Joel
1 Iei än ewe SAMOL we poraus mi tori Joel nöün Pethuel we mwän.
Ewe fönü epwe taaló ren liffichimas
2Öüpwe rongorong usun ei ämi ekkewe souakkomw; öüpwe öüüw selingemi ämi meinisin chón ei fönü. Ifa usun, a fen fis och usun ei mettóch lón fansoun manawemi ika lón fansoun manawen semelapemi kewe?
3Öüpwe aporausa usun ei mettóch ngeni nöümi kewe, nge nöümi kewe repwe aporausa ngeni nöüür kewe, nge nöüür kewe repwe aporausa ngeni pwal ew pilóón aramas me mwiriir.
4Meet ekkewe liffichimas esap mwo pwük pöükässiir ra likitaló ar resap eni, ekkewe pwiin liffichimas mi äkkääs ra eni; meet ekkewe pwiin liffichimas mi äkkääs ra likitaló ar resap eni, ekkewe liffichimas mi töötö ra eni; nge meet ekkewe liffichimas mi töötö ra likitaló ar resap eni, ekkewe pwal ekkóch liffichimas ra eni.
5Öüpwe nenneló o kechiw, ämi ekkewe chón sakaw. Ämi meinisin chón wün wain öüpwe pwuppwuchöör; öüpwe pwupwuchöör pwokiten epwe le ükütiw seni awemi ewe wain mi fö.
6Pün epwi pwiin liffichimas usun ew mwüü a feitto o ataeló fönüwei. Ra pöchökkül o chómmóng, esap wor emön a tongeni älleaniir; niir ra usun niin emön laion. A wor niirüüweer usun niin emön laion mi arochongaw.
7Ei pwiin liffichimas ra ataeló äi we tännipin irän wain, ra pwal enaló ünüchchen äi we irä fiik. Ra eni o elimelimaló silin o likitaló. Palan kewe ra pwechepwech pün esap chüen wor ünüchcheer.
8Öüpwe kechiw fän üfemi üüf mi för seni tuuk usun emön föpwül a letipeta ren kófótun mi mäló.
9Ewe asóren mwöngö me ewe asóren wün ra ükütiw seni lón imwen ewe SAMOL we. Ekkewe souasór mi angang ngeni ewe SAMOL ra letipeta.
10Iwe, ekkewe tännipi ra taaló, nge ewe pwül a pwasapwas; ekkewe irän wiit ra taaló, nge ewe wain me ewe apüra seni föün olif ra mórótä.
11Ämi ekkewe chón atake; öüpwe lichippüng, ämi ekkewe chón fótuki irän wain, öüpwe pwuppwuchöör. Öüpwe letipeta fäniten ewe wiit me ewe parli, pwokiten uwään ekkewe tännipi ra taaló.
12Ewe irän wain a pwasaló, ewe irä fiik a aioloololó; ewe irä itan pomwokränet, pwal ewe irä palm, ewe irä apel me ekkewe irä meinisin lón ewe tännipi ra pwasaló. Enlet, än aramas pwapwa a usun chök nge a pwal pwasaló.
Ew kökköön letipeta
13Öüpwe üföüf üüf mi för seni tuuk o kechiw, ämi ekkewe souasór; öüpwe pwuppwuchöör ämi ekkewe chón angang ngeni ewe róngen asór. Öüpwe feitto o kóón fän üfemi üüf mi för seni tuuk lón unusen pwiin ämi ekkewe mi angang ngeni Kot; pün ewe asóren mwöngö me ewe asóren wün ra ükütiw seni lón imwen ämi we Kot.
14Öüpwe epinaló ew rän öüpwe öchüün lón; öüpwe akökkööw ew mwiich mi pin. Öüpwe tiiti ekkewe souakkomw me chón ewe fönü meinisin pwe repwe feitto ren imwen ewe SAMOL ämi we Kot o siö ngeni ewe SAMOL.
15Ränin ewe SAMOL a arapeto; ewe rän epwe war pwe epwe ew feiengaw seni ewe mi Unsen Manaman. A ifa me eniwokkusun ewe rän.
16Ifa usun, öüsap küna pwe mwöngö a fen rosoló seni fän mesach, a pwal ükütiw pwapwa me mweireir seni lón imwen ach we Kot?
17Ekkewe föün irä mi fót lón pwül ra pwasaló. Ekkewe imwen iseis ra taló, ekkewe leenien iseis föün wiit ra taatiw, pün ekkewe föün wiit ra pwasaló.
18A ifa me wörüwörün ekkewe kowu ren ar echik! Ekkewe pwiin kowu ra chök täwälfeil pwokiten esap chüen wor eneer fetil; ekkewe mwo pwiin siip nge ra riäfföü.
19Äi SAMOL, ngang üwa siö ngenuk, pün ekkei a kenaló ekkewe leenien än maan mwöngö fetil me lón ewe fönüapö. Ngetengeten ekkei a kenaló ekkewe irän lemal meinisin.
20Ekkewe maanmwachon lemal ra pwal siö ngenuk; pün kólikin lón chönüpwuupwu ra pwasatä, nge ekkei a kenaló ekkewe leenien fetil mi amassawa.
Pwiin liffichimas ra usun ew mwiichen sounfiu
2 Öüpwe opuuw rappwa me lón Zion; öüpwe awora esilsesil me wón chuki we mi pin!
Chókewe meinisin mi nóm lón ewe fönü repwe chechcheech, pün ränin ewe SAMOL epwe le war, a chök arapeto.
2Ei rän epwe ew ränin rochopwaak me topwutop, ew ränin kuchuuchu me rochokkich. Epwi pwiin liffichimas mi fókkun lapalaap o pöchökkül usun ew mwiichen sounfiu repwe meresfeil wón ekkewe chuuk usun kuchuun lesossor. Esap fis iei usun seni melóóm, esap pwal fis säfäl lón ekkan kinikinin fansoun repwe feitto.
3Ekkei epwe kata me mweer, nge ngetengeten ekkei epwe nget me mwiriir. Ewe fönü a usun chök ewe tännipin Eden me mwen ar resamwo tori, nge lupwen repwe toowu seni, epwe usun chök ew fönüapö - enlet esap fókkun wor och epwe tiweló seniir ar resap atai.
4Lapalapeer a usun chök lapalapen ekkewe óris; ra pwal mwittir le ssä usun chök mwittirin ekkewe órisin maun.
5Ökürangen ar mwetemwet me wón ekkewe chuuk a usun chök ökürangen kana wóóken mi ssä, pwal usun ökürangen ngetengeten ekkei lupwen a ngeteri fetilipwas, usun ew mwiichen sounfiu mi pwora ra mwöküt ngeni maun.
6Aramas ra fókkun rüükö me mweer; wón meseer a wópwechepwecheló ren ar nuokkus.
7Ra ssäpwuropwur usun chök sounfiu mi pwora, ra töötä wón tiit usun chök kana sounfiu mi sipeöch; emön me emön a fätäl lón en me an tettel, nge resap rikiló seni aler.
8Resap etietifengen; emön me emön a chök fätäl lón en me alan. Ika mwo ekkóch me leiin chieneer ra mäló ren pisekin efeiengaw lupwen ra ssäpwuopwur, nge resap chök timärsäfäl.
9Ra ssäfeil lón ewe telinimw; ra ssä wón ekkewe tiit, ra töötä lón ekkewe imw; ra tolong me lón ekkewe asammwacho usun chón soolä.
10Iwe, fönüfan epwe mwöüchüüch me mweer lupwen ra fätäl, nge läng epwe chechcheech. Akkar me maram repwe rocholó, nge ekkewe füü repwe tinengaweló.
11Iwe, ewe SAMOL epwe akkomw mwen nöün mwiichen soufiu fän an arükak; ewer, an mwiich esap fókkun lea ren chómmóngur. Chókewe mi älleasochisi an öllük ra pwora. Pün ränin ewe SAMOL a lapalaap; a fókkun eniwokkus. Iö a tongeni engngiló le nóm lón?
Ew kökköön äier
12Iei minne, ewe SAMOL a apasa, “Iei chök, öüpwe kulsäfäl ngeniei ren unusen letipemi fän öchüün, fän kechiw me fän letipeta.”
13Letipemi epwe taatakis, nge öüsap kamwei üfemi. Öüpwe kulsäfäl ngeni ewe SAMOL ämi we Kot, pün i a ümöümöch me uren tong. I a songomang o uren kirekiröch. A pwal tongeni siwili an ekiekin efeiengawa kemi.
14Iö a silei are i epwe tongeni kulsäfäl o siwili an ekiek o tiinato an feiöch? Mwirin, öüwa tongeni ääni asóren mwöngö me asóren wün fäniten ewe SAMOL ämi we Kot.
15Öüpwe opuuw rappwa me lón Zion, öüpwe epinaló ew fansoun öchüün, öüpwe köörifengeni ekkewe aramas pwe epwe wor ew mwiich mi pin.
16Öüpwe ochufengeni ekkewe aramas o epinaló ewe mwiichen aramas; öüpwe emwiichafengeni ekkewe souakkomw o ochufengeni ekkewe semiriit me ekkewe mönükól mi chüen oup. Iwe, ewe mwän mi chök kärään öpwüpwülü epwe toowu seni rummwan, pwal ewe fefin mi chök kärään öpwüpwülü epwe toowu seni weipwan.
17Iwe, ekkewe souasór mi angang ngeni ewe SAMOL repwe üütä lefiilen kengkangen ewe imwenfel me ewe róngen asór o kechiw. Repwe apasa, “Äm SAMOL, kopwe amanawa noum aramas. Kosap föri pwe älemwirum kewe repwe och minen itengaw pwe chón ekkewe mwüü repwe nemeniir. Pwata chón ekkewe mwüü repwe apasa, ‘Ifa i chök ar we Kot?’ ”
Än ewe SAMOL pölüwen
18Mwirin, ewe SAMOL a luukommóng fäniten fönüwan o tongei nöün aramas.
19Iwe, ewe SAMOL a pölüweni o apasa ngeni nöün kewe aramas: “Nengeni, ngang üpwe tiinato reemi wiit, wain me apüra seni föün olif. Iwe, ämi öüpwe menemenöch reer; ngang üsap chüen föri pwe öüpwe och minen itengaw me leiin chón ekkewe mwüü.
20“Nge ngang üpwe ömwökütaló ewe mwiichen soufiun efeng pwe repwe toowaweló seni kemi. Ngang üpwe ösüüreló lón ew fönü mi pwasapwas me pöön. Iwe, chókewe mi akkomw repwe mäló lón ewe mataw mi nóm öötiw, nge chókewe mi küükümwir repwe mäló lón ewe mataw mi nóm lotow. Pwoomacher epwe süüsü; pwongawer epwe pwopwoolotä.” Iir repwe rosoló pwokiten ra föri föfförün mwänesol.
21Kosap nuokkus; en ewe fönü Judah, kopwe meseik o pwapwa, pwokiten ewe SAMOL a föri föfför mi amwaraar.
22Öüsap nuokkus,ämi ekkewe maanün lemäl, pün fetilin lón ekkewe leeni mi amassawa ia maan ra mwöngö fetil ie repwe le määritä. Ekkewe irä repwe le uwa; ewe irä fiik me ewe irän wain repwe pwal uwammóng.
23Öüpwe pwapwa, ämi aramasen Zion, öüpwe meseik lón ewe SAMOL ämi we Kot pün i a fang ngeni kemi ewe üten ngasaló. I epwe föri pwe ewe üüt epwe püngütiw wómi, ewe üten leefen me ewe üten leres usun me mwan.
24Iwe, ekkewe leenien wichiwich umwun wiit repwe ur ren föün wiit, pwal ekkewe leenien üchüüch repwe uroló ren wain mi fö me apüra seni föün olif.
25“Iwe, ngang üpwe liwinisäfäli ngeni kemi minne ekkewe liffichimas ra ataeló lón ekkewe ier, ikeiir ekkewe liffichimas mi wätte me ekkewe appanen liffichimas, ekkewe pwal ekkóch liffichimas me ekkewe liffichimas mi äkkääs. Iei äi we mwiichen sounfiu mi chómmóng ngang üwa tiinato leiimi.
26Iwe, epwe wor chómmóng enemi mwöngö pwe öüpwe möt. Iwe, öüpwe mwareiti iten ewe SAMOL ämi we Kot mi föri ekkeei manaman fänitemi; iwe, neii aramas resap chüen itengawsäfäl.
27Mwirin, ämi chón Israel öüpwe silei pwe ngang üwa nóm leiimi. Ngang ewe SAMOL ämi we Kot, esap wor pwal emön me lüki. Iwe, neii aramas resap chüen itengawsäfäl.
Än ewe SAMOL pwon
28“Mwirin, epwe war ewe fansoun me mwirin ei, ngang üpwe tiinato Ngüni wón aramas meinisin. Iwe, nöümi kewe mwän me nöümi kewe fefin repwe ääni kapasen oosuni. Ekkewe chinlap mwän me leiimi repwe ääni tan, ekkewe ölüwöl me leiimi epwe wor künäeer.
29Iwe, lón ena fansoun, ngang üpwe tiinato Ngüni wón pwal neii kewe chón angang mwän me chón angang fefin.
30Iwe, ngang üpwe pwääraló ekkóch manaman me fän läng pwal wón fönüfan. Chcha me ekkei me tupwuopwuen ötüöütün ekkei repwe pwä.
31Ewe akkar epwe rocholó, nge ewe maram epwe usun paren chcha me mwen an epwe war ränin ewe SAMOL, ewe rän mi lapalaap o eniwokkus.
32Iwe, epwe fis pwe iö epwe kööri iten ewe SAMOL epwe küna manaw, pün epwe wor aramas repwe nóm wón ewe chuuk Zion pwal lón Jerusalem repwe ngasaló seni ewe feiengaw usun chök minne ewe SAMOL a apasa. Ikkeiir ekkewe lussun aramas mi chüen manaw me leiin chókewe ewe SAMOL a kööriir.
Kot epwe öpwüngü ekkewe mwüü
3 “Pün nengeni, lón ekkana rän, lón ena fansoun, lupwen ngang üpwe eliwinisäfälieto ekkewe chón ooló iir seni Judah me Jerusalem,
2ngang üpwe pwal ochufengeni chón ekkewe mwüü meinisin o emmweniiretiw lón ewe leemólun Jehoshafat. Iwe, ngang üpwe öpwüngür me ikenan fänäsengesin minne iir ra föri ngeni neii kewe aramas, fänäsengesin älemwiri kewe aramasen Israel iir ra atoropassafeiliir leiin chón ekkewe mwüü o ineti fönüwei we lefiiler.
3Ra pwal üttüüt wón neii kewe aramas pwe repwe filätä ika iön leiir repwe nöüni amanaw. Ra ekkesiwili ekkewe äät ngeni fiin lisowu, ra pwal amöömöló ekkewe nengngin fäniten an epwe wor ünümer wain pwe repwe sakawaló.
4Nge fen lapalón, ämi chón Tayer me Sidon, pwal ämi meinisin chón ekkewe eifen Filistia, meet ämi öüwa üüngeniei ren? Ifa usun, öüwa mochen liwinisäfäli ngeniei chappen och mettóch ngang üwa föri ngeni kemi? Iwe, are öüwa ekiekin liwini ngeniei chappen äi föfför, ngang üpwe fen fókkun mwittir eliwinisäfäli ngeni kemi liwinin meet ämi öüwa föri. 5Pün ämi öüwa angei äi silifer me äi kolt pwal äi kewe pisek mi öüchchea meinisin o uweiirelong lón ämi kewe imwenfel. 6Ämi öüwa amöömöló ekkewe aramasen Judah me ekkewe aramasen Jerusalem ngeni ekkewe chón Kriis pwe repwe uweiireló toowaw seni kiänin fönüwer.
7Nengeni, iei ngang üpwe öppwöküretä pwe repwe toowu seni ekkewe leeni ia ämi öüwa amöömöreló ie. Iwe, ngang üpwe liwini ngeni kemi chappen meet ämi öüwa föri ngeniir. 8Iwe, ngang üpwe amöömöló nöümi kewe mwän me nöümi kewe fefin ngeni ekkewe aramasen Judah, nge iir repwe amöömöreló ngeni ekkewe chón Sheba, iir aramasen ew mwüü mi toowaw.” Ewe SAMOL a apasa.
9Öüpwe arongafeili ei poraus leiin chón ekkewe mwüü: Öüpwe amollakemiitä ngeni maun!Öüpwe öppwökätä ekkewe sounfiu mi pöchökkül. Ekkewe sounfiu meinisin repwe feitto o chufengen.
10Öüpwe üsi ämi kewe pisekin ttu pwül o ewili ngeni ketilas, öüpwe pwal ewili nöümi kewe näifen fichitol ngeni mesen siles. Ekkewe mi apwangapwang repwe apasa, “Ngang mi pöchökkül.”
11Öüpwe mwittir feitto, ämi chón ekkewe mwüü meinisin mi nóm ünükkün Israel o mwiichfengen lón ewe leemól. Iwe, iei äi SAMOL, kopwe emmwenätiw noum kewe sounfiu pwe repwe feittiw ikenan o maun ngeniir.
12“Chón ekkewe mwüün fönüfan repwe pwäätä; repwe feittä ngeni ewe leemólun Jehoshafat, pün me ikenan ngang üpwe móót wón äi leenien móótun köpwüng pwe üpwe öpwüngü chón ekkewe mwüü mi nóm ünükkün Israel.
13Öüpwe uweato ekkewe näifen kinikin uwään ei rääs, pün ekkewe föün irän wain ra maaw. Öüpwe feitto o pwuurätiw ekkewe föün irän wain tori ewe leenien pwuupwu föün irän wain a uroló nge ekkewe leenien iseis wain ra säsewu - än chón ekkewe mwüü föfföringaw a fókkun lapalaap!”
14Chómmóng, chómmóng mwiicheichen aramas ra chufengen o witiwit lón ewe leemól ia epwe katoowu me ie pwüngün köpwüng. Pün ränin ewe SAMOL a arapoto lón ewe leemól ia epwe katoowu me ie pwüngün köpwüng.
15Ewe akkar me ewe maram repwe rocholó, nge ekkewe füü resap chüen tin.
16Iwe, ewe SAMOL epwe wörüwör seni wón Zion o epwe atoowu mwelian usun püngün chopwulap seni Jerusalem; iwe, läng me fönüfan repwe chechcheech. Nge ewe SAMOL epwe ew leenien op fäniten nöün kewe aramas me imwen maun mi pöchökkül fäniten chón Israel.
Feiöch fäniten nöün Kot aramas
17“Mwirin, öüpwe silei pwe ngang ewe SAMOL ämi we Kot üwa imweimw wón Zion chuki we mi pin. Mwirin, Jerusalem epwe ew leeni mi pin; nge esap wor chón ekis repwe chüen tööki pwe repwe maun ngeni.
18“Iwe, epwe fis pwe lón ena fansoun, wain mi araar epwe chök sürütiw seni wón ekkewe chuuk, nge milik epwe chök pwuupwu wón ekkewe chukutekisón. Iwe, ekkewe öüwöön Judah meinisin repwe uroló ren kólik. Iwe, ew pwuachchen kólik epwe pwuupwu seni imwen ewe SAMOL we pwe epwe achöchönü ewe leemólun Akasias.
19Nge Egypt epwe pöönüló, pwal Edom epwe wiliti ew fönüpöön, pwokiten ar föfförün mwänesol ra föri ngeni ekkewe aramasen Judah, ra össükü chaan aramas esap wor tipisir me lón fönüer.
20Judah epwe só tori feilfeilló chök, Jerusalem epwe só seni ew pilóón aramas tori pwal ew.
21Ifa usun, ngang üpwe likitaló äi üsap älemööw chaan neii kewe aramas esap wor tipisir? Apwi, ngang üsap.”
Ewe SAMOL epwe imweimw lón Zion!