Jeremiah
1 Ikeei ekkewe kapas än Jeremiah nöün Hilkiah we mwän, emön me leiin ekkewe souasór mi nóm lón Anathoth lón ewe fönüwen Benjamin. 2Ewe SAMOL a poputä le kapas ngeni Jeremiah lón engol me ülüngätin ierin mwüün Josiah ewe kingen Judah nöün Amon we mwän. 3Iwe, ewe SAMOL a sópweló le kapas ngeni Jeremiah lón mwüün Jehoiakim ewe kingen Judah nöün Josiah we mwän. Mwirin, a pwal sópweló le kapas ngeni Jeremiah fän chómmóng tori ewe elimuen maram lón ewe engol me ewin ierin mwüün Zedekiah ewe kingen Judah pwal emön nöün Josiah mwän. Iwe, lón ewe elimuen maramen ewe engol me ewin ierin mwüün Zedekiah, ekkewe aramas mi nóm lón Jerusalem ra ooló.
Än Jeremiah kö
4Iwe, än ewe SAMOL kapas a toriei o apasa,
5“Ngang üwa sileek me mwen äi ouluuluk me lón ewe leenien mönükól, ngang üwa äimwükoló me mwen óm upwutiw. Ngang üwa filuketä pwe kopwe emön soufós ngeni chón ekkewe mwüü.”
6Mwirin, ngang üwa apasa, “Äi SAMOL KOT, nengeni ngang üsap silei meet üpwe apasa; ngang emön mi chök ier kükkün.”
7Nge ewe SAMOL a apasa ngeniei, “Kosap apasa, ‘Ngang emön mi chök ier kükkün.’ Pün en kopwe fókkun feilló ren chókana meinisin ngang üpwe tiinukoló reer o apasa meet ngang üwa öllük ngenuk pwe kopwe apasa. 8Kosap nuokkusitiir pün ngang üpwe fituk o üpwe tümwünuk,” ewe SAMOL a osomänetiw.
9Mwirin, ewe SAMOL a eitiewu pöün, a attapa awei o apasa ngeniei, “Iei ngang üwa atolonga äi kapas lón awom. 10Nengeni, ikenäi ngang üwa filuketä pwe kopwe nemenem wón ekkewe fönü me mwüü, pwe kopwe üttiiretä o kupiiretiw, kopwe ataareló o oturuuretiw, kopwe pwal öüüretä o fótukiiretiw.”
11Iwe, ewe SAMOL kapas ngeniei o eisiniei: “Jeremiah, meet ka küna?”
Nge ngang üwa pölüweni o apasa, “Ngang üwa küna efóch palen ewe irä almond.”
12Mwirin, ewe SAMOL a apasa ngeniei, “A pwüng minne ka küna, pün ngang üwa mammasa äi kapas pwe üpwe öpwönüwetä.”
13Mwirin, ewe SAMOL a pwal kapas säfäl ngeniei fän oruuwan o eisiniei, “Meet ka küna?”
Nge ngang üwa pölüweni o apasa, “Ngang üwa küna ew nape mi pwur. Nge ewe nape a päiló seni efeng.”
14Mwirin, ewe SAMOL a apasa ngeniei, “Epwe wor och feiengaw epwe feitto seni efeng, epwe fis ngeni ekkewe aramas meinisin mi nóm lón ei fönü. 15Pün nengeni, ngang üpwe le köörato meinisin ekkewe einangen ekkewe mwüün efeng.
“Iwe, ekkewe king seni ekkana mwüü repwe feitto o anómwu ar kewe leenien móótun king lón ekkewe asamalapen tittin Jerusalem. Repwe atai ekkewe tiit pwellin ünükkün Jerusalem pwal ünükkün ekkewe telinimwen Judah meinisin,” ewe SAMOL a pwärätä pwüngün.
16Iwe, ngang üpwe öpwüngaló äi köpwüng wón neii kewe aramas pwokiten ar föfföringaw ren ar likitieiló, ren ar keni appach mi pwokkus ngeni pwal ekkóch kot, pwal ren ar fel ngeni meet pöüür ra föri.
17“Nge en Jeremiah, kopwe amollóketä! Kopwe üütä o apasa ngeniir iteiten meet ngang üwa öllük ngenuk pwe kopwe apasa. Kosap rüükö reer, pün ngang üte örüükok me fän meser. 18Pün nengeni, ikenäi ngang üpwe öpöchökkülók pwe kopwe wewe ngeni ew telinimw mi pöchökkül tittin, kopwe pwal wewe ngeni efóch üür mi för seni mächä me ew tiit mi för seni piraas, pwe kopwe üüngeni unusen ewe fönü: ngeni ekkewe kingen Judah me ekkewe nöüwiisen Judah, pwal ngeni ekkewe souasór me ekkewe aramasen ewe fönü. 19Iir repwe üüngenuk, nge resap okkufuk, pün ngang üwa fituk o üpwe tümwünuk,” ewe SAMOL a osomänetiw.
Israel a likitaló Kot
2 Iwe, än ewe SAMOL kapas a toriei o apasa, 2“Kopwe feilló o kökkölong lón selingen ekkewe chón Jerusalem o apasa:
Iei meet ewe SAMOL a apasa: ‘Ngang üwa chechchemeni óm ölükülük ngeniei leföpwülum, pwal óm tongeei usun chök emön fiin öpwüpwülü sööfö. Ngang üwa chechchemeni óm tapweto mwirin leemelen ewe fönüapö pwal leemelen ewe fönü esap wor mwo emön a fóffót lón.
3En Israel, ka pin fänitei, ngang ewe SAMOL. En ka wewe ngeni ewe mwen uwa fäniten äi fansoun kinikin; meinisin chón efeiengawók ra tipis. Iwe, ngang üwa öpwüngüür o awarato feiengaw wór,’ ” ewe SAMOL a osomänetiw.
4Öüpwe rongorong än ewe SAMOL kapas, ämi mwirimwirin Jakob, ämi chón ekkewe einangen Israel meinisin.
5Iei meet ewe SAMOL a apasa:
“Meet äi mwääl ämi kewe leewo ra küna mereei, iei popun ra tókkóló toowaw seniei? Ra tapweló mwirin ekkewe uluulun önümwäl mi lamwotongaw, nge pwisin iir ra wiliti aramas mi lamwotongaw.
6Resap eiis, ‘Ifa i ewe SAMOL mi emmwenikichetä seni lón Egypt o emmweni kich leemelem ewe fönüapö, leemelen ew fönü mi pöön o pwokurokur, ew fönüen pwasapwas me rochopwaak, ew fönü ia esap wor emön a sääi lón, esap pwal wor emön a nóm ie.’
7Ngang üwa emmwenikemiilong lón ew fönü mi mwirinnö, ew fönü mi ur ren chómóng mettóch mi mwirinnö. Ngang üwa föri ei pwe öüpwe tongeni ochooch ekkewe föün irä o mwöngö minne ra määr lón. Nge äim öüwa feitto o elimengawa fönüwei o föri pwe fönüwei epwe enniopwut.
8Ekkewe souasór resap eiis, ‘Ifa i ewe SAMOL.’ Chókana mi silelap öllük resap mochen sileei; ekkewe souemmwen ra üüngeniei. Ekkewe soufós ra ääni kapasen oosuni fäniten Baal o fel ngeni ekkewe uluulun önümwäl mi lamwotongaw.
9Iei minne, ngang üpwe ettipisisäfäli kemi. Ngang üpwe pwal ettipisi nöün nöümi kana,” ewe SAMOLa osomänetiw.
10“Öüpwe sääiló wón mataw ngeni ewe fönü Kittim pwe öüpwe katol, öüpwe tiinaló emön ngeni ewe fönü Kedar pwe epwe nennengenifichi. Öüpwe nengeni are mi fis ikenan ei sókkun mettóch mi fis ikeei.
11Ifa usun, mi wor ew mwüü a ekkesiwili an kot? (Nge ekkewe kot resap wesewesen kot). Nge neii kewe aramas ra ekkesiwiliei ngang ar we Kot mi Ling ngeni ekkewe uluulun önümwäl mi lamwotongaw.
12En läng kopwe mäirü ren minne a fis o chechcheech fän nuokkus mi lapalaap,” ewe SAMOL osomänetiw.
13“Pün neii kewe aramas ra föri ruu föfför mi ngaw: Ra likitieiló, ngang ewe pwuachchen kólikin manaw o ra tuuw pwisin ar chönüttu, ekkana sókkun chönüttu mi pwang, esap tongeni mwöch kólik lóór.
14Ifa usun, Israel emön chón angang, emön amanaw seni an upwutiw? Pwata chök chón opwutan ra uwealó i toowaw pwe epwe emön chón ooló?
15Chón opwuten Israel kana ra wöwüwör ngeni i usun emön laion a wöwüwör; ra ngüüngün soong ngeni. Ra ataeló fönüwan; an kewe telinimw ra kar o resap chüen só.
16Pwal ekkewe mwän seni Memfis me Tahpanhes ra reipööpöló meeten wón ungen möküren Israel.
17Ifa usun, sap pwisin en ka atooto wóóm ei feiengaw, ren óm likitieiló ngang ewe SAMOL óm we Kot üwa emmwenuk wón ewe aal mi pwüng, nge en ka kul seniei?
18Iwe, pwata ka feilló Egypt pwe kopwe wün kólik seni ewe chaanpwuupwu Shihor? Pwata ka feilló Assyria pwe kopwe wün kólik seni ewe Chaanpwuupwu Eufreitis?
19Pwisin óm kewe föfföringaw repwe öpwünguk; pwisin óm kul seniei epwe tipingenuk. Iei minne, kopwe ekieki usun o weweiti pwe iei och mettóch mi ngaw o maras fänitom lupwen kopwe likitieiló ngang ewe SAMOL óm we Kot, o esap wor nuokkusi mereemw,” ewe Samol, ewe SAMOL mi Unusen Manaman a osomänetiw.
20“Melóóm, en kosap chüen mochen anómwuk fän äi nemenem, usun chök emön ätemwänin kowu a kupii ewe waas mi nóm wón afaran o mwüüti ekkewe sääl mi fööfö ngeni. Iwe, en ka apasa ngeniei, ‘Ngang üsap angang ngenuk!’ Nge en ka föri föfförün usun emön fiin lisowu o kóón wón iteiten chukutekisón pwal fän iteiten irä mi mwuresires.
21Ngang üwa fótukuk usun efóch irän wain mi mwirinnö. En ka fót seni föün mi unusen mwirinnö. Iwe, pwata ka ingawaló o wiliti efóch irän wain mi mwacho?
22Inamwo are en ka pwisin limetuk ren sarasko, ikamwo kopwe aea chómmóng soop, nge limengawen óm tipis a chüen chök nóm fän mesei,” ewe SAMOL KOT a osomänetiw.
23Pwata ka tongeni apasa, ‘Ngang üsap limengaw pün ngang üsap fel ngeni ekkewe önü Baal’? Kopwe nennengeni óm kewe föfför ka föriir me lón ewe leemól; kopwe ekieki meet ka föri. En ka usun chök emön liäfefinin kamel a mwittir le sä seni ew leeni ngeni pwal ew leeni lupwen a tori an mochen etieti.
24Ka pwal usun chök emön liäfefinin dongki mi mwacho mi nóm lón ewe fönüpöön, a afongofonga ewe äsäpwääl lupwen fansoun a tori an mochen etieti. Iö a tongeni eppeti lupwen a tori pwichchikaren an mochen? Ekkewe ätemwän mi attapwa resap pwal mwo resin le kütta, pün repwe chök küna lúpwen a tori ar fansoun etieti.
25Kopwe tümwünü pwe esap kamw seni pecheemw ipwom sandal ika chiorom esap pwasapwas ren óm tapw me mwirin pwal ekkóch kot. Nge en ka apasa, ‘Esap wor lamwotan. Ngang üsap chüen tongeni üpwe ükütiw. Ngang üwa echeni ekkewe koten ekis. Ngang üpwe chök fókkun tapweló mwiriir.’
26Usun emön chón soolä a itengaw lupwen aramas ra liäpeni, iei usun chón Israel repwe itengaw. Ekkewe aramas me nöüür kewe king, pwal nöüür kewe nöüwiis, nöüür kewe souasór me nöüür kewe soufós.
27Pün ra apasa ngeni efóch sópwun irä, ‘En semeem,’ pwal ngeni eföw faaw, ‘En ka nöünikeemitiw.’ Ra kulluw sökürüür ngeniei nge sap wón meseer. Nge lupwen ra nóm lón osukosuk, ra apasa ngeniei, ‘Kopwe feitto o amanawa keem.’
28Nge ikkafaiir chök ekkewe kot ämi öüwa pwisin föri fänitemi? Iir repwe feitto o amanawa kemi lupwen öüwa nóm lón osukosuk, are ra tongeni. Pün üküükün chómmóngun ämi kewe telinimw, pwal iei üküükün chómmóngun ämi kewe kot, ämi chón Judah.
29“Pwata öüwa äniini ngeniei. Ämi meinisin öüwa üüngeniei,” ewe SAMOL a osomänetiw.
30“Ngang üwa öpwüngü kemi ämi aramasen Judah, nge esap wor lamwotan, pün öüsap miriit ren. Usun emön laion mi efeiengaw, iei usun ämi öüwa niieló nöümi kewe soufós ren ketilas.
31Ämi ei pilóón aramasen Israel, öüpwe eteneki äi ei kapas, ngang ewe SAMOL: ‘Ifa usun, ngang üwa usun chök ew fönüapö ngeni kemi ämi aramasen Israel? Ifa usun, ngang üwa usun chök ew fönü mi rochopwaak me efeiengaw ngeni kemi? Pwata ämi neii aramas öüwa apasa, ‘Äm aia ngas, äm aipwe le chök föri pwisin letipeem; äm aisap chüen liwinsäfälito reemw.’
32Ifa usun, emön föpwül a tongeni möllükaló foutan mi möömóng o öüchchea? Ifa usun, emön fiin öpwüpwülü sööfö a tongeni möllükaló üfan üföüfen öpwüpwülü? Nge neii aramas ra möllükieiló lón chómmóng rän resap tongeni lea.
33En Israel, ka fókkun silelap le kütta noum kana kämmwet. Ekkewe mwo fefin mi fókkun ingaw nge ra tongeni käeö ekkóch föfför mi ngaw senuk.
34Aramas ra küna me wón üfom chaan ekkewe chón wöwingaw esap wor ar tipis. Ka niireló nge ka küna pwe sap iir chón soolä. En ka niireló nge esap wor popun. Iei mwo an fis ekkeei föfför meinisin,
35nge en ka apasa, ‘Esap wor äi tipis. Kot esap soong ngeniei.’ Nge ngang üpwe öpwünguk, pwokiten en ka apasa, ‘Ngang üsap tipis.’
36Ka chök ekkesiwilikisi óm ekiek. Ka feilló seni ew leeni ngeni pwal ew leeni pwe kopwe kütta óm älillis. Nge Egypt epwe pwal elichipünguk, usun chök minne Assyria a föri.
37Ina minne, feil feil kopwe pwal likitaló Egypt o kopwe aopaló wón mesom ren óm sääw, pün ngang ewe SAMOL üwa opwut chókana en ka anómwu óm apilükülük wóór; en kosap angei óm älillis mereer.
3 “Are emön mwän a mwüü seni pwülüwan, iwe neminnewe a feilló o pwüpwülü ngeni pwal emön mwän, ifa usun, pwülüwen neminnewe we akkomw epwe tongeni liwinsäfäl ngeni neminnewe? Ifa usun, ewe fönü esap fókkun limengaw are epwe iei usun? Nge en Israel, ka manaweni manawen emön fiis lisowu, pün a wor chómmóng noum kämmwet. Ifa usun, kopwe tongeni liwinsäfäl ngeniei?
2Kopwe netä wón ungen ekkewe chukuchukutä mi wääwätä o nengeni. Ifa usun, mi wor ew leeni ia kosap föri föfförün lisowu ie me noum kewe kämmwet? Ka chök móót ünükkün aal o witiwiti noum kewe kämmwet, ka móót usun emön chón Arabia lón fönüapö. En ka elimengawa ewe fönü ren óm föfförün lisowu me föfföringaw.
3Iei minne, üüt esap chüen püngütiw, esap pwal chüen wor ewe üten leres. Iei mwo, nge en ka fen mesemaaw usun emön fiin lisowu, kosap sile sääw.
4Nge iei, en ka apasa ngeniei, ‘En semei, en chiechiei seni chök leföpwüli.
5Ifa usun, kopwe soong fóchófóch ngeniei? Ifa usun, óm lingeringeritiei epwe chök sópwósópwóló tori feilfeilló chök?’ Nengeni, iei usun óm kapas, nge en ka chök föri ekkewe föfför mi ngaw meinisin ka tongeni föri.”
Israel esap ölükülük
6Iwe, lupwen än ewe King Josiah nemenem, ewe SAMOL a apasa ngeniei, “Ifa usun, ka küna meet Israel ewe mi kirikiringaw a föri? A feittä wón iteiten ekkewe chukutekisón pwal fän iteiten ekkewe irä mi mwuresires o a föri föfförün lisowu ikenan ren an fel ngeni ekkewe uluulun önümwäl. 7Ngang üwa ekieki pwe Israel epwe liwinitiei mwirin an wes le föri ekkeei föfför mi ngaw, nge esap liwinitiei. Iwe, Judah pwiin Israel we mi kirikiringaw a küna meet Israel a föri. 8Ngang üwa ngeni Israel, neminnewe mi kirikiringaw, ewe taropwen mwüüfesen o üwa tiinaló pwokiten an kewe föfförün lisowu meinisin ren an fel ngeni ekkewe uluulun önümwäl. Nge ngang üwa küna pwe Judah pwiin we mi kirikiringaw, esap nuokkus. Pün i a pwal feilló o föri föfförün lisowu. 9Judah ese pwal äfälli ika a föri usun föfförün emön fiin lisowu. Iwe, i a elimengawa ewe fönü o föri föfförün lisowu ren an fel ngeni faaw me mwüüch. 10Iwe mwo meet a fis ngeni Israel ren an föri ekkeei föfför, nge Judah pwiin Israel we mi kirikiringaw a chök pwomweni pwomwan pün a liwinitiei nge esap seni unusen letipan,” ewe SAMOL a osomänetiw.
11Mwirin, ewe SAMOL a apasa ngeniei, “Israel a kul seniei pün esap wor an lükü, nge i a pwüng lap seni Judah ewe mi kirikiringaw ngeniei pün esap ölükülük. 12Kopwe feilló o aronga ekkeei kapas ngeni chón ewe mwüün efeng, iei Israel,
“ ‘Öüpwe liwinsäfälito ämi aramasen Israel mi kul seniei. Ngang üsap chüen wóówón soong ngeni kemi, pün ngang üwa uren ömöümöch. Ngang üsap soong ngeni kemi tori feilfeilló chök,’ ewe SAMOL a osomänetiw.
13‘Öüpwe chök pwärätä ämi tipis, pwe öüwa üüngeniei ngang ewe SAMOL ämi we Kot. Öüpwe pwärätä pwe öüwa fel ngeni ekkewe koten ekis fän iteiten ekkewe irä mi mwuresires, nge öüsap älleasochisiei,’ ” ewe SAMOL a osomänetiw.
14“Öüpwe liwinsäfälito ämi ekkewe aramas mi kul seniei, pün ngang chök ämi masta. Ngang üpwe fili kemi o angei äkkäemön seni iteiten ekkewe telinimw, nge ökkörüwömön seni iteiten ekkewe eterenges o emmweniirelong lón Zion,” ewe SAMOL a osomänetiw. 15“Mwirin, ngang üpwe ngeni kemi souemmwen mi lelukeni lelukei pwe repwe emmweni kemi lón silelap me weweöch. 16Iwe, lón ekkana rän, lupwen öüpwe fókkun chómmóngóló me lón ewe fönü, ekkewe aramas resap chüen apasa, ‘Ewe pwórofel ia än ewe SAMOL pwon a nóm ie.’ Resap chüen ekieki usun ewe pwórofel ika chechchemeni; resap pwal chüen meefi pwe esap chüen nóm, resap pwal chüen ekiekin försäfäli pwal ew pwórofel. 17Lón ena fansoun, ewe telinimw Jerusalem epwe iteni, än ewe SAMOL leenien móótun king. Iwe, chón ekkewe mwüü meinisin repwe feitto o mwiichfengen lón ewe telinimw Jerusalem pwe repwe asamolu itei ngang ewe SAMOL. Resap chüen tapweló mwirin üleförean leluker mi ingaw. 18Lón ekkana rän, chón leimwen Judah repwe chuungeni chón leimwen Israel. Repwe feitto ppök seni ewe fönü efeng ia ra ooló ie. Iwe, repwe liwinsäfäl ngeni ewe fönü ngang üwa ngeni ämi kewe leewo pwe repwe fönüweni.’ ”
19“Nge pwisin ngang üwa apasa:
“ ‘Ngang üpwe pwapwa äi üpwe föri pwe ämi öüpwe usun chök wesewesen neii. Ngang üwa mochen üpwe ngeni kemi ew fönü mi mwirinnö, ew fönü mi fókkun ling lap seni fönüwen chón ekkewe mwüü. Ngang üwa ekieki pwe ämi öüpwe kööri ngeniei, “Semem.” Ngang üwa ekieki pwe öüsap kul seni ämi tapweto mwiri iteiten fansoun meinisin.
20Nge ämi öüwa usun chök emön fefin mi kirikiringaw ngeni pwülüwan. Ämi chón leimwen Israel öüwa kirikiringaw ngeniei’ ” ewe SAMOL o osomänetiw.
21Öüwa tongeni rongorong och kechiw me wón ekkewe chukutekisón mi wääwätä. Ekkewe aramasen Israel ra kechiw me tuttungór fäniten ümömüöch, pwokiten ra fókkun tókkóló lón ar föfför o ra möllükaló ewe SAMOL ar we Kot.
22“Öüpwe liwinsäfälito reei ämi neii kana mi kul seniei. Ngang üpwe amóeló tipisin ämi kul seniei.” Nge ämi öüpwe apasa, “Ewer, äm aipwe liwinsäfälito reemw, pün en ewe SAMOL äm we Kot.
23Enlet, äm fel ngeni ekkewe uluulun önümwäl wón ekkewe chukutekisón me ekkewe chukutekia a otupwutupw; enlet än Israel alen küna manaw a chök feitto seni ewe SAMOL äm we Kot.
24Seni lekükkünüüm, äm aia küna meinisin minne äm kewe leewo ra angang weires fänitan ra chök lussumwääliló ren äm fel ngeni ekkewe kot mi ässääw. Ekkewe kot mi chofona ra angei nöün äm kewe leewo pwiin siip me pwiin kowu, pwal nöüür ölüwöl me föpwül.
25Äm aipwe chappetiw lepwül lón äm sääw, äm itengaw epwe pwölükeemiló. Äm aia tipis ngeni ewe SAMOL äm we Kot, äm ppök me äm kewe leewo; seni lekükkünüüm tori ei rän, äm aisap älleasochis ngeni ewe SAMOL äm we Kot.”
4 “Ämi chón Israel, are öüwa mochen liwin, iwe, öüpwe liwinsäfälito reei,” ewe SAMOL a osomänetiw.
“Are öüpwe pöütaló ämi kewe uluulun önümwäl mi enniopwut seni fän mesei o öüsap chüen tókkóló,
2are öüpwe pwon fän ökköpöl o apasa, ‘Mwo manawen ewe SAMOL,’ lón let, wenechchar me pwüng, mwirin chón ekkewe mwüü repwe tungór ar feiöch mereei, repwe pwal eingeing wói.”
3Iei meet ewe SAMOL a apasa ngeni ekkewe aramasen Judah me Jerusalem: “Öüpwe tuuw pwülün ämi tännipi esamwo ttu, nge öüsap amwora ekkewe föün irä leiin iräfölüföl.
4Öüpwe pwisin sirkomsaisi kemi fäniten ewe SAMOL, öüpwe sirkomsaisi letipemi, ämi aramasen Judah me Jerusalem, pün are öüsap föri iei usun, äi lingeringer epwe ngetewu usun ngeten ekkei o keni kemi, nge esap wor emön epwe tongeni kunuweló, pwokiten ekkewe föfför mi ngaw ämi öüwa föriir.”
Ew feiengaw epwe feitto seni efeng
5“Öüpwe esilefeili lón Judah o arongafeili lón Jerusalem o apasa: ‘Öüpwe ettiki rappwa leemelen ewe fönü!’ Öüpwe leüommóng le kökkö o apasa: ‘Öüsipwe chufengen! Öüsipwe süü ngeni ekkewe telinimw mi pöchökkül tittiir!’
6Öüpwe öüüwetä ew esissil pwe aramas repwe feilló ngeni Zion. Öüpwe süü ngeni ew leeni mi tümwün, nge öüsap mang! Pün ngang üpwe awarato ew feiengaw seni efeng, wesewesen ew taatakis mi ömmösök.”
7Usun emön laion a toowu seni pwangan; iei usun ewe chón atai mwüü a feiliwu a likitaló leenian pwe epwe ataeló fönüwemi. Ämi kewe telinimw repwe nóm lón taatakis, nge esap chüen wor emön lussun aramas epwe nóm lóór.
8Iei minne, öüpwe üföüf üüf mi för seni tuuk, öüpwe kechiw o ngüüngüres, pün än ewe SAMOL soong mi fókkun wätte esap säpeló seni kich.
9Ewe SAMOL a osomänetiw: “Lón ena rän, leluken ewe king me ekkewe nöüwiis repwe kisikiisiló, ekkewe souasór repwe rüükö, nge ekkewe soufós repwe mäirü.”
10Mwirin, ngang üwa apasa, “Feiengawem äi SAMOL KOT! A ifa me óm ka unusen otupwu ekeei aramas me chón Jerusalem ren óm apasa, ‘Epwe wor ämi kinamwe,’ nge i ketilas a fen osousouló pwe epwe pöküüw chioreem.”
11Epwe war ewe fansoun lupwen ewe SAMOL epwe üreni ekkeei aramas me chón Jerusalem, “Ew äsäpwääl epwe enito seni wón ungen ekkewe chuuk mi amassawa lón ewe fönüapö o epwe eniiti neii kewe aramas, nge esap fäniten an epwe limeti le äimwüfeseni ekkewe föün wiit seni pöör o ässääló ekkewe pöön; 12ew äsäpwääl mi fókkun pöchökkül epwe enito seniei. Pwisin ngang üpwe atoowu pwüngün äi köpwüng ngeniir.”
13Nengeni, ewe chón opwut kich a feitto usun kuchu, nge waan kewe wóókenin maun ra feitto usun chök ew ewiniär, nöün kewe óris ra mwittir seni ekkewe ikel. Feiengawach! Sipwe le taatakkis!
14En Jerusalem, kopwe limetawu minne mi ngaw seni lón lelukom pwe kopwe manaw. Epwe ifa üküükün langattamen fansoun óm kopwe anómwu ekiek mi ngaw lón lelukom?
15Öüpwe öüseling, pün mwelien emön chón arong seni ewe fönü Dan a kapas. Emön a uweato ew porausen feiengaw seni wón ekkewe chukuchukutän ewe fönü Efraim.
16“Öüpwe esile ngeni chón ekkewe mwüü iei, öüpwe aronga ngeni chón Jerusalem ei poraus: ‘Ew mwiichen sounfiu ra feitto seni ew fönü mi toowaw. Ra ääni akkapwasen maun ngeni ekkewe telinimwen Judah.
17Ekkewe mwiichen sounfiu ra pwellieló Jerusalem, usun chök ekkóch mwän ra tümwünü ew tännipi, pwokiten en Judah ka üüngeniei, iei minne ewe chón opwutók a feitto o maun ngenuk,” ewe SAMOL a osomänetiw.
18“Òm kewe lapalap me óm kewe föfför ra awarato ei feiengaw wóóm. Iei köpwüngum. A ifa me marasan! A ifa me an küüw lelukom!”
19Äi lólilen me äi öürek ra efisätä cheuchen luukei. Ngang üwa pwóretiw lón äi metek. Ngang üwa fókkun nuokkus. Ngasangasei a püngüpüng me fän mwäri. Ngang üsap tongeni äi üpwe fanafanaló, pwokiten üwa rongorong tikin ewe rappwa; ewe rappwa a kööri ewe mwiichen sounfiu ngeni maun.
20Feiengaw ra chök likatattapw mwirin ew; unusen ewe fönü a taaló. Imwei kewe imw mangaku ra mwittir taatiw, äi kewe kaaten ra kamwetiw!
21Äi SAMOL, epwe ifa üküükün langattamen fansoun äi üpwe chök kükküna filäiken maun o rorrongorong tikin ewe rappwan maun?
22Iwe, ewe SAMOL a apasa, “Neii kewe aramas ra umwes; iir resap sileei. Iir ra usun chök ekkana semiriit mi tiparoch; Iir resap wewe. Iir ra fókkun sipeöch le föri minne a ngaw; resap silei usun ar repwe föri minne mi mwirinnö.”
23Ngang üwa nengeni fönüfan nge a pöön; esap wor och mettóch a nóm wón. Ngang üwa netä fän ileng nge an saram esap chüen wor.
24Ngang üwa nengeni ekkewe chuuk, nge ra chechcheech; ekkewe chukutekisón meinisin ra pwöüküük.
25Ngang üwa nengeni, nge esap chüen wor aramas; iteiten machchang mi nóm fän läng ra ässiló.
26Ngang üwa nengeni, nge ewe fönü mi mwirinnö a wiliti ew fönüpöön; ekkewe telinimwen lón ewe fönü meinisin ra taaló ren än ewe SAMOL soong mi fókkun wätte.
27Pün iei meet ewe SAMOL a apasa: “Unusen ewe fönü epwe pöönüló, nge üsap chök ataeló unusan.
28Ren ei, fönüfan epwe letipeta, nge ewe läng mi nóm asan epwe rocholó, pwokiten ngang üwa kapas nge üsap siwili äi ekiek. Ngang üwa fen öpwüngaló meet üwa filätä pwe üpwe föri, nge üsap ekkesiwili äi ekiek.”
29Unusen aramasen iteiten ekkewe telinimw ra süüló, lupwen ra rongorong ökürangen ekkewe chón waawa óris me ekkewe chón esefich. Ekkóch ra süülong o op leiin ekkewe pötöwöl; ekkóch ra op lón ekkewe fööimw, nge ekkóch ra töötä wón ekkewe achaw. Ekkewe telinimwen Judah meinisin ra pöönüló; esap chüen wor emön a nóm lóór.
30Nge en ewe emön mi feiengaw, meet ka föri? Ika mwo ka üföüf üüf mi parachól, ika mwo ka foutei ngenuk fout seni kolt, ika mwo ka kiniochei le önüwa öppwönün mesom, nge a lamwotmwääl óm elinga inisum. Noum kewe kämmwet ra opwut en; ra mochen angei manawom.
31Ngang üwa rongorong ew pwuchöör usun pwuchöörün emön fefin mi tori an cheuchen faamw, ew pwuchöör usun pwuchöörün emön fefin mi kärään nöünätiw äemönün nöün. Iei pwuchöörün Zion, a ngaseppwich le eitiewu pöün o apasa, “Feiengawei! Ngang üwa masaroch; ekkewe chón nieló aramas ra pwellieiló.”
Esap wor emön mi wenechchar
5 Iwe, ewe SAMOL a apasa, “Öüpwe ekkeliwin le fätäl wón ekkewe alen Jerusalem. Öüpwe nennefeil o ekieki usun ekkeei mettóch. Öüpwe ouwasacha ekkewe leenien emwiicheich me lón ewe telinimw. Are öüpwe tongeni küna emön chök aramas mi föri minne a wenechchar o kütta minne a let, iwe, ngang üpwe omwusaló tipisin ei telinimw Jerusalem.
2Inamwo ika iir ra apasa, ‘Mwo manawen ewe SAMOL,’ nge iir ra chök ökköpöl mwääl.”
3Äi SAMOL, ifa usun, mesom esap kütta minne a let? En ka nii noum kewe aramas, nge iir resap meefi ar metek; ka efeiengawer nge iir resap mochen repwe kul seni ar tipis o miriitiló. Ra föri pwe wón meser a pöchökkül lap seni faaw o resap mochen ekieksäfäl.
4Iei minne, ngang üwa ekieki, “Iir chök aramas mi wöwingaw; esap wor ar miriit, pün resap silei än ewe SAMOL kewe aal, resap weweiti meet ar we Kot a mochen fäniter.
5Iwe, üpwe feilló ren ekkewe souemmwen o kapas ngeniir; pün enlet iir repwe silei än ewe SAMOL kewe aal me meet Kot a mochen fäniter.” Nge pwal iir ekkewe souemmwen ra chök wewefengen pün resap mochen anómwuur fän än ewe SAMOL nemenem, resap pwal mochen angang ngeni i.
6Iei minne, emön laion epwe feitto seni leiin ewe wöllap epwe efeiengawer, emön wolif seni ewe fönüpöön epwe niireló. Emön maanmwacho itan leopard a osousouló le op arap ngeni ar kewe telinimw pwe epwe ataatakisi ekkewe aramas mi toowu seni ekkewe telinimw. Ei epwe fis pwokiten än ekkewe aramas tipis a fókkun lapalaap, ar tókkóló seni ewe SAMOL a fókkun chómmóng.
7Ewe SAMOL a apasa, “Ämi chón Judah, pwata ngang üpwe omwusaló ämi tipis? Nöümi kana ra likitieiló. Ra ääni pwon ngeni pwal ekkóch kot resap wesewesen Kot. Ngang üwa ngeni nöümi kana mettóch meinisin iir ra osupwangan, nge iir ra föri föfförün lisowu o feilló ren imwen ekkewe fiin lisowu.
8Iir ra wewe ngeni óris mi ammwöngööch o mochen etieti. Emön me emön a mocheisou ngeni pwülüwen chón órun.
9Ifa usun, ngang üsap öpwüngür ren ei sókkun föfför?” ewe SAMOL a osomänetiw. “Ifa usun, ngang üsap ngeni chón ei sókkun mwüü chappen ar föfför?
10Öüpwe feilló lón än Judah kewe tännipin irän wain o ataeló an kewe irän wain, nge öüsap unusen atareló. Öüpwe pöküweló palan kewe meinisin, pwokiten resap äi ngang ewe SAMOL.
11Pün ekkewe chón leimwen Israel me ekkewe chón leimwen Judah ra unusen kirikiringaw ngeniei,” ewe SAMOL a osomänetiw.
12Iir ra kapas chofona usun ewe SAMOL; ra apasa, “I esap föri ngeni kich och! Esap wor och feiengaw epwe fis ngeni kich; esap tori kich maun me lengita.
13Än ekkewe soufós kapas a usun chök äsäpwääl, än Kot kapas esap nóm reer; iei minne, ekkewe mettóch mi ngaw ra apasa epwe pwisin fis ngeniir.”
14Iei minne, iei meet ewe SAMOL KOT mi Unusen Manaman a apasa: “Pwokiten ekkewe aramas ra apasa pwe ngang üsap öpwüngür, iei popun ngang üpwe föri pwe äi kewe kapas repwe usun chök ekkei me lón awom, nge ekkeei aramas repwe usun chök mwüüch. Ewe ekkei epwe unusen keniireló.”
15“Nengeni, ämi aramasen Israel,” ewe SAMOL a osomänetiw, “ngang üpwe awarato wómi chón ew mwüü mi toowaw pwe repwe maun ngeni kemi. Iei ew mwüü mi pöchökkül o nóm seni chök lóóm, ew mwiichen aramas ämi öüsap weweiti ar kapas.
16Ar kewe leenien föün esefich ra usun chök peias mi sukkuló; nöür kewe mwän meinisin, iir sounfiu mi pöchökkül.
17Iir repwe enaló enemi mwöngö me minne öüwa kinii seni uwään fótämi, repwe pwal niieló nöümi kewe mwän me fefin; repwe ocheei nöümi kewe pwiin siip me kowu, repwe ocheei uwään ämi kewe irän wain me irä fiik. Repwe pwal ataeló ren ketilas ämi kewe telinimw mi pöchökkül tittiir ämi öüwa äänir apilükülük.”
18“Nge lón mwo ena fansoun lupwen ekkeei mettóch mi ngaw repwe fis,” ewe SAMOL a osomänetiw, “ngang üsap unusen arosakemiiló. 19Iwe, lupwen ekkewe aramas repwe eiis, ‘Pwata ewe SAMOL ach we Kot a föri ei mettóch mi ngaw ngeni kich?’ Mwirin, en Jeremiah kopwe üreniir, ‘Pwokiten ämi aramasen Judah öüwa likitaló ewe SAMOL o angang ngeni ekkóch koten ekis me lón pwisin fönüwemi, iwe, iei ämi öüpwe angang ngeni chón ekis me lón ew fönü esap fönüwemi.’
20“En kopwe esile ngeni ekkewe mwirimwirin Jakob ei poraus o aronga ei poraus me lón Judah:
21Öüpwe rongorong ekkeei kapas ämi aramas mi umwes ese wor ämi miriit, mi wor mesemi, nge öüsap küna, mi wor selingemi, nge öüsap rongorong:
22Ifa usun, pwata öüsap meninitiei?” ewe SAMOL a osomänetiw. “Ifa usun, pwata öüsap chechchech me fän mesei? Ngang ewe üwa föri pien arosset pwe kiänin mataw, üwa föri an epwe ina usun pwe epwe eppetawu säät lón leenian tori feilfeilló chök. Inamwo ika ekkewe nóó ra püngüri ewe pi, nge resap chök ataeló; inamwo ika ekkewe nóó ra wätte, nge resap tongeni luu seni ewe pi.
23Nge ekkeei aramasen Judah ra üleförea o lükümach lón leluker; iir ra kul o feilló seniei.
24Resap ekieki lón leluker, ‘Öüsipwe meniniti ewe SAMOL ach we Kot, ewe mi fang ngeni kich ewe üten leefen me üten leres, lón fansoun mi pwüng ngeni. I a älleta le awarato ngeni kich ekkewe wiiken kinikin uwa iteiten ier.’
25Ämi ekkewe aramasen Judah, ämi kewe föfför mi ngaw ra eppeti seni kemi ekkeei fansoun pwe resap tori kemi; ämi kewe tipis ra ömwöchü seni kemi ämi öüpwe pwapwaäsini ekkewe mettóch mi mwirinnö seni ewe SAMOL.
26A wor aramasingaw ra nóm leiin neii kewe aramas. Ra usun kana aramas mi paani ekkana machchang pwe repwe likottupwur. Ra föri ar kana sär pwe repwe liäpeni aramas.
27Usun kana tittin machchang ra ur ren machchang, iei usun imweer kana ra ur ren pisek ra angei ren ar föfförün otupwutup; iei minne, ra pisekisekiló o lapaló maneer,
28ra pwal kitinnupuló o lükümisimis. Ar kewe föfföringaw esap wor öükükün; iir resap kütta minne mi pwüng.Resap älisi ekkewe mi mäsen lón ar köpwüng pwe repwe wiil; resap peni ekkewe mi mweleele pwe epwe wor ar pwüüng.
29Ifa usun, ngang üsap öpwüngü ekkewe aramasen Judah ren ar föri ekkeei sókkun föfför?” ewe SAMOL a osomänetiw. “Ifa usun, ngang üsap ngeni chón ei sókkun mwüü chappen ar föfför?
30Mi wor och mettóch mi eniwokkus me ämäirü a fis me lón ei fönü:
31Ekkewe soufós ra oosuni minne a chofona, ekkewe souasór ra nemenem fän pwisin ar pöchökkülen nemenem, nge neii kewe aramas ra sani an epwe iei usun. Nge meet ämi öüpwe föri lesópwólón?
Sounfiu ra pwellieló Jerusalem fän ar pisekin maun
6 “Ämi chón ewe einangen Benjamin, öüpwe sü ngeni ia öüpwe kinamwe me ie! Öüpwe sü seni Jerusalem! Öüpwe ettiki rappwan maun me lón ewe telinimw Tekoa! Öüpwe öürätä ewe filaiken esilesilen feiengaw me lón ewe telinimw Beth Hakkerem! Öüpwe föri ekkeei mettóch pün feiengaw epwe feitto seni efeng, taatakis mi efeiengaw epwe wareiti kemi.
2Ewe telinimw Zion a fókkun mwirinnö o limelimöch, nge ngang üpwe ataeló.
3Chón opwutan kana mi wewe ngeni chón masen siip repwe feitto fiti nöüür mwiichen sounfiu mi wewe ngeni pwiin siip pwe repwe maun ngeni Zion; repwe öüüwetä imwer imw mangaku pwellin ünükkün. Emön me emön epwe tümwünü en me an kinikin.”
4Repwe apasa, “Öüsipwe amolla le epinikicheló ngeni ach sipwe maun ngeni Jerusalem! Öüsipwe üütä o maun ngeni ewe telinimw leólówas. Nge feiengawach pün ewe rän a fätäl ngeni an epwe rocholó, nge ewe rochopwaken pwiin a langattam.
5Iwe, öüsipwe üütä, sipwe maun lepwin o ataeló an kewe imwen king!”
6Pün iei meet ewe SAMOL mi Unusen Manaman a apasa:
“Öüpwe pöküwetiw ekkewe irä pwellin Jerusalem o senätä orooren maun ünükkün. Ei telinimw epwe köpwüng; pün a ur ren angangen eriäfföwü aramas.
7Usun ew chönüttu a awora kólik mi fö, iei usun ewe telinimw Jerusalem a awora föfföringaw mi fö iteiten rän. Ngang üwa rong usun angangen mwäneson me kata a fis lón ei telinimw iteiten fansoun meinisin; ngang üwa chök kükküna chón samwaw me chón kinas me ikenan fansoun meinisin.
8Öüpwe öüseling ngeni ei kapasen esilesil fäniten feiengaw, ämi chón Jerusalem, pün are öüsap, ngang üpwe kul seni kemi o föri pwe fönüwemi epwe pöönüló pwe esap wor emön epwe tongeni nónnóm lón.”
9Iei meet ewe SAMOL mi Unusen Manaman a apasa:
“Üpwe mwüüt ngeniir pwe repwe elimelimaló ekkewe lussun aramas mi chüen nómwetiw lón Israel, usun emön a elimelimöchüeló le kiniieló ekkewe lussun föün irän wain; repwe arosereló, usun emön chón kinikin föün irän wain a chekisäfäli ren pöün ekkewe palen irän wain lupwen a kinikin föün irän wain.”
10Nge üwa apasa, “Iö ngang üpwe tongeni kapas ngeni o esile ngeni ei kapasen esilesil fäniten feiengaw? Iö epwe öüseling ngeniei? Nengeni ekkewe aramasen Israel ra esipaló selinger pwe resap tongeni rongorong. Nengeni, än ewe SAMOL kapas a wiliti och minen turunufas merer; resap pwapwaiti ar repwe rongorong ngeni.
11Nge iei ngang üwa ur ren äi ääni än ewe SAMOL lingeringer, üsap chüen tongeni äi üpwe oppwosalong.” Mwirin, ewe SAMOL a üreniei, “Kopwe niinawu äi soong wón ekkewe semiriit mi kukkunow lón ekkewe aal, pwal wón ekkewe mwiichen ölüwöl; ekkewe mwän fiti fengen me pwülüwer kewe repwe ooló, pwal ekkewe chinlap me chókewe ra fókkun ierittam.
12Ekkóch aramas repwe imweni imwer kana, repwe pwal fönüweni fönüwer o pwülüweni pwülüwer, lupwen ngang üpwe eitieló peii o öpwüngü chókana mi nóm lón ewe fönü,” ewe SAMOL a osomänetiw.
13“Pün seni ekkewe mi kis tori ekkewe mi lap, iir meinisin ra mocheniän mooni; ekkewe soufós tori ekkewe souasór, iir meinisin ra föri föfförun otupwutupw.
14Iir ra chök tarolapei le säfeni kinasen neii kewe aramas o ekieki pwe esap och kinas mi efeiengaw pün iir ra apasa, ‘A wor kinamwe, a wor kinamwe,’ nge i esap wor kinamwe.
15Ifa usun, ra sääw ren ar föfför mi enniopwut? Apwi, resap fókkun sääw; Resap pwal mwo nge sile ar repwe wóówón sääw. Iei minne, iir repwe turuló leiin chókewe mi turuló; iir repwe feiengaw lupwen ngang üpwe öpwüngüür,” ewe SAMOL a apasa.
16Iei meet ewe SAMOL a apasa:
“Öüpwe üütä ünükkün ekkewe aal o katol; öüpwe eiis usun ekkewe alen lóóm, öüpwe eiis ika ifa ewe aal mi mwirinnö o öüpwe fätäl wón. Iwe, öüpwe küna kinamwein ngünümi. Nge ämi öüwa apasa, “Äm aisap mochen fätäl wón ewe aal mi mwirinnö!”
17“Mwirin, ngang üwa filätä chón mas pwe repwe mammasa kemi o apasa ngeniir, ‘Öüpwe öüseling ngeni tikin ewe rappwan esilesilen maun.’ Nge ämi öüwa apasa, ‘Äm aisap öüseling!’
18Iei minne, öüpwe rongorong ämi chón ekkewe mwüü; ämi öüpwe chón pwärätä, öüpwe katol minne epwe fis ngeni neii kewe aramas.
19Öüpwe rongorong ämi chón fönüfan: Nengeni, ngang üpwe awarato feiengaw wón ekkewe aramas, uwään ar kewe föfför mi ngaw meinisin ra akkóóta, pwokiten resap mochen öüseling ngeni äi kewe kapas o resap mochen älleasochis ngeni äi kewe öllük.
20Meet lamwotan ngeniei ämi uwato reei appach mi pwokkus seni Sheba ika ekkewe nofiti mwöngö mi araar seni ew fönü mi toowaw? Ämi kewe asóren keek resap tiw; ämi kewe asór resap apwaapwaei.”
21Iei minne, iei meet ewe SAMOL a apasa: “Ngang üpwe awora leenien chepetek me mwen ekkeei aramas. Ekkewe saam me nöüür kewe mwän repwe chepetek wóór; chón óruur me chiechier kana repwe mäfeiengaw.”
22Iei meet ewe SAMOL a apasa:
“Nengeni, ew mwiichen sounfiu a feitto seni ewe fönü mi nóm efeng; ew mwüü mi lapalaap a feitto seni leesópwun fönüfan pwe epwe maun ngenuk.
23Ekkewe sounfiu ra uwoow esefich me siles; iir ra eriäfföwü aramas, nge resap ääni tong. Ngüüngün ar feitto lupwen ra ssä wón nöüür kewe óris a usun ngüüngün nóón lemataw; iir ra feitto lón tettelin maun pwe repwe maun ngenuk, en ewe föpwülün Zion.”
24Iwe, ekkewe aramasen Jerusalem ra apasa, “Sia rongorong ewe poraus usun ewe mwiichen sounfiu, iwe, pöüch ra chök ititiw. Nuokkus wätte a tori kich, pwal cheuch a cheri kich usun metekin emön fefin lupwen a nöünöü.
25Sisap feiliwu lón ekkewe mälämäl ika fätäl wón ekkewe aal, pün ewe mi opwuta kich a wor nöün ketilas. Iwe, a wor feiengaw ekis meinisin.”
26Ämi neii aramas, öüpwe üföüf üüf mi för seni tuuk o asokopelakemi lón falangen ekkei; öüpwe ngüüngüres usun emön a kechiwengaw ren an letipeta wón nöün älämön, pün ewe chón kata epwe mwittir wareiti kemi.
27“Ngang üwa föri pwe en Jeremiah kopwe usun emön chón angang mi testini mächä. En kopwe testini neii kewe aramas o nengeni ar kewe föfför.
28Neii kewe aramas meinisin ra üleförea o üüngeniei, ra apasätä mettóch mi ngaw fäniten aramas. Ra usun chök piraas me mächä mi kuuló ren parang me limengaw; iir meinisin ra föri föfför mi ngaw.
29Ewe uumw a fókkun ngetenget o pwichikkar pwe epwe etelaló ewe piloom, nge a lamwotongaw än ewe chón ketel angang pün esap limeti ekkewe aramasingaw pwokiten esap wor och mi limöch epwe limeti me lóór.
30Ngang üwa eita ngeni neii kewe aramas pwe iir kiten silifer mi koturuló, pwokiten ngang ewe SAMOL üwa pöütiireló.”
Lamalam chofona a lamwotongaw
7 Iei ewe kapas a tori Jeremiah seni ewe SAMOL. A apasa: 2“Kopwe feilló o üütä leasamalapen tittin imwen ewe SAMOL we o aronga me ikenan ei poraus:
“ ‘Öüpwe rongorong än ewe SAMOL kapas ämi aramasen Judah meinisin mi tolong lón asamalapen ei imwenfel pwe öüpwe fel ngeni ewe SAMOL ikeei. 3Iei meet ewe SAMOL mi Unusen Manaman, ewe Koten Israel a apasa: Öüpwe siwili manawemi me ämi kewe föfför, iwe, ngang üpwe mwüüt ngeni kemi pwe öüpwe nónnóm lón ei leeni. 4Öüsap anómwu ämi apilükülük wón ekkana kapasen otupwutup ekkóch aramas ra apasa, “Sisap feiengaw pün iei än ewe SAMOL imwenfel mi nóm ikeei, iei än ewe SAMOL imwenfel mi nóm ikeei, iei än ewe SAMOL imwenfel mi nóm ikeei.” 5Are öüpwe wesewesen siwili manawemi me ämi kewe föfför o wesewesen ääni föfförün pwung fengen lefiilemi, 6are öüsap eriäfföüwu ekkewe chón ekis, ekkewe mi mäsen me ekkewe fefin mi mä pwülüwer o öüsap össükü chaan ekkewe aramas esap wor ar tipis me lón ei leeni, pwal are öüsap tapweló mwirin pwal ekkóch kot, pün iei meet epwe atooto feiengaw wóómi, 7mwirin, ngang üpwe mwüüt ngeni kemi pwe öüpwe nónnóm lón ei leeni, lón ewe fönü ngang üwa ngeni ämi kewe leewo pwe fönüwer tori feilfeilló chök. 8Nge nengeni ämi öüwa lükü ekkewe kapasen otupwutup mi lamwotmwal.
9“ ‘Ifa usun, öüpwe soolä, niieló aramas, föri föfförün lisowu, ökköpöl mwääl, keni appach mi pwokkus ngeni ewe önü Baal o fel ngeni pwal ekkóch kot ämi öüsap sisiler me mwan, 10iwe mwirin öüwa feitto o üütä fän mesei lón ei imw mi föw itei wón o apasa, ‘Sia ngasaló,’ nge öüwa chök sópweló le föri ekkeei föfför mi enniopwut meinisin? 11Ifa usun, meremi pwe ei imw mi föw Itei wón a wiliti ew leenien op än chón soolä? Pwisin ngang üwa küna ekkewe föfför mi ngaw meinisin ra fis lón,’ ewe SAMOL a osomänetiw.
12“ ‘Öüpwe feilló ren ewe leeni lón Shilo ewe ia ngang üwa akkomwen föri ie ew imw fäniten Itei pwe öüpwe nengeni minne ngang üwa föri ngeni ewe leeni pwokiten föfföringawen neii kewe aramasen Israel. 13Lupwen öüwa föri ekkeei föfför mi ngaw meinisin, ngang üwa chök sópweló le kakkapas ngeni kemi, nge ämi öüsap mochen öüseling; ngang üwa kökkörikemi, nge öüsap mochen pöppölüwen, ewe SAMOL a osomänetiw. 14Iei minne, meet ngang üwa föri ngeni Shilo, iei ngang üpwe pwal föri ngeni ewe imw mi föw Itei wón, ewe imwenfel ämi öüwa anómwu ämi apilükülük wón, ewe leeni ngang üwa ngeni kemi me ämi kewe leewo. 15Ngang üpwe ösüükemiiló seni fän mesei, usun chök minne üwa föri ngeni pwiimi kewe, ekkewe aramasen Efraim.’
16“Nge en Jeremiah, kosap iótek fäniten ekkeei aramasen Judah; kosap siö ika tungór ngeniei fäniter, pün ngang üsap öüseling ngenuk. 17Ifa usun, kosap küna meet ra föri me lón ekkewe telinimwen Judah pwal me lón ekkewe alen Jerusalem? 18Ekkewe semiriit ra os mwüüch, ekkewe saam ra sooni ewe ekkei, nge ekkewe fefin ra öüwa pilawa o för nokop fäniten ewe önü fefin ra eita ngeni Kiwiinen Läng. Ra pwal niini asóren wün ngeni pwal ekkóch kot pwe repwe asoongaei. 19Nge ifa usun, ngang ewe ra asoonga?” ewe SAMOL a osomänei. “Ifa usun, resap fen pwisin efeiengawer o pwisin awarato ar sääw?”
20Iei minne, iei meet ewe SAMOL KOT a apasa: “Äi soong me äi lingeringer epwe niinitiw wón ei leeni - wón maan me aramas, wón ekkewe irän lemäl me wón uwään ämi kewe irän lepwül. Äi soong epwe kü, nge esap kunuló.”
21Iei meet ewe SAMOL mi Unusen Manaman, ewe Koten Israel a apasa: “Öüpwe chök ochufengeni ämi kewe mönün asóren keek ngeni ekkewe pwal ekkóch mönün asór. Iwe, öüpwe pwisin ocheei fituken ekkewe mönün asór! 22Pün lupwen ngang üwa emmwenawu ämi kewe leewo seni Egypt o kapas ngeniir, ngang üwa öllük ngeniir sapw fäniten chök asóren keek me ekkewe pwal ekkóch asór, 23nge ngang üwa pwal ngeniir ei öllük: Öüpwe älleasochiei, mwirin, ngang üpwe ämi Kot, nge ämi öüpwe neii aramas. Öüpwe föri meinisin minne ngang üwa öllük ngeni kemi pwe öüpwe feiöch ren. 24Nge ämi kewe leewo resap öüseling ngeniei, resap pwal mochen äfälli minne üwa apasa; nge ra fen cheei pwisin ar mochen me üleförean leluker mi ngaw. Ra fen ingawaló, nge resap öchchüló. 25Seni ewe fansoun ämi kewe leewo ra toowu seni Egypt tori iei, ngang üwa chök tittiinaló reemi neii kewe chón angang ekkewe soufós, rän me rän. 26Nge esap wor emön a öüseling ngeniei ika äfälliei. Öüwa tipepöchökkül o föri chómmóng föfför mi ngaw lap seni ämi kewe leewo.’
27“Iei minne, Jeremiah, lupwen kopwe üreniir ekkeei kapas meinisin, iir resap öüseling ngenuk; lupwen kopwe kökköriir, resap pöppölü. 28Iei minne, kopwe apasa ngeniir, ‘Iei ewe mwüü esap älleasochis ngeni ewe SAMOL an Kot, esap pwal wor an memmeef ngeni an emiriit. Let a mwüchüló seni leiir; a móróló seni tinnawer.
29“Öüpwe fichieló meeten möküremi o pöütaló; öüpwe feittä wón ekkewe chuuk mi amassawa o ngüüngüres, pün ewe SAMOL a pöütaló o esechchaló ei pilóón aramas mi nóm fän an lingeringer.
Ewe lemólun ninni
30“Ekkewe aramasen Judah ra föri minne a ngaw me fän mesei,” ewe SAMOL a osomänetiw. Iir ra öüüwetä ar kewe uluulun önümwäl ngang üwa opwut lón ewe imw a föw Itei wón o ra elimengawa. 31Iir ra öüüwetä ew leenien fel itan Tofeth lón ewe lemólun Ben Hinom pwe repwe keni nöüür kewe äät me nengngin lón ekkei - iei och mettóch ngang üsap öllük ngeniir, esap pwal nóm lón äi ekiek. 32Iei minne, öüpwe äfälli kemi, pün epwe war ewe fansoun, ewe SAMOL a osomänetiw, lupwen aramas resap chüen eita ngeni ewe leeni Tofeth ika Lemólun Ben Hinom, nge epwe iteni Lemólun Ninni, pün repwe peiaseni lón Tofeth ekkewe mi mäló tori esap chüen wor leenien peias. 33Mwirin, soomän ekkewe aramas repwe fis pwe ochään ekkewe machchang me maanmwacho, nge esap wor emön epwe änewereló. 34Iwe, ngang üpwe öükätiw köölün pwapwa me atakirikir, üpwe pwal öükätiw möngüüngün fiin öpwüpwülü sööfö me mwän öpwüpwülü sööfö me lón ekkewe telinimwen Judah pwal lón ekkewe alen Jerusalem, pün ewe fönü epwe wiliti ew fönüapö.
8 Iwe, ewe SAMOL a osomänetiw, “ ‘Lón ena fansoun, aramas repwe atoowu chüün ekkewe king me ekkewe nöüwiisen Judah, chüün ekkewe souasór me ekkewe soufós, pwal chüün ekkewe chón Jerusalem seni pieaser. 2Iwe, repwe atoropasafeili ekkewe chüü wón pwül pwe akkar me maram repwe tineitiir, pwal ekkewe füü meinisin repwe tineitiir, pün ikkeei ekkewe mettóch iir ra echeniir o angang ngeniir, ra pwal angei öüröürer seniir o fel ngeniir. Esap wor emön epwe ionifengeni ekkewe chüü o peiaseniir, pün repwe usun chök kiten mwöngö me wón pwül. 3Ekis meinisin ia ngang üwa ösüüweló ie chókewe meinisin mi chüen manaw me leiin chón ei mwüü mi ngaw repwe efich mäló lap seni manaw,’ ewe SAMOL mi Unusen Manaman a osomänetiw.
Tipis me köpwüng
4“Kopwe apasa ngeni ekkewe aramasen Judah, ‘Iei meet ewe SAMOL a apasa:
“ ‘Lupwen aramas ra turuló, ifa usun, resap pwal üütäsäfäl? Lupwen emön aramas tókkóló wón efóch aal mi mwääl, ifa usun, esap pwal kul o liwinsäfäl?
5Pwata chök ekkeei aramasen Judah ra tókkófóchóló wón ewe aal mi mwääl? Nge pwata ekkewe aramasen Jerusalem ra chök sópweló le tókkóló wón ewe aal mi mwääl? Ra chök köwmöchünnüküló wón ar kewe angangen otupwutup; resap mochen liwinsäfäl.
6Ngang üwa fókkun öüselingöch ngeniir, nge resap apasa och minne a pwüng. Esap wor emön epwe ekieksäfäl seni an föfför mi ngaw o apasa, ‘Pwata ngang üwa föri ei sókkun föfför mi mwääl?’ Emön me emön a tapweló mwirin en me pwisin an mochen, usun emön óris mi säpuropurolong lón maun.
7Emön öröpwech mi ääs fän läng a silei ewe fansoun mi fich ngeni an epwe mwöküt seni ew leeni ngeni pwal ew leeni. Pwal ekkewe mwurö me sääsä me nichchok ra silei fansoun ar repwe ässifeil. Nge neii kewe aramas resap silei meet ngang ewe SAMOL üwa mochen pwe repwe föri.
8Pwata öüwa tongeni apasa, ‘Sia tipächchem, pün a nóm rech än ewe SAMOL öllük,’ nge i enletin esap pwüng pwokiten ekkewe soummak mi chofona ra ämwäälaló le siwili wewen äi kapas?
9Ekkewe aramas mi tipächchem repwe sääw; repwe rüükö o ooló. Pwokiten ra pöütaló äi kewe kapas; iwe, met sókkun tipächchem ra ääni?
10Iei minne, ngang üpwe fangaló pwülüwer kana ngeni pwal ekkóch mwän, üpwe pwal fangaló fönüwer ngeni pwal ekkóch aramas pwe repwe fönüweniir. Pün seni ekkewe mi kis tori ekkewe mi lap, iir meinisin ra mocheniän mooni; ekkewe soufós tori ekkewe souasór, iir meinisin ra föri föfförun otupwutupw.
11Ra chök tarolapei le säfeni kinasen neii kewe aramas o föri pwe esap och kinas mi efeiengaw. Ra chök otupwun apasa, ‘A wor kinamwe, a wor kinamwe,’ nge i esap wor kinamwe.
12Ifa usun, ra sääw ren ar föfför mi enniopwut? Apwi, resap fókkun sääw; resap pwal mwo nge sile ar repwe wóówón sääw. Iei minne, repwe turuló leiin chókewe mi turuló; repwe feiengaw lupwen ngang üpwe öpwüngüür,” ewe SAMOL a apasa.
13“ ‘Ngang üpwe angei seniir minne repwe kinii seni uwään fótar irä, pwe esap wor ar fansoun kinikin uwa, ewe SAMOL a osomänetiw. Iwe, esap wor uwään ewe irän wain. Esap pwal wor uwään ewe irä fiik, ekkewe mwo chöön nge repwe pwasaló o mäló. Meet ngang üwa ngeniir, üpwe angei seniir.’ ”
14Nge ekkewe aramas repwe apasa, ‘Pwata sia chök mómmóót ikeei? Öüsipwe chufengen! Öüsipwe sü ngeni ekkewe telinimw mi pöchökkül tittiir pwe sipwe mäló ikenan. Pün ewe SAMOL ach we Kot a önümamawa kich pwe sipwe mäló. A ngeni kich kólik mi poison pwe sipwe wün, pwokiten sia tipis ngeni.
15Kich sia apilükülüküw pwe epwe wor kinamwe, nge esap wor och mi mwirinnö a tori kich, kich sia apilükülüküw pwe epwe wor ew fansoun pöchökkülsäfäl, nge a chök wor nuokkus wätte.
16Sia rongorong tikin ekkewe óris seni ewe fönüwen einangen Dan nöün ekkewe chón opwuta kich; lupwen nöüür kewe óris mi pöchökkül ra tik, unusen ewe fönü a chechcheech. Ekkewe chón opwuta kich ra feitto pwe repwe ataeló fönüwach me mettóch meinisin mi nóm lón, repwe pwal ataeló ewe telinimw o niieló meinisin aramas mi imweim lón.
17“Ämi aramasen Judah, nengeni, ngang üpwe tiinato serepenit leiimi, ekkewe sókkun serepenit mi fókkun poison, esap wor emön a tongeni an epwe pöüt ngeniir, iwe, repwe küüw kemi,” ewe SAMOL a osomänetiw.
18Äi letipeta esap fókkun wes, lelukei a taatakis.
19Öüpwe öüseling ngeni än neii kewe aramas siö seni ew fönü mi toowaw. Ra apasa: “If usun, ewe SAMOL esap nóm lón Zion? Ifa usun, ewe Kingen Zion esap chüen nóm ikenan?” Iwe, ewe SAMOL a pölüweni o apasa: “Pwata chök öüwa asoongaei ren ämi fel ngeni ämi kewe uluulun önümwäl me ämi kewe koten ekis mi lamwotongaw?”
20Mwirin, iir ra apasa, “Ewe fansoun kinikin uwään rääs a ló, ewe fansoun pwichikkar a mwüch, nge esap wor emön a amanawa keem.”
21Pwokiten neii kewe aramas ra taatakis, iei minne pwal lelukei a taatakis. Ngang üwa ngüüngüres, nuokkus wätte a toriei.
22Ifa usun, esap wor och säfei lón Kilead? Ifa usun, esap wor emön sousäfei ikenan? Pwata chök esap móóló kinasen neii kewe aramas?
9 Amwo itä mökürei epwe ew miroren kólik, nge mesei repwe ew pwuachchen chönün maas, pwe üpwe tongeni kechiw lerän me lepwin fäniten chókewe mi ninniiló me leiin neii kewe aramas.
2Amwo itä epwe wor ew leeni lón ewe fönüpöön, ew imw fäniten chón sääi, pwe ngang üpwe likitaló neii kewe aramas o feilló toowaw seniir; pün iir meinisin ra chón lisowu, ew mwiichen aramas resap ölükülük ngeni Kot.
3“Neii kewe aramas ra aea chönnawer usun efóch esefich, kapas chofona a ässiwu seni lón awer usun föün esefich; kapas chofona, nge sap let, a pöchökküleló me lón ei fönü. Ra ló seni ew tipis ngeni pwal ew tipis; iir resap sileei” ewe SAMOL a osomänetiw.
4“Kopwe äffälik ren chiechiom kana; kosap lükülüküw emön me lón óm einang. Pün iteiten emön me emön pwiipwi i emön chón otupwutupw, nge iteiten emön me emön chiechi a eitengawa chiechian.
5Emön chiechi a otupwu chiechian, esap wor emön a apasa minne a let. Ra aörüni ngeni chönnawer kapas chofona; resap fókkun chipwang le föri tipis.
6En ka nóm leiin aramas mi otupwutup; lón ar otupwutup, iir resap mochen repwe sileei,” ewe SAMOL a osomänetiw.
7Iei minne, iei meet ewe SAMOL mi Unusen Manaman a apasa: “Nengeni, ngang üpwe limeti neii kewe aramas usun emön chón ketel mächä a limeti mächä, pün meet chök ngang üpwe föri pwokiten tipisin neii kewe aramas?
8Chönnawer a usun chök efóch föün esefich mi efeiengaw; ra chök ääni kapasen otupwutup. Iteiten emön me emön a ääni kapas pweteete ren awan ngeni chón órun, nge lón lelukan a ekiekietä an epwe föri ew likottup fäniter.
9Ifa usun, ngang üsap öpwüngüür pwokiten ekkeei föfför?” ewe SAMOL a osomänetiw. “Ifa usun, ngang üsap ngeni chón ei sókkun mwüü chapper ar föfför?”
10“Ngang Jeremiah üpwe ngüüngüres fäniten ekkewe chuuk o ääni echö köölün kechiw fäniten ekkewe leeni ia maan ra mwöngö fetil ie. Pün ra pöönüló o esap chüen wor emön a pwereló lóór, esap pwal chüen wor emön a rongorong wörüwörün kowu me ie. Ekkewe machchang ra süü seniir, pwal ekkewe maan ra ló seniir.”
11Iwe, ewe SAMOL a apasa, “Ngang üpwe föri pwe Jerusalem epwe ew ioien mettóch mi taaló, ew leeni ia ekkewe kolaak mi mwacho ra nóm ie; üpwe ataeló ekkewe telinimw lón ewe fönü Judah pwe esap chüen wor emön epwe tongeni nóm lóór.”
12Menni aramas a tipächchem pwe epwe weweiti ei? Iö a angei öüröüran meren ewe SAMOL pwe epwe tongeni äwewei ei? Pwata ewe fönü a taaló o pöönüló usun ewe fönüpöön, iei popun esap wor emön a pwereló lón?
13Iwe, ewe SAMOL a apasa, “Ei a fis pwokiten neii kewe aramas ra likitaló äi öllük ngang üwa isettiw mwer; iir resap älleasochisiei ika tapweló mwirin minne üwa öllük ngeniir. 14Nge ra fen tapweló mwirin mochenin leluker mi üleförea; ra tapweló mwirin ekkewe önü Baal, usun minne ar kewe leewo ra äiti ngeniir.” 15Iei minne, iei meet ngang ewe SAMOL mi Unusen Manaman, ewe Koten Israel üwa apasa: “Nengeni, ngang üpwe föri pwe ekkeei aramas repwe mwöngö mwöngö mi maras o wün kólik mi poison. 16Ngang üpwe atoropasafeiliir leiin chón ekkewe mwüü, iir me ar kewe leewo resap sileer me mwan. Ngang üpwe pwal tapweriir fän ketilas tori upwe arosereló.”
17Iei meet ewe SAMOL mi Unusen Manaman a apasa:
“Kopwe ekieki usun ekkeei mettóch! Kopwe kööri ekkewe fefin mi angei liwinir le kechiw ótun peias pwe repwe feitto; kopwe tiiti ekkewe fefin mi fókkun silelap me leiir le köölün kechiw.”
18Iwe, ekkewe aramas ra apasa, “Repwe mwittir feitto o ngüüngüres wóóch tori an epwe nöönö lón mesach, nge öppwölün mesach repwe chöchchön ren ach kechiw.
19Öüpwe rongorong ngeni och ngiingin ngüüngüres seni Zion mi apasa: ‘Sia fókkun feiengaw! A ifa me wätten ach sääw! Sipwe fókkun likiti fönüwach, pwokiten imwach kana ra taaló. Imwach kana ra wiliti ioien faaw.’ ”
20Iei, ämi kana fefin öüpwe rongorong ewe kapas alon ewe SAMOL; öüpwe suuki selingemi ngeni ekkewe kapas mi toowu seni awan. Öüpwe äiti ngeni nöümi kewe föpwül usun ar repwe ngüüngüres. Emön me emön leiir epwe käeö an epwe köölüw ei köölün kechiw:
21“Mäló a tolong me lón asammwachon imwach o a tolong lón ekkewe imwen king; mäló a arosaló ekkewe semiriit mi kukkunow lón ekkewe aal me ekkewe ölüwöl mi nóm lón ekkewe leenien emwiicheich.”
22Iwe, iei meet en kopwe apasa, “Iei meet ewe SAMOL a osomänetiw,
“ ‘Soomän ekkewe aramas repwe toropasfeil ekis meinisin usun kiten mwöngö lón ekkewe leeni mi amassawa, repwe kóón wón pwül usun pilükün wiit emön chón atake a pöküür o likitiireló, nge esap wor emön a ionifengeniir.’ ”
23Iei meet ewe SAMOL a apasa: Emön aramas mi tipächchem esap eingeing wón an silelap, ika emön mi pöchökkül esap eingeing wón an pöchökkül, ika emön mi pisekisek esap eingeing wón wöwün,
24nge are emön a mochen epwe eingeing, iei meet epwe eingeing wón: pwe i a weweiti pwe a sileei, pwe ngang ewe SAMOL mi ääni tong enlet, wenechchar me pwüng wón fönüfan, pün ikkeei ekkeei föfför ngang üwa pwapwa ren,” ewe SAMOL a osomänetiw.
25Ewe SAMOL a apasa, “Epwe war ewe fansoun, lupwen ngang üpwe öpwüngü chókewe meinisin ra chök sirkomsais ren inisiir nge sap lón ngünür, 26iir ekkewe chón Egypt me chón Edom me chón Ammon, pwal chón Moab me meinisin chókewe mi nónnóm lón ewe fönüpöön lón ekkewe leeni mi toowaw. Pün chón ekkeei mwüü meinisin resap wesewesen sirkomsais, pwal mwo nge ekkewe aramasen Judah. Pün ekkewe aramasen Israel ra usun chök chón ekkeei mwüü resap sirkomsais lón leluker.”
Kot me ekkewe uluulun önümwäl
10 Ämi chón Israel, öüpwe rongorong meet ewe SAMOL a apasa ngeni kemi. 2Iei meet ewe SAMOL a apasa:
“Öüsap föri föfförün chón ekkewe mwüü, öüsap pwal rüükö ren ekkewe esissil fän läng, inamwo are chón ekkewe mwüü ra rüükö reer.
3Pün ekkewe öörüni än chón ekkewe mwüü ra lamwotongaw; iir ra pöküw efóch irä seni leiin wöllap, iwe, emön soufalafal a ouluulu ren efóch falafal.
4Iwe, ra ofouta ngeni silifer me kolt o ra aea ama me chüföl le önüküchchara pwe esap turuló.
5Ar kewe uluulun önümwäl resap tongeni kapas, usun chök ekkewe änewenewen machchang lón ew tännipin sennia. Aramas ra wiisen mwärer pün resap tongeni fätäl. Öüsap nuokkusitiir pün resap tongeni efeiengawa kemi, resap pwal tongeni föri och mi mwirinnö ar repwe älisi kemi.
6Esap wor emön a wewe ngenuk, en ewe SAMOL; en ka tekia, pwal itom a lapalaap o manaman.
7Iö esap meninituk, en ewe Kingen ekkewe mwüü? A fich ngenuk pwe aramas repwe meninituk. Esap wor emön me leiin ekkewe aramas mi tipächchem meinisin me lón ekkewe mwüü meinisin ika me leiin ar kewe king a wewe ngenuk.
8Iir meinisin ra tiparoch o umwes; iir ra angei öüröürer seni uluulun önümwäl mi lamwotongaw ra för seni mwüüch.
9Iir ra aea silifer seni ewe telinimw Tarshish me kolt seni ewe telinimw Ufaz le cheni ngeni ar kewe uluulun önümwäl. Ra pwal öüföüfa ngeniir üüf mi forket me parachól minne ekkewe soufalafal me chón angang ngeni kolt ra föri. Ekkewe chón angang mi sipeöch ra föri ekkeei kot meinisin.
10Nge ewe SAMOL i ewe Kot mi let, i ewe Kot mi manaw, ewe King mi nóm seni fansoun esepop tori feilfeilló chök. Lupwen i a soong, fönüfan a chechchech, nge chón ekkewe mwüü resap tongeni öttüres fän an soong.”
11Ewe SAMOL a apasa, “Kopwe apasa ei ngeni chókana mi fel ngeni pwal ekkóch kot: ‘Ekkeei kot, iir resap föri läng me fönüfan, repwe taaló o resap chüen nóm wón fönüfan me fän läng.’ ”
12Nge Kot a föri fönüfan ren an manaman; i a ömwöchü fönüfan ren an tipächchem o emeresaló ekkewe läng ren an silelap.
13Lupwen a öpüngü chopulap, ekkewe kólik lón läng ra ngüüngü; i a föri pwe ekkewe kuchu repwe ässitä seni ekkewe lesópwun fönüfan. I a tiinato inefi fiti üüt o awarato äsäpwääl seni an leenien iseis.
14Iteiten aramas meinisin ra umwes o esap wor ar miriit; iteiten emön me emön chón angang ngeni mächä a sääw ren ekkewe uluulun önümwäl i a föri. Pün an kewe uluulun önümwäl i a föri ra och minen otupwutup; esap wor enienin ngasangas lóór.
15Ekkeei uluulun önümwäl ra lamwotongaw, Iir ekkóch mettóch mi uretakir; lupwen epwe war ar fansoun köpwüng, iir repwe taaló.
16Nge Inetin Jakob we, iei i an we Kot, esap usun ekkeei önümwäl, pün i ewe Chón Föri mettóch meinisin, pwal pacholong Israel, ekkewe aramas i a filätä pwe repwe älemwiri, itan ewe SAMOL mi Unusen Manaman.
Feiengaw a war
17Ämi chón Judah meinisin, öüpwe ionifengeni pisekimi pwe öüpwe le toowu seni ewe fönü, pün sounfiu repwe pwellieló ämi telinimw fän pisekin maun.
18Pün iei meet ewe SAMOL a apasa: “Lón ei fansoun, ngang üpwe ösüweló chókana mi nónnóm lón ei fönü; ngang üpwe awarato riäfföü wóór pwe repwe ooló.”
19Feiengawei, pwokiten kinasei! Kinasei esap tongeni epwe móóló! Nge ngang üwa pwisin üreniei, “Iei äi samwaw, ngang üpwe engngiló fän.”
20Imwei imw mangaku a taaló; selin kewe meinisin ra mwü. Neii kewe mwän meinisin ra feilló seniei; esap chüen wor emön a nóm pwe epwe älisiei pwe üpwe tongeni öüwsäfälietä imwei imw mangaku ika öüwetä ew likachooch fänitei.
21Pün ekkewe souemmwen mi wewe ngeni chón masen siip ra umwes o resap angei öüröürer meren ewe SAMOL; iei minne ar angang esap fisiöch, nge nöüür kewe aramas mi wewe ngeni siip ra toropasfeil.
22Öüpwe öüseling! Ew poraus a war- och ökürangen mwiichen sounfiu mi eniwokkus a feitto seni ewe fönü mi nóm efeng! Repwe ataeló ekkewe telinimwen Judah, pwe repwe wiliti ew leeni ia ekkewe kolaak mi mwacho repwe nóm ie.
Än Jeremiah iótek
23Äi SAMOL, ngang mi silei pwe emön aramas esap nemeni pwisin manawan; esap wor emön a tongeni akkóóta fätälin manawan.
24Äi SAMOL, kopwe öpwüngüei, nge fän öpwüngüwen. Kosap öpwüngüei lón óm soong, pwe üte mäló.
25Nge kopwe niinätiw óm soong wón chón ekkewe mwüü resap sileek, wón ekkewe aramas resap kööri itom. Pün iir ra arosaló ekkewe mwirimwirin Jakob; ra unusen arosereló o ataeló fönüwer.
Chón Judah ra atai ewe pwon
11 Iei ewe kapas a tori Jeremiah seni ewe SAMOL: 2“Kopwe öüseling ngeni kapasen ei pwon o kopwe aporausa ngeni ekkewe aramasen Judah me chókewe mi nónnóm lón Jerusalem. 3Kopwe üreniir pwe iei meet ngang ewe SAMOL, ewe Koten Israel üwa apasa: ‘A önümaamaw emön aramas esap älleasochisi kapasen ei pwon - 4kapasen ei pwon ina meet ngang üwa öllük ngeni ämi kewe leewo lupwen ngang üwa emmweniirewu seni Egypt, seni ewe fönü mi usun pwichikkaren ewe uumw leenien ketel mächä.’ Ngang üwa apasa, ‘Öüpwe älleasochisiei o föri meinisin minne üwa öllük ngeni kemi. Iwe, ämi öüpwe neii aramas, nge ngang üpwe ämi Kot. 5Mwirin, ngang üpwe öpwönüwetä ewe pwon ngang üwa pwon fän ökköpöl ngeni ämi kewe leewo, pwe üpwe ngeniir ew fönü ia a wor ie milik me chönün chunen’- iei ewe fönü ämi öüwa fönüweni ikenäi.”
Iwe, ngang üwa pölüweni o apasa, “Amen, ewer epwe ina, äi SAMOL.”
6Iwe, ewe SAMOL a apasa ngeniei, “Kopwe esilefeili ekkeei kapas lón ekkewe telinimwen Judah pwal lón ekkewe alen Jerusalem o apasa: ‘Öüpwe öüseling ngeni kapasen ei pwon o älleasochisi ekkeei öllük. 7Seni ewe fansoun ngang üwa emmwenätä ämi kewe leewo seni Egypt tori ikenäi, ngang üwa enliwini fan chómmóng le fönör o apasa, “Öüpwe älleasochisiei.” 8Nge iir resap öüseling ika älleasochis; nge ra fen tapweló mwirin üleförean leluker mi ngaw. Ina minne, ngang üwa awarato wóór ekkewe önümamaw meinisin mi nóm lón ewe pwon ngang üwa öllük ngeniir pwe repwe älleasochisi, nge resap mochen öpwönüwetä.’ ”
9Mwirin, ewe SAMOL a apasa ngeniei, “A wor ew ekiekin üüngeniei leiin ekkewe aramasen Judah me chókewe mi nónnóm lón Jerusalem. 10Ra kulsäfäl ngeni ewe tipis än ar kewe leewo, iir chókewe resap mochen öüseling ngeni äi kewe kapas. Iir ra tapweló mwirin pwal ekkóch kot pwe repwe angang ngeniir. Ekkewe chón Israel me chón Judah ra atai ewe pwon ngang üwa pwon ngeni ar kewe leewo. 11Iei minne, iei meet ngang ewe SAMOL üwa apasa: ‘Ngang üpwe awarato wóór ew feiengaw resap tongeni süü seni. Ikamwo repwe siö ngeniei, ngang üsap öüseling ngeniir. 12Chón ekkewe telinimwen Judah me ekkewe aramasen Jerusalem repwe feilló o siö ngeni ekkewe kot iir ra keni appach mi pwokkus ngeniir, nge ekkewe kot resap älisiir lupwen feiengaw epwe toriir. 13Ämi chón Judah, a wor chómmóng ämi kot usun chök chómmóngun ämi kewe telinimw. Pwal ekkewe róngen asór ämi öüwa seniiretä pwe öüpwe aea le keni appach mi pwokkus wóór ngeni ewe önü Baal mi enniopwut ra chómmóng usun chök chómmóngun ekkewe alen Jerusalem.’
14“Iei minne, en Jeremiah kosap iótek fäniten ekkeei aramas, kosap pwal siö ika tungór fäniter, pwokiten ngang üsap öüseling lupwen repwe kööriei lón fansoun ar riäfföü.
15“Meet än neii kewe aramas mi ächengicheng pwüüng pwe ra feitto lón äi we imwenfel ia ra föri me ie chómmóng föfför mi ngaw? Ifa usun, ra ekieki pwe ar kewe kapasen pwon me ar kewe asór repwe tongeni atókka seniir ar feiengaw? Iir ra wesewesen pwapwa le föri föfför mi ngaw.”
16Ngang ewe SAMOL üwa eita ngeniir pwe iir efóch irä olif mi määröch, üwaan kana ra fókkun lingeöch le katol. Nge ren ngüüngün ew mölümöl mi pöchökkül, ngang üpwe kenaló ewe irä o kupiietiw palan kewe.
17Ngang ewe SAMOL mi Unusen Manaman, üwa fótuki ei irä olif, Israel me Judah. Nge iei ngang üpwe awarato feiengaw wóór pwokiten ekkewe föfför mi ngaw iir ra föri. Iir ra asoongaei ren ar keni appach mi pwokkus ngeni ewe önü Baal.
Ew rawangaw ngeni Jeremiah
18Iwe, lón ei fansoun, ewe SAMOL a pwääri ngeniei pwe ekkewe aramasen Anathoth ra rawangawaei. Ewe SAMOL a pwääri ngeniei meet iir ra föri, ina minne üwa silei. 19Nge ngang üwa usun chök emön appanen siip mi mósónósón, aramas ra emmwenaló ren ewe chón nieló; ngang üsap meefi pwe ra rawangawaei lupwen ra apasa ei kapas,
“Öüsipwe ataeló ewe irä fiti uwaan; öüsipwe üküfaló i me lón fönüwen chókewe mi manaw pwe esap wor emön epwe chüen chechchemeni itan.”
20Mwirin, ngang üwa iótek o apasa, “Äi SAMOL mi Unusen Manaman, en ewe mi ääni köpwüng mi pwüng o silei óm kopwe sótuni leluk me ekiekin aramas. Kopwe mwüüt ngeniei äi üpwe küna óm kopwe ngeni ekkeei aramas chappen ar föfför, pün ngang üwa fangatäni ngenuk manawei pwe kopwe peniei.”
21Iei meet ekkewe re Anathoth mi kütta ar repwe angei manawen Jeremiah ra apasa, “Kopwe ükütiw le kapas lón iten ewe SAMOL pwe äm äite niikeló.” 22Iei minne iei meet ewe SAMOL mi Unusen Manaman a apasa, “Ngang üpwe öpwüngür. Nöüür kewe ölüwöl repwe mäló ren ketilas lón maun, nge nöüür kewe äät me nengngin repwe mäló ren echik. 23Esap fókkun wor emön lussun epwe manaw me leiir, pwokiten ngang üpwe awarato feiengaw wón ekkewe re Anathoth lón ewe ier lupwen ar fansoun köpwüng epwe war.”
Än Jeremiah kapas eiis
12 Äi SAMOL, iteiten fansoun lupwen ngang üwa uwato äi osukosuk fän mesom, a pwä pwe en ka pwüng. Nge iei ngang üwa mochen üpwe kapas ngenuk usun óm öpwüngüwen: Pwata ekkewe aramas mi föfföringaw ra feffeitä? Pwata chókana meinisin resap ölükülük ra pwapwa?
2En ka fótukiretiw, iwe, a tö wareer; ra määritä o ra uwa. Iir ra soun föüni itom wón tinnawer, nge leluker a toowaw senuk.
3Nge en äi SAMOL ka sileei; en ka künaei o sótuni äi ekiek usum. Kopwe etekinaló ekkewe aramasingaw usun siip ra nukunuk ngeni ar repwe ninniiló. Kopwe äimwüreló fäniten ewe ränin ninniiló.
4Epwe ifa üküükün langattamen fansoun än ewe fönü epwe pwasapwas, nge fetilin lón iteiten mälämäl epwe pwasaló? Ekkewe maan me ekkewe machchang ra äreló pwokiten chókewe mi nóm lón ewe fönü ra föfföringaw. Fen pwal lapalón, ekkewe aramas ra apasa, “Kot esap küna meet a fis ngeni kich.”
Än Kot pölüwen
5“Are en ka kitir ngeni aramas, nge ka mölüülü ren, iwe, epwe ifa usun óm kopwe tongeni okkuf le kitir ngeni ekkana óris? Are ka chepetek me lón ew leeni mi nükünüköch, iwe, meet kopwe föri me leiin ewe wöllap ünükkün ewe chaanpwuupwu Jordan?
6Pwisin pwiimw kewe me chón óm famili ra afangamääk; ra tapweruk nge pwuchöör. Kosap lüküür, inamwo ika ra ääni kapas mi mwirinnö ngenuk.”
7Iwe, ewe SAMOL a ürä: “Ngang üpwe likitaló imwei o pöütaló neii aramas; ngang üwa atolonga ewe emön üwa tongei lepöün chón opwutan kana.
8Neii kewe aramas ra pwisin üüngeniei. Ra wörüwör ngeniei usun emön laion me leiin wöllap; iei minne ngang üwa opwut iir.
9Ifa usun, neii aramas resap wewe ngeni emön mächchang mi tiketik, ekkewe pwal ekkóch machchang mi mwacho ra ässito seni ekis meinisin pwe repwe fiu ngeni? Kopwe feilló o emwiichafengeni ekkewe maanmwacho meinisin; kopwe emmweniireto pwe repwe ochooch.
10Chómmóng chón masen siip repwe ataeló äi we tännipin irän wain o pwuurätiw ekkewe irä lón äi we tännipi; iir ra föri pwe fönüwei we epwe wiliti ew fönüpöön.
11Iir repwe ewili ngeni ew fönüapö, a pwasapwas o pöön me fän mesei. Unusen ewe fönü epwe pöönüló, pwokiten esap wor emön a äfälli.
12Wón ungen ekkewe chuuk mi pöön ra pwölüló ren mwiichen sounfiu mi feitto pwe repwe ataeló mettóch meinisin. Ngang ewe SAMOL üpwe nöünöü iir usun efóch ketilas pwe üpwe niieló chón ewe fönü seni esóp tori pwal esóp; esap wor emön aramas epwe nóm lón kinamwe.
13Ekkewe aramas repwe fótukätiw föün wiit, nge repwe kinii iräfölüföl; iir repwe angang weires tori repwe fókkun mölüülü, nge esap wor och repwe angei seni ar kewe angang meinisin. Iir repwe mwärelong fän ar sääw ren minne ra kinii, pwokiten än ewe SAMOL soong mi wätte.”
14Iei meet ewe SAMOL a apasa: “Ngang üpwe ürenuk meet ngang üpwe föri ngeni chókana meinisin mi nónnóm órun ewe fönü Israel. Iir ra fókkun föfföringaw. Iir ra ataeló ewe fönü ngang üwa ngeni ekkewe aramasen Israel. Nengeni, ngang üpwe üttäätä ekkewe aramasingaw o otururowu seni fönüwer, nge üpwe üttäwu ekkewe chón Judah seni leiir. 15Nge mwirin äi üpwe üttiretä, üpwe pwal tongeisäfäliir o elwiniiir ngeni en me fönüwan, pwal ngeni en me leenian. 16Iwe, are chón ekkewe mwüü repwe mwittir le käeö lapalapen neii kewe aramas, pwal are repwe käeö le ääni ökköpöl itei o apasa, ‘Mwo manawen ewe SAMOL,’ usun chök ar ra äiti ngeni neii kewe aramas pwe repwe ääni ökköpöl iten ewe önü Baal, mwirin, ngang üpwe mwüüt ngeniir pwe repwe feffeitä o mwüüt ngeniir pwe repwe nónnóm leiin neii kewe aramas. 17Nge are chón ew mwüü resap mochen öüseling ngeni äi kapas, ngang üpwe unusen üttiiretä o arosereló,” ewe SAMOL a osomänetiw.
Ewe achawar mangaku mi pwechepwech
13Iei meet ewe SAMOL a apasa ngeniei: “Kopwe feilló o mööni echö achawar mi för seni mangaku mi pwechepwech o äfitäätä wón wäänükum, nge kopwe tümwünü pwe esap chöchchön ren kólik.” 2Ina minne, ngang üwa mööni echö achawar, usun minne ewe SAMOL a öüröüra ngeniei. Iwe, üwa äfitti ngeni wón wäänüki.
3Mwirin, än ewe SAMOL kapas a toriei fän oruuwan o apasa: 4“Kopwe feilló ren ewe chaanpwuupwu Eufreitis fän óm we achawar ka mööni o kopwe aopaló ikenan lón ew pwangen ekkewe achaw.” 5Iei minne, ngang üwa feilló o aopaló ewe achawar ren ewe chaanpwuupwu Eufreitis, usun ewe SAMOL a üreniei.
6Nge mwirin chómmóng rän, ewe SAMOL a apasa ngeniei, “Kopwe feilló iei ren ewe chaanpwuupwu Eufreitis o angei ewe achawar ngang üwa ürenuk pwe kopwe aopa ikenan.” 7Iei minne ngang üwa feilló ren ewe chaanpwuupwu Eufreitis, üwa tuuwetä ewe achawar o angei seni lón ewe leeni ia ngang üwa aopa ie. Nge ewe achawar a kamwaló o a unusen lamwotongaw.
8Mwirin, än ewe SAMOL kapas a pwal toriei o apasa: 9“Iei meet ngang ewe SAMOL üwa apasa: ‘Epwe iei usun äi üpwe ataeló än chón Judah lamalamtekia me än chón Jerusalem lamalamtekia mi fókkun wätte. 10Ekkeei aramas mi föfföringaw resap mochen öüseling ngeni äi kewe kapas. Ra cheei üleförean leluker o tapweló mwirin pwal ekkóch kot pwe repwe angang ngeniir o fel ngeniir. Repwe wewe ngeni ei achawar, pün repwe unusen lamwotongaw. 11Pün usun echö achawar a fittiieló wänüükün emön aramas, iei usun ngang üwa äfitti ngeniei ekkewe chón Israel me chón Judah,’ ewe SAMOL a osomänetiw. ‘Ngang üwa föri ei pwe iir repwe neii aramas üpwe iteüöch rer, aramas repwe mwareitiei o elingaeiló rer. Nge iir resap mochen öüseling ngeniei.’
Ewe leenien wain mi för seni ünüchchen maan
12“Iwe, ewe SAMOL a apasa ngeniei: ‘Kopwe üreni ekkewe aramas pwe iei meet ngang ewe SAMOL, ewe Koten Israel üwa apasa: ‘Iteiten leenien wain mi för seni ünüchchen maan epwe ur ren wain.’ Nge are repwe apasa ngenuk: ‘Ifa usun, äm aisap silei pwe iteiten leenien wain mi för seni ünüchchen maan epwe ur ren wain?’ 13Mwirin, kopwe üreniir, ‘Iei meet ewe SAMOL a apasa: Ngang üpwe öünü ngeni chón ei fönü meinisin wain tori repwe sakaweló, pwal pacholong ekkewe king mi móót wón än David we leenien móótun king, ekkewe souasór, ekkewe soufós me meinisin chókana mi nónnóm lón Jerusalem. 14Ngang üpwe ataatakisiir, emön ngeni emön, pwal mwo nge ekkewe saam ngeni nöüür kewe mwän, usun emön a ömökkü ew pöör ngeni pwal ew, ewe SAMOL a osomänetiw. Ngang üsap ächchikeer ika tonger. Ngang üsap mwüüt ngeni äi ümöümöch epwe eppeti seniei äi üpwe arosereló.’ ”
Kapasen esilesil usun än chón Judah repwe ooló
15Ämi chón Judah, öüpwe rongorong o öüseling, öüsap lamalamtekia, pün ewe SAMOL a kapas ngeni kemi.
16Öüpwe asamolu ewe SAMOL ämi we Kot me mwen an esap chüen wor ämi fansoun. Öüpwe mwareiti i me mwen an epwe awarato rochopwak wóómi o föri pwe öüpwe chepetek o turuló me wón ekkewe chuuk mi kiroch. Ämi aramasen Judah öüwa äneänei an epwe wor saram, nge ewe SAMOL epwe ewili saram ngeni rochopwak mi rochokkich me topwutop.
17Nge are ämi aramasen Judah öüsap mochen öüseling ngeni Kot, ngang üpwe op o kechiw lemwónómwón pwokiten ämi lamalamtekia. Ngang üpwe kechiwengaw, chönün mesei repwe supwutiw, pwokiten nöün ewe SAMOL pwiin siip repwe ooló.
18Kopwe üreni ewe king me inelapan we, “Öüpwe töötiw seni ämi leenien móótun king, pün mwärimi kewe mwärin king mi ling repwe le turutiw seni wón möküremi.”
19Ekkewe telinimwen Judah mi nóm lón Nekev repwe kesipeló; iwe, esap chüen wor emön epwe suukiir. Ekkewe aramasen Judah meinisin repwe ooló, iir meinisin repwe unusen ooló.
20En Jerusalem kopwe ännetäi mesom pwe kopwe küna chón opwutom ra feitto seni efeng. Ikkafaiir ekkewe pwiin siip en ka wiisen tümwünüür, ekkewe siip en ka eingeing wóór?
21Meta en kopwe apasa lupwen ewe SAMOL epwe seikätä chókewe en ka kütta óm älillis seniir pwe repwe liäpenuk o nemenuk? Ifa usun, esap cheeruk cheuch usun cheuchen faamw a cheeri emön fefin?
22Iwe, are en ka pwisin eisinuk, “Pwata a fis ngeniei ei sókkun mettóch mi ngaw?” A fis pwokiten chómmóngun óm tipis. Pwokiten óm kana tipis, üfom a kamwaló o aramas ra turunufasei inisum.
23Ifa usun, emön chón Ethiopia a tongeni siwili önüönün ünüchchan ika ewe maan itan leopard a tongeni siwili tiketikan? Iwe, pwal ina chök usum pün en kosap tongeni föri minne a mwirinnö, pwokiten en ka öörüni föfföringaw.
24Iei minne, ngang ewe SAMOL üpwe atoropasók usun äsäpwääl mi enito seni fönüapö a atoropassa ekkewe pöön wiit.
25Iei usun minne epwe fis ngenuk, iei wiisom ngang üwa atoowu pwüngün fänitom, pwokiten en ka möllükieiló, nge ka anómwu óm apilükülük wón pwal ekkóch kot,” ewe SAMOL a osomänetiw.
26“Jerusalem, pwisin ngang üpwe särifätä üfom pün aramas repwe küna ässääwum pwe kopwe sääw ren.
27Ngang üwa küna ekkewe mettóch mi ngaw en ka föri. Ngang üwa küna óm takirikir me óm föfförün lisowu. Ngang üwa silei usun óm ekiek pwe kopwe usun emön chón amöömö inisin esap sile sääw. Ngang üwa küna óm kewe föfför mi enniopwut me wón ekkewe chukutekisón pwal lón ekkewe mälämäl. Feiengawom en Jerusalem! Epwe ifa langattamen fansoun óm kopwe sópweló le föri óm kana tipis mi limengaw?”
Pwasapwas, lengita me ketilas
14Iei alon ewe SAMOL ngeni Jeremiah fänäsengesin ewe fansoun pwasapwas:
2“Judah a letipeta fäniten ekkewe aramas ra mäló, aramasen an kewe telinimw ra apwangapwangaló; iir ra chök móót wón pwül o kechiweiti ewe fönü, nge aramasen Jerusalem, ra siö.
3Ekkewe aramas tekia ra ökkünööló nöüür chón angang pwe repwe üffüf kólik; ra feilló ren ekkewe chönüttu, nge resap künökün kólik. Ra liwinsäfäl fän ar kewe pöör nge resap masow; ra pwölüweló mökürer ren ar lichipüng me lólilen.
4Ewe pwül a sangngaang, pwokiten esap püng üüt wón ewe fönü; ekkewe chón atake ra letipeta o pwölüweló mökürer.
5Ewe mwo chian lemäl nge a likitaló appanan, pwokiten esap wor fetil.
6Ekkewe dongki mi mwacho ra üütä wón ungen ekkewe chuuk mi amasawa o ra mwiengngas usun ekkewe kólaak mi mwacho; a tton meser pün esap wor ener fetil.”
7Ekkewe aramas ra apasa, “Äm SAMOL, inamwo ika äm kana föfföringaw ra ettipisi keem, nge kopwe chök föri och fäniten óm kopwe älisi keem, pwokiten itom. Pün a fókkun lapalaap äm üleförea ngenuk; äm aia tipis ngenuk.
8En chök än Israel apilükülük, en chök an chón amanaw lón fansoun riäfföü. Pwata ka usun chök emön chón ekis lón ei fönü, pwata ka usun chök emön chón siamwü mi chök pwinini epwin?
9Pwata ka usun chök emön aramas mi mäirü, ika usun chök emön sounfiu esap wor an tüfichin amanawa aramas? Äm SAMOL, en ka nóm leiim, nge itom a föü wóóm; kosap likitikeemiló.”
10Iwe, iei meet ewe SAMOL a apasa usun ekkeei aramas: “Ekkewe aramasen Judah ra fókkun saani ar repwe tókkóló seniei; resap tongeni ar repwe nemeni pecheer. Iei minne ngang ewe SAMOL üsap etiwer pwe repwe neii aramas; ngang üpwe chechchemeni ar kewe föfföringaw o öpwüngüür ren ar kewe tipis.”
11Mwirin, ewe SAMOL a apasa ngeniei, “Kosap iótek fäniten feiöchün ekkeei aramas. 12Inamwo ika ra öchüün o iótek ngeniei, nge ngang üsap öüseling ngeni ar siö; inamwo ika ra ääni asóren keek me asóren mwöngö, ngang üsap etiwer. Nge ngang üpwe fen niireló ren ketilas lón maun, ren lengita me mätter.”
13Nge ngang üwa apasa, “Äi Samol KOT, en ka silei pwe ekkewe soufós ra chök eneen le üreni ekkewe aramas, ‘Esap wor maun ika riäfföü ren lengita, pün en kopwe ngeniir kinamwe esap mwüch me lón ei fönü.’ ”
14Mwirin, ewe SAMOL a apasa ngeniei, “Ekkewe soufós ra ääni kapasen oosuni mi chofona lón itei. Ngang üsap ökkünöör ika filiiretä ika kapas ngeniir. Ar kewe kapasen oosuni ra feitto seni künäer kewe mi chofona me ar kewe angangen pwee mi lamwotongaw. Ra ääni kapas mi umwes, pwisin iir ra ekiekietä lón ar ekiek mi chofona. 15Iei minne, iei meet ngang ewe SAMOL üwa apasa usun ekkewe soufós mi ääni kapasen oosuni lón itei: Ngang üsap ökkünöör, nge iir ra apasa, ‘Esap wor maun ika lengita epwe tori ei fönü.’ Ekkana soufós repwe mäló ren maun me lengita. 16Nge ekkewe aramas iir ra apasa ngeniir ekkewe kapasen oosuni repwe koturuwu lón ekkewe alen Jerusalem pwokiten repwe mäló ren maun me lengita. Esap wor emön epwe peiaseniir me pwülüwer kewe, pwal nöüür kewe mwän me nöüür kewe fefin. Ngang üpwe niinätiw wóór ewe feiengaw mi fich ngeniir.
17Nge en Jeremiah kopwe apasa ei kapas ngeni ekkewe aramasen Judah usun óm lólilen o apasa:
‘Amwo esap ükütiw le supwutiw chönün mesei lepwin me lerän, pün neii we föpwül - neii kewe aramas - ra feiengaw ren ew kinas mi alóllóól, ra feiengaw ren ew kawet mi fókkun wätte.
18Are ngang üwa feilló lón ekkewe mälämäl, nengeni, üwa küna soomän aramas mi ninniiló ren chón opwuter lón maun. Nge are üwa fätäl lón ekkewe alen ewe telinimw, nengeni, ngang üwa pwal küna me ikenan ekkewe aramas mi mäló ren ar echik. Ekkewe soufós me ekkewe souasór ra chök sópweló minne ra föri, nge resap weweiti meet a fis.’ ”
19Äm SAMOL, ifa usun, ka unusen likitaló Judah? Ifa usun, ka opwut Zion? Pwata en ka awata keem, iei minne äm aisap chüen tongeni pöchökkülsäfäl? Äm aia äneänei an epwe wor kinamwe, nge esap wor och mi mwirinnö a war, äm aia ösüküsükü ew fansoun äm aipwe pöchökkülsäfäl, nge a chök wor nuokkus wätte.
20Äm SAMOL, äm aia pwärätä äm kana föfföringaw me tipisin äm kewe leewo; äm aia wesewesen tipis ngenuk.
21Fänäsengesin itom kosap opwut äm; kosap awarato itengaw wón óm we leenien móótun king mi ling. Kopwe chechchemeni óm pwon ngeni keem, iwe kosap atai óm pwon.
22Ifa usun, mi wor emön me leiin än chón ekkewe mwüü kewe önümwäl mi lamwotongaw a tongeni öpüngätiw üüt? Ifa usun, ekkewe kuchu fän läng ra tongeni pwisin öpüngätiw üüt? Apwi, en chök ka tongeni, äm SAMOL me äm Kot. Iei minne, äm aia anómwu äm apilükülük wóómw, pün en chök ewe emön ka föri ekkeei mettóch meinisin.
15Mwirin, ewe SAMOL a apasa ngeniei: “Ikamwo Moses me Samuel repwe üütä mwei pwe repwe iótek fäniten ekkewe aramasen Judah, letipei esap kul ngeniir. Kopwe tiiniireló seni fän mesei! Kopwe üreniir pwe repwe feilló! 2Nge are repwe eisinuk, ‘Ia äm aipwe feilló ie?’ Iwe, kopwe üreniir, ‘Iei meet ewe SAMOL a apasa:
“Chókana a ina filitän pwe repwe mäló ren mätter, repwe feil ngeni ar repwe mäló ren mätter; chókana a ina filitän pwe repwe mäló ren ketilas lón maun, repwe feil ngeni ar repwe mäló ren ketilas lón maun; chókana a ina filitän pwe repwe mäló ren lengita, repwe feil ngeni ar repwe mäló ren lengita; nge chókana a ina filitän pwe repwe ooló, repwe feil ngeni ar repwe ooló.’
3“Ngang üpwe tiinato ekkewe rüwänü sókkun feiengaw pwe repwe toriir,” ewe SAMOL a osomänetiw. “Repwe mäló ren ketilas lón maun, nge ekkewe kolaak repwe ileeló soomär. Iwe, ekkewe machchang me ekkewe maanmwacho repwe ocheer o arosereló. 4Ngang üpwe föri pwe neii kewe aramas repwe och minen eniweniw ngeni ekkewe mwüün fönüfan meinisin, pwokiten ekkewe mettóch mi ngaw Manassah nöün Hezekiah we mwän ewe kingen Judah a föri me lón Jerusalem.
5“Iö epwe tongei kemi, ämi chón Jerusalem? Iö epwe letipeta fänitemi? Iö epwe köüüló o eiis ika ifa usumi?
6Ämi chón Jerusalem öüwa pöütieiló,” ewe SAMOL a osomänetiw. “Ämi öüwa chök sópweló le tókkóló seniei. Iei minne, ngang üpwe eitietä peii ngeni kemi o efeiengawa kemi; ngang üwa chipwangeló le ömwöchüsäfäli äi üpwe öpwüngü kemi.
7Ngang üpwe söfölükemi ren efóch söföl mi keang me lón asamalapen tittin ekkewe telinimwen ei fönü. Ngang üpwe awarato letipeta me feiengaw wón neii kewe aramas, pün resap siwili ar kewe föfför mi ngaw.
8Ngang üpwe föri pwe ekkewe fefin mi mä pwülüwer repwe chómmóng lap seni ekkewe föün pien arosset. Ngang üpwe awarato emön chón efeiengaw leólówas, pwe epwe eriäfföwü inen ekkewe ölüwöl; ngang üpwe mwittir öpüngätiw wóór riäfföü me nuokkus wätte.
9Ekkewe chón opwut repwe maun ngeni ekkewe aramasen Judah o niireló. Ngang üpwe föri pwe repwe niieló ekkewe ekkóch mi chüen manaw. Emön fefin mi wor füümön nöün mwän repwe mäló. I epwe kechiw tori a apwangapwangaló o kükkünüló an ngasangas. An apilükülük meinisin a taaló, usun chök nge ewe akkar a tupwutiw nge mi chüen chök rän,” ewe SAMOL a osomänetiw.
10Feiengawei inei, pün ka nöünieitiw, ngang emön aramas unusen chón ewe fönü ra ettipisi o ngününgünüw! Esap wor emön a tungór och seniei, üsap pwal liwinimang ngeni emön och, nge iir meinisin ra óttekiei.
11Iwe, ewe SAMOL a apasa, “Enlet, ngang üpwe angasók fäniten och popun mi mwirinnö; enlet, ngang üpwe föri pwe chón opwutom kewe repwe tuttungór ngenuk pwe kopwe iótek fäniter lón fansoun feiengaw me riäfföü.
12Ifa usun, emön aramas a tongeni kupii mächä - iei ewe mächä ika pirass seni efeng?”
13“Ngang üpwe ngeni ekkewe chón küüt liäper fän pöchökkül wöwümi me pisekimi mi chómmóng, nge resap mööniir, pwokiten ämi kewe tipis meinisin öüwa föri leemelen unusen ewe fönü.
14Ngang üpwe föri pwe öüpwe angang ngeni ekkewe chón opwutakemi me lón ew fönü ämi öüsap silei, pün äi soong epwe keni kemi usun ew ekkei mi kü.”
15Mwirin, ngang Jeremiah üwa apasa, “Äi SAMOL, en ka silei; kopwe chechchemeniei o tümwünüei. Kopwe ngeni ekkewe chón eriäfföüei chappen ar tipis. Lón óm mósónottam - kosap angeieiló; en ka silei pwe ngang üwa küna itengaw fänäsengesum.
16Lupwen óm kewe kapas ra toriei, ngang üwa oromireló; ra fis pwe äi pwapwa, lelukei a meseik reer, pün itom a föü wóói, äi Samol KOT mi Unusen Manaman.
17Esap mwo fän ew äi üpwe móót lón mwiichen chón apwaapwai manawer, üsap pwal fitiir le emeseiker; ngang üwa chök äkkälämön wón äi le móót pwokiten pöum a nóm wóói o ka ouraei ren soong.
18Pwata äi riäfföü esap ükütiw? Pwata kinasei esap tongeni móóló? Ifa usun, óm älillis ngeniei epwe usun chök ew öüwö mi elichipüngüei ren an mórótä, usun ew chönüttu, kólikin lón esap chüen michchitä?”
19Iei minne, iei meet ewe SAMOL a apasa: “Are kopwe liwinsäfäl, ngang üpwe öpöchökkülasäfälik pwe en kopwe angang ngeniei. Are kopwe apasa kapas mi lamwot, nge sap kapas mi lamwotongaw, en kopwe chón aweniei. Ekkewe aramasen Judah repwe siiwil o kul ngenuk, nge en kosap fen kul ngeniir.
20Ngang üpwe föruk pwe kopwe wewe ngeni ew tiit ngeni ekkeei aramas, ew tiit seni piraas mi pöchökkül; iir repwe fiu ngenuk, nge resap tongeni okkufuk, pün ngang üwa fituk pwe üpwe chimanuk o amanawók,” ewe SAMOL a osomänetiw.
21“Ngang üpwe wesewesen amanawók seni leepöün ekkeei aramas mi föfföringaw o angasók seni leepöün ekkewe mi kirikiringaw.”
Ränin feiengaw
16 Mwirin, än ewe SAMOL kapas a pwal toriei o apasa: 2“En kosap angei emön pwülüwom, pün esap wor noum mwän ika noum fefin me lón ei leeni. 3Pün iei meet ngang ewe SAMOL üwa apasa usun minne epwe fis ngeni ekkewe mwän me fefin mi upwutiw me lón ei fönü pwal usun ekkewe iin me saam mi nöüniir: 4‘Iir repwe mäló ren samwaw mi efeiengaw. Esap wor emön epwe kechiw wóór ika peiaseniir, nge soomär repwe nóm wón pwül usun chök kiten mwöngö. Iir repwe mäló ren ketilas lón maun pwal ren lengita, nge ekkewe machchang me ekkewe maamwacho repwe ocheei somäär.”
5Pün iei meet ewe SAMOL a apasa: “Kosap tolong lón ew imw ia ekkewe aramas ra mwöngö ie ewe mwöngön wón mi mäló; kosap feilló reer pwe kopwe kechiw ika echipeer, pwokiten ngang üwa angei seni ekkeei aramas äi feiöch, äi tong me äi ümöümöch,” ewe SAMOL a osomänetiw. 6“Ekkewe aramas tekia me aramas tekisón repwe mäló lón ei fönü. Resap peias, esap pwal wor emön epwe kechiweitiir. Esap wor emön epwe ekinasa inisin ika räisöló meeten möküran fäniter. 7Esap wor emön epwe uwato mwöngö pwe epwe echipa chókewe mi letipeta fäniten ekkewe mi mäló, inamwo ika i emön saam ika iin. Esap pwal wor emön epwe ngeni chókewe mi kechiw fäniten ekkewe mi mäló ünümeer pwe epwe echipeer.
8“Kosap pwal feilló lón ew imw ia aramas ra kametip ie pwe kopwe tolong o móttiw pwe kopwe mwöngö o wün. 9Pün iei meet ngang ewe SAMOL mi Unusen Manaman, ewe Koten Israel üwa apasa: Ngang üpwe mwittir öükätiw köölün pwapwa me tattakir me lón ei leeni. Ngang üpwe pwal öükätiw än aramas apwaapwan mwöngön öpwüpwülü. Ei epwe fis lupwen fansoun en mi chüen manaw. Ngang üpwe mwittir föri ekkeei mettóch.
10“Iwe, lupwen kopwe üreni ekkeei aramas ekkeei kapas meinisin, ina repwe eisinuk, ‘Pwata ewe SAMOL a öpwüngaló pwe ei sókkun feiengaw mi wätte epwe fis ngeni keem? Meet mi mwääl äm aia föri? Meet sókkun tipis aia föri ngeni ewe SAMOL äm we Kot?’ 11Mwirin, kopwe apasa ngeniir, ‘Ei a fis pwokiten ämi kewe leewo ra likitieiló,’ ewe SAMOL a osomänetiw, o ra tapweló mwirin pwal ekkóch kot pwe repwe angang o fel ngeniir. Iir ra likitieiló o resap älleasochisi äi kewe öllük. 12Nge ämi öüwa fen föri föfför mi ngaw lap seni ämi kewe leewo. Ämi öüwa küna usun än emön me emön leimi cheei en me üleförean letipan mi ngaw nge öüsap älleasochsiei. 13Iei minne, ngang üpwe oturukemiiwu seni lón ei fönü o oturukemiilong lón ew fönü ämi me ämi kewe leewo öüsap silei me mwan. Iwe, me ikenan, öüpwe angang ngeni pwal ekkóch kot lerän me lepwin, pün ngang üsap kirekiröch ngeni kemi.’
14“Nge epwe war ewe fansoun,” ewe SAMOL a osomänetiw, “lupwen aramas resap chüen apasa lón ar ökköpöl, ‘Mwo manawen ewe SAMOL mi emmwenawu ekkewe chón Israel seni Egypt,’ 15nge i repwe le apasa, ‘Mwo manawen ewe SAMOL mi emmwenawu ekkewe chón Israel seni ewe fönü efeng, pwal seni ekkewe fönü meinisin ia i a ösüüreló ie.’ Pün ngang üpwe eliwinisäfäliireto ngeni ewe fönü ngang üwa ngeni ar kewe leewo.
16“Nge iei ngang üpwe tiinaló chómmóng chón attaw,” ewe SAMOL a osomänetiw, “iwe, repwe attawa ekkeei aramas. Mwirin, ngang üpwe tiinaló chómmóng chón tapweri maan pwe repwe tapweriir me wón iteiten ekkewe chukutekia me ekkewe chukutekisón, pwal seni lón pwangen ekkewe achaw. 17Mesei a küna ar kewe föfför meinisin; resap tongeni opoló seniei, pwal ar kana tipis resap mwon seni mesei. 18Ngang üpwe ngeniir fän ruu liwinin ar föfföringaw me ar tipis, pwokiten ra elimengawa fönüwei ren ar kewe uluulun önümwäl mi limengaw esap wor manaw lóór, ra pwal ouraló fönüwei ren ar kewe uluulun önümwäl mi enniopwut.”
19Äi SAMOL, en äi pöchökkül me imwei imwen maun, en äi leenien op lón fansoun riäfföü. Chón ekkewe mwüü repwe feitto reemw seni ekkewe lesópwun fönüfan o apasa, “Esap wor och minne äm kewe leewo ra fel ngeni me lükün chök ekkewe kot mi mwääl, ekkewe uluulun önümwäl esap wor lamwoter.
20Ifa usun, aramas ra tongeni pwisin föri ar kewe kot? Ewer, ra tongeni föri ekkewe uluulun, nge sap iir wesewesen kot!”
21Iwe, ewe SAMOL a apasa: “Iei minne, ngang üpwe äitiir - lón ei fansoun ngang üpwe äitiir pwe repwe silei usun äi manaman me äi pöchökkül. Mwirin, repwe silei pwe itei ewe SAMOL.”
17Ewe SAMOL a apasa, “Än chón Judah tipis a makketiw ren efóch pen seni mächä, a chipw lón leluker ren ünüünen mesen ewe faaw öüchchea itan daimond, a pwal mak wón mächään ar kewe róngen asór.
2Nöüür kewe mwo nge ra chechchemeni ar kewe róngen asór me ar kewe uluulun ewe önüfefin Asherah ünükkün ekkewe irä mi mwuresires pwal wón ekkewe chuuk mi tekia.
3Ngang üpwe föri pwe ekkewe chón opwuta kemi repwe liäpeni chuki we lón ewe fönü, repwe pwal liäpeni wöwümi kana me ämi pisek mi öüchchea meinisin, fiti fengen me ämi kewe leenien fel wón ekkewe leeni mi tekia, pwokiten ämi tipis öüwa föriir leemelen fönüwemi.
4Ewe fönü ngang üwa ngeni kemi epwe pöüt seni kemi. Ngang üpwe mwüüt ngeni ekkewe chón opwuta kemi pwe repwe angei kemi pwe iir repwe nöüni kemi amanaw me lón ew fönü ämi öüsap silei, pün ämi öüwa asoongaei. Iwe, äi soong a ngetenget usun ekkei tori feilfeilló chök.”
5Iei meet ewe SAMOL a apasa:
“A önümamaw emön aramas mi anómwu an apilükülük wón aramas o alóngólóng wón pöchökkülen aramas, nge lelukan a kul seniei, ngang ewe SAMOL.
6I epwe wewe ngeni efóch irä mi mwuk lón fönüapö, esap wor an apilükülük fäniten ewe fansoun epwe war. I epwe nóm lón ekkewe leeni mi pwasapwas me lón ewe fönüapö, lón ew fönü mi wor salt lón, ia esap wor emön a nóm ie.
7Nge a feiöch emön aramas mi lükülüküw ewe SAMOL o ääni i apilükülük.
8I epwe wewe ngeni efóch irä mi fót ünükkün kólik, a öpwükawu waran ngeni ewe chönüpwuuwpu. Esap nuokkus lupwen pwichikkar a war, chöön kana ra arawaraw. Esap wor an öürek lón fansoun pwasapwas o esap ükütiw le uwa.
9Letipen aramas a fókkun uren otupwutup lap seni mettóch meinisin o unusen ingaw. Iö a tongeni weweiti?
10Ngang ewe SAMOL üwa küttafichi le ouwasacha leluken aramas o etittina ekiek, pwe üpwe ngeni emön me emön aramas liwinin alóngólóng wón an föfför, alóngólóng wón meet a pwüng ngeni an kana föfför.”
11Usun ewe machchang itan partrich a ömökkü sokuul nge esap sokulun, iei usun emön aramas mi pisekisekiló fän pwüngingaw. Lupwen a ló esóp fansoun manawan, wöwün kana repwe suuseni. Iwe, lesópwólón manawan, epwe pwääló pwe i emön mi umwes.
12Ach leenien fel a wewe ngeni ew leenien móótun king mi ling, a tekia seni lepoputän.
13Äi SAMOL, en än chón Israel apilükülük; meinisin aramas mi likitukoló repwe sääw. Chókana mi kul senuk repwe móróló usun och mak lón pwül, pwokiten ra likitukoló en ewe SAMOL, ewe pwuachchen kólikin manaw.
14Kopwe öpöchökküla säfäliei äi SAMOL, iwe ngang üpwe pöchökkül säfäl; kopwe amanawaei iwe ngang üpwe fókkun manaw, pün en ewe emön üwa mwareiti.
15Nengeni, ekkewe aramasen Judah ra chök sópweló le eisiniei o apasa, “Ikkafa än ewe SAMOL kana kapas en ka akkapasa? Pwata chök óm kewe kapasen oosuni resap pwönüwetä?”
16Äi SAMOL, ngang üsap süüseni äi üpwe noum chón masen siip. En ka silei pwe ngang üsap äneänei ewe ränin feiengaw. Meet a toowu seni tinnawei a suukuló fän mesom.
17Kosap och minen eniweniw ngeniei. En äi leenien op lón fansoun feiengaw.
18Ekkewe chón eriäfföüei repwe küna sääw, nge en kopwe eppeti seniei äi üpwe sääw; kopwe föri pwe ekkewe chón eriäfföüei repwe rüükö, nge kopwe eppeti seniei äi üpwe rüükö. Kopwe awarato wóór ewe fansoun feiengaw; kopwe enliwini fän ruu óm ataatakisiir.
Efisi pinin ewe ränin Sabbat
19Iei meet ewe SAMOL a apasa ngeniei: “Kopwe feilló o üütä ünükkün ewe Asamalapen Aramas, ewe ia ekkewe kingen Judah ra tolong o toowu me ie; kopwe pwal üütä ren ekkewe pwal ekkóch asamalapen Jerusalem meinisin. 20Iwe, kopwe apasa ngeniir, ‘Öüpwe rongorong än ewe SAMOL kapas ämi ekkewe kingen Judah me ekkewe aramasen Judah meinisin, pwal iteiten emön me emön mi nónnóm lón Jerusalem mi tolong me lón ekkeei asamalap. 21Iei meet ewe SAMOL a apasa: Öüpwe fókkun tümwünüfichi pwe öüsap mwärei och mettóch mi chou lón ewe ränin Sabbat ika uwalong lón ekkewe asamalapen Jerusalem. 22Öüsap uweawu och mettóch seni lón imwemi kewe ika föri och angang lón ewe ränin Sabbat, nge öüpwe epini ewe ränin Sabbat, usun ngang üwa öllük ngeni ämi kewe leewo. 23Nge iir resap öüseling ika älleasochis; iir ra üleförea o resap öüseling ika memmeef ren emiriit. 24Nge are ämi öüpwe tümwünüfichi le älleasochis ngeniei, ewe SAMOL a osomänetiw, o öüsap uwealong och mettóch me lón ekkewe asamalapen ei telinimw lón ewe ränin Sabbat, nge öüpwe epini ewe ränin Sabbat ren ämi öüsap föri och angang lón, 25mwirin, ämi kewe king repwe tolong lón asamalapen ei telinimw o móót wón än David we leenien móótun king. Iir me nöüür kewe nöüwiis repwe waawa wóóken fiti óris, nge ekkewe chón Judah me chókewe mi nónnóm lón Jerusalem repwe fitiir. Iwe, ei telinimw epwe só ren aramas tori feilfeilló chök. 26Aramas repwe feitto seni ekkewe telinimwen Judah me ekkewe leeni pwellin ünükkün Jerusalem, pwal seni ewe fönüwen mwirimwirin Benjamin me seni ewe fönü lotowun ekkewe chukuchukutä, seni ewe fönü mi chukuchukutä me ewe fönü Nekev. Repwe uweato ngeni imwen ewe SAMOL we ar kewe asóren keek me ekkewe ekkóch sókkun asór, asóren mwöngö me appach mi pwokkus, pwal ekkewe asóren kilisou. 27Nge are öüsap älleasochisiei ren ämi öüsap mochen epini ewe ränin Sabbat ika ren ämi mwäreelong ämi pisekin amöömö lupwen öüwa tolong lón ekkewe asamalapen Jerusalem lón ewe ränin Sabbat usun chök minne öüwa föri lón ekkewe lussun rän, mwirin, ngang üpwe kenaló ekkewe asamalapen Jerusalem. Ewe ekkei epwe meresfeil o kenaló ekkewe imwen king, nge esap wor emön epwe tongeni kunuweló.”
Lesen usun ewe chón föri sepi seni pwül
18Iei ewe kapas a tori Jeremiah seni ewe SAMOL, a apasa: 2“Kopwe feittiw ren imwen ewe chón föri sepi seni pwül. Iwe, ngang üpwe ürenuk äi kewe kapas me ikenan.” 3Iei minne, ngang üwa feittiw ren imwen ewe chón föri sepi seni pwül. Iwe, üwa küna ätewe a föri an angang ren ewe wiilen föri sepi. 4Nge ewe sepi seni pwül i a ouluulu a ter me lón pöün. Iei minne ewe chón föri sepi seni pwül a ouluulusäfäli ewe pwül ngeni pwal ew sepi, lón menni lapalap a öch meren.
5Mwirin, än ewe SAMOL kapas a toriei o apasa: 6“Ämi chón Israel, ifa usun, ngang üsap föri ngeni kemi usun minne ewe chón föri sepi seni pwül a föri?” ewe SAMOL a osomänetiw. “Usun ewe pwül me lón pöün ewe chón föri sepi, iei usun ämi chón Israel me lón peii. 7Fän ekkóch, are ngang üwa apasa pwe üpwe wiietä ika oturätiw ika arosaló ew mwiichen aramas ika chón ew mwüü, 8nge are chón ewe mwüü ngang üwa kapas usun ra äier seni ar kana föfför mi ngaw; mwirin, ngang üwa siwili äi ekiek o üsap öpwönüwetä äi akkóót pwe üpwe awarato feiengaw wóór. 9Iwe, pwal fän ekkóch, are ngang üwa apasa pwe üpwe öüüwetä o fótuki ew mwiichen aramas ika chón ew mwüü, 10nge are chón ewe mwüü ra föri minne a ngaw me fän mesei o resap älleasochisiei; mwirin, ngang üwa siwili äi ekiek usun ekkewe mettóch mi mwirinnö ngang üwa akkóóta pwe üpwe föri fäniter.
11Iei minne, kopwe apasa ngeni ekkewe aramasen Judah me chókewe mi nónnóm lón Jerusalem, ‘Iei meet ewe SAMOL a apasa: Nengeni, ngang üwa amollätä ew feiengaw fänitemi o üwa ekiekietä ew akkóót pwe ngang üpwe üüngeni kemi. Iei minne, emön me emön leiimi, epwe kul seni an kewe föfför mi ngaw o öüpwe siwili alemi me ämi kewe föfför.’ 12Nge ina repwe pölüweni o apasa, ‘Esap wor lamwotan. Äm aipwe chök sópweló le föri meet äm aia mochen. Äm aipwe föri meet üleförean letipem mi ngaw a mochen.’ ”
13Iei minne, iei meet ewe SAMOL a apasa:
“Öüpwe eiis me leiin chón ekkewe mwüü ei kapas eiis: ‘Ifa usun, ämi öüwa fen piin rongorong me mwan usun än emön föri ei sókkun föfför mi ngaw? Neii we Föpwül Israel a föri och mettóch mi fókkun örüükö.
14Ifa usun, ewe sno wón ewe chuuk Lebanon epwe teliló me wón ekkewe achaw mi tekia? Ifa usun, ekkewe öüwö mi patapat mi pwuuwu seni ewe chuuk repwe pwasatä?
15Nge neii kewe aramas ra fen möllükieiló; iir ra keni appach mi pwokkus ngeni ekkewe uluulun önümwäl esap wor lamwoter, mi föri pwe repwe chepetek wón ar kewe aal o repwe tókkóló seni ekkewe alen lóóm. Ra föri pwe ekkewe aramas repwe rikiló ngeni pwal ekkóch aal me lükün ewe alelap.
16Fönüwer epwe taaló, epwe wiliti och minen turunufas feilfeilló chök; meinisin chón pwereló ünükkün repwe mäirü ren o repwe elifechifechi mökürer.
17Ngang üpwe atoropasa ekkewe aramasen Judah, pün repwe sü ren chón opwuter; ngang üpwe atoropaser usun ewe äsäpwääl seni öötiw a ässaló mettóch. Lón ränin ar feiengaw, ngang üpwe äsepa ngeniir söküri, nge sap wón mesei.”
18Mwirin, ekkewe aramas ra apasa, “Öü etto öüsipwe rawangawei Jeremiah; pün ekkewe käit seni ekkewe souasór me ekkewe kapasen öüröür seni ekkewe soutipächchem pwal ekkewe afalafal seni ekkewe soufós resap pöütüló seni kich. Iei minne, öü etto, öüsipwe efeiengawa i ren kapasen chönnawach, nge sisap äfälli och mettóch i a apasa.”
19Äi SAMOL, kopwe öüseling ngeniei; kopwe rongorong meet ekkewe chón ettipisiei ra apasa usi!
20Ifa usun, mi öch pwe föfför mwirinnö epwe liiwin ngeni minne mi ngaw? Nge iir ra tuuw ew pwaang fänitei. Kopwe chechchemeni pwe ngang üwa üütä fän mesom o kapas mwirinnö fäniter pwe üpwe okullu seniir óm soong ngeniir.
21Iei minne, kopwe föri pwe nöüür kana repwe echik lón ew lengita; kopwe mwüüt ngeni ekkewe chón opwut iir pwe repwe niireló ren ketilas lón maun. Kopwe föri pwe pwülüwer kewe repwe lipichsäfäl; esap pwal chüen wor nöüür. Ekkewe mwän repwe mäló ren mätter, nge ekkewe ölüwöl repwe mäló ren ketilas lón maun.
22Epwe wor pwupwuchöör me lón imwer kewe, lupwen kopwe mwittir tiinato reer ew mwiichen chón angei pisek fän pöchchökül, pün ra tuuw ew pwaang pwe üpwe turulong lón, ra pwal sooni likottup pwe pachapachei repwe tupw lón.
23Nge en, äi SAMOL ka silei ar kewe rawangaw meinsin pwe repwe niiei. Kosap omwusaló ar kana föfföringaw, kosap pwal amóeló ar kana tipis me fän mesom. Kopwe efeiengawa ekkewe chón opwutaei; kopwe öpwüngüür lón fansoun óm soong.
19 Iei meet ewe SAMOL a apasa: “Kopwe feilló o mööni ew pöör mi för seni pwül. Mwirin, öüpwe mwineló me ekkóch leiin ekkewe souakkomwen aramas pwal ekkóch souasór chinlap. 2Iwe, öüpwe feiliwu ren ewe lemólun Ben Hinnom mi nóm arap ngeni ewe Asamalapen Mökkün Sepi. Mwirin, kopwe esile ngeniir ekkewe kapas ngang üpwe ürenuk me ikenan. 3Kopwe apasa, ‘Öüpwe rongorong än ewe SAMOL kapas ämi ekkewe kingen Judah me aramasen Jerusalem. Iei meet ewe SAMOL mi Unusen Manaman, ewe Koten Israel a apasa: Öüpwe öüseling! Ngang üpwe mwittir awarato ew feiengaw epwe fis ngeni ei leeni epwe föri pwe selingen emön me emön mi rongorong usun epwe tik ren an mäirü. 4Ngang üpwe föri ei pwokiten ekkewe aramasen Judah ra likitieiló o ra föri pwe ei leemólun epwe ew leenien koten ekis. Ra keni appach mi pwokkus lón ei leeni ngeni pwal ekkóch kot, iir me ar kewe leewo pwal ekkewe kingen Judah resap sisiler. Iwe, ra oura ei leeni ren chaan aramas esap wor ar tipis. 5Ra pwal senätä róngen asór wón ekkewe leeni mi tekia fäniten ewe önü Baal pwe repwe keni nöüür kewe äät lón ekkei pwe ar asór ngeni Baal. Iei och mettóch ngang üsap öllük ngeniir, üsap pwal föüni usun ika tolong lón äi ekiek. 6Iei minne, öüpwe äfälli kemi, pwe epwe war ewe fansoun lupwen aramas resap chüen eita ngeni ei leeni Tofeth ika Lemólun Ben Hinnom, nge i epwe le iteni Lemólun Ninni.
7“ ‘Ngang üpwe atai än chón Judah me chón Jerusalem akkóót me lón ei leeni. Ekkewe chón opwut iir repwe tapweriir. Iwe, ngang üpwe mwüüt ngeni ekkewe aramasen Judah pwe repwe ninniiló ren ketilas me lón ei leeni. Ngang üpwe ngeni ekkewe machchang me ekkewe maanmwacho ekkewe soomä pwe repwe ocheer. 8Ngang üpwe ataeló ei telinimw o föri pwe epwe och minen turunufas; meinisin aramas mi pwereló ünükkün repwe mäirü o turunufasei lupwen repwe küna, pwokiten ekkewe feiengaw meinisin ra fis ngeni. 9Ngang üpwe föri pwe repwe ocheei fituken nöüür kewe äät me nengngin, repwe pwal poputä le pwisin ochefengeniir, lupwen chón opwuter kewe repwe pwellieló ewe telinimw fän pisekin maun. Iwe, repwe fókkun riäfföü pwokiten än ekkewe chón opwuter eriäfföüür o kütta ar repwe niireló.’
10“Mwirin, kopwe ömökkü ewe pöör lupwen chókewe mi fituk repwe katol. 11Iwe, kopwe apasa ngeniir, ‘Iei meet ewe SAMOL mi Unusen Manaman a apasa: Ngang üpwe ataatakisi ekkeei aramas me ei telinimw, usun chök ei pöör mi för seni pwül a mök nge esap wor emön a tongeni an epwe försäfäli. Iwe, aramas repwe peiaseni ekkewe soomä lón Tofeth tori esap chüen wor leeni. 12Iei meet ngang üpwe föri ngeni ei leeni pwal ngeni chókana mi nónnóm ikeei. Ngang üpwe föri pwe ei telinimw epwe usun chök Tofeth,” ewe SAMOL a osomänetiw. 13“Ekkewe imw lón Jerusalem me imwen ekkewe kingen Judah repwe limengaw usun chök ei leeni, Tofeth - ekkewe imw meinisin ia aramas ra keni appach mi pwokkus wón ungeer ngeni ekkewe füün läng o niinätiw asóren wün ngeni pwal ekkóch kot.’ ”
14Mwirin, Jeremiah a liwinsäfäl seni Tofeth, ia ewe SAMOL a tiinaló i ie pwe epwe ääni kapasen oosuni. Iwe, a üütä lón ewe leeni ünükkün än ewe SAMOL we imwenfel o apasa ngeni ekkewe aramas meinisin, 15“Iei meet ewe SAMOL mi Unusen Manaman, ewe Koten Israel a apasa: ‘Öüpwe öüseling! Ngang üwa apasa pwe üpwe awarato wón ei telinimw, pwal wón ekkewe sóóp mi nóm ünükkün, ekkewe feiengaw meinisin ngang üwa fen öpwüngaló fäniter, pwokiten iir ra üleförea o resap mochen öüseling ngeni äi kewe kapas.’ ”
Jeremiah me Pashhur
20Iwe, lupwen ewe souasór Pashhur nöün Immer we mwän, ewe meilapen imwen ewe SAMOL we, a rongorong än Jeremiah oosuni ekkeei mettóch, 2a ökkünöw emön pwe epwe wichi ewe soufós Jeremiah o ökkükü pecheen lefiilen irä. Iwe, epwe anómwu i ren ewe Asamalapen Benjamin me asan me ren imwen ewe SAMOL we. 3Iwe, lón ewe rän mwirin, lupwen Pashhur a epichawu Jeremiah seni ekkewe ökkük, Jeremiah a apasa ngeni, “Itom meren ewe SAMOL esap Pashhur, nge i Makor-Missabib. 4Pün iei meet ewe SAMOL a apasa: ‘Ngang üpwe föri pwe en kopwe och nuokkus wätte ngeni pwisin en, pwal ngeni chiechiom kana meinisin. Iir repwe mäló ren nöün chón opwuter ketilas lón maun, nge en kopwe küneer ren pwisin mesom. Ngang üpwe atolonga chón Judah meinisin lepöün ewe kingen Babylon, pwe i epwe uweiireló ngeni Babylon, ika epwe niireló ren ketilas. 5Ngang üpwe pwal atolonga lepöün chón opwuter wöwün ei telinimw meinisin - pisekir meinisin me mettóchun lón mi öüchchea meinisin, pwal än ekkewe kingen Judah pisek mi öüchchea meinisin. Chón opwuter repwe angei ekkewe pisek meinisin fän pöchökkül pwe liäper o uweireló ngeni Babylon. 6Nge en Pashhur me meinisin mi nónóm lón imwom öüpwe ooló Babylon. En kopwe mäló o peias ikenan, en me chiechiom kana meinisin en ka ääni kapasen oosuni mi chofona ngeniir.’ ”
7Äi SAMOL, en ka otupwuei, nge ngang üwa tupwutä reemw, en ka pöchökkül seniei o okkufuei. Aramas ra takiriei o emesetäiiei iteiten rän. Aramas meinisin ra turunufaseei.
8Iteiten fansoun lupwen ngang üwa kapas, üwa osommóng le esilefeili usun föfförün mwalesol me kata. Iei usun óm kapas a atooto wóói kapasen turunufas me itengaw iteiten rän.
9Nge are üwa apasa, “Ngang üsap chüen föüni iten ewe SAMOL o kapas fänitan,” mwirin, óm kapas a usun chök ekkei mi kü me lón lelukei, a usun ew ekkei mi pwouruur me lechüüi. Ngang üwa resin le oppwosalong, nge enlet, üsap tongeni.
10Ngang üwa rongorong än chómmóng aramas ngününgünüei; iir ra eita ngeniei pwe ngang ewe aramas mi chök nóm lón äi nuokkus wätte. Iwe, ra apasa, “Are kopwe apasa och, äm aipwe oturuk.” Chiechiei kewe mwo nge ra chök operiei o witiwiti äi üpwe föri och mi mwääl. Pün ra apasa, “Eli epwe tupwuló, mwirin, sipwe liäpeni o ngeni i chappen an föfför.”
11Nge ewe SAMOL a nóm reei usun chök emön sounfiu mi pwora; iei minne ekkewe chón eriäfföüei repwe chepetek, nge resap tongeni okkufuei. Esap pwönüwetä ar mochen, iwe, repwe fókkun sääw; ar itengaw esap tongeni möllüküló tori feilfeilló chök.
12Äi SAMOL mi Unusen Manaman, en ka etittina ekkewe chón pwüng o ka küna lón leluker me ar ekiek. Kopwe mwüüt ngeniei pwe üpwe küna óm ngeni ekkewe chón opwutaei chappen ar föfför, pün ngang üwa likiti ngenuk pwe en kopwe peniei.
13Öüpwe kööl ngeni ewe SAMOL! Öüpwe mwareiti ewe SAMOL! I a chimanüw manawen ekkewe chón mweleele seni lepöün ekkewe chón föfföringaw.
14Epwe önümamaw ewe rän ngang üwa upwutiw lón. Amwo esap feiöch ewe rän inei we a nöünieitiw lón.
15Epwe önümamaw ewe aramas mi apwaapwai semei we ren an uweato ren ewe poraus o apasa, “A upwutiw emön noum mönükól - emön äät!”
16Amwo ewe aramas epwe wewe ngeni ekkewe telinimw ewe SAMOL a atareló, nge esap ääni tong ngeniir. Amwo epwe rongorong pwupwuchöör lesossor, nge apwasen maun leólówas.
17Pün i esap niieiló me lón än inei we leenien mönükól, pwe inisin inei epwe fis pwe ina peiasei. Iwe, üsap upwutiw.
18Pwata mwo üfen pwal toowu seni ewe leenien mönükól pwe üpwe küna riäfföü me letipeta o asópwaló ränin manawei lón äi sääw?
Kot esap etiwa än Zedekiah tungór
21 Iei ewe kapas a tori Jeremiah seni ewe SAMOL. Ei a fis lupwen ewe King Zedekiah a tiinaló Pashhur nöün Malkijah we mwän me ewe souasór Zefaniah nöün Maaseiah we mwän ren Jeremiah. Ätekkeei ra uweato ew poraus ren Jeremiah seni ewe king o apasa ngeni: 2“Kopwe tungór ngeni ewe SAMOL fänitem. Kopwe eisini ika meet epwe fis, pwokiten Nebukadnezzar ewe kingen Babylon a maun ngeni keem. Eli ewe SAMOL epwe föri ew manaman fänitem usun lón ekkewe fansoun lóóm, pwe Nebukadnezzar epwe kul senikeem.”
3Nge Jeremiah a pölüweniir o apasa, “Öüpwe üreni Zedekiah, 4‘Iei meet ewe SAMOL, ewe Koten Israel a apasa: Ngang üpwe äsepa ngenuk óm kewe pisekin maun mi nóm lón pöum ka aea le maun ngeni ekkewe sounfiun Babylon me ar we king mi nóm ünükkün tittin ewe telinimw o pwellieló fän ar pisekin maun. Iwe, ngang üpwe atolonga chón opwutom kewe o emwiichafengeniir lukalapen ei telinimw. 5Pwisin ngang üpwe maun ngeni kemi lón äi soong me lingeringer me chou mi lapalaap. 6Ngang üpwe niietiw chókana mi nóm lón ei telinimw, aramas pök me maan, iwe, repwe mäló ren ew mätter mi efeiengaw. 7Mwirin ena, ngang üpwe atolonga Zedekiah ewe kingen Judah me nöün kewe nöüwiis, pwal ekkewe aramasen ei telinimw mi chüen manaw me mwirin ewe mätter, maun me lengita lepöün Nebukadnezzar ewe kingen Babylon pwal lepöün ekkewe chón opwuter mi kütta ar repwe niireló. Nebukadnezzar epwe niireló meinisin ren ketilas. I esap ächchikeer ika tongeer ika ümöümöch ngeniir.’
8“Iwe pwal iei och meet kopwe üreni ekkewe aramas, ‘Iei meet ewe SAMOL a apasa: Nengeni, ngang üwa anómwu fänmesemi ewe alen manaw me ewe alen mäló. 9Iö a nómwetiw lón ei telinimw epwe mäló lón maun ren ketilas ika ren lengita ika mätter. Nge iö epwe toowu seni ei telinimw o fangatä ngeni ekkewe chón Babylon mi pwellikemiiló fän pisekin maun, i epwe manaw. I a kütta minne epwe manaw ren. 10Ngang üwa öpwüngaló pwe üpwe föri minne ei telinimw epwe feiengaw ren, nge sap ren an epwe feiöch. Ei telinimw epwe oolong lepöün ewe kingen Babylon. Iwe, i epwe ataeló o kenaló ren ekkei,’ ewe SAMOL a osomänetiw.
11“Iwe, pwal iei och minne kopwe apasa ngeni chón leimwen ewe kingen Judah, ‘Öüpwe rongorong än ewe SAMOL kapas. 12Iei meet ewe SAMOL a apasa ngeni kemi ämi ekkewe mwirimwirin David:
“ ‘Öüpwe ääni öpwüngüwen iteiten rän, öüpwe angasa emön mi riäfföü seni lepöün ewe mi eriäfföüw i. Pün are öüsap föri iei usun, äi soong epwe nget usun ew ekkei esap tongeni kunuló, pwokiten ekkewe föfför mi ngaw ämi öüwa föri. Äi soong epwe nget nge esap wor emön epwe tongeni kunuweló.
13Ngang üpwe üüngeni kemi, ämi chón Jerusalem mi imweimw asen ei lemólun wón ewe achaw mi sóssónöch, ewe SAMOL a osomänetiw - ämi ekkewe mi apasa, “Iö epwe tongeni feitto o maun ngeni kich? Iö epwe tongeni tolong lón ach leenien op?”
14Ngang üpwe öpwüngü kemi, usun minne mi fich ngeni kemi, ewe SAMOL a osomänetiw. Ngang üpwe öküüw ew ekkei leiin ämi kewe wöllap, pwe epwe kenaló mettóch meinisin mi nóm pwellin ünükkümi.’ ”
Köpwüngün ekkewe king mi föfföringaw
22 Iei meet ewe SAMOL a apasa: “Kopwe feittiw ren imwen ewe kingen Judah o aronga ei poraus me ikenan: 2‘Öüpwe rongorong än ewe SAMOL kapas, en ewe kingen Judah mi móót wón än David we leenien móótun king, en me noum kewe nöüwiis me noum kewe aramas mi tolong lón ekkeei asamalapen ei telinimw Jerusalem. 3Iei meet ewe SAMOL a apasa: Öüpwe föri minne a wenechchar o pwüng. Öüpwe angasa ewe mi riäfföü seni lepöün ewe chón eriäfföwü. Öüsap eriäfföwü ika föri angangen mwälesol ngeni emön chón ekis ika ngeni emön mi mäsen ika ngeni emön fefin mi mä pwülüwan, öüsap pwal össükü chaan emön aramas esap wor an tipis me lón ei leeni. 4Pün are öüpwe tümwünüfichi le öpwönüwetä ekkeei öllük, mwirin, ekkewe king mi móót wón än David we leenien móótun king repwe sópweló le tolong me lón ekkewe asamalapen ewe telinimw Jerusalem. Repwe tolong me lón ekkewe asamalap iir me nöüür kewe nöüwiis me nöüür aramas fän war wóóken me óris. 5Nge are öüsap älleasochisi ekkeei öllük, ewe SAMOL a osomänetiw, ngang üwa pwisin ökköplüei pwe ei imwen king epwe wiliti ew imw mi taaló.’ ”
6Pün iei meet ewe SAMOL a apasa usun ewe imwen king, imwen ewe kingen Judah:
“Inamwo are en ka mwirinnö usun ewe fönü Kilead merei, ika ka usun ungen ewe chuuk Lebanon, ngang üpwe föri pwe kopwe usun ewe fönüapö, usun ekkewe telinimw esap wor aramas lóór.
7Ngang üpwe tiinato chón kata, emön me emön fän an pisekin kata pwe repwe ataókeló. Iir repwe pöküweló ekkewe irälapen wóóm mi fökkün mwirinnö mi för seni ewe irä sedar o otururolong lón ekkei.
8Mwirin aramas seni ekkewe mwüü mi chómmóng repwe pwereló ünükkün ei telinimw o repwe eiisfengen lefiiler, ‘Pwata ewe SAMOL a föri ei sókkun föfför ngeni ei telinimw mi lapalaap?’ 9Iwe, epwe iei pölüwen ei kapas eiis: ‘Pwokiten iir ra likitaló ewe pwon än ewe SAMOL ar we Kot o ra fel ngeni pwal ekkóch kot o angang ngeniir.’ ”
10Öüsap kechiw fäniten ewe king mi mäló, öüsap letipeta fäniten an a pöütuló. Nge öüpwe fen kechiwengaw fäniten ätewe mi ooló, pwokiten i esap chüen liwinsäfäl ika künasäfäli poputän fönüwan.
11Pün iei meet ewe SAMOL a apasa usun Jehoahaz nöün Josiah we mwän, ätewe a kingen Judah mwirin än Josiah saman we a mäló: “Jehoahaz a feilló seni Jerusalem. Iwe, i esap fókkun chüen liwinsäfäl. 12I epwe mäló lón ewe leeni ia a ooló ie, nge esap fókkun chüen künasäfäli ei fönü.”
13Feiengawen ewe king Jehoiakim mi öüüwetä imwan imwen king fän pwüngingaw o föri ekkewe ruumwen asan fän rikirik. A föri pwe chón fönüwan repwe peemwäl le angang nge esap ngeniir och fäniten liwinin ar angang.
14Pün Jehoiakim a apasa, ‘Ngang üpwe öüüwetä fänitei ewe imwwen king mi lapalaap, epwe wor ekkewe ruumwen asan mi wäämóng.’ Iwe, a föri asammwachon lón mi wätte, a etiipa ngeni paap seni ewe irä sedar o peiniti ngeni peinit mi par.
15“Ifa usun, en Jehoiakim ka ekieki pwe ka emön king pwokiten ka aea chómmóng irä sedar lón imwom? Josiah semom we a menemenöch ren an a wor anan mwöngö me ünüman, nge a föri minne a wenechchar o pwüng. Iei minne i a feffeitä lón manawan.
16Josiah a peni ekkewe mi wöwingaw me mweleele lón köpwüng, iei minne i a feffeitä. Jehoiakim, ifa wewen silei Kot? Wewen silei Kot, manaweni ew manaw mi pwüng me wenechchar, ewe SAMOL a osomänetiw.
17En Jehoiakim, mesom me lelukom ra chök kütta óm kopwe wiil fän rikirik, óm kopwe össükü chaan aramas esap wor ar tipis, pwal óm kopwe eriäfföwü me sooläni seni noum aramas pisekiir.”
18Iei minne, iei meet ewe SAMOL a apasa usun Jehoiakim nöün Josiah we mwän, ewe kingen Judah:
“Aramas resap kechiweiti Jehoiakim lupwen epwe mäló, resap pwal apasa fengeni lefiiler, ‘Mwa meet pwii ren äi ei lólilen! Mwa meet fefinei ren äi ei lólilen!’ Aramas resap kechiweiti Jehoiakim lupwen epwe mäló o resap apasa fänitan, ‘Mwa met äm masta ren äm lólilen! Mwa met äm king ren äm lólilen!’
19Ekkewe aramasen Jerusalem repwe peiaseni Jehoiakim usun emön dongki. Repwe etekinawu i o oturawu lükün asamalapen ewe telinimw Jerusalem.”
20“Ämi aramasen Jerusalem, öüpwe feittä wón ewe chuuk Lebanon o pwuppwuchöör, öüpwe alapatä mweliemi me wón ekkewe chukun Bashan pwe aramas repwe rong, öüpwe siö me wón ekkewe chukun Abarim, pün peliemi kewe meinisin ra kuf.
21Ngang üwa fönöw kemi lupwen öüwa meefi ämi nónnómöch, nge ämi öüwa apasa, ‘Äm aisap mochen öüseling.’ Iei usun lapalapemi seni chök melóóm. Öüsap älleasochisiei.
22Iwe, äsäpwääl epwe ässaló nöümi kewe chón emmwen meinisin mi wewe ngeni chón masen siip, nge peliemi kewe mi wewe ngeni nöümi kämmwet repwe ooló. Mwirin, öüpwe sääw o itengaw, pwokiten ämi kewe föfföringaw meinisin.
23Ämi ekkewe mi nónnóm lón Lebanon, mi fas wón ekkewe irä sedar, epwe ifa me ämi ngüüngü lupwen metek epwe wareto wóómi usun metekin emön fefin lupwen a cheeri an cheuchen faamw!
24“Mwo manawei,” ewe SAMOL a osomänetiw, “iei meet ngang üpwe föri ngenuk en Jehoiachin, nöün Jehoiakim we mwän, ewe kingen Judah. Inamwo are en kopwe wewe ngeni efóch ringen impwang mi nóm wón pöüifichi, nge ngang üpwe chök üttükowu. 25En Jehoiachin, ngang üpwe atolongók lepöün chókana mi kütta pwe repwe angei manawom, lepöün chókana en ka nuokkusitiir, fókkun lepöün Nebukadnezzar ewe kingen Babylon me lepöün ekkewe chón Kaldea. 26Ngang üpwe sääsukoló en me inom we mi nöünuketiw lón ew fönü ia ämi öüsap upwutiw me ie. Ämi me rüwömön öüpwe mäló me ikenan. 27Öüsap fókkun chüen liwinsäfäl ngeni ewe fönü ämi öüwa pwositi pwe öüpwe liwiniti.”
28Ifa usun, ei mwän Jehoiachin a wewe ngeni ew pöör esap wor emön a mochen ääni pün a mök o koturuló? Pwata i me nöün kana repwe koturuwu o koturulong lón ew fönü iir resap silei?
29Ämi chón ei fönü, ei fönü, ei fönü Judah, öüpwe rongorong ngeni ei poraus seni ewe SAMOL!
30Iei meet ewe SAMOL a apasa: “Öüpwe makeetiw pwe ei mwän epwe usun chök nge esap wor nöün, i emön mwän esap feffeitä lón ränin manawan, pün esap wor emön me leiin mwirimwirin epwe feffeitä, esap wor emön epwe móót wón än David we leenien móótun king ika epwe chüen nemenem lón Judah.”
Ewe Palan mi Pwüng
23“Feiengawen ekkewe chón nemenem mi wewe ngeni chón masen siip mi niieló me atoropassa neii kewe aramas mi wewe ngeni siip,” ewe SAMOL a osomänetiw. 2Iei minne, iei meet ewe SAMOL, ewe Koten Israel a apasa ngeni ekkewe chón mas mi wiisen tümwünü nöün kewe aramas: “Pwokiten ämi öüwa atoropassa neii kewe pwiin siip o tapweereló toowaw, nge öüsap tümwünüür, nengeni ngang üpwe awarato köpwüng wóómi fäniten ekkewe föfföringaw ämi öüwa föri,” ewe SAMOL a osomänetiw. 3“Pwisin ngang üpwe ionifengeni chókewe mi chüen manaw me leiin neii kewe siip seni lón ekkewe fönü meinisin ia ngang üwa ösüüreló ie. Iwe, ngang üpwe uweisäfäliireto ngeni ar leenien mwöngö fetil, ia repwe nöünöütiw me ie o chómmóngóló. 4Iwe, ngang üpwe ewiisa chón mas wóór pwe repwe tümwünüür. Iwe, resap chüen nuokkus ika rüükö, esap pwal wor emön epwe mwälecheló,” ewe SAMOL a osomänetiw.
5“Nengeni, epwe war ewe fansoun lupwen ngang üpwe seikätä ngeni mwirimwirin David efóch Palan mi Pwüng, emön King epwe nemenem fän tipächchem o föri meet mi pwüng me wenechchar me lón ewe fönü,” ewe SAMOL a osomänetiw.
6“Lón ränin manawan, chón Judah repwe ngas, nge chón Israel repwe nóm fän kinamwe. Iwe, iei ewe iit i epwe iteni: ‘Ewe SAMOL ach Pwüng Chón amanaw.’
7“Iei minne, nengeni, epwe war ewe fansoun lupwen aramas resap chüen apasa, ‘Mwo manawen ewe SAMOL mi emmwenätä ekkewe chón Israel seni lón Egypt,’ 8nge repwe apasa, ‘Mwo manawen ewe SAMOL mi emmwenawu ekkewe mwirimwirin Israel seni ewe fönü efeng me ekkewe fönü meinisin ia i a ösüüreló ie.’ Mwirin, repwe nónnóm lón poputän fönüwer.”
Ekkewe soufós chofona
9Fänäsengesin ekkewe soufós:
Letipei a taatakis pwokiten ekkewe soufós chofona; chüüi meinisin ra chechcheech. Ngang üwa wewe ngeni emön mwän mi pwulaas, usun emön mwän mi pöchökkül a sakawaló ren wain, pwokiten ewe SAMOL me an kewe kapas mi pin i apasa usun ekkewe soufós chofona.
10Pün ewe fönü a ur ren chón lisowu; ewe fönü a sangaang pwal än ekkewe maan leenien mwöngö fetil me lón ewe fönüapö ra pwasaló pwokiten ewe önümamaw. Nge ekkewe soufós ra chök föri föfför mi ngaw o aea ar manaman fän pwüngingaw.
11“Ekkewe soufós me ekkewe souasór resap meninitiei ngang Kot; ngang üwa küneer pwe iir ra föri föfför mi ngaw me lón äi we imwenfel,” ewe SAMOL a osomänetiw.
12“Iei minne, ar kewe aal ra fätäl wón repwe rochopwaak o mwitimit; emön epwe tapweer wón ekkewe aal mi rochopwaak, iwe, iir repwe turuló ikenan. Ngang üpwe awarato feiengaw wóór lón ewe fansoun ngang üpwe öpwüngüür,” ewe SAMOL a osomänetiw.
13“Ngang üwa küna och mettóch mi enniopwut me leiin ekkewe soufósun Samaria: Iir ra apasa kapasen oosuni fäniten ewe önü Baal o atókkaló neii kewe aramasen Israel.
14Ngang üwa küna ekkóch mettóch mi fókkun eniwokkus me leiin ekkewe soufósun Jerusalem: Ra föri föfförün lisowu o manaweni manawen chofona. Iir ra peseei ekkewe chón föfföringaw, iei minne esap wor emön a kul seni an föfföringaw. Iir meinisin ra usun chök ekkewe aramasen Sodom mereei; ekkewe aramasen Jerusalem ra usun chök ekkewe aramasen Komora.”
15Iei minne, iei meet ewe SAMOL mi Unusen Manaman a apasa fänäsengesin ekkewe soufós:
“Ngang üpwe föri pwe repwe mwöngö mwöngö mi maras o wün kólik mi poison, pwokiten föfförün tipis a meresfeil leemelen ewe fönü seni ekkewe soufósun Jerusalem.”
16Iei meet ewe SAMOL mi Unusen Manaman a apasa:
“Öüsap öüseling ngeni meet ekkewe soufós ra ääni kapasen oosuni ngeni kemi, pün repwe oura ngeni kemi kapasen apilükülük mi mwääl. Ra kapas usun künäer seni pwisin ar ekiek, nge sap seni awei ngang ewe SAMOL.
17Ra sópweló le apasa ngeni chókana mi opwut ngang, ‘Ewe SAMOL a apasa pwe öüpwe kinamwe.’ Ra pwal apasa ngeni chókana meinisin mi cheei üleförean letiper, ‘Esap wor och feiengaw epwe tori kemi.’
18Nge iön me leiir a üütä lón än ewe SAMOL mwiichen pwüngüpwüng pwe epwe küna ika rongorong an kapas? Iö a öüseling o rongorong an kapas?
19Nengeni, än ewe SAMOL lingeringer epwe war usun ew mölümöl, epwe usun ew ewiniär mi morokukkulutiw wón möküren ekkewe aramasingaw.
20Än ewe SAMOL soong esap kulsäfäl tori an epwe unusen öpwönüwetä minne ekiekin lelukan. Iwe, lón ekkewe fansoun repwe feitto, epwap fatafatöch ämi weweiti.
21Ewe SAMOL a apasa, “Ngang üsap tiini ekkewe soufós, nge iir ra ssä fän pwisin ar poraus; ngang üsap kapas ngeniir, nge iir ra ääni kapasen oosuni.
22Nge are iir ra üütä lón äi mwiichen pwüngüpwüng, iwe, ra sótun tongeni aronga äi kapas ngeni neii kewe aramas o ra sótun tongeni okulluur seni ar kewe aal mi ngaw me ar kewe föfför mi ngaw.
23Ifa usun, ngang emön Kot mi chök nóm arapoto, nge sap emön Kot mi pwal nóm toowaw?” ewe SAMOL a osomänetiw.
24“Ifa usun, emön a tongeni op lón ekkewe leeni mi mwónómwón pwe ngang üsap tongeni küna i?” ewe SAMOL a osomänetiw.
“Ifa usun, ngang üsap ouraló läng me fönüfan?” ewe SAMOL a osomänetiw.
25“Ngang üwa rongorong meet ekkewe soufós ra apasa, iir ekkewe mi ääni kapasen oosuni mi chofona lón itei. Ra apasa, ‘Ngang üwa ääni ew tan! Ngang üwa ääni ew tan! 26Epwe ifa üküükün langattamen fansoun än ei sókkun lapalap epwe sópwósópwóló lón leluken ekkeei soufós mi kapas chofona, iir mi ääni kapasen oosuni ekiek mi mwääl seni pwisin ar ekiek? 27Iir ra ekieki pwe neii kewe aramas repwe möllükaló itei ren ar aporausafeili leiir ar kewe tan, usun chök ar kewe leewo ra möllükaló itei ren ar fel ngeni ewe önü Baal. 28Emön soufós mi ääni ew tan epwe aporausa an tan, nge emön mi nóm ren äi kapas epwe ölükülük le apasa äi kapas. Pün meet fetilippwas me föün wiit ra wewefengen wón?” ewe SAMOL a osomänetiw. 29“Ifa usun, äi kapas esap wewe ngeni ekkei,” ewe SAMOL a osomänetiw, “ika usun efóch hamma mi ömmökkükisietiw och achaw?”
30“Iei minne,” ewe SAMOL a osomänetiw, “ngang üwa üüngeni ekkewe soufós mi sooläni seni pwal emön soufós an kapas nge a föraló pwe itä iei ewe kapas seniei. 31Ewer, nengeni ngang üwa üüngeni ekkewe soufós mi apasätä pwisin ar kapas nge ra apasa, ‘Iei alon ewe SAMOL.’ 32Enlet, ngang üwa üüngeni ekkewe soufós mi ääni kapasen oosuni ar kewe tan mi chofona,” ewe SAMOL a osomänetiw. “Iir ra aporausa ar kewe tan ngeni neii kewe aramas o attokereló ren ar kewe kapas chofona, nge ngang üsap tiinir ika filiretä. Esap wor mwo ekis feiöch repwe älisi ngeni ekkeei aramas,” ewe SAMOL a osomänetiw.
Kapasen oosuni mi chofona
33“Lupwen emön me leiin ekkeei aramas ika emön soufós ika emön souasór epwe eisinuk, ‘Meet ewe kapasen oosuni seni ewe SAMOL?’ Iwe, kopwe apasa ngeni, ‘Meet kapasen oosuni? Ngang üpwe likitukeló, ewe SAMOL a osomänetiw. 34Are emön soufós ika emön souasór ika emön me leiin ekkewe aramas epwe apasa, ‘Iei ewe kapasen oosuni seni ewe SAMOL,’ ngang üpwe öpwüngü ena aramas fiti unusen chón an famili. 35Iei meet öüpwe sópweló le eiis fengen lefiilemi, ‘Meet än ewe SAMOL pölüwen?’ ika ‘Meet ewe SAMOL a apasa?’ 36Nge öüpwe ükütiw le apasa ei itiitin kapas, ‘Iei ewe kapasen oosuni seni ewe SAMOL’, pwokiten pwisin än emön me emön aramas kapas a wiliti an kapasen oosuni. Iei usun ämi öüwa sorei ekkewe kapas än ewe Kot mi manaw, ewe SAMOL mi Unusen Manaman, ach we Kot. 37Iei usun meet öüpwe sópweló le apasa ngeni ekkewe soufós: ‘Meet än ewe SAMOL pölüwen ngenuk?’ ika ‘Meet ewe SAMOL a apasa?’ 38Nge ika repwe pölüweni o apasa, ‘Iei ewe kapasen oosuni meren ewe SAMOL,’ mwirin, öüpwe apasa ngeniir, ‘Iei meet ewe SAMOL a apasa: Pwokiten öüwa nöünöü ei itiitin kapas, inamwo are ngang üwa fönöw kemi pwe öüsap nöünöü ei itiitin kapas, 39iei minne, nengeni ngang üpwe fókkun möllükikemi o pöütikemiiwu seni fän mesei fiti ewe telinimw ngang üwa ngeni kemi me ämi kewe leewo. 40Ngang üpwe awarato wóómi itengaw esap mwüchchüló - sääw esap mwüchchüló o esap möllüküló.”
Ekkewe ruu chükün föün fiik
24 Mwirin än Nebukadnezzar ewe kingen Babylon a uwealó seni Jerusalem ngeni Babylon Jehoiachin ewe kingen Judah nöün Jehoiakim we mwän fiti ekkewe nöüwiisen Judah me ekkewe chón angang mi sipeöch me ekkewe chón föri pisek seni mächä, ewe SAMOL a pwääri ngeniei lón künäei ruu chükün föün ewe irä fiik ra nóm mwen ewe imwenfel än ewe SAMOL. 2Lón ew chüük a wor föün ewe irä fiik mi mwirinnö, usun ekkewe mi akkomwen nup. Nge lón ewe pwal ew chüük, a wor föün ewe irä fiik mi fókkun ngaw, ina pwata esap wor emön a tongeni ocheer.
3Mwirin, ewe SAMOL a eisiniei, “Jeremiah, meet ka küna?”
Nge ngang üwa pölüweni o apasa, “Ngang üwa küna föün fiik. Ekkewe föün fiik mi mwirinnö ra fókkun mwirinnö, nge ekkewe föün fiik mi ngaw ra fókkun ngaw ina pwata esap wor emön a tongeni ocheer.”
4Mwirin, ewe SAMOL a üreniei ei poraus: 5“Iei meet ngang ewe SAMOL ewe Koten Israel üwa apasa: Ngang üwa ekieki pwe ekkewe chón Judah mi ooló, iir ekkewe ngang üwa tiinireló seni ei leeni ngeni fönüwen ekkewe chón Kaldea, ra mwirinnö usun ekkewe föün fiik mi mwirinnö. 6Mesei epwe mammaser pwe repwe feiöch o üpwe eliwinisäfälireto ngeni ei fönü. Ngang üpwe äfeffeitäär, nge üsap ataretiw. Ngang üpwe fótukiiretiw, nge üsap üttiiretä. 7Ngang üpwe ngeniir ew leluk mi sileei, pwe ngang ewe SAMOL. Iir repwe neii aramas, nge ngang üpwe ar Kot, pün iir repwe liwinsäfälitiei ren unusen leluker.
8Nge usun ekkewe föün fiik mi fókkun ngaw ina pwata esap wor emön a tongeni ocheer, epwe ina usun minne ngang üpwe föri ngeni Zedekiah ewe kingen Judah me nöün kewe nöüwiis pwal ngeni ekkewe mi chüen manaw seni Jerusalem, ese lifilifil ika ra chüen nómwetiw lón ei fönü ika ra nóm lón Egypt. 9Ngang üpwe föri pwe repwe och minen enniopwut me turunufas meren chón ekkewe mwüü wón unusen fönüfan; repwe itengaw o aramas repwe turunufaser. Aramas repwe ääniir minen atakirikir o óttekiir ekis meinisin ia ngang üpwe ösüüreló ie. 10Ngang üpwe tiinato maun, lengita me mätter reer tori repwe rosoló seni lón ewe fönü ngang üwa ngeniir me ar kewe leewo.”
Ekkewe fiik ierin ooló
25 Iwe, lón örüwänüen ierin mwüün Jehoiakim, nöün Josiah we mwän, ewe kingen Judah, ew poraus a tori Jeremiah seni ewe SAMOL fänäsengesin ekkewe aramasen Judah meinisin. Iei äewin ierin än King Nebukadnezzar a poputä le nemenen lón Babylon. 2Iei minne, ewe soufós Jeremiah a apasa ngeni ekkewe aramasen Judah meinisin me chókewe meinisin mi nónnóm lón Jerusalem: 3Lón üküükün rüwe me ülüngät ier, seni ewe engol me ülüngätin ierin mwüün Josiah nöün Amon we mwän, ewe kingen Judah tori ikenäi, ewe SAMOL a kapas ngeniei. Iwe, ngang üwa esile ngeni kemi ekkeei kapas iteiten fansoun, nge ämi öüsap öüseling.
4Inamwo ika ewe SAMOL a tiinikisieto reemi nöün kewe chón angang ekkewe soufós, nge ämi öüsap mochen öüseling ngeniir ika äfälli minne iir ra apasa. 5Iir ra apasa ngeni kemi, “Öüpwe kul, emön me emön leiimi, seni ämi kewe lapalap mi ngaw me ämi kewe föfför mi ngaw, pwe öüpwe tongeni sópweló le nónnóm lón ewe fönü ewe SAMOL a ngeni kemi me ämi kewe leewo pwe fönüwemi tori feilfeilló chök. 6Öüsap tapweló mwirin pwal ekkóch kot pwe öüpwe angang o fel ngeniir. Öüsap asoonga i ren meet pöümi ra föri. Mwirin, i esap efeiengawa kemi.
7“Nge ämi öüsap öüseling ngeni i, pün öüwa fen asoonga i ren meet pöümi ra föri. Iwe, öüwa pwisin atooto feiengaw wóómi.”
8Iei minne, iei meet ewe SAMOL mi Unusen Manaman a apasa: “Pwokiten ämi öüsap öüseling ngeni äi kewe kapas, 9ngang üpwe tiiti chón ekkewe mwüü meinisin mi nóm efeng me neii we chón angang Nebukadnezzar ewe kingen Babylon,” ewe SAMOL a osomänetiw, “iwe, ngang üpwe emmweniireto pwe repwe maun ngeni ei fönü Judah me aramasen lón, pwal ngeni chón ekkewe mwüü meinisin mi nóm pwellin ünükkün. Ngang üpwe unusen arosereló pwe repwe wiliti och minen eniweniw me turunufas, pwal och mettóch mi taaló tori feilfeilló chök. 10Ngang üpwe öükätiw seni leiir möngüüngün pwapwa me meseik, möngüüngün mwän öpwüpwülü sööfö me fiin öpwüpwülü sööfö, üpwe pwal öükätiw möngüüngün ewe leenien kata föün wiit me saramen laam. 11Unusen ei fönü epwe wiliti ew fönü mi pöön, nge chón ekkeei mwüü repwe angang ngeni ewe kingen Babylon lón üküükün fiik ier.
12“Nge lupwen repwe wes ekkewe fiik ier, ngang üpwe öpwüngü ewe kingen Babylon me chón mwüün fäniten ar tipis,” ewe SAMOL a osomänetiw, “iwe, ngang üpwe ataeló fönüwen ekkewe chón Kaldea pwe fönüwer epwe wiliti ew fönü mi pöön tori feilfeilló chök. 13Ngang üpwe awarato wón ena fönü ekkewe mettóch meinisin ngang üwa fen apasa pwe üpwe efeiengawa ngeni, meinisin minne a mak lón ei pwuk, ekkewe kapasen feiengaw Jeremiah a oosuni fäniten ekkewe mwüü meinisin. 14Pün chómmóng mwüü me king mi lap repwe nöüni ekkewe chón Babylon amanaw; ngang üpwe liwini ngeniir liwinin ar kewe föfför me angangen pöüür.”
Ewe kapen än Kot lingeringer
15Iei meet ewe SAMOL, ewe Koten Israel a apasa ngeniei: “Kopwe angei seni lón peii ei kap mi ur ren wainin äi soong. Iwe, kopwe föri pwe chón ekkewe mwüü meinisin ngang üpwe tiinukoló reer repwe ünümi. 16Iwe, lupwen repwe ünümi, repwe taroporop o pwucholó, pwokiten ewe ketilas ngang üpwe tiinaló leiir.”
17Iei minne, ngang üwa angei ewe kap seni lepöün ewe SAMOL o öünü ngeni chón ekkewe mwüü meinisin i a tiinieiló reer, pwe repwe wün seni: 18Ngang üwa öünü ngeni Jerusalem me ekkewe telinimwen Judah, ngeni ar kewe king me nöüür kewe nöüwiis, pwe ekkewe leeni repwe wiliti ew leeni mi taaló o pöön, aramas repwe rüükö reer, repwe turunufaser o ääniir kapasen óttek, usun a fis ikenäi; 19ngang üwa pwal öünü ngeni Farao ewe kingen Egypt, ngeni nöün kewe nöüwiis, nöün kewe souemmwen me nöün kewe aramas meinisin, 20pwal ngeni ekkewe aramasen ekis meinisin mi nóm ikenan. Üwa pwal öünü ngeni ekkewe kingen ewe fönü Uz meinisin me ekkewe kingen än chón Filistia kewe telinimw: Ashkelon, Kaza, Ekron me ekkewe mi chüen manaw me lón Ashdod. 21Üwa pwal öünü ngeni chón Edom, Moab me Ammon, 22ngeni ekkewe kingen Tayer me Sidon meinisin, pwal ngeni ekkewe kingen ewe fönü mi nóm arosset peekilón ewe mataw, 23ngeni ekkewe telinimw Dedan, Tema, me Buz, pwal ngeni chókewe meinisin mi nóm lón ekkewe leeni mi toowaw. 24Ngang üwa pwal öünü ngeni ekkewe kingen Arabia me ekkewe kingen aramasen ekis meinisin mi nónnóm lón ewe fönüapö, 25ngeni meinisin ekkewe kingen Zimri, Elam me Media, 26pwal ngeni meinisin ekkewe kingen efeng, chókewe mi nóm toowaw ika arapoto, emön mwirin emön. Ekkewe mwüü meinisin mi nóm fönüfan ra wün seni. Nge mwiriir meinisin, ewe kingen Sheshak epwe pwal wün.
27“Mwirin, kopwe üreniir, ‘Iei meet ewe SAMOL mi Unusen Manaman, ewe Koten Israel a apasa: Öüpwe wün tori öüpwe sakaweló o mwus. Iwe, öüpwe turuló, nge öüsap chüen üütäsäfäl, pwokiten ewe ketilas ngang üpwe tiinato leiimi.’ 28Nge are resap mochen angei ewe kap seni lepoum pwe repwe wün, mwirin, kopwe üreniir, ‘Iei meet ewe SAMOL mi Unusen Manaman a apasa: Öüpwe chök fókkun wün! 29Pün nengeni, ngang üwa popuetä le awarato feiengaw wón ewe telinimw mi föü Itei wón. Iwe, ifa usun, ngang üsap pwal öpwüngü kemi? Ngang üpwe fókkun öpwüngü kemi, pün ngang üwa öllük pwe epwe fis maun ngeni chón fönüfan meinisin, ewe SAMOL mi Unusen Manaman a osomänetiw.’
30“Iei minne kopwe apasa ekkeei kapasen oosuni meinisin o apasa ngeniir:
“ ‘Ewe SAMOL epwe leüommóng le örüör seni läng; mwelian epwe püng usun chopulap seni leenian mi pin, epwe örüör fän manaman ngeni nöün aramas. An mweir epwe leüommóng usun än chókana mi pwuuri ekkewe föün irän wain, epwe apwas ngeni chón fönüfan meinisin.
31Ewe apwas epwe tori ekkewe leesópwun fönüfan, pün ewe SAMOL a ettipisi chón ekkewe mwüü; i epwe awarato köpwüng wón aramas meinisin o epwe niieló ekkewe aramasingaw ren ketilas,’ ” ewe SAMOL a osomänetiw.
32Iei meet ewe SAMOL mi Unusen Manaman a apasa: “Nengeni, feiengaw a meresfeil seni mwüü tori mwüü; ew mölümöl mi pöchökkül a feittä seni ekkewe kinikinin leesópwun fönüfan.”
33Lón ena fansoun, chókana mi ninniiló meren ewe SAMOL repwe toropasfeil ekis meinisin, seni epeek fönüfan tori pwal epeek. Esap wor emön epwe kechiweitiir ika ionifengeniir ika peiaseniir, nge repwe usun chök kiten mwöngö mi nóm wón pwül.
34Öüpwe kechiw o ngüüngüres ämi ekkewe chón mas; öüpwe asokopela kemi lón pwül ämi ekkewe souemmwenin pwiin siip. Pün ämi fansoun öüpwe ninniiló a war; öüpwe turutiw o taatakis usun ew pöör mi mwirinnö mi för seni pwül.
35Esap chüen wor ew leeni ia öüpwe op ie, esap wor efóch aal ia öüpwe süüló wón.
36Öüpwe rongorong ngeni än ekkewe chón mas siö me än ekkewe souemmwenin ewe pwiin siip ngüüngüres, pün ewe SAMOL a ataeló ar leenien mwöngö fetil.
37Fönüwer mi wewe ngeni ew amassawa mi kinamwe epwe pöönüló, pwokiten än ewe SAMOL lingeringer mi wätte.
38I a toowu seni leenian usun emön laion a toowu seni pwangan pwe epwe küüt liapan. Iwe, fönüwer epwe wiliti ewe leeni mi pöön, pwokiten nöün ewe chón eriäfföür ketilas, pwal pwokiten än ewe SAMOL lingeringer mi wätte.
Aramas ra eniwokkusu Jeremiah pwe repwe niieló
26 Iwe, lepoputän mwüün Jehoiakim nöün Josiah we mwän ewe kingen Judah, ei poraus seni ewe SAMOL a tori Jeremiah: 2“Iei meet ewe SAMOL a apasa: Kopwe üütä lón ewe leeni lükün ewe imwenfel o kapas ngeni aramasen ekkewe telinimwen Judah meinisin mi feitto pwe repwe fel lón imwen ewe SAMOL. Kopwe üreniir ekkewe mettóch meinisin ngang üwa öllük ngenuk. Kosap likiti ew kapas. 3Eli repwe öüseling o emön me emön epwe kul seni an lapalap mi ngaw. Mwirin, ngang üpwe siwili äi ekiek o üsap awarato wóór ewe feiengaw üwa ekiekin föri ngeniir pwokiten ekkewe föfför mi ngaw iir ra föri. 4Kopwe apasa ngeniir, ‘Iei meet ewe SAMOLa apasa: Are öüsap öüseling ngeniei o tapweló mwirin äi kewe öllük ngang üwa isettiw mwemi, 5are öüsap öüseling ngeni ekkewe kapas än neii kewe chón angang ekkewe soufós, iir chókewe ngang üwa tiiniireto reemi iteiten fansoun nge ämi öüsap öüselinger, 6mwirin, ngang üpwe föri pwe ei imwenfel epwe usun ewe imwenfel lón Shilo, nge ei telinimw epwe wiliti och minen óttek me leiin chón ekkewe mwüün fönüfan meinisin.”
7Iwe, ekkewe souasór me ekkewe soufós pwal ekkewe aramas meinisin ra rongorong än Jeremiah apasa ekkeei kapas me lón imwen ewe SAMOL we. 8Nge mwirin chök än Jeremiah a wes le üreni ekkewe aramas meinisin ekkewe mettóch meinisin ewe SAMOL a öllük ngeni i pwe epwe apasa, ekkewe souasór me ekkewe soufós me ekkewe aramas meinisin ra turufi Jeremiah o apasa, “Kopwe fókkun mäló. 9Pwata ka ääni kapasen oosuni lón iten ewe SAMOL pwe ei imwenfel epwe taaló usun chök ewe lón Shilo, nge ei telinimw epwe taaló o pöönüló?” Iwe, ekkewe aramas meinisin ra pwellieló Jeremiah me lón imwen ewe SAMOL we.
10Iwe, lupwen ekkewe nöüwiisen Judah ra rongorong usun ekkeei poraus, ra feittä seni ewe imwen king o feilló ren imwen ewe SAMOL we. Iwe, ra móót wón ar leenien móót lón ewe leenien tolong me lón ewe Asamalap mi Fö me lón imwen ewe SAMOL we. 11Mwirin, ekkewe souasór me ekkewe soufós ra apasa ngeni ekkwe nöüwiis me ekkewe aramas meinisin, “A pwüng ngeni ei mwän pwe epwe mäló, pwokiten i a oosuni taalón ei telinimw. Ämi öüwa rongorong ren pwisin selingemi minne i a apasa!”
12Mwirin, Jeremiah a apasa ngeni ekkewe nöüwiis meinisin me ekkewe aramas meinisin: “Ewe SAMOL a tiinieito pwe üpwe oosuni taalón ei imwenfel me ei telinimw; ekkewe mettóch meinisin usun ämi öüwa fen rongorong. 13Iei minne öüpwe siwili ämi kewe lapalap me ämi kewe föfför o älleasochisi ewe SAMOL ämi we Kot. Mwirin, ewe SAMOL epwe siwili an ekiek o esap awarato ewe feiengaw i a fen öpwüngaló pwe epwe efeiengawa ngeni kemi. 14Nge ren ngang, ngang üwa nóm lepöümi. Öüpwe föri ngeniei meet öüwa ekieki pwe a mwirinnö o pwüng. 15Nge öüpwe chök silei pwe ika öüpwe niieiló, öüpwe pwisin atooto wóómi me wón ei telinimw me chókana mi imweimw lón chappen ämi össükü chaan emön aramas esap wor an tipis, pün a let pwe ewe SAMOL a tiinieito reemi pwe üpwe apasa ekkeei kapas meinisin pwe öüpwe rongorong.”
16Mwirin, ekkewe nöüwiis me ekkewe aramas meinisin ra apasa ngeni ekkewe souasór me ekkewe soufós, “Esap pwüng ngeni ei mwän pwe epwe mäló! I a kapas ngeni kich lón iten ewe SAMOL ach we Kot.”
17Iwe, ekkóch me leiin ekkewe souakkomwen ewe fönü ra üütä o apasa ngeni unusen ewe mwiichen aramas, 18“Mika seni Moreseth a oosuni lón fansoun Hezekiah ewe kingen Judah. I a üreni ekkewe aramasen Judah meinisin, ‘Iei meet ewe SAMOL mi Unusen Manaman a apasa:
“ ‘Zion epwe tuutä usun ew mälämäl. Jerusalem epwe wiliti ew ioien piipi, nge ewe chuuk ia ewe imwenfel a nóm ie epwe pwölüló ren wöllap.’
19“Ifa usun, Hezekiah ewe kingen Judah ika pwal emön me lón Judah a niieló Mika? Ifa usun, Hezekiah esap nuokkusiti ewe SAMOL o kütta än ewe SAMOL epwe ümöümöch ngeni? Iwe, ifa usun, ewe SAMOL esap siwili an ekiek, pwe esap chüen awarato ewe feiengaw i fen öpwüngaló pwe epwe efeiengawa ngeniir? Arap ngeni chök sipwe pwisin awarato ew feiengaw wätte wóóch!”
20(Lón ei fansoun mi wor pwal emön mwän itan Uriah nöün Shemaiah we mwän seni Kiriath Jearim mi oosuni lón iten ewe SAMOL. Ätei a oosuni usun pwal ekkewe chök mettóch usun ei telinimw me ei fönü usun chök minne Jeremiah a föri. 21Lupwen King Jehoiakim me nöün kewe meilapen sounfiu me ekkewe nöüwiis ra rongorong än Uriah kewe kapas, ewe king a kütta ätei pwe epwe niieló. Nge Uriah a rong usun; iwe, a nuokkus o süüló Egypt. 22Nge King Jehoiakim a tiinaló Elnathan nöün Akor we mwän ngeni Egypt fiti pwal ekkóch mwän. 23Iwe, ra angeawu Uriah seni Egypt o uwealó i ren King Jehoiakim. Nge Jehoiakim a niieló Uriah ren efóch ketilas o oturalong soomän lón leenien peiasen ekkewe aramas kis.)
24Iei mwo nge Ahikam nöün Shafan we mwän a peni Jeremiah, iei minne a peseei ngeniir pwe resap atolonga i lepöün ekkewe aramasingaw pwe epwe ninniiló.
Ekkewe chón Judah repwe angang ngeni Nebukadnezzar
27Iwe, lepoputän mwüün Zedekiah nöün Josiah we mwän ewe kingen Judah, ei kapas a tori Jeremiah seni ewe SAMOL: 2Iei meet ewe SAMOL a apasa ngeniei: “Kopwe föri efóch óm öüwafar fiti selin o ämwärätä wón üwom. 3Mwirin, kopwe tiinaló kapas ngeni ekkewe kingen Edom, Moab, Ammon, Tayer me Sidon. Kopwe tiini ngeni nöüür kewe chón künö mi feitto Jerusalem ren Zedekiah ewe kingen Judah. 4Kopwe ngeniir ew poraus fäniten ar kewe masta o apasa, ‘Iei meet ewe SAMOL mi Unusen Manaman, ewe Koten Israel a apasa: “Öüpwe üreni ämi kewe masta: 5Ngang üwa föri fönüfan me aramasan, pwal ekkewe maan mi nóm wón ren äi manaman mi lapalaap me peii mi pöchökkül. Iwe, ngang üwa ngeni iö üwa mochen üpwe ngeni ekkeei mettóch. 6Iwe, iei ngang üpwe atolonga lepöün neii we chón angang Nebukadnezzar ewe kingen Babylon fönüwemi meinisin. Ngang üpwe föri pwe ekkewe mwo maanmwacho nge repwe pwal angang ngeni i. 7Chón ekkewe mwüü meinisin repwe angang ngeni i, pwal ngeni nöün me nöün nöün, tori epwe war ewe fansoun än fönüwan epwe feiengaw; mwirin, chómmóng mwüü me ekkewe king mi lapalaap repwe okkufu i o nemeni Babylon.
8“ ‘ “Nge are ew mwiichen aramas ika chón ew mwüü resap mochen angang ngeni Nebukadnezzar ewe kingen Babylon, ika resap mochen ämwäralong üweer fän ewe öüwafar än ewe kingen Babylon, ngang üpwe öpwüngü chón ena mwüü ren ketilas, lengita me mätter, ewe SAMOL a osomänetiw, tori ngang üpwe arosereló ren pöün ewe kingen Babylon. 9Iei minne, öüsap öüseling ngeni nöümi kewe soufós, nöümi kewe soupwe, nöümi kewe chón äwewei tan, nöümi kewe souawarawar, ika nöümi kewe sourong mi üreni kemi, ‘Öüsap angang ngeni ewe kingen Babylon.’ 10Pün iir ra oosuni ngeni kemi minne a chofona, iei meet epwe eselipato ämi öüpwe mwöküt seni fönüwemi; ngang üpwe ösüükemiiló pwe öüpwe rosoló. 11Nge are chón ew mwüü repwe ämwäralong üweer fän ewe öüwafar än ewe kingen Babylon o angang ngeni i, ngang üpwe mwüüt ngeni chón ena mwüü pwe repwe chök nómwetiw lón pwisin fönüwer, pwe repwe angang wón o imweimw ie usun me mwan, ewe SAMOL a osomänetiw.” ’ ”
12Mwirin, ngang aporausa ngeni Zedekiah ewe kingen Judah ei chök pwal poraus. Ngang üwa apasa, “Öüpwe ämwäralong üwemi fän ewe öüwafar än ewe kingen Babylon. Öüpwe angang ngeni i me nöün kewe aramas, iwe, öüpwe manaw. 13Pwata en me noum kewe aramas öüpwe mäló ren ketilas, lengita me mätter, ewe SAMOL a fen apasa pwe epwe efeiengawa ngeni chón ew mwüü resap mochen angang ngeni ewe kingen Babylon? 14Öüsap öüseling ngeni ekkewe kapas än ekkewe soufós mi apasa ngeni kemi, ‘Öüsap angang ngeni ewe kingen Babylon,’ pün iir ra oosuni minne a chofona ngeni kemi. 15‘Ngang üsap tiiniir, ewe SAMOL a osomänetiw. ‘Nge iir ra chök oosuni ngeni kemi minne a chofona lón itei. Iei minne, ngang üpwe ösüükemiiló pwe öüpwe mäló, ämi me ekkewe soufós mi ääni kapasen oosuni ngeni kemi.’ ”
16Mwirin, ngang üwa apasa ngeni ekkewe souasór me ekkewe aramas meinisin, “Iei meet ewe SAMOL a apasa: Öüsap öüseling ngeni ekkewe soufós mi apasa, ‘Mwittir chök, ekkewe pisek mi ooló seni imwen ewe SAMOL we repwe liwinsäfäl seni Babylon.’ Pün iir ra oosuni minne a chofona ngeni kemi. 17Öüsap öüseling ngeniir. Öüpwe angang ngeni ewe kingen Babylon pwe öüpwe manaw. Pwata ei telinimw epwe wiliti ew leeni mi taaló? 18Ika pwüngün pwe iir soufós, pwal are pwüngün pwe än ewe SAMOL kapas a nóm reer; iwe, repwe iótekin tungór ngeni ewe SAMOL mi Unusen Manaman pwe ekkewe pisek mi chüen nóm lón imwen ewe SAMOL we me lón imwen ewe kingen Judah pwal lón Jerusalem resap ooló Babylon. 19Pün iei meet ewe SAMOL mi Unusen Manaman a apasa usun ekkewe üür mi för seni piraas me ewe sepien kólik mi för seni piraas me ekkewe kürüma fäniten sepien kólik mi för seni piraas pwal ekkewe ekkóch pisek mi chök chüen nómwetiw lón ei telinimw, 20pün Nebukadnezzar ewe kingen Babylon esap uweiireló lupwen a uwealó Jehoiachin nöün Jehoiakim we mwän ewe kingen Judah seni Jerusalem ngeni Babylon fiti meinisin ekkewe aramas tekian Judah me Jerusalem. 21Ewer, iei meet ewe SAMOL mi Unusen Manaman, ewe Koten Israel a apasa usun ekkewe mettóch mi chüen nómwetiw lón imwen ewe SAMOL we me lón imwen ewe kingen Judah pwal lón Jerusalem: 22‘Repwe fókkun ooló Babylon o repwe nónnóm ikenan tori ewe fansoun ngang üpwe feitto fäniter,’ ewe SAMOL a osomänetiw. ‘Mwirin, ngang üpwe eliwiniireto o anómwusäfäliir lón ei leeni.’ ”
Hananiah ewe soufós chofona
28Lón ewe chök ier, lepoputän ierin mwüün Zedekiah ewe kingen Judah, lón ewe elimuen maramen ewe örüwänüwen ierin an nemenem, ewe soufós Hananiah nöün Azzur we mwän seni Kibeon a apasa ngeniei me lón imwen ewe SAMOL we me fän mesen ekkewe souasór me ekkewe aramas meinisin: 2“Iei meet ewe SAMOL mi Unusen Manaman, ewe Koten Israel a apasa: ‘Ngang üpwe kupii ewe öüwafar än ewe kingen Babylon. 3Mwirin üküükün ruu ier, ngang üpwe eliwinato ngeni ei leeni pisekin ewe Imwenfel meinisin Nebukadnezzar ewe kingen Babylon a ömwökütüreló seni ikeei o uweiireló ngeni Babylon. 4Ngang üpwe pwal eliwinisäfälieto ngeni ei leeni Jehoiachin nöün Jehoiakim we mwän, ewe kingen Judah me pwal ekkewe chón ooló meinisin seni Judah mi feilló Babylon,’ ewe SAMOL a osomänetiw, ‘pün ngang üpwe kupii ewe öüwafar än ewe kingen Babylon.’ ”
5Mwirin, ewe soufós Jeremiah a pölüweni ewe soufós Hananiah me fän mesen ekkewe souasór me ekkewe aramas meinisin mi üütä lón imwen ewe SAMOL we. 6Iwe, a apasa, “Amen! Amwo ewe SAMOL epwe föri iei usun! Amwo ewe SAMOL epwe öpwönüwetä ekkewe kapas en ka oosuni ren an epwe eliwinisäfälieto ekkewe pisek, pisekin imwen ewe SAMOL we me ekkewe chón ooló meinisin ngeni ei leeni seni Babylon. 7Nge kopwe öüseling ngeni meet ei ngang üpwe apasa pwe en kopwe rongorong, pwal ekkewe aramas meinisin repwe rongorong. 8Seni melómlóm, ekkewe soufós mi akkomw mwom me mwei ra oosuni usun maun, feiengaw me mätter fäniten chómmóng fönü me mwüü mi lapalaap. 9Nge ewe soufós mi oosuni usun kinamwe a chök siil pwe i emön soufós mi let ewe SAMOL a tiinato are an oosuni a pwönüwetä.”
10Mwirin, ewe soufós Hananiah a angei ewe öüwafar seni wón afaren Jeremiah o kupii. 11Iwe, a apasa me fän mesen ekkewe aramas meinisin, “Iei meet ewe SAMOL a apasa: ‘Epwe pwal iei chök usun äi üpwe kupii ewe öüwafar än Nebukadnezzar ewe kingen Babylon seni wón üwen chón ekkewe mwüü meinisin mwirin ruu ier.’ ” Mwirin ei, ewe soufós Jeremiah a feilló.
12Lón ew fansoun mi chök mwochomwooch mwirin än ewe soufós Hananiah kupii ewe öüwafar mi nóm wón üwen ewe soufós Jeremiah, ewe kapas seni ewe SAMOL a tori Jeremiah o apasa: 13“Kopwe feilló o üreni Hananiah, ‘Iei meet ewe SAMOL a apasa: En ka kupii efóch öüwafar mi för seni mwüüch, nge ekkesiwilin, en kopwe angei efóch öüwafar mi för seni mächä. 14Pün iei meet ewe SAMOL mi Unusen Manaman, ewe Koten Israel a apasa: Ngang üpwe ämwärätä efóch öüwafar mi för seni mächä wón üwen chón ekkeei mwüü meinisin pwe üpwe föri pwe repwe angang ngeni Nebukadnezzar ewe kingen Babylon. Iwe, repwe angang ngeni i. Ngang üpwe föri pwe i epwe pwal mwo nge nemeni ekkewe maanmwacho.’ ”
15Mwirin, ewe soufós Jeremiah a apasa ngeni ewe soufós Hananiah, “Kopwe öüseling, en Hananiah! Ewe SAMOL esap tiinuk, nge en ka peseei chón ei mwüü pwe repwe anómwu ar apilükülük wón kapas chofona. 16Iei minne, iei meet ewe SAMOL a apasa: ‘Nengeni, ngang üpwe le ömwökütuk seni ei fönüfan. Lón ei chök ier en kopwe mäló, pwokiten en ka afalafala ngeni ekkewe aramas pwe repwe üüngeniei, ngang ewe SAMOL.’ ”
17Iwe, lón ewe engol me ewin maramen ewe chök ier, ewe soufós Hanania a mäló.
Echö taropwe ngeni ekkewe chón ooló
29Iwe, iei makken lón ewe taropwe ewe soufós Jeremiah a tiinaló ren ekkewe souakkomw mi chüen manaw me leiin ekkewe chón ooló, ren ekkewe souasór me soufós, pwal ren ekkewe aramas meinisin Nebukadnezzar a uweiireló seni Jerusalem ngeni Babylon. 2(I a makkei ei taropwe mwirin än King Jehoiachin me inelapan we me ekkewe nöüwiisen lón imwen ewe king me ekkewe souemmwenin Judah me Jerusalem, pwal ekkewe chón angang mi sipeöch me ekkewe chón föri pisek seni mächä ra ooló seni Jerusalem.) 3Jeremiah a atolonga ewe taropwe fän tümwünüwen Elasah nöün Shafan we mwän me Kemariah nöün Hilkiah we mwän, iir ekkewe Zedekiah ewe kingen Judah a tiiniireló ren King Nebukadnezzar lón Babylon. Iei meet Jeremiah a apasa lón ewe taropwe:
4“Iei meet ewe SAMOL mi Unusen Manaman, ewe Koten Israel a apasa ngeni ekkewe chón ooló meinisin, chókewe i a tiiniireló seni Jerusalem ngeni Babylon: 5‘Öüpwe köüütä imwemi o nómwóló. Öüpwe fótuki ämi tännipi o mwöngö üwään minne öüwa fótukätiw. 6Öüpwe pwüpwülü pwe epwe wor nöümi äät me nengngin. Öüpwe küüt pwülüwen nöümi kewe mwän o öpwüpwülüwa nöümi kewe föpwül, pwe pwal iir epwe wor nöüür äät me nengngin. Öüpwe achómmónga kemiiló me ikenan, nge öüsap fen chökükkünüló. 7Öüpwe pwal angang fäniten kinamwe me feffeitän ewe telinimw ia ngang üwa tiinikemiiló ie pwe öüpwe ooló lón. Öüpwe iótek ngeniei ngang ewe SAMOL fäniten ewe telinimw, pwokiten are epwe feffeitä pwal ämi öüpwe feffeitä.” 8Ewer, iei meet ewe SAMOL mi Unusen Manaman, ewe Koten Israel a apasa: “Öüsap mwüüt ngeni ekkewe soufós ika ekkewe soupwe mi nóm leiimi repwe otupwu kemi. Öüsap öüseling ngeni ekkewe tan iir ra ääni. 9Pün iir ra oosuni ngeni kemi lón itei minne a chofona. Ngang üsap tiiniir,” ewe SAMOL a osomänetiw.
10Iei meet ewe SAMOL a apasa: “Lupwen repwe wes ekkewe fiik ier fäniten Babylon, ngang üpwe feitto reemi o öpwönüwetä äi we pwonen ümöümöch pwe üpwe eliwinisäfäli kemi ngeni ei leeni. 11Pün ngang üwa silei minne üwa ääni akkóót fänitemi,” ewe SAMOL a osomänetiw, “akkóótun äi üpwe efeiöchü kemi nge sap äi üpwe efeiengawa kemi, akkóótun äi üpwe ngeni kemi apilüköch me fansounöch. 12Mwirin, ämi öüpwe kööriei, öüpwe feitto o iótek ngeniei, nge ngang üpwe öüseling ngeni kemi. 13Ämi öüpwe küttaei o künaei lupwen öüpwe küttaei ren unusen lelukemi. 14Ämi öüpwe künaei,” ewe SAMOL a osomänetiw, “nge ngang üpwe eliwinisäfäli kemi seni ämi ooló. Ngang üpwe ionifengeni kemi seni ekkewe mwüü meinisin me ekkewe leeni ia üwa ösüükemiiló ie. Iwe, ngang üpwe eliwinisäfäli kemi ngeni ewe leeni ia ngang üwa ösüükemiiló seni pwe öüpwe ooló,” ewe SAMOL a osomänetiw.
15Eli ämi öüpwe apasa, “Ewe SAMOL a awora ngeni keem soufós me lón Babylon.” 16Nge iei meet ewe SAMOL a apasa usun ewe king mi móót wón än David we leenien móótun king me ekkewe aramas meinisin mi nómwetiw lón ei telinimw, iir aramasemi kewe resap fiti kemi le ooló. 17Ewer, iei meet ewe SAMOL mi Unusen Manaman a apasa: “Ngang üpwe tiinato maun, lengita me mätter pwe repwe efeiengawer, üpwe pwal föri pwe repwe usun chök ekkewe föün fiik mi fókkun ngaw iei popun esap wor emön a tongeni ocheer. 18Ngang üpwe tapweriir fän ketilas, lengita me mätter, üpwe pwal föri pwe repwe och minen kopwut meren chón ekkewe mwüü meinisin wón fönüfan. Repwe och minen óttek me eniweniw; iir repwe uren turunufas me itengaw me leiin chón ekkewe mwüü meinisin ia ngang üpwe ösüüreló ie. 19Pün iir resap mochen öüseling ngeni äi kewe kapas, ikkeei ekkewe kapas ngang üwa tiinaló reer fän chómmóng meren neii kewe chón angang ekkewe soufós. Iwe, pwal ämi ekkewe chón ooló öüsap öüseling ngeni äi kapas,” ewe SAMOL a osomänetiw.
20Iei minne, öüpwe öüseling ngeni ei kapas seni ewe SAMOL ämi meinisin ekkewe chón ooló, ämi kewe i a tiinikemiiló seni Jerusalem ngeni Babylon. 21Iei meet ewe SAMOL mi Unusen Manaman, ewe Koten Israel a apasa usun Ahab nöün Kolaiah we mwän me Zedekiah nöün Maaseiah we mwän mi ääni kapasen oosuni mi chofona ngeni kemi lón itei: “Ngang üpwe atolonger lepöün Nebukadnezzar ewe kingen Babylon, nge i epwe niireló me mwen mesemi. 22Pwokiten meet epwe fis ngeni ätekeei, meinisin ekkewe chón ooló seni Judah mi nóm lón Babylon repwe ääni ei óttek: ‘Amwo ewe SAMOL epwe föri ngenuk usun minne i a föri ngeni Zedekiah me Ahab, iir ätekewe ewe kingen Babylon a keniir lón ekkei.’ 23Pün iir ra föri ekkewe mettóch mi fókkun ingaw me lón Israel. Ra lisowu ngeni pwülüwen chón óruur kewe o ra ääni kapas chofona lón itei, nge ngang üsap üreniir pwe repwe föri. Ngang üwa silei minne ra föri, pwal ngang ewe chón pwärätä usun,” ewe SAMOL a osomänetiw.
Ew poraus ngeni Shemaiah
24Iwe, ewe SAMOL a tiinaló ei poraus ngeni Shemaiah ewe chón Nehelam lón Babylon o apasa: 25“Iei meet ewe SAMOL mi Unusen Manaman, ewe Koten Israel a apasa: En ka makkei echö taropwe fän pwisin óm pwüüng o tiinaló ngeni ewe souasór Zefaniah nöün Maaseiah we mwän. Ka pwal tiinaló kapiin ngeni ekkewe pwal ekkóch souasór me ekkewe aramas meinisin lón Jerusalem. Iwe, en ka apasa ngeni Zefaniah, 26‘Ewe SAMOL a filuketä pwe kopwe emön souasór siwilin ewe souasór Jehoiada, pwe en kopwe wiisen tümwünü imwen ewe SAMOL we. En kopwe wiisen ökkükü lefiilen irä pöün me pecheen ekkewe chón umwes iir mi ääni kapasen oosuni usun emön soufós, kopwe pwal ämwäralong üweer lón efóch ring mi för seni mächä. 27Pwata kosap öpwüngü Jeremiah seni Anathot mi föraló pwe i emön soufós leiimi? 28Jeremiah a tiinato ei poraus lón echö taropwe ngeni keem lón Babylon o apasa: ‘Epwe langattam fansoun ämi ooló. Iei minne öüpwe köüütä imwemi o nómwóló. Öüpwe fótuki ämi tännipi o mwöngö üwään minne öüwa fótukätiw.’ ”
29Nge lupwen ewe souasór Zefaniah a angei nöün Shemaiah we taropwe, a uwealó ren Jeremiah o älleani ngeni i. 30Mwirin, ewe SAMOL a ngeni Jeremiah ei poraus: 31“Kopwe tiinaló echö taropwe mi suuk ngeni ekkewe chón ooló meinisin lón Babylon. Kopwe üreniir, ‘Iei meet ewe SAMOL a apasa usun Shemaiah ewe chón Nehelam. Pwokiten Shemaiah a oosuni ngeni kemi, inamwo ika ngang üsap tiini, o a emmweni kemi pwe öüpwe lükü kapas chofona, 32iei minne, iei meet ngang ewe SAMOL üwa apasa: Ngang üpwe fókkun öpwüngü Shemaiah ewe chón Nehelam me mwirimwirin kana. Esap wor emön me leiin aramasan kana epwe manaw, esap pwal küna ewe feiöch ngang üpwe föri fäniten neii kewe aramas, ngang ewe SAMOL üwa osomänetiw, pwokiten i a afalafal ngeni ekkewe aramas pwe repwe üüngeniei.’ ”
Chón Israel repwe liwinsäfäl
30Iei ewe kapas a tori Jeremiah seni ewe SAMOL: 2“Iei meet ewe SAMOL, ewe Koten Israel a apasa: ‘Kopwe makketiw lón ew pwuk ekkewe kapas meinisin ngang üwa apasa ngenuk. 3Pün epwe war ewe fansoun lupwen ngang üpwe eliwinisäfäli neii kewe aramasen Israel me Judah seni ar ooló. Iwe, üpwe eliwinisäfäliir ngeni ewe fönü ngang üwa ngeni ar kewe leewo pwe repwe fönüweni,’ ” ewe SAMOL a osomänetiw.
4Ikkeei ekkewe kapas ewe SAMOL a apasa fänäsengesin Israel me Judah: 5“Iei meet ewe SAMOL a apasa:
“ ‘Ngang üwa rongorong än ekkewe aramas pwuchöör; pwuchöörün nuokkus me rüükö, nge sap mweiren kinamwe.
6Iwe, öüpwe eiis ei kapas eiis o ekieki usun: Ifa usun, a tüfich än emön mwän epwe nöünätiw semiriit? Iwe pwata chök üwa küna iteiten ekkewe mwän mi pöchökkül ra iteni luuker usun emön fefin mi cheeri an cheuchen faamw? Pwata a wóópwechepwecheló wón meseer?
7Epwe ifa me eniwokkusun ewe rän! Esap wor ew rän epwe wewe ngeni. Epwe ew fansoun än Jakob riäfföü, nge lesópwólón epwe ngasewu seni.
8Pün lón ena rän,’ ewe SAMOL mi Unusen Manaman a osomänetiw, ‘ngang üpwe kupii ewe öüwafar seni wón üweer o mwüüti fööför; nge ekkewe chón ekis resap chüen nöüniir amanaw.
9Nge iir repwe le angang ngeniei ngang ewe SAMOL ar we Kot me David ar we king, ätewe ngang üpwe seikätä pwe epwe ar king.
10Iei minne, kosap nuokkus en Jakob neii chón angang; kosap rüükö en Israel,’ ewe SAMOL a osomänetiw. ‘Pün nengeni ngang üpwe fókkun angasók seni ew fönü mi toowaw, ngang üpwe angasa mwirimwirum kana seni ewe fönü ia ra ooló ie. Jakob epwe kinamwesäfäl o nónnómöch, nge esap wor emön epwe eniwokkusu i.
11Ämi aramasen Israel me Judah, ngang üwa nóm reemi o üpwe amanawa kemi,’ ewe SAMOL a osomänetiw. Inamwo ika ngang üwa unusen arosaló chón ekkewe mwüü ia ngang üwa atoropassakemiiló ie, nge ngang üsap unusen arosakemiiló. Ngang üpwe ääni köpwüngün emiriit ngeni kemi nge üpwe chök föri fän öpwüngüwen. Ngang üsap unusen likitikemiiló äi üsap öpwüngü kemi.”
12Iei meet ewe SAMOL a apasa: “Kinasemi esap tongeni móóló, öüsap chikar seni ämi feiengaw.
13Esap wor emön epwe älisi kemi pwe epwe säfeeni kinasemi, esap wor ämi apilüköch pwe öüpwe tongeni chikarsäfäl.
14Äilemi kewe meinisin ra möllükikemiiló, resap chüen äfälli kemi. Ngang üwa wichii kemi usun nge üwa wichii chón opwutaei o üwa fókkun öpöchökküla äi öpwüngü kemi, pwokiten ämi kewe föfföringaw mi chómmóng me ämi kewe tipis mi wätte.
15Pwata öüwa siö fänäsengesin ämi feiengaw? Ämi metek esap tongeni móóló. Ngang üwa föri ngeni kemi ekkeei mettóch, pwokiten ämi kewe föfföringaw mi chómmóng me ämi kewe tipis mi wätte.
16Nge iei, chókewe meinisin mi arosakemiiló repwe pwal rosoló, chón opwutemi kewe meinisin repwe ooló. Chókewe mi eriäfföü kemi repwe riäfföü, nge chókewe mi angei pisekimi fän pöchökkül, ngang üpwe pwal angei pisekiir fän pöchökkül.
17Iwe, ngang üpwe öpöchökküla säfäli kemi o ómóeló kinasemi, pwokiten ekkóch aramas ra eita ngeni kemi pwe ämi chón pöütüló o apasa, ‘Iei i Zion, esap wor emön a chüen äfälli,’ ewe SAMOL a osomänetiw.
18“Iei meet ewe SAMOL a apasa: “ ‘Nengeni, ngang üpwe eliwinisäfäli ekkewe chón ooló me lón imwen Jakob kewe imw mangaku o üpwe tongei leenian kewe. Ewe telinimw epwe köüüsäfälitä wón lerasan we mi taaló, nge ewe imwen king epwe köüütä wón wesewesen leenian.
19Aramas repwe chietä köölün kilisou me mweireiren pwapwa seni lón ekkewe imw. Ngang üpwe achómmóngereló, pwe resap chókisikiisiló. Ngang üpwe eitaöchüür, pwe resap chüen itengaw.
20Nöüür kana repwe feffeitä usun chök minne ra föri me lóóm, ar mwiichen aramas epwe nüküchchar me fän mesei. Ngang üpwe öpwüngü chókana meinisin mi eriäfföüür.
21Nöüür souemmwen epwe emön seni pwisin leiir; ar samol epwe üütä seni leiir. Ngang üpwe kööri pwe epwe kaneto reei, pün iö a tongeni pwisin filätä pwe epwe kaneto reei, are ngang üsap kööri?’ ewe SAMOL a osomänetiw.
22Iwe, ämi öüpwe neii aramas, nge ngang üpwe ämi Kot.’ ”
23Nengeni än ewe SAMOL soong a usun chök ew mölümöl, a usun chök ew ewiniär a morokukkulutiw wón möküren ekkewe aramasingaw.
24Än ewe SAMOL lingeringer esap kulsäfäl tori epwe unusen öpwönüwetä ekiekin lelukan. Iwe, lupwen ewe fansoun epwe feitto, öüpwap weweiti ei mettóch.
31“Iwe lón ena fansoun,” ewe SAMOL a osomänetiw, “ngang üpwe än ekkewe einangen Israel meinisin Kot, nge iir repwe neii aramas.”
2Iei meet ewe SAMOL a apasa:
“Ngang üpwe tümwünü ekkewe aramas mi chüen manaw, resap ninniiló ren ketilas o üpwe ümöümöch ngeniir lupwen repwe sääi lón ewe fönüapö; ngang üpwe feitto pwe üpwe ngeni ekkewe aramasen Israel ar leenien asöösö.”
3Ewe SAMOL a pwää ngeni kich me toowaw o apasa:
“Ngang üwa echeni kemi ren ew tong ese mwüch. Iei minne ngang üwa sópweló äi ölükülük ngeni kemi.
4Ämi chón Israel, ngang üpwe öüüwsäfälikemiitä pwe öüpwe köüüsäfälitä. Iwe, öüpwe angeisäfäli nöümi kewe pisekin liketik itan tamporiin pwe öüpwe feilló o pwöruk fän pwapwa.
5Öüpwe fótukisäfäli ekkewe tännipin irän wain wón ekkewe chukuchukutän Samaria. Ekkewe chón tännipi repwe fótukätiw ekkewe irän wain o emeseiker le ocheei uwaar.
6Pün ewe war ewe fansoun lupwen ekkewe chón mas repwe kökkö me wón ekkewe chukuchukutän ewe fönü Efraim o apasa, ‘Öüpwe feitto, öüsipwe feilló ngeni Zion, ren ewe SAMOL ach we Kot.’ ”
7Iei meet ewe SAMOL a apasa:
“Öüpwe leüommóng le kööl fän pwapwa fäniten Jakob, öüpwe akkapwas fäniten Israel ewe mwüü mi lap me leiin ekkewe mwüü. Öüpwe mwareiti Kot, öüpwe esilefeili ekkeei kapas o apasa, ‘Ewe SAMOL a amanawa nöün kewe aramas; i a angasa chókewe mi chüen manaw me lón Israel.’
8Nengeni, ngang üpwe uweiireto seni ewe fönü efeng o ionifengenireto seni ekkewe lesópwun fönüfan. Epwe wor me leiir mi mesechuun me mi pecheemä, epwe pwal wor fefin mi pwoopwo me mi toriir ar cheuchen faamw. Ew mwiichen aramas mi fókkun chómmóng repwe liwinsäfäl.
9Repwe feitto nge kechiw, repwe iótek lupwen ngang üpwe eliwiniireto. Ngang üpwe emmweniir ünükkün ekkewe chönüpwuupwu wón efóch aal mi sóssónöch ia resap chepetek me ie, pwokiten ngang semen Israel, nge Efraim neii mwännichi.
10Öüpwe rongorong ewe kapas än ewe SAMOL ämi chón ekkewe mwüü; öüpwe esilefeili ewe kapas lón ekkewe fönüwen arosset mi toowaw. Öüpwe apasa: ‘Ewe Emön mi atoropasafeili chón Israel epwe ionifengeniir. Iwe, i epwe mammasa nöün aramas usun emön chón masen siip.’
11Pün ngang ewe SAMOL üpwe mööni ekkewe mwirimwirin Jakob o angaserewu seni lepöün chókewe mi pöchökkül lap seniir.
12Iwe, iir repwe feitto o mweireren pwapwa me wón ewe chuuk Zion. Repwe wóósaramaram ren ar meseik ren äi ngang ewe SAMOL liffang ngeniir - ren ekkewe föün wiit, wain me apüra seni föün olif, repwe pwal pwapwa ren ekkewe liälifföön siip me kowu. Repwe usun chök ew tännipi mi atüütü ngeni kólik. Iwe, resap chüen lólilen.
13Mwirin, ekkewe föpwül repwe pwörük o pwapwa, pwal usun chök ekkewe ölüwöl me chinlap. Ngang üpwe ewili ar letipeta ngeni pwapwa. Ngang üpwe ngeniir ar chip me pwapwa pwe ekkesiwilin ar lólilen.
14Ngang üpwe awora ngeni ekkewe souasór chómmóng eneer mwöngö pwe repwe menemenöch. Iwe, neii kewe aramas repwe menemenöch o uroló ren ekkewe mettóch mi mwirinnö ngang üpwe ngeniir,” ewe SAMOL a osomänetiw.
15Iei meet ewe SAMOL a apasa,
“Aramas ra rongorong och ngiingi me lón Ramah, och ngiingin ngüüngüres me kechiwengaw. Resel a kechiweiti nöün kewe semiriit, nge esap mochen chipiló, pwokiten nöün kewe semiriit resap chüen nóm.”
16Iei meet ewe SAMOL a apasa:
“Kopwe ükütiw le kechiw. Kosap alöölöw lón mesom ren chönün mesom, pün kopwe angei liwinin óm angang fäniten nöum kana,” ewe SAMOL a osomänetiw. “Pün iir repwe liwinsäfälito seni fönüwen chón opwuter.
17Iei minne, epwe wor óm apilüköch lón ekkan fansoun mwom,” ewe SAMOL a osomänetiw. “Pün noum kana repwe liwinsäfäl ngeni poputän fönüwer.
18“Ngang üwa fókkun rongorong än Efraim ngüüngü o apasa, ‘Äi SAMOL en ka emiritiei usun emön a emiriti emön liälifföön kowu mi lükümmach pwe epwe mwärelong fän efóch öüwafar me ewe pisekin tu pwül. Kopwe eliwinisäfäliei pwe ngang üpwe liwin, pwokiten en ewe SAMOL äi Kot.
19Mwirin äi tókkóló senuk, ngang üwa ekieksäfäl; mwirin äi üwa miriitiló, ngang üwa pisiri fän mwäri. Üwa meefi äi sääw me itengaw, pwokiten üwa mwärelong fän itengawen ekkewe mettóch mi umwes ngang üwa föri leölüwöli.’
20Ifa usun, sap Efraim neii mwän mi ächengicheng, neii ngang üwa pwapwa ren? Inamwo ika ngang üwa soun kapasen efeiengawa i, nge ngang mi chüen chök chechchemeni i. Iei minne, lelukei a pwositi i; ngang üpwe fókkun ääni ömöümöch ngeni,” ewe SAMOL a osomänetiw.
21“Kopwe föri ekkewe esissilen ewe aal; kopwe fótuki ekkewe esissil repwe emmwenuk ngeni leeniom. Kopwe nengeni fichi ewe alelap, ewe aal ka fätäl wón. En föpwülün Israel, kopwe liwinsäfäl, kopwe liwinsäfäl ngeni óm kewe telinimw.
22Epwe ifa üküükün langattamen fansoun óm kopwe chök tókótókfeil, en ewe föpwül kosap ölükülük? Ngang ewe SAMOL üpwe föri och mettóch mi fö o sókkóló wón fönüfan - emön fefin epwe wiisen kütta emön mwän.”
23Iei meet ewe SAMOL mi Unusen Manaman, ewe Koten Israel a apasa: “Ngang üpwe eliwinisäfäli ekkewe aramas seni ar ooló. Iwe, lupwen ekkewe aramas repwe nóm lón ewe fönü Judah me lón telinimwan kewe, repwe apasa säfäli ekkeei kapas: ‘Ewe SAMOL epwe efeiöchuk, en ewe leeni ia pwüng a nónnóm ie, en ewe chuuk mi pin.’ 24Iwe, ekkewe aramas repwe nónnóm fengen fän kinamwe lón Judah me telinimwan kewe meinisin. Pwal ekkewe chón tännipi me chókewe mi mwökütfeil fän nöüür pwiin siip repwe nómfengen fän kinamwe lón Judah. 25Ngang üpwe öpöchökkülasäfäli chókewe mi mölüülü o amwöngöni chókewe mi apwangapwangen echik.”
26Iwe, mwirin äi rongorong ei poraus, ngang Jeremiah üwa neló o üwa nennefeil. Ngang üwa kinamwe lón äi möür. 27Iwe, ewe SAMOL a apasa, “Nengeni epwe war ewe fansoun lupwen ngang üpwe fókkun achómmóngaló chóóchón mwirimwirin ekkewe familien Israel me Judah, üpwe pwal achómmóngaló nöüür maan. 28Iwe, usun chök äi üwa mammasa pwe üpwe üttiiretä o kupiiretiw, pwal äi üpwe otururetiw, atareló o awarato feiengaw wóór, iei usun äi üpwe pwal mammasa pwe üpwe öüüretä o fótukiiretiw. 29Lón ekkana rän, aramas resap chüen apasa:
‘Ekkewe saam ra ochooch föün irän wain mi mwoon, iwe, nöüür kana ra niimwoon.’
30Nge i iteiten emön me emön epwe pwisin mäló fäniten en me an tipis. Iö a ochooch föün irän wain mi mwoon, pwisin i epwe niimwoon.”
31Ewe SAMOL a apasa, “Epwe war ewe fansoun lupwen ngang üpwe föri ew pwon mi fö ngeni ewe familien Israel me ewe familien Judah.
32Ei pwon esap usun ewe pwon ngang ääni ngeni ar kewe leewo lupwen ngang üwa kömwöch pöüür o emmweniirewu seni ewe fönü Egypt, pwokiten iir ra atai äi we pwon, inamwo ika ngang üwa tongeer usun emön mwän mi pwüpwülü a tongei pwülüwan,” ewe SAMOL a osomänetiw.
33“Nge iei ewe pwon mi fö ngang üpwe föri ngeni ewe familien Israel lón ekkana rän. Ngang üpwe atolonga äi kewe öllük lón ar ekiek o makkeretiw lón leluker. Ngang üpwe ar Kot, nge iir repwe neii aramas,” ewe SAMOL a osomänetiw.
34“Esap wor emön aramas epwe chüen äiti ngeni chón órun ika ngeni pwiin o apasa, ‘Kopwe silei ewe SAMOL,’ pwokiten iir meinisin repwe sileei, seni ewe mi kis me leiir tori ewe mi lap. Pün ngang üpwe omwusaló ar kewe föfföringaw o üsap chüen chechchemeni ar kewe tipis,” ewe SAMOL a osomänetiw.
35Iei meet ewe SAMOL a apasa, i ewe mi ewiisa ngeni ewe akkar pwe epwe tin lerän, i ewe mi öllük ngeni ewe maram me ekkewe füü pwe repwe tin lepwin, pwal i ewe mi ömwökütükütü ewe mataw pwe nóónón ra ngüüngü, itan ewe SAMOL mi Unusen Manaman:
36“Are ekkeei pwüngün akkóóten fän läng repwe móróló seni fän mesei, mwirin, ekkewe mwirimwirin Israel repwe pwal ükütiw ar repwe ew mwüü me fän mesei,” ewe SAMOL a osomänetiw
37Iei meet ewe SAMOL a apasa:
“Are emön epwe tongeni öükü ekkewe läng mi nóm asan o ouwasacha ekkewe lóngólóngun fönüfan mi nóm fan, mwirin, ngang üpwe tongeni pöütaló ekkewe mwirimwirn Israel meinisin, pwokiten meinisin minne iir ra föri,” ewe SAMOL a osomänetiw.
38“Epwe war ewe fansoun,” ewe SAMOL a osomänetiw, “lupwen ei telinimw epwe köüsäfälitä fänitei seni ewe Imw Tekia än Hananel tori ewe Asamalapen Pwokuuku. 39Efóch selin öüküük epwe äwenewenewu seni ikenan tori ewe chukun Kareb, mwirin, epwe kul ngeni Koah. 40Unusen ewe leemól ia inisin ekkewe mi mäló me falangen ekkei ra koturuló ie, pwal tori ekkewe mälämäl meinisin, achööwaló ngeni ewe Lemólun Kidron me peliöötiw tori lepwokuukun ewe Asamalapen Òris, repwe pin fänitei ngang ewe SAMOL. Ewe telinimw esap fókkun chüen kataatiw ika taaló feilfeilló chök.”
Jeremiah a mööni ew fönü
32Iei ewe kapas mi tori Jeremiah seni ewe SAMOL lón ewe äengolun ierin mwüün Zedekiah ewe kingen Judah, iei engol me walüwen ierin mwüün Nebukadnezzar. 2Lón ei fansoun nöün ewe kingen Babylon mwiichen sounfiu ra pwellieló Jerusalem fän pisekin maun.
Nge ewe soufós Jeremiah a kalapwuus lón ewe leenien chón mas mi nóm lón imwen ewe kingen Judah, 3pün Zedekiah ewe kingen Judah a kalapwuseei Jeremiah ikenan. Zedekiah esap saani minne Jeremiah a ääni kapasen oosuni. Pün Jeremiah a oosuni o apasa, “Iei meet ewe SAMOL a apasa: ‘Ngang üpwe atolonga ei telinimw lepöün ewe kingen Babylon pwe i epwe liäpeni. 4Nge Zedekiah ewe kingen Judah esap tongeni süü seni lepöün ekkewe chón Kaldea, pün epwe fókkun oolong lepöün ewe kingen Babylon. Iwe, Zedekiah epwe küna ewe kingen Babylon ren pwisin mesan o kapas ngeni i ren pwisin awan. 5Iwe, Nebukadnezzar epwe uweeló Zedekiah ngeni Babylon ia i epwe nónnóm ie tori ngang üpwe wes le öpwüngü i. Inamwo ika epwe maun ngeni ekkewe chón Kaldea, nge esap wiil.’ ”
6Iwe, Jeremiah a apasa, “Ewe SAMOL a kapas ngeniei o apasa: 7Hanamel nöün Shallum we mwän pwiin semom we ina epwe feitto reemw pwe epwe ürenuk: ‘Kopwe mööni fönüwei we mi nóm lón Anathoth, pwokiten en määräri mi koon kkan ngeniei, iei minne iei óm pwüüng me wiisom pwe kopwe mööni.’
8Mwirin, Hanamel tettelin pwii we a feitto reei lón ewe leenien chón mas, usun chök minne ewe SAMOL a apasa. Iwe, a üreniei, ‘Kopwe mööni fönüwei we mi nóm Anathoth lón fönüwen ewe einangen Benjamin, pwokiten mei wor óm pwüüng pwe kopwe mööni ewe fönü o fönüweni, iei minne kopwe mööni pwe fönüwom.’
Mwirin, ngang üwa silei pwe iei än ewe SAMOL kapas, 9iei minne ngang üwa mööni ewe fönü lón Anathoth seni Hanamel tettelin pwii we. Iwe, üwa kiloni ngeni ewe mooni fänitan wón üküükün engol me fisuw shekel silifer. 10Iwe, ngang üwa saini o sitamei ewe taropwen etipeewin kamö me fän mesen ekkewe chón pwärätä o üwa kiloni ewe silifer wón ew kilo. 11Mwirin, üwa angei ekkewe taropwen etipeewin kamö, ewe echö mi impwang o makkelong lón pwüngün me lapalapen äi kamö, pwal ewe echö esap impwang, 12iwe, üwa ngeni Baruk nöün Neriah we mwän, nge Neriah nöün Mahseiah. Üwa ngeni Baruk ei taropwen etipeewin kamö me fän mesen Hanamel tettelin pwii we me ekkewe chón pwärätä mi saini ewe taropwen etipeewin kamö, pwal fän mesen ekkewe chón Sus meinisin mi móót lón ewe leenien chón mas.
13Iwe, ngang üwa ngeni Baruk ekkeei kapasen öüröür me fän meseer meinisin o apasa, 14‘Iei meet ewe SAMOL mi Unusen Manaman, ewe Koten Israel a apasa: Kopwe angei ekkeei taropwen etipeewin kamö, ewe mi impwang me ewe esap impwang, o atolonger lón ew pöör mi för seni pwül pwe repwe tongeni nónnóm lón fansoun langattam. 15Pün iei meet ewe SAMOL mi Unusen Manaman, ewe Koten Israel a apasa: Aramas repwe kamösäfäl imw me fönü me tännipin irän wain me lón ei fönü.’
16“Iwe, mwirin äi ngeni Baruk nöün Neria we mwän ewe taropwen etipeewin kamö, ngang üwa iótek ngeni ewe SAMOL o apasa:
17“Äi Samol KOT, en ka föri ekkewe läng me fönüfan ren óm manaman mi lapalaap pwal ren pöum mi pöchökkül. Esap wor och mettóch epwe weires ngennuk. 18En ka pwääri óm tong enlet ngeni ngöröwün aramas, nge ka pwal awarato köpwüngün än ekkewe saam tipis wón nöüür kana me mwiriir. En Kot mi tekia o manaman, itom ewe SAMOL mi Unusen Manaman. 19Òm akkóót a tekia pwal óm kewe föfför ra manaman. Mesom ra suuk ngeni meinisin än aramas lapalap, en ka ngeni emön me emön aramas liwinin alóngólóng wón an föfför me usun minne a pwüng ngeni an kana föfför. 20En ka föri ekkewe esissil mi manaman me föfför mi amwaraar me lón Egypt o ka chüen sópweló le föriir tori ikenäi me lón Israel pwal me leiin chón ekkewe mwüü meinisin. En ka pwisin föri pwe kopwe iteföüló ekis meinisin, usun a fis ikenäi. 21En ka emmwenawu noum kewe aramas seni Egypt fän esissil me manaman, fän pöum mi pöchökkül o ökköüpöw pwal fän eniwokkus mi lapalaap. 22En ka ngeniir ei fönü ka fen pwon fän ökköpöl pwe kopwe ngeni ar kewe leewo, ew fönü ia a pwuupwu ie milik me chönün chunen. 23Iwe, ra tolong lón ei fönü o fönüweni, nge resap älleasochisik ika föri pwüngün óm kewe öllük. Iir resap föri meet en ka öllük ngeniir pwe repwe föri. Iei minne, en ka awarato wóór ekkeei feiengaw meinisin.
24“Nengeni usun än ekkewe chón opwuta keem ra senätä orooren maun pwellin ünükkün ewe telinimw pwe repwe liäpeni. Pwokiten maun, lengita me mätter, ewe telinimw a oolong lepöün ekkewe chón Kaldea mi maun ngeni. En ka pwisin küna pwe a fis meet en ka apasa. 25Inamwo ika ewe telinimw epwe oolong lepöün ekkewe chón Kaldea, nge en äi SAMOL KOT ka apasa ngeniei, ‘Kopwe mööni ei fönü ren silifer o föri taropwen etipeewin kamö me fän mesen chón pwärätä.’ ”
26Mwirin, ewe kapas seni ewe SAMOL a tori Jeremiah. A apasa: 27“Nengeni, ngang ewe SAMOL, ewe Koten mönümanaw meinisin. Ifa usun, mi wor och mettóch a weires ngeniei? 28Iei minne, iei meet ngang ewe SAMOL üwa apasa: Ngang üpwe atolonga ei telinimw lepöün ekkewe chón Kaldea pwal lepöün Nebukadnezzar ewe kingen Babylon pwe i epwe liäpeni. 29Iwe, ekkewe chón Kaldea mi maun ngeni ei telinimw repwe tolong lón o kenaló ren ekkei. Repwe kenaló ewe telinimw fiti fengen me ekkewe imw ia chón Judah ra asoongaei me ie ren ar keni appach mi pwokkus wón ungeer ngeni ewe önü Baal pwal ren ar niinätiw asóren wün ngeni pwal ekkóch kot.
30“Ngang üwa akkatola ekkewe aramasen Israel me Judah, iwe, meinisin minne iir ra föri a chök ngaw. Ra föri ekkewe mettóch mi ngaw seni chök ewe fansoun ra poputä le wiliti ew mwüü. Ewer, ekkewe aramasen Israel ra föri meet ngang üwa soong ren, pwokiten ra fel ngeni ekkewe uluulun önümwäl förien pwisin pöüür, ewe SAMOL a osomänetiw. 31Seni ewe fansoun ei telinimw a köüütä tori ikenäi, chón ei telinimw ra äpwäächa äi soong me lingeringer. Iei minne ngang üpwe ömwökütü ei telinimw seni fän mesei. 32Ekkewe aramasen Israel me Judah ra asoongaei ren ekkewe föfföringaw meinisin iir ra föri - iir, ar kewe king me nöüür kewe nöüwiis, nöüür kewe souasór me soufós, ekkewe re Judah me ekkewe aramasen Jerusalem. 33Iir ra kulluw sökürüür ngeniei, nge sap wón meseer. Inamwo ika ngang üwa ökköüröüreer, nge iir resap mochen öüseling ngeniei. 34Iir ra öüüwetä ar kewe uluulun önümwäl mi enniopwut lón ewe imw mi föü itei wón o ra elimengawa. 35Iir ra öüüwetä ekkewe leenien fel fäniten ewe önü Baal lón ewe Leemólun Ben Hinnom pwe repwe ääni asór nöüür kewe äät me nengngin ngeni ewe önü Molek, inamwo ika ngang üsap öllük ngeniir, esap pwal tolong lón äi ekiek pwe repwe föri ei sókkun föfför mi enniopwut o emmweni chón Judah ngeni tipis.
36“Ämi ekkewe aramas öüwa apasa, “Ewe kingen Babylon epwe liäpeni Jerusalem. Epwe oolong lepöün ren maun, lengita me mätter.” Nge iei öüpwe rongorong meet ngang ewe SAMOL, ewe Koten Israel üwa apasa: 37Ngang üpwe fókkun ionifengenieto ekkewe aramasen Israel me Judah seni ekkewe fönü meinisin ia ngang üwa ösüüreló ie fän äi soong me lingeringer mi lapalaap. Ngang üpwe eliwinisäfäliireto ngeni ei leeni o mwüüt ngeniir pwe repwe nónnóm fän kinamwe. 38Iwe, iir repwe neii aramas, nge ngang üpwe ar Kot. 39Ngang üpwe ngeniir ew chök letip me ew chök ekiek, pwe iir repwe meninitiei fansoun meinisin fäniten pwisin feiöchür me feiöchün nöüür kana me mwiriir. 40Ngang üpwe ääni ew pwon ngeniir epwe nóm tori feilfeilló chök. Ngang üsap ükütiw le föri ngeniir minne a mwirinnö. Iwe, ngang üpwe ömwökütükütü lón leluker pwe repwe nuokkusitiei, pwe resap chüen kul seniei. 41Ngang üpwe pwapwaiti äi üpwe föri ngeniir minne mi mwirinnö, üpwe pwal fókkun fótukiiretiw lón ei fönü ren unusen letipei me ngüni.
42“Iei meet ngang ewe SAMOL üwa apasa: Usun äi üwa awarato ei feiengaw mi wätte wón ekkeei aramas, iei usun üpwe pwal ngeniir ekkewe feiöch meinisin ngang üwa fen pwon ngeniir. 43Aramas repwe pwal kamösäfäl tännipi me lón ei fönü, ei fönü ämi öüwa apasa pwe iei ew fönüapö, ia esap wor aramas ika maan ra nóm ie, pün a oolong lepöün ekkewe chón Kaldea.’ 44Aramas repwe mööni ekkewe tännipi ren silifer. Iwe, repwe saini ekkewe taropwen etipeewin kamö o impwanger me fän mesen chón pwärätä. Repwe möönisäfäli ekkewe tännipi ia chón ewe einangen Banjamin ra nóm ie, lón ekkewe sóóp ünükkün Jerusalem, lón ekkewe telinimw lón ewe fönü Judah, lón ekkewe fönü mi chukuchukutä, pwal wón ekkewe chukutekisón lotowun ewe fönü Judah me lón ewe fönü Nekev mi nóm öör, pwokiten ngang üpwe eliwinisäfäli ekkewe aramas ngeni fönüwer, ngang ewe SAMOL üwa osomänetiw.”
Ew pwon fäniten kinamwe me liwinsäfäl
33 Lupwen Jeremiah a chüen kalapwuus lón ewe leenien chón mas, än ewe SAMOL kapas a tori i fän oruuwan. 2“Iei meet ewe SAMOL a apasa, i ewe mi föri fönüfan, i ewe SAMOL mi ouluulu fönüfan o önüküchchara lón leenian, itan ewe SAMOL: 3‘Kopwe kööriei, nge ngang üpwe pölüwenuk o ürenuk ekkewe mettóch mi lapalaap o mwónómwón en kosap rongorong me mwan. 4Pün iei meet ngang ewe SAMOL ewe Koten Israel üwa apasa fänäsengesin ekkewe imw lón ei telinimw me imwen ekkewe kingen Judah ekkewe aramas ra ataretiw pwe repwe ääni pisekin wóór le föri eppetiir seni än ekkewe chón opwuter leenien töötä me nöüür ketilas, 5lón ewe maun ngeni ekkewe chón Kaldea: ‘Ekkewe imw repwe ur ren inisin aramas mi mäló ngang üpwe niireló lón äi soong me lingeringer. Pün ngang üpwe aopa wón mesei seni ei telinimw pwokiten än ekkewe aramasen lón föfförigaw meinisin.
6“ ‘Iwe, inamwo äi föri ei, nge ngang üpwe öpöchökküla säfäli ei telinimw. Ngang üpwe pwal echikara neii kewe aramas o mwüüt ngeniir pwe repwe ääni kinamwe mi somwoló me nónnómöch. 7Ngang üpwe eliwinisäfälieto ekkewe chón Judah me chón Israel seni ar ooló o üpwe öüüwsäfäliretä pwe repwe usun chök me mwan. 8Ngang üpwe limetaló seniir ar tipis meinisin iir ra föri ngeniei, üpwe pwal omwusaló meinisin ar kewe tipisin üüngeniei. 9Mwirin, ei telinimw epwe awarato ngeniei iteüöch me pwapwa, epwe pwal awarato än aramas repwe mwareitiei o sufölitiei me fän mesen chón ekkewe mwüü meinisin wón fönüfan mi rongorong usun ekkewe mettóch mi mwirinnö meinisin ngang üwa föri fäniten ei telinimw; iwe, repwe nuokkus o chechcheech ren ar rongorong usun ekkewe feiöch mi somwosomwoló me kinamwe ngang üpwe awora fäniten ewe telinimw.’
10“Iei meet ewe SAMOL a apasa: ‘Ämi öüwa apasa usun ei leeni, “Ei leeni a pöön, esap chüen wor aramas ika maan a nóm lón.” Nge lón ekkewe telinimwen Judah me ekkewe alen Jerusalem mi pöönüló, ia esap wor aramas ika maan ra nóm ie, öüpwe rongorong säfäl 11möngüüngün pwapwa me meseik, möngüüngün fiin öpwüpwülü sööfö me mwän öpwüpwülü sööfö, pwal möngüüngün chókana mi uweato ar asóren kilisou ngeni ewe SAMOL o apasa,
“Öüsipwe kilisou ngeni ewe SAMOL mi Unusen Manaman, pün ewe SAMOL a kirekiröch, an tong enlet a nóm tori feilfeilló chök.”
Pün ngang üpwe eliwinisäfäli wöwün ewe fönü pwe epwe usun chök me mwan,’ ewe SAMOL a apasa.
12“Iei meet ewe SAMOL mi Unusen Manaman a apasa: ‘Ei fönü a pöön iei; esap wor aramas ika maan ra nóm lón. Nge epwe worsäfäl aramas lón ekkewe telinimwen Judah. Epwe wor ekkewe chón masen siip, epwe pwal wor ekkewe leenien fetil ia ekkewe chón masen siip repwe asöösöw nöüür pwiin siip ie. 13Ekkewe chón masen siip repwe älleanisäfäli nöüür pwiin siip me lón ekkewe telinimwen ewe fönü mi chukuchukutä, lón telinimwen wón ekkewe chukutekisón lotowun Judah me ewe fönü Nekev, lón kinikinin fönüwen ewe einangen Benjamin me lón ekkewe sóóp ünükkün Jerusalem, pwal lón ekkewe telinimwen Judah,’ ewe SAMOL a apasa.
14“ ‘Ewe SAMOL a apasa, ‘Nengeni epwe war ewe fansoun lupwen ngang üpwe öpwönüwetä ewe pwon mi mwirinnö ngang üwa ääni ngeni ekkewe aramasen Israel me ekkewe aramasen Judah.
15“ ‘Lón ena fansoun, ngang üpwe öpwükäätä efóch Palan mi Pwüng epwe fasar seni mwirimwirin David. I epwe föri minne a wenechchar o pwüng me lón ewe fönü.
16Lón ekkana fansoun, chón Judah me chón Jerusalem repwe küna manaw o repwe nónnóm fän kinamwe. Iwe, iei ewe iit repwe kööri ngeni ewe telinimw: ‘Ewe SAMOL i ach Pwüng.’
17Pün iei meet ngang ewe SAMOL üwa apasa: ‘Esap fókkun mwääl seni an epwe chök wor emön mwän mwirimwirin David epwe móót wón ewe leenien móótun king epwe nemeni ekkewe aramasen Israel. 18Esap pwal fókkun mwääl seni an epwe wor emön mwän seni ekkewe souasór iir chón ewe einangen Levi epwe üütä mwei fansoun meinisin pwe epwe ääni ekkewe asóren keek o keni ekkewe asóren mwöngö pwal ääni ekkewe sakkopaaten asór ngeniei.’ ”
19Iwe, än ewe SAMOL kapas a tori Jeremiah: 20“Iei meet ewe SAMOL a apasa: ‘Are ämi öüpwe tongeni atai äi pwon ngeni rän me äi pwon ngeni pwiin, pwe rän me pwiin resap chüen war lón ar fansoun mi kefilitä, 21mwirin, äi pwon ngeni neii we chón angang David me äi pwon ngeni chón ewe einangen Levi iir ekkewe souasór mi angang fän mesei, epwe tongeni taaló. Iwe esap chüen wor emön mwirimwirin David epwe nemenem wón an we leenien móótun king. 22Ngang üpwe föri pwe ekkewe mwirimwirin neii we chón angang David me chón ewe einangen Levi mi angang fän mesei resap tongeni lea usun ekkewe füün läng, esap pwal wor öüküüküür usun ekkewe föün pien arosset ren chómmóngur.”
23Iwe, än ewe SAMOL kapas a pwal tori Jeremiah o apasa: 24“Ifa usun, kosap ekieki meet ekkeei aramas ra apasa? Iir ra apasa, ‘Ewe SAMOL a pöütaló ekkewe ruu einang i a filiiretä.’ Iei minne, iir ra turunufasei neii kewe aramas o resap chüen ekieki ngeniir pwe iir ew mwüü. 25Iwe, iei meet ngang ewe SAMOL üwa apasa: ‘Are äi pwon ngeni rän me pwiin esap nüküchchar, are ngang üsap öpwönüwetä äi öllük mi nemeni mwökütükütün fönüfan me läng, 26mwirin, ngang üpwe tongeni pöütaló ekkewe mwirimwirin Jakon me neii we chón angang David. Usap pwal filätä emön me leiin mwirimwirin David pwe epwe nemeni ekkewe mwirimwirin Abraham, Isaak me Jakob. Nge ngang üpwe eliwinisäfäli ekkewe chón ooló o ääni ümöümöch ngeniir.’ ”
Kapasen fön ngeni Zedekiah
34Lupwen Nebukadnezzar ewe kingen Babylon me nöün mwiichen sounfiu meinisin, pwal chón ekkewe mwüü me einang meinisin wón fönüfan mi nóm fän nemenian ra maun ngeni Jerusalem me ekkewe telinimw ünükkün, ei kapas seni ewe SAMOL a tori Jeremiah o apasa: 2“Iei meet ngang ewe SAMOL, ewe Koten Israel üwa apasa: Kopwe feilló ren Zedekiah ewe kingen Judah o üreni, ‘Iei meet ewe SAMOL a apasa: Ngang üpwe atolonga ei telinimw lepöün ewe kingen Babylon o i epwe kenaló. 3Kosap fókkun tongeni süü seni, nge kopwe ooló o tolong lepöün. En kopwe küna ewe kingen Babylon ren mesom o öüpwe kapas fengen ren awemi. Iwe, kopwe fókkun feilló Babylon.
4“ ‘Nge en Zedekiah kingen Judah, kopwe rong äi pwon, ngang ewe SAMOL. Iei meet ngang ewe SAMOL üwa apasa fänäsengesum. En kosap mäló ren ketilas; 5kopwe mäló fän kinamwe. Usun än ekkewe aramas ra föri och angangen peias mi fiti ekkei ren ar samaolu semelapom kewe, iir ekkewe king mi akkomw mwomw, iei usun repwe pwal öküüw och ekkei ren ar repwe asamoluk o kechiweituk. Iwe, repwe apasa, “Wooko äm samol!” Pwisin ngang üwa föri ei pwon, ngang ewe SAMOL üwa osomänetiw.”
6Mwirin ewe soufós Jeremiah a aporausa ekkeei kapas meinisin ngeni Zedekiah ewe kingen Judah me lón Jerusalem, 7lupwen ewe mwiichen sounfiu nöün ewe kingen Babylon ra maun ngeni Jerusalem me ekkewe pwal ekkóch telinimwen Judah iter Lakish me Azekah resap mwo ooló. Ikkeei chök ekkewe telinimwen Judah mi pöchökkül tittiir ra chüen nóm.
Ekkewe chón Hipru aramas mi nöüniir amanaw ra ngasaló
8Iei ewe kapas a tori Jeremiah seni ewe SAMOL mwirin än King Zedekiah föri ew pwon ngeni ekkewe aramas meinisin mi nóm lón Jerusalem pwe repwe esilefeili ew fansoun ngasaló fäniten ekkewe amanaw. 9I a öllük pwe iteiten emön me emön epwe angasaló nöün amanaw chón Hipru mwän me fefin. Esap wor emön epwe nöüni amanaw emön pwiin chón Sus. 10Iwe, ekkewe nöüwiis me ekkewe aramas meinisin mi föri ei pwon ra tipeew ngeni pwe repwe angasaló nöüür kewe amanaw mwän me fefin, nge resap chüen nöünisäfäliir amanaw. Ra tipeew ngeni ei pwon o ra angasereló. 11Nge mwirin, ra siwili ar ekiek o ra angeisäfäli ekkewe amanaw ra fen angasereló; iwe, ra nöünisäfäliir amanaw.
12Mwirin än ewe SAMOL kapas a tori Jeremiah o apasa: 13“Iei meet ngang ewe SAMOL, ewe Koten Israel üwa apasa: Ngang üwa föri ew pwon ngeni ämi kewe leewo lupwen ngang üwa emmweniirewu seni Egypt, seni ewe fönü ia aramas ra nöüniir amanaw me ie. Ngang üwa apasa, 14‘Iteiten efisuwen ier, emön me emön leiimi epwe angasaló pwiin chón Hipru a amöömöló pwisin i ngeni kemi. Mwirin än ewe amanaw a angang ngeni kemi lón üküükün wonu ier, öüpwe mwüüt ngeni i an epwe ngasaló.’ Nge ämi kewe leewo resap öüseling ngeniei ika älleasochis ngeniei. 15Nge arapoto chök ämi öüwa ekieksäfäl o föri meet mi pwüng me fän mesei: Emön me emön leiimi a esilefeili usun ngasalón pwisin aramasemi. Öüwa pwal mwo nge föri ew pwon me fän mesei me lón ewe imw mi föü itei wón. 16Nge iei ämi öüwa siwili ämi ekiek o pwääraló pwe öüsap asamolu itei, pwokiten emön me emön leimi a angeisäfäli nöün amanaw mwän me fefin ämi öüwa fen angasereló pwe repwe feilló ia iir ra mochen feilló ie. Ämi öüwa eriäniir pwe repwe wiliti nöümi amanaw säfäl.
17“Iei minne, iei meet ngang ewe SAMOL üwa apasa: Ämi öüsap älleasochisiei; ämi öüsap esilefeili ewe fansoun ngasaló fäniten chón fönüwemi kewe. Iei minne, nengeni, ngang üpwe esilefeili ew sókkun ‘ngasaló’ fänitemi. Ew ‘ngasaló’ pwe öüpwe mäló ren ketilas, lengita me mätter. Ngang üpwe föri pwe ämi öüpwe och minen enniopwut meren chón ekkewe mwüü meinisin wón fönüfan. 18Iwe, ekkewe aramas mi pwuurätiw äi we pwon o resap öpwönüwetä pwüngün ewe pwon ra föri me fän mesei, ngang üpwe pöküwfesenir usun ewe liälifföön kowu ra kinifeseni lón ruu kinikin o ra pwereló lefiilen ekkewe ruu kinikin pwe esissilen ar önüküchchara ar pwon. 19Ewer, ngang üpwe pöküfeseni ekkewe souemmwenin Judah me Jerusalem, ekkewe nöüwiisen lón imwen king, ekkewe souasór me aramasen ewe fönü mi fätäl lefiilen ekkewe ruu kinikinin ewe liälifföön kowu, pün iir ra atai ar pwon. 20Ngang üpwe atolonger lepöün ekkewe chón opwut iir, lepöün chókewe mi kütta manawer. Iwe, ekkewe machchang me ekkewe maanmwacho repwe ocheei soomäär.
21Ngang üpwe atolonga Zedekiah ewe kingen Judah me nöün kewe nöüwiis lepöün nöün ewe kingen Babylon mwiichen sounfiu pwe repwe niireló. Iwe, inamwo are ewe kingen Babylon a likitaló ei telinimw lón ekis chök fansoun, 22ngang üpwe atoowu äi öllük o ngang üpwe köörisäfälieto ekkewe sounfiun Babylon ngeni ei telinimw. Iwe, iir repwe maun ngeni ei telinimw, repwe liäpeni o kenaló. Iwe, ngang üpwe föri pwe ekkewe telinmwen Judah repwe taaló, nge esap wor emön aramas epwe tongeni nóm ikenan,” ewe SAMOL a osomänetiw.
Ekkewe chón familien Rekab
35Iei ewe kapas a tori Jeremiah seni ewe SAMOL lón mwüün Jehoiakim nöün Josiah we mwän ewe kingen Judah. A apasa: 2“Kopwe feilló ren chón ewe familien Rekab o kööriir pwe repwe feitto lón ew me leiin ekkewe ruum mi nóm leepekin imwen ewe SAMOL we. Iwe, kopwe ngeniir wain pwe repwe wün.”
3Iei minne, ngang üwa feilló pwe üpwe angei Jaazaniah nöün Jeremiah we mwän, nge Jeremiah nöün Habazziniah, i me pwiin kewe me nöün kewe mwän meinisin - iei unusen chón ewe familien Rekab. 4Iwe, üwa emmweniirelong lón imwen ewe SAMOL we, lón ruumwen nöün Hanan kewe mwän, nge Hanan i nöün Ikdaliah, emön mwän mi wor an tüfich meren Kot. Ei ruum a nóm sooso ngeni ruumwen ekkewe nöüwiis, nge a nóm asen ruumwen Maaseiah nöün Shallum we mwän, ewe chón mammasa ewe asamalap. 5Mwirin, ngang üwa iseisetiw ruume mi ur ren wain me ekkóch kap fän mesen ekkewe mwän seni chón ewe familien Rekab. Iwe, üwa apasa ngeniir, “Öüpwe wün wain.”
6Nge iir ra pölüweni o apasa, “Äm aise kan ükkün wain, pwokiten Jonadab semelapem we nöün Rekab we mwän a ngeni keem ei öllük o apasa: ‘Ämi me mwirimwirimi kana öüsap fókkun wün wain. 7Öüsap pwal köüütä imwemi, öüsap fót föün irä, öüsap fót irän wain ika awora ämi tännipin irän wain, öüpwe chök imweim imw mangaku fansoun meinisin. Mwirin, öüpwe manawattam me lón ewe fönü ia öüwa siamwü ie.’ 8Äm aia älleasochisi iteiten mettóch meinisin semelapem we Jonadab nöün Rekab we mwän a öllük ngeni keem. Äm me pwülüwem kewe, pwal nöüüm kewe mwän me fefin aisap fókkun wün wain lón ränin manawem meinisin. 9Äm aisap pwal köüütä imwem pwe aipwe nónnóm lóór, esap pwal wor äm tännipin irän wain ika atake ika fótääm irän mwömwöngö. 10Äm aia nónnóm lón imw mangaku o unusen älleasochisi iteiten mettóch meinisin semelapem we Jonadab a öllük ngeni keem. 11Nge lupwen Nebukadnezzar ewe kingen Babylon a feitto pwe epwe maun ngeni ei fönü, äm aia apasa, ‘Öü etto, öüsipwe feilló Jerusalem pwe sipwe süü seni ekkewe mwiichen sounfiun Kaldea me Aramea.’ Iei popun äm aia nónnóm lón Jerusalem.”
12Mwirin, än ewe SAMOL kapas a tori Jeremiah o apasa: 13“Iei meet ngang ewe SAMOL mi Unusen Manaman, ewe Koten Israel üwa apasa: Kopwe feilló o üreni ekkewe chón Judah me ekkewe aramasen Jerusalem, ‘Ifa usun, öüsap mochen öüpwe käeö ei lesen o älleasochisi äi kewe kapas? 14Jonadab nöün Rekab we mwän a öllük ngeni nöün kewe mwän pwe resap wün wain. Iwe, iir ra älleassochisi ei öllük. Iir resap wün wain tori ikenäi, pwokiten ra älleasochisi än semelaper we öllük. Nge ngang üwa enliwini le kapas ngeni kemi fän chómmóng, nge ämi öüsap älleasochsiei. 15Ngang üwa enliwini fän chómmóng le tiinato reemi neii kewe chón angang ekkewe soufós meinisin. Iir ra apasa ngeni kemi aloi, ‘Emön me emön leiimi öüpwe kul seni ämi kewe lapalap mi ngaw o siwili ämi kewe föfför. Öüsap tapweló mwirin pwal ekkóch kot pwe öüpwe angang ngeniir. Mwirin, öüpwe nónnóm lón ewe fönü ngang üwa ngeni kemi me ämi kewe leewo. Nge ämi öüsap älleasochis ika öüseling ngeniei. 16Ekkewe mwirimwirin Jonadab nöün Rekab we mwän ra föri pwüngün ewe öllük semelaper we a ngeniir, nge ämi ekkeei aramas öüsap älleasochisiei.’
17“Iei minne, iei meet ngang ewe SAMOL KOT mi Unusen Manaman, ewe Koten Israel üwa apasa: ‘Öüpwe öüseling! Ngang üpwe awarato wón chón Judah me wón iteiten emön me emön mi nónnóm lón Jerusalem ekkewe feiengaw meinisin ngang üwa fen öpwüngaló pwe üpwe efeiengawa ngeniir. Ngang üwa kapas ngeniir, nge iir resap öüseling; ngang üwa kökköriir, nge iir resap pölüweni.’ ”
18Mwirin, Jeremiah a apasa ngeni ekkewe chón ewe familien Rekab, “Iei meet ewe SAMOL mi Unusen Manaman, ewe Koten Israel a apasa: ‘Ämi öüwa älleasochisi än Jonadab semelapemi we öllük o föri pwüngün an kewe kapasen öüröür meinisin, öüwa pwal föri meinisin minne i a öllük ngeni kemi.’ 19Iei minne, iei meet ngang ewe SAMOL mi Unusen Manaman, ewe Koten Israel üwa apasa: ‘Esap fókkun mwääl seni an epwe chök wor fóchófóch emön mwän seni mwirimwirin Jonadab nöün Rekab we mwän epwe angang ngeniei.’ ”
Jehoiakim a keni nöün Jeremiah we taropwe
36 Iwe, lón örüwänüwen ierin mwüün Jehoiakim nöün Josiah we mwän ewe kingen Judah, ei kapas a tori Jeremiah seni ewe SAMOL. A apasa: 2“Kopwe angei echö taropwe o makkeetiw lón ekkewe kapas meinisin ngang üwa fen apasa ngenuk fänäsengesin Israel, Judah me ekkewe pwal ekkóch mwüü. Kopwe makkeetiw lón meinisin minne ngang üwa apasa ngenuk seni ewe fansoun ngang üwa poputä le kapas ngenuk lón mwüün Josiah tori ikenäi. 3Eli lupwen ekkewe aramasen Judah repwe rong usun iteiten ekkewe feiengaw ngang üwa amollätä pwe üpwe efeiengawa ngeniir, iwe, emön me emön leiir epwe kul seni an föfför mi ngaw. Mwirin, ngang üpwe omwusaló ar kewe föfföringaw me ar tipis.”
4Iei popun Jeremiah a kööri Baruk nöün Neriah we mwän. Iwe, Jeremiah a niwoowomönü ngeni Baruk ekkewe kapas meinisin ewe SAMOL a fen apasa ngeni, nge Baruk a makkeretiw lón ewe taropwe. 5Mwirin, Jeremiah a üreni Baruk, “Ngang üsap tongeni feilló ren än ewe SAMOL we imwenfel, pün esap mwüümwütä ngeniei. 6Iei popun en kopwe feilló ren imwen ewe SAMOL we lón ew ränin öchüün o älleani ngeni ekkewe aramas än ewe SAMOL kewe kapas seni ewe taropwe en ka makkeretiw lupwen ngang üwa niwoowomönü ngenuk. Kopwe älleani ekkewe kapas ngeni ekkewe aramasen Judah meinisin mi feitto seni ar kewe kewe telinimw. 7Eli repwe uweato ar iótekin tungór fän mesen ewe SAMOL, o emön me emön epwe kul seni en me an föfför mi ngaw, pün a fókkun lapalaap än ewe SAMOL soong me lingeringer i a öpwüngaló fäniten ekkeei aramas.”
8Iwe, Baruk nöün Neriah we mwän a föri meinisin minne ewe soufós Jeremiah a üreni pwe epwe föri. I a älleani än ewe SAMOL kewe kapas seni ewe taropwe me lón än ewe SAMOL we imwenfel. 9Iwe, lón ewe ettiuen maramen ewe elimuen ierin mwüün Jehoiakim nöün Josiah we mwän, ewe kingen Judah, a fis ew fansoun öchüün fän mesen ewe SAMOL a esilesilfeil fäniten ekkewe aramasen Jerusalem meinisin me chókana mi feitto seni ekkewe telinimwen Judah. 10Iwe, Baruk a älleani ngeni ekkewe aramas meinisin mi nóm lón än ewe SAMOL we imwenfel än Jeremiah kewe kapas seni ewe taropwe. I a älleani ewe taropwe seni ruumwen Kemariah nöün Shafan we mwän ewe seketeri. Ei ruum a nóm lón ewe leeni asan, ünükkün ewe Asamalap mi Fö, asamen ewe imwenfel.
11Iwe, Mikaiah nöün Kemariah we mwän, nge Kemariah nöün Shafan, a rongorong än ewe SAMOL kewe kapas meinisin seni ewe taropwe. 12Mwirin, a feittiw ren ruumwen ewe seketeri we lón ewe imwen king. Nge nengeni, ekkewe nöüwiis meinisin ra mwiichfengen ikenan. Ikeei iter: Elishama, ewe seketeri, Delaiah nöün Shemaiah we mwän, Elnathan nöün Akbor we mwän, Kemariah nöün Shafan we mwän, Zedekiah nöün Hananiah we mwän me ekkewe nöüwiis meinisin. 13Iwe, mwirin än Mikaiah a aporausa ngeniir meinisin minne a rongorong än Baruk älleani ngenii ekkewe aramas seni ewe taropwe, 14ekkewe nöüwiis meinisin ra tiinaló Jehudi nöün Nethaniah we mwän, nge Nethaniah nöün Shelemiah, nge Shelemiah nöün Kushi, pwe epwe apasa ngeni Baruk, “Kopwe feitto nge kopwe mwineto ewe taropwe en ka älleani ngeni ekkewe aramas.” Iei popun Baruk nöün Neriah we mwän a fitiireló nge a uweei ewe taropwe lón pöün. 15Iwe, ra apasa ngeni Baruk, “Kose mochen kopwe móttiw o älleani ewe taropwe ngeni keem.”
Iei popun Baruk a älleani ewe taropwe ngeniir. 16Iwe, lupwen ra wes le rongorong ekkewe kapas meinisin, ra nennefengen lefiiler lón ar nuokkus o ra apasa ngeni Baruk, “Äm aipwe repotei ngeni ewe king ekkeei kapas meinisin aia rongorong.” 17Mwirin, ra eisini Baruk, “Kopwe üreni keem, ifa usun óm makkeetiw ekkeei kapas meinisin? Jeremiah a niwoowomönü ngenuk ekkeei kapas?”
18Nge Baruk a pölüweni o apasa, “Ewer, Jeremiah a niwoowomönü ngeniei ekkeei kapas, nge ngang üwa makkeretiw ren ink lón ei taropwe.”
19Mwirin, ekkewe nöüwiis ra apasa ngeni Baruk, “En me Jeremiah öüpwe feilló o op. Öüsap mwüüt ngeni emön epwe silei ia öüwa nóm ie.”
20Iwe, mwirin ar ra iseni ewe taropwe lón ruumwen Elishama ewe seketeri, ra feilló ren ewe king lón imwan we o ra aporausa ngeni ewe king ekkewe poraus meinisin. 21Mwirin, ewe king a tiinaló Jehudi pwe epwe angei ewe taropwe. Iwe, Jehudi a uweato ewe taropwe seni lón ruumwen Elishama ewe seketeri o älleani ngeni ewe king me ekkewe nöüwiis meinisin mi üütä ünükkün. 22Ei fansoun, iei ewe ettiuen maram, ina pwata ewe king a móót lón imwan we imweimwen lón fansoun patapat, nge a wor ew ekkei mi kü lón ew leenien ekkei mi nóm fän mesan. 23Iteiten fansoun lupwen Jehudi a wes le älleani ülüngät ika rüwänü kinikinin ewe taropwe, ewe king a pöküüreló ren efóch saar o móneerelong lón ewe ekkei tori unusen ewe taropwe a karaló lón ewe ekkei. 24Nge ewe king me nöün kewe chón angang mi rongorong ekkeei kapas meinisin resap pwääri och esissilen nuokkus, resap pwal kamwei üfer pwe esissilen ar letipeta. 25Inamwo än Elnathan, Delaiah me Kemariah epiita ewe king pwe esap keni ewe taropwe, nge i esap mochen öüseling ngeniir. 26Nge ewe king a fen öllük ngeni Jerahmeel nöün we mwän pwal ngeni Seraiah nöün Azriel we mwän me Shelemiah nöün Abdeel we mwän pwe repwe aressini ewe soumak Baruk me ewe soufós Jeremiah. Nge ewe SAMOL a aopeer.
27Iwe, mwirin än ewe king a kenaló ewe taropwe mi mak lón ekkewe kapas Baruk a makkeretiw, Jeremiah a niwoowomönü ngeni, än ewe SAMOL kapas a tori Jeremiah. A apasa: 28“Kopwe angei pwal echö taropwe o makkeetiw lón ekkewe kapas meinisin mi mak lón ewe äechöön taropwe, Jehoiakim ewe kingen Judah a kenaló. 29Iwe, kopwe pwal üreni Jehoiakim ewe kingen Judah, ‘Iei meet ewe SAMOL a apasa: En ka kenaló ewe taropwe o apasa, “Pwata ka makkeetiw lón ewe taropwe pwe ewe kingen Babylon epwe fókkun feitto o ataeló ei fönü, epwe pwal arosaló aramas me maan seni wón ei fönü?” 30Iei minne, iei meet ngang ewe SAMOL üwa apasa fänäsengesin Jehoiakim ewe kingen Judah. Esap wor emön mwirimwirin epwe móót wón än David we leenien móótun king. Soomän epwe koturuwu lükün pwe epwe chök seneetä fän pwichikar lerän me patapat lepwin. 31Ngang üpwe öpwüngü i me nöün kana pwal nöün kana chón angang fäniten ar kewe föfföringaw. Ngang üpwe awarato wóór pwal wón chókewe mi nóm lón Jerusalem me ekkewe aramasen Judah iteiten ekkewe feiengaw ngang üwa öpwüngaló pwe üpwe efeiengawa ngeniir, pwokiten iir resap öüseling ngeniei.’ ”
32Iei popun Jeremiah a angei pwal echö taropwe o ngeni ewe soummak Baruk nöün Neriah we mwän. Iwe, Jeremiah a pwal niwoowomönü ekkewe kapas, nge Baruk a makkeetiw lón ewe taropwe ekkewe kapas meinisin ra piin mak lón ewe taropwe Jehoiakim ewe kingen Judah a kenaló lón ewe ekkei. Nge lón ei fansoun, i a fen pwal apachalong chómmóng kapas.
Jeremiah a nóm lón kalapwuus
37 Zedekiah nöün Josiah we mwän a wiiseni ewe wiisen king meren Nebukadnezzar ewe kingen Babylon. Ätei a siwili Jehoiachin nöün Jehoiakim we mwän lón leenian le nemenem. 2Zedekiah me nöün kewe nöüwiis pwal ekkewe aramasen ewe fönü resap älleasochis ngeni än ewe SAMOL kewe kapas ewe soufós Jeremiah a apasa ngeniir.
3Nge King Zedekiah a tiinaló Jehukal nöün Shelemiah we mwän fiti ewe souasór Zefaniah nöün Maaseiah we mwän ren ewe soufós Jeremiah fän ei poraus: “Kose mochen kopwe iótek ngeni ewe SAMOL ach we Kot fänitem.”
4Lón ei ótun mi mwüümwütä ngeni Jeremiah an epwe feitto me feilló leiin ekkewe aramas, pün i esap mwo tolong lón kalapwuus. 5Iwe, nöün Farao mwiichen sounfiu ra teliwu seni Egypt, nge lupwen ekkewe chón Kaldea mi pwellieló Jerusalem fän pisekin maun ra rong ewe poraus usuur, ra süü seni Jerusalem.
6Mwirin än ewe SAMOL kapas a tori ewe soufós Jeremiah o apasa: 7“Kopwe üreni ewe kingen Judah mi tiinukoto reei pwe kopwe eisiniei, pwe iei meet ngang ewe SAMOL, ewe Koten Israel üwa apasa: ‘Nöün Farao we mwiichen sounfiu mi feitto pwe repwe älisi kemi, repwe liwinsäfäl ngeni Egypt, poputän fönüwer. 8Mwirin ekkewe chón Kaldea repwe liwinsäfälito o maun ngeni ei telinimw. Repwe liäpeni ei telinimw o kenaló.’
9Iei meet ngang ewe SAMOL üwa apasa: Öüsap pwisin otupwu kemi ren ämi ekieki, ‘Ekkewe chón Kaldea repwe fókkun likitikicheló.’ Pün resap fókkun likitikemiiló. 10Pün ika mwo öüpwe okkufu unusen ewe mwiichen sounfiun Kaldea mi maun ngeni kemi nge epwe wor ekkóch chök lussun mwän mi kinas ra nóm lón imweer kewe imw mangaku, iir repwe toowu o kenaló ei telinimw.”
11Iwe, mwirin än ewe mwiichen sounfiun Kaldea ra süü seni Jerusalem, pwokiten nöün Farao we mwiichen sounfiu, 12Jeremiah a kärään toowu seni Jerusalem pwe epwe feilló ngeni ewe kinikinin fönüwen chón ewe einangen Benjamin pwe epwe angei inetin fönü me leiin ekkewe aramas ikenan. 13Nge lupwen a tori ewe Asamalapen Benjamin, ewe meilapen chón mas itan Irijah nöün Shelemiah we mwän, nge Shelemiah nöün Hananiah a aressini o apasa, “En ka mochen süü ngeni ekkewe chón Kaldea!”
14Iwe, Jeremiah a apasa, “Ese pwüng! Ngang üsap süü ngeni ekkewe chón Kaldea.” Nge Irijah esap mochen öüseling ngeni Jeremiah. Nge a fen aressini Jeremiah o emmwenaló i ren ekkewe nöüwiis. 15Iwe, ekkewe nöüwiis ra soong ngeni Jeremiah. Ra wichi o kalapwusei lón imwen Jonathan ewe seketeri, pün ra ewili imwan we ngeni ew imwen kalapwuus.
16Iwe, ra atolonga Jeremiah lón ew ruumwen kalapwuus mi nóm fän pwül ia a nónnóm ie fänsoun langattam. 17Mwirin, King Zedekiah a tiiti Jeremiah o atoowu i me lón kalapwuus. Iwe, ra emmwenato i lón ewe imwen king. Iwe, Zedekiah a eisini Jeremiah lemwónómwón o apasa, “Ifa usun, mi wor ew kapas seni ewe SAMOL?”
Nge Jeremiah a pölüweni o apasa, “Ewer, en kopwe oolong lepöün ewe kingen Babylon.”
18Mwirin, Jeremiah a apasa ngeni King Zedekiah, “Meet tipis ngang üwa föri ngenuk ika ngeni noum kewe nöüwiis ika ngeni ei mwiichen aramas, iei öüwa oturueilong lón kalapwuus? 19Ikkafaiir nöümi kewe soufós ra oosuni ngeni kemi o apasa, ‘Ewe kingen Babylon esap maun ngeni kemi ika ngeni ei fönü’? 20Nge iei en äi samol ewe king, kose mochen kopwe öüseling ngeniei. Kopwe mwüüt ngeniei pwe üpwe uwato äi tungór fän mesom. Kose mochen kosap tiinsäfälieiló ngeni imwen Jonathan ewe seketeri, pwe üte mäló me ikenan.”
21Mwirin, King Zedekiah a atoowu ew öllük fäniten Jeremiah pwe epwe katoolong lón ewe leenien chón mas lón ewe imwen king. Ewe king a pwal öllük pwe repwe ngeni Jeremiah efóch pilawa iteiten rän seni ewe leenien umw pilawa tori an epwe iteló pilawa meinisin seni lón ewe telinimw. Iei popun Jeremiah a nómwóló lón ewe leenien chón mas lón ewe imwen king.
Jeremiah a koturulong lón ew ito
38 Iwe, Shefatiah nöün Mattan we mwän me Kedaliah nöün Pashhur we mwän me Jehukal nöün Shelemiah we mwän pwal Pashhur nöün Malkija we mwän ra rongorong meet Jeremiah a üreni ekkewe aramas meinisin lupwen a apasa, 2“Iei meet ewe SAMOL a apasa: ‘Iö a nómwetiw lón ei telinimw epwe mäló ren ketilas, lengita ika mätter. Nge iö mi fangatä ngeni ekkewe chón Kaldea epwe manaw. I epwe kütta pwisin manawan an epwe manaw.’ 3Pwal iei meet ewe SAMOL a apasa: ‘Ei telinimw epwe fókkun oolong lepöün nöün ewe kingen Babylon mwiichen sounfiu, pün repwe liäpeni.’”
4Mwirin, ekkewe nöüwiis ra apasa ngeni ewe king, “Ei mwän epwe ninniiló. I a ekisaló letipen ekkewe sounfiu mi nóm lón ei telinimw, pwal letipen ekkewe aramas meinisin ren ekkewe mettóch i a apasa ngeniir. Ei mwän esap kütta minne mi mwirinnö fäniten ekkeei aramas, nge i feiengawer.”
5Mwirin, King Zedekiah a pölüweni o apasa, “Nengeni, ätei a nóm lepöümi. Ngang ewe king üsap föri och pwe üpwe üüngeni kemi.”
6Iei popun ra angei Jeremiah o oturalong lón ew ito än Malkija, nöün ewe king we mwän. Ei ito a nóm lón ewe leeni lükün ewe leenien chón mas. Iwe, ra öüräätiw Jeremiah wón sääl lón ewe ito, nge esap wor kólik lón ewe ito pwe móchór chök. Iwe, Jeremiah a kokotiw lón ewe móchór.
7Nge Ebed-Melek, emön re Ethiopia, emön ätelipich mi angang lón ewe imwen king a rongorong pwe ra oturalong Jeremiah lón ewe ito. Iwe, lupwen ewe king a móót lón ewe Asamalapen Benjamin, 8Ebed-Melek a feiliwu seni lón ewe imwen king o apasa ngeni ewe king, 9“Äi samol ewe king, ekkeei mwän ra föri föfför mi fókkun ngaw ren minne ra föri ngeni ewe soufós Jeremiah; pün ra oturalong i lón ewe ito, ia epwe mään echik me ie, pün esap chüen wor mwöngö lón ewe telinimw.”
10Mwirin, ewe king a öllük ngeni Ebed-Melek ewe re Ethiopia o apasa, “Kopwe angei iliik mwän seni ikeei pwe repwe fituk. Iwe, öüpwe üräätä ewe soufós Jeremiah seni lón ewe ito me mwen an epwe mäló.”
11Iei popun, Ebed-Melek a angei ekkewe mwän pwe repwe fiti o a feilló ren ew ruum mi nóm fän ewe leenien iseis pisek öüchchea me lón ewe imwen king. A angei seni ikenan ekkóch minen lóómwun kamwakamwen mangaku me ekkóch üüf mi mes. Iwe, a öüräätiw ekkeei managaku wón sääl ren Jeremiah lón ewe ito. 12Iwe, Ebed-Melek ewe re Ethiopia a apasa ngeni Jeremiah, “Kopwe uwalong fän pöum ekkewe minen lóómwun kamwakamwen mangaku me üüf mi mes pwe repwe cheni ekkewe sääl.” Iwe, Jeremiah a föri iei usun. 13Iwe, ra üräätä Jeremiah ren ekkewe sääl o ra ekiiewu seni lón ewe ito. Iwe, Jeremiah a liwinsäfäl ngeni ewe leenien chón mas o nómwóló ikenan.
Zedekiah a pwal kapas eiis säfäl ngeni Jeremiah
14Mwirin, King Zedekiah a tiiti ewe soufós Jeremiah. A föri pwe Jeremiah epwe tolong me lón ewe öülüngätin leenien tolong me lón ewe imwenfel. Mwirin, ewe king a apasa ngeni Jeremiah, “Ngang üpwe eisinuk och mettóch, nge kosap tükümi seniei och.”
15Iwe, Jeremiah a apasa ngeni Zedekiah, “Ika ngang üpwe pölüweni óm kapas eiis, ifa usun, kopwe niieiló? Ikamwo ngang üpwe öüröürók, en kosap mochen öüseling ngeniei.”
16Nge King Zedekiah a pwon fän ökköpöl ngeni Jeremiah lemwónómwón o apasa, “Mwo manawen ewe SAMOL mi fang ngeni kich ewe ngasangasen manaw, ngang üsap niikeló, üsap pwal atolongók lepöün chókana mi kütta ar repwe angei manawom.”
17Mwirin, Jeremiah a apasa ngeni Zedekiah, “Iei meet ewe SAMOL ewe Kot mi Unusen Manaman, ewe Koten Israel a apasa: ‘Are kopwe fangatä ngeni nöün ewe kingen Babylon kewe meilap, mwirin, en kopwe manaw pwal ei telinimw esap karaló. En me óm famili öüpwe manaw. 18Nge are kosap fangatä ngeni nöün ewe kingen Babylon kewe meilap, ei telinimw epwe oolong lepöün ekkewe chón Kaldea o iir repwe kenaló ei telinimw. Nge en wón inisum kosap tongeni süü seni lepöüür.’ ”
19Iwe, King Zedekiah a apasa ngeni Jeremiah, “Ngang üwa nuokkusiti ekkewe chón Sus mi fen feilló ngeni ekkewe chón Kaldea, pün ekkewe chón Kaldea repwe tongeni atolongaei lepöün ekkewe chón Sus; iwe, iir repwe turunufaseei.”
20Nge Jeremiah a pölüweni o apasa, “Ekkewe chón Kaldea resap atolongók lepöün ekkewe chón Sus. Kopwe älleasochisi ewe SAMOL o föri meet ngang üwa ürenuk. Mwirin, epwe mwirinnö ngenuk o en kopwe manaw. 21Nge are kosap mochen pwe kopwe fangatä; iwe, iei meet ewe SAMOL a pwääri ngeniei pwe epwe fis: 22Ekkewe fefin meinisin mi chüen nómwetiw lón imwom we imwen king repwe etekiwu ren nöün ewe kingen Babylon kewe nöüwiisen sounfiu. Mwirin, ekkana fefin repwe tuutungaw ngenuk o apasa:
‘Chiechiom kana en ka anómwu óm apilükülük wóór ra emmweningawók o ra afangamäk. Lupwen pecheemw ra kokotiw lón móchór, chiechiom kewe ra likitukoló pwe kopwe feiengaw.’
23Pwülüwom kewe meinisin me noum kewe repwe ooló Babylon. Nge en wón inisum kosap tongeni süü seni lepöüür, nge kopwe ooló ren ewe kingen Babylon. Iwe, ei telinimw epwe karaló.”
24Mwirin, Zedekiah a apasa ngeni Jeremiah, “Kosap mwüüt ngeni emön epwe silei usun ach ei asoos fengen, pwe kote mäló. 25Are ekkewe nöüwiis repwe rong pwe ngang üwa kapas ngenuk, nge repwe feitto reemw o apasa, ‘Kopwe üreni keem meet en ka apasa ngeni ewe king pwal meet i a apasa ngenuk. Kosap tükümi seni keem, pwe aite niikeló,’ 26mwirin, en kopwe üreniir, ‘Ngang üwa tungór maaw ngeni ewe king pwe esap tiinsäfälieiló ren imwen Jonathan we pwe üte mäló me ikenan.’ ”
27Mwirin, ekkewe nöüwiis meinisin ra feitto ren Jeremiah o kapas eiis ngeni, nge i a üreniir meinisin minne ewe king a öllük ngeni pwe epwe apasa. Iei popun resap chüen apasa och ngeni, pün esap wor emön a rong minne Jeremiah a ääni asoos ngeni ewe king.
28Iwe, Jeremiah a nómwóló lón ewe leenien chón mas tori ewe rän Jerusalem a ooló.
Taalón Jerusalem
39Iei usun porausen än Jerusalem a ooló. Lón ewe ettiuen ierin mwüün Zedekiah kingen Judah, lón ewe äengolun maram, Nebukadnezzar ewe kingen Babylon fiti unusen nöün mwiichen sounfiu ra feitto Jerusalem o pwellieló fän pisekin maun. 2Iwe, lón ewe ettiuen ränin ewe örüwänüen maram lón ewe engol me ewin ierin mwüün Zedekiah, tittin ewe telinimw a mökkülong. 3Mwirin, nöün ewe kingen Babylon kewe nöüwiis meinisin ra feitto o móótóló lón ewe Asamalen Lukalap. Ikkeei iten ekkewe nöüwiis: Nerkal-Sharezer seni Samkar me Nebo-Sarsekim, emön meilapen nöüwiis, Nerkal-Sharezer, nöün ewe king souöüröür, me ekkewe pwal ekkóch nöüwiis nöün ewe kingen Babylon. 4Iwe, lupwen Zedekiah ewe kingen Judah me ekkewe sounfiu meinisin ra küneer, ra sü. Ra toowu seni ewe telinimw lepwin me lón alen än ewe king we tännipi o pwerewu me lón ewe asamalap lefiilen ekkewe ruu tiit. Iwe, ra keiiló ngeni äwenewenen ewe leemólun Jordan.
5Nge ewe mwiichen sounfiun Kaldea ra tapweriir o ra liäpeni Zedekiah me lón ewe maasiesin Jeriko. Ra liäpeni ätei o uwealó i ren Nebukadnezzar ewe kingen Babylon mi nóm Ribla lón ewe fönü Hamath. Iwe, ewe kingen Babylon a öpwüngaló me ikenan minne epwe fis ngeni Zedekiah. 6Me ikenan lón Ribla, ewe kingen Babylon a niieló nöün Zedekiah kewe mwän nge i mi nennengeniir. A pwal niieló ekkewe aramas tekia meinisin seni Judah. 7Mwirin, a olusawu föün mesen Zedekiah o fööti ngeni sein mi för seni piraas pwe epwe uwealo i ngeni Babylon.
8Iwe, ekkewe chón Kaldea ra kenaló ewe imwen king me imwen ekkewe aramas, ra pwal ataetiw ekkewe tittin Jerusalem. 9Mwirin, Nebuzaradan ewe meilapen chón tümwünü ewe king a uwealó Babylon ekkewe aramas mi nómwetiw lón ewe telinimw, fiti chókewe mi süü ngeni i, pwal ekkewe lussun aramas. 10Nge Nebuzaradan ewe meilapen chón tümwünü ewe king a likitätiw lón ewe fönü Judah ekkóch ekkewe aramas mi wöwingaw, esap wor och mettóchur. Iwe, lón ena fansoun Nebuzaradan a ewiisa ngeniir tännipi me tännipin irän wain pwe repwe tümwünür.
11Iwe, Nebukadnezzar ewe kingen Babylon a ngeni Nebuzaradan ewe meilapen chón tümwünü ewe king ekkeei öllük fänäsengesin Jeremiah: 12“Kopwe angei Jeremiah o tümwünü. Kosap efeiengawa i, nge kopwe föri fänitan ese lifilifil meet i a tungór.” 13Iei popun Nebuzaradan ewe meilapen chón tümwünü ewe king me Nebushazban emön meilapen nöüwiis me Nerkal-Sharezer emön nöüwiis mi lap me ekkewe pwal ekkóch nöüwiis nöün ewe kingen Babylon, 14ra tiinaló chón künö pwe repwe atoowu Jeremiah seni lón ewe leenien chón mas. Iwe, ra anómwu i fän tümwünüen Kedaliah nöün Ahikam we mwän, nge Ahikam nöün Shafan, pwe i epwe eliwinaló Jeremiah ngeni imwan. Iei popun Jeremiah a nóm leiin pwisin aramasan.
15Nge lupwen än Jeremiah a chüen kalapwuus lón ewe leenien chón mas, än ewe SAMOL kapas a tori i o apasa: 16“Kopwe feilló o üreni Ebed-Melek ewe re Ethiopia: ‘Iei meet ewe SAMOL mi Unusen Manaman, ewe Koten Israel a apasa: Ngang üpwe öpwönüwetä äi kewe kapas fänäsengesin äi üpwe awarato feiengaw wón ei telinimw nge sap feiöch. Lón ena fansoun äi kewe kapas repwe pwönüwetä, nge en kopwe küna ren mesom. 17Nge ngang ewe SAMOL üpwe angasók lón ena rän. En kosap oolong lepöün chókewe en ka nuokkusitiir. 18Ngang üpwe amanawók; en kosap mäló ren ketilas, nge kopwe sü pwe kopwe manaw, pwokiten en ka anómwu óm apilükülük wóói, ngang ewe SAMOL üwa osomänetiw.’ ”
Jeremiah a ngasaló
40Iwe, ewe kapas a tori Jeremiah seni ewe SAMOL mwirin än Nebuza-radan ewe meilapen chón tümwünü ewe king a omwusawu i seni kalapwuus me lón Rama. Pün Nebuzaradan a küna Jeremiah me ikenan, nge a fööfö ngeni sein o nóm leiin ekkewe chón ooló meinisin seni Jerusalem me Judah, iir chókewe repwe feilló ngeni Babylon pwe iir chón ooló. 2Lupwen ewe meilapen chón tüwmünü ewe king a küna Jeremiah, a apasa ngeni i, “Ewe SAMOL óm we Kot a öpwüngaló ei feiengaw fäniten ei leeni. 3Iwe, iei ewe SAMOL a awarato ei feiengaw; i a föri usun chök minne a apasa pwe epwe föri. Meinisin ei a fis pwokiten ämi ekkewe aramas öüwa tipis ngeni ewe SAMOL o öüsap älleasochisi i. 4Nge nengeni, ikenäi ngang üwa angasókóló seni ekkewe sein mi nóm wón kumwuchum. Are ka mochen, kopwe feitto o fitieiló Babylon, nge ngang üpwe äfällik. Nge are kosap mochen feilló Babylon; iwe, kosap feilló. Nengeni, unusen ewe fönü a nóm mwom. Kopwe feilló ese lifilifil ia ka mochen feilló ie.” 5Nge me mwen än Jeremiah kul pwe epwe feilló, Nebuzaradan a pwal apasa, “Kopwe liwinsäfäliló ren Kedaliah nöün Ahikam we mwän, nge Ahikam nöün Shafan, ätewe ewe kingen Babylon a filätä pwe i epwe kepinan ekkewe telinimwen Judah. Iwe, kopwe nóm ren ätena leiin ekkewe aramas mi nómwetiw lón ewe fönü, ika, en ka tongeni feilló ese lifilifil ia ka mochen feilló ie.” Mwirin, ewe meilapen chón tümwünü ewe king a ngeni Jeremiah anan mwöngö me och liffang.
Iwe, a mwüüt ngeni pwe epwe feilló. 6Iei popun Jeremiah a feilló ren Kedaliah nöün Ahikam we mwän lón Mizpah o a nónnóm ren ätei leiin ekkewe aramas mi nómwetiw lón ewe fönü.
Kedaliah a ninniiló
7Iwe, ekkewe meilapen mwiichen sounfiun Judah meinisin me nöüür kewe sounfiu mi chüen nóm lemal ra rong pwe ewe kingen Babylon a filätä Kedaliah nöün Ahikam we mwän pwe epwe le kepinan ewe fönü, a pwal ewiisa pwe i epwe nemeni ekkewe mwän me fefin me semiriit mi fókkun wöwingaw me lón ewe fönü, iir chókewe resap ooló Babylon. 8Iei popun ra feitto ren Kedaliah lón Mizpah. Ikkeei iten ekkewe meilapen mwiichen sounfiu mi feitto: Ishmael nöün Nethaniah we mwän, Johanan me Jonathan nöün Kareah kewe mwän, Seraiah nöün Tanhumeth we mwän, nöün Efai kewe mwän ewe re Netofa me Jaazaniah nöün ewe re Maaka, fiti nöüür kewe sounfiu. 9Iwe, Kedaliah nöün Ahikam we mwän, nge Ahikam nöün Shafan, a pwon fän ökköpöl pwe epwe önükünükü ekkewe meilap me nöüür kewe sounfiu. Iwe, a apasa, “Öüsap nuokkus ren ämi öüpwe angang ngeni ekkewe chón Kaldea. Öüpwe póssóló lón ewe fönü o angang ngeni ewe kingen Babylon. Iwe, meinisin epwe mwirinnö fänitemi. 10Pwisin ngang wón inisi üpwe nóm lón Mizpah pwe üpwe tupwuni kemi fän mesen ekkewe chón Kaldea mi feitto reech, nge ämi öüpwe wiisen kinii ekkewe föün irän wain, föün irän leres me föün olif o iseniir lón ämi kewe pöör mi för seni pwül. Iwe, öüpwe imweim lón ekkewe telinimw öüwa angeisäfäliir.”
11Iwe, pwal lupwen ekkewe chón Sus meinisin mi nóm Moab, Ammon, Edom me ekkewe pwal ekkóch fönü ra rong pwe ewe kingen Babylon a likitätiw ekkóch aramas lón Judah o a filätä Kedaliah nöün Ahikam we mwän, nge Ahikam nöün Shafan, pwe epwe nöüür kepina, 12iir meinisin ra poputä le liwinsäfälito seni ekkewe fönü meinisin ia ra toropasaló ie o ra feitto ngeni ewe fönü Judah ren Kedaliah lón Mizpah. Iwe, ra kinii föün irän wain me föün irän leres mi fókkun somwosomwoló.
13Iwe, Johanan nöün Kareah we mwän me ekkewe meilapen sounfiu meinisin mi chüen nóm lemal ra feitto ren Kedaliah lón Mizpah. 14Iwe, ra apasa ngeni, “Ifa usun, kosap silei pwe Baalis nöün chón Ammon we king a tiinato Ishmael nöün Nethaniah we mwän pwe epwe angei manawom?” Nge Kedaliah nöün Ahikam we mwän esap lüküür.
15Mwirin, Johanan nöün Kareah we mwän a apasa ngeni Kedaliah lemwónómwón me lón Mizpah, “Kopwe mwüüt ngeniei pwe üpwe feilló o niieló Ishmael nöün Nethaniah we mwän, nge esap wor emön epwe silei. Pwata itä epwe angei manawom o föri pwe ekkewe chón Sus meinisin mi emwiicheicheto ünükkum repwe toropasóló, nge ekkewe lussun aramasen Judah mi chüen nómwetiw repwe rosoló?”
16Nge Kedaliah nöün Ahikam we mwän a apasa ngeni Johanan nöün Kareah we mwän, “Kosap föri ei sókkun föfför! Meet en ka apasa usun Ishmael esap let.”
41Iwe, lón ewe efisuen maram, Ishmael nöün Nethaniah we mwän, nge Nethaniah nöün Elishama, i emön seni familien ewe king, nge pwal i emön leiin nöün ewe king kewe meilap, a feitto fiti engol chienan mwän ren Kedaliah nöün Ahikam we mwän lón Mizpah. Iwe, lupwen ra mwömwöngö fengen ikenan, 2Ishmael nöün Nethaniah we mwän me ekkewe engol mwän mi fiti i ra üütä o niieló Kedaliah nöün Ahikam we mwän, nge Ahikam nöün Shafan ren ketilas. Iir ra niieló ewe emön ewe kingen Babylon a filätä pwe epwe kepinan ewe fönü. 3Ishmael a pwal niieló ekkewe chón Sus meinisin mi nóm ren Kedaliah lón Mizpah, pwal ekkewe sounfiun Kaldea mi nóm ikenan.
4Iwe, lón ewe rän mwirin än Kedaliah a ninniiló, me mwen än emön epwe silei usun, 5a wor waliik mwän mi räisööló ölüseer, mi kamwei üfeer o pwisin ekinasa inisiir, ra feitto seni Shekem, Shilo me Samaria o uweato ar asóren mwöngö me appach mi pwokkus ren imwen ewe SAMOL we. 6Nge Ishmael nöün Nethaniah we mwän a feiliwu seni Mizpah pwe epwe souniir. Iwe, a fätäl nge kechiw. Iwe, lupwen a churiir, a apasa, “Öü feitto öüpwe nengeni meet a fis ngeni Kedaliah nöün Ahikam we mwän!” 7Iwe, lupwen ra tolong lón ewe telinimw, Ishmael nöün Nethaniah we mwän me ekkewe mwän mi fiti ra niieló ekkewe mwän o otururolong lón ew chönüttu. 8Nge engol me leiir ra apasa ngeni Ishmael, “Kosap niikeemiló! A wor äm föün wiit me parli, äm noppwuk me chönün chunen aia aopaló lón ew mälämäl.” Iei popun Ishmael a likitiireló o esap niireló fiti ekkewe ekkóch. 9Iwe, ewe chönüttu ia Ishmael a oturalong ie soomän ekkewe mwän i a niireló fiti soomän Kedaliah, iei ew chönüttu mi fókkun wätte, ewe King Asa a tuuw pwe och an leenien eppet lupwen Baasha ewe kingen Israel a maun ngeni. Iwe, iei Ishmael nöün Nethaniah we mwän a amasowa ren soomä.
10Mwirin, Ishmael a liäpeni ekkewe lussun aramas meinisin mi nóm lón Mizpah - nöün ewe king kewe föpwül fiti ekkewe pwal ekkóch aramas meinisin mi nómwetiw ikenan, iir ekkewe Nebuzaradan ewe meilapen chón tümwünü ewe king a filätä Kedaliah nöün Ahikam we mwän pwe epwe nemeniir. Ishmael nöün Nethaniah we mwän a liäpeniir o emmweniireló pwe repwe feilló ngeni fönüwen ekkewe chón Ammon.
11Nge lupwen Johanan nöün Kareah we mwän me ekkewe meilapen mwiichen sounfiu meinisin mi fiti i ra rong usun ekkewe föfför mi ngaw meinisin Ishmael nöün Nethaniah we a föri, 12ra angei nöüür kewe aramas meinisin o feilló pwe repwe maun ngeni Ishamel nöün Nethaniah we mwän. Iwe, ra tori Ishmael me órun ewe nóómwun kólik mi wätte lón Kibeon. 13Iwe, lupwen ekkewe aramas meinisin Ishmeal a liäpeniir ra küna Johanan nöün Kareah we mwän me ekkewe meilapen mwiichen sounfiu mi fiti i, ra fókkun pwapwa. 14Mwirin, ekkewe aramas meinisin Ishmael a liäpeniir me lón Mizpah ra kul o feilló ren Johanan nöün Kareah we mwän. 15Nge Ishmael nöün Nethaniah we mwän me chienan kewe walümön mwän ra süüló seni Johanan o süü ngeni ekkewe chón Ammon.
Süüló ngeni Egypt
16Mwirin, Johanan nöün Kareah we mwän me ekkewe meilapen mwiichen sounfiu meinisin mi fiti i ra emmwenaló ekkewe aramasen Mizpah meinisin mi chüen manaw, iir ekkewe aramas Johanan a angeisäfälir seni Ishmael nöün Nethaniah we mwän mwirin än Ishmeal a niieló Kedaliah nöün Ahikam we mwän - ikkeiir ekkewe sounfiu, ekkewe fefin me semiriit me ekkewe nöüwiisen lón imwen king i a angeisäfälir seni Kibeon. 17Iwe, ra feilló o köüüló lón Keruth Kimham arap ngeni Bethlehem, pün ra ekiekin feilló Egypt, 18pwe repwe süü seni ekkewe chón Kaldea. Iir ra nuokkusiti ekkewe chón Kaldea pwokiten än Ishmael nöün Nethaniah we mwän a niieló Kedaliah nöün Ahikam we mwän ätewe ewe kingen Babylon a filätä pwe epwe kepinan ewe fönü.
42 Mwirin, ekkewe meilapen mwiichen sounfiu meinisin, pwal pacholong Johanan nöün Kareah we mwän me Jezaniah nöün Hoshaiah we mwän, pwal ekkewe aramas meinisin seni ekkewe mi kis tori ekkewe mi lap ra feitto 2ren ewe soufós Jeremiah o apasa ngeni, “Kose mochen rongorong ngeni ämi ei tungór o kopwe iótek ngeni ewe SAMOL óm we Kot fän item äm meinisin ekkewe lussun mi chüen manaw. Pün usun en ka pwisin küna, pwe äm aia chómmóng melóóm, nge ikenäi äm aia chök chóókükkün. 3Kopwe iótek pwe ewe SAMOL óm we Kot epwe üreni keem ia äm aipwe feilló ie pwal meet äm aipwe föri.”
4Iwe, ewe soufós Jeremiah a pölüweni o apasa, “Ngang üwa rongorong minne öüwa apasa. Ngang üpwe fókkun iótek ngeni ewe SAMOL ämi we Kot usun minne ämi öüwa tungór. Iwe, ngang üpwe üreni kemi meinisin minne ewe SAMOL epwe apasa nge üsap tükümüaló och seni kemi.”
5Mwirin, ra apasa ngeni Jeremiah, “Amwo ewe SAMOL epwe emön chón pwärätä mi let o ölükülük an epwe üüngeni keem are äm aisap föri pwüngün meinisin minne ewe SAMOL óm we Kot a tiin ngenuk pwe kopwe üreni keem. 6Ese lifilifil ika minne epwe apasa epwe mwirinnö ngeni keem ika esap, nge äm aipwe chök fókkun älleasochisi ewe SAMOL ach we Kot i ewe aia tiinukoló ren fän äm tungór, pün äm aipwe feiöch are aipwe älleasochisi ewe SAMOL ach we Kot.”
7Iwe, engol rän mwirin, ewe kapas seni ewe SAMOL a tori Jeremiah. 8Iei popun, Jeremiah a köörato Johanan nöün Kareah we mwän me ekkewe meilapen mwiichen sounfiu meinisin mi fiti, pwal ekkewe aramas meinisin seni ekkewe mi kis tori ekkewe mi lap. 9Iwe, a apasa ngeniir, “Iei meet ewe SAMOL, ewe Koten Israel, i ewe ämi öüwa tiinieiló ren pwe üpwe uweei ämi tungór ngeni a apasa: 10‘Are öüpwe chök nómwetiw lón ei fönü, ngang üpwe öüüwkemiitä nge üsap ataakemiitiw. Ngang pwe fótukikemiitiw, nge üsap üttikemiitä, pün ngang üwa letipeta ren ewe feiengaw ngang üwa efeiengawa ngeni kemi. 11Öüsap nuokkusiti ewe kingen Babylon, ämi öüwa nuokkusiti iei. Öüsap nuokkusiti i, ewe SAMOL a osomänetiw, pün ngang üwa fiti kemi o üpwe amanawa kemi o angasa kemi seni lepöün.’ 12‘Ngang üpwe pwääri äi ümöümöch ngeni kemi pwe ewe kingen Babylon epwe pwal ümöümöch ngeni kemi o mwüüt ngeni kemi pwe öüpwe nómwetiw lón fönüwemi.’
13“Nge are öüpwe apasa, ‘Äm aisap nómwetiw lón ei fönü,’ pwe öüsap mochen öüseling ngeni mwelien ewe SAMOL ämi we Kot, 14pwal are öüpwe apasa, ‘Apwi, äm aipwe feilló o nónnóm lón Egypt, ia esap tori keem maun me ie, aisap pwal rong tikin rappwan maun, ika echiken mwöngö;’ 15mwirin, öüpwe rongorong än ewe SAMOL kapas ämi ekkewe lussun chón Judah mi chüen manaw. Iei meet ewe SAMOL mi Unusen Manaman, ewe Koten Israel a apasa: ‘Are öüwa ouucho lón ämi ekiek pwe öüpwe feilló Egypt pwe öüpwe rewilipósóló ikenan, 16mwirin, ewe ketilasen maun ämi öüwa nuokkusiti epwe efeiengawa kemi me ikenan, nge ewe lengita öüwa öüreki usun epwe tapweló mwirimi lón Egypt. Iwe, öüpwe mäló me ikenan. 17Iei usun minne epwe fis ngeni chókana meinisin mi ouucho lón ar ekiek pwe repwe feilló Egypt pwe repwe rewilipósóló ikenan. Repwe mäló ren ketilasen maun, lengita me mätter. Esap wor emön me leiir epwe manaw ika süü seni ewe feiengaw ngang üpwe awarato wóór.’ 18Pün iei meet ewe SAMOL mi Unusen Manaman, ewe Koten Israel a apasa: ‘Usun äi soong me lingeringer a niitiw wón chókana mi nóm lón Jerusalem, iei usun äi soong epwe pwal niitiw wóómi lupwen öüpwe feilló Egypt. Aramas repwe ääni kemi och minen óttek me eniweniw, och minen äneänengaw me turunufas. Iwe, ämi öüsap künasäfäli ei fönü Judah.’
19“Ämi ekkewe lussun aramasen Judah mi chüen manaw, ewe SAMOL a fen üreni kemi, ‘Öüsap feilló Egypt.’ Öüpwe fókkun silei enletin pwe ngang üwa ngeni kemi ei kapasen fön ikenäi. 20Pün ämi öüwa likotupwutupw lupwen öüwa tiinieiló ren ewe SAMOL ach we Kot o apasa, ‘Kopwe iótek ngeni ewe SAMOL äm we Kot fäniteem. Mwirin, kopwe üreni keem meinisin minne i a apasa, nge äm aipwe föri.’ 21Iwe, ikenäi ngang üwa üreni kemi meet i a wesewesen apasa, nge ämi öüwa chök chüen älleasolap ngeni ewe SAMOL ämi we Kot lón ekkewe mettóch meinisin i a tiini ngeniei pwe üpwe üreni kemi. 22Iei popun, iei öüpwe fókkun silei enletin pwe ämi öüpwe mäló ren ketilasen maun, lengita me mätter me lón ewe leeni ia öüwa mochen pwe öüpwe feilló pwe öüpwe rewilipósóló ie.”
43 Iwe, lupwen Jeremiah a wes le üreni ekkewe aramas meinisin ekkewe kapas alon ewe SAMOL ar we Kot - meinisin minne ewe SAMOL a tiin ngeni pwe epwe üreniir, 2Azariah nöün Hoshaiah we mwän me Johanan nöün Kareah we mwän, pwal ekkewe mwän mi tunosikesik meinisin ra apasa ngeni Jeremiah, “En ka kapas chofona. Ewe SAMOL äm we Kot esap tiinuk pwe kopwe apasa ngeni keem, ‘Öüsap fókkun feilló Egypt pwe öüpwe rewilipósóló ikenan.’ 3Nge Baruk nöün Neriah we mwän a peseek pwe kopwe üüngeni keem pwe kopwe atolonga keem lepöün ekkewe chón Kaldea, pwe repwe niikemiló ika uweikeemiló pwe aipwe ooló Babylon.”
4Iei popun, Johanan nöün Kareah we mwän me ekkewe meilapen mwiichen sounfiu meinisin, pwal ekkewe aramas meinisin ra älleasolap ngeni än ewe SAMOL öllük pwe repwe chök nómwetiw lón ewe fönü Judah. 5Nge Johanan nöün Kareah we mwän me ekkewe meilapen mwiichen sounfiu meinisin ra emmwenaló ekkewe lussun aramasen Judah meinisin mi fen liwinsäfäl seni ekkewe mwüü meinisin ia ra toropasfeil ie pwe repwe nóm lón ewe fönü Judah. 6Ra pwal emmwenaló ekkewe mwän meinisin, ekkewe fefin me ekkewe semiriit, pwal nöün ewe king kewe föpwül Nebuzaradan ewe meilapen chón tümwünü ewe king a likitiiretiw ren Kedaliah nöün Ahikam we mwän, nge Ahikam nöün Shafan. Ra pwal uwealó ewe soufós Jeremiah me Baruk nöün Neriah we mwän. 7Iei popun ra tolong Egypt fän ar älleasolap ngeni ewe SAMOL o ra feilló tori Tahpanes.
8Lupwen ra nóm lón Tahpanes, än ewe SAMOL kapas a tori Jeremiah o apasa ngeni: 9“Kopwe angei ekkóch faaw mi föümmóng o ireereló lón ewe pwülüpar fän föün ewe aal mesen asamalapen imwen Farao we mi nóm lón Tahpanes, nge ekkewe chón Sus repwe nennengenuk. 10Mwirin, kopwe apasa ngeniir, ‘Iei meet ewe SAMOL mi Unusen Manaman, ewe Koten Israel a apasa: Nengeni, ngang üpwe tiiti neii we chón angang Nebukadnezzar ewe kingen Babylon. Iwe, ngang üpwe anómwu an leenien móótun king wón ekkeei faaw ngang üwa ireeretiw ikeei; i epwe pwal emeresaló imwan imwen king imw managaku aseer. 11I epwe feitto o maun ngeni Egypt, o epwe awarato mäló ngeni chókana mi feil ngeni ar repwe mäló, epwe liäpeni chókana mi feil ngeni ar repwe ooló, epwe pwal niieló ren ketilasen maun chókana mi feil ngeni ar repwe mäló ren ketilasen maun. 12I epwe kenaló ekkewe imwen fel än ekkewe koten Egypt. I epwe kenaló ar kewe imwenfel o uwealó ar kewe uluulun önümwäl. Usun emön chón masen siip a äfitti üfan ngeni inisin, iei usun i epwe äfitti Egypt ngeni inisin o feilló seni ikenan nge esap wor och feiengaw epwe tori. 13I epwe ömökkü ekkewe üür faaw mi pin mi nóm lón ewe imwenfelin akkar lón Egypt, epwe pwal kenaló än ekkewe koten Egypt kewe imwenfel.’ ”
Feiengaw pwokiten fel ngeni uluulun önümwäl
44 Iei ewe kapas a tori Jeremiah fänäsengesin ekkewe chón Sus meinisin mi nónnóm lón Egypt soosotiw - lón Mikdol, Tahpanes me Memfis - pwal lón Egypt soosotä: 2Iei meet ewe SAMOL mi Unusen Manaman, ewe Koten Israel a apasa: “Ämi öüwa küna ewe feiengaw mi lapalaap ngang üwa awarato wón Jerusalem pwal wón ekkewe telinimwen Judah meinisin. Ikenäi ekkewe telinimw ra pöön o wiliti ioien faaw. 3Ra taaló pwokiten ekkewe aramas mi nóm lóór ra föri föfför mi ngaw. Iir ra asoongaei ren ar keni appach mi pwokkus, pwal ren ar fel ngeni pwal ekkóch kot iir resap sissiler, pwal ämi kewe leewo resap pwal sissiler. 4Ngang üwa enliwini fän chómmóng le tiinaló reer neii kewe chón angang ekkewe soufós pwe repwe apasa ngeniir, ‘Öüsap föri ei sókkun föfför mi enniopwut ngang üwa opwut!’ 5Nge iir resap öüseling ika älleasochis. Iir resap kul seni ar kewe föfför mi ngaw, resap pwal ükütiw le keni appach mi pwokkus ngeni pwal ekkóch kot. 6Iei minne äi lingeringer me äi soong ra säsewu wón ekkewe telinimwen Judah me ekkewe alen Jerusalem o üwa föri pwe ra taatakis o pöönüló usun a fis ikenäi.
7“Iwe, iei meet ewe SAMOL Kot mi Unusen Manaman, ewe Koten Israel a apasa: Pwata öüwa pwisin awarato ei sókkun feiengaw wóómi ren ämi ääraló seni lón Judah ekkewe mwän me fefin, ekkewe semiriit me mönükól, nge öüsap likiti emön lussun mi chüen manaw? 8Pwata öüwa asoongaei ren meet pöümi ra föri, ren ämi keni appach mi pwokkus ngeni pwal ekkóch kot me lón Egypt ewe ia öüwa feilló ie pwe öüpwe nónnóm? Ren ei, öüpwe pwisin efeiengawa kemi o föri pwe ämi öüpwe och minen óttek me itengaw me leiin chón ekkewe mwüü meinisin wón fönüfan. 9Ifa usun, öüwa möllükaló ekkewe föfför mi ngaw ämi kewe leewo me ekkewe king me kiwiinen Judah ra föri, pwal ekkewe föfför mi ngaw ämi me pwülüwemi kewe öüwa föri me lón ewe fönü Judah pwal lón ekkewe alen Jerusalem? 10Tori ikenäi, öüsap pwisin etekisóna kemi ika pwääri ämi meninitiei, öüsap pwal älleasochisi äi kewe öllük me pwüüng ngang üwa isettiw mwemi me ämi kewe leewo.
11Iei minne, iei meet ngang ewe SAMOL mi Unusen Manaman, ewe Koten Israel üwa apasa: Nengeni, ngang üpwe äsepa wón mesei ngeni kemi pwe üpwe üüngeni kemi, pwe üpwe arosaló chón Judah meinisin. 12Ngang üpwe niieló ekkewe lussun chón Judah mi chüen manaw, iir chókewe mi ouucho lón ar ekiek pwe repwe feilló Egypt o rewilipósóló ikenan. Iir meinisin repwe rosoló me lón Egypt. Iir repwe mäló ren ketilas lón maun ika repwe mäló ren lengita. Seni ekkewe mi kis tori ekkewe mi lap, repwe mäló ren ketilas lón maun ika ren lengita. Aramas repwe ääni kemi och minen óttek me eniweniw, och minen äneänengaw me turunufas. 13Ngang üpwe öpwüngü chókana mi nóm lón Egypt ren ketilas lón maun, ren lengita me mätter, usun äi öpwüngü chón Jerusalem. 14Esap wor emön me leiin ekkewe lussun aramas mi chüen manaw me leiin chón Judah mi fen feilló pwe repwe nónnóm lón Egypt epwe sü ika manaw ika liwiniti ewe fönü Judah, ewe fönü ra pwositi pwe repwe liwinsäfäliti o nónnóm ie. Pün resap liwinsäfäl, chiilón chök ekkóch chóisä.”
15Mwirin, ekkewe mwän meinisin mi silei pwe pwülüwer kewe ra keni appach mi pwokkus ngeni pwal ekkóch kot, pwal ekkewe fefin meinisin mi nóm lón ewe ótun me ekkewe aramas meinisin mi nónnóm lón Pathros lón ewe fönü Egypt, iir ew mwiichen aramasen Judah mi chómmóng, ra apasa ngeni Jeremiah, 16“Äm aisap öüseling ngeni ewe poraus en ka apasa ngeni keem lón iten ewe SAMOL! 17Äm aipwe chök fókkun föri meinisin minne äm aia apasa pwe aipwe föri. Äm aipwe keni appach mi pwokkus ngeni ewe Kiwiinen Läng o niinätiw asóren wün ngeni i usun chök äm me äm kewe leewo, pwal äm kewe king me nöüüm kewe nöüwiis aia fen föfföri me lón ekkewe telinimwen Judah pwal lón ekkewe alen Jerusalem. Pün lón ena fansoun, a wor chómmóng eneem mwöngö, äm aia feffeitä, o esap wor och feiengaw a tori keem. 18Nge seni ewe fansoun äm aia ükütiw le keni appach mi pwokkus ngeni ewe Kiwiinen Läng o niinätiw asóren wün ngeni i, äm aia osupwangen mettóch meinisin, nge aramas ra mäló ren ketilas lón maun me lengita.”
19Iwe, ekkewe fefin ra pwal sópwetä le apasa, “Ifa usun, ka ekieki pwe lupwen äm aia keni appach mi pwokkus ngeni ewe Kiwiinen Läng o niinätiw asóren wün ngeni o föri keik usun uluulun ewe önümwäl, nge pwülüwem kewe resap silei usun o älisi keem?”
20Mwirin, Jeremiah a apasa ngeni ekkewe aramas meinisin, ekkewe mwän fengen me ekkewe fefin mi ääni ei sókkun pölüwen ngeni, 21“Ifa usun, ewe SAMOL esap chechchemeni o ekieki usun pwe ämi me ämi kewe leewo, ämi kewe king me nöümi kewe nöüwiis me ekkewe aramasen ewe fönü Judah öüwa keni appach mi pwokkus me lón ekkewe telinimwen Judah pwal lón ekkewe alen Jerusalem? 22Lupwen ewe SAMOL esap chüen tongeni engngiló ngeni ämi kewe föfför ingaw me ekkewe mettóch mi enniopwut ämi öüwa föri, i a föri pwe fönüwemi a wiliti och minen óttek me ew fönü mi ta o pöön esap chüen wor aramas lón, usun a fis ikenäi. 23Pwokiten ämi öüwa keni appach mi pwokkus o tipis ngeni ewe SAMOL o öüsap älleasochisi i ika föri pwüngün an kewe öllük ika an kewe pwüüng ika an kewe pwon, iei popun ei feiengaw a tori kemi, usun ämi öüwa pwisin küna.”
24Mwirin, Jeremiah a pwal apasa ngeni ekkewe aramas, pacholong ekkewe fefin, “Öüpwe rong ewe kapas än ewe SAMOL, ämi ekkewe aramasen Judah meinisin mi nóm lón ei fönü Egypt. 25Iei meet ewe SAMOL mi Unusen Manaman, ewe Koten Israel a apasa: Ämi me pwülüwemi kewe öüwa pwääraló ren ämi kewe föfför meet öüwa ääni pwon lupwen öüwa apasa, ‘Äm aipwe fókkun öpwönüwetä äm kewe pwon pwe aipwe keni appach mi pwokkus me niinätiw asóren wün ngeni ewe Kiwiinen Läng.’
“Ina pwata öüpwe eneen le föri meet öüwa ääni pwon! Öüpwe öpwönüwetä ämi pwon! 26Nge öüpwe rongorong ewe kapas än ewe SAMOL, ämi ekkewe chón Sus meinisin mi nónnóm lón ei fönü Egypt: ‘Ngang üwa ökköpöl itei mi lapalaap,’ ewe SAMOL a apasa, ‘pwe esap wor emön chón Judah mi nóm lón unusen ei fönü Egypt epwe föüni itei ika ääniei ökköpöl o apasa, “Mwo manawen ewe SAMOL KOT.” 27Pün ngang üwa mammasa äi üpwe atooto wóómi feiengaw, nge sap feiöch. Ämi ekkewe chón Sus meinisin mi nóm lón ei fönü Egypt öüpwe mäfeiengaw ren ketilas lón maun pwal ren lengita tori ämi meinisin öüpwe rosoló. 28Chókana mi süü seni ar repwe mäló ren ketilas lón maun o liwin seni ei fönü Egypt ngeni ewe fönü Judah repwe fókkun chókükkün. Mwirin, unusen ekkewe lussun chón Judah mi chüen manaw mi feitto o nónnóm lón ei fönü Egypt repwe silei ika än iö kapas a pwönüwetä - äi ika ar.
29“ ‘Mwirin, epwe iei ew esissil ngeni kemi pwe ngang üpwe öpwüngü kemi me lón ei leeni,’ ewe SAMOL a osomänetiw, ‘pwe ämi öüpwe silei pwe äi kewe kapasen äi üpwe efeiengawa kemi repwe fókkun pwönüwetä.’ 30Iei meet ngang ewe SAMOL üwa apasa: Ngang üpwe atolonga lepöün Farao Hofra ewe kingen Egypt chón opwutan kewe mi kütta ar repwe angei manawan, usun chök äi atolonga Zedekiah ewe kingen Judah lepöün chón opwutan we Nebukadnezzar ewe kingen Babylon, i a kütta an epwe angei manawan.’ ”
Ew poraus fäniten Baruk
45Lón ewe örüwänüen ierin mwüün Jehoiakim nöün Josiah we mwän ewe kingen Judah, iei meet ewe soufós Jeremiah a üreni Baruk nöün Neriah we mwän mwirin än ätei Baruk a makkei lón echö taropwe ekkewe kapas meinisin Jeremiah a niwoowomönü ngeni. Jeremiah a apasa: 2“Iei meet ewe SAMOL, ewe Koten Israel a apasa ngenuk, en Baruk: 3En ka apasa, ‘Feiengawei! Pün ewe SAMOL a apachätä letipeta wón äi metek; ngang üwa mölüülü ren äi ngüüngü o üsap küna kinamwe.’ ” 4Iwe, ewe SAMOL a üreni Jeremiah, “Kopwe apasa ngeni Baruk: ‘Iei meet ewe SAMOL a apasa: Nengeni, ngang üpwe ataetiw meet ngang üwa fen öüüwetä o üpwe üttäätä meet ngang üwa fen fótukätiw me leemelen ewe fönü. 5Ifa usun, ka kütta mettóch mi lapalaap pwisin fänitom? Kosap kütteer. Pün nengeni, ngang üpwe awarato feiengaw wón aramas meinisin, ngang ewe SAMOL üwa osomänetiw, nge ekis meinisin ia en kopwe feilló ie ngang üpwe mwüüt ngenuk manawom pwe epwe usun chök liapom lón maun’ ”
Ew poraus fänäsengesin Egypt
46Iei än ewe SAMOL kapas a tori ewe soufós Jeremiah fänäsengesin chón ekkewe mwüü:
2Iei ewe poraus fänäsengesin ewe mwüün Egypt:
Ei poraus a kapasen üüngeni nöün Farao Neko ewe kingen Egypt mwiichen sounfiu ra kuf ren Nebukadnezzar ewe kingen Babylon lón ar maun lón Karkemis mi nóm órun ewe chaanpwuupwu Eufreitis lón örüwänüen ierin mwüün Jehoiakim nöün Josiah we mwän ewe kingen Judah:
3“Öüpwe amollätä ämi kewe eppetin feiengaw lón maun, ekkewe mi wätte me ekkewe mi kükkün o feilló ngeni maun!
4Öüpwe amollätä le riietä fööfön ekkewe óris, ämi ekkewe sounfiu, öüpwe töötä wón nöümi kewe óris! Öüpwe etettelikemi fän imwemi akkaw! Öüpwe emmisi wókumi siles o pippisekitä ämi pisekin maun!
5Meet ngang üwa küna? Ewe mwiichen sounfiu ra sü ren ar rüükö, nöüür kewe sounfiu mi pwora ra kuf. Iir ra mwittir le sü, nge resap nesäfäl, iwe, a wor nuokkus wätte ünükküür meinisin,” ewe SAMOL a osomänetiw.
6“Ekkewe mi mwittir resap tongeni sü, pwal ekkewe mi pöchökkül resap tongeni süüló. Ra chepetek o turuló me lón ewe fönü efeng órun ewe chaanpwuupwu Eufreitis.
7Iö ei a pwootä usun kólikin lón ewe chaanpwuupwu Nail, usun ekkewe chaanpwuupwu kólikin lóór ra säsewu wón fönü?
8Iei ewe mwiichen sounfiun Egypt a pwootä usun ewe chaanpwuupwu Nail, usun ekkewe chaanpwuupwu kólikin lóór ra säsewu wón fönü. I a tunosikesik le apasa, ‘Ngang üpwe pwootä o pwölüweló fönüfan; ngang üpwe ataeló ekkewe telinimw o niieló ekkewe aramasen lóór.’
9Ämi ekkewe sounfiu mi waawa óris öüpwe säpuropur ngeni maun! Ämi ekkewe chón waawa wóóken, öüpwe emwittiri kemi! Ämi ekkewe sounfiu mi pwora, öüpwe karisiló - ämi ekkewe sounfiu seni Ethiopia me Put mi uwei ämi kewe eppetin feiengaw lón maun, ämi ekkewe sounfiu seni Lydia mi nöünöü kewe esefich.
10Nge ena rän ina ränin ewe Samol, ewe SAMOL mi Unusen Manaman - epwe ew ränin an epwe ngeni chón opwutan kana chappen ar tipis, ew ränin an epwe öpwüngüür. Ewe ketilas epwe kasomw tori an epwe möt, tori an epwe äwesi an kaaka ren an wün chcha. Pün ewe Samol, ewe SAMOL mi Unusen Manaman epwe ääni ew asór me lón ewe fönü efeng órun ewe chaanpwuupwu Eufreitis.
11En föpwülün Egypt, kopwe feittä Kilead o angang óm tóóf. Nge a lamwotongaw óm achómmónga óm säfei, pün resap echikarók.
12Chón ekkewe mwüü repwe rongorong usun óm sääw; óm siö epwe ouraló fönüfan. Emön sounfiu epwe chepetek wón pwal emön; iwe, iir me rüwömön repwe turuppöküló.”
13Iei ewe poraus ewe SAMOL a aporausa ngeni ewe soufós Jeremiah fänäsengesin än Nebukadnezzar ewe kingen Babylon epwe war pwe epwe maun ngeni Egypt:
14“Öüpwe esilefeili ei poraus lón Egypt, o arongafeili lón Mikdol; öüpwe pwal esilefeili lón Memfis me Tahpanes: ‘Öüpwe üütä o amollakemiitä, pün ewe ketilasen maun epwe niieló chókana mi nóm pwellin ünükkümi.’
15Pwata nöümi kewe sounfiu mi pwora repwe sü lón ar nuokkus? Resap tongeni üütä pün ewe SAMOL epwe tiiniiretiw.
16Iir repwe chök ekkeliwin le chepetek; repwe turuló emön wón pwal emön. Iwe, iir repwe ürä fengen lefiiler: ‘Öüsipwe üütä, sipwe liwinsäfäliló ren poputän aramasach me poputän fönüwach, sipwe süüló seni ewe ketilas nöün ewe chón eriäfföwü kich.’
17Iwe, ekkana sounfiu repwe apasa lupwen repwe nóm lón poputän fönüwer, ‘Farao ewe kingen Egypt i emön mi osommóng le tunosikesik; i a sipelük me lükün an fansoun fich.’
18Ngang ewe King, itei ewe SAMOL mi Unusen Manaman üwa apasa, ‘Mwo manawei, epwe wor emön epwe feitto, epwe tekia usun ewe chuuk Tabor me leiin ekkewe chuuk, epwe pwal usun ewe chuuk Karmel mi nóm arosset.
19Ämi ekkewe mi nóm lón Egypt, öüpwe amollätä le önükünükü pisekimi pün öüpwe ooló, pün Memfis epwe pöönüló, epwe wiliti ew leeni mi taatakis esap wor emön aramas epwe nóm lón.
20Egypt a wewe ngeni emön kowu mi fókkun mwirinnö, nge emön kilisoon kowu a feitto seni efeng pwe epwe küüw.
21Nöün Egypt kewe sounfiu i a mööniir ra usun chök liälifföön kowu mi öümanaw. Pwal iir repwe kul o süüló, resap pöchökkül le üüngeni ewe maun, pün ränin ar feiengaw a wareto wóór, iei ewe fansoun fäniten ar repwe köpwüng.
22Egypt epwe isiis usun emön serepenit mi sü nge isiis, lupwen chón opwutan kewe repwe karisito fän nöüür mwiichen sounfiu; iir repwe maun ngeni fän nöüür kouk, usun aramas ra pöküpök irä.
23Iir repwe pöküwetiw ekkewe aramasen Egypt usun irän lón wöllap,” ewe SAMOL a osomänetiw, “inamwo are a malüül. Pün iir ra fókkun chómmóng lap seni ekkewe liffichimas, resap tongeni lea.
24Ewe föpwülün Egypt epwe sääw, pün epwe oolong lepöün ekkewe aramas seni efeng.”
25Iwe, ewe SAMOL mi Unusen Manaman, ewe Koten Israel a pwal apasa: “Ngang üpwe awarato köpwüng wón Amon ewe koten Thebes, wón Farao, wón Egypt me an kewe kot me an kewe king, pwal wón chókana mi anómwu ar apilükülük wón Farao. 26Ngang üpwe atolonger lepöün chókana mi kütta ar repwe angei manawer, lepöün Nebukadnezzar ewe kingen Babylon me nöün kewe meilapen sounfiu. Nge lón ekkóch fansoun me mwirin, epwe worsäfäl aramas lón Egypt usun lón ekkewe fansoun lóóm,” ewe SAMOL a osomänetiw.
27“Öüsap nuokkus ämi mwirimwirin Jakob neii chón angang; öüsap rüükö ämi chón Israel. Ngang üpwe fókkun amanawakemiiwu seni lón ewe fönü toowaw, ngang üpwe amanawa kemi seni ewe fönü ia öüwa ooló ie. Epwe worsäfäl än ekkewe mwirimwirin Jakob kinamwe me nónnómöch, nge esap wor emön epwe eniwokkusur.
28Öüsap nuokkus ämi mwirimwirin Jakob neii chón angang; pün ngang üwa fitikemi,” ewe SAMOL a osomänetiw. “Inamwo ika ngang üpwe unusen arosaló chón ekkewe mwüü meinisin ia ngang üpwe ösüükemiiló ie pwe öüpwe ooló, nge ngang üsap unusen arosakemiiló. Ngang üpwe ääni köpwüngün emiriit ngeni kemi nge fän öpwüngüwen; pün ngang üsap chök likitikemiiló äi üsap öpwüngü kemi.”
Ew poraus usun ekkewe chón Filistia
47 Iei än ewe SAMOL kapas a tori ewe soufós Jeremiah fänäsengesin ekkewe chón Filistia me mwen än Farao a maun ngeni Kaza:
2Iei meet ewe SAMOL a apasa: “Nengeni, ekkewe pwuupwun kólik mi pwuummóng ra pwuuto seni efeng; repwe wiliti ew öüt mi pwuufeil. Repwe säsewu o pwölüweló ewe fönü me meinisin minne a nóm lón, epwe pwal pwölüweló ekkewe telinimw me chókana mi nónnóm lóór. Ekkewe aramas repwe pwupwuchöör ren ar rüükö; nge meinisin mi imweim lón ewe fönü repwe ngüüngüres,
3lupwen repwe rongorong chopwuchopwun pachapachen ekkewe óris, ren ökürangen wään ekkewe chón opwuter wóókenin maun me kitüüngün willen ekkewe wóóken. Ekkewe saam resap kulsäfäl pwe repwe älisi nöüür kewe semiriit; pöüür repwe chök ititiw.
4Pün a war ewe fansoun pwe ekkewe chón Filistia meinisin repwe rosoló, pwal ekkewe lussun aramas mi chüen manaw o tongeni älisi Tayer me Sidon repwe rosoló. Pün ngang ewe SAMOL üpwe arosaló ekkewe chón Filistia, ekkewe lussun aramas mi chüen manaw seni ewe fönü Kriit.
5Chón Kaza repwe räisööló meeten mökürer lón ar letipeta; chón Ashkelon repwe chök fanafanaló. Ämi ekkewe lussun aramas mi chüen manaw me lón ewe maasies, epwe ifa üküükün langattamen fansoun ämi öüpwe pwisin ekinasa kemi ren ämi letipeta?”
6Ämi öüwa apasa, “ ‘Feiengawem, en nöün ewe SAMOL ketilas, epwe ifa üküükün langattamen fansoun óm kopwe ninni tori óm kopwe asöösö? Kopwe liwinsäfälilong lón tükütükum; kopwe ükütiw o fanafanaló.’
7Nge epwe ifa usun än ewe ketilas epwe tongeni asöösö, are ngang ewe SAMOL üwa öllük ngeni pwe epwe ninni, are ngang üwa osomänetiw ngeni pwe epwe maun ngeni Ashkelon me ekkewe fönü mi nóm arosset?”
Ew poraus usun Moab
48 Iei ewe poraus fänäsengesin Moab:
Iei meet ewe SAMOL mi Unusen manaman, ewe Koten Israel a apasa:
“Feiengawen Nebo pün epwe taaló. Kiriathaim epwe itengaw o ooló; ekkewe imwen maun mi pöchökkül repwe itengaw o taatakisitiw.
2Esap chüen wor iteüöchün Moab; ekkewe aramas lón Heshbon repwe rawangawei Moab usun ar repwe ataeló o apasa: ‘Öü feitto, öüsipwe ääraló Moab pwe esap chüen ew mwüü.’ Pwal en ewe telinimw Madmena, kopwe fanafanaló; pün ewe ketilas epwe tapweruk.
3Öüpwe öüseling ngeni ewe pwupwuchöör seni Horonaim, pwupwuchöörün feiengaw mi lapalaap me angangen kata.
4Pün unusen Moab a taaló; nöün kewe semiriit ra pwupwuchöör fäniten älillis.
5Iir ra feittä wón ewe aal ngeni Luhit, nge ra kechiwengaw lupwen ra feittä; aramas ra rongorong pwuchöörün feiengaw me wón ewe aletiw ngeni Horonaim.
6Öüpwe sü! Öüpwe kütta manawemi; öüpwe op lón ewe fönüapö.
7Pwokiten ämi öüwa anómwu ämi apilükülük wón ämi silelap me wöwümi, iei minne pwal ämi öüpwe ooló. Iwe, ämi we kot Kemosh epwe ooló, fiti fengen me nöün kewe souasór me nöüwiis.
8Ewe chón kata epwe feitto o ataeló iteiten telinimw, nge esap wor ew telinimw epwe tiwewu. Ewe leemólun epwe taatakis, pwal ewe maasies mi tekia epwe taaló, pwokiten ngang ewe SAMOL üwa fen apasa.
9Öüpwe amwora salt wón ekkewe mälämälen Moab, pün ewe fönü epwe wiliti ew fönüapö mi pöön. Än Moab kewe telinimw repwe pöönüló; esap wor emön epwe nóm lóór.
10A önümamaw ätewe mi tümwününgaw ngeni an epwe föri än ewe SAMOL angang. A önümamaw ätewe mi eppeti seni nöün ketilas an epwe ninni aramas.
11Moab a nóm lón kinamwe seni chök lepoputän uruwon pün esap ooló mwo fän ew. A usun chök wain aramas ra likiti; iwe, piipin lón a sooló, pün esap wor emön a niinawu seni lón ew pöör o niinalong lón pwal ew. Nennan a usun chök me mwan, nge pwonnan esap siiwil.
12Nge epwe war ewe fansoun lupwen ngang üpwe tiinaló aramas pwe repwe niinawu Moab usun wain a niiniwu seni pöör. Repwe niinawu o apööwu seni lón ekkewe pöör o repwe ömökkü ekkewe pöör,” ewe SAMOL a osomänetiw.
13Mwirin, ekkewe aramasen Moab repwe lichipüng ren Kemosh, usun ekkewe chón Israel ra lichipüng lupwen ra anómwu ar apilükülük wón Bethel.
14Ifa usun ämi öüwa tongeni tunosikesik le apasa, ‘Äm sounfiu, äm mwän mi pwora lón maun’?
15Moab epwe taaló, pwal an kewe telinimw repwe ooló; nöün kewe ölüwöl mi sipeöch lón maun repwe ninniiló,” ewe King, itan ewe SAMOL mi Unusen Manaman a osomänetiw.
16Än Moab taaló a arapoto, an feiengaw epwe mwittir wareto.
17Öüpwe kechiweiti Moab, ämi meinisin mi nóm pwellin ünükkün, ämi meinisin mi silei usun iteüöchün; öüpwe apasa, ‘A ifa me kupulón ewe wókun nemenem mi pöchökkül, a ifa me kupulón ewe wóók mi ling!’
18Ämi ekkewe chón Dibon, öüpwe sapwilitiw seni ämi ling o móót wón pwül mi sangngaang, pün ätewe mi ataeló Moab epwe feitto o maun ngeni kemi o ataatakisi ämi kewe imwen maun mi pöchökkül.
19Ämi ekkewe mi nóm lón Aroer, öüpwe üütä ünükkün ewe aal o katol. Öüpwe eisini ewe mwän mi sü me ewe fefin mi sü, ‘Meet a fis?’
20Iwe, repwe pölüweni o apasa, ‘Moab a itengaw, pün a taatakis. Öüpwe kechiw o pwupwuchöör! Öüpwe esilefeili ünükkün ewe chaanpwuupwu Arnon pwe Moab a taaló.
21Köpwüng a tori ekkewe telinimw mi nóm lón ewe maasies: a tori Holon, Jahza me Mefaat,
22a tori Dibon, Nebo me Beth Diblathaim,
23a tori Kiriathaim, Beth Kamul me Beth Meon,
24a tori Kerioth me Bozra - a tori ekkewe telinimwen Moab meinisin mi toowaw me arap.
25Mächään Moab a pöküló; pöün a kup,” ewe SAMOL a osomänetiw.
26Öüpwe föri pwe Moab epwe sakaweló, pün i a üüngeniei ngang ewe SAMOL. Öüpwe likitaló Moab pwe epwe asokopela lón mwusan; öüpwe likitaló pwe epwe och minen ämäängaw.
27Ifa usun, sap ämi chón Moab ewe öükan ämäängawa Israel? Ifa usun, Israel a wo me leiin chón soolä, ina öüwa elifechifechi möküremi fän ämäängaw iteiten fansoun öüwa kapas fänitan?
28Ämi chókewe mi nóm lón Moab, öüpwe likitaló ämi kewe telinimw o nóm lón pwangen ekkewe achaw. Öüpwe usun emön mwurö a föri fasan mesen ew fööimw.”
29Sia rongorong usun än Moab lamalamtekia - an ürannang me an pwisin ikeetä, an lamalamtekia me an tungosikesik me tipetekian lelukan.
30Ngang üwa silei usun an sikesik, nge an eingeing ra pöön, pün resap öpwönüwetä och mettóch,” ewe SAMOL a osomänetiw.
31Iei minne, ngang üpwe ngüüngüres fäniten Moab, ngang üpwe kechiw fäniten chón Moab meinisin. Ngang üpwe kechiw fäniten ekkewe aramasen Kir Hareseth.
32Ämi ekkewe aramasen Sibma mi wöwün tännipin irän wain, ngang üpwe kechiweiti kemi usun äi kechiweiti Jazer. Ämi öüwa wewe ngeni ekkewe irän wain palemi kewe ra meresiló tori ewe Setin Mäló; ra meresiló tori ewe setin Jazer. Nge ewe chón kata a feitto o ataeló uwäämi kewe mi nup me ekkewe föün irän wain.
33Pwapwa me meseik ra ló seni ekkewe tännipin irän ochooch me ekkewe tännipi lón Moab. Ngang üwa öükätiw än wain epwe pwuupwu seni ekkewe leenien pwuuri föün irän wain, pün esap chüen wor emön epwe pwuriir fän mweireiren pwapwa. Inamwo ika a wor mweir, nge resap mweiren pwapwa.
34Möngüüngün ar pwüchöör a feittä seni Heshbon tori Eleale me Jahaz, pwal seni Zoar tori Horonaim me Eklath Shelishiya, pün ekkewe mwó kólikin Nimrim nge ra mórótä.
35Ngang üpwe öükätiw me lón Moab chókana mi ääni asór wón ekkewe leeni mi tekia me keni appach mi pwokkus ngeni ar kewe kot,” ewe SAMOL a osomänetiw.
36“Iei popun letipei a kechiw usun tikin ewe pisekin likettik itan flut fäniten Moab; a kechiw usun ew flut fäniten ekkewe aramasen Kir Hereseth. Pün wöwür meinisin iir ra ionifengeni a rosoló.
37Iteiten emön me emön a räisööló meeten möküran, iteiten emön me emön a fichieló ölüsan; iteiten emön me emön a ekinasa pöün, pwal iteiten emön me emön a pwölüw ngeni wäänükün üüf mi för seni tuuk.
38Aramas ra kechiw fäniten ekkewe mi mäló ekis meinisin lón Moab. Ra kechiw wón ungen ekkewe imw pwal lón ekkewe leenien emwiicheichen aramas, pün ngang üwa ömökkü Moab usun emön a ömökkü ew pöör esap wor emön a mochen ääni,” ewe SAMOL a osomänetiw.
39“A ifa me mökkükisin Moab! A ifa me än ekkewe aramas ngüüngüres! A ifa me än Moab kulluw sökürün lón an sääw! Moab a wiliti och minen ämäängaw, och minen eniweniw ngeni chókana meinisin mi nóm pwellin ünükkün.”
40Iei meet ewe SAMOL a apasa: “Nengeni, emön ikel a ässitiw seni fän kuchu, a emeresaló pöükässin wón Moab.
41Ekkewe telinimwen Moab repwe ooló. Ekkewe imwen maun mi pöchökkül repwe kuf. Iwe, lón ena fansoun, ekkewe sounfiun Moab repwe nuokkus, usun chök emön fefin mi cheeri an cheuchen faamw.
42Moab epwe taaló o esap chüen ew mwüü, pwokiten a üüngeni ewe SAMOL.
43Nuokkus wätte, pwaang mi alóllóól me likottup ra souni kemi, ämi aramasen Moab,” ewe SAMOL a osomänetiw.
44“Iö a sü seni ewe nuokkus wätte, epwe turulong lón ew pwaang mi alóllóól. Nge iö a toowu seni lón ewe pwaang mi alóllóól epwe tup lón ew likottup; pün ngang üpwe awarato wón Moab ewe fansoun an köpwüng,” ewe SAMOL a osomänetiw.
45“Ekkewe aramas ra süüló toowaw pwe repwe üütä fän nürün Heshbon, nge resap chüen tongeni sópweló le sü, pün ew ekkei a ngetewu seni Heshbon, och ngetenget a ngetewu seni lukalapen än Sihon we telinimw; a keni ekkewe souemmwen mi wewe ngeni möküren Moab, a kenaló ekkewe aramas mi ökürang lón ar tunosikesik mi wewe ngeni pöören mökür.
46Feiengawemi, ämi chón Moab! Ämi ekkewe aramas mi fel ngeni ewe kot Kemosh öüwa rosoló; nöümi kewe mwän me nöümi kewe fefin ra ooló.
47Nge lón ekkewe rän repwe feitto ngang üpwe eliwinisäfäli ekkewe chón Moab,” ewe SAMOL a osomänetiw.
Iwe, iei ükütiwen än Jeremiah kapasen oosuni usun Moab.
Ew poraus fänäsengesin Ammon
49Iei ewe poraus fänäsengesin ekkewe chón Ammon:
Iei meet ewe SAMOL a apasa:
“Ämi ekkewe chón Ammon, ifa usun, öüwa ekieki pwe esap wor nöün chón Israel mwän? Ifa usun, öüwa ekieki pwe esap wor älemwirin Israel? Pwata chök Molek a angei fönüwen chón ewe einangen Kad? Pwata nöün kewe aramas ra nónnóm lón än chón ewe einangen Kad kewe telinimw?
2Nge epwe war ewe fansoun,” ewe SAMOL a osomänetiw, “lupwen ngang üpwe föri pwe ekkewe chón Ammon mi nóm lón ewe telinimw Rabba repwe rongorong tikin ewe rappwan maun; iwe, ewe telinimw epwe wiliti och ioien mettóch mi taaló, nge ekkewe sóóp pwellin ünükkün repwe karaló ren ekkei. Mwirin, chón Israel repwe ösüüowu seni fönüer we chókewe mi piin ösüürowu me mwan,” ewe SAMOL a apasa.
3“Öüpwe pwupwuchöör ämi chón Heshbon, pün Ai a taaló! Öüpwe kechiw ämi ekkewe chón Rabba! Öüpwe üföüf üüf mi för seni tuuk o kechiw; öüpwe säfeil me lón tittin ewe telinimw, pün nöümi we kot Molek epwe le ooló, fiti fengen me nöün kewe souasór me ekkewe nöüwiis.
4Pwata öüwa sikäsini ämi kewe leemól mi pwülüöch ämi kewe leemól mi uwaöch nge repwe mwittir taaