe Naaw epwe angasa kemiilo; iwe, öüpwe wesewesen ngasaló.”

Mwirimwirin Abraham me mwirimwirin Satan

37“Ngang mi silei pwe ämi mwirimwirin Abraham, nge ämi öuwa kütta pwe öüpwe niieiló, pwokiten esap wor leenien äi kapas lón letipemi. 38Ngang üwa apasatä meet üwa küna lupwen üwa nóm ren Semei we, nge ämi öüwa föri minne sememi we a ääni öüröür ngeni kemi.”

39Nge ra pölüweni o apasa ngeni Jesus: “Semem Abraham.” Nge Jesus a üreniir: “Apwi, pün are ämi nöün Abraham; iwe, öüpwe öppirüw föfförün Abraham mi mwirinnö. 40Nge meet a fis iei, Ngang üwa üreni kemi minne a let üwa rongorong seni Kot, nge ämi öüwa fen küttaei pwe öüpwe niieiló. Abraham esap föri ei sókkun föfför. 41Ami öüwa älleasochisi wesewesen sememi we lupwen öüwa föri ei sókkun.” Iwe, ra üreni Jesus:”Sap äm upwun lipich, pwe mi wor emön semeem, pün fen wesewesen semem Kot.”

42Iwe, Jesus a üreniir: “Are sememi Kot; iwe, öüpwe tongeei, pwokiten Ngang üwa feitto seni Kot. Ngang üsap pwisin filätä pwe üpwe feitto, pwe I ewe Emön mi tiinieito a filätä. 43Pwata öüsap weweiti meet Ngang üwa akkapasa? Pün ämi öüsap tongeni engngiló ngeni ämi öüpwe rong äi kapas. 44Ämi nöün sememi we devil, iei popün öüwa efich ämi föri ekkewe mettóch mi ngaw sememi ei a föri. I emön chón niieló aramas seni chök lepoputän. Iteiten fansoun, i a opwut ewe let, pwokiten esap wor let lón i. Lupwen a apasa och mi chofona, a kapas seni pwisin manawan pün i emön chón kapas chofona pwal i ewe semelapen chofona. 45Iwe, lupwen Ngang üwa apasa ngeni kemi minne mi let; iwe, ämi öüsap lüküei pün ina nónnómwun manawemi. 46Iöön leiimi a tongeni epwe enletin ettipisiei ren och tipis? Are üwa apasa ngeni kemi minne a let, pwata öüsap lüküei? 47Iö a semeni Kot, a pwapwa le öüseling ngeni än Kot kapas. Iwe, pwokiten ämi öüsap öüseling ngeni än Kot kapas, a let pwe sap ämi nöün Kot.”

Ngang üwa fen nóm me mwen än Abraham a fis

48Mwirin, ekkewe chón Sus ra pölüweni Jesus o apasa ngeni I: “A pwüng äm we apasa pwe en emön chón Samaria. Ifa usun, esap pwüng äm we apasa pwe a wor emön ngüün mi ngaw wóómw?”

49Iwe, Jesus a pölüweniir: “Esap wor ngüün mi ngaw wóói. Ngang üwa asamolu Semei we, nge ämi öüsap asamoluei. 50Ngang üsap mochen kütta pwisin lingei. Kot a mochen epwe enlingaeiló. I epwe chón älletätä. 51Ewer, Ngang üpwe kapas enlet ngeni kemi. Are emön a älleasochisi äi kapas, i esap fókkun mäló.”

52Mwirin, ekkewe chón Sus ra üreni Jesus: “Iei äm aia wesewesen silei pwe a wor emön ngüün mi ngaw wóómw. Abraham a mäló, pwal ekkewe soufos ra mäló. Nge en ka apasa: ‘Are emön a älleasochisi äi kapas esap fókkun mäló’!

53“Ifa usun, en ka lap seni äm we leewo Abraham, ewe a mäló? Ekkewe soufós ra pwal mäló. Itä ka kan pwisin förukóló pwe en iöön?”

54Jesus a pölüweniir o apasa: “Are Ngang üwa pwisin eingeing usi; iwe, esap wor ällean. Nge Semei we I a elingäeiló, I ewe ämi öüwa apasa pwe I ämi Kot. 55Nge ämi öüsap silei I, nge Ngang üwa silei I. Ika Ngang üpwe apasa: ‘Üsap silei I’; iwe, Ngang üpwe emön chón chofona usumi. Nge mi let pwe Ngang üwa silei I o älleasochis ngeni. 56Ämi we leewo Abraham a pwapwa le ösüküsükü an epwe küna ewe rän Ngang üpwe war lón. A kuna; iwe, a fókkun chengel.”

57Mwirin, ekkewe chón Sus ra üreni Jesus: “Esap tori mwo lime ierum, nge pwata ka apasa pwe ka fen küna Abraham?”

58Iwe. Jesus a üreniir: “Ewer, Ngang üpwe kapas enlet ngeni kemi pwe Ngang üwa fen nóm chök me mwen än Abraham esap mwo upwutiw.” 59Iwe, ra angangetiw faaw pwe repwe le monei Jesus. Nge Jesus a opoló seniir o ännifewu me leiir o feilló seni ewe imwenfel.

Jesus a änennelóói mesen emön mwän mi upwutiw nge mi mesechuun

9Lon ei ótun, lupwen Jesus a fätäleló, a küna emön mwän mi mesechuun seni chök an upwutiw. 2Iwe, nöün kewe chón käeö ra eisini I o apasa: “Sense, pwata ei mwän a upwutiw nge mi mesechuun? Ifa usun, a pop seni än ei mwän tipis ika än seman me inan tipis?”

3Nge Jesus a pölüweni o apasa: “Esap pwokiten än ei mwän tipis, esap pwal fäniten än saman me inan tipis. Ätei a upwutiw nge mi mesechuun, pün än Kot manaman repwe pwääpwäló wón ätei. 4Öükich meinisin sipwe mwittir föri ekkewe angang ewe Emön mi tiinieito a ewisa ngeni kich, pwokiten a wor ekis chök lussun fansoun me mwen an epwe pwiniló. Iwe, angang meinisin epwe ükütiw. 5Nge lupwen Ngang mi chüen chök nónnóm lón ei fönüfan, Ngang ewe saramen fönüfan.”

6Lupwen Jesus a wes le apasatä ekkeei mettóch, mwirin, a attufetiw lón ewe pwül o lölüüw och pwakak seni. Iwe, a tóófi ewe pwakak ngeni mesen ewe mwän kewe mi chuun. 7Iwe, Jesus a üreni ätewe: “Kopwe feilló o ores lón ewe chöniitur lón Siloam” (wewen ei fós Siloam, Tiinaló). Iei minne, ätewe a feilló o ores. Iwe, a liwinito, nge a küna mwan.

8Iei minne, chón órun ewe mwän kewe me chókewe mi piin kükküna me lóóm pwe i mi mesechuun, ra apasa: “Esap iei i ätewe mi chök mómmóót feil o tuttungór?” 9Ekkóch ra apasa: “Iei i ätewe.” Nge ekkóch ra apasa: “A usun chök likilikin.” Nge ätewe a apasa: “Ngang ei.”

10Iei minne, ra apasa ngeni ätewe: “Iö a föri pwe kopwe küna mwomw? Meet a fis?”

11Iwe, ätewe a pölüweni o üreniir: “Ewe mwän ra kööri ngeni pwe i Jesus a lölüw och pwakak o tóófi ngeni mesei keei. Iwe, a üreniei: ‘Kopwe feilló ren ewe chöniitur Siloam o ores.’ Üwa feilló o ores; iwe, iei üwa küna mwei.”

12Mwirin, ra eisini ätewe: “Ifa i Ätena iei?” Nge i a pölüweni o apasa: “Ngang üsap silei.”

Ekkewe Farisi ra ösüüeló ewe mwän mi kúnasäfäli mwan seni lón ar we sinakok

13Mwirin, ra lukealó ewe mwän mi piin mesechuun me mwan ren ekkewe Farisi. 14Ewe ótun Jesus a lölüw ewe pwakak o änennelóói mesen ewe mwän, a sereni lón ew ränin Sabbat. 15Mwirin, ekkóch leiin ekkewe Farisi ra pwal eisini säfäli ewe mwän ika ifa usun an a tongeni küna mwan. Iei popun a üreniir: “Ätewe a tóófätä och pwakak wón mesei. Iwe, mwirin äi üwa ores; ngang üwa tongeni küna mwei.”

16Iei minne, ekkóch ekkewe Farisi ra apasa: “Ei Mwän Jesus esap ökünööto seni Kot, pün I a angang lón ewe ränin Sabbat.” Nge ekkóch ra apasa: “Epwe ifa usun än emön mwän chón tipis epwe tongeni föri ekkeei sókkun manaman?” Iei popun a wor tipefesen lefiler.

17Mwirin, ekkewe Farisi ra pwal kapas eiis säfäl ngeni ewe mwän mi piin mesechuun me mwan o apasa: “Ka apasa pwe iö ewe mwän a änennelóói mesom kana?” Nge ewe mwän a pölüweni o apasa: “Ngang üwa ekieki pwe fókkun i emön soufos.”

18Nge ekkewe souemmwenin chón Sus resap lükü pwe ei mwän mi piin mese chuun me mwan. Iei popun, ra köörato seman me inan. 19Iwe, ra eisiniir o apasa: “Iei i nöümi we? Ifa usun, i a upwutiw nge i mi mesechuun? Are i a upwutiw nge mi mesechuun; iwe, ifa usun an a tongeni küna mwän iei?”

20Iwe ewe saam me ewe iin ra pölüweniir o apasa: “Äm aia silei pwe iei i nöüüm we, pwal i a upwutiw nge mi mesechuun. 21Nge äm äisap silei ika ifa usun an a tongeni küna mwän, äm äisap pwal silei ika iöön a änennelóói mesan kana. A ierini ierin mi miriit. Öüpwe pwisin eisini i. A tongeni pwisin kapas fanitan.” 22Ewe saam me ewe iin ra apasa ei pwokiten ra nüokkusiti ekkewe souemmwenin chón Sus. Pün ra fen tipeew fengen pwe are emön aramas epwe pwärätä pwe Jesus I ewe Kraist, repwe atoowu ena aramas seni ewe sinakok. 23Iei minne, ewe saam me ewe iin ra apasa: “A ierini ierin mi miriit, öüpwe pwisin eisini i.”

24Iwe, ra pwal köörisäfäli fän oruuwan ewe mwän mi piin mesechuun o üreni i: “Kopwe ngeni Kot lingan ren óm kopwe apasatä minne a let, pwokiten äm mi silei pwe Jesus emön chón tipis.”

25Nge ewe mwän a pölüweni o apasa: “Ngang üsap silei are Ätewe emön chón tipis ika esap. Och chök mettóch ngang üwa silei, pwe ngang üwa mesechuun melóóm, nge iei ngang üwa tongeni küna mwei.”

26Mwirin, ra pwal eisinisäfäli ätewe: “Meeta Ätena e föri ngenuk? Ifa usun an änennelóói mesom kana?”

27Nge ewe mwän a pölüweniir o apasa: “Ngang üwa fen üreni kemi fän ew, nge ämi öüsap öüseling. Pwata öüwa mochen öüpwe pwal rong säfäl? Ifa usun, ämi öüwa pwal mochen öüpwe wiliti nöün chón käeö?”

28Iwe, ra kapas pöchökkul ngeni ätewe o apasa: “En nöün Ätena chón käeö, nge äm nöün Moses chón käeö. 29Äm aia silei pwe Kot a kapas ngeni Moses. Nge ei aramas, äm äisap silei och usun.”

30Nge ewe mwän a pölüweni o apasa ngeniir: “Mwa meet, iei och mettóch mi amwaraar pwe ämi öüsap silei och usun Ätei, nge I a fen änennelóói mesei keei. 31Sia silei pwe Kot esap öüseling ngeni kana chón tipis. Nge are emön aramas a fel ngeni Kot o föri letipan, Kot epwe auseling ngeni i. 32Seni lepoputan fönüfan sisap mwo rorong pwe a wor emön aramas a änennelóói mesen emön mi upwutiw nge mi mesechuun. 33Are ei Mwän esap feitto seni Kot; iwe, I esap tongeni föri och mettóch.”

34Iwe, ra pölüweni o üreni ewe mwän: “En mi wesewesen upwutiw lón tipis, nge kopwe le kan esikuula keem?” Iwe, ra ösüüeló ätewe seni ewe sinakok.

Än ewe mwan lükü, nge mesechuunen ekkewe Farisi

35Jesus a rong pwe ra ösüüeló ätewe. Iwe, lupwen Jesus a küna ätewe, a üreni: “Ka lükü ewe Nöün Aramas?”

36Nge ätewe a pölüweni o apasa: “Ai Samol, iöön Ätena, pwokiten ngang üwa mochen üpwe lükü I?”

37Mwirin, Jesus a üreni ewe mwän: “En ka fen küna I pün pwal I ei ka kakapas ngeni.”

38Iwe, ewe mwän a apasa: “Ewer, äi Samol, ngang üwa lükü.” Iwe, ewe mwän a fel ngeni Jesus.

39Mwirin, Jesus a üreni ewe mwän: “Ngang üwa feitto pwe üpwe öpwüngü fönüfan. Ngang üwa feitto pwe chókana resap küna mwer, repwe küna mwer, üpwe pwal pwääri ngeni chókana mi ekieki pwe ra küna mwer, pwe iir ra chuun.”

40Iwe, ekkewe Farisi mi ükküütä ren Jesus ra rong minne I a apasa; iwe, ra eisini I: “Wewen, en ka apasa pwe pwal äm aia mesechuun?”

41Nge Jesus a üreniir: “Are öüpwe fen chuun, iwe, öüsap tipis. Nge pwokiten fen ämi apasa: ‘Äm mi tongeni küna mweemw’; iwe, ina minne ämi mi chök chüen nónnóm lón ämi tipis.”

Jesus I ewe enletin chón fóóleni siip

10“Ewer, Ngang üpwe kapas enlet ngeni kemi. Iö esap tolong me lón ewe asamen tittin siip, nge a chök ännifelong me wón ewe tiit, ena aramas i emön chón soolä me chón mwacho. 2Nge iö mi tolong me lón asam, i emön chón masen ekkewe siip. 3Ewe chón mammasa asam a suki asamen ewe tiit ngeni i, nge ekkewe siip ra rong mwelian. I a kööri nöün kewe siip ngeni en me itan o emmwenirewu lükün. 4Iwe, mwirin an emwichafengeni nöün kana siip, a akkomwoló mweer, nge ekkewe siip ra tapwelo mwirin i, pwokiten ra silleni mwelian. 5Nge esap wor popün ar repwe tapweló mwirin emön chón ekis, pün repwe chök fen sü seni i pwokiten resap silleni mwelian.” 6Chókewe mi rongorong än Jesus aporausa ngeniir ei porausen äwewe, resap weweiti meet I a apasa ngeniir.

Jesus I ewe chón fóóleni siip mi mwirinnö

7Iei popun, Jesus a äwewei ngeniir ewe porausen äwewe o apasa: “Ewer, Ngang üpwe kapas enlet ngeni kemi. Ngang ewe asam fäniten ekkewe siip. 8“Meinisin mi akkomwoto mwei, iir chón soolä me chón mwacho, nge ekkewe siip resap öüseling ngeniir. 9Ewer, Ngang ewe asam. Are emön epwe tolong me lói, i epwe küna manaw. Iwe, epwe tolong o toowu, epwe pwal küna ekkana maasies ia mi chómmóng fetil ie. 10Popun än ewe chón soolä a feitto pwe epwe chök soolä, epwe ninni o epwe kata. Nge popun äi feitto pwe iir repwe ääni manaw, nge repwe ääni manaw mi unusen somwosomwoló.

11“Ngang ewe chón masen siip mi mwirinnö. Ewe chón masen siip mi mwirinnö a fangaló manawan fäniten ekkewe siip. 12Emön mi föri ei angangen masen siip fän iten an epwe angei liwinin, epwe sü lupwen epwe küna emön wolif a feitto. I epwe likitaló ekkewe siip o sü seniir, pwokiten sap i emön chón masen ekkewe siip, sap pwal nöün ekkewe siip. Iei popun, ewe wolif epwe efeiengawa ekkewe siip o kupetifeseniir. 13Ewe mi föri ei angangen masen siip fäniten an epwe angei liwinin, a süüló, pwokiten i a chök angang fäniten liiwin, nge esap wesewesen chüngüüw ekkewe siip.

14“Ngang ewe chón masen siip mi mwirinnö. Ngang üwa silei neii kana siip, nge neii kana siip ra sileei, 15usun chök än Semei we a sileei, nge Ngang üwa silei ewe Saam. Iwe, Ngang üwa pöllüküweló manawei fäniten ekkewe siip. 16Mi wor pwal ekkóch neii siip resap mwo nónnóm lón ei tittin siip, Ngang üpwe pwal fókkun emmwenireto. Iwe, repwe öüseling ngeni mweliei. Iwe, epwe wor ew chök pwiin siip me emön chök chón masen siip. 17Ren ei popun, Semei we a echeniei, pwokiten Ngang üwa pöllüküweló manawei pwe üpwe pwal angei säfäli. 18Esap wor emön epwe tongeni angei seniei manawei pwe pwisin Ngang won inisi üwa pöllüküweló manawei. Pün a nóm rei ewe pwüüng äi upwe isenätiw manawei ineet chök üwa mochen, nge a pwal wor äi manaman pwe üpwe pwal angeisäfäli. Pün Semei we a ngeniei ei öllük.”

19Mwirin än Jesus a apasa ekkeei kapas, a pwal wor och tipefesin lefilen ekkewe chón Sus usun Jesus. 20Ekkóch leiir ra apasa: “A wor emön ngüün mi ngaw a wääni, ika I a umwes. Pwata öüwa öüseling ngeni ei sókkun aramas?”

21Nge ekkóch ra apasa: “Ekkeei kapas I a apasa sap alon emön aramas ngüün mi ngaw a wääni. Ifa usun, emön ngüün mi ngaw epwe tongeni änennelóói mesen chón mesechuun?”

Jesus a apasa pwe I ewe Kraist ótun ewe chuulapen ächchemen efiinüün

22Lón ei ótun, a tori fansoun patapat. Jesus a nóm Jerusalem lón ewe Chuulapen Ächchemen Efiinüün. 23Iwe, Jesus a nóm lón ewe imwenfel, nge a fätälelong lón ewe kinikin ra eita ngeni Pwalangen Solomon. 24Iwe, ekkewe souemmwenin chón Sus ra róngeelo Jesus o eisini: “Epwe ifa langattamen fansoun óm kopwe chök anómwu keem lón fatangaw usum? Are en ewe Kraist; iwe, kopwe affata le apasa ngeni keem.”

25Jesus a pölüweniir o apasa: “Ngang üwa fen üreni kemi, nge ämi öüsap lükü. Ekkewe angang Ngang üwa föfföri lón iten Semei we, ikana meet ra älletätä usi pwe Ngang ewe Kraist. 26Nge ämi öüsap lüküei, pwokiten sap ämi neii siip, usun üwa fen apasa ngeni kemi. 27Neii kana siip ra silleni mweliei. Ngang üwa sileer, nge iir ra tapweto mwiri. 28Iwe, Ngang üwa ngeniir manaw ese mwuch, ina minne resap fókkun mwälecheló, esap pwal wor emön epwe fókkun ettiirewu seni lón peii. 29Semei we ewe mi fang iir ngeniei, a lap seni meinisin. Esap wor emön a tongeni epwe ettiirewu seni lón pöün Semei we. 30Ngang me Semei we am chök ew.”

Ra pwal enliwinisäfäli ar repwe mónei Jesus

31Iwe, pwal lón ei fansoun, ekkewe souemmwenin chón Sus ra pwal angang faaw pwe repwe mónei Jesus. 32Nge Jesus a apasa ngeniir: “Fän än Semei we emmwen ngeniei, Ngang üwa föri chómmóng föfför mwirinnö pwe üpwe älisi ekkewe aramas. Iwe, fäniten menni leiin ekkewe föfför mi mwirinnö ämi öüpwe le móneei ren?”

33Iwe, ra pölüweni Jesus o apasa: “Äm äisap ekiekin móneek fänäsengesin och föfför mi mwirinnö, pwe fäniten óm turunufas, pwokiten en emön Aramas chök, nge ka pwisin förukóló pwe en Kot.”

34Iwe, Jesus a pölüweniir o apasa: “Ifa usun, esap fen mak lón ämi ölluk pwe Kot a apasa ngeni ekkóch souemmwenin aramas: ‘Ngang üwa apasa pwe ämi kot’?a35Ämi mi silei pwe minne a makketiw lón ewe taropwe mi pin esap tongeni siiwil. Iei popun, are ekkana aramas mi angei an Kot poraus ra iteni kot, 36iwe, pwata ämi öüwa eita ngeni pwe turunufas lupwen ewe Emön mi Pin mi ökkünööto lón fönüfan seni ewe Saam a apasa: ‘Ngang ewe Nöün Kot’? 37Are Ngang üsap föri än Semei we kewe angang; iwe, öüsap lüküei. 38Nge are Ngang üwa föri än Semei angang; iwe, öüpwe chök lükü meet Ngang üwa föri, inamwo ika öüsap lüküei. Mwirin öüpwe silei o lükü pwe ewe Saam a nónnóm lóói, nge Ngang üwa nónnóm lón ewe Saam.” 39Iei minne, ra pwal sótuni ar repwe aressini Jesus, nge I a sechchiwu seni lepouur o feilló seniir.

Chómmóng aramasen peekilón Jordan ra lükü Jesus

40Iwe, Jesus a feilló säfäl peekilón ewe chaanpwuuwpu Jordan pwe epwe nóm arap ngeni ewe leeni ia John a föri angangen papatais ie me mwän. Iwe, a nónnóm ikenan. 41Mwirin, chómmóng aramas ra tapweto mwirin Jesus. Ra kapas fengen lefileer o apasa: “John esap föri och manaman, nge meinisin ekkewe mettóch i a apasa usun ei Mwän ra let.” 42Iwe, chómmóng aramas ra lükü Jesus me ikeweia.

Lazarus a mäló me lón Bethany

11Lon ei ótun, a wor emön mwän mi samwaw itan Lazarus seni Bethany, iei sópwun Mary me pwiin we itan Martha. 2Iei i Mary, neminewe e niinätiw ewe lómmis mi möömmóng o pwokkus wón pachapachen ewe Samol; iwe, a tölüpwaseer ngeni meeten moküran. Neminnei Mary i mwongeen Lazarus, ätewe mi samwaw. 3Iei popün, ekkewe rüwömön pwiipwi ra tiitiló poraus ren Jesus o apasa: “Samol, nengeni ätewe en ka tongei iei a fókkun samwaw.”

4Nge lupwen Jesus a rong usun pwe Lazarus a samwaw, a apasa: “Än Lazarus ei samwaw esap fäniten an epwe mäló, pwe fäniten lingen Kot, pün Ngang ewe Nöün Kot üpwe lingeló ren.” 5Iwe, inawo are Jesus mi tongei Martha me Mary me Lazarus, 6nge I a chök nómwóló lón ewe leeni ia a nónnóm ie pwal ruu rän o esap feilló reer. 7Mwirin ekkewe ruu rän, Jesus a üreni nöün kewe chón käeö: “Öüsipwe le feilló säfäl ngeni Judea.”

8Nge nöün kewe chón käeö ra wiipinetä o üreni Jesus: “Rapai, esap pwongieló mwo än ekkewe souemmwenin chón Sus ra sótun moneek, nge kopwe le pwal liwinsäfäliló ikenan?”

9Iwe, Jesus a pölüweni o apasa: “Ifa usun, esap wor engol me ruu chök kulokun le rän iteiten rän? Are emön aramas a fätäl lerän, esap chepetek pwokiten i a küna ewe saramen ei fönüfan. 10Nge are emön a fätäl lepwin, a wor feiengawen an epwe chepetek, pwokiten ewe saram esap nóm lón i.”

11Mwirin än Jesus apasa ekkeei kapas, a üreniir: “Chiechiach we Lazarus a möürüló, nge Ngang üpwe feilló pwe üpwe föngünätä.”

12Iwe, nöün kewe chón käeö ra apasa: “Samol, are i a möür, iwe, wewen pwe epwe le chikar.” 13Ekkewe chón käeö ra ekieki pwe Jesus a kapas usun än Lazarus möürün asöösö, nge Jesus a kapas usun än Lazarus a mäló.

14Mwirin, Jesus a affata ngeniir o apasa: “Lazarus a mäló. 15Nge fänäsengesimi, Ngang üwa pwapwa pwe Ngang üsap nóm ikenan, pwokiten ei mettóch epwe ngeni kemi pwal ew fansoun fich ämi öüpwe lüküei. Öüpwe feitto, öüsipwe le feilló ren ätewe.”

16Iwe, Thomas, ätewe pwal itan Lippwe, a apasa ngeni chienan kewe chón käeö: “Öüsipwe feilló pwe sipwe pwal fiti Jesus le mäló.”

Jesus I ewe manawsäfäl me ewe manaw

17Iwe, lupwen Jesus a wareiti Bethany, a rong pwe Lazarus a fen nóm lón peias rüänü rän. 18Bethany a chök arap ngeni Jerusalem, pün ina epwe chök üküükün ruu mwäil toowawan. 19Iwe, chómmóng leiin ekkewe chón Sus ra feitto ren Martha me Mary pwe repwe oururu iir fänäsengesin mongeer we. 20Iwe, lupwen Martha a chök rong pwe Jesus a wareto, a mwittir feilló pwe epwe chuuri I, nge Mary a chök mómóótóló lón ewe imw.

21Iwe, Martha a üreni Jesus: “Samol, ika ke nóm ikeei, mongeei we esap mäló. 22Nge pwal iei mwo, nge ngang mi silei pwe meet chök en kopwe tungor ngeni Kot, Kot epwe ngenuk.”

23Iwe, Jesus a üreni neminewe: “Mwongeom we epwe manawsäfäl.”

24Martha a üreni Jesus: “Ngang mi silei pwe i epwe manawsäfäl lón ewe ränin manawsäfäl lón ewe ränin sópwólón.”

25Jesus a üreni neminewe: “Ngang ewe manawsäfäl me ewe manaw. Iö mi lüküei epwe manaw, inamwo ika a fen mäló. 26Nge iö mi manaw o lüküei, esap fókkun mäló feilfeilló chök. Ka lükü ei kapas?”

27Neminewe a üreni I: “Ewer, Samol, ngang mi lükü iteiten fansoun pwe en ewe Kraist, ewe Nöün Kot, ewe Emön epwe feitto fönüfan seni Kot.”

Jesus a kapas usun an lólinenin mäló

28Mwirin, Martha a feilló seni Jesus o liwinsäfäliló ren Mary. Iwe, Martha a köörawu Mary pwiin we seni leiin ekkewe chón kechiw o apasa ngeni: “Ewe Sense iei a fen nóm ikeei, nge a mochen epwe chuuruk.” 29Lupwen chök än neminewe a rong ei, a mwittir üütä o feitto ren Jesus. 30Ei ótun Jesus esap mwo tolong lón ewe sópw pün a chüen chök nóm lón ewe leeni ikeweia Martha a chuuri I me ie. 31Lupwen ekkewe chón Sus mi nóm ren Mary lón ewe imw o oururu i ra küna pwe i a chök mwittir üütä o towu seni lón ewe imw, ra ekieki pwe i epwe feilló ren peiasen Lazarus we pwe epwe kechiw ie. Iei popun, ra tapweló mwirin.

32Iwe, lupwen Mary a tori ikeweia Jesus e nóm ie o kuna I, a chappetiw órun pachapachan o apasa ngeni I: “Samol, ika ke nóm ikeei, mongeei we esap mäló.”

33Iei minne, lupwen Jesus a küna pwe neminewe a kechiw, a pwal küna ekkewe chón Sus mi fitato Mary pwe ra kechiw, iwe, a mwökütüküt letipan o osukosuk. 34Iwe, Jesus a eiis: “Ia öüwa anómwu ie ätewe?” Nge ra üreni I: “Samol, kopwe feitto o nengeni.”

35Mwirin, Jesus a kechiw.

36Iwe, ekkewe chón Sus mi üütä arapakkan ngeni ra apasa: “Öüwa küna usun öüküükün an tongei ätewe.”

37Nge ekkóch me leiir ra apasa: “Ei Mwän a änennelóói mesen ewe mi mesechuun. Pwata esap tongeni epwe eppeti Lazarus seni mäló?”

Jesus a amanawätä Lazarus seni mäló

38Iwe, a pwal mwökütüküt o osukosuk säfäl letipen Jesus. Mwirin, ra feilló ren ewe peias. Ei peias ew fööimw, nge a pinepin ewe leenien toolong ngeni eföw faaw. 39Iwe, Jesus a üreni ekkewe aramas: “Öüpwe pünüüweló ewe faaw.” Nge Martha, mongeen ätewe mi mäló a üreni Jesus: “Samol, iei ewe soomä epwe le pwoomach, pün a fen iei örüänüen ränin an a mäló.”

40Nge Jesus a üreni neminewe: “Ifa usun, Ngang üsap fen apasa ngenuk pwe en kopwe küna lingen Kot, are kopwe lükü?”

41Iei popun, ra pünüüweló ewe faaw. Mwirin, Jesus a nennetä läng o apasa: “Semei, Ngang üwa kilisou ngenuk pün En ka öüselingaei. 42Ngang üwa silei pwe En ka öüselingaei iteiten fansoun meinisin. Nge Ngang üwa leüommóng le apasa ei, fän äsengesin ekkeei aramas meinisin mi üütä ikeei, pwe iir repwe lükü pwe En ka tiinieito.”

43Iwe, mwirin än Jesus apasa ekkeei kapas, a leüomöngotä le kökkö o apasa: “Lazarus, kopwe toowu!” 44Iwe, Lazarus a toowu, nge a chök finifiniló pöün me pecheen ngeni ekkewe finifinin soomä. A pwal finifiniló wón mesan ngeni echö mangaku. Iwe, Jesus a üreniir: “Öüpwe epichaawu o mwüüt ngeni pwe epwe feilló.”

Ekkewe samolun souasór me Farisi ra rawei ar repwe niieló Jesus

45Iwe, chómmóng leiin ekkewe chón Sus mi feitto ren Mary ra küna ekkewe mettóch Jesus a föri, iwe, ra lükü I. 46Nge ekkóch me leiir ra feilló ren ekkewe Farisi o aporausa ngeniir usun ekkewe mettóch Jesus a föri. 47Mwirin, ekkewe samolun souasór me ekkewe Farisi ra emwicha fengeni ew mwichen chón älepwüng. Ra pwüngüpwüng fengen usun ei lapalap o eiisfengen lefiler: “Meet sipwe le föri? Pün enletin pwe ei Mwän a föri chómmóng manaman. 48Are sipwe likitaló Ätei an epwe chök iei usun; unusen chón ei mwüü repwe tapweló mwirin. Mwirin, ekkewe sounfiun Rom repwe feitto o ataeló ach we imwenfel me ach ei mwüü.”

49Iwe, emön me leiir, ätewe itan Kaiafas, i ewe souasór mi lap lón ena ier, a üreniir: “Ämi mi umwes, öüsap silei och mettóch. 50Öüsap pwal weweiti pwe a mwirinö fänitemi pwe emön aramas epwe mäló fänäsengesin ekkewe aramas, nge esap unusen chón ei mwüü repwe mäfeiengaw.”

51Ei kapasen oosuni pwe Jesus epwe mäló fäniten unusen chón ewe mwüü a feitto seni Kaiafas lón wisan we wisen souasór mi lap. I esap pwisin ekiekietä pwe epwe apasa ei. Kot a emwelielia pwe epwe apasa. 52Ei kapasen oosuni pwe Jesus epwe mäló, esap fäniten chök chón Israel, pwe pwal fäniten nöün Kot kana meinisin mi toropasfeil wón pwellin fönüfan, I epwe ioni fengenir pwe repwe ew chök. 53Iwe, seni lón ewe rän feilló, ekkewe souemmwenin chón Sus ra poputä le rawei pwe repwe niieló I.

54Iwe, pwokiten ei, Jesus esap chüen föri an angang le pwääpwäló leiin ekkewe chón Sus, o feilló seni Jerusalem. A feilló ngeni ew sóópw itan Efraim mi arapakkan ngeni ew fönüapö. Iwe, a nónnóm ikenan fiti nöün kewe chón käeö.

55Iwe, lupwen a arapakkan fansoun än ekkewe chón Sus we fansoun chuulapen Pasofer, chómmóng aramas seni ewe fönü ra feittä Jerusalem ekkóch rän me mwen ewe Pasofer pwe repwe föri ewe angangen öörünien limelim. 56Ra mochen repwe küna Jesus, nge lupwen ra kakkapas lón ewe imwenfel, ra eiis fengen lefileer o apasa: “Meeta öüwa ekieki? Ätewe epwe fókkun feitto fiti ei chuulap?” 57Iwe, lón ei fansoun, ekkewe samolun souasór me ekkewe Farisi ra atoowu och kapasen esilesil leiin ekkewe aramas pwe are emön epwe küna ian Jesus a nom ie, iwe, epwe mwittir awora kapasen esilesil usun, pwe repwe tongeni aressini I.

Mary a epiti Jesus me lón Bethany

12Iwe, wonu rän me mwen an epwe poputä ewe Pasofer, Jesus a feitto Bethany, iei leenien Lazarus, ewe mwän Jesus a amanawasäfälietä seni mäló. 2Ra amollätä ew mwöngön lefääf fäniten Jesus me ikenan. Martha a wisen angang, nge Lazarus i emön leiin chókewe mi fiti Jesus le móót ngeni cheepelin mwöngö. 3Mwirin, Mary a angei ew paun ruumen lómmis mi fókkun möö wätte a för seni etin ewe ira itan nard. Iwe, neminewe a chenifi ngeni pachapachen Jesus o a tölüpwasei ngeni meeten mökürän. Iwe, a fókkun pwonoló lón ewe imw ren pwokkusun ewe lómmis.

4Nge Judas Iskariot nöün Simon we, i emön leiin nöün kewe chón käeö, ätewe epwe afangamä Jesus, a apasa: 5“Pwata neminnan esap fen amöömöló ei lómmis mi pwokkus wón ülüpwükü denarii o ngeni ekkewe mi wöwingaw moonian?” 6Judas a apasa ei sap ren an öüchcheani ekkewe mi wöwingaw, nge pwokiten i emön chón soolä. I a wisen tümwünü än ekkewe chón käeö we pwórun mooni, nge i a soun angei ekkóch kewe mooni fäniten an epwe pwisin nöüni.

7Nge Jesus a ürä: “Likitaló chök neminnei, pün i a ekiekin anómwu ei lómmis fäniten ewe ränin äi üpwe peias. 8Pün ekkewe mi wöwingaw repwe nónnóm reemi iteiten fansoun, nge Ngang üsap nónnómwottam reemi.”

Ekkewe chón Sus ra rawei ar repwe niieló Lazarus

9Iwe, lupwen ekkewe aramas meinisin ra rong pwe Jesus a war, ra kiito pwe repwe nengeni I, nge ra pwal mochen katol Lazarus, ewe mwän Jesus a amanawasäfäli seni mäló. 10Nge ekkewe samolun souasór ra pwüngüpwüng fengen pwe repwe pwal niieló Lazarus, 11pün pwokiten i, chómmóng ekkewe chón Sus ra rikiló seniir o lükü Jesus.

Jesus a toolong lón Jerusalem (Matt. 21:1-11; Mark 11:1-11; Luke 19:28-40)

12Iwe, lón ewe rän mwirin, ewe poraus a meresfeil lón unusen ewe telinimw pwe Jesus a fätäl wón ewe aal ngeni Jerusalem. Iwe, a wor ew mwichen aramas mi chómmóng chón feitto fiti ewe chuulapen Pasofer, 13ra angei ekkóch paan ewe sókkun irä usun nüü itan palm, iwe, ra feittiw wón ewe aal pwe repwe souni Jesus. Ra pwupwuchöör o apasa: “Hosana! A feiöch Ätewe mi feitto lón iten ewe Samol. I ewe Kingen Israel.”a14Jesus a küna emön liäliföön dongki o móótótä wón, usun chök minne ewe kapasen oosuni a apasa: 15“Kosap nuokkus en enan föpwül nöün Zion. Nengeni, óm King a wareto, nge a móót wón emön liäliföön dongki.”b

16Nöün kewe chón käeö resap weweiti lón ena fansoun pwe meet ei a fis, a öpwönüwetä ew kapasen oosuni. Nge mwirin än Jesus a tolong lón an ling, repwapw chemeni pwe ikkeei ekkewe mettóch mi maketiw usun lón ekkewe taropwe mi pin ra pwönüwetä me mwen meseer.

17Iei minne, ekkewe aramas mi nóm ren Jesus lupwen i a köörawu Lazarus seni lón peiasan we o amanawasäfäli i seni mäló, ra aporausa ngeni ekkewe pwal ekkóch usun meinisin minne a fis. 18Iei populapen a fókkun chómmóng aramas ra feilló pwe repwe souni Jesus, pwokiten ra rong pwe I a föri ei manaman mi lapalaap. 19Iei popun, ekkewe Farisi ra kapas fengen lefiler o apasa: “Kich sia kuf. Öüwa küna, ämi öüsap chüen tongeni föri och. Nengeni, unusen fönüfan a fen tapweló mwirin I.”

Jesus I ewe föün wiit mi uwammóng

20Iwe, a wor ekkóch chón Kriis mi nóm leiin chókewe mi feitto Jerusalem pwe repwe fiti ewe chuulapen Pasofer. 21Ra feitto ren Filip, ätewe seni Bethsaida lón Kalili. Iwe, ra eisini o apasa: “Meen, äm äia mochen chuuri Jesus.” 22Iwe, Filip a feilló o üreni Andrew. Mwirin, Andrew me Filip ra feilló üreni Jesus.

23Nge Jesus a pölüweniir o apasa: “A tori fansoun pwe ewe Nöün Aramas epwe le tolong lón an ling. 24Ewer, Ngang üpwe kapas enlet ngeni kemi. Eföü föün wiit epwe fótetiw lón pwül. Pün are esap mäló; iwe, epwe nónnóm nge epwe efou chök. Nge are epwe mäló, epwe efisätä föün wiit mi chómmóng. 25Iö a echeni manawwan lón ei fönüfan, epwe pöüt seni manawan, nge iö a opwut manawan me lón ei fönüfan, epwe iseni manawan fäniten ewe manaw esemwüch. 26Are emön a mochen pwe epwe neii chón käeö, epwe feitto o tapweto mwiri, pwokiten neii chón angang epwe nóm ia Ngang üwa nóm ie. Iwe, are i a tapweto mwiri, Semei we epwe afóna i.”

Jesus a oosuni usun an epwe mäló wón iräpenges

27“Iei, ngüni a osukosuk. Iwe, meet üpwe apasa? Üpwe iótek o apasa, ‘Semei, kopwe seläniei seni meet mi nóm mwei’? Nge iei wesewesen popün pwata Ngang üwa feitto. 28Semei, kopwe le elingaló itom.” Mwirin, ew möngüüngü a feittiw seni läng nge a apasa: “Ngang üwa fen elingaló, nge üpwe pwal föri säfäli.” 29Iwe, lupwen ekkewe aramas mi ükküütä ren ra rong ewe möngüüngü, ra apasa pwe a püng chopulap. Nge ekkóch ra apasa: “Emön chón läng a kapas ngeni I.”

30Mwirin, Jesus a pölüweni o apasa: “Ei möngüüngü a feitto fäniten ämi feiöch, nge esap feitto fäniten äi feiöch. 31Iei a tori fansoun köpwüngün ei fönüfan. Pün iei ewe samolun ei fönüfan epwe le koturuwu. 32Nge lupwen Ngang üpwe kekiitä wón ewe iräpenges, Ngang üpwe ropenato aramas meinisin rei.” 33I a apasa ei ren an epwe pwärätä meet sókkun mäló I epwe määni.

34Iwe, ekkewe aramas ra pölüweni I o apasa: “Äm aia fen silei seni ewe taropwe mi pin pwe ewe Messiah epwe nónnóm tori feilfeilló chök. Nge pwata en ka apasa: ‘Ewe Nöün Aramas epwe fókkun mäló’? Pün iöön ei Nöün Aramas en ka kapas usun?”

35Iwe, Jesus a üreniir: “A chök mwochomwooch fansoun än ewe saram epwe nónnóm reemi. Öüpwe fätäl lupwen a chüen wor reemi saram, pün rochopwak ete chök tori kemi. Iö a fätäl lón kiroch esap silei iaan epwe feilló ie. 36Öüpwe lükü ewe saram lupwen a wor reemi saram, mwirin, öüpwe wiliti nöün ewe saram.” Mwirin än Jesus apasa ekkeei kapas, a feilló o op seniir.

Iö a lükü ach kapasen esilesil?

37Nge iwe mwo an a föri ekkewe esissil mi chómmóng me mweer, nge chómmóng me leiir resap luku I, 38pwe epwe pwönüetä än ewe soufos Isaiah we kapasen oosuni a apasa: “Samol, iö a lükü äm esilesil? Pwal iöön ewe Samol a fen pwääri ngeni manamanen pöün?”a

39Iei minne, resap tongeni lükülük pün Isaiah a pwal apasa: 40“Ewe SAMOL a ochunnaló meseer o öpöchökülaló letipeer, pün meseer esap tongeni küna, pwal letiper esap tongeni wewe. Iwe, resap tongeni kul ngeniei o mwüüt ngeniei pwe Ngang üpwe echikareer.”b41Isaiah a kapas usun Jesus lupwen a apasa ei kapasen oosuni, pwokiten Kot a pwääri ngeni i och künäan fäniten lingen ewe Messiah.

Ekkena chón lükü repwe fätäl lón saram

42Chómmóng aramas ra lükü Jesus, pwal pacholong ekkóch ekkewe souemmwenin chón Sus. Nge resap pwärätä ngeni emön, pwokiten ra nuokkus pwe ekkewe Farisi repwe atoorowu seni ar we sinakok. 43Pün ra efich än aramas repwe mwareitiir lap seni än Kot epwe mwareitiir.

44Iwe, Jesus a leüommóngetä o apasa: “Iö a lüküei, a wesewesen lükü Kot ewe mi tiinieito. 45Iwe iö a künaei a pwal küna ewe Emön mi tiinieito. 46Ngang üwa feitto pwe üpwe ew saram mi tin lón fönüfan mi rochopwak, pwe iö mi lüküei esap chüen nónnóm lón rochopwak.

47“Iwe, are emön a rongorong äi kewe kapas, nge esap älleasochisiei, Ngang üsap öpwüngu i. Pün Ngang üwa feitto pwe üpwe amanawa fönüfan, nge üsap öpwüngü. 48Mi wor meet epwe öpwüngü iöön mi opwut Ngang o esap etiwa äi kewe kapas. Pwisin ewe kapas mi let Ngang üwa fen apasa epwe apwüngu i lón ewe ränin sópwólón. 49Pün Ngang üsap kapas seni wón pwisin äi pwüüng me nemenem, pwe ewe Saam mi tiinieito a öüröüraei ren meet Ngang üpwe ürä me meet üpwe ääni kapas.

50“Iwe, Ngang üwa silei pwe an ööüröür, iei ewe manaw esemwüch. Iei minne, Ngang üwa apasa meet chök ewe Saam a üreniei pwe üpwe apasa, ina meet üwa apasa.”

Jesus a tölü pachapachen nöün kewe chón käeö

13Iei a tori mwen ewe chuulapen Pasofer. Jesus mi silei pwe iei a tori fansoun an epwe le toowu seni fönüfan pwe epwe le liwinsäfäliló ren Saman we. Nge I a fókkun tongei nöün kewe chón käeö repwe le nónnóm fönüfan. Iwe, I a pwääri ngeni nöün kewe chón käeö unusen öüküükün älelleten an tonger.

2Iwe, lupwen ra mwöngön lefääf, ewe devil a fen atolonga lón letipen Judas Iskariot, nöün Simon we, pwe epwe afangamä Jesus. 3Jesus mi silei pwe ewe Saam a fen ngeni I nemenemen mettóch meinisin. I mi pwal silei pwe I a feitto seni Kot o epwe pwal liwinsäfäliló ren Kot. 4Iei popun, I a üütä seni ar we mwöngön lefääf o pwilitätiw üfan kewe üföüfen lükün. A angei echö taaul o rii ngeni pwisin lukalapan. 5Mwirin, a niinalong kólik lón ew sepi o a poputa le tölü pachapachen nöün kewe chón käeö o tölüpwaser ngeni ewe taaul I mi rii ngeni pwisin lukalapan.

6Iwe, a feitto ren Simon Peter. Nge Peter a üreni: “Samol, pwata en kopwe tölü pachapachei?”

7Jesus a pölüweni o apasa ngeni i: “En kosap weweiti iei pwata Ngang üwa föri ei, nge lón ew rän, ina kopwapw weweiti.”

8Nge Peter a chök äniichö le apasa: “Apwii. En kosap fókkun tölü pachapachei.” Iwe, Jesus a pölüweni o apasa ngeni Peter: “Are Ngang üsap limetuk, iwe esap wor leeniom mereei.”

9Iwe, Simon Peter a üreni Jesus: “Samol, sap pachapachei chök kopwe tölü, nge kopwe pwal tölü peii me mökürei.”

10Nge Jesus a pölüweni o üreni i: “Iö a fen tüütü esap chüen osun an epwe limelim unusen inisin, nge epwe le chök limelim pachapachan, pün i a fen unusen limöch. Ämi öüwa fen limöch, nge sap ämi meinisin ekkeei mi nóm ikeei öüwa limöch.” 11Iwe, pwokiten Jesus mi silei iöön epwe afangamä I, iei minne a apasa: “Sap ämi meinisin öüwa limöch.”

Jesus a äwewei wewen minne a pwomweni

12Iwe, mwirin än Jesus a wes le tölü pachapacher kewe, a üföüfolong säfäl üfan kewe o móótsäfälitiw. Iwe, a eisiniir: “Ämi mi weweiti meet Ngang üwa föri ngeni kemi? 13Ämi öüwa kökkööri ngeniei Sense me Samol. Iwe, mi pwüng minne öüwa apasa pwokiten mi let pwe ina meet Ngang.

14“Iwe, ika pwe Ngang ämi Samol me Sense, nge Ngang üwa tölü pachapachemi, iwe pwal ämi öüpwe tölü pachapachen emön me emön lefilemi fengen. 15Pün Ngang üwa pwomweni ngeni kemi och minen öppirü pwe ämi öüpwe öppirüw usun minne Ngang üwa föri ngeni kemi. 16Ewer, Ngang üpwe kapas enlet ngeni kemi pwe mi fókkun enlet pwe emön amanaw esap lap seni an masta, pwal ina chök usun ren emön chón künö esap lap seni ewe mi wisen ökkünöü. 17Ämi öüwa silei ekkeei mettóch, iwe, iei öüpwe föriir. Ina ewe alen feioch.

18“Ngang üsap apasa ekkeei mettóch ngeni kemi meinisin. Ngang üwa sileifichi emön me emön leiimi ekkewe Ngang üwa filikemiitä, nge ei a fis pwe epwe pwönüetä minne mi makketiw lón ewe taropwe mi pin: ‘Iö mi fitiei le mwöngö pilawa a chepetiei ngeni epinipinin pachapachan.’a

19“Ngang üwa üreni kemi ei iei me mwen an epwe fis, pün lupwen epwe pwönüetä, öüpwe lükü pwe Ngang ewe Messiah. 20Ewer, Ngang üpwe kapas enlet ngeni kemi pwe iöön a etiwa chókana Ngang üpwe tiinireto, a pwal etiwaei. Nge iöön a etiwaei, a pwal etiwa ewe Saam mi tiinieito.”

Jesus a oosuni än Judas epwe afangamä I (Matt. 26:20-25; Mark 14:17-21; Luke 22:21-23)

21Lupwen Jesus a wes le apasa ekkeei kapas, a osukosuk lón ngünün. Iwe, a pwärätä o apasa: “Ewer, Ngang üpwe kapas enlet ngeni kemi pwe emön leiimi epwe afangamäei.”

22Iwe, ekkewe chón käeö ra chök nennefengen lefiler pün ra nenneiiruk ren ika iö we I e kapas usun. 23Ei ótun emön me leiin nöün kewe chón käeö a móót ünükkün Jesus, iei i ätewe Jesus a echeni. 24Iei minne, Simon Peter a täänipwom ngeni ätei o eisini ika iöön ewe Jesus e kapas usun.

25Mwirin, ätewe a ünnüsäfäl ngeni Jesus o üreni: “Samol, epwe iöön na epwe afangamäk?”

26Nge Jesus a pölüweni: “Ätei, i ewe emön Ngang üpwe ngeni ekis ewe pilawa mwirin äi ottuku lón ewe seli.” Iwe, Jesus a ottuku ewe pilawa o ngeni Judas Iskariot, nöün Simon we. 27Iwe, mwirin chök än Judas a eni ewe ekis pilawa, Satan a tolong lón i. Iwe, Jesus a üreni i: “Kopwe mwittir föri iei meet na kopwe föri.” 28Iwe, esap wor emön leiin ekkewe ekkóch chón käeö mi nóm ren ewe cheepel a silei meet wewen än Jesus apasa ei ngeni Judas. 29Nge pwokiten Judas a wisen anómwu ewe pwórun mooni, iei popün ekkóch ra ekieki pwe Jesus a üreni: “Kopwe möönätiw ekkewe mwöngö sia mwöngö fäniten ewe chuulap.” Ika, ätewe epwe ngeni ekkewe mi wöwingaw och mooni. 30Iwe, mwirin än ätewe äni ewe ekis pilawa, a mwittir toowu lükün, nge ei ótun a pwin.

Ewe öllük mi fö: Ääni tong mi öüküük ngeni än Kraist tong

31Iwe, mwirin än Judas a toowu lükün, Jesus a apasa: “Iei a tori fansoun än ewe Nöün Aramas epwe le tolong lón an ling, pwal Kot epwe lingeló, pwokiten meinisin minne epwe fis ngeni I. 32Are Kot a fen lingeló lón I; iwe, Kot epwe pwal elingalo I, nge epwe le chök mwittir an epwe elingaló I.

33“Ämi neii kana kükkün semiriit mi ächengicheng, a chök mwochomwooch fansoun äi üpwe nónnóm reemi me mwen äi üpwe feilló o likitikemiiló. Ämi öüpwe küttaei, nge öüsap tongeni feitto iaan Ngang üpwe feilló ie, usun üwa fen üreni ekkewe souemmwenin chón Sus.

34“Iei popun, iei Ngang üpwe ngeni kemi ew öllük mi fö: Öüpwe tong fengen lefilemi. Usun chök äi tongei kemi, epwe pwal chök ina usun ämi öüpwe tong fengen lefilemi. 35Ren ämi tong fengen lefilemi, epwe älleta ngeni chón fönüfan, pwe ämi neii chón käeö.”

Jesus a oosuni än Peter epwe amaam I (Matt. 26:31-35; Mark 14:27-31; Luke 22:31-34)

36Iwe, Simon Peter a üreni Jesus: “Samol, iaan kopwe feilló ie?” Nge Jesus a pölüweni o apasa: “En kosap tongeni kopwe fitieiló iei ikeweia Ngang üpwe feilló ie, nge ina kopwapw tapweto mwiri me mwirin.”

37Nge Peter a eisini Jesus: “Samol, pwata ngang üsap tongeni tapwelo mwirum iei? Ngang üwa mollotä äi üpwe fangaló manawei fan itom.”

38Iwe, Jesus a pölüweni o apasa ngeni Peter: “En kopwe mochen fangaló manawom fänitei? Ewer, Ngang üpwe kapas enlet ngenuk, pwe me mwen än ewe ätemwänin chukó epwe kökkö wilingächin lesor, en kopwe amaam Ngang fän ülüngät.”

Jesus I ewe Aal, ewe Let me ewe Manaw

14“Öüsap lólilen lón letipemi. Öüpwe lükü Kot, öüpwe pwal lüküei. 2Mi wor chómmóng ruum lón imwen Semei. Are esap wor; iwe, Ngang üpwe fen üreni kemi. Ngang üpwe le feilló o amollätä ew leeni fänäsengesimi. 3Iwe, are Ngang üpwe feilló o amollätä ew leeni fänäsengesimi, üpwe liwinsäfälito o angei kemi ngeniei. Pün iaan Ngang üwa nónnóm ie, ämi öüpwe pwal nónnóm ie fansoun meinisin. 4Ämi öüwa silei iaan Ngang üpwe feilló ie, öüwa pwal silei ewe aal.”

5Nge Thomas a üreni Jesus: “Samol, äm äisap silei iaan en kopwe feilló ie. Iwe, epwe ifa usun äm äipwe tongeni silei ewe aal?”

6Iwe, Jesus a üreni i: “Ngang ewe aal, ewe let, me ewe manaw. Esap wor emön epwe tongeni feitto ren ewe Saam, chiilon chök are a aleniei.”

Jesus a pwääri ewe Saam

7“Are ämi öüpwe fen silei ika Ngang iö, mwirin, öüpwe fen pwal silei Semei we. Iwe, seni iei feilló ämi öüwa silei I o öüwa fen pwal küna I.”

8Nge Filip a üreni Jesus: “Samol, kopwe pwääri ngeni keem ewe Saam; iwe, äm äipwe menemenöch ren.”

9Iwe, Jesus a pölüweni o üreni i: “Filip, Ngang üwa fen nónnóm reemw lón fansoun langattam, nge en kosap mwo fókkun sileei? Iö a künaei, a pwal küna ewe Saam. Nge ifa usun, pwata ka tongeni apasa: ‘Kopwe pwääri ngeni keem ewe Saam?’ 10Ifa usun? Kosap mwo lükü pwe Ngang üwa nóm lón ewe Saam, nge ewe Saam a nóm lóói? Ekkewe kapas Ngang üwa üreni kemi, Ngang üsap apaser wón pwisin äi pwüüng, pwe ewe Saam mi nónnóm lóói I a föri an kewe angang me lóói. 11“Öüpwe chök lüküei pwe Ngang üwa nóm lón ewe Saam, nge ewe Saam a nóm lóói. Ika öüpwe fen chök lüküei pwokiten öüwa küna ekkewe angang üwa föri.”

Iótek lón iten Jesus

12“Ewer, Ngang üpwe kapas enlet ngeni kemi, pwe emön mi lüküei epwe pwal föri ekkewe sókkun angang Ngang üwa föfföri, ika epwe fen lap seni ekkeei angang Ngang üwa föfföri, pwokiten Ngang üpwe le feilló ren Semei we. 13Iwe, meet chök öüpwe tungór lón itei, ina Ngang üpwe föri, pwokiten än ewe Naaw angang a elingaló ewe Saam. 14Ika öüpwe tungór och mettóch lón itei, Ngang üpwe föri. 15Are öüwa tongeei, iwe, öüpwe älleasochisi äi kewe öllük.”

Jesus a pwon pwe epwe war pwal Emön Chón Älillis usun chök i

16“Ngang üpwe tungórei ewe Saam, iwe, I epwe fang ngeni kemi pwal emön Chón Älillis usi chök, pwe I epwe nónnóm reemi feilfeilló chök, 17“I ewe Ngüünmifel epwe emmwenikemi lón let meinisin. Fönüfan esap tongeni etiwa, pwokiten esap kütta I o esap silleni I. Nge ämi öüwa silei I, pün I a nónnóm reemi iei, nge mwirin, I epwe nónnóm lóómi. 18Ngang üsap likitikemiiló pwe öüpwe usun kana mi mäsen. Ngang üpwe liwiniti kemi.”

Ewe Saam me Naaw repwe imweimw lóóch

19“Ekis ngeni chök, iwe, fönüfan esap chüen künaei. Nge ämi öüpwe chök künaei, pwokiten Ngang mi manaw, iwe pwal ämi öüpwe manaw. 20Iwe, lon ena ränin, öüpwapw silei pwe Ngang üwa nóm lón Semei, nge ämi öüwa nóm lóói, nge Ngang üwa nóm lóómi. 21Iö a nóm ren äi kewe öllük o älleasochisiir, i emön mi tongeei. Nge pwokiten i a tongeei, Semei we epwe tongei i; iwe, pwal Ngang üpwe tongei i. Iwe, Ngang üpwe pwääraló usi ngeni i.”

22Iwe, Judas (sap Judas Iskariot pwe ewe pwal emön chón käeö) a üreni Jesus: “Samol, pwata kopwe pwäärukeló ngeni keem chök, nge kosap pwal pwäärukeló ngeni fönüfan?”

23Nge Jesus a pölüweni o üreni: “Are emön a tongeei, epwe älleasochisi ai kapas. Iwe, Semei we epwe tongei i, nge äm äipwe feitto ren i o nónnóm ren i. 24Nge iö esap tongeei, esap pwal älleasochisi äi kana kapas. Iwe, öüpwe chechchemeni pwe ekkewe kapas öüwa rong, esap äi pwe än ewe Saam mi tiinieito.”

An kinamwe iei ewe liffang

25“Ngang üwa fen apasa ngeni kemi usun ekkeei mettóch lupwen Ngang mi chüen chök nóm reemi. 26Nge lupwen Semei we epwe tiinato ewe Chón Älillis, iei I ewe Ngüünmifel, pwe epwe tupwuniei, I epwe äiti ngeni kemi mettóch meinisin o ächchema ngeni kemi ekkewe mettóch meinisin minne Ngang üwa apasa ngeni kemi. 27Ngang üwa likitätiw reemi ew liffang. Ngang üwa fang ngeni kemi äi kinamwe. Ei kinamwe Ngang üwa fang ngeni kemi esap usun ewe kinamwe fönüfan a ngeni kemi. Ina minne, öüsap osukosuk lon letipemi, öüsap pwal nüokkus.

28“Öüpwe chechchcemeni meet Ngang üwa apasa ngeni kemi pwe ‘Ngang upwe feilló, nge üpwe pwal liwinsäfäliti kemi.’ Are oüwa tongeei, iwe, öüpwe fen meseik pwokiten Ngang üpwe le feilló ren ewe Saam, pün Semei we a lapalaap seniei. 29Iwe, iei Ngang üwa üreni kemi ekkeei mettóch me mwen ar repwe fis, pün lupwen repwe pwönüetä, öüpwe tongeni lükü. 30Esap chüen wor chómmóng äi fansoun pwe üpwe kapasattam ngeni kemi, pwokiten ewe samolun fönüfan epwe le wareto. I esap wor an pwüüng me nemenem wóói, 31nge Ngang üpwe föri meet ewe Saam a öllük ngeniei, pwe fönüfan epwe silei pwe Ngang üwa tongei ewe Saam. Öüle üütä, sipwe le feilló seni ikeei.”

Ewe enletin populap me palan kana

15“Ngang ewe enletin populapen irän wain, nge Semei I ewe soutännipi. 2I epwe üküfaló iteiten ekkewe palen wóói resap uwa. Nge iteiten ekkewe palan mi uwa, I epwe emwiir pwe epwe umwuum uwaar. 3Ämi öüwa fen fichitol ren ewe kapas Ngang üwa fen apasa ngeni kemi, fäniten an epwe chómmóng uwaami. 4Öüpwe nónnóm lóói, nge Ngang üpwe nónnóm lóómi. Pün efoch palen irä esap tongeni an epwe uwa ika epwe kuputiw seni wón ewe populapen irän wain, iei usun pwal ämi öüsap tongeni uwa are öüsap nónnóm lóói.

5“Ewer, Ngang ewe populapen irän wain, nge ämi ekkewe palan. Iö a nónnóm lóói, nge Ngang üwa nónnóm lón i, epwe chómmóng uwaan, pün lüki öüsap tongeni föri och. 6Are emön esap nónnóm lóói, epwe koturulo usun efoch palen irä mi lamwotongaw o epwe pwaseló. Repwe rusi fengeniir o otururelong lon ekkei, iwe repwe keekelo. 7Are öüpwe nónnóm lóói, nge äi kana kapas repwe nónnóm lóómi, öüpwe tungór minne öüwa mochen, iwe, epwe pwönüetä ngeni kemi. 8Neii enletin chón käeö ra uwääni uwa mi chómmóng. Iei meet a awarato ling mi lapalaap ngeni Semei we.”

Sipwe ääni tong usun chök än Jesus

9“Ngang üwa tongei kemi, usun chök än Semei we a tongeei. Öüpwe nónnóm lón äi tong. 10Are ämi öüwa älleasochisiei, öüwa nónnóm lón äi tong, usun chök Ngang üwa älleasochisi Semei we o nónnóm lón an tong. 11Ngang üwa üreni kemi ekkeei kapas, pün öüpwe uroló ren äi pwapwa. Ewer ämi pwapwa epwe säsewu. 12Iei äi ei öllük ngeni kemi pwe öüpwe tong fengen lefilemi, lón chök ewe lapalap Ngang üwa tongei kemi. 13Iwe, iei usun öüküükn ämi tong fengen. Än emön ääni ewe tong mi fókkun lapalaap a pwääpwäló lupwen i a fangaló manawan fäniten chienan kana. 14Ämi chiechiei are öüwa älleasochisi minne Ngang üwa öllük ngeni kemi. 15Ngang üsap chüen kööri ngeni kemi pwe ämi amanaw, pwokiten emön masta esap esilei ngeni nöün amanaw mwónómwónun minne i a föri. Nge iei Ngang üwa kööri ngeni kemi pwe ämi chiechiei, pwokiten Ngang üwa esile ngeni kemi ekkewe mettóch meinisin minne üwa rong seni Semei we. 16Ämi öüsap filiei. Ngang üwa fili kemi o ewisa kemi pwe öüpwe feilló o uwa, nge uwäämi epwe nónnómwóló, pwe ewe Saam epwe ngeni kemi meet chök oüwa tungórei I lón itei. 17Ngang üwa öllük ngeni kemi pwe öüpwe tong fengen lefilemi.”

Ewe Masta a kapasen öüröür fäniten ninni

18“Lupwen fönüfan a opwut ämi, iwe, öüpwe chechchemeni pwe a fen akkomwen opwut Ngang mwen an opwut ämi. 19Are ämi öüwa nóm wón peekin fönüfan, fönüfan epwe tongei kemi usun chök an tongei pwisin nöün kana aramas. Nge pwokiten ämi öüsap peekini fönüfan, pün Ngang üwa filikemiiwu seni fönüfan, iei minne fönüfan a opwut ämi. 20Öüpwe chemeni ewe kapas Ngang üwa üreni kemi: ‘Emön amanaw esap lap seni an masta.’ Are ra eriäföüei, repwe pwal eriäföüü kemi. Are ra öüseling ngeni ai kapas, repwe pwal öüseling ngeni ämi kapas. 21Nge ekkewe aramasen fönüfan repwe föri ngeni kemi ekkeei mettóch meinisin fänäsengesin itei, pwokiten resap silei Kot ewe mi tiinieito. 22Are Ngang üsap fen feitto o kapas ngeniir, iwe, rese fen sótun tipis. Nge iei esap wor minne repwe ääni künetipingen fäniten ar tipis. 23Iö a opwut Ngang, a pwal opwut Semei we. 24Are Ngang üsap fen föri leiir ekkewe sókkun angang mi fiti manaman esap wor emön a tongeni föri, iwe, esap fen sótun ällea pwe ra tipis. Nge ra fen küna ekkewe angang meinisin Ngang üwa föri, nge ra fen opwut äm me rüömön, Ngang me Semei we. 25Nge ei a fis pwe epwe pwönüetä meet ewe taropwe mi pin a apasa: ‘Ra opwut Ngang nge esap wor popün.’”a

Usun chón pwärätä me chón kopwut lón kaan fansoun repwe feitto

26“Nge Ngang üpwe tiinato ewe Chón Alillis, I ewe Ngünün let. I epwe feitto reemi seni ewe Saam o epwe pwärätä meinisin ngeni kemi usi. 27Iwe, ämi öüpwe pwal chón pwärätä ngeni ekkóch usi, pwokiten ämi öüwa nónnóm rei seni lepoputän.”

16“Ngang üwa apasa ngeni kemi ekkeei mettóch pwe öüsap chepetek. 2Pün repwe ösüükemiiló seni ekkewe sinakok. Ewer, epwe war ewe fansoun pwe iö epwe niikemi, epwe ekieki pwe i a föri och angang fäniten Kot. 3Iwe, repwe föri ekkeei sókkun mettóch ngeni kemi pwokiten resap silei ewe Saam me Ngang. 4Nge Ngang üwa üreni kemi usun ekkeei mettóch iei, pün lupwen repwe fis, iwe, öüpwe chechemeni pwe Ngang üwa fen üreni kemi usur. Ngang üsap üreni kemi usun ekkeei mettóch me lepoputan pün Ngang mi chüen nóm reemi.”

Än ewe Ngüünmifel Angang

5“Nge iei Ngang üpwe le feilló ren ewe Emön mi tiinieito, nge esap wor emön leiimi epwe eisiniei: ‘Iaan en kopwe le feilló ie?’ 6Nge pwokiten Ngang üwa fen üreni kemi ekkeei mettóch, ina popun, letipemi a uroló ren ämi letipeta. 7Inamwo nge Ngang üwa üreni kemi minne a let. Epwe fen mwirinnö ngeni kemi pwe Ngang üpwe feilló seni kemi, pün are Ngang üsap feilló seni kemi, iwe ewe Chón Älillis esap feitto reemi. Nge are Ngang üpwe feilló seni kemi, üpwe tiinato I reemi. 8Iwe, lupwen I epwe feitto, epwe ölükülükü le ämefi ngeni chón fönüfan usun ar tipis, usun än Kot pwüng, pwal usun ewe fansoun etikillöü epwe war. 9Epwe ölükülükü le ämeefi ngeniir usun tipis pün resap lüküei, 10usun pwüng pün Ngang üpwe feilló ren Semei, iwe, öüsap chüen künaei, 11usun ewe fansoun etikillöü pün ewe samolun ei fönüfan a fen köpwüng.

12“Mi chüen wor chómmóng mettóch Ngang üwa mochen üpwe üreni kemi, nge öüsap tongeni öüpwe weweitir iei. 13Nge lupwen I, ewe Ngünun let, epwe feitto, I epwe emmweni kemiilong lón let meinisin, pün I esap kapas won pwisin an ekiek. I epwe üreni kemi meet I a rong. I epwe üreni kemi usun ekkewe mettóch repwe feitto. 14I epwe elingaeiló, pün I epwe pwääri ngeni kemi ese lifilifil meet I a angei seniei. 15Meinisin mettóch minne ewe Saam a ääni, pwal äi. Iei meet wewen Ngang üwa apasa pwe ewe Ngüün epwe pwääri ngeni kemi ese lifilifil meet I a angei seniei.”

Letipechow epwe wiliti pwapwa

16“Epwe ekiseló chök, iwe, Ngang üpwe feilló. Iwe, öüsap chüen künaei, pwokiten Ngang üpwe le feilló ren ewe Saam. Mwirin, pwal ekiseló chök me mwirin ena, iwe, öüpwe künasäfäliei.”

17Mwirin, ekkóch leiin nöün kewe chón käeö ra ürä fengen lefiler: “Meet wewen än Ätei a üreni kich: ‘Epwe ekiseló chök, iwe, öüsap chüen künaei, nge mwirin pwal ekiseló chök me mwirin ena, iwe, öüpwe künasäfäliei’? Iwe, pwal meet wewen an apasa, ‘Ngang üpwe le feilló ren ewe Saam’?” 18Iei minne, ra apasa: “Meet wewen an ei a apasa: ‘Epwe ekiseló chök’? Sisap weweiti meet ei I a apasa.”

19Jesus a fen silei pwe ra mochen kapas eiis ngeni, iei minne, a üreniir: “Öüwa eiis fengen lefilemi usun meet ewe üwa apasa: ‘Epwe ekiseló chök, iwe, öüsap chüen künaei, nge mwirin pwal ekiseló chök me mwirin ena, iwe, öüpwe künasäfäliei’? 20Ewer, Ngang üpwe kapas enlet ngeni kemi, pwe ämi öüpwe kechiw o ngüüngüres ren meet epwe fis ngeniei, nge fönüfan epwe pwapwa. Iwe, öüpwe lólilen, nge ämi lólilen epwe mwittir wiliti pwapwa lupwen öüpwe künasäfäliei. 21Epwe usun lupwen a tori emön fefin an cheuchen nöünöü, a wor an lólilen pün a tori an metek. Nge mwirin chök an nöünätiw nöün mönukól, esap chüen chemeni an riäföü pwokiten an pwapwa pün emön aramas a upwulong lón fönüfan. 22Iei minne, a wor ämi lólilen iei, nge Ngang üpwe pwal küna säfäli kemi. Mwirin, letipemi epwe pwapwa, nge esap wor emön epwe angei seni kemi ämi pwapwa. 23Iwe, lón enan ränin, öüsap chüen tungóreei och mettóch. Ewer, Ngang üpwe kapas enlet ngeni kemi pwe öüpwe feil wenewen ngeni ewe Saam o tungór ngeni I, nge I epwe mwüütätä ngeni kemi ämi tungór, pwokiten öüpwe tungór lón itei. 24Tori iei, ämi öüsap tungór och mettóch lón itei. Öüpwe tungór lón itei, iwe, öüpwe angei minne öüwa tungór, pün ämi pwapwa epwe uroló.”

