Job

Job me an famili lón Uz

1Mi wor emön mwän itan Job lón ewe fönü Uz. Ei mwän a unusöch lón manawan o wenechchar, pwal i emön mwän mi nuokkusiti Kot o kul seni föfför mi ngaw. 2Iwe, a wor füümön nöün ätei mwän me ülümön nöün föpwül. 3A pwal wor 7,000 nöün siip, 3,000 kamel, 500 peaan ätemwänin kowu, me 500 liäfefinin dongki. Iwe, a pwal wor chómmóng chómmóng nöün chón angang. Iei minne, ei mwän a fókkun iteföüló pün a fókkun pisekisek seni ekkewe aramas meinisin mi nóm lón ewe fönü Öötiw.

4Iwe, nöün Job kewe ölüwöl ra soun likewiiwi le föri ar kametip lón imwer kewe, emön me emön lón en me an fansoun mi kefilitä. Ra pwal tiiti o köörato fefiner kewe ülümön pwe repwe fitiir le mwöngö me wün. 5Iwe, a fis pwe lupwen ekkewe ränin kametip ra mwüch, (nge fän ekkóch ra föri ar ekkewe kametip lón ekkóch rän), iteitan, Job a tiiti nöün kewe o epiniir ren ewe angangen limelim. Iwe, lesossorusich a achoocho le föri angangen amollätä o a ääni asóren keek fäniten emön me emön nöün kewe meinisin, pün a apasa, “Eli a fis pwe neii kewe ra tipis o amaamäsini Kot lón leluker.” Iei usun meet Job a öörüni le föri iteiten fansoun.

Äkkäewin än Job sóssót

6Iwe, lón ew ränin, lupwen ekkewe nöün Kot, iir chón läng ra feitto pwe repwe chuuto fän mesen ewe SAMOL, Satan a pwal nóm leiir le feitto. 7Iwe, ewe SAMOL a apasa ngeni Satan, “Ia ka feitto me ie?” Iwe, Satan a pölüweni ewe SAMOL o apasa, “Ngang üwa feitto seni äi cheechefeil wón fönüfan. Üwa ekkeliwinfeil o nennengeni meet mi fis wón fönüfan.”

8Mwirin, ewe SAMOL a apasa ngeni Satan, “ Ifa usun, ka küna neii we chón angang Job? Esap wor emön aramas wón fönüfan a wewe ngeni i pün i emön mwän mi unusöch lón manawan o wenechchar, i emön mi nuokkusiti Kot o kul seni föfför mi ngaw.”

9Iwe, Satan a pölüweni ewe SAMOL a apasa, “Ifa usun, Job a nuokkusiti Kot ika esap wor och popun mi mwirinnö? 10Ifa usun, kosap awora ew tiit pwellin ünükkün me pwellin ünükkün chón leimwan pwal pwellin ünükkün meinisin minne i a ääni? En ka efeiöchüw angangen pöün, ina minne ra chómmóngóló nöün pwiin siip me kowu wón ewe fönü. 11Nge iei, kopwe eitiewu pöum o angei seni meinisin minne i a ääni; mwirin, i epwe fókkun amaamäsinuk.”

12Iwe, ewe SAMOL a apasa ngeni Satan, “Nengeni, kopwe föri ese lifilifil meet ka mochen ngeni meinisin minne Job a ääni, nge kosap chök attapa inisin.”

Mwirin, Satan a feilló seni fän mesen ewe SAMOL.

Nöün Job ra mäló, pisekin ra taaló

13Iwe, lón ew ränin, lupwen nöün Job kewe ölüwöl me föpwül ra kametip lón imwen ewe mwännichi we, 14emön chón esilesil a feitto ren Job o apasa, “Lupwen noum kewe ätemwänin kowu ra föri ewe angangen ttu pwül, pwal ekkewe dongki ra mwöngöfeil fetil ünükküür, 15ew mwiichen chón maun äserengaw le küüt liäper seni Saba ra maun ngeni keem. Iwe, ra sooläni ekkewe maan meinisin o uweiireló nge ra niieló noum kewe chón angang ren ketilas. Iwe, ngang chök lussun üwa süüló pwe üpwe aporausa ngenuk!”

16Lupwen ätei a chüen chök kakkapas, pwal emön chón esilesil a war o apasa, “Och ekkei seni Kot a turutiw seni läng o kenaló noum kewe siip me ekkewe chón angang meinisin. Ewe ekkei a keniireló; iwe, ngang chök üwa süüló pwe üpwe aporausa ngenuk!”

17Lupwen ätei a chüen chök kakkapas, pwal emön chón esilesil a pwal war o apasa, “Ekkewe chón Kaldea ra wareto lón ülüngät mwiich, ra turufi noum kewe kamel o uweiireló. Ewer, ra pwal niieló noum kewe chón angang ren ketilas. Iwe, ngang chök üwa süüló pwe üpwe aporausa ngenuk!”

18Lupwen ätewe a chüen chök kakkapas, pwal emön chón esilesil a pwal war o apasa, “Noum kewe ölüwöl me föpwül ra mwöngö o wün wain lón imwen ewe mwännichi we. 19Iwe, repwap chök mäirü pwe och äsäpwääl mi pöchökkül a enito seni ewe fönüpöön o küüw pwokuukun ewe imw me rüwänü. Iwe, ewe imw a turutiw wór o ra mäló. Ngang chök üwa süüló pwe üpwe aporausa ngenuk!”

20Mwirin, Job a üütä, a kamwei üfan üföüfen lükün ren an letipeta o räisöló meeten möküran. Iwe, a chappetiw leppwül o fel ngeni Kot. 21Iwe, a apasa,

“Ngang üwa feitto seni än inei leenien mönükól fän äi seleló, üpwe liwiniti pwül fän äi seleló. Ewe SAMOL a fang ngeniei meinisin minne a wor reei, iwe, pwal ewe SAMOL a angealó. Ngang üpwe mwareiti iten ewe SAMOL!”

22Lón ekkeei feiengaw meinisin, Job esap tipis ren an epwe tipingeni Kot pwe a mwääl an föfför.

Oruuwen än Job sóssót

2A pwal fis säfäl lón ew ränin, lupwen ekkewe nöün Kot, iir chón läng ra feitto pwe repwe chuuto fänmesen ewe SAMOL, Satan a pwal nóm leiir le feitto. 2Iwe, ewe SAMOL a apasa ngeni Satan, “Ia ka feitto me ie?” Nge Satan a pölüweni ewe SAMOL o apasa, “Ngang üwa feitto seni äi cheechefeil wón fönüfan. Üwa ekkeliwinfeil o nennengeni meet mi fis wón fönüfan.”

3Mwirin, ewe SAMOL a apasa ngeni Satan, “Ifa usun, ka küna neii we chón angang Job? Esap wor emön aramas wón fönüfan mi wewe ngeni i, pün i emön mwän mi unusöch lón manawan o wenechchar, i emön mi nuokkusiti Kot o kul seni föfför mi ngaw. I a chüen chök kömwöchünnük wón minne mi pwüng, inamwo ika en ka eriäniei pwe üpwe efeiengawa, nge esap wor popun.”

4Iwe, Satan a pölüweni o apasa, “A nóm lón kapasen ewe mwiitun e apasa: ‘Ekkesiwilin och ünüchchen maan pwal chök och ünüchchen maan.’ I a mwareituk pwokiten chök en ka efeiöchü i. Emön aramas a fangaló meinisin minne a wor ren fäniten ekkesiwilin manawan. 5Nge kopwe eitiewu pöum o attapa chüün me fitukan; mwirin, i epwe fókkun amaamäsinuk.”

6Iwe, ewe SAMOL a apasa ngeni Satan, “Nengeni, kopwe föri ngeni i usun minne ka mochen. Nge manawan chök kosap angei.”

7Ina minne, Satan a feilló seni fän mesen ewe SAMOL o a efeiengawa Job ren och kilingaw mi fókkun emmetek seni fän pachapachan tori wón möküran. 8Iwe, Job a angei och mökkün sepi mi för seni pwül o epwerika ngeni inisin lupwen a móót lón falangen ekkei.

9Mwirin, pwülüwan we a apasa ngeni, “Ifa usun, ka chüen chök kömwöchünnük wón óm manawen wenechchar? Kopwe ämäämäsini Kot o mäló!”

10Nge Job a apasa ngeni neminnewe, “En ka alooni alon emön fefin mi umwes. Ifa usun, sipwe chök etiwa minne mi mwirinnö seni Kot, nge sisap pwal etiwa feiengaw?” Lón ekkeei feiengaw meinisin, Job esap tipis ren an epwe apasa och mi mwääl.

Chiechien Job kewe ülümön

11Iwe, a wor ülümön chiechien Job iter Elifaz ewe re Teman, Bildad ewe re Shu me Zofar ewe re Naamah. Lupwen ra rongorong porausen ekkewe feiengaw meinisin mi tori Job, ra chufengen fän ar etipeew fengen o ra feitto seni leenier kewe pwe repwe feilló oururu me echipa Job. 12Lupwen ra nennetoi Job me toowaw, resap chüen silleni. Iwe, ra pwuchöörütä o ra leüommóng le kechiw. Iwe, ra kamwei üfer kewe üföüfen lükün ren ar letipeta o ra amworomworätä pwül wón mökürer. 13Mwirin, ra móttiw ren Job leppwül lón üküükn fisu rän me fisu pwiin. Iwe, esap wor emön a apasa och kapas ngeni, pwokiten ra küna usun öüküükün wätten an we riäfföü.

Äewin fansoun än Job kapas

3Mwirin ei, Job a suukaló awan o a äneänengawei ewe rän i a upwutiw lón. 2Job a apasa:

3“Amwo ewe rän ngang üwa upwutiw lón epwe móróló, pwal ewe pwinin lupwen emön a apasa, ‘Emön äät a upwutiw!’

4Amo ena rän epwe wiliti rochopwaak; amwo itä ewe Kot mi nóm peekitä esap ekieki usun ena rän; amwo ita esap wor saram epwe tin lón ena rän.

5Amwo rochopwaak me kiroch repwe nemeni ei rän; amwo ew kuchuchól epwe pwölüweló, amwo kiroch epwe okkufu saraman.

6Nge fäniten ewe pwiin üwa upwutiw lón, amwo epwe töttölüwu seni ewe pwinin maram, esap fókkun chüen ällealong leiin ränin ewe ier, esap pwal chüen pwääsäfäl me leiin ekkewe maram.

7Amwo ewe pwinin epwe pöön, amwo esap wor mweireiren pwapwa epwe fis lón.

8Amwo chókewe mi silelap pöüt repwe pöüt ngeni ei rän, iir chókewe mi sipeöch le föngünätä ewe Leviathan, iei i ewe maanmwachon lemataw.

9Amwo ekkewe füün lón ewe lesossorun repwe rocholó, amwo ei pwiin epwe resin ösüküsükü an epwe saram, nge esap war, esap fókkun küna ewe akkomwen saramen ünümweirän,

10pwokiten esap esipa seniei asamen än inei we leenien mönükól nge a mwüüt ngeniei pwe üpwe upwulong lón ekkeei riäfföü meinisin.

11Pwata üse fen chök mäló lupwen äi we upwutiw? Pwata üse fen chök mäló lupwen äi toowu seni ewe leenien mönükól?

12Pwata inei we a mwüüt ngeniei pwe üpwe manaw? Pwata ra wor ekkewe oup ra oupwuwei?

13Pün are üpwe fen mäló lupwen äi upwutiw; iwe, iei üpwe kóón lón kinamwe. Üpwe möür o asöösö.

14Üpwe asöösö ren ekkewe king me sou öüröüren fönüfan mi öüüwetä fäniter leenier kewe nge ikenäi ra taatakkisitiw.

15Üpwe pwal asöösö ren ekkewe nöün samol mi pisekisek ra amasowa imwer kewe imwen king ren kolt me silifer.

16Pwata üsap peiaseló usun emön mönükól mi upwutiw nge mi mä, ika usun emön mönükól esap mwo fän ew an epwe küna saramen rän?

17Pün ikenan lón mäló, ekkewe chón föfföringaw ra ükütiw seni ar föri osukosuk, pwal ikenan ekkewe mi mölüülü ren ar angang weires ra asöösö.

18Ikenan pwal ekkewe chón föötek ra nómfengen fän kinamwe, pün resap chüen rongorong mwelien ewe chón mas mi eriäfföwür an epwe chiwörüwör ngeniir.

19Ekkewe aramas kis me aramas tekia ra nóm ikenan, pwal ewe amanaw a ngas seni an we masta.

20Pwata saram a kawor ngeni chókana mi nóm lón riäfföü, nge pwata manaw a kawor ngeni emön mi maras lón letipan?

21Ra ösüküsükü mäló, nge esap war, ra kütta mäló lap seni ar kütta pisek mi öüchchea mi mwónóló.

22Ra uren pwapwa o ngasaló lupwen ra tolong lón peias.

23Pwata manaw a kawor ngeni emön aramas esap silei meet epwe fis ngeni me mwirin, i ätewe Kot a eppetaló pwellin ünükkün?

24Pün äi ngasallap a usun chök nge enei mwöngö, äi ngüüngüres a säsewu usun chök kólik.

25Pün ekkewe mettóch meet ngang üwa alapa äi nuokkusitiir ra püngütiw wói, nge meet ngang üwa öüreki ra fis ngeniei.

26Esap wor äi kinamwe, esap pwal wor fansoun äi üpwe fanafanaló. Esap wor äi asöösö, nge üwa chök nóm lón osukosuk.

Än Elifaz memmeef: Job a tipis

4Mwirin, Elifaz ewe re Teman a pölüweni Job o apasa:

2“Are emön epwe sótuni le apasa ew kapas ngenuk, ifa usun, kosap tongeni engngiló ngeni? Pün iö a tongeni fanafanaló an esap kapas?

3Mi pwüng pwe en ka öüröüra chómmóng aramas pwe repwe anómwu ar apilükülük wón Kot, ka pwal älisätä chókana mi apwangapwang.

4Òm kewe kapas ra älisätä chókewe mi chepetek, en ka pwal öpöchökkülätä ekkewe pwäsuk mi apwangapwang.

5Nge iei lupwen a säpeituk ewe riäfföü, letipom a kisikiisiló ren. Lupwen a kuuk ewe weires, en ka osukosuk ren.

6Ifa usun, sap óm meniniti Kot ina meet ka anómwu óm apilükülük wón? Ifa usun, sap óm likiitü wón minne mi pwüng lón óm föfför ina óm apilükülüköch?

7Iei kopwe chechchemeni. Iö ekan mäfeiengaw ika esap wor an tipis? Ineet emön aramas mi pwüng a tolong lón feiengaw?

8Alóngólóng wón meet ngang üwa küna, chókana mi fótukätiw tipis me chókana mi amworafeili osukosuk pwal ina chök meet repwe kinii.

9Repwe feiengaw ren enienin ngasangasen Kot, repwe pwal rosoló ren pöchökkülen enienin an soong.

10Ekkewe aramasingaw ra tongeni wörüwör o ngüüngü usun laion mi arochongaw, nge Kot a kupii ngiir usun an kupii ngiin ekkewe liälifföön laion.

11Repwe mäló usun emön laion mi pöchökkül a mäló pün esap wor ochaan, nge ekkewe appanen laion nöün emön liäfefinin laion ra toropasfeil.

12Ew kapas a toriei lemwónómwón, selingei a liäpeni och mwöngününgün usun.

13A toriei lón künäei lón äi onottan lepwin lupwen än aramas ra möürüchchou.

14Nuokkus a toriei, üwa chechcheech o chüüi meinisin ra pwöüküük ren äi rüükö.

15Mwirin, emön ngüün a pwereló fän mesei. Iwe, ünöünen inisi ra rangetä.

16A köüüló, nge ngang üsap tongeni esilla ika meet ewe. Och uluulun mettóch a üütä mwei. Iwe, a lüwaló, nge mwirin üwa rongorong ew möngüüngü a apasa:

17‘Ifa usun, mi tongeni än emön aramas mi nóm fän nemenien mäló epwe pwüng me fän mesen Kot? Ifa usun, mi tongeni än emön aramas epwe limöch lap seni ewe Chón Föri i?’

18Are Kot esap lükülüküw nöün kana chón angang, are i epwe ettipisi nöün kewe chón läng pwe ra mwääl,

19iwe, epwe fen ifan usun an epwe lükülüküw chókana mi nóm lón imw mi för seni pwül, lóngólóngur a fót lón pwül mworomwor, a mecheres ar repwe taaló usun pwötür!

20Lesossor ra manaw, nge lekkuniól ra mäló, ra rosoló tori feilfeilló chök, nge esap wor emön a iammwiriir.

21Ifa usun, fööfön imwer kewe imw mangaku resap üttütä o ra mäló lón ar resap tipächchem?”

Än Elifaz memmeef: Job a angei köpwüngün meren Kot

5“Kopwe kökkö iei pwe emön epwe älisuk, are ka mochen. Nge iö epwe pölüwenuk? Menni leiin ekkewe mi pin kopwe kul ngeni pwe epwe älisuk?

2Pün enlet soong a niieló emön chón umwes, nge lólówó a niieló emön mi wewemang.

3Üwa küna pwe emön chón umwes mi kul seni Kot a tongeni feffeitä lón an feiöch lón ekis chök fansoun usun efóch irä a pwük waaran, nge mwirin chök a mwittir fis önümamaw ngeni meinisin minne a ääni.

4Nöün kana ra koturuló toowaw seni leenien älillis. Ra turulong lón köpwüng nge esap wor emön epwe peniir.

5Aramas mi echik ra sooläni minne ewe chón umwes a kinii, ra mwo nge angei minne a määr leiin ekkewe iräfölüföl. Aramas mi tipemmóng ra angealó meinisin wöwün ewe chón umwes.

6Pün weires esap määritä seni lón pwül, pwal osukosuk esap pwükütä seni fönü.

7Nge aramas a upwulong lón osukosuk, usun chök möröküükün ekkei ra ässitä seni ekkei.

8Nge ika pwe ngang en; iwe, üpwe tungór ngeni Kot. Üpwe isettiw fän mesen Kot äi kana weires.

9Pün i chök a föri föfför mi tekia esap wor emön a tongeni ngafa, pwal mettóch mi amwaraar esap wor emön a tongeni älleaniir.

10I a öpüngätiw üüt wón fönüfan o opwuueló kólik lón ekkewe mälämäl.

11I a etekiatä chókewe mi tekisón o ekiietä chókewe mi letipeta pwe repwe kinamwe.

12Nge a eppeti än ekkewe mi tipächchemsoolä wiiwi, pwe pöüür resap tongeni öpwönüwetä ar kewe akkóót.

13A liäpeni chókana mi ekieki pwe ra tipächchem lón pwisin ar tipächchemsoolä, nge än ekkewe chón otupwutup öüröür epwe mwittir pwisin säpeitiir.

14Rochopwaak a toriiir nge i lerän, ra limesemeschööw leólówas usun chök lepwin.

15Nge i a chimanüw ekkewe chón wöwingaw seni feiengawen ekkewe kapas mi pöchökkül. I a amanawer seni fän ekkewe nemenem mi pöchökkül.

16Iei minne, a wor än ekkewe chón wöwingaw apilükülüköch, nge awen ekkewe chón pwüngingaw a pineló.

17Nengeni, a pwapwa emön aramas Kot a öpwüngü. Iei minne, kosap opwut än ewe mi Unusen Manaman angangen emiriit lupwen ka tipis.

18Pün inamwo are a ekinasa emön, nge a pwal pwisin finitaló ewe kinas. A awata emön, nge pöün a pwal echikara.

19I epwe chimanuk seni lón wonu feiengaw, lón fisu feiengaw esap wor och meet mi ngaw epwe toruk.

20Lón fansoun lengita i epwe angasók seni mäló, pwal lón fansoun maun i epwe amanawók seni feiengawen ketilas.

21En kopwe tümwün seni pwichikkaren chónnaw mi apasa kapasen eitengaw, pwal en kosap nuokkusiti feiengaw lupwen epwe war.

22En kopwe takiri feiengaw me lengita, o kosap osun óm kopwe nuokkusiti ekkewe maanmwachon fönüfan.

23Pün en kopwe ääni ew pwonen kinamwe ngeni ekkewe faaw lón ewe mälämäl, o ekkewe maanmwachon lón mälämäl repwe kinamwe ngenuk.

24En kopwe silei pwe imwom imw mangaku a nóm lón kinamwe. Lupwen kopwe äämwa minne óm, kopwe küna pwe esap wor och a mwöllüch.

25Kopwe pwal silei pwe noum kana repwe chómmóng o mwirimwirum kana repwe chómmóng usun fetil wón fönüfan.

26En kopwe tolong lón peias nge en mi chök pöchökkül. Kopwe wewe ngeni ew pinükün umwun wiit mi maaw lón ewe fansoun kinikin.

27Nengeni, äm aia atööpanifichi meet mi fis me mwan o küna pwe ra pwüng. Iei minne, kopwe öüseling ngeni äi kapasen öüröür o pwisin ökküw ngenuk.”

Öruuwen fansoun än Job kapas: A pölüweni Elifaz

6Mwirin Job a pölüweni o apasa:

2Amwo itä epwe tufich pwe äi keei riäfföü repwe tongeni kilo me äi feiengaw meinisin repwe iseisetä wón ew kiló!

3Pün enlet repwe fókkun chou lap seni pien arosset; iei minne üwa saropwächeech lón äi kewe kapas.

4Pün ewe mi Unusen Manaman a pekki ngeniei nöün kewe föün esefich. Nöün kewe föün esefich mi poison ra kokolong leuti. Än Kot kewe eniweniw ra tetteliló usun mwiichen sounfiu pwe repwe maun ngeniei.

5Ifa usun, esap wor äi pwüüng pwe üpwe lal? Emön dongki mi mwacho a wöüwör lupwen esap künökün anan fetil, pwal emön ätemwänin kowu a wörüwör lupwen esap wor anan.

6Ifa usun, aramas ra tongeni mwöngö och mwöngö mi nepatapat esap wor salt lón? Ifa usun a wor och nennen ewe öppünün sokuul?

7Ngang üsap mochen attapa ei sókkun mwöngö, pün a ieto äi üpwe elingaw ren.

8Amwo itä pwe ngang üpwe angei minne üwa tungór, pwe Kot epwe mwüüt ngeniei ewe mettóch ngang üwa äneänei!

9Amwo Kot epwe pwapwa ren an epwe niiei, amwo ita epwe eitiewu pöün o ömwüchchüeiló.

10Iei meet epwe efisätä äi chip, pwal iei äi pwapwa: Inamwo ika äi metek esap ükütiw, nge ngang üsap amaamäsini än Ewe mi Pin kewe kapas.

11Nge ngang esap wor äi pöchökkül pwe üpwe engngiló. Esap wor minne üpwe älla lón manawei pwe epwe öpöchökkülätä letipei pwe üpwe mósónóttam.

12Ifa usun, äi pöchökkül a usun chök pöchökkülen ekkewe faaw? Ifa usun, inisi a för seni piraas?

13Ifa usun, mi wor äi tüfich pwe üpwe pwisin älisiei, nge iei meet ngang üwa ääni apilükülük ra kösüüló seniei?

14Itä pwüngün pwe chiechien emön aramas mi nóm lón tamepich repwe kirekiröch ngeni, nge en ka ettipisiei nge esap wor óm kopwe ekis nuokkusiti ewe mi Unusen Manaman.

15Nge ngang üwa lükülük choopwa ren pwii kana, pün ra chök otupwueitä, ra usun chök ekkaan pwuupwu mi pwu fän ekkóch, nge fän ekkóch ra köüüló, ra usun chök ew pwuupwu mi säsewu,

16lupwen a teliló ewe ais mi nóm lón o a uretä ren sno mi teliló,

17nge lón fansoun pwasapwas a ükütiw le pwuupwu o lupwen a tori fansoun pwichikkar a mórótä seni lón ekkewe warawar.

18Ekkewe chón sääi ra rikiló seni aler pwe repwe küüt ünümer kólik lón ekkewe pwuupwu, nge esap wor kólik ikenan, iei minne, ra mäló lón ewe fönüpöön.

19Ekkewe chón sääi iir chón amöömö seni Tema ra kütta ekkewe pwuupwu, ekkewe chón sääi iir chón amöömö seni Sheba ra ääni apilükülük ekkewe pwuupwu.

20Nge lupwen ra tori ekkewe pwuupwu, resap küna och kólik me ikenan. Iwe, ra lichipüng o ra riäfföü pwokiten ra anómwu ar apilükülük wór.

21Iwe, pwal ämi öüwa älletätä pwe esap wor ämi älillis ngeniei. Ämi öüwa küna ei mettóch mi eniweniw o öüwa nuokkus.

22Nge pwata? Ifa usun, ngang üwa mwo tungórei kemi fän ew fäniten och liffang? Ngang üwa mwo tungór maamaw ngeni kemi fän ew pwe öüpwe aea och seni wöwümi pwe ew liffangen emichimich fänäsengesi?

23Ifa usun, ngang üwa mwo eisini kemi fän ew pwe öüpwe chimanüei seni lepöün ewe chón opwutaei. Ifa usun, ngang üwa mwo eisini kemi fän ew pwe öüpwe möönieiwu seni lepöün ewe chón eriäfföüwei?

24Ngang üwa mochen pwe öüpwe chök ngeniei ew pölüwan mi wor weweöchchün popun, mwirin, ngang üpwe fanafanaló o öüseling. Öüpwe üreniei äi üpwe weweiti meet mi mwääl ngang üwa föri.

25Kapas mi wenechchar ra men emmetek! Nge meet öüwa mochen älletätä ren ämi kapasen esiit?

26Ifa usun, öüwa ekieki pwe emön epwe lükülük ren ämi keei kapas, nge ämi mi asarongorong ngeni äi siö lón äi tamepich?

27Ämi öüwa tongeni üttüüt wón ämi öüpwe tiinaló emön mi määsen pwe epwe emön amanaw ika amöömöló emön chiechiemi.

28Nge iei, öüse mochen öüpwe nennengeniei, pün enlet ngang üsap chofona ngeni kemi.

29Öüse mochen öüsap koon künawel ngeniei. Öüsap föri meet esap pwüng! Öüpwe ekiekiöchüsäfäli minne öüwa apasa, pün ngang üwa ppetii äi iteüöch wón.

30Ifa usun, öüwa ekieki pwe a wor pwüngingaw wón tinnawei? Ifa usun, awei esap tongeni älefiila ewe popun feiengaw?”

7“Ifa usun, esap ina wiisen aramas pwe repwe angang weires wón fönüfan? Ifa usun, ränin manawen aramas esap usun chök ränin manawen emön aramas mi angang fäniten liiwin?

2Usun emön amanaw a äneänei an epwe tori lekuniól pwe epwe nóm lón nür ika usun emön aramas mi angang fäniten liiwin a ösüküsükü le awiti liwinin,

3iei usun pwal ngang üwa angei pwe ineti maram mi lamwotmwääl, pwal chómmóng pwinin riäfföü ra ewiis ngeniei.

4Lupwen üwa eiwelitiw, üwa ekieki, “Ineet üpwe pwäätä, nge ineet ewe pwiin epwe mwüch?” Iwe, üwa chök fókkun onokkin tori a räniló.

5Inisi a kuuló ren wuul me pwónópwón, ünüchchei a sangngaang o nót.”

Job a siö ngeni Kot

6“Ränin manawei ra mwittiriló lap seni mwittirin efóch äsääp än emön chón ttür. A tori mwüchchülón ränin manawei nge esap wor äi apilükülüköch.

7Äi Kot, kopwe chechchemeni pwe manawei a ew chök enienin ngasangas. Mesei resap chüen künasäfäli minne mi mwirinnö.

8Ewe maas mi nengeniei iei esap chüen nengenisäfäliei. En kopwe küttaei, nge ngang üsap chüen nóm.

9Usun ew kuchu a móróló o esap chüen nóm, iwe, iei usun emön mi feittiw lón peias pün esap chüen liwinsäfäl.

10I esap chüen liwinsäfäliti imwan, nge chón leenian resap chüen silei i.

11Iei minne, ngang üsap eppeti awei äi üpwe chök fanafanaló. Ngang üpwe kapas lón riäfföün letipei. Ngang üpwe lal lón marasen lelukei.

12Ifa usun, ngang ewe mataw ika ngang ewe mönün lemataw mi fókkun wätte ina kopwe föri pwe emön epwe wiisen mammasaei?

13Lupwen üwa ekieki pwe äi kóón wón kiei epwe echipaei, o üwa pwal sótuni äi üpwe möllükaló äi riäfföü ren äi möür,

14inamwo nge en ka eniwokkusuei lón äi ttan o eniwaei lón künäei kewe.

15Ina minne, ngang üwa fen efich än emön epwe fieei chiorei pwe üpwe mäló lap seni äi üpwe manaw nge mi iei usun inisi.

16Üwa opwut manawei, üsap mochen üpwe chüen manaw. Kopwe likitieiló lón ekkeei ekkóch chök lussun ränin manawei.

17Meet aramas mi nóm fän nemenien mäló pwe en ka etekiatä i, pwe ka koon eteneki i,

18pwe ka äämwa i iteiten lesossor o testini i iteiten fansoun?

19Pwata kosap nenne seniei o likitieiló chök tori äi üpwe oromalong chönün awei?

20Ifa usun, ngang üwa tipis? Meet ngang üwa föri ngenuk, en ewe chón mammasa aramas? Pwata ka föri pwe ngang üpwe óm leenien älleen?

21Pwata kosap chök omwusaló äi pwuupwungaw o angei seniei äi kana föfföringaw? Pün mwittir chök ngang üpwe mäló o kóón lón ewe pwül mworomwor. Iwe, en kopwe küttaei nge ngang üsap chüen nóm.

Bildad a pölüweni Job

8Mwirin, Bildad ewe re Shu a pölüweni Job o apasa:

2“Epwe ifa üküükün langattamen fansoun óm kopwe kapas usun ekkeei mettóch? Ekkewe kapas mi toowu seni awom ra usun äsäpwääl mi pöchökkül.

3Ifa usun, Kot a sorei pwüngün köpwüng? Ifa usun, ewe mi Unusen Manaman a appwóra minne mi wenechchar?

4Are noum kewe ra tipis ngeni Kot, i a esechchireló fäniten chappen ar kana tipis.

5Nge are kopwe achoocho le kütta Kot o tungór ngeni ewe mi Unusen Manaman,

6are ka limöch o wenechchar lón manawom, enlet, iei chök i epwe penuketä o epwe eliwinisäfäli ngenuk minne pwüngün pwe óm.

7Inamwo are óm feiöch a kükkün me lepoputän, nge lesópwólón epwe fókkun lapaló.

8Kopwe eisini ekkewe pilóón aramas mi akkomw o kütta meet semelaper kewe ra käeö,

9pün kich aramasen nänew chök ina pwata sisap silei och. Ränin manawach wón fönüfan ra chök mwittir móróló usun och nür.

10Ifa usun, chókana mi akkomw mwach resap öüröürók? Resap äituk seni ekkewe kapasen tipächchem seni ekkewe pilóón aramas mi akkomw?

11Ifa usun, ewe sókkun irä itan papirus a tongeni määr nge esap nóm lón leeni mi lüküchöchchön? Ifa usun, ekkewe woowo ra tongeni manaw anaie esap wor kólik ie?

12Lupwen ra chüen chök määritä o resap mwo mollotä ar repwe pöküpök, nge ra fen mwittir poputä le aiolool mwen ekkewe pwal ekkóch irä are esap wor kólik.

13Iei usun sópwóngawen chókana meinisin mi möllükaló Kot. Än emön aramas esap sile nuokkus Kot apilükülük epwe móróló.

14Iteiten meet i a anómwu an apilükülük wón a chök mwittir takkäi, meet i a apilükülüküw a wewe ngeni ew türün linnä.

15A ünneni an türün linna, nge esap nüküchchar, a kömwöch wón nge esap mwöch.

16Ewe aramas esap sile nuokkus Kot a usun itä nge a pöchökkül usun efóch irä mi määröch a nóm fän tinen akkar. A emeresaló palan kana wón ewe tännipi.

17Waaran kana ra pwükütiw leiin ew ioien faaw o ra ömwöchünükü ewe irä.

18Nge lupwen ewe irä a üttütä seni lón leenian, mwirin, esap wor emön epwe silei pwe efóch irä a piin nóm ikenan.

19A ina sópwólón manawen ewe irä. Iwe, pwal ekkóch irä repwe määritä seni ewe pwül pwe repwe ekkesiwili lón leenian.

20Enlet Kot esap pöütaló emön aramas mi manaweni manawen pwüng, ika öpöchökküla pöün ekkena chón föfföringaw.

21I epwe oura awom ren takir me tinnawom ren mweireiren pwapwa.

22Nge chókewe mi opwut en repwe pwölüló ren ar sääw o imwen ekkewe aramasingaw resap chüen nóm.”

Job a pölüweni Bildad

9Mwirin, Job a pölüweni o apasa:

2“Enlet ngang üwa fen silei pwe minne ka apasa a pwüng. Nge epwe ifa usun än emön aramas epwe tongeni küna pwüng me fän mesen Kot?

3Are emön aramas a mochen epwe köpwüng ngeni Kot; iwe, esap tongeni an epwe pölüweni ew chök me leiin an kewe ngöröwün kapas eiis.

4Pün Kot a tipächchem lón an ekiek, a manaman lón an pöchökkül. Iö epwe tongeni wiil are epwe üüngeni?

5I a ömwökütü ekkewe chuuk nge esap akkomwen eisiniir, o a ölüwekiiretä lón an soong.

6I a ächechcha fönüfan o ömwökütü seni lón leenian, a pwal föri pwe üran kana repwe chechchech.

7I a kapas ngeni ewe akkar; iwe, esap tin; i a pwal eppetaló saramen ekkewe füü.

8I chök a emeresaló ekkewe läng o fätäl wón ekkewe nónóón lemataw.

9Kot a föri ekkewe füü iter Uwölö, Ölüwöl me ekkewe Mweeriker me pwal ekkewe mwiicheichen füü mi nóm öör.

10I a föri mettóch mi tekia esap wor emön a tongeni weweiti. I a föri ekkewe manaman esap wor emön a tongeni älleani.

11Are i a pwereló seni ünükki, üsap tongeni küna i, lupwen a luuseniei üsap tongeni äpereni.

12Are i a tiinato mäló pwe epwe turufaló emön, iö epwe tongeni öküätiw i? Iö epwe tongeni apasa ngeni i, ‘Meet na ka föri?’

13Kot esap ömwöchätiw an soong. Ekkewe mwo mwiichen chón älisi Rahab nge ra chapachapetiw órun pachapachan.

14Epwe ifa usun äi üpwe tongeni pölüweni Kot? Epwe ifa usun äi üpwe tongeni kütta ika menni sókkun kapas üpwe nöünöü le wiipinepin ngeni?

15Pün ikamwo pwe ngang üwa pwüng, nge ngang üsap tongeni pölüweni i. Ngang üwa chök tongeni tungór ngeni neii we Souköpwüng pwe epwe ümöümöch ngeniei.

16Ikamwo ngang üpwe kökköri Kot o i epwe pölüweniei, ngang üwa lükü pwe i esap öüseling ngeni äi kewe kapas.

17Pün i a ataatakkisiei ren ew mölümöl o achómmóngaló kinasei nge esap wor popun.

18I esap mwüüt ngeniei pwe üpwe angasangas, nge a oura manawei ren marasen riäfföü.

19Ika epwe och minen okkufa fengeni pöchökkül; nengeni, i a koon pöchökkül! Ika epwe och minen köpwüng; iwe, iö epwe tongeni tiiti i pwe epwe feitto?

20Inamwo ika ngang üwa pwüng, nge awei epwe atoowu pwüngün pwe ngang üwa tipis. Inamwo ika ngang üwa unusöch lón manawei, i epwe älletätä pwüngün pwe ngang üwa föfföringaw.

21Inamwo ika ngang üwa unusöch lón manawei, nge esap lifilifil mereei pün ngang üwa opwut manawei.

22Chón pwüng me chón föfföringaw ra chök wewe fengen meren. Ina pwata ngang üwa apasa, “I a niipökü emön mi unusöch lón manawan me emön mi föfföringaw.

23Lupwen ew määlap a mwittir wareto, i a takiri än ekkewe chón pwüng siöngaw lón ar apilükingaw.

24Lupwen ew fönü a tolong lepöün ekkewe aramasingaw, i a pwölüweló wón mesen ekkewe souköpwüng o föri pwe resap ääni wenechchar. Are esap i; iwe, iö chök a föri?

25Ränin manawei ra mwittir süüló, ra mwittir seni emön chón ssä. Ra mwittir ässiló nge esap wor och pwapwa lóór.

26Ra süüseniei usun chök mwittirin kana waa mi för seni ewe irä papirus, ra mwittiriló usun chök mwittirin emön ikel mi ässitiw wón liapan.

27Are üpwe apasa, ‘Ngang üpwe möllükaló äi lal, ngang üpwe siwili wóówón wón mesei o üpwe emelimen,’

28ngang üwa chüen niweiti äi kewe riäfföü meinisin, pün ngang mi silei pwe en kosap anómwuei lón tettelin aramas esap wor ar tipis.

29Pwokiten a fen pwüngüló pwe ngang üwa tipis, iwe, pwata ngang üpwe olussumwääliei le achoohcho ngeni?

30Ikamwo ngang üpwe limetiei ren soop o limeti peii ren sarasko pwe repwe fókkun limöch,

31nge Kot epwe chök oturuweilong lón ew pwaang mi pwokak. Iwe, ngang üpwe fókkun limengaw, ina pwata pwisin üfei kewe mwo nge repwe opwut ngang.

32Pün Kot esap emön aramas mi nóm fän nemenien mäló usun ngang pwe üpwe tongeni pölüweni i ika aipwe tongeni ämesemes fengen lón köpwüng.

33Are epwe wor emön epwe chón afföör lefiileem, emön epwe tongeni ochufengeni keem,

34emön epwe ösüüweló seniei wókun Kot we, pwe nuokkusun esap chüen eniwokkusuei,

35mwirin, ngang üpwe tongeni kapas ngeni nge üsap nuokkusiti i, pün ngang üsap tongeni pwisin föri ei.”

Än Job tungór ngeni Kot

10 “Ngang üwa niopwutäsini pwisin manawei. Iei minne, ngang üpwe mwüüt ngeni äi üpwe fókkun eneen le lal. Ngang üpwe atoowu äi kapas fän marasen lelukei.

2Ngang üpwe apasa ngeni Kot: Kosap öpwüngaló pwe ngang üwa tipis, nge kopwe pwääri ngeniei meet kana otuttur en ka ettipisiei wón.

3Ifa usun, ka pwapwa ren óm eriäfföüei? Pwata ka opwut ngang förien pöum nge ka emelimen ren än ekkewe aramasingaw akkóót?

4Ifa usun, mesom ra usun mesen aramas? Ifa usun, ka küna mettóch usun meet emön aramas a küna?

5Ifa usun, ränin manawom ra usun ränin manawen aramas? Ifa usun, ierin manawom ra usun ierin manawen aramas mi mwochomwooch,

6pwe ka atapwanapwan le kütta äi kewe föfför mi ngaw o atööpääni äi kewe tipis?

7Nge en ka silei pwe ngang üsap tipis, esap pwal wor emön a tongeni chimanüei seni lepoum.

8Pöum ra ouluuluei o föriei. Ifa usun, en kopwe kul seniei o niieiló?

9Üwa tungór ngenuk pwe kopwe chechchemeni pwe en ka ouluuluei usun pwül. Ifa usun, kopwe pwal mwittir ewilisäfäliei ngeni pwül mworomwor?

10Ifa usun, sap en ka niinieiwu usun milik o öppülüsüei pwe üpwe usun chiis mi pweteete,

11ka öüföüfa ngeniei fituk me ünüchchei o ka ochufengeni inisi ren chüü me ekkewe selin lesópwun fituk?

12En ka fang ngeniei manaw o pwääri ngeniei óm tong enlet, en ka mammasa ngüni lón óm sópweló le nemeni me tümwünü akkóóten minne ra fis lón manawei.

13Nge iei meet en ka aopaló lón lelukom. Iei ngang üwa silei pwe iei meet en ka akkóóta lón óm ekiek:

14Are ngang üwa tipis, en kopwe künaei o kosap likitaló óm kopwe ngeniei liwinin äi kana pwuupwungaw.

15Are ngang üwa föfföringaw, iwe, a ifa me feiengawei! Nge ika mwo esap wor tipisi, ngang üsap tongeni chimwetä, pün ngang üwa uren sääw o kokotiw lón äi riäfföü.

16Are ngang üpwe chimwetä, en kopwe operiei usun emön laion a operi liapan, kopwe pwal sópweló le pwääri óm kewe manaman pwe üpwe feiengaw reer.

17En ka tiinato chón pwärätä mi fö pwe repwe üüngeniei, ka alapaló óm soong ngeniei. Ka chök tittiinato chómmóng mwiichen sounfiu pwe repwe fiu ngeniei.

18Pwata ka fen atööweiwu seni lón än inei we leenien mönükól? Üwa äneän pwe amwo üwa fen chök mäló me mwen än mesen aramas repwe künaei.

19Epwe fen mwirinnö ika itä pwe üse fen fis. Epwe fen mwirinnö ika itä üfen chök toowu seni ewe leenien mönükól o tolong lón peais!

20Ifa usun, ränin manawei kana mi chök chókükkün resap le arap ngeni repwe mwüchchüló? Kopwe likitieiló pwe üpwe ääni ekis fansoun pwapwa,

21me mwen äi üpwe feilló ngeni ewe leeni ia üsap tongeni üpwe liwinisäfäl seni, ngeni ewe fönüen rochopwaak me nürün mäló,

22ngeni ewe fönüen rochokkichin rochopwaak, fönüen nürün mäló me kókkótóngaw, ia saram mwo nge a wewe ngeni rochopwaak me ie.”

Zofar a pölüweni Job

11 Mwirin, Zofar ewe re Naamah a pölüweni o apasa:

2Ifa usun, esap wor emön epwe pölüweni ekkeei kapas mi chómmóng? Ifa usun, a tongeni leteló pwe emön aramas a pwüng ren chök an kapaspaat?

3Ifa usun, óm lalechööw epwe föri pwe aramas repwe chök fanafanaló? Ifa usun, lupwen ka ääni kapasen turunufas, esap wor emön epwe öpwünguk?

4Pün en ka apasa ngeni Kot, ‘Minne ngang üwa lükü esap wor mwäälliir, pwal ngang üwa limöch me fän mesom.’

5Nge ngang üwa änean pwe amwo Kot epwe kapas pün epwe suuki awan o ürenuk meet i a ekieki,

6o epwe pwääri ngenuk ekkewe mwónómwónen tipächchem, pün tipächchem mi let a wor ruu peekin. Iei minne, en kopwe silei pwe än Kot öpwünguk a fókkun kis seni meet mi pwüng ngeni pwe ina üküükün liwinin óm tipis.

7Ifa usun, en ka ekieki pwe kopwe tongeni ngafa öüküükün alóllólun än Kot kewe mwónómwón? Ifa usun, en ka ekieki pwe kopwe tongeni weweiti öüküükün tekian ewe mi Unusen Manaman?

8Ei sókkun silelap a tekia seni läng. Meet en ka tongeni föri? A alóllóól seni ewe leenien sootup. Meet en ka tongeni silei?

9Öükükün ei sókkun silelap a langattam seni fönüfan o chöölap seni mataw.

10Are i epwe feitto o atolongók lón kalapwuus, nge mwirin epwe kööruketo ngeni köpwüng, iö epwe tongeni eppeti i?

11Pün i a silleni ekkana aramas mi lamwotongaw. Lupwen i küna minne mi ngaw, ifa usun, esap ekieki usun?

12Nge are epwe tüfich pwe emön dongki mi mwacho epwe nöünätiw emön aramas; iwe, ina fansoun epwe pwal tüfich pwe emön aramas mi pöön lón möküran epwe miriit.

13Are kopwe amollätä lelukom o eitiewu pöum ngeni Kot,

14are kopwe pöütaló ewe tipis mi nóm lón pöum o kosap mwüüt ngeni föfföringaw epwe nóm lón imwom,

15mwirin, kopwe ännetäi mesom nge kosap sääw, kopwe üppós nge kosap nuokkus,

16pün kopwe fókkun möllükaló óm riäfföü. Kopwe chechchemeni óm riäfföü nge epwe chök usun kólik a fen pwuuló.

17Lón manawom epwe saramaram lap seni saramen leólówas. Ikamwo mi wor och rochopwaak lón manawom, nge kopwe usun chök saramen lesossor.

18Kopwe nónnómöch, pwokiten a wor óm apilükülüköch. Ewer, Kot epwe eppeti senuk feiengaw o fang ngenuk kinamwe.

19Kopwe eiwelitiw nge esap wor emön epwe eniwokkusuk. Iwe, chómmóng aramas repwe küttók pwe kopwe älisiir.

20Nge ekkewe chón föfföringaw repwe apilükingaw, esap wor ia repwe süüló ie. Ar apilükülüköch epwe wiliti ngasepwichin apilükingaw.”

Job a pölüweni Zofar

12 Mwirin, Job a pölüweni o apasa:

2“Ese mwääl seni, ämi chök aramas mi tipächchem. Iwe, lupwen öüpwe mäló, tipächchem epwe fitikemi le feilló.

3Nge ngang mi wor äi weweöch usun chök pwal ämi, ngang üsap kis faami. Iö esap silei ekkeei mettóch meinisin ämi öüwa kapas usun?

4Chiechiei kana ra takiriei. Ngang emön mwän mi kööri Kot nge i a pölüweniei. Ngang emön mwän mi wenechchar o pwüng, nge iir ra takiriei.

5Aramas mi nóm lón nükünüköch ra turunufasei chókana mi nóm lón riäfföü. Ra tiini kana aramas mi arap ngeniir pwe repwe turuló.

6A wor kinamwe lón imwen ekkewe chón soolä, ra pwal nónnómöch, inamwo ika ra asoonga Kot. Iir chókewe ra ekieki pwe ra pöchökkül usun chök Kot.

7Nge kopwe eisini ekkewe maan pwe repwe äiti ngenuk. Kopwe eisini ekkewe maansüüsü pwe repwe aporausa ngenuk.

8Kopwe eisini ewe pwül pwe epwe öüröürók, kopwe pwal mwüüt ngeni ekkewe ikenen leeset pwe repwe kapas ngenuk.

9Pün iir meinisin ra silei pwe äi feiengaw a feitto seni pöün ewe SAMOL.

10Pün manawen iteiten mettóch meinisin mi manaw me enienin än aramas ngasangas ra nóm lepöün Kot.

11Ifa usun, sap ina än ewe seling angang pwe epwe älefiila lefiilen kapas a rongorong, usun chök pwal än ewe chönnaw angang pwe epwe älefiila lefiilen nennen mwöngö?

12Tipächchem a nóm ren ekkewe chinlap. Miriit a nóm ren emön mi manaw lón chómmóng ier.

13Nge tipächchem enlet me manaman ra nóm ren Kot. I a ääni öüröür me weweöch.

14Are i a ataetiw och mettóch, ewe mettóch esap tongeni epwe försäfäl. Are i a kalapwusei emön aramas, ewe aramas esap tongeni mwusóló.

15Are i a ömwöchüsäfäli üüt, iwe, epwe fis pwasapwas, nge are i epwe esechchaló ekkewe kólik, iwe, kólik epwe pwölüweló fönüfan.

16Pöchökkül me wiil ra nóm ren Kot. Ewe chón tupwuló me ewe chón otupwutup ra nóm fän pöchökkülen an nemenem.

17I a angei seni ekkewe chón älillis lón köpwüng ar tüfichin filätä meefier mi mwirinnö, i a föri pwe ekkewe souköpwüng ra föri föfförün chón umwes.

18I a pwiliti seni ekkewe king ewe üfen king. A fööti ngeni sääl wón wänüüküür o emmwenireló.

19I a angei seni ekkewe souasór pöchökkülen wiiser o asapwilätiw chókana mi nóm lón pöchökkülen nemenem lón fansoun langattam.

20I a afanafanalói ekkewe souöüröür aramas ra anómwu ar apilükülük wóór o angealó miriit seni ekkewe souakkomw.

21I a niinätiw itengaw wón ekkewe aramas tekia o äwesi än ekkewe chón pwora pöchökkül.

22I a särifaló ekkewe mwónómwón mi opoló lón rochopwaak o uwato saram ngeni ewe leenien rochopwaak mi alóllóól.

23I a etekiatä ekkewe mwüü, nge mwirin i a pwal ataareló. I a äwätteló ekkewe mwüü, nge mwirin i a föri pwe chón ekkewe mwüü repwe toropasfeil.

24I a angei seni ekkewe samolun fönüfan ar miriit o likitireló pwe repwe tókótókfeil lón ew fönüpöön ia esap wor aal ie.

25Ra limesemeschööw lón rochopwaak pün esap wor saram. I a föri pwe repwe taroporopfeil usun chón pwulaas.”

13 “Nengeni, mesei ra fen küna ekkeei mettóch meinisin me mwan, selingei ra pwal rongorong o üwa weweiti meet öüwa apasa.

2Ämi öüwa silei usun chök pwal üküükün meet ngang üwa silei. Öüsap lap seniei lón ämi sile.

3Nge ngang üwa äneän pwe amwo itä üwa fen kapas ngeni ewe mi Unusen Manaman. Ngang üwa mochen pwe aipwe eiifengen me Kot lón köpwüng.

4Pün ämi öüwa eitengawaei ren kapas chofona, ämi sousäfei mi lamwotongaw, ämi meinisin.

5Amwo itä öüpwe fen chök fanafanaló. Pün ngeni kemi, ämi fanafanaló ina ämi tipächchem.

6Iei öüpwe öüseling ngeni äi kewe kapasen äniini, öüpwe äfälli äi kewe kapasen tungór.

7Ifa usun, ämi öüwa penätä Kot ren kapas chofona? Ifa usun, öüwa penätä i ren kapasen äniini esap wenechchar?

8Ifa usun, öüwa mochen penätä Kot ren ämi kapasen pwärätä mi lifilifil ngeniei? Ifa usun, öüpwe penätä Kot o äniini fänitan lón köpwüng?

9Are Kot epwe etittina kemi, ifa usun, epwe küna och mi mwirinnö reemi?

Ifa usun, öüwa ekieki pwe öüpwe tongeni otupwu i usun chök mecheresin ämi otupwu emön aramas?

10Apwi, i epwe fókkun öpwüngü kemi are öüpwe lifilifil le peni emön aramas lemwónómwón pwokiten i emön aramas mi öüchchea.

11Ifa usun, an manaman esap efisätä nuokkus lón lelukemi? Ifa usun, ämi nuokkusiti i esap püngütiw wóómi?

12Ämi kewe kapasen emiriit ra lamwotongaw usun chök falangen ekkei, nge ämi kana kapasen pölüwen ra apwangapwang usun chök sepi mi för seni pwül.

13Öüpwe fanafanaló o mwüüt ngeniei pwe üpwe kapas. Mwirin, inachök ika meet epwe fis ngeniei.

14Ewer, ngang üpwe anómwu manawei lón pwisin peii o apasa meet ngang üwa wesewesen ekieki.

15Ika mwo Kot epwe niiei, nge ngang üsap witiwit. Ngang üpwe pwisin penätä äi kewe föfför me fän mesan.

16Nge iei meet epwe amanawaei: pwe sap ngang emön aramasingaw, pün are ngang emön aramasingaw, iwe, üpwe koturuwu seni fän mesan.

17Öüpwe öüselingöch ngeni meet ngang üpwe apasa. Öüpwe mwüüt ngeni selingemi epwe etillonga meet ngang üpwe apasa.

18Nengeni, iei ngang üwa amollätä äi köpwüng. Ngang mi silei pwe epwe toowu pwüngün pwe ngang üwa pwüng.

19Iö a tongeni äniini ngeniei wón ei? Are öüpwe tongeni älletätä pwe ngang üwa mwääl, mwirin, ngang üpwe chök fanafanaló tori üpwe mäló.”

Än Job iótek

20“Äi Kot, mi wor ruu mettóch ngang üpwe tungórek, mwirin, ngang üsap opoló senuk.

21Kopwe ösüüweló pöum seniei o ükütiw le eniwokkusuei ren óm eniweniw.

22Mwirin, kopwe kökkööriei; iwe, ngang üpwe pölüweni, ika, en kopwe mwüüt ngeniei pwe üpwe kapas, nge en kopwe pölüweni.

23Ifa üküükün äi kewe föfföringaw me äi kewe tipis ngang üwa föri? Kopwe pwääri ngeniei äi pwuupwungaw me äi tipis.

24Pwata ka aopaló wón mesom seniei? Pwata ka anómwuei lón tettelin emön en ka opwut?

25Ifa usun, kopwe eniwokkusuei ngang emön mi usun chök echö chöön irä mi ässifeil ren äsäpwääl? Ifa usun, kopwe tapweriei, ngang emön mi usun chök fetilippwas?

26En ka makkeetiw ekkewe kapasen tipingeniei mi fókkun maras o ka ukun ngeniei chappen äi kewe föfföringaw üwa föri leölüwöli we.

27En ka ökkükalong pachapachei lefiilen paap. En ka änenna fichi äi kewe ääl meinisin. En ka eipwa meinisin lerasen ipwen pachapachei.

28Iwe, ngang ätewe inisi a kirouló usun och mwüüch mi kirow, usun echö üüf a taaló ren än wönütö eni.”

14 “Kich aramas meinisin mi upwutiw seni fefin sia chök manaw lón fansoun mwochomwooch, nge manawach a uren osukosuk.

2Manawach a usun epö pöön irä a mmas lón ew chök fansoun, nge mwirin a pwasaló. Manawach a usun nürün ew kuchu, a mwittir mörukóló.

3Kot, pwata kopwe pwal aosukosukók le nengeni ei sókkun aramas? Pwal pwata kopwe aosukosukók óm kopwe mochen köpwüng ngeniei?

4Iö a tongeni föri limöch lón emön mi upwutiw nge mi limengaw? Esap wor emön!

5En ka fen öpwüngaló chök me mwan üküükün langattamen manawen emön aramas. En ka fen silei fitu maram emön aramas epwe manaw lón o ka fen öükaaló üküükün pwe esap tongeni lap seni ewe öüküük.

6Iei minne, kopwe ngeni keem ekis äm fansoun asöösö. Kopwe säpeló seni keem fän óm soong. Äm aia usun ekkana aramas mi angang fäniten liiwin, iei minne, kopwe mwüüt ngeni keem pwe aipwe äwesaló ewe angang en ka ngeni keem.

7Are efóch irä epwe pöküpöküló, mi wor apilükülük pwe epwe pwal fasarsäfäl o palan mi fö repwe pwüküwu.

8Inamwo are waaran kana ra minen lóóm me lón ewe pwül o populapan we a kirow,

9nge lupwen epwe färeni pwollen ewe kólik, epwe mwittir fasar o öpwükawu palan usun efóch irä mi fö.

10Nge lupwen aramas ra mäló, pöchökküler meinisin a pöütüló. Lupwen a mwüchchüló ar ngasangas; iwe, ia ra nóm ie?

11Usun kólik a pwasatä seni lón ew nóómwun kólik ika usun ew chaanpwuupwu a mórótä lupwen fansoun pwasapwas,

12ina usun aramas ra mäló, nge resap chüen pwäätäsäfäl. Resap pwäätä, resap pwal pwök seni ar möür tori än ekkewe läng resap chüen nóm.

13Amwo kopwe chök aopaei ren ekkewe mi mäló lón ewe leenien sootup o möllükieiló ikenan tori epwe wes óm soong. Nge kopwe chök esissila noum pwinin maram pwe kopwe ekiekisäfäli usi!

14Are emön aramas a mäló, ifa usun, epwe pwal tongeni manawsäfäl? Ei ekiek epwe ngeniei äi apilüköch. Iwe, lón unusen ränin äi angang weires, ngang üpwe witiwit tori äi fansoun ngasaló epwe wareto.

15En kopwe kööriei, nge ngang üpwe pölüwenuk, en kopwe pwositiei, ngang förien pöum en ka föri.

16Pün me mwirin, en kopwe älleani iteiten ipweipwen pecheei, nge kosap änenna äi kana tipis.

17Äi kana pwuupwungaw repwe tükütüküló lón ew tuuk. En kopwe pwölüweló äi tipis.

18Nge usun ew chuuk a söönüló o taatakkisitiw, pwal usun eföw faaw wätte a turutiw seni leepökün ew achaw,

19pwal usun kólik a omuukaló ekkewe faaw me öütöüten pwuupwun püngün üüt a pwuuraló pwülün fönü, iei usun en ka ataeló än aramas apilükülüköch.

20Iteiten fansoun, en ka okkufu aramas; iwe mwirin, ra mörukóló. En ka angngawaló lapalapen inisiir o tiinireló ngeni ewe leenien mäló tori feilfeilló chök.

21Resap chüen silei are nöüür kana mwän ra määritä o tolong lón iteüöch ika kokotiw lón itengaw. Resap chüen küna usuur.

22Ra chök meefi ar metek lón pwisin inisiir o pwisin iir chök ra letipeta.”

Elifaz a pölüweni Job

15 Mwirin, Elifaz ewe re Teman a pölüweni o apasa:

2Are pwüngün pwe en emön mwän mi tipächchem, iwe, kosap ääni ei sókkun kapasen pölüwen mi chök pöön. Esap wor och minne ka apasa, pün mi chök lamwotmwääl.

3Esap pwüng óm kopwe äniini wón kapas esap wor lamwotan ika wón fós esap wor öüchchean.

4Ifa usun, esap wor óm nuokkus Kot, kosap pwal meniniti i?

5Òm kana tipis ra äiti ngeni awom meet kopwe apasa. Òm kapas ra lóngólóng wón óm angangöch le ääni kapasen otupwutup.

6Pwisin awom a ettipisuk nge sap awei, pwisin tinnawom ra pwärätä pwe ka tipis.

7Ifa usun, en äemönün aramas mi upwutiw? Ifa usun, en ka fen upwutiw me mwen än ekkewe chuuk ra för?

8Ifa usun, en ka nóm o öüseling ngeni än Kot mwiichen pwüngüpwüng mi mwónómwón? Ifa usun, en chök ka ääni tipächchem?

9Meet en ka silei nge äm aisap silei? Meet wewe a wor reemw, nge esap wor reem?

10Ekkewe mwän a pwecheló meeten mökürer me ekkewe chinlap ra nóm wón äm peekin, iir ekkewe mwän ra chinlap seni semom we.

11Ifa usun, kosap menemenöch ren än Kot kewe kapasen echipechip, ren ekkewe kapas äm aia apasa ngenuk fän pweteete?

12Pwata ka mwüüt ngeni letipom epwe nemenukoló? Pwata mesom ra märätittin?

13Iei popun ka kusufawu óm lingeringeriti Kot o atoowu ekkeei sókkun kapas seni lón awom.

14Meet aramas pwe i epwe limöch? Ika meet emön mi upwutiw seni emön fefin pwe i a tongeni an epwe pwüng?

15Are Kot esap lükülüküw nöün kewe mi pin, pwal are ekkewe mwo läng nge resap limöch me fän mesan,

16iwe, epwe fen ifa usun ren emön aramas i mi enniopwut me limengaw mi kaakaiti föfföringaw usun an kaakaiti kólik!

17Are kopwe öüseling ngeniei, ngang üpwe pölüwenuk seni pwisin nónnómwi. Kopwe mwüüt ngeniei pwe üpwe aporausa ngenuk meet ngang üwa fen küna.

18Ngang üpwe ürenuk meet ekkewe aramas mi tipächchem ra fen aporausa, nge resap tükümaló och minne ra rong seni semelaper kewe,

19iir chókewe ra fönüweni ewe fönü me mwen än ekkewe chón ekis ra war.

20Aramasingaw ra chök nóm lón metekin riäfföü lón unusen ränin manawer meinisin.

21Nuokkus mi wätte a pwellireló. Lón mwo fansoun kinamwe nge ra nuokkusiti än ekkewe chón ninni repwe efeiengawer.

22Resap mwo nge mwenin ar repwe toowu lón rochopwaak pün ra nuokkus are emön epwe niireló.

23Ra chök tókótókfeil pwe repwe küüt eneer mwöngö o ra eiis, ‘Ifa enei mwöngö?’ Iir ra silei pwe feiengaw a ammol fäniter.

24Ewe ränin rochopwaak a eniwokkusur. Ra nóm lón riäfföü me öürek, usun emön king fäniten än ekkóch repwe maun ngeni.

25Pün iir ra ächewechewa pöüür ngeni Kot o öppölüwa ewe mi Unusen Manaman.

26Ra kömwöch ar pisekin eppet lón maun mi malüül o säpuropur ngeni Kot.

27Ekkeei aramasingaw ra kitinnup o pisekisek,

28nge ar kewe telinimw repwe taaló. Iwe, repwe nónnóm lón ekkewe imw mi koturuló mi chök arap ngeni ar repwe taatiw.

29Iwe, resap chüen sópwósópwóló le pisekisek. Wöwür esap nónnómofóch, pisekir kana resap pwal chüen meresfeil wón fönüfan.

30Resap tongeni süüseni ewe rochopwaak. Repwe usun efóch irä, palan kana ra kareló ren ekkei mi ngetenget. Iwe, enienin äsäpwäälin awen Kot epwe usiireló.

31Amwo resap pwisin otupwur ren ar anómwu ar apilükülük wón wöw mi pöön. Ra chök pwisin otupwuretä, pün repwe angei liwinir nge epwe chök pöön.

32Repwe mäló lupwen fansoun pöchökkülen manawer, nge meinisin minne ra lükülüküw repwe móróló.

33Repwe usun efóch irän wain uwaan kana ra fen kinikin nge i resap mwo nup, repwe pwal usun efóch irä olif pöön irän kana ra mworotiw pwe esap mwo fis föün.

34Pün chókewe resap nuokkusiti Kot repwe wewe ngeni och pwül esap wor och epwe tongeni määr lón. Imweer kana mi pisekisekiló ren liffangen emichimich repwe karaló ren ekkei.

35Repwe pwoopwoäsini osukosuk o nöünätiw minne mi ngaw. Leluker a amollätä minne mi otupwutup.”

Job a pölüweni Elifaz

16Mwirin, Job a pölüweni o apasa:

2“Ngang üwa fen rongorong chómmóng sókkun kapas usun ekkeei me mwan. Ämi öüwa chón öüröür mi fókkun lipwäkingaw, ämi meinisin!

3Ifa usun, resap mwüch ämi kewe kapas mi pöön usun chök äsäpwääl? Meet ngang üwa apasa ina öüwa fen asoonga kemi o öüwa sópweeló le ääni ekkeei sókkun pölüwen?

4Ngang mi tongeni äi üpwe apasa ekkeei chök pwal kapas ämi öüwa apasa, are ämi öüpwe nóm lón leeniei. Ngang üpwe tongeni äi üpwe pwal ochukätä äi kapasen esiit ngeni kemi o lüülüti mökürei ngeni kemi.

5Nge esap ina meet ngang üpwe föri. Kapasen awei epwe öpöchökkülakemiitä. Kapasen echipechip mi toowu seni tinnawei epwe awarato ämi ngasatä.

6Ikamwo üpwe pwisin penieitä, äi letipeta esap wes. Are ngang üpwe chök fanafanaló, äi metek esap ükütiw.

7Enlet, iei Kot a apwangapwangaeiló. I a arosaló unusen chón leimwei meinisin.

8I a föri pwe inisi a ppwach. Iwe, ei a fis pwe och minen pwärätä. Äi kichüüchüló a pwärätä pwe iei älelleten minne aramas ra apasa pwe liwinin äi tipis.

9Kot a opwut ngang o ataatakkisi inisi lón an soong. I a assüngürü ngiin ngeniei. Ewe chón pölüweniei a ettina mesan o newenewen ngeniei.

10Aramas ra akkamasaaw le ngääriei. Ra turunufaseei le pösapeei, ra ochufengeniir pwe repwe üüngeniei.

11Kot a esechchieilong lepöün ekkewe aramas mi föfföringaw, i a oturueilong lepöün ekkewe aramasingaw.

12Ngang üwa nóm lón kinamwe, nge i a ataatakkisiei. I a pwal turufi üwei o apachchaei. Mwirin, a öüweitä pwe üpwe an leenien älleen.

13I a likäppichi ngeniei nöün kewe föün esefich seni pwellin ünükki. I a äppwera fäileewai kewe, a niinätiw marasei wón pwül, nge esap tongeei.

14I a ekkeliwin le ekinasaei. I a säpwuropwur ngeniei usun emön sounfiu.

15Ngang üwa móót fän üfei üüf seni tuuk o üwa pölüw ngeni ünüchchei mi pwónópwón, üwa pwal opwurätiw mökürei lón pwül mi mworomwor.

16Wón mesei a wóparapar ren äi kechiw, nge wón öppölün mesei ra chólukkich.

17Iei mwo nge peii esap föri och angangen mwänesol o äi iótek a limöch.

18En fönüfan, kosap pwölüweló chaai! Amwo äi siö fäniten älemöön chaai esap ükütiw tori repwe pölü.

19Enlet, iei mwo nge mi wor neii chón pwärätä mi nóm läng, neii we chón peniei mi nóm peekitä.

20Chiechiei kewe ra turunufaseei, chönün mesei ra supwutiw lón äi kechiw ngeni Kot.

21Amwo epwe wor emön epwe afföör lefiilen Kot me ngang, usun emön aramas a afföör lefiilen chiechi.

22Pün mwirin chök ekkóch ier ngang üpwe feilló lón äi sääi wón ewe aal ngang üsap liwinsäfäl seni.”

Job a sópweló le pwisin penätä

17 “Ngüni a taatakkis, a chök arap ngeni äi üpwe mäló, ewe peais a mollotä fänitei.

2Enlet a wor chón turunufas ra nóm pwellin ünükki. Mesei a chök eneen le nennengeni ar ämängawaei.

3Äi Kot, pwisin en kopwe neii chón ölükülükü le pwon fänitei pwe ngang üwa pwüng, pün iö chök epwe tongeni pwon fänitei?

4En ka pineeló ar ekiek pwe resap wewe; iei minne kosap mwüüt ngeniir pwe repwe wiil.

5Are emön aramas a amaamäsini chiechian kana fäniten an epwe angei liwinin, nöün kana repwe mään echik.

6Kot a föri pwe ngang üpwe uren äkkäpi me leiin aramas, ngang emön mwän aramas ra attufetä wón mesei.

7Pwal mesei a topwutopwuló pwokiten äi kechiw, nge kifetin wón inisi meinisin ra usun chök nürün och mettóch.

8Ekkewe aramas mi wenechchar ra weitifengeniir lupwen ra künaei. Nge ekkewe chón pwüng ra üütä o pölüweni chókewe resap älleasochisi Kot.

9Inamwo nge ekkewe chón pwüng ra chök föri minne mi pwüng, nge chókewe mi limelimöch leluker ra chök pöppöchökküleló.

10Nge ämi meinisin öüpwe feitto o sótunisäfäli le kapas, pün ngang üsap küna emön aramas mi tipächchem me leiimi.

11Ränin manawei ra fen luuló, äi apilüköch ra móróló, pwal mwo nge mochenin letipei ra taaló.

12Ekkeei aramas ra sorei minne mi let. Ra apasa pwe pwiin ina rän, nge rän ina pwiin.

13Are ngang üwa apilükülüküw ewe leenien sootupw pwe epwe ina imwei, are üpwe emeresawu kiei lón rochopwaak,

14are ngang üpwe apasa ngeni ewe pwangen peias, ‘En semei,’ pwal ngeni ewe wuul pwe, ‘En inei,’ ika ‘En fefinei,’

15mwirin, ia a nóm ie äi apilükülüköch? Iö epwe tongeni küna och apilükülüköch fänitei?

16Ifa usun, äi apilükülüköch epwe fitieitiw ngeni ekkewe asamen tittin ewe leenien sootup? Ifa usun, äm äipwe mwineppökütiw lón ewe pwül mworomwor?”

Bildad a pölüweni Job

18 Mwirin, Bildad ewe re Shu a pölüweni o apasa:

2“Ineet en kopwe ükütiw le ääni ekkeei sókkun kapas? En kopwe emirituk le kapas are ka mochen pwe sipwe kapas fengen.

3Pwata en ka ekieki ngeni keem pwe äm aia wewe ngeni maan? Pwata en ka meefätä pwe äm aia tiparoch?

4En ka tongeni üttawu meeten mökürom lón óm soong, nge Kot esap apöönnü fönüfan fänäsengesum ika ömwökütü achaw seni lón leenian fänitom.

5Ewer, a chüen let pwe saramen emön aramasingaw a kunuló, ngetengeten an ekkei a ükütiw le ttin.

6Ewe saram lón imwan imw mangaku a wiliti rochopwaak, nge ewe lamp mi nóm ünükkün a kunuló.

7Ewe aramasingaw a ipweones le sä pün a kisikiisiló pöchökkülan. Pwisin an kana rawangaw ra föri pwe i epwe turuló.

8Pün pecheen ra fiif lón ew cheew. A ipwelong lón ew likottup.

9Ew ssär a fórusaló epilipilin pachapachan, i a wo lón och chünnümei.

10Efóch sääl mi likonunnur a sooso lón ewe pwül fänitan, ew ssär a nóm lón alan.

11Pwellin ünükkün ewe aramasingaw meinisin a wor sókkun eniweniw mi eniwokkusu i o ra tapwerifeili i ia epwe ipweló ie.

12An pöchökkül a kisikiisiló ren an echik, nge feiengaw a witiwit fänitan lupwen i epwe turuló.

13Ünüchchan a iteló ren än samwaw a ocheei; määlap mi efeiengaw a ocheeló kifetin inisin kana.

14Ewe aramasingaw a etekiwu seni lón imwan imw mangaku ia i a nóm ie fän kinamwe o a lukolukoló ren ewe kingen eniweniw.

15Esap wor och minne an a chüen nóm lón imwan imw mangaku, nge primston a atoropasfeil wón leenian.

16Waaran kana repwe mäló me faan, nge palan kana repwe pwasaló me asan.

17Ächechcheman epwe tölüló seni wón ewe fönüfan. Esap wor emön epwe chechchemeni i.

18Ewe aramasingaw a kösüüló seni saram ngeni rochopwaak, o i a kösüülo seni fönüfan.

19Esap wor nöün ika mwirimwirin me leiin aramasan, esap pwal wor emön mi chüen manaw me lón ewe leeni ia i a piin nóm ie melóóm.

20Ekkewe aramas mi nóm lotow ra weitifengeniir ren köpwüngün lón ränin sópwólón manawan, pwal ekkewe aramas mi nóm öötiw ra chechchech ren ar nuokkus.

21Repwe apasa, ‘Enlet, iei usun leenien emön aramas mi föfföringaw, leenien emön aramas esap silei Kot.’ ”

Job a pölüweni Bildad

19 Mwirin, Job a pölüweni o apasa:

2“Epwe ifa üküükün langattamen ämi öüpwe eriäfföwüei o ataatakkisi manawei ren ämi keei kapas?

3A iei fän äengolun ämi öüwa eitangawaei. Esap wor ämi sääw ren ämi öüwa öpwüngüwei.

4Ika mwo mi pwüng pwe ngang üwa tipis, nge ngang chök üpwe pwisin chüngüw äi mwääl, nge sap ämi.

5Ika enletin pwe ämi öüwa pwisin etekiakemiitä mwei o aea äi kewe riäfföü pwe iei älelletan pwe ngang üwa tipis,

6mwirin, öüpwe silei pwe Kot a föri ngeniei minne mi mwääl. Ngang üsap tongeni pwisin peniei, pün ngang üwa usun chök ew telinimw sounfiu ra pwellieló fän pisekin maun.

7Ngang üwa kökkö o apasa pwe emön a efeiengawaei, nge esap wor och minne mi pwüng a fis ngeniei. Ngang üwa siö pwe emön epwe älisiei, nge esap wor emön a rongorong ngeniei.

8Kot a eppetaló alei pwe üsap tongeni pwereló, i a pwölüweló alei kana lón rochopwaak.

9I a pwiliti seniei äi iteüöch o ömwökütü seni wón mökürei ewe mwärin samol.

10I a ataatakkisieitiw usun ew tiit faaw sounfiu ra ataetiw leepekin meinisin tori an esap chüen üütä. I a wiietä äi apilüköch usun emön a wiietä efóch irä.

11Pwichikkaren an soong a fókkun pwichitiei. I a älleaniei pwe ngang emön leiin chón opwutan kana.

12An mwiichen sounfiu ra feittopök lón tetteliir, ra senätä orooren maun pwe repwe atai titti o ra pwellieló imwei imw mangaku.

13Määräri kana ra toowaw seniei. Chiechiei kana ra üüngeniei.

14Chón óri kana me pacheriei kana meinisin ra feilló seniei.

15Chókewe mi nóm lón imwei ra möllükieiló. Neii kewe chón angang fefin ra ekieki ngeniei pwe ngang emön wasööla, ngang üwa wiliti emön chón ekis me fän meser.

16Ngang üwa kökkööri neii we chón angang, nge i esap feitto, inamwo ika üwa tungór maamaw ngeni i ren pwisin awei.

17Pwülüwei we a opwut pwongawen enienin ngasangasei. Wesewesen neii kewe mwo nge ra loou ngang ren pwoongawei.

18Ekkewe mwo kükkün semiriit nge ra turunufaseei. Lupwen ngang üwa üütä pwe üpwe kapas, ra kulluw sökürür ngeniei.

19Meinisin chiechiei kewe mi kkan ngeniei ra opwut ngang. Chókewe meinisin ngang üwa tongeer, ra kul o üüngeniei.

20Ünüchchei a chök pacheri chüüi ren äi üwa kichchüüchüló. Ngang üwa chök toomwaramwaren pichiló seni mäló.

21Öüpwe tongeei ämi chiechiei kana, öüpwe tongeei, pün pöün Kot a awataei.

22Pwata öüwa tapweriei usun än Kot a tapweriei? Ifa usun, öüsap menemen ren ämi eriäfföüei usun kana maanmwacho resap menemen ren ar ocheei fituken liapeer?

23Amwo äi keei kapas repwe makketiw! Amwo repwe makketiw lón ew pwuk!

24Amwo repwe chipw wón ew achaw ren efóch sisel mächä o ketelilong piloom lón pwe repwe nóm tori feilfeilló chök!

25Pün ngang üwa silei pwe ewe Chón Ailei a manaw, nge lón ewe fansoun sópwólón i epwe üütä wón fönüfan.

26Iwe, inamwo ika ünüchchei a ttikeló, nge mwirin, ngang üpwe küna Kot lón chök ei inis ngang mi inisini iei.

27Ngang wón inisi üpwe küna i. Pwisin mesei repwe küna i nge esap chüen usun emön chón ekis merei. Ngang üwa fókkun uren ösüküsük lón letipei.

28Pwokiten ämi öüwa apasa, ‘Epwe ifa usun ach sipwe tapweri i? Pwisin i populapen ei osukosuk.’

29Ngang üpwe üreni kemi pwe pwisin ämi öüpwe nuokkusiti ewe ketilas, pün soong epwe awarato köpwüng ren ketilas, pwe ämi öüpwe silei pwe mi wor ew köpwüng.”

Zofar a pölüweni Job

20 Mwirin, Zofar ewe re Namaah a pölüweni o apasa:

2“Osukosuken äi ekiek a peseei ngeni letipei pwe üpwe pölüweni, pwokiten ngang üwa meefi wätten äi weires.

3Ngang üwa engngiló ngeni óm kapasen eitengaw mi ken a eletipengawaei. Nge ngünün äi weweöch a etipetipaei pwe ngang üpwe pölüwenuk.

4Ifa usun, kosap silei usun minne a fis seni chök lóóm, seni ewe fansoun Kot a eleenia aramas wón fönüfan,

5pwe än ekkewe aramasingaw mweireiren pwapwa a chök fis lón fansoun mwochomwooch, nge än chókana resap älleasochisi Kot pwapwa esap nónnómwóttam?

6Inamwo are än emön aramasingaw lamalamtekia a tekiatä tori läng o möküran a tori ekkewe kuchu,

7i epwe mwittir móróló tori feilfeilló chök, usun chök pwal mwittirin an feffeitä. Iwe, chókewe mi piin kükküna i me mwan repwe apasa, ‘Ifa i ätewe?’

8I epwe mörukóló usun ew tan; iwe, esap wor emön epwe küna i. I epwe móróló usun än emön onottan lepwin.

9Chiechian kana me chón an famili resap chüen künasäfäli i.

10Nöün kana repwe liwinisäfäli minne i a sooläni seni ekkewe chón wöwingaw. Pwisin mwirimwirin kana repwe eliwinaló wöwün ngeni chókana i a eriäni seniir.

11I emön chök ölüwöl mi pöchökkül nge chüün kana repwe nóm lón ewe pwül mworomwor.

12I a mwónneiti nearaaren föfföringaw me lón awan o a mwüüt ngeni pwe epwe teliló me fän chónnawan.

13Esap mochen epwe atoowu seni lón awan pün a chök iseni lón awan.

14Nge mwittir chök, ewe mwöngö i a fen eni epwe sossor me lón lukan o epwe le wiliti poisonun serepenit me lón inisin.

15Iwe, ewe aramasingaw epwe mwusäsinawu ekkewe wöw i a oromiireló. Kot epwe föri pwe lukan epwe eliwinisäfälirewu.

16I epwe ottumwu poisonun ekkewe serepenit, nge ngiin emön serepenit mi poison epwe niieló i.

17Ewe aramasingaw mi tipemmóng esap ääni pwapwan an epwe küna ekkewe pwuupwun apüra seni föün olif ika ekkewe chönüpwuupwun chönün chunen me milik.

18An angang weires esap wor liwinin. An wöw esap awarato ren an pwapwa.

19Pün i a eriäfföwü ekkewe mi wöwingaw o likitireló lón ar mweleele. I a pwal angei fän pöchökkül ekkewe imw i esap öüüretä.

20I esap ngas seni an tipemmóng. Esap menemenöch ren meet mi wor ren. Esap wor och me leiin ekkewe mettóch meinisin i a mocheniäiti epwe nómwetiw.

21Esap wor och lussun mwirin an a wes le pwisin äni meinisin, iei minne, wöwün esap nónnómwóló.

22Lepwonen an a fókkun wätteló wöwün, i epwe tolong lón osukosuk. Pöün chókewe i a eriäfföür repwe üüngeni i.

23Lupwen i a wes le oura lukan, Kot epwe tiinato wón an lingeringer mi pwichichchar o öpüngätiw an soong wón i.

24Ika mwo i epwe sótuni an epwe süüló seni och pisekin maun mi för seni mächä, nge efóch föün esefich mi wor piraas ülüülan epwe pwereni inisin.

25Ewe föün esefich epwe pwereni inisin o süküwu me lükünsökürün. Ewer, mesen ewe föün esefich mi meriweriw epwe pwereni marasen ewe aramasingaw. Nuokkusun mäló epwe tori ätewe.

26Unusen rochopwaak a sousou fäniten wöwün ätewe. Ew ekkei esap kunuló epwe kenaló i, epwe pwal kenaló iö mi nómwetiw lón imwan we imw mangaku.

27Läng epwe särifaló an tipis, fönüfan epwe üütä o ettipisi i.

28Och pwuupwun kólik mi pwuuwätte epwe pwuuraló imwan me pisekin lón meinisin, iei och öütöüten kólik lón ewe ränin än Kot lingeringer.

29Epwe iei usun ewe sópwóngaw Kot epwe ewiisa ngeni ekkewe aramasingaw, iei usun minne epwe köpwüngüló fäniter meren Kot.”

Job a pölüweni Zofar

21 Mwirin, Job a pölüweni o apasa:

2“Öüpwe öüselingöch ngeni meet ngang üpwe apasa. Ämi öüwa tongeni echipaei ren ämi öüpwe öüseling ngeniei.

3Öüpwe engngiló ngeniei o mwüüt ngeniei pwe ngang üpwe kapas. Nge mwirin äi wes le kapas, ämi öüpwap tongeni sópweló ämi kapasen turunufaseei.

4Ngang üwa äwena äi lal ngeni Kot nge sap ngeni aramas. Nge ika mwo pwüngün pwe üwa lal ngeni aramas; iwe, meet popun pwe ngang üwa soongokkäi?

5Öüpwe nennengeniei o öüpwe masarocholó, öüpwe pwölüweló awemi ngeni pöümi ren ämi mäirü.

6Lupwen ngang üwa ekieki usun minne a fis ngeniei, ngang üwa nuokkus o inisi a chechcheech.

7Pwata ekkewe aramasingaw ra manaw tori ar ra chinlapeló? Ra chinlapeló o pisekisekiló.

8Ra manaw tori ar ra küna nöür kana ra määritä lón ar nónnómöch, ra pwal pwapwa pün ra küna nöün nöüür kana.

9Imwer kana ra tümwün, esap wor och epwe eniwokkusur. Kot esap pwal öpwüngür.

10Nöüür kewe ätemwänin kowu resap köüüló le öüpwuup, nöüür kana liäfefinin kowu ra nöünöütiw nge esap mweteló seniir nöüür.

11Resap nuokkus ar repwe mwüüt ngeni nöüür kana kükkün semiriit pwe repwe pwapwa le kukkunowfeil usun epwi pwiin siip.

12Ra kööl fiti tikin ekkewe pisekin likettik iter tamporin me harp, ra mweireiren pwapwa fiti tikin ewe pisekin likettik itan flut.

13Ra nónnómöch lón unusen ränin manawer meinisin, nge lón ew fansoun ra feittiw lón ewe leenien sootup fän kinamwe.

14Ekkeei meinisin ra fis ngeniir, inamwo are ra apasa ngeni Kot, ‘Kopwe sü seni keem! Äm aisap tipeni äm aipwe silei óm kewe aal.

15Pün iö ewe mi Unusen Manaman pwe äm aipwe angang ngeni i? Meet äm aipwe willeni seni äm iótek ngeni i?’

16Nge ar feiöch esap fis seni pwisin ar föfför. Iei minne, ngang üwa atowawa seniei än ekkewe aramasingaw kewe sókkun ekiek.

17Nge a fän fitu än Kot esap künüweló nöün ekkewe aramasingaw lamp ren an mwüüt ngeniir pwe repwe manaw? Ifa usun, fän fitu feiengaw a feittiw wór, ika fän fitu Kot a ewiisa ngeniir metek lón an soong?

18Ifa usun, fän fitu ra usun fetilippwas mi ässiló ren äsäpwääl, ika fän fitu ra usun pöön föün wiit ew mölümöl a pöönireló?

19Ra apasa, ‘Kot a anómwu liwinin tipisin emön aramas wón nöün kana.’ Nge ngang üwa apasa pwe Kot epwe ngeni pwisin emön aramas liwinin an föfför, pwe ewe aramas epwe silei pwe iei chappen an tipis.

20Pwisin mesen emön chón tipis epwe küna an feiengaw, pwisin i epwe wün seni ewe kapen lingeringer än ewe mi Unusen Manaman.

21Pün lupwen ekkewe aramasingaw ra mäló, resap chüen ekieki meet a fis ngeni chón ar famili iir ra likitiretiw.

22Esap wor emön aramas a tongeni äiti ngeni Kot och mettóch i esap mwo silei. Kot a mwo nge öpwüngü chókewe mi nóm lón ekkewe leeni tekia.

23Emön aramas a mäló nge i emön mi unusen pöchökkül, unusen kinamwe me nónnómöch.

24Inisin a fókkun tümwünöch, lón chüün ra masow ren matolopi.

25Ewe pwal emön aramas a mäló fän marasen letipan, esap fän ew mwo an epwe ääni pwapwan och mettóch mi mwirinnö.

26Iir me rüwömön ekkeei aramas ra chök wewe fengen pün iir me rüwömön ra kóón lón pwül, nge ekkewe wuul ra ocheer me rüwömön.

27Nengeni, ngang üwa fókkun silefichi meet ämi öüwa ekieki. Ngang mi silei pwe ämi öüwa rawei pwe öüpwe föri ngeniei minne ese pwüng.

28Pün ämi öüwa apasa, “Ia a nóm ie imwen ewe nöün king? Ia a nóm ie ewe imw mangaku ia ewe chón föfföringaw a nóm ie?”

29Ifa usun, öüsap mwo eisini chókana ra piin säsääi wón ekkewe aal, iwe, ifa usun, ämi öüsap etiwa ar kapasen pwärätä,

30pwe ewe aramasingaw a manaw lupwen fansoun feiengaw a war, pwe i a ngas lón ewe ränin än Kot soong?

31Iö a tongeni ettipisi i ren an föfför lepwääpwäló? Iö a liwinisäfäli ngeni i chappen meet i a föri?

32Lupwen i a kekiiló ngeni ewe leenien peias, a wor chón mas a mammasa peiasan.

33Ewe pwül lón ewe leemól a awora an leenien kinamwe. Aramas meinisin ra tapweló mwirin ätei, nge chókewe mi akkomweló mwan resap lea.

34Iwe, epwe ifa usun ämi öüpwe tongeni echipaei ren ämi kana kapas mi pöön? Esap wor och minne a tiwewu me leiin ämi kana kapasen pölüwen, pün meinisin ra chök kapas chofona.”

Elifaz a pölüweni Job

22 Mwirin, Elifaz ewe re Teman a pölüweni o apasa:

2“Ifa usun, emön aramas a tongeni lamwot ngeni Kot? Enlet, emön aramas mi tipächchem a tongeni an epwe lamwot ngeni pwisin i.

3Ifa usun, epwe lamwot ngeni ewe mi Unusen Manaman are ka pwüng? Meet i epwe willeni are óm föfför ra unusöch?

4Ifa usun, Kot a emirituk o atolongók lón köpwüng pwokiten en ka nuokkusiti i?

5Apwi, Kot a öpwünguk pwokiten óm kana föfföringaw ra fókkun wätte. Esap wor öüküükün óm kewe tipis.

6Pün en ka mwüüt ngeni chiechiom pwe i epwe liwinimang senuk mooni nge en ka ömwöchaló ewe üüf i a ngenuk pwe ölükülükün pwonen an liwinimang ngenuk. Ewer, en ka angei seni üfan o likitaló pwe epwe seleló.

7En kosap ngeni ekkewe chón kaaka ünümer kólik, en ka pwal ömwöchü anom mwöngö seni chókewe iir mi echik,

8inamwo are en emön aramas pöchökkül mi wor fönüwom, pwal en ewe aramas mi iteföüló ka nóm lón.

9En ka eliwini ekkewe fefin mi mä pwülüwer fän ar ösöülapö nge kosap älisiir, en ka pwal ataaeló pöchökkülen ekkewe mi määsen.

10Iei popun a wor ekkewe sär ra nóm pwellin ünükküm, iei popun feiengaw mi mwittir ra eniwokkusuk,

11iei popun óm saram a wiliti rochopwaak pwe kosap tongeni küna mwom, pwal iei popun pwe ew pwuupwun kólik mi pwuumóng a pwölukeló.

12Ifa usun, Kot esap nóm lón ekkewe läng? Nengeni usun tekian ekkewe füü mi fókkun tekia seni meinisin.

13Nge en ka pölüweni o apasa, ‘Meet Kot a silei? Ifa usun, i a tongeni öpwüngü minne a nóm lón alóllóólen rochpwaak?

14Ekkewe kuchu mi malüül ra pwellieló ünükkün, ina pwata i esap tongeni küna kich. I a nóm peekitä o fätälfeil asen ewe fälielin läng.’

15Ifa usun, kopwe chök sópweló le fätäl wón ewe alen lóóm ekkewe aramas mi föfföringaw ra fen fätäl wón?

16Iir ekkewe a pöküpöküló manawer nge esap mwo tori ar fansoun, lóngólóngun manawer ra taaló ren öütöüten pwuupwun kólik.

17Iir ra apasa ngeni Kot, ‘Kopwe chök likitikeemiló! Meet ewe mi Unusen Manaman epwe tongeni föri ngeni keem?’

18Nge iir ra möllükaló pwe Kot a amasowa imwer kana ren mettóch mi mwirinnö. Iei minne, ngang üwa atoowawa seniei än ekkewe aramasingaw öüröür.

19Ekkewe chón pwüng repwe küna än ekkewe chón föfföringaw feiengaw o repwe pwapwa. Chókewe esap wor ar tipis repwe turunufaser,

20o repwe apasa, ‘Enlet, ekkewe chón opwutakich ra feiengaw, nge ekkei a kenaló wöwür kewe mi chómmóng ra likitätiw.’

21Kopwe atolongók fän än Kot nemenem, iwe, epwe wor óm kinamwe. Mwirin, mettóch meinisin epwe mwirinnö fänitom.

22Kopwe öüseling ngeni an kapasen öüröür o iseniir lón lelukom.

23Are kopwe liwinsäfäl ngeni ewe mi Unusen Manaman, iwe, kopwe feiöchsäfäl. Are kopwe ömwökütaló pwüngingaw pwe epwe toowaw seni lón imwom imw mangaku,

24are kopwe pöütaló noum kolt lón pwül o oturalong noum kolt seni Ophir leiin föün lón ewe chaanpwuupwu,

25mwirin, pwisin ewe mi Unusen Manaman epwe óm kolt me óm silifer mi öüchchea.

26Mwirin, en kopwe pwapwa ren ewe mi Unusen Manaman; iwe, kopwe ännetäi mesom ngeni Kot.

27Kopwe iótek ngeni i, nge i epwe rongorong ngenuk. Iwe, kopwe öpwönüwetä óm kewe pwon ngeni.

28En kopwe feffeitä lón ese lifilifil meet ka filätä pwe kopwe föri. Iwe, saram epwe tinetiw wón ewe aal me mwom.

29Pün lupwen aramas repwe tekisónetiw, en kopwe apasa, ‘Ei a fis pwokiten lamalamtekia,’ nge Kot a angasa ekkewe mi tekisón.

30Kot epwe pwal mwo nge chimanüw ekkana mi wot tipisiir. I epwe chimanür ren limelimöchün pöum.

Job a pölüweni Elifaz

23 Mwirin, Job a pwal kapas säfäl o apasa:

2“Pwal ikenäi mwo nge äi lal a chüen chök maras. Peii a chou pwokiten ngang üwa osommóng le ngüüngü.

3Amwo itä üpwe silei ika ia üpwe küna Kot me ie, pwe üpwe tongeni feilló ngeni an leenien köpwüng!

4Iwe, üpwe isettiw popun äi weires fän mesan o atolonga äi kapasen äniini.

5Mwirin, ngang üpwe öüseling ngeni minne i epwe ääni pölüwen o üpwe weweiti meet i epwe apasa ngeniei.

6Ifa usun, i epwe aea an manaman mi lapalaap le äniini ngeniei? Apwii! I epwe mwüüt ngeniei äi fansoun an epwe rongorong ngeni minne üpwe apasa.

7Aramas mi wenechchar ra tongeni ar epwe kapas äwewe ngeni, iei minne, ngang üpwe ngasaló seni än aramas ettipisiei meren äi we souköpwüng tori feilfeilló chök.

8Ngang üwa feilló ngeni öötiw, nge i esap nóm ikenan. Ngang üwa feilló ngeni lotow, nge ngang üsap küna i me ikenan.

9Ngang üsap küna i me efeng, pün i a opoló. Ngang üwa nenneló ngeni öör, nge i a mwónóló.

10Nge Kot a silei ia ngang üwa feilló ie. Iwe, lupwen i a sótuniei, ngang üpwe toowu me lón ewe sóssót nge ngang üpwe usun limöchün kolt.

11Pün ngang üwa chök fätäl wón än Kot kewe aal. Ngang üwa chök fiti an kewe aal nge üsap tókkóló seniir.

12Ngang üsap tókkóló seni an kewe öllük mi toowu seni tinnawan. Ngang üwa öüchcheani le iseis lón letipei an kewe kapas mi toowu seni awan, lap seni äi öüchcheani enei mwöngö iteiten rän.

13Nge Kot esap tongeni siiwil. Iwe, iö a tongeni eliwinisäfäli? Meet i a tipeni, ina meet i a föri.

14Pün i epwe ounusaló meet i a fen akkóóta fänitei. Iwe, a wor chómmóng ei sókkun akkóót ra nóm lón an ekiek.

15Iei minne, ngang üwa fókkun rüükö me fän mesan. Lupwen ngang üwa ekieki usun ei, ngang üwa nuokkusiti i.

16Kot a föri pwe letipei a apwangapwangaló. Ewe mi Unusen Manaman a eniwokkusuei.

17Nge ngang üsap fanafanaló pwokiten ewe rochopwaak, sap pwal pwokiten rochopwaak mi malüül a pwölüweló wón mesei.

Job a eiis ika pwata chón föfföringaw resap köpwüng

24“Pwata ewe mi Unusen Manaman esap awora än ekkewe aramasingaw fansoun köpwüng? Pwokiten ekkewe fansoun mi kefilitä fäniten köpwüng resap mwón seni Kot, pwata chókana mi silei i ra resin le ösüküsükü ar repwe küna ekkeei ränin an öpwüngü aramasingaw ar repwe fis?

2Ekkóch aramasingaw ra sooläni fönü ren ar ömwökütü ekkewe föün esissilen kiään fönü. Ra sooläni pwiin maan o atolonger lón pwisin ar leenien än maan mwöngö fetil.

3Ra angealó nöün ewe mi määsen dongki, ra pwal angei seni ewe fefin mi mä pwülüwan nöün ätemwänin kowu pwe ölükülükün ar pwon fäniten ar liwinimmang.

4Ra oturawu ekkewe mi wöwingaw seni wón ewe aal, ra echchimwa meinisin ekkewe chón mweleelen ewe fönü pwe repwe sü o opoló.

5Ekkewe chón wöwingaw ra fangaló ar fansoun meinisin le achchupifeil eneer mwöngö usun chök ekkewe dongki mi mwacho lón ewe fönü mi pwasapwas. Ra küütfeil mwöngö me lón ewe fönüapö fäniter me fäniten nöüür kana.

6Ra kinii uwään ew tännipi esap ar, ra pwal ömmwölüch föün irän wain me lón än ekkewe aramasingaw tännipin irän wain.

7Ra möür lepwin nge seleló pün esap wor üfeer. Esap wor minne repwe pwölüw ngeni inisiir lupwen fansoun patapat.

8Ra chöchchön ren püngün üüt seni wón ekkewe chuuk. Ra öchchüni ngeniir fän ekkewe achaw pün esap wor ia repwe nóm ie.

9Ekkewe aramasingaw ra turufi ekkewe mönükól mi mä semer seni fän oupwun ineer. Ra angei fän pöchökkül nöün ewe mi wöwingaw mönükól pwe ölükülükün an pwon tori an epwe äwesi an liwinimang.

10Ekkewe chón wöwingaw ra chök fätälfeil nge seleló pün esap wor üfeer. Ra kini uwään rääs fäniten ekkóch, nge iir ra echik.

11Ekkewe chón wöwingaw ra üchüüw ekkewe föün olif lón ekkewe leenien üchüüch än ekkewe aramasingaw, nge esap mwüümwütä ngeniir pwe repwe neni. Ra pwal pwuuri ekkewe föün irän wain nge ra riäfföü ren ar kaaka.

12Chókewe mi arap ngeni mäló ra ngüüngü me lón ewe telinimw; chókana mi kinas ra siö pwe emön epwe älisiir. Nge Kot esap äfälli ar ngüüngü.

13A pwal wor chókana ra üüngeni ewe saram. Iir chókewe resap mochen ar repwe silei ekkewe alen saram, resap pwal nóm lón ekkewe alen saram.

14Ewe chón niieló aramas a mwittir pwäätä me mwen an epwe saram pwe epwe niieló ekkewe chón wöwingaw me ekkewe chón mweleele. Lepwin i a föri föfförün emön chón soolä.

15Mesen ewe chón lisowu a chök ösüküsükü an epwe pwiniló. I a ekieki, ‘Esap wor emön epwe silleniei,’ ina minne a pwölüweló wón mesan pwe esap wor emön epwe silei i.

16Lón rochopwaaken lepwin, ekkena chón soolä ra tolong lón imw, nge lerän ra esiperelong lón imw o ra möür. Resap mochen repwe pwäärireló lón saram.

17Kirochen lepwin ina lesossor mereer meinisin. Ra chiechi ngeni ekkewe eniweniwen rochopwak.

18Ekkewe aramasingaw ra mwittir pwuuló usun pwuropwur a pwuutiw lón ew chaanpwuupwu. Fönüer kewe me lón ewe fönü ra önümamaw. Iwe, ra nuokkus ar repwe tolong lón pwisin ar kewe tännipin irän wain.

19Usun pwichikkar me pwasapwas ra amórätä ewe sno mi teliló, iei usun peias epwe angealó ekkewe chón tipis.

20Pwisin ineer kewe ra möllükireló, nge ekkewe wuul ra pwapwa le ocheer. Esap wor emön epwe chüen chemeniir. Ekkewe aramasingaw ra kuputiw usun efóch irä lón ew mölümöl.

21Ra otupwu ewe fefin esap wor nöün pwe repwe älisi. Resap mochen pwe repwe älisi kana fefin mi osupwang pün mi mä pwülüweer.

22Nge Kot a etekinaló ekkewe chón pisekisek ren an manaman. Inamwo ika ra feffeitä, nge esap wor ar apilüköchün manaw.

23I a mwüüt ngeniir ar repwe nónnóm lón kinamwe, nge mesan a nennengeni ar kewe föfför.

24Inamwo are ekkewe aramasingaw ra tekiatä iei, nge lón ew chök fansoun mi mwochomwooch resap chüen nóm. Repwe püngütiw lón tekisón o kääriló usun chök ekkewe pwal ekkóch aramas, repwe pöküpöküló usun ekkewe umwun wiit.

25Ifa usun, mi wor emön a tongeni apasa pwe esap iei usun? Iö a tongeni älletätä pwe ngang üwa mwääl?”

Bildad a pölüweni Job

25 Mwirin, Bildad ewe re Shu a pölüweni o apasa:

2“Nemenem me nuokkus, än Kot. I a öpwönüwetä kókkóótöch lón an we läng mi tekia.

3Iö a tongeni älleani iteiten nöün Kot mwiichen sounfiun läng? Ifa usun, än Kot saram esap tinetiw wón fönüfan meinisin?

4Epwe ifa usun än emön aramas epwe tongeni küna pwüng me fän mesen Kot? Mi tüfich än emön aramas mi upwutiw seni emön fefin epwe limöch?

5Nengeni, ewe mwo maram nge esap saram, pwal ekkewe füü resap limöch me mwen mesan,

6nge epwe fen ifa usun kisilón aramas nge i chök emön wuul me ewe nöün aramas i chök emön mwósó.”

Job a pölüweni Bildad

26 Mwirin, Job a pwal kapas säfäl o apasa:

2“A ifa me óm ka älisi ätewe esap wor an manaman! A ifa me óm amanawa ekkewe mi apwangapwang!

3A ifa me óm ka öüröüra ätewe esap wor an tipächchem! A ifa me wätten weweöch en ka pwääraló!

4Iö a älisuk pwe kopwe apasa ekkeei kapas? Ngünün iö a kapas seni lón awom?

5Ekkewe mi mäló ra chechcheech, iir chókewe mi nónnóm failólun ekkewe mataw me meinisin mi nónnóm lóór.

6Shiol ewe leenien sotup a seleló me fän mesen Kot. Abaddon ewe leenien feiengaw mi alóllóól a chök särifiló.

7Kot a emeresaló peliefengin fän läng asen ew leeni mi pöön. Esap wor och mettóch a eitiwätä fönüfan wón.

8I a tükümaló üüt lón an ekkewe kuchu mi malüül, nge ekkewe kuchu resap mökküfesen ren choun ewe üüt.

9I a pwölüweló wón ewe maram mi unus o emeresaló an kewe kuchu wón.

10A esissilaló wón ekkewe mataw ren ew fääliel pwe epwe ew kiään lefiilen rän me pwiin.

11Ekkewe üren läng ra chechchech, ra mäirü ren an kapasen köpwüng.

12Ren an manaman, i a amwökütükütü ewe mataw. Ren an tipächchem, i a ataatakisi Rahab ewe maanmwachon lemataw.

13Ren enienin an ngasangas i a föri pwe ekkewe läng repwe lingöch, pöün a posuw ewe serepenit mi tö.

14Nengeni, ikkeei chök mätärin lükün an kana föfför, ra usun chök och mwöngününgün mi leüökükkün sia rongorong meren. Nge iö epwe tongeni weweiti püngün chopulapen an manaman?”

Sópwólón än Job kapas

27 Iwe, Job a sópweló an poraus o apasa:

2“Mwo manawen Kot ewe mi manaw, ewe mi angei seniei äi pwüüng, pwal i ewe mi Unusen Manaman mi amarasa manawei,

3lón üküükün langattamen fansoun äi manaw, lupwen mi wor rei ewe enienin ngasangas seni Kot,

4tinnawei esap apasawu och kapas mi ngaw, chönnawei esap pwal ürä och kapas chofona.

5Ngang üsap fókkun tongeni äi üpwe fangatäni pwe ämi öüwa pwüng. Tori äi üpwe mäló, üsap amaamäsini pwe ngang üwa wenechchar lón manawei.

6Ngang üpwe kömwöchünnük wón äi pwüng, nge üsap tongeni üpwe likitaló. Lón üküükün langattamen fansoun äi manaw, mwelien letipei a limöch.

7Amwo ewe chón opwutaei epwe köpwüng usun emön aramasingaw, nge ewe chón üüngeniei epwe usun chókana mi föri minne mi ngaw.

8Pün meet än ekkewe resap älleasochisi Kot apilükülük lupwen Kot epwe äriireló o angealó manawer?

9Ifa usun, Kot epwe öüseling ngeni ar siö lupwen osukosuk epwe toriir?

10Ifa usun, repwe tongeni pwapwaiti ewe mi Unusen Manaman? Ifa usun, repwe tongeni kökkööri Kot ese lifilifil lón menni chök fansoun?

11Ngang üpwe äiti ngeni kemi usun manamanen Kot, ngang üsap tükümaló och mettóch mi nóm lón ekiekin ewe mi Unusen Manaman.

12Nge ämi öüwa fen pwisin küna ekkeei meinisin. Pwata chök öüwa ääni ekkeei sókkun kapas mi lamwotongaw ngeniei?

13Iei meet mi sousou ngeni emön aramasingaw epwe angei meren Kot. Iei inetin ätewe mi eriäfföwü aramas meren ewe mi Unusen Manaman.

14Ika mwo a wor chómmóng nöün, nge nöün kana repwe mäló lón maun ika mäló ren ar echik.

15Chókana mi chüen manaw me leiin nöün kana repwe mäló ren määlap, nge pwuluwer kewe mi lipichsäfäl resap awora ar köölün kechiw fäniter.

16Ika mwo ewe aramasingaw a ochukuchukätä nöün silifer usun chukuchukutän pwül mworomwor, ika a eioiätä chómmóng üüf usun ioien pwülüpar,

17nge meet i a eioia, ekkewe chón pwüng repwe üfeni, nge ekkewe esap wor ar tipis repwe ineti wór nöün we silifer.

18Ewe imw ewe aramasingaw a öüüwetä, a taakäi usun och sokulen nisipwisipw, a apwangapwang usun ew likachooch mi för seni palen irä emön chón mas a öüüwetä.

19Ewe aramasingaw a kóónóló wón kian o möür lón an pisekisek, nge lupwen a pwätä, a küna pwe wöwün meinisin resap chüen nóm.

20Rüükö a püngütiw wón ätewe usun chök ew nóóter. Iwe, och mölümölün lepwin a ässaló i.

21Ewe äsäpwäälin öötiw a uwealó ätewe o pirumweeló i seni lón leenian, ina minne, i esap chüen nóm.

22A ngüsiti ewe aramasingaw nge esap wor tong lón. Ewe aramasingaw a kitipöppö pwe epwe süü seni pöchökkülan.

23Usun chök nge ewe äsäpwäälin öötiw a alopwolopwen ämängawa ätewe, o ngääri ätewe pwe epwe ösüüewu seni leenian.”

Job a sópweló le kapas usun tipächchem

28 “Enlet, aramas ra silei ia repwe angei silifer me ie seni lón leenian fän pwül, ra pwal silei usun ar repwe eteli kolt lón ekkei.

2Ra silei ia repwe tuuowu mächä me ie seni lón pwül pwal usun ar repwe eteli kapa mi nofit fengen me faaw pwe repwe imwufesen.

3Aramas ra silei usun ar repwe ettina saram lón rochopwaak o sacheei ekkewe leeni mi alóllóóletiw leutun fönüfan lupwen ra küüt lón rochopwaak fäniten och sókkun faaw a wor mächä lón.

4Ra tuuwetiw pwaang mi alóllóól lón pwül mi towawetiw seni ia aramas ra nóm ie. Ra möllüküló meren ekkewe chón sääi. Ra kesenitiw wón sääl lón ekkewe pwaang o ra likamwaawüchfeil.

5Mwöngö a feitto seni wón ewe pwül, nge fan a wililó ren ekkei.

6Aramas ra silei usun ar repwe kütta ekkewe faaw öüchchea iter sapfaer mi nóm lón ekkewe faaw me ekkewe föüföün kolt mi nóm lón ewe pwül mworomwor.

7Ikkeei ekkewe mettóch mi öüchchea esap wor emön machchang mi mwacho a tongeni küna ewe aal mi aletiw ngeniir, pwal mesen ewe machchang itan falkon esap küna.

8Esap wor emön maan mwacho mi pwora a fätäl wón ekkeei mettóch mi öüchchea, esap pwal wor emön laion epwe pwereló ikenan.

9Pöün aramas ra sile ar repwe ömökkü ekkewe achaw mi fókkun pöchökkül o ra tuuwetä ekkewe chuuk seni lepopur.

10Ra tuuw ekkewe pwaang usun fööimw lón ekkewe achaw o ra küna ekkewe faaw mi öüchchea.

11Ra eppetaló nöönön ekkewe pwuupwu o atoowu lón saram ekkewe mettóch mi mwónóló.

12Nge ifa usun, aramas ra silei ia repwe küna tipächchem me ie? Ia repwe tongeni küna weweöch me ie?

13Esap wor emön a silei öüküükün öüchchean tipächchem, pün esap tongeni pwä me leiin ekkewe mi manaw.

14Ewe leeni mi alóllóól a apasa, ‘Tipächchem esap nóm ikeei’, nge ewe mataw a apasa , ‘Tipächchem esap nóm reei.’

15Sisap tongeni kamö tipächchem ren kolt. Liwinin tipächchem esap öüküük wón choun silifer.

16Tipächchem a öüchchea lap seni ekkewe kolt meinisin seni Ofair pwal lap seni öüchchean ekkewe faaw iter oniks me sapfaer.

17Kolt me kristal resap pwal löllö ngeni öüchean tipächchem. Ekkana fout mi öüchchea mi för seni kolt resap pwal tongeni ekkesiwil ngeni tipächchem.

18Sisap fen föüni ekkewe föün leset mi öüchchea ika ekkewe föün lón pwei, pün resap tongeni wewe ngeni öüchchean tipächchem. Liwinin tipächchem a luuló seni liwinin ewe faaw mi öüchchea itan rubi.

19Ewe faaw öüchchea itan topaz seni Ethiopia esap tongeni ekkesiwil ngeni tipächchem. Sisap tongeni mööni tipächchem ren kolt mi mwirinnö.

20Nge ia chök tipächchem a feitto me ie? Ia weweöch a nónnómw ie?

21Tipächchem a opoló seni mesen mönümanaw meinisin. Ekkewe mwo machchang mi meseffat mi äkkääs fän läng nge resap tongeni küna tipächchem.

22Abaddon ewe leenien feiengaw mi alóllóól me mäló ra apasa, ‘Äm aia rongorong ren selingeem pingepingen porausen ia aramas repwe tongeni küna tipächchem me ie.’

23Kot chök a weweiti ewe aal ngeni tipächchem. I chök a silei ia a nónnómw ie.

24Pün i a nennefeil leemelen fönüfan o küna mettóch meinisin mi nóm unusen fän läng.

25Kot a filätä ifa üküükün pöchökkülen än äsäpwääl epwe enien pwal ifa üküükün üüt epwe püngütiw.

26I a föri öllük fäniten püngün üüt o awora efóch aal fäniten fiifi me chopulap.

27Mwirin, lupwen a wes le föri ekkeei meinisin, i a nennengeni tipächchem o öpwüngaló usun. A önüküchara tipächchem lón leenian o etittinafichi.

28Iwe, iei meet i a apasa ngeni aramas meinisin, ‘Nengeni, nuokkusiti ewe SAMOL iei tipächchem, nge süseni minne mi ngaw iei weweöch.’ ”

Job a kapas usun an feiöch me mwan

29 Job a sópweló an poraus o apasa:

2“Amwo itä manawei iei epwe usun chök manawei lón ekkewe maram ra ló; amwo itä epwe usun chök lón ekkewe rän lupwen Kot a äfälliei,

3lupwen i a asarama ewe aal me mwei, a tinetiw wón mökürei, nge ngang üwa fätäl lón rochopwaak fän an saram.

4Amwo itä pwe manawei epwe usun chök lón ränin äi pöchökkül melóóm, lupwen üwa meefi än Kot chiechiöch me lón imwei,

5lupwen ewe mi Unusen Manaman a chüen nóm reei, lupwen neii kewe ra nóm pwellin ünükki,

6lupwen neii kewe kowu ra awora chómmóng milik, nge apüra seni föün olif a chök pwuupwuwu seni äi kewe tännipin ewe irä olif.

7Ikkana ekkewe rän lupwen üwa feilló ren asamalapen tittin ewe telinimw o móót wón äi leenien móót lón ewe leenien chufengen leiin ekkewe móngómal mi iteföüló.

8Ekkewe ölüwöl ra märesökür lupwen ra künaei, pwal ekkewe mwo chinlap nge ra üütä me mwei pwe repwe pwääri ar suuföl lupwen ngang üwa feitto.

9Ekkewe samol ra chök üütä nge fanafanaló o ra pwölüw awer ngeni pöüür.

10Ekkewe nöüwiis mi tekia ra üütä fän mósónósón o ra chök ömwöchü chönnawer lón ar suuföl.

11Meinisin mi rongorong ngeniei, ra mwareitiei. Meinisin mi künaei ra kapas mwirinnö usi,

12pwokiten ngang üwa atama ekkewe chón wöwingaw lón ar osupwang me ekkewe mi määsen mi osun älillis.

13Ngang üwa älisi chókewe esap wor ar apilüköch, iwe, ra efeiöchüwei. Iwe, ngang üwa pwal apwaapwai leluken ekkewe fefin mi mä seniir pwülüweer.

14Meinisin minne ngang üwa föri ra pwüng o wenechchar. Pwüng a pwölüweiló usun echö üüf mi ttam o üwa imweimw öpwüngüwen usun ew akkaw.

15Ngang üwa usun maas ngeni ewe chón mesechuun o üwa usun peche ngeni ewe chón pecheemä.

16Ngang üwa usun emön saam ngeni ekkewe chón wöwingaw, ngang üwa pwal atama ekkewe chón ekis mi osun älillis.

17Ngang üwa kupii ngachin ekkewe chón föfföringaw o ettawu liäper seni lefeingiir.

18Mwirin, üwa ekieki, ‘Enlet ngang üpwe mäló nge chón äi famili repwe nóm ünükki. Ngang üpwe mäló mwirin äi älleani ränin manawei pwe ra usun chómmóngun föün pi.

19Pün ngang üwa usun efóch irä waaran ra tööló ren ekkewe kólik, nge palan kana ra pöchökkül säfäl ren omwurenipwin.

20Iteüöch mi fö ra chök nóm fóchófóch wóói, nge äi pöchökkül a chök sópwósópwóló le asöfösäfäl.’

21Aramas ra öüseling ngeni äi kapasen öüröür. Ra fanafanaló lupwen ra witiwitiei pwe üpwe kapas.

22Iwe, mwirin äi kapas, esap wor och mettóch iir repwe apachatä, pün ra menemenöch ren äi kewe kapasen öüröür.

23Ra ösüküsüküei pwe üpwe kapas usun aramas ra ösüküsükü püngün üüt. Ra ünümi äi kewe kapas usun pwül a ünümi ewe üten leres.

24Lupwen ra letipengaw, ngang üwa emelimen ngeniir. Ra pöchökkületä ren äi wööpwapwa ngeniir.

25Ngang üwa usun emön samol, pün üwa móót leiir o üreniir meet repwe föri. Üwa nóm reer usun emön king a nóm leiin nöün mwiichen sounfiu. Ngang üwa echipa chókana mi letipeta.”

Job a kapas usun an riäfföü

30 “Nge iei, ngang üwa küna turunufas meren ekkewe aramas mi ier kükkün seniei, meren ekkewe ölüwöl semelaper kewe esap wor öüchchear pwe repwe fiti neii kewe kolaak mi tümwünü neii kewe pwiin siip.

2Meet lamwoten pöchökkülen pöüür ngeniei, nge a kiteló pöchökküler?

3Iir ra kichüüchüló ren ar mweleele me echik, ra chök fätälfeil lepwin lón ewe fönü mi pwasapwas, lón ew fönü mi pöön.

4Ra fichi ekkóch sókkun chöön irä mi maatat o nekken pwe eneer, ra pwal pöküw waren ewe irän piruum pwe repwe ääni mwolian.

5Ra kösüüló seni leiin chieneer aramas. Ekkewe aramas ra pwuchöörüló mwiriir usun itä nge iir chón soolä.

6Ra imweimw fän säpereperen ekkewe achaw, lón ekkewe pwaang lón pwül me lón ekkewe pwangen achaw.

7Ra wörüwör me leiin ekkewe irä mi kükkün o ra etieppach fengen fän ekkewe irä mi fölüföl.

8Iir nöün aramas mi umwes, ewer, iir nöün aramas mi enniopwut. Ra fen kösüüló seni ewe fönü.

9Nge iei ngang üwa föü lón ar köölün turunufas, ra ngääriei lón ar kapasen ämängaw.

10Ra niopwutäsiniei o ra atowawereló seniei, resap mwo nge piireir ar repwe attufa wón mesei.

11Pwokiten usun chök nge Kot a pöküw fööfön imwei imw mangaku o atolongaei lón riäfföü, iei minne pwal iir resap chüen ätittini minne ra föri ngeniei.

12Ew mwiichen aramas mi efitikoko ra rangeitiei me wón peliifichi. Ra soonätiw ekkewe sär pwe pecheei repwe tup lóór, ra pwal senätä ar orooren maun pwe repwe efeiengawaei.

13Ra pineeló äi kewe aal pwe üsap tongeni sü. Ra föri minne ra tongeni pwe repwe emwittirato äi feiengaw, pün ra silei pwe esap wor emön a älisiei pwe epwe üüngeniir.

14Ra säpwuropwur ngeniei seni pwellin ünükki meinisin. Ra mwetetä wói lupwen ngang üwa turuló.

15Iwe, iei ngang üwa nóm lón nuokkus wätte. Äi iteüöch a ässiló lón ewe äsäpwääl. Wöwi a móróló usun ew kuchu.

16Nge iei manawei a niiló seniei usun kólik pwokiten äi weires, esap wor äi ngasaló seni ränin äi riäfföü.

17Lepwin ngang üwa uren metek, usun chök nge a wor mettóch resap ükütiw le posuw chüüi. Ekkewe waan lón inisi resap asöösö.

18Ren wätten pöchökkülen äi samwaw, üfei a lapalapangaw. Üfei a chök pacheriei usun üfei üföüfen lón.

19Kot a oturuweilong lón ewe móchór, o üwa wewe ngeni pwül mworomwor me falang.

20Ngang üwa siö ngenuk, äi Kot, nge en kosap pölüweniei. Ngang üwa üütä fän mesom pwe üpwe tungór ngenuk nge kosap äfälliei.

21Ka säpeitiei o eriäfföwüei. Ka aea óm manaman le efeiengawaei.

22En ka oturueilong lón ew ewiniär o oturufeiliei lón ew mölümöl.

23Iwe, ngang üwa silei pwe en kopwe tiinieiló ngeni mäló, ngeni ewe leeni mi kefilitä fäniten chón manaw meinisin.

24Enlet, Kot esap eitiewu pöün an epwe efeiengawa emön mi nóm lón riäfföü are epwe siö ngeni i pwe epwe älisi lón an feiengaw.

25Ifa usun, ngang üsap kechiw fäniten chókana mi nóm lón riäfföü? Ifa usun, letipei esap letipeta fäniten ekkewe chón wöwingaw?

26Nge lupwen ngang üwa ösüküsükü minne mi mwirinnö, minne mi ingaw a war. Lupwen üwa ösüküsükü saram, rochopwaak a war.

27Puropuren fitikokon lón lelukei esap ükütiw. Ränin riäfföü mi chök souniei.

28Ngang üwa fätäl lón rochopwaak, nge sap fän saramen akkar. Ngang üwa üütä lón ewe leenien emwiicheichen aramas o siö pwe emön epwe älisiei.

29Ngang üwa wiliti emön pwiin ekkewe maan usun kolaak, emön chiechien ekkewe füküro.

30Ünüchchei a chólóló o sefettik, nge chüüi ra kar ren pwichikkar.

31Neii we pisekin likettik itan harp a ettiki ngiingin köölün letipeta, nge neii we pisekin likettik itan flut a fiti ngiingin chókewe mi kechiw.”

31 “Ngang üwa föri ew pwon ngeni mesei pwe üsap nengeni emön föpwül fän mocheniä.

2Meet wiisei meren Kot mi nóm peekitä? Meet ineti meren ewe mi Unusen Manaman mi tekiatä lón läng?

3Ifa usun, sap feiengaw fäniten chón föfföringaw nge riäfföü fäniten chókana mi föri minne mi ngaw?

4Ifa usun, Kot esap küna ekkewe mettóch meinisin ngang üwa föri o älleani iteiten pwuun pecheei?

5Ifa usun, ngang üwa chofona ngeni emön ika otupwu emön?

6Ngang üpwe mwüüt ngeni Kot epwe kiloniei wón ewe kilon öpwüngüwen pün i a silei pwe ngang üwa pwüng.

7Are pecheei ra tókkóló seni an we aal mi pwüng, pwal are lelukei a mocheniäiti meet mesei ra küna, are ngang üwa tipis ren äi angei och mettóch esap äi,

8mwirin, emön epwe eni uwaan meet ngang üwa fótuki. Ewer, meinisin minne ngang üwa fótukätiw repwe üttütä.

9Are lelukei a tupwuló ren emön fefin, pwal are ngang üwa mocheniäiti pwülüwen chón óri,

10mwirin, pwülüwei epwe üsüüs föün wiit fäniten pwal emön mwän, nge pwal ekkóch mwän repwe kóón ren.

11Pün mocheniän lisowu ew tipis mi fókkun ässääw, ew tipis mi fich ngeni an epwe wor chappan.

12A wewe ngeni ew ekkei, ngetengetan a ngetelóng lón Abaddon ewe leenien feiengaw mi alóllóól. Epwe wiietä meinisin minne ngang üwa fótuki.

13Are ngang üwa ömwöchü seni neii kewe chón angang mwän me chón angang fefin ar pwüüng lupwen ra uwato rei ar osukosuk,

14meet ngang üpwe föri are Kot epwe üüngeniei? Meet ngang üpwe tongeni apasa lupwen i epwe kapas eiis ngeniei?

15Pün Kot a förippöküei me neii kewe chón angang. I a förippökü keem me lón ewe leenien mönükól.

16Ifa usun, ngang üsap mochen üpwe älisi ekkewe chón wöwingaw ika ataeló än ekkewe fefin mi mä pwülüwer apilüköch?

17Ifa usun, ngang üwa kichingaw wón enei mwöngö nge üsap mochen ngeni ewe mi määsen och pwe epwe eni?

18Apwi, seni chök lekükküni ngang üwa tümwünü ekkewe mi määsen, üwa usun chök nge ngang emön saam, pwal lón unusen manawei ngang üwa tümwünü ekkana fefin mi mä pwülüwer.

19Iteiten fansoun lupwen ngang üwa küna emön mi mweleele esap wor üfan me emön aramas mi wöwingaw esap wór pwölüpwölün,

20ifa usun, resap mwareitiei fäniten äi awora ngeniir üüf mi för seni ünöünen siip pwe repwe pwichikkar?

21Are ngang üwa öüüetä peii pwe üpwe üüngeni ewe mi määsen pwokiten ngang mi silei pwe ekkewe souköpwüng repwe fitiei wón peeki,

22mwirin, chüün afarei epwe üttüwu seni leenian. Peii epwe üttüwu seni lekkeilan.

23Ei epwe mwirinnö seni äi üpwe küna köpwüng meren Kot. Pün are än Kot manaman epwe üüngeniei, iwe, meet äi apilüköch? Iei minne, ngang üsap tongeni föri ekkeei sókkun föfför.

24Ifa usun, ngang üwa anómwu äi apilükülük wón kolt, ika eita ngeni kolt mi mirinnö pwe ina äi apilükülük?

25Ifa usun, ngang üwa eingeing pwokiten a wätte wöwi pwal pwokiten peii a aworato chómmóng mettóch?

26Ifa usun, ngang üwa attola ewe akkar lupwen a tin ika ewe maram lón lingan lupwen a tö,

27nge lelukei a tupwuló lemwónómwón o awei a kisi peii pwe esissilen äi fel ngeniir?

28Are ina usun, iwe, mi fich ngeni äi üpwe köpwüng ren ekkewe souköpwüng pün wewen pwe ngang üwa amaamäsini ewe Kot mi nóm läng.

29Ifa usun, ngang üwa pwapwa ren än chón opwutaei a feiengaw, are üwa fókkun mwänek lupwen i a püngülong lón riäfföü?

30Apwi ngang üsap mwo tipis fän ew ren äi üpwe ótteki emön ika tungór pwe epwe angei chappen an föfför.

31Neii kewe chón angang resap mwo apasa fän ew, ‘I a äfeilói ekkóch lón ar echik.’

32Ngang üsap mwo eliwini emön chón ekis, pün ngang üwa suuki asamen imwei ngeni iteiten emön me emön.

33Ifa usun, ngang üwa sótuni äi üpwe tükümaló äi tipis, usun minne ekkóch aramas ra föri, pwe üpwe aopaló äi pwuupwungaw lón lelukei,

34pwokiten ngang üwa nuokkusiti mwiichen aramas ika öüreki kopwutei meren mwiichen aramas mi chómmóng, ina pwata üwa chök fanafanaló o üsap toowu lükün imwei?

35Amwo itä a wor emön epwe öüselingaei! Nengeni, ngang üpwe saini itei fäniten meinisin meet ngang üwa apasätä le peniei. Ngang üpwe mwüüt ngeni ewe mi Unusen Manaman pwe i epwe pölüweniei. Ngang üpwe mwüüt ngeni ewe chón ettipisiei pwe epwe makkeetiw an kewe kapasen otuttur ngeniei.

36Ngang üpwe mwärei wón afarei ei taropwen otuttur, ngang üpwe riietä wón mökürei usun epa mwärämwär.

37Pün ngang üpwe üreni Kot wesewesen meet ngang üwa föri lón iteiten pwuun pecheei. Ngang üpwe feitto mwan usun emön samol.

38Are fönüwei epwe ettipisiei ren äi turunufasei o ekkewe warawar meinisin mi ttu ra chöchchön ren ar kechiw,

39pwal are ngang üwa mwöngö seni üwään ewe fönü nge üsap püngütiw möön, are ngang üwa niieló ewe minne fönüwan ewe fönü,

40mwirin, iräfölüföl repwe määritä wón ewe fönü nge sap wiit, pwal fetil repwe määritä wón nge sap parli.”

Än Job kewe kapas ra mwüch.

Elihu a pölüweni Job

32 Iwe, chiechien Job kewe ülümön mwän ra ükütiw le pölüweni Job, pwokiten pwisin meren Job, i a nennengeni pwe i a pwüng. 2Mwirin, Elihu nöün Barakel we mwän ewe re Buz seni ewe eterengesin Ram a soong ngeni Job. Ätei a soong pwokiten Job esap mochen fangatäni pwe i a tipis, nge Kot a pwüng ren an öpwüngü i. 3Ätei a pwal soong ngeni chiechien Job kewe ülümön pün usun lapalapan nge ra föri pwe Kot a mwääl ren ar resap tüfichin pölüweni än Job kewe kapasen äniini. 4Elihu a witiwiti pwe ekkewe ekkóch repwe kapas ngeni Job pwokiten ätekewe ra wätte seni i. 5Nge lupwen i a küna pwe esap chüen wor och mettóch ekkewe ülümön mwän repwe ääni pölüwen, i a chietä le kapas lón an soong.

6Elihu nöün Barakel we mwän ewe re Buz a apasa:

“Ngang emön ölüwöl, nge ämi öüwa ier wätte seniei, ina pwata ngang üwa chök köüüló seni äi üpwe üreni kemi meet ngang üwa ekieki.

7Ngang üwa ekieki, ‘Chókana mi wätte ieriir repwe kapas, pün tipächchem a fiti ier.’

8Nge mi wor emön ngüün lón aramas, enienin ngasangasen ewe mi Unusen Manaman a nóm lón aramas, ina meet a

föri pwe aramas ra weweöch.

9Nge fän ekkóch ekkewe ikemwän resap miriit. Fän ekkóch ekkewe mi wätte ieriir resap weweiti öpwüngüwen.

10Iei minne, öüpwe öüseling ngeniei, öüpwe mwüüt ngeniei pwe üpwe üreni kemi meet ngang üwa ekieki.

11Ngang üwa witiwit lón unusen ei fansoun o öüselingöch ngeni ämi kewe äniini. Ngang üwa öüseling ngeni ämi resin le kütta menni kapas öüpwe apasa.

12Ngang üwa mósónósón le öüselingöch ngeni kemi, nge esap wor emön leiimi a älletätä pwe Job a mwääl ika pölüweni an kewe kapasen äniini.

13Iwe, ämi öüsap üreniei, ‘I a koon tipächchem seni keem. Kot chök a tongeni ölükülükü ngeni Job pwe i a mwääl, nge sap aramas.’

14Are Job epwe äniini ngeniei, ngang üsap pölüweni i lón itiitin ämi kana kapas.

15Öüwa chök móót ikenan lón ämi rukoruk, esap chüen wor minne öüpwe apasa, öüsap chüen silei meet öüpwe ääni kapas.

16Iwe, ifa usun, üpwe chök sópweló le witiwit nge iei öüwa fanafanaló? Ifa usun, pwal ngang üpwe chök fanafanaló?

17Apwi, ngang üpwe pölüweni, enlet ngang üpwe wiikemi. Ngang, wesewesen ngang üpwe apasätä meet meefiei wón inisi.

18Pün ngang üwa ur ren kapas üwa chök oppwosalong lón lelukei. Iwe, ewe ngüün mi nóm lóói a peseei pwe üpwe kapas.

19Üwa chök oppwosalong meefiei lón lelukei usun wain mi nóm lón ruume esap tongeni pwurowu, a usun chök och minaföön leenien wain mi för seni ünüchchen maan a chök arap ngeni an epwe mmök.

20Ngang üpwe fókkun kapas pwe letipei epwe ngasaló. Ngang üpwe suukaló awei o pölüweni.

21Ngang üsap lifilifil aramas, ngang üsap pwal sótuni äi üpwe apaetäi emön aramas.

22Pün are üpwe sótuni le ääni kapasen emmeriw, ewe Chón Föriei epwe mwittir efeiengawaei.”

Elihu a apasatä mwäälin än Job kapas

33 “Nge iei, en Job, kose mochen kopwe rongorong ngeni äi keei kapas, kopwe öüselingöch ngeni meinisin meet ngang üpwe apasa.

2Iei ngang üwa fen poputä le kapas, kopwe mwüüt ngeniei pwe üpwe sópweló le kapas.

3Ngang üwa kapas fän wenechcharen lelukei, tinnawei repwe apasatä enletin meet ngang üwa silei.

4Pün ewe Ngünün Kot a föriei, nge enienin ngasangasen ewe mi Unusen Manaman a fang ngeniei manaw.

5Kopwe pölüweniei, are ka tongeni. Kopwe amollóketä pwe kopwe üütä o pölüweniei.

6Nengeni, ngang üwa usun chök en me fän mesen Kot, pün pwal ngang üwa ouluul seni pwül.

7Ina minne, kosap mwüüt ngeni óm piireireitiei epwe föri pwe kopwe nuokkusitiei. Ngang üsap mochen pwe kopwe nóm fän choun äi echchimwók.

8En ka fen kapas nge ngang mi rongorong, ngang üwa rongorong ngiingin óm kewe kapas.

9En ka apasa, ‘Ngang üwa limöch, esap wor äi tipis. Ngang üsap föri och mi mwääl. Esap wor äi pwuupwungaw.

10Nge Kot a kütta och popun an epwe üüngeniei. I a ekieki ngeniei pwe ngang chón opwutan.

11I a kalapwuseei le ökkükü pachapachei lefiilen paap o a chök mammasa äi kana föfför meinisin.’

12Nge ngang üpwe ürenuk, pwe lón ei itiitin en ka mwääl. Iwe, ngang üpwe pwääri ngenuk ika pwata. Pün Kot a tekia seni aramas.

13Pwata ka ettipisi Kot? Pwata ka apasa pwe i esap awora an memmef ngeni än aramas kapasen lal?

14Pün Kot a tongeni kapas lón och sókkun lapalap ika pwal lón och sókkun, nge aramas resap meefi an kapas.

15I a kapas lón än aramas ttan, lón künäer lepwin lupwen ra möürüchchou, lupwen ra möür lón kieer.

16Mwirin, i a suuki selingen aramas o eniwokkusur ren an kapasen ffön.

17I a föri pwe aramas repwe kul seni ar föri minne mi mwääl; i a eppetiir seni lamalamtekia.

18I a tümwünü ngünür seni ewe pwangen mäló, i a tümwünü manawer seni ar repwe pwereló epeek ewe chaanpwuupwun mäló.

19Kot a pwal emiriti aramas ren metek wón an kiekien samwaw, pwal ren metekin lón chüün esap ükütiw.

20Iei popun, i esap chüen mwóón mwöngö. Esap mwo nge mochen mwöngö ekkewe mwöngö mi fókkun annö.

21Fitukan a üttüló usun chök nge esap chüen wor, nge chüün kewe mi mwónóló, iei ra chök mwarangarangewu.

22Ngünün a chök nóm lükün ewe asamen mäló. Ekkewe chón läng mi uweato mäló ra chök witiwiti manawan.

23Nge are emön chón läng epwe pwääto seni läng, emön chón künö seni leiin nöün Kot kewe ngöröwün chón läng, pwe epwe tungor fäniten emön aramas o apasa pwe i a wenechchar,

24ewe chón läng epwe ümöümöch ngeni i o tungór ngeni Kot, ‘Kopwe amanawa ätei seni an epwe feittiw lón peias, pün ngang üwa küna och penmanaw fänitan.’

25Mwirin, inisin epwe söfösäfäl usun inisin emön semiriit, pöchökkülan epwe liwiniti usun lón fansoun an ölüwöl.

26Mwirin, ewe aramas epwe iótek ngeni Kot, nge Kot epwe etiwa i. Epwe feitto fän mesen Kot fän pwapwa, nge Kot epwe ngeni säfäli an pwüng.

27Mwirin, i epwe kööl fän mesen aramas o apasa, ‘Ngang üwa tipis o üwa sorei minne mi let, nge esap wor lamwotan ngeniei.

28Kot a angasaei seni äi üpwe feittiw lón ewe pwangen mäló, nge üwa pwapwa pün üwa manaw o künasäfäli saram.’

29Nengeni, Kot a föri ekkeei mettóch meinisin fän ruu ika fen fän ülüngät ngeni emön aramas,

30pwe epwe eliwinisäfäl ngünün seni peias pwe epwe tongeni saram ren ewe saramen manaw.

31Job, kopwe mósónósón o öüseling ngeniei, pün mi chüen wor chómmóng meet ngang üpwe apasa.

32Nge are mi wor och mettóch ka mochen óm kopwe apasa, iwe, kopwe kapas. Kopwe kapas, pün ngang üwa fókkun mochen üpwe pwärätä pwüngün pwe en ka pwüng.

33Nge are esap wor och minne kopwe apasa; iwe, kopwe öüseling ngeniei. Kopwe fanafanaló, nge ngang üpwe äiti ngenuk tipächchem.”

Elihu a ettipisi Job

34 Mwirin, Elihu a sópweló le kapas o apasa:

2“Öüpwe öüseling ngeni äi keei kapas, ämi kana mwän mi miriit. Öüpwe öüw selingemi ngeniei ämi kana mwän mi silelap.

3Job a apasa, ‘Seling a sótuni kapas a rong, usun chök chönnaw a esilla lefiilen nennen mwöngö.’

4Öüsipwe pwisin filätä fänitach meet mi pwüng, öüsipwe käeö fengen meet mi mwirinnö.

5Pün Job a apasa, ‘Ngang üwa pwüng, nge Kot a angei seniei äi pwüüng.

6Inamwo ika ngang üwa pwüng, nge ngang üwa katolong lón tettelin chon chofona. Inamwo ika ngang üsap pwuupwungaw, nge äi riäfföü esap tongeni móóló.’

7Öüpwe üreniei, mi wor emön aramas usun Job mi ünümi kapasen turunufas usun kólik?

8I a filätä aramasingaw pwe chiechian. I a fangaló an fansoun ren ekkewe mwän mi föfföringaw.

9A mwo nge apasa, ‘Pwata üpwe olussumwäli äi fansoun le sótuni äi üpwe apwapwai letipen Kot?’

10Iei minne, öüpwe öüseling ngeniei, ämi kana mwän mi weweöch. Iteiten emön me emön aramas a silei pwe Kot esap tipis. Esap fókkun tüfich än ewe mi Unusen Manaman epwe föri föfför mi mwääl.

11Kot a ngeni iteiten aramas liwinin meet iir ra föri. I a awarato wór üküükün meet mi fich ngeni föfförün manawer.

12Enlet, esap fókkun tüfich ach sipwe ekieki pwe Kot epwe föri och mi mwääl, pwe ewe mi Unusen Manaman epwe soreei minne mi pwüng.

13Iö a filätä Kot pwe i epwe nemeni fönüfan? Iö a ewiisa ngeni Kot pwe epwe tümwünü unusen fönüfan?

14Are Kot epwe fiseetä lón letipan pwe i epwe angeisäfäli ngünün me an we enienin ngasangas i a ngeni kich,

15mwirin, manaw meinisin epwe ükütiw, nge aramas repwe liwinsäfäl ngeni pwül mworomwor.

16Are mi wor óm miriit, Job, kopwe öüseling ngeniei. Kopwe äfälli meet ngang üwa apasa.

17Ifa usun, emön mi opwut pwüng epwe nemenem? Ifa usun, kopwe ettipisi ewe Emön mi pwüng o manaman?

18Pün i ewe mi apasa ngeni emön king, ‘En emön mi lamwotongaw,’ o apasa ngeni ekkewe aramas tekia, ‘Ämi aramasingaw.’

19I esap ekieki ika ifa üküükün tekian emön aramas, esap alapaló an öüchcheani ekkewe chón pisekisek mwen ekkewe chón wöwingaw, pün i a föriir meinisin.

20Mwirin ekis chök fansoun, repwe mäló. Lukenipwin, repwe mäló. Ekkewe mwo chón pwora nge repwe mäló ren och popun sisap tongeni küna.

21Pün Kot a nennengeni usun än aramas nónnóm, i a küna iteiten mettóch meinisin ra föri.

22Esap wor ew leeni mi kiroch ika ew nür mi rochokkich epwe aopaló ekkewe aramasingaw seni mesen Kot.

23Pün esap meefien aramas ar repwe filätä ewe fansoun lupwen repwe feitto fän mesen Kot pwe repwe köpwüng.

24I a asapwilätiw ekkewe mi nemenem o atolonga ekkóch lón leenier nge esap osun an epwe akkomwen eisiniir.

25I a asapwiliretiw lepwin o ra taatakkis, pwokiten i a silei meet ra föri.

26I a niiretiw fäniten ar föfföringaw me lón ew leeni ia aramas meinisin repwe tongeni küneer me ie,

27pwokiten ra kul seni ar repwe tapweló mwirin, nge resap äfälli an kewe öllük.

28Iir popun pwe än ekkewe chón wöwingaw siö a tori fän mesen Kot. I a rongorong än ekkewe mi mweleele siö.

29Nge are Kot a filätä pwe i epwe chök fanafanaló, iwe, iö epwe tongeni ettipisi i? Lupwen i a aopaló wón mesan, iö a tongeni küna i? Nge Kot a nemeni emön aramas usun chök an nemeni ew mwüü,

30pwe epwe eppeti seni ewe aramas esap nuokkusiti Kot an epwe nemenem, pwe esap tongeni an epwe och likottup ngeni ekkewe aramas.

31Nge pwata kosap fen apasa ngeni Kot, ‘Ngang üwa tipis, nge üsap chüen tipis säfäl.

32Kopwe äiti ngeniei meet ngang üsap küna. Are ngang üwa föri minne mi mwääl, ngang üsap chüen sópweló le försäfäli.’

33Ifa usun, en ka ekieki pwe Kot epwe ngenuk liwinum wón öüküükün mereemw, lupwen en kosap mochen pwe kopwe ekieksäfäl? En kopwe pwisin filätä nge sap ngang. Kopwe üreniei meet en ka silei!”

34Aramas mi weweöch repwe üreniei, aramas mi tipächchem mi rongorong ngeniei repwe apasa ngeniei,

35‘Job a kapas seni lón an wewengaw. Esap wor miriit lón an kapas.’

36Amwo Job epwe küna sóssót mi fókkun selüküló, ren an ääni kapasen pölüwen usun chök emön aramasingaw.

37Pün i a sópwei le apachatä üleförea ngeni an tipis. I a alapaló an turunufas me leiich ren an awora chómmóng kapas mi üüngeni Kot.”

Elihu a ächchema ngeni Job usun än Kot pwüng

35 Iwe, Elihu a pwal sópweló an kapas o apasa:

2“Ifa usun, ka ekieki pwe mi pwüng óm apasa, ‘Ngang üwa pwüng mwen Kot’?

3En ka pwal apasa, ‘Meet lamwotan ngeniei äi üpwe manaweni ew manawen pwüng? Meet üpwe willeni ren äi üsap föri tipis?’

4Ngang üwa mochen pwe üpwe pölüwenuk, üpwe pwal pölüweni chiechiom kana mi nóm reemw.

5Kopwe netä läng o katol. Kopwe nennengeni ekkewe kuchu ra tekia senuk.

6Are en ka tipis, meet en ka öpwönüwetä pwe epwe fis ngeni Kot? Are ka achómmóngaló óm tipis, meet epwe fis ngeni Kot?

7Are en ka pwüng, meet kopwe ngeni Kot? Ika meet i epwe angei seni lón pöum?

8Òm föfföringaw a chök efeiengawa aramas usun chök en, nge óm föri minne mi pwüng a atooto feiöch wón aramas.

9Pwokiten chómmóngun riäfföü, ekkewe aramas ra siö, ra kökkö pwe emön epwe älisiir le üüngeni pöchökkülen än ewe mi pwora nemenem.

10Nge esap wor emön a eiis, ‘Ifa i Kot ewe Chón Föriei, ewe emön mi awora kööl lepwin?

11Ifa i ewe emön mi föri kich pwe sipwe tipächchem lap seni ekkewe maan wón fönüfan, a föri kich pwe sipwe miriit lap seni ekkewe maansüüsün fän läng?’

12Mwirin, lupwen ekkewe aramasingaw ra siö, nge Kot esap pölüweniir pwokiten ar lamalamtekia.

13Enlet, Kot esap öüseling ngeni ar tungór mi pöön. Ewe mi Unusen Manaman esap äfälli.

14Iwe, itä epwe fen öüseling ngenuk lupwen en ka apasa pwe kosap küna i? Ka apasa pwe óm osukosuk a nóm fän mesan, nge en ka chök witiwiti i pwe epwe älletätä pwe esap wor óm tipis.

15Nge fen lapalón, en ka apasa pwe i esap ääni köpwüng lón an soong, i esap pwal nennengeni usun föfföringaw.

16Iei usun en Job ka chök apasa kapas mi pöön. En ka achómmónga óm kapas nge esap wor óm silelap.”

Elihu a pwärätä usun än Kot mwirinnö

36 Elihu a pwal sópweló le kapas o apasa:

2“Kopwe mwo chök ekis engngiló ngeniei pwe üpwe sópweló le kapas, iwe, ngang üpwe pwääri ngenuk meet mi let. Pün ngang üsap mwo wes le penätä Kot.

3Iwe, ngang üpwe atolonga äi kapasen äniini mi alóllóól fäniten ewe Chón Föriei pwe i a pwüng.

4Pün enlet äi kewe kapas resap mwääl. Ewe emön mi unusöch an silelap a nóm reemw.

5Nengeni, Kot a manaman, nge esap opwut emön aramas. I a manaman lón an pöchökkül me weweöch.

6I esap mwüüt ngeni ekkewe aramasingaw pwe repwe manaw, nge a ngeni ekkewe mi nóm lón riäfföü ar pwüüng.

7I esap ömwökütü mesan seni ekkewe chón pwüng. Nge i a amóóter wón ekkewe leenien móótun nemenem ren ekkewe king o etekiaretä tori feilfeilló chök.

8Nge are ra föötek ngeni selimächä o ttup lón riirin riäfföü,

9mwirin, Kot a pwääri ngeniir ar föfför me ar pwuupwungaw, pwe iir ra lamalam tekia.

10I a suuki selinger ngeni kapasen emiriit o öllük ngeniir pwe repwe kul seni ar fööfföringaw.

11Are ra öüseling o angang ngeni Kot, repwe feiöch ren ar repwe ounusa ierin manawer fän pisekisek me feiöch.

12Nge are resap mochen öüseling ngeni Kot, repwe feiengaw ren ketilas o mäló lón ar resap weweöch.

13Pün chókana mi üleförea ngeni Kot lón leluker ra pwisin atooto wór än Kot soong. Lupwen i a öpwüngüür, resap mochen siö ngeni pwe epwe älisiir.

14Ra mäló lupwen iir mi chök chüen ölüwöl, mwirin ar olussumwälieló manawer lón manawen fängesöröw.

15Nge Kot a amanawa chókana mi riäfföü ren an atolonger lón ar riäfföü, pün a suuki selinger lón fansoun riäfföü mi lapalaap.

16Job, Kot a mochen paanukowu seni lón riäfföü o ömwökütükolong lón ew leeni ia kopwe ngas seni óm riäfföü me ie. I epwe amasowa óm cheepel ren mwöngö mi annö.

17Nge iei a uren osukosuk lón óm ekiek ika ekkewe aramas resap nuokkus Kot repwe köpwüng ika resap. Kosap öüreki, pün köpwüng me öpwüngüwen repwe pwönüwetä.

18Nge kopwe äfälliik pwe esap wor emön epwe otupwukeló ren chómmóng wöw. Kosap mwüüt ngeni och liffangen emichimich mi wätte epwe emmwenukolong lón tipis.

19Ifa usun, wöwum ika unusen óm achoocho meinisin repwe älisuketä pwe en kosap nóm lón riäfföü?

20Kosap ösüküsükü pwiin pwe epwe pwönukoló, pün iei atun än aramas ra mörukóló seni lón leenier.

21Kopwe äfälliik! Kopwe kul seni föfföringaw, pün Kot a tiinato ei riäfföü pwe epwe eppetuk seni ew manawen föfföringaw.

22Nengeni, Kot a tekia lón an manaman. Iö emön chón käit epwe usun i?

23Esap wor emön epwe tongeni üreni i meet i epwe föri ika apasa ngeni i, ‘En ka föri minne a mwääl.’ ”

Elihu a ächchema ngeni Job usun än Kot manaman

24“Nge kopwe chechchemeni pwe kopwe elingaló än Kot kewe angang mi manaman, kopwe kööl köölün mwareiti.

25Iteiten emön me emön aramas ra küna minne i a föri, inamwo ika ra chök nennetoi me toowaw.

26Nengeni, Kot a fókkun lapalaap, lap seni minne kich sia tongeni weweiti. Esap wor emön a tongeni älleani iteiten ierin manawan.

27I a angeätä ewe topwutopun ötüötün kólik, nge mwirin, a ochufengeni o limeti o ewili ngeni üüt.

28Iwe, ewe üüt a püngütiw seni ekkewe kuchu, nge aramas meinisin ra feiöch seni.

29Iö a tongeni weweiti meresilón ekkewe kuchu me än chopwulap a püng seni läng?

30Nengeni usun an a efiifi ekkewe inefi pwellin ünükkün me usun saraman a asaramaló fänilólun ewe mataw.

31I a nemeni ekkewe aramas ren ekkeei föfför mi manaman o fangeto ngeniiir chómmóng mwöngö.

32I a amasowa pöün ren fiifin inefi o efiifieló ew me ew fiin inefi ngeni meet i a älla.

33Ewe püngün chopwulap a aronga pwe i a nóm, pwal ewe ngüsüngüsün mölümöl a esilefeili an soongeiti minne ese pwüng.”

37 “Föün ngasangasei a püngüpüng lupwen üwa ekieki usun ei. A chechcheech me leuti.

2Öüpwe öüseling, öüpwe öüselingöch ngeni chopwulapen mwelien Kot lupwen a wüngüwu seni lón awan.

3A tiinaló an we inefi pwe epwe fi seni epeek fän läng tori pwal epeek. Ewe inefi a asaramaló fönüfan seni esóp tori pwal esóp.

4Mwirin än ewe inefi a fiiló, sia tongeni rong wüngün mwelian. I a wüng ren mwelian mi osommóng usun püngün chopwulap. Lupwen a aronga mwelian usun wüngün chopwulap, ewe inefi a chök sópwósópwóló le fiifi.

5Mwelien Kot a fókkun amwaraar me lón ewe chopwulap. I a föri mettóch mi lapalaap mi luuló seni ach sipwe tongeni weweiti.

6Kot a apasa ngeni sno pwe epwe püngütiw wón fönüfan, i a üreni üüt pwe epwe püngütiw.

7Kot a föri ei pwe aramas repwe mwo köüüló le angang lón ena fansoun, pwe iir meinisin repwe esilla meet i a tongeni föri ren an manaman.

8Ekkewe maan mwacho ra tolong lón leenier o opoló lón pwangeer.

9Iwe, mölümöl a toowu seni lón leenian mi nóm öör, nge ewe äsäpwälin efeng mi pöchökkül a pöönato patapat.

10Enienin ngasangasen Kot a förätä ais, nge ekkewe nómwun kólik mi chöölap ra föüló ren.

11I a amasowa ekkewe kuchu mi malüül ren lüküchöchchön, a efiifi an kewe inefi seni ekkewe kuchu.

12Fän emmwenien Kot, ekkewe kuchu ra morokukkulfeil wón unusen fönüfan. Ekkewe kuchu ra föri meet i a öllük ngeniir.

13I a föri ekkewe kuchu fäniten och leiin ren an epwe öpwüngü aramas ren nóóter are resap älleasochis, ika ren an epwe pwääri an tong enlet ren an epwe öchöchchönü pwül.

14Job, kopwe öüseling ngeniei. Kopwe köüüló o ekieki usun än Kot kewe manaman mi amwaraar.

15Ifa usun, en ka silei usun än Kot nemeni mölümöl o föri pwe inefi epwe fi seni lón an kewe kuchu?

16Ifa usun, en ka weweiti usun an emeresaló ekkewe kuchu nge esap wor och minne ra ittiw wón? Ikkeei ekkóch sókkun föfför mi amwaraar förien emön mi unus lón an silelap.

17En ka pwichikkar lón üfom lupwen mettóchun ewe fönü meinisin ra chök fanafanaló pwokiten pwichikkaren ewe äsäpwäälin öör.

18Ifa usun, en ka tongeni fiti i le emeresaló fän läng o föri pwe epwe usun ew kilassen oori mi för seni piraas mi misimis pwe epwe onupasäfäli pwichikkar?

19Kopwe äiti keem äm ekkeei lussun meet äm aipwe apasa ngeni Kot. Pün äm aisap tongeni pwisin ekiekietä meet aipwe apasa pwokiten äm aia tiparoch.

20Ifa usun, mi lamwot än emön epwe üreni Kot pwe ngang üwa mochen kapas? Ifa usun, emön aramas mi tongeni an epwe kapas ika i mi rukoruk lón an ekiek?

21Äm aisap tongeni nennengeni ewe akkar, pün tinan a koon saramaram me fän läng lupwen ewe äsäpwääl a pöönaló ekkewe kuchu.

22Och molupolupen saram usun kolt a feitto seni efeng. Kot a üföüf ling mi eniwokkus.

23Sisap tongeni küna ewe mi Unusen Manaman. I a tekia lón an manaman. I esap eriäfföw lón an ääni öpwüngüwen me pwüng mi somwoló.

24Iei minne, ekis meinisin, aramas ra meniniti i. Meinisin mi enletin ääni miriit lón leluker ra pwääri ar meniniti i.”

Ewe SAMOL a pwääri ngeni Job pwe i a Unusen Manaman

38 Mwirin, ewe SAMOL a pölüweni Job seni lón ewe mölümöl o apasa:

2“Iö ei a kapas eiis usun äi tipächchemen akkóót ren sókkun kapas esap wor miriit lón?

3Kopwe amollóketä o tipeni tipen mwän, pwokiten mi wor ekkóch äi kapas eiis ngenuk, nge en kopwe fókkun pölüweniir.

4Iä ka nóm ie lupwen ngang üwa föri lóngólóngun fönüfan? Kopwe üreniei are mi wätte minne ka silei.

5Iö a filätä öüküükün ewe lóngólóng? Iö a selippichi ika mi pwüng ngeni öüküükün? Ifa usun, en ka silei?

6Meet a lóngunätä ekkewe lóngólóngun fönüfan? Iö a fótuki ewe föün lepwokuuku,

7lupwen ekkewe füün lesossor ra kööl fengen nge nöün Kot kewe meinisin, iir ekkewe chón läng, ra mweireir fän pwapwa?

8Iö a ochufengeni mataw me lón leenian mi kesipeló ren asaman kana, o föri pwe mataw epwe toowu seni lón leenian usun emön mönükól a toowu seni lón leenian lón letipen inan,

9lupwen ngang üwa föri ekkewe kuchu pwe repwe fis pwe üfen mataw o finiti ngeni mataw rochopwak pwe epwe fis pwe apan,

10lupwen ngang üwa öükü öüküükün kiännin mataw, üwa föri asaman kana o lókkereló,

11o ngang üwa apasa, ‘Iei chök üküükün towawen óm ka tongeni feitto, nge kosap luuseni, óm kewe nóó mi pöchökkül repwe köüüló ikeei’?

12Ifa usun, a fen fis fän ew lón ränin manawom pwe en ka öllük ngeni lesossor pwe epwe räniló o äiti ngeni mallen rän pwe epwe töötä me öötiw?

13Ifa usun, en ka fen föri saramen rän pwe epwe meresiló tori leesópwun fönüfan pwe epwe öükätiw ekkewe angangen föfföringaw lepwin?

14Uluulun fönüfan a pwäöchchüló lupwen a saramaló lesossor, usun pwäöchchün makken impwang wón pwülüpar, lapalapan a pwääwu usun echö üüf mi ling a pwä lapalapan.

15Ekkewe aramasingaw resap saani saramen lerän. Pün lupwen a saramaló, a eppeti seniir ar repwe föri ekkewe mettóch mi ngaw ra föri.

16Ifa usun, ka fen piin sääi ngeni ia ekkewe puachchen kólik ia ekkewe mataw ra pwuachchetä me ie? Ifa usun, ka fen fätäl wón epin mataw?

17Ifa usun, emön a fen pwääri ngenuk ekkewe asamalapen mäló? Ifa usun, en ka fen küna ekkewe asamalapen ewe leeni mi uren rochopwaak?

18Ifa usun, en ka weweiti üküükün chöölapen fönüfan? Kopwe üreniei are en ka silei ekkeei mettóch meinisin.

19Ia saram a feitto me ie? Nge ia rochopwaak a feilló ie?

20Ifa usun, en ka tongeni uweireló ngeni leenier? Ifa usun, en ka silei ekkewe aal ngeni leenier?

21En ka wesewesen silei ekkeei meinisin, pün ka fen upwutiw me mwen iir meinisin ra för. Iwe, en ka fókkun mwokos.

22Ifa usun, en ka fen tolong lón ekkewe imwen iseis sno, ika ka fen küna ekkewe imwen iseis üten faaw?

23( Ngang üwa isenireló pwe pisekin maun fäniten ewe fansoun osukosuk, fäniten ewe ränin fiu me maun.)

24Ifa ewe aal ngeni ewe leeni ia pwichikkar a pop seni ie? Ifa imwen ewe äsäpwäälin öötiw?

25Iö a ttuuw ew warawar fäniten ewe üüt mi püngümmóng? Iö a föri efóch aal fäniten ewe inefi fiti chopwulap?

26Iö a föri pwe üüt epwe püngütiw wón ew fönü ia esap wor aramas a nóm ie, lón ew fönüpöön esap wor emön a nóm lón?

27Iö a tiinato üüt pwe epwe achöchchönü ew fönü mi pwasapwas o pöön, o föri pwe fetil epwe määritä wón?

28Ifa usun, mi wor semen üüt? Iö a nöünätiw ekkewe chiin omwurenipwin?

29Iö inen ais? Iö a nöünätiw sno seni läng?

30Ina meet a fis lupwen ewe kólik a wiliti ais mi pöchökkül usun chök faaw, nge wón ekkewe kólik ra föüló.

31Ifa usun, ka tongeni föötifengeni riirin ewe mwiicheichen füü iter Mweriker ika epichaló fööfön ewe füü itan Ölüwöl?

32Ifa usun, ka tongeni pwäärawu ekkewe mwicheichen füü pwe repwe tin lupwen a tori ar fansoun, ika ka tongeni ettina ekkewe füü iter Üwölö me Täänmäilapen Efeng?

33Ifa usun, ka silei ekkewe pwüngün öllükün kókkóóten fäileng? Ifa usun, ka tongeni aea ekkeei öllük le nemeni fönüfan?

34Ifa usun, ka tongeni osommóng le kökköötä ren ekkewe kuchu o föri pwe och püngümmóngun üüt epwe püngütiw wómw?

35Ifa usun, ka tongeni efiifi ekkewe inefi pwe repwe fiiló, nge mwirin ra wareto fän mesom o apasa, ‘Äm ikkeei. Meet ka mochen’?

36Iö a fang ngeni ewe machchang itan ibis än tipächchem? Iö a ngeni ewe ätemwänin chukó an ürüöch?

37Iö a wor an tipächchem pwe epwe tongeni älleani ekkewe kuchu? I a tongeni äpea ekkewe leenien kólik mi nóm läng pwe kólik epwe niitiw,

38lupwen ewe pwül mworomwor a pöchökküleló nge ekkewe kitiföüföün pwül ra chök pachefengen?

39Ifa usun, ka tongeni angor fäniten emön liäfefinin laion o amwöngöni ekkewe appanen laion mi echik pwe repwe möt,

40lupwen ra chök kóón lón pwanger ika osousouló chök lón leenier leiin kana iräkkis?

41Iö a awora mwöngö fäniten ekkewe machchang iter reiven lupwen appaner kana ra siö ngeni Kot o ra chök tókótókfeil lón ar echik?”

39 “Ifa usun, en ka silei ineet fansoun än ekkewe kuuch mi nóm wón chuuk ra nöünöü? Ifa usun, ka katol ekkewe chia lupwen ra upwutiw?

2Ifa usun, ka silei fitu maramen ar pwoopwo tori ar ra nöünöü? Ifa usun, ka silei ewe fansoun lupwen ra nöünöü?

3Ra appwarootiw o ra nöünätiw nöüür, ra chikaraló seni metekin ar nöünätiw nöüür.

4Appaner kana ra pöchökküleló o mämmääritä me lewöl. Mwirin ra likitaló semer me iner nge resap liwinsäfäl.

5Iö a epichaló fööfön ewe dongki mi mwacho? Iö a mwüüt ngeni pwe epwe föri uwanan le fätälfeil?

6Ngang üwa anómwu ewe dongki lón ewe fönüpöön pwe ina leenian, üwa pwal mwüüt ngeni ewe maasies ia a wor salt ie pwe epwe nónnóm lón.

7I a opwut ökürangen lón ekkewe telinimw, o esap wor emön chón wawa dongki epwe apwas ngeni.

8I a atööpafeil wón ekkewe chuuk fäniten anan fetil o kütfeil ese lifilifil meet mi pwükütä pwe epwe eni.

9Ifa usun, ewe ätemwänin kowu mi mwacho a mochen epwe fesir o angang ngenuk? Ifa usun, i a mochen nóm lón óm imwen maan lepwin?

10Ifa usun, ka tongeni fööti ewe ätemwänin kowu ngeni efóch sääl pwe epwe tuuw pwül? Ifa usun, a mochen lukii ewe pisekin ttu pwül lón óm mälämäl?

11Ifa usun, ka mochen anómwu óm apilükülük wón emön ätemwänin kowu mi mwacho pwokiten wätten an pöchökkül? Ifa usun, ka mochen lükü ngeni i pwe epwe föri óm angangochchou?

12Ifa usun, ka tongeni apilükülükü i pwe epwe liwinsäfälito fän kiniiom kewe föün wiit o uweiireto ren ewe leenien wichiwich umwun wiit?

13Ewe machchang itan ostrich a pwapwa o ässipuupuw pöükässin, nge esap tongeni ääs. Nge ünöünen wón pöükässin resap pweri ünöünen emön öröpwech?

14Ewe liäfefinin ostrich a osokuletiw wón pwül o likitaló sokuulan pwe repwe aropwichipwich me lón ewe pwül mworomwor.

15Esap ekieki pwe pachapachen emön aramas a tongeni ömökküür, ika emön maanmwacho a tongeni pwuutä wór.

16A rochongaw ngeni appanan kana, usun chök nge ita sap nöün iir. I esap fókkun ekieki ika appanan kana repwe mäló,

17pün Kot esap fang ngeni i an tipächchem ika esap pwal ngeni i an miriit.

18Nge lupwen a ssä nge opuupuw pöükässin, a takiri ewe óris me ewe chón wawa ewe óris pün ra sul ren.

19Ifa usun, en ka ngeni emön óris an pöchökkül? Ifa usun, en ka awora ekkewe ünöün mi langattam wón üwen óris?

20Ifa usun, en ka ngeni ewe óris an tüfich pwe epwe mwetemwet usun emön liffichimas? Torotoran mi osommóng a eniwokkus!

21Pachapachan kana ra fókkun kitipöppö le äfäresi pwül o a pwapwa ren an pöchökkül lupwen a sääpwuropwurolong lón maun fän an pwora.

22A takiri nuokkus nge esap niweiti och mettóch. Esap pwal sile an epwe timmär seni ketilas.

23Esap nuokkus ren ökürangen ekkewe föün esefich pwal ren molupolupen ekkewe siles me ekkewe fiisika.

24Lón kitipöppöön an mwasangasang le ssä, a usun chök nge a eni ewe pwül. Esap tongeni epwe kupach le üchewenewen chök lupwen ewe rappwan maun a ttik.

25A torotor lupwen a rong tikin ewe rappwan maun. A tini pwollen maun seni toowaw. A rongorong än ekkewe meilapen maun akkapwas me ewe mweireiren maun.

26Ifa usun, óm tipächchem a föri pwe ewe machchang usun kawakaw itan hawk a käeö an epwe ääs o emeresaló pöükkässin pwe epwe ässiló ngeni öör?

27Ifa usun, fän óm öllük ewe ikel a ääs o sseni fasan wón wilitekia?

28A föri leenian wón ew achaw o nónnóm ikenan lepwin. A föri lón pwangen ew achaw pwe epwe ääni leenien op mi pöchökkül.

29Seni ikenan, i a ouwasachafeili minne epwe liäpeni, pün mesan a tongeni küna minne mi nóm toowaw.

30Appanan kewe ra wün chcha. Ia a wor ie inisin emön maan mi mäló, ewe ikel a nóm ikenan.”

40 Mwirin, ewe SAMOL a sópweló le pölüweni Job o apasa:

2“Ifa usun, en ka chüen mochen äniini ngeni ewe mi Unusen Manaman? En emön chón kütta mwäälin Kot. Nge ifa usun, en ka silei ekkewe pölüwan.”

Job a pölüweni Kot

3Mwirin, Job a pölüweni ewe SAMOL o apasa:

4“Nengeni, ngang emön aramas esap wor öüchcheai. Meet ngang üpwe tongeni pölüweni ngenuk? Ngang üpwe pinei awei ngeni peii.

5Ngang üwa fen kapas chómmóng. Esap chüen wor och mettóch üpwe apasa.”

Än Kot kapas ngeni Job

6Mwirin, ewe SAMOL a pölüweni Job seni lón ewe mölümöl o apasa:

7“Kopwe amollóketä o tipeni tipen mwän, pwokiten mi chüen wor ekkóch äi kapas eiis ngenuk, nge en kopwe fókkun pölüweniir.

8Ifa usun, kopwe ataeló iteüöchün äi pwüng o ettipisiei pwe kopwe pwisin pwärätä pwe en ka pwüng?

9Ifa usun, ka pöchökkül usun Kot? Ifa usun, mweliom a tongeni püng usun chopwulap usun mweliei?

10Are ina usun, iwe, kopwe foutei ngenuk suuföl me manaman, kopwe öüföüfa ngenuk ling me amwaraar.

11Kopwe niinätiw säsewun óm soong, o nennetiw wón chókana mi lamalamtekia o etekisóneretiw.

12Ewer, kopwe etekisónätiw ekkewe mi lamalamtekia ren óm kopwe chök nennengeniir. Kopwe pwuurätiw ekkewe aramasingaw me ikeweia ra üütä ie.

13Kopwe ireereló meinisin lón ewe pwül mworomwor. Kopwe kalapwuser lón ewe leenien sotup.

14Mwirin, ngang wón inisi üpwe mwareituk, pün pwisin óm pöchökkül a amanawók.

15Kopwe nennengeni ewe maan mi fókkun wätte itan Behemoth, ngang üwa föri i, usun chök äi föruk. I a mwöngö fetil usun emön ätemwänin kowu.

16Kopwe nengeni usun pöchökkülen wäänüükün, kopwe nengeni usun pöchökkülen fituken lukan.

17Mechan a pöchökkül usun efóch irä sedar. Selin fituken wón aföön kana ra pachapachfengen.

18Chüün kana ra usun fóchun piraas, nge pecheen kana ra usun chök fóchun mächä.

19Ewe maan behemoth i äkkäemönün me leiin föriei kana maan mi pöchökkül. Ngang chök ewe Chón Föri üwa tongeni äi üpwe ämweto ren fän neii ketilas pwe üpwe eniwokkusu.

20A mwöngö fetil wón ekkewe chukuchukutä, ia ekkewe maan mwacho meinisin ra kukkunou ie.

21A kóón fän ekkewe irä iter lotus, a opoló leiin ekkewe woowo lón ewe löölö mi pwokak.

22Ekkewe irä lotus ra pwölüweló i fän nürüür leiin ekkewe irä iter poplar mi nóm aroppen ewe öüwö.

23Esap nuokkus ren öütöüten ewe chaanpwuupwu, esap ekieki lupwen pwuupwun ewe chaanpwuupwu Jordan a pwuupwutiw ünükkün.

24Esap wor emön a tongeni ännifa an epwe turufi lón mesan ika uwalong efóch riing lón pwöötün pwe epwe lukiieló.”

41 “Ifa usun, en ka tongeni efiiewu Leviathan ren efóch öö ika föötätiw ngächin ren efóch sääl?

2Ifa usun, ka tongeni etikalong efóch sääl lón pwöötün pwe kopwe fööti ika pwangeni ngachin ren efóch kakia?

3Ifa usun, i epwe tungór ngenuk pwe kopwe ääni kirekiröch ngeni, ika öpölüpöl ngenuk pwe kopwe tongei?

4Ifa usun, i epwe tipeew ngeni an epwe angang ngenuk, pwe en kopwe nöüni amanaw lón unusen ränin manawan?

5Ifa usun, ka tongeni efesira usun óm efesira emön machchang ika ka tongeni fööti ngeni efóch sääl pwe noum kewe nengngin repwe kukkunow ngeni?

6Ifa usun, ekkewe chón amöömö me kamö pisek repwe sótuni ar repwe mööni pwe repwe amöömöló lón ar kewe leenein amöömö?

7Ifa usun, ünüchchan a tongeni kinas ren ekkana fiisika ika möküran a tongeni kinas ren efóch pekkin raaw?

8Are kopwe attapatä wón; iwe, kosap pwal chüen försäfäli, pün kopwe chechchemeni an fiu ngenuk.

9Apwi, a lamwotmwääl än emön epwe sótuni an epwe turufi. Emön chón tur maan epwe sótuni an epwe turufi, epwe kuf ren.

10Iwe, pwokiten esap wor emön a pwora an epwe tongeni aosukosuka i, iwe, iö chök epwe tongeni pölüweniei?

11Iö a ngeniei och mettóch pwe ngang üpwe ngeni i liwinin? Mettóch meinisin mi nóm fän läng, ra nóm fän nemeniei pün äi.

12Ngang üwa mochen üpwe kapas usun pecheen ewe leviathan me usun wätten an pöchökkül me sóróföchün lapalapan.

13Iö a tongeni äsera seni i ünüchchan? Iö a tongeni posuw pwochan mi ku ruu sässärin?

14Iö epwe tongeni ökkölümwün ammasaló awan, pün ngächin ra kuuló ren ngii mi eniweniw?

15A wor pwochen wón sökürün mi tettel usun pisekin tittin maun mi chök pachapach fengen.

16Ew me ew a pach ngeni pwal ew pwe esap wor äsäpwääl a tongeni enilong lefiiler.

17Ra kamas fengen, ew ngeni pwal ew, ra pach fengen o resap tongeni repwe ettifesen.

18Lupwen a mwesi, saram a fiiwu. Mesan kana ra usun chök paren akkar lesossor.

19Inefi a fiifiwu seni lón awan, ngetengeten ekkei a ngetewu seni lón awan.

20Ötüötün ekkei a ötüwu seni lón pwöötün, usun ötüötün ew kama mi epwichipwich ren woowo mi kü.

21Enienin an ngasangas a tongeni ängeta mwoli, pün ngetengeten ekkei a ngetewu seni lón awan.

22Üküükün wätten pöchökkülen üwen leviathan a efisätä nuokkus ekis meinisin ia i a feilló ie.

23Fitukan ra pöchökkül o ngüt, esap wor och mettóch epwe tongeni äppweralong.

24Leupwan a pöchökkül usun faaw, a pöchökkül usun efów föün fööir minen fan.

25Lupwen a annangätä, ekkewe chón pöchökkül ra nuokkus, resap chüen silei minne repwe föri pwokiten an a kitipöppö.

26Esap feiengaw are emön epwe nöünöü efóch ketilas le efeiengawa. Esap pwal feiengaw ren efóch siles ika efóch föün esefich ika efóch fiisika.

27Mächä a usun chök nge fetilipwas meren ena maan. Pwal piraas a usun chök irä mi kirou meren.

28Esap tongeni sü ren ekkewe föün esefich, nge ekkewe föün öülüün ra usun chök piipin fetil mi pwas meren.

29Efóch lifötüföt a usun chök och chöön fetilipwas meren. I a takiri chöröüngün ekkewe fiisika.

30Pwochen fäänuupwan ra usun chök kenin mökkün sepi mi för seni pwül. Ra tuuwetä pwül lupwen a tööló lón ewe móchór.

31Ewe leviathan a föri pwe ewe kólik a pwuropwur ren an mwökütüküt usun chök kólik mi pwur lón ew kama, a opwuropwura fänilólen mataw pwe a usun chök pwuropwuren ew napen löppwuk.

32Lupwen i a ä lón kólik, a fisiló pwuropwuren öütöüten mwirifióón. A küpetäätä ewe kólik o föri pwe epwe pwech ren pwuropwur.

33Esap wor och mettóch me wón fönüfan epwe löllöngeni, esap wor pwal emön mönümanaw epwe iei usun ren an esap wor an nuokkus.

34I a ootiwei mönümanaw meinisin mi lamalamtekai. I ewe kingen maan meinisin mi lamalamtekia.”

Än Job pölüweni ewe SAMOL

42 Mwirin, Job a pölüweni ewe SAMOL o apasa:

2“Ngang mi silei pwe en ka tongeni föri mettóch meinisin. Esap wor emön a tongeni öüküketiw.

3En ka eiis, ‘Iö ei a kapas eiis usun äi tipächchem ren an apasa ekkeei kapas mi umwes?’ Enlet, ngang ewe üwa kapas, nge üwa kapas usun ekkewe mettóch ngang üsap weweiti, ekkewe mettóch mi fókkun amwaraar ngeniei, ngang üsap silei.

4En ka apasa, ‘Iei, en kopwe öüseling, nge ngang üpwe kapas. Mi wor ekkóch äi kapas eiis ngenuk, nge en kopwe fókkun pölüweniir.’

5Selingei ra chök rongorong usum me mwan, nge iei ngang üwa künók ren pwisin mesei.

6Iei minne, ngang üwa pwisin sääwäsiniei. Ngang üwa lamalamaló. Iwe, ngang üwa móót lón pwül mworomwor me falang pwe üpwe pwääraló äi üwa äier.”

Ewe SAMOL a efeiöchüw Job

7Iwe, mwirin än ewe SAMOL a wes le kapas ngeni Job, a kapas ngeni Elifaz ewe re Teman, “Ngang üwa soong ngenuk me chiechiom kewe rüwömön, pwokiten esap pwüng minne öüwa apasa usi, esap usun minne neii we chón angang Job a apasa. 8Iei minne, öüpwe angei füümön ätemwänin kowu me füümön ätemwänin siip. Iwe, öüpwe feilló ren neii we chón angang Job o ääni asóren keek pwisin fänitemi. Nge neii we chón angang Job epwe iótek fänitemi, nge ngang üpwe etiwa an iótek fänäsengesimi. Ngang üsap ukun ngeni kemi usun meet mi fich ngeni kemi, pün ämi öüwa ääni kapas mi umwes. Pün ämi öüwa apasatä meet esap pwüng usi, esap usun minne neii we chón angang Job a apasa.” 9Iei minne, Elifaz ewe re Teman, Bildad ewe re Shu me Zofar ewe re Naamah ra feilló o föri meet ewe SAMOL a öllük ngeniir. Iwe, ewe SAMOL a etiwa än Job iótek.

10Lupwen Job a iótek fäniten chiechian kewe, ewe SAMOL a eliwinisäfäli ngeni i wöwün. Enletin, ewe SAMOL a ngeni säfäli Job wöwün fän ruu lap seni minne i a ääni me mwan. 11Mwirin, meinisin pwiin Job kewe me fefinan kewe, pwal chiechian kewe me mwan ra feitto o fiti i le kametip lón imwan we. Iwe, ra oururu i o echipa i pwokiten ekkewe riäfföü meinisin ewe SAMOL a atooto wón me mwan. Iwe, emön me emön leiir a ngeni Job och liffang mooni silifer me efóch ring mi för seni kolt.

12Iei usun än ewe SAMOL a efeiöchüw ewe oruuwen esópwun kinikinin fansoun manawen Job me mwirin lap seni lepoputän. Lón ei fansoun, a wor nöün Job 14,000 siip, 6,000 kamel, 1,000 peean ätämwänin kowu me 1,000 liäfefinin dongki. 13Kot a pwal ngeni Job füümön nöün äät me ülümön nöün nengngin. 14Iwe, i a eita nöün kewe nengngin. A eita ngeni ewe finnichi, Jemimah; ewe örüwömönün, Keziah; ewe öülümönün, Keren-Happuk. 15Esap wor emön föpwül me lón unusen ewe fönü epwe lieöch usun nöün Job kewe föpwül. Iwe, semer we a ngeniir fönüwer me leiin fönüwen mongeer kewe.

16Mwirin ei, Job a manaw lón pwal üküükün 140 ier. A küna nöün kewe me nöün nöün kewe tori ewe örüwänüün tettelin pilóón aramas. 17Mwirin, Job a mäló lón an chinlap me ierittam.