Jesus Kraist a fen okkufu fönüfan

25“Ngang üwa apasa ngeni kemi ekkeei mettóch lón porausen äwewe, nge epwe tori ewe fansoun lupwen esap chüen lamwot äi üpwe kapas ngeni kemi lón porausen äwewe, pün Ngang üpwe le kapas ngeni kemi lón kapas mi fatafatöch usun ewe Saam. 26Lón enan ränin, ämi öüpwe tungór lón itei. Iwe, Ngang üsap apasa ngeni kemi pwe Ngang upwe wisen tungor ngeni ewe Saam fänitemi, 27pün pwisin ewe Saam a tongei kemi, pwokiten ämi öüwa fen tongeei o öüwa fen lükü pwe Ngang üwa feitto seni Kot. 28Ngang üwa feitto seni ewe Saam o feitto lón ei fönüfan. Iwe, iei, ngang üpwe le toowu seni ei fönüfan o liwinsäfäliló ren ewe Saam.”

29Iwe, nöün kewe chón käeö ra üreni I: “Nengeni, iei a kärään fatafatöch minne ka ääni kapas, pün kosap chüen kapas lón porausen äwewe. 30Iei äm aia älleta pwe en ka silei mettóch meinisin, nge esap wor popün an emön epwe kapas eiis och usum. Ren ei, äm aia lükü pwe en ka feitto seni Kot.”

31Nge Jesus a pölüweniir o apasa: “Iei oüwa kärään lükülük? 32Nengeni, epwe tori ewe fansoun, ewer, iei a fen tori, pwe ämi öüpwe toropaseló ngeni en me leenian o likitieiló, pwe Ngang üpwe emönüló chök. Nge Ngang üsap emönüló chök, pwokiten ewe Saam mi nóm rei.

33“Ngang üwa üreni kemi ekkeei mettóch meinisin, pün öüpwe tongeni ääni kinamwe lóói. Ikeei lón fönüfan epwe wor ämi riäföü me lólilen. Nge öüpwe chök apilükülük, pwokiten Ngang üwa fen okkufu fönüfan.”

Jesus a iótek pwisin fänitan

17Lupwen Jesus a wes le apasa ekkeei kapas, mwirin, a sachchatä läng o apasa: “Semei, iei a tori ótun óm kopwe le elingaló Noum, pwe Noum epwe pwal tongeni elingókoló. 2Pün ka ngeni I pwüüng me nemenem wón aramas meinisin wón unusen fönüfan, pwe I epwe fang manaw ese mwüch ngeni üküükün chókana meinisin en ka fen fang ngeni I. 3Iwe, iei ewe aal ngeni ewe manaw ese mwüch: pwe aramas repwe silek, en ewe chök Kot mi let me Jesus Kraist ewe emön en ka fen tiinato wón fönüfan. 4Ngang üwa fen elingókoló ikeei wón fönüfan ren äi üwa äwesaló le föri meinisin minne en ka ngeniei pwe üpwe föri. 5Iwe, iei, Semei kopwe le atolongaei lón ewe ling kich sia fen ääni fengeni me mwen än fönüfan a fis.”

Jesus a iótek fäniten nöün kewe chón käeö

6“Ngang üwa fen pwääraló itom ngeni ekkewe aramas en ka ngeniei seni lón ei fönüfan. Iir fen noum, nge en ka fangeto iir ngeniei, iwe,ra tümwünü om kapas. 7Iei, iir ra fen silei pwe mettóch meinisin Ngang üwa ääni, ra feitto senuk, 8pün Ngang üwa fen ngeniir ekkewe kapas en ka fen ngeniei. Iwe, ra etiweer o ra wesewesen silei pwe Ngang üwa feitto senuk, ra pwal lükü pwe en ka tiinieito. 9Ngang üwa iótek fänäsengesir. Ngang üsap iótek fänäsengesin fönüfan, pwe fäniten chókana en ka fen ngeniei, pwokiten iir noum. 10Iwe, pwokiten iir meinisin, neii, iei minne, pwal iir meinisin, noum. En ka fangsäfäl iir ngeniei. Iei popun Ngang üwa lingelo reer. 11Iei, Ngang üpwe le feilló seni fönüfan. Ngang üpwe le likitiiretiw fönüfan o upwe le feilló reemw. Semei mi Pin, kopwe tümwünüür o äfälliir lón itom, chókewe meinisin en ka fen ngeniei, pwe iir repwe tongeni ew chök usun chök kich. 12Lupwen üwa nónnóm reer wón ei fönüfan, Ngang üwa tüttümwünüür lón itom. Ngang üwa tümwünü chókewe en ka ngeniei, pwe esap wor emön leiir a pöütüló, chiilón chök ewe emön mi fätäl ngeni feiengaw, pün epwe pwönüetä minne mi makketiw lón ewe taropwe mi pin.

13“Nge iei, Ngang üpwe le feilló reemw. Ngang üwa aporausa ngeniir chómmóng mettóch lupwen äi nóm reer wón fönüfan pwe repwe uroló ren äi pwapwa. 14Ngang üwa fen ngeniir óm kapas. Iwe, fönüfan a opwut iir, pwokiten iir resap peekini fönüfan usun chök Ngang üsap pwal peekini fönüfan. 15Ngang üsap tungóreek pwe kopwe angeiirewu seni fönüfan, nge kopwe tumwünur seni ewe emön mi ingaw. 16Iir resap peekini ei fönüfan usun chök Ngang üsap pwal peekini ei fönüfan.

17“Kopwe limetiir o epinireló ren óm let. Óm kapas mi let. 18Usun chök en ka tiinieilong lón fönüfan, iei usun Ngang üwa pwal tiinireló wón fönüfan. 19Iwe, Ngang üwa pwisin epinieiló fänäsengesiir, pwe pwal iir repwe käimwüüló fäniten ewe angang mi pin ngeni Kot.”

Jesus a iótek fäniten chón lükü meinisin

20“Ngang üwa iótek sapw faniten ekkeei chón käeö chök, pwe pwal fäniten chókana meinisin repwapw lüküei pwokiten ar kapas. 21Ngang üwa iótek fäniter, pwe iir meinisin repwe ew chök, usun chök en Semei ka nóm lóói, nge Ngang üwa nóm lón en, pwe iir repwe pwal tongeni ew lóóch, pün fönüfan epwe lükü pwe en ka tiinieito. 22Iwe, Ngang üwa fen ngeniir ewe ling en ka fen ngeniei, pwe repwe ew chök, usun chök kich sia ew. 23Ngang üwa nóm lóór, nge en ka nóm lóói pwe repwe tongeni unusöch ar repwe ew chök, pün fönüfan epwe silei pwe en ka tiinieito, o ka fen pwal tonger usun chök öüküükün óm tongeei.

24“Semei, ngang üwa mochen pwe ekkeei en ka fen ngeniei, repwe pwal nóm rei ikeweia Ngang üpwe nom ie, pwe repwe küna äi ling, ewe ling en ka ngeniei, pwokiten en ka tongeei me mwen a fis lóngólóngun fönüfan.

25“O Semei mi pwüng, fönüfan esap sileek, nge Ngang mi sileek, iwe, pwal ekkeei chón käeö ra fen silei pwe en ka tiinieito. 26Ngang üwa fen esile ngeniir itom, iwe, üpwe chök sópweló le esile ngeniir. Ngang üpwe föri ei, pwe ewe sókkun tong en ka ääni ngeniei epwe nónnóm lóór, iwe, pwal Ngang üpwe nónnóm lóór.”

Jesus a arees me lón Kethsemani (Matt. 26:47-56; Mark 14:43-50; Luke 22:47-53)

18 Lupwen Jesus a wes le apasa ekkeei kapas, I me nöün kewe chón käeö ra pwereló epeek ewe kükkün pwuupwu Kidron. Iwe, I me nöün kewe chón käeö ra tori ikeweia a wor ie ew tännipi o ra pwerelong lón.

2Iwe, Judas, ewe chón afangamä I, mi fen pwal silei ewe leeni, pün fän chómmóng, Jesus me nöün kewe chón käeö ra soun feilló ikenan. 3Mwirin än ekkewe samolun souasór mi lap me ekkewe Farisi ra ngeni Judas ew mwichen sounfiun Rom me ekkewe chón masen ewe imwenfel pwe repwe fiti, ra feitto ren ewe tännipin olif fän laamp, tööl me pisekin efeiengaw.

4Nge lón ei ótun, Jesus a fen silei pwe ekkeei mettóch meinisin repwe fis ngeni I. Iei minne, Jesus a feitto mweer o eisiniir: “Iöön na öüwa kütta?”

5Iwe, ra pölüweni I o apasa: “Jesus seni Nazareth.” Jesus a apasa: “Ngang Ätena.” Nge Judas, ätewe mi afangamä I a pwal ükküütä reer lupwen Jesus a apasa pwe I ätewe. 6Lón ei ótun, lupwen Jesus a üreniir pwe ‘Ngang Ätena’, iir meinisin ra timärsäfäl o turuló lepwül.

7Mwirin, Jesus a pwal eisini säfäliir: “Iön na öü kütta?” Nge iir ra ürä: “Jesus seni Nazareth.”

8Iwe, Jesus a pölüweni: “Ngang üwa fen üreni kemi pwe Ngang Ätena. Ina minne, are öüwa küttaei, iwe, öüpwe mwüüt ngeni ätekkeei repwe feilló.” 9Jesus a föri ei pwe epwe pwönüetä ewe kapas pwisin I a apasa: “Esap wor emön seni leiin ekkewe en ka fen ngeniei epwe pöütüló seniei.”

10Mwirin, Simon Peter, i ätewe a wor ren efóch ketilas, a üttawu o pöküw nöün ewe souasór mi lap we amanaw, nge a chök pöküeló peliifichin selingan. Iten ewe amanaw, Malkus.

11Iei popun, Jesus a üreni Peter: “Kopwe iseni säfälielong nöum na ketilas lón tükütükün. Ifa usun, Ngang üsap ünümi masowen ewe kap Semei a fen ngeniei?”

Jesus a ü mwen ewe souasór mi lap

12Mwirin, ewe mwichen sounfiu me nöüür we meilapen sounfiu pwal ekkewe chón masen imwenfel seni ekkewe chón Sus ra aressini Jesus o ra fööti I. 13Iwe, akkomw, ra emmwenaló Jesus ren Annas, i semen pwülüwen Kaiafas, ewe souasór mi lap lón ena ier. 14Iei i Kaiafas, ätewe e öüröüra ekkewe ekkóch souemmwenin chón Sus pwe mi mwirinnö än emön chök aramas epwe mäló fänäsengesin ekkewe aramas meinisin.

Peter a amaamäsini an we Samol (Matt. 26:58,69,70; Mark 14:54,66-68; Luke 22:54-57)

15Iwe, Simon Peter a tatapweló mwirin Jesus, usun chök pwal ewe emön chón käeö. Ena pwal emön chón käeö mi siil meren ewe souasór mi lap, ina popun, a tongeni mwüümwütä ngeni i an epwe fitaalong Jesus lón ewe leeni lükün utten ewe souasór mi lap we. 16Nge Peter a chök üütäló ren asamen ewe tiit me lükün. Mwirin, ewe chón käeö mi siil meren ewe souasór mi lap a feiliwu o kapas ngeni ewe fefin mi wisen tüttümwünüw asamen ewe tiit. Iwe, neminewe a mwüütalong Peter pwe epwe toolong.

17Mwirin, ewe chón angang fefin mi wisen tüttümwünüw asamen ewe tiit a üreni Peter: “Sap fen en pwal emön nöün Jesus kewe chón käeö?” Nge i a apasa: “Apwii. Sap ngang.”

18Iwe, lon ei ótun ekkewe amanaw me ekkewe chón masen imwenfel ra fen soonätä ew ekkei seni mwoli pwokiten a patapat. Iwe, ra ükküütä ren ewe ekkei o akkarareer. Iwe, Peter a pwal ükküütä reer ikeweia o akkarara.

Ewe souasór mi lap a kapas eiis ngeni Jesus

19Mwirin, ewe souasór mi lap a poputä le eisini Jesus usun nöün kewe chón käeö me usun meet I a esikuula ngeniir.

20Nge Jesus a pölüweni o apasa ngeni: “Meet Ngang üwa esikuula a pwääpwäló, pwokiten iteiten fansoun, Ngang üwa afalafal lón ekkewe sinakok pwal lón ewe imwenfel, ikeweia ekkewe chón Sus ra chuchchufengen ie iteiten fansoun. Ekis meinisin, aramas ra rongorong meet Ngang üwa apasa, pün Ngang üsap esikuula och le mwónómwón. 21Pwata ka eisiniei ei kapas eiis? Kopwe eisini chókana mi fen rongorong ngeniei, meet kewe Ngang üwa apasa ngeniir. Iir ra wesewesen silei meet üwa apasa.”

22Iwe, lupwen än Jesus apasa ekkeei mettóch, emön ekkewe chón masen imwenfel mi ükküütä ren a pösapei Jesus o apasa: “Pwata ke ina usun óm pölüweni ena souasór mi lap?”

23Nge Jesus a pölüweni o apasa ngeni: “Are Ngang üwa apasa och mi mwäl, iwe, kopwe pwärätä meet e mwäl ren. Nge are mi pwüng minne üwa apasa; iwe, pwata ka fen pösapeei?” 24Mwirin ei ótun, Annas a tiinaló Jesus ren Kaiafas ewe souasór mi lap, nge I mi chök fööfö.

Peter a pwal amaamäsini an Samol fän oruuan (Matt. 26:71-75; Mark 14:69-72; Luke 22:58-62)

25Nge lón ei fansoun, Simon Peter mi ükkü ren ewe ekkei o akkarara. Iei minne, ra eisinisäfäli o apasa: “Sap en pwal emön leiin nöün kewe chón käeö?” Iwe, Peter a amaam o apasa: “Sap ngang.”

26Nge emön me leiin nöün ewe souasór mi lap kewe amanaw, i määrärin ewe mwän Peter e pöküeló selingan, a apasa: “Ifa usun, ngang üsap fen künók meren Jesus me lón ewe tännipiin olif?” 27Nge Peter a pwal amaam säfäl. Iwe, lón ewe chök ótun, emön ätemwänin chukó a kökkö.

Jesus a ü mwen Pailet(Matt. 27:1,2,11-14; Mark 15:1-5; Luke 23:1-5)

28Mwirin, ra emmwenaló Jesus seni imwen Kaiafas we o lukealó I ngeni lón än ewe kepinan Rom we ofes, nge a chüen chök lesossorusich. Nge pwisin ekkewe chón ettipisi Jesus resap tolong lón ewe leenien köpwüng fäniten ar resap elimengawer, pün ra mochen repwe tongeni fiti ewe mwöngön Pasofer. 29Mwirin, Pailet, ewe kepina, a toowu reer o apasa: “Meet sókkun otuttur öüwa oturu ei Mwän won?”

30Nge ra pölüweni o apasa ngeni i: “Ika Ätei sap emön chón fofföringaw, iwe äm äisap uweato I reemw.”

31Mwirin, Pailet a üreniir: “Öüpwe angei Ätei o öpwüngu I alóngólóng wón ämi kewe öllük.” Ina popün ekkewe souemmwenin chón Sus ra üreni i: “Esap mwüümwütä äm äipwe niieló emön aramas, pün a chök mwüümwütä ngeni ekkewe chón Rom.” 32Ei a fis pwe epwe pwönüetä alon Jesus we e apasa ren an esissilätä meet sókkun mäló I epwe määni.

33Mwirin, Pailet a pwal tolong säfäl lón ewe leenien köpwüng, iwe, a apasa pwe repwe emmwenato Jesus ren. Iwe, a eisini Jesus: “En ewe Kingen chón Sus?”

34Nge Jesus a pölüweni o apasa ngeni: “En ka apasa ei kapas eiis seni pwisin mefiom, ika ekkóch ra ürenuk usi?”

35Iwe, Pailet a pölüweni: “Ka ekieki pwe ngang emön chón Sus? Pwisin aramasen fönüom ei me ekkewe samolun souasór ra oturuk rei. Pwata? Meet en ka föri?”

36Mwirin, Jesus a pölüweni: “Ngang sap emön kingen fönüfan. Ika Ngang emön kingen fönüfan, iwe, neii kewe chón tapweto mwiri repwe fiiu ngeni ekkewe souemmwenin chón Sus lupwen ra aressiniei, pwe Ngang üsap oolong lepöüür. Nge mwuui esap pop seni ikeei.”

37Iei mine, Pailet a üreni Jesus: “Iwe, en emön King?” Nge Jesus a pölüweni o apasa: “Mi pwüng reemw óm na apasa pwe Ngang emön King. Pün Ngang üwa upwutiw fäniten ena popun. Iwe, pwal iei popün Ngang üwa feitto pwe upwe uwato let ngeni fönüfan. Iteiten emön me emön mi efich let epwe silleni pwe meet Ngang üwa apasa, a let.”

38Iwe, Pailet a eisini Jesus: “Meet let?” Iwe, mwirin an apasa ei, a toowu säfäl ren ekkewe chón Sus o üreniir: “Üsap fókkun küna och popün äi üpwe ettipisi Ätei.”

Ra fili Barabbas, nge sap Jesus (Matt. 27:15-21; Mark 15:6-11; Luke 23:13-19)

39“Nge a wor ew ämi öörüni pwe öüpwe tungóreei pwe ngang üpwe omwusawu emön seni lón kalapwuus iteiten ier lón ótun ewe Pasofer. Iei minne, are öüwa mochen, ngang üpwe omwusaló ewe Kingen chón Sus.”

40Nge iir meinisin ra pwal pwüchöör säfälitä o apasa: “Apw! Sap ei Mwän, nge i Barabbas.” (Barabbas emön chón föfföringaw.)

Ra turunufasei Jesus o ämwärämwära ngeni I iräfölüföl (Matt. 27:27-31; Mark 15:16-20)

19Mwirin, Pailet a apasa pwe repwe angei Jesus pwe epwe wichiwich ngeni efóch selin wichiwich mi wor piloom leesópwun. 2Iwe, ekkewe sounfiu ra piti epa mwärämwär seni iräfölüföl mi ken o langattam. Iwe, ra uwätä wón möküren Jesus. Ra pwal öüföüfa ngeni I echö üüf mi parachól. 3Mwirin, ra ekkeliwinito ren Jesus o turunufasei le apasa ngeni: “Kapwongen pwapwa ngenuk en Kingen Chón Sus!” Iwe, ra upwuuw Jesus ren kumwuchuur.

4Mwirin, Pailet a pwal toowu säfäl o üreni ekkewe aramas: “Nengeni, ngang üpwe le atoowu Ätei reemi, nge öüpwe weweiti fatan pwe ngang usap kuna och popün äi üpwe ettipisi I.”

Ra peseei Pailet pwe Jesus epwe iräpenges (Matt. 27:22-26; Mark 15:12-15; Luke 23:20-25)

5Mwirin, Jesus a toowu nge a mwärämwär epa iräfölüföl o üföüf echö üüf mi parachól. Iwe, Pailet a üreniir: “Nengeni, iei i ewe Mwän.”

6Iei minne, lupwen ekkewe samolun souasór me ekkewe chón masen imwenfel ra küna Jesus, ra pwüchöörütä o apasa: “Iräpengesi Ätena! Iräpengesi Ätena!” Nge Pailet a üreniir: “Pwisin ämi öüpwe angei Ätei o iräpengesi I, nge ngang üsap küna och popün äi üpwe ettipisi I.”

7Ekkewe souemmwenin chón Sus ra pölüweni o apasa: “Mi wor ew äm öllük, nge alóngólóng wón äm na öllük, Ätei epwe fókkun ninniiló, pwokiten I a pwisin eita ngeni pwe I ewe Nöün Kot.”

8Iei minne, lupwen Pailet a rong ei itiitin fós, a fen lapaló an nüokkus. 9Iwe, a emmwenisäfälielong Jesus lón ewe ofes o a eisinisäfäli: “En seni ia?” Nge Jesus esap pölüweni i. 10Mwirin, Pailet a üreni Jesus: “Kosap kapas ngeniei? Kosap silei pwe mi wor äi nemenem pwe üpwe iräpengesik me äi nemenem pwe üpwe omwusókóló?”

11Iwe, Jesus a pölüweni: “Esap fókkun tongeni wor óm nemenem wóói, chiilón chök ika epwe fen kawor ngenuk seni asan. Iei minne, ätewe mi atolongaei lepöum a fókkun lapalaap an tipis lap seni óm.”

12Seni ei ótun feilló, Pailet a kütta meet epwe föri pwe epwe tongeni omwusaló Jesus. Nge ekkewe souemmwenin chón Sus ra üreni Pailet: “Ika kopwe epichaló ei Mwän, iwe, sap en emön chiechien Siisär. Pün iö a pwisin seikätä pwe i emön king a üüngeni Siisär.”

13Iei minne, lupwen ra apasa ei, Pailet a emmwenisäfäliewu Jesus reer. Mwirin, a móótetiw wón ewe leenien móótun köpwüng lón ewe leeni itan ‘Leenien fätäl Mi Asóssón Ngeni Faaw’ nge lón kapasen Hipru, Kabbatha. 14Nge iei a arapakkan kulók engol me ruu leolowasen ewe ränin amollätä fäniten ewe Pasofer. Iwe, Pailet a pwal üreni ekkewe chón Sus: “Nengeni, iei i nöümi ei King!”

15Iwe, ra pwal pwüchöörütä o apasa: “Niielo Ätena! Niielo Ätena! Iräpengesi Ätena!” Nge Pailet a üreniir: “Meet? Ngang üpwe iräpengesi nöümi ei King?” Iwe, ekkewe samolun souasór ra pölüweni: “Ese wor nöüüm king pün Siisär chök.”

16Mwirin Pailet a fangatäni Jesus ngeniir pwe repwe le irapengesi I. Iwe, ra angei Jesus o lukealó.

Jesus a Iräpengesiló(Matt. 27:32-44; Mark 15:21-32; Luke 23:26-43)

17Iwe, Jesus a pwisin mwärei an we iräpenges o feiliwu ngeni ewe leeni itan Leenien Pöören Mokur, nge pwal itan lón fósun Hipru, Kalkotha. 18Iwe, ra iräpengesi Jesus ikenan. Nge mi wor pwal rüömön mwän ra fiti I le iräpenges. Emön a nóm epeek, pwal emön a nóm epeek, nge Jesus a nóm lukalapan.

19Iwe, Pailet a pwal makkei och esissil o pacheetä won iräpengesin Jesus we. Iei meet a mak: “JESUS SENI NAZARETH, EWE KINGEN CHÓN SUS.” 20Mwirin, chómmóng leiin ekkewe chón Sus ra tongeni alleani ei esissil, pün ewe leeni iaan Jesus a irapenges ie, mi chök arap ngeni ewe telinimw. Ei esissil a mak lón fósun Hipru,Kriis me Latin. 21Mwirin, nöün ekkewe chón Sus kewe samolun souasór ra üreni Pailet: “Kopwe siwili ewe kapas ‘Ewe Kingen Chón Sus’ nge kopwe siwili ngeni, ‘Atei e apasa: Ngang ewe Kingen Chón Sus’.”

22Iwe, Pailet a pölüweni: “Meet ngang üwa fen makkei, esap ekkesiiwil pün üwa fen makkei.”

23Mwirin, lupwen ekkewe sounfiu ra wes le iräpengesieló Jesus, ra angei üfan kewe, iwe, ra ineti lón rüänü kinikin. Emön sounfiu nge wisan ew kinikin. Iwe, ra pwal angei üfan we üföüfen lón. Nge ewe üföüfen lón esap wor lekkochuun teeten, pün mi chök teeunus fengen seni wón tori lepwülün.

24Iei minne, ekkewe sounfiu ra üra fengen lefiler: “Sisap kamweei ei üföüfen lón, nge sipwe le üttüüt wón ika iöön leiich epwe le üfeni.” Ei a fis pwe epwe pwönüetä minne mi makketiw lón ewe taropwe mi pin a apasa: “Ra ineti piseki kewe lefiler, nge ra üttüüt wón üfei we.”a Iwe, iei popün ekkewe sounfiu ra föri ekkeei mettóch.

Jesus a lóchcheei usun nónnómwun inan

25Iwe, inen Jesus we me pwiin inan we, pwal Mary pwülüen Klopas we me Mary Makdalene ra ükküütä arap ngeni ikeweia Jesus a iräpenges ie. 26Ina minne, lupwen Jesus a küna inan we mi ükküütä ikenan ünükkün ewe chón käeö I a tongei, iwe, a kapas ngeni inan we o apasa: “Enan fefin, nengeni, iei i noum.” 27Mwirin Jesus a apasa ngeni ei chón käeö: “Nengeni, iei i inom.” Iwe, seni lon ena ótun ewe chón käeö a angei neminewe o uwealó ngeni imwan we.

A Wesiló(Matt. 27:45-56; Mark 15:33-41; Luke 23:44-49)

28Mwirin ei, Jesus a silei pwe iei mettóch meinisin ra wesiló. Iwe, pwokiten epwe pwönüwetä minne ewe taropwe mi pin a apasa, iei minne, I a apasa: “Ngang üwa kaaka.” 29Nge mi wor ew sepi mi nóm ikeweia a ur ren wain mi mwäl. Iei popun, ra ottuku och farawa lón ewe wain mi mwäl o ra uwätä wón efóch palen ewe irä hyssop o ra minäätä ngeni awan. 30Iwe, lupwen Jesus a wes le neni ewe wain mi mwäl, a apasa: “A wesilo!” Mwirin, a arowetiw möküran o a pwisin fangaló Ngünun.

Emön sounfiu a posuuw leepekin Jesus

31Ekkewe souakkomwen chón Sus resap mochen pwe ekkewe aramas mi iräpenges repwe nóm wón ekkewe iräpenges lón ewe rän mwirin, pün iei ew ränin Sabbat (nge iei ew ränin Sabbat mi fókkun öüchchea, pwokiten iei ewe Pasofer). Iei popun, ra tungórei Pailet pwe epwe öllük pwe epwe kupukup pecheen ekkewe aramas mi iräpenges, pün repwe mwittir mäló. Mwirin, repwe tongeni angeätiw soomäär seni wón ekkewe iräpenges. 32Iei popun, ekkewe sounfiu ra feitto o kupii pecheen ekkewe rüwömön mwän mi fiti Jesus le iräpenges. 33Nge lupwen ra feitto ren Jesus, ra küna pwe I a fen mäló. Iei popun, resap chüen kupii pecheen kewe. 34Nge emön me leiin ekkewe sounfiu a posuuw leepekin Jesus ngeni efóch siles. Iwe, chcha me kólik ra pwuuwu. 35Iwe, ätewe mi küna ei lupwen a fis, a pwärätä usun, nge minne i a pwärätä a let. I a silei pwe minne i a apasatä a let pwe ämi öüpwe lükü. 36Pün ekkeei mettóch ra fis pwe epwe pwönüetä minne mi makketiw lón ewe taropwe mi pin: “Esap wor efóch chüün epwe kupukup.”a37Mi wor pwal och minne mi makketiw lón ewe taropwe mi pin a apasa: “Iir repwe nennengeni Ätewe ra posuuw.”b

Josef me Nikodemus ra peiaseni Jesus (Matt. 27:57-61; Mark 15:42-47; Luke 23:50-56)

38Iwe, mwirin ei, Josef seni Arimathea, i emön nöün Jesus chón käeö nge le mwónómwón chök (pwokiten i a nuokkusiti ekkewe souemmwenin chón Sus). Ätei a tungórei Pailet pwe epwe mwüüt ngeni pwe i epwe le angeätiw inisin Jesus seni wón ewe iräpenges. Iwe, lupwen Pailet a mwüütätä ngeni i, a feilló o angei soomän Jesus we. 39Iwe, Nikodemus, ewe mwän mi feitto ren Jesus lepwin me mwan, a pwal wareto. A uweato och emmek mi nofit fengen me appach mi pwokkus seni ekkewe irä iter möör me aloe, arap ngeni ipwükü paun. 40Mwirin, ra angei inisin Jesus we o finitaló lón och mangaku mi pwechepwech fiti fengen me ekkewe minen apwokkus, usun chök lapalapen öörünien chón Sus ren angangen peias. 41Iwe, a wor ew tännipi arap ngeni ewe leeni ia Jesus a iräpenges ie, nge lón ei tännipi a wor ew peias mi fö esap wor mwo emön a peias lón. 42Ina popün, ra anomwu Jesus ikenaie, pwokiten ewe peias a chök arapeto, nge pwal pwokiten iei än ekkewe chón Sus we Ränin Amollätä epwe le sópw nge ewe ränin Sabbat epwe le poputä.

Peter me John ra küna pwe ewe peias a pöön (Matt. 28:1-8; Mark 16:1-8; Luke 24:1-12)

20Iwe, lón ewe aewin ränin ewe wiik, Mary Makdalene a ukosossor ngeni ewe peias lupwen a chüen chök kiroch. Iwe, a küna pwe ewe faaw a fen ömmwökütüló seni ewe leenien tolong ngeni ewe peias. 2Mwirin, neminewe a sä o feilló ren Simon Peter me ewe pwal emön chón käeö Jesus e kan tongei. Iwe, a üreniir: “Ra angealo ewe Samol seni lón ewe peias, nge äm äisap silei iaan ra anómwu I ie.”

3Ina minne, Peter a toowu me pwal ewe emön chón käeö, iwe, ra sääló ngeni ewe peias pwe repwe nengeni. 4Iir me rüömön ra ssä ppök, nge ewe emön chón käeö a mwittir le ssä seni Peter, iwe, a akkomw tori ewe leenien peias. 5Iwe, a eimwepwóretiw o ällämwelong ren ewe peias, nge esap tolong lon ewe leenien peias. Iwe, a chök küna ekkewe finifin mangaku mi pwech ra nóm. 6Mwirin, Simon Peter, a kuukumwirito mwirin ätewe. Iwe, a chök warelo o töfóchófócholong ren ewe peias. Iwe, a küna ekkewe finifin mangaku mi pwech ra chüen chök nóm ikeweia. 7Nge ewe pwönüpwönün wón maas, ewe a finifin ngeni möküran, esap nom ren ekkewe ekkóch mangaku mi pwech pün a fen öllüülfengen o imwuló wón an lón ew leeni. 8Mwirin, ewe emön chón käeö mi akkomweiti ewe peias a pwal tolong. Iwe, a küna o lükü. 9Pün tori iei resap mwo weweiti usun minne mi makketiw lón ewe taropwe mi pin pwe I epwe fókkun manawsäfäl seni leiin sotup. 10Ina popün, ekkewe chón käeö ra liwinsäfäl ngeni en me pwisin imwan.

Mary Makdalene a küna ewe Samol a manawsäfäl (Mark 16:9-11)

11Nge Mary a chök ükküütä lükün ewe leenien peias o kekkechiw. Iwe, lupwen neminnei a kekkechiw, a pwórotiw o nennelong ren ewe peias. 12Iwe, a küna rüömön chón läng mi üföüf üüf mi pwechepwech ra mómmóót ikeweia inisin Jesus we a piin nóm ie. Emön a nóm äwesewesen mökürän, nge emön a nóm äwesewesen pecheen.

13Mwirin, ra eisini neminewe: “Enan fefin, pwata ina ke kechiw?” Iwe, neminewe a üreniir: “Pün ra uwealó äi we Samol, nge üsap silei iaan ra anómwu I ie.” 14Iwe, lüpwen neminewe a wes le apasa ei, a säpsäfäl o küna Jesus a ükkütä ikeweia nge esap silleni pwe iwe i Jesus.

15Iwe, Jesus a üreni neminewe: “Enan fefin, pwata ina ke kechiw? Iöön na ke kütta?” Nge neminewe a ekieki pwe i ewe chón masa ewe tännipi. Iei popun neminewe a üreni i: “Meen, are en ei ke uwealó I, kopwe üreniei iaan ka anómwu I ie, pün ngang üpwe feilló o angei.”

16Nge Jesus a üreni neminewe: “Mary!” Iwe, neminewe a kul o üreni Jesus: “Rabboni!” (wewen, Sense).

17Nge Jesus a üreni neminewe: “Kosap kömwöchüló wóói, pün Ngang üsap mwo feittä ren Semei we. Nge kopwe le feilló ren pwii kewe o üreniir pwe Ngang üpwe le feittä ren Semei pwal Sememi, ren äi Kot pwal ämi Kot.”

18Iwe, Mary Makdalene a feilló o üreni ekkewe chón käeö, “Ngang üwa küna ewe Samol.” Mwirin, a aporausa ngeniir ekkewe mettóch I a apasa ngeni i.

Ekkewe chón käeö ra angei ökkünöör (Matt. 28:16-20; Mark 16:14-18; Luke 24:36-49)

19Mwirin, lekuniolun ewe chök äewin ränin ewe wiik, ekkewe chón käeö ra esipaló asamen ewe leeni ikeweia ra mwichfengen ie, pwokiten ra nüokkusiti ekkewe souemmwenin chón Sus. Repwap chök mäirü pwe Jesus a feitto o üütäló lefiler. Iwe, a apasa ngeniir: “Kinamwe epwe nónnóm reemi.” 20Nge lüpwen I a wes le apasa ei, a eitiewu pöün kewe o pwääri ngeniir pwe repwe küna, a pwal pwääri ngeniir lepeekin. Iwe, ekkewe chón käeö ra fókkun pwapwa lüpwen ra küna ar we Samol.

21Iwe, Jesus a pwal apasa säfäli ngeniir: “Kinamwe epwe nónnóm reemi. Usun ewe Saam a fen ökkünöwei, iei usun Ngang üpwe pwal ökkünöw kemi.” 22Iwe, lüpwen a wes le apasa ei, a ngasangasewu wóór o apasa ngeniir: “Oüpwe etiwa ewe Ngüünmifel. 23Are ämi oüpwe omwusalo än aramas tipis, repwe mwusóló, nge are öüsap mochen omwusaló ar tipis, resap mwusóló.”

Thomas a küna Jesus o a lükü

24Lón ei ótun, Thomas ätewe ra pwal kööri ngeni Lippwe, emön me leiin ekkewe engol me rüömön chón käeö, esap nóm ren ekkewe pwal ekkóch lüpwen Jesus a feitto. 25Iei minne, ekkewe pwal ekkóch chón käeö ra üreni Thomas: “Äm aia küna ewe Samol.” Nge i a üreniir: “Ngang üsap fókkun lükülük, chiilón chök ika ngang üpwe küna rasen kewe chüüföl lón pöün o tikilóng wón öüti lón kinasen ekkewe chüüföl, üpwe pwal attapatä wón kinasen leepekin we ren peii.”

26Iwe, mwirin walu rän, nöün kewe chón käeö ra pwal nóm säfäl lón ewe imw, nge Thomas a nóm reer. Ekkewe asam ra fen kesipeló, nge Jesus a war o üütäló lefiler. Iwe, a apasa: “Kinamwe epwe nónnóm reemi.” 27Mwirin, a üreni Thomas: “Kopwe tikilong öütum ikeei o nengeni peii keei. Kopwe pwal eitieto pöum ikeei o angelong lón kinasen leepeki ei. Kosap chüen lükülükümang, nge kopwe lükü.”

28Iwe, Thomas a pölüweni o apasa ngeni Jesus: “Äi Samol me äi Kot!”

29Mwirin, Jesus a üreni i: “Thomas, en ka lükü, pwokiten ka künaei. Ra feioch chókana resap künaei, nge ra chök lükü.”

Ekkeei ra makketiw pwe öüpwe lükü

30Enletin, nöün Jesus kewe chón käeö ra küna I an föri chómmóng manaman me lükün ekkewe resap makketiw usur lón ei pwuk. 31Nge ekkeei ra makketiw, pwe öüpwe lükü pwe Jesus I ewe Kraist, ewe Nöün Kot. Iwe, ren ämi lükü I, oüpwe tongeni ääni manaw lón itan.

Ewe manaman a efisätä ar repwe liap le attaw iik

21Mwirin ekkeei mettóch, Jesus a pwal pwisin pwää ngeni ekkewe chón käeö me ren ewe nóómwun Tiberias. Iei usun minne a fis lupwen a pwää ngeniir: 2Simon Peter me Thomas (ewe re kan pwal eita ngeni Lippwe) pwal Nathanael seni Kaana lón Kalili me nöün Zebedi kewe mwään, me pwal ekkewe rüömön chón käeö ra nónnóm fengen. 3Iwe, Simon Peter a üreniir: “Ngang üpwe le feilló attaw.” Nge iir ra üreni Peter: “Äm äipwe pwal fituk.” Iwe, ra töötä won efóch waa o ra suuwu. Nge resap fókkun liapeni emön lón unusen ewe pwinin.

4Iwe, lüpwen a tori lesossorusich, ekkewe chón käeö ra küna Jesus a ükküütä wón ewe piepi, nge iir resap silei pwe iwe i Jesus.

5Mwirin, Jesus a kökköwu reer: “Ekkanan semiriit, mi wor liapemi iik?” Nge ra pölüweni o apasa: “Apw.”

6Iwe, a üreniir: “Öüpwe otürätiw nöümi na cheew peliifichin na wa, iwe, ina epwe chómmóng liapemi.” Iei popun ra kotur, iwe, resap chüen tongeni etekinato ewe cheew, pwokiten a wor chómmóng iik lón.

7Iei minne, ewe chón käeö Jesus e kan tongei a üreni Peter: “Ewe Samol enan.” Iwe, lüpwen Simon Peter a rong pwe iwe i ewe Samol, a äfitti ngeni chök üüfan we üföüfen lükün (pün i a fen pwilitaló), iwe, a nikotutturutiw lón ewe säät o äälong ngeni arosset. 8Nge ekkewe ekkóch chón käeö ra chök nóm wón ewe kükkün wa o ekketekinalóng ewe cheew mi ur ren iik. Resap toowaw seni fonu, pün ina epwe chök ükükün ipwükü ngaaf toowawerewu. 9Mwirin, lón ewe chök ótun lupwen ra tori fönü, ra küna ew ekkei seni mwoli a fen kü ikewe, nge a fen wor iik mi kapwichitita wón, a pwal wor pilawa.

10Iwe, Jesus a üreniir: “Öü uwato ekkóch kana iik öü kärään chök liäpeniir.” 11Iei popun, Simon Peter a töötä wón ewe waa o etekini ngeni fönü ewe cheew mi ur ren iik. A wor ükükün ipwükü lime me ülümön iik mi wätte. Ina mwo ükükün chómmóngur, nge ewe cheew esap kamw. 12Iwe, Jesus a üreniir: “Öü etto pwe öüpwe le ülaw.” Ina mwo nge esap wor emön me leiin ekkewe chón käeö epwe eisini Jesus: “En io?” Pün ra wesewesen silei pwe I ewe Samol. 13Mwirin, Jesus a feitto, a angei ewe pilawa o ngeniir, pwal usun chök ren ewe iik. 14A iei öülüngätin fansoun än Jesus pwää ngeni nöün kewe chón käeö me mwirin an we manawsäfäl seni mäló.

Jesus a pwal ewisasäfäli Peter

15Iwe, mwirin ar ra wes le ülaw, Jesus a apasa ngeni Simon Peter: “Simon nöün John, en mi echeniei lap seni ekkeei?” Nge Peter a pölüweni o apasa: “Ewer, Samol, en mi silei pwe ngang mi tongek.” Iwe, Jesus a üreni Peter: “Kopwe amwöngöni neii kewe appanen siip.”

16Iwe, Jesus a pwal eisini säfäli Peter fän oruüwan: “Simon nöün John, en mi echeniei?” Nge Peter a üreni Jesus: “Ewer, Samol, en ka silei pwe ngang mi tongek.” Iwe, Jesus a üreni Peter: “Kopwe tümwünü neii kewe siip.”

17Iwe, Jesus a eisini Peter fän öülüngätin: “Simon nöün John, en mi tongeei?” Iwe, Peter a letipengaw pwokiten Jesus a üreni lón ei öülüngätin: “En mi tongeei?” Iwe, Peter a üreni Jesus: “Samol, en ka silei mettóch meinisin. En ka pwal silei pwe ngang mi tongek.” Jesus a üreni i: “Kopwe amwöngöni neii kewe siip. 18Ewer, Ngang üpwe kapas enlet ngenuk pwe le ölüölum we, ka tongeni föri usun minne ka efich o feilló iaan chök ka mochen feilló ie. Nge lüpwen kopwe chinlapeló, kopwe eitiewu pöüm, nge ekkóch repwe wisen öpöuk o uweekeló ngeni iaan en kosap mochen kopwe feilló ie.” 19Jesus a apasa ei pün a mochen epwe mwüüt ngeni Peter an epwe silei meet sókkun mäló i epwe määni pwe epwe elingaló Kot ren. Iwe, lupwen Jesus a wes le apasa ei, mwirin, a üreni Peter: “Kopwe tapweto mwiri.”

Ewe chón käeö mi ächengicheng me makkean pwuk

20Mwirin, Peter a säp säfäl, nge a küna ewe chón käeö Jesus e kan tongei a tapweto mwiriir. Pwal iei i chök ätewe e ünnüngeni Jesus ótun ar we mwöngön lefäf o ürä: “Samol, iöön leiim epwe afangamä en?” 21Iei minne, lüpwen Peter a küna ätei, a eisini Jesus: “Samol, nge meet ren ei mwän?”

22Jesus a pölüweni o üreni Peter: “Are Ngang ü mochen pwe i epwe chök nónnóm tori äi üpwe liwinsäfälito, iwe, pwal meet lamwotan ngenuk? En kopwe tapweto mwiri.” 23Iei popun a wor ei kapas a meresfeil leiin ewe mwichen chón lükü pwe ewe emön chón käeö esap mäló. Nge esap iei meet Jesus e üreni Peter pün e chök ürä pwe: “Are Ngang ü mochen pwe ätenan epwe chök nónnóm tori äi üpwe war, iwe pwal meet lamwotan ngenuk?”

24Iei i ewe chón käeö mi wisen küna ekkeei mettóch o makkeretiw ikeei. Iwe, sia silei pwe minne i a pwärätä usun ekkeei mettóch, a let.

25Iwe, mi pwal wor chómmóng mettóch Jesus a föri, nge ika epwe tichchiik ar repwe makketiw ew me ew, ngang üwa ekieki pwe esap fókkun kuch lón fönüfan ekkewe pwuk. Amen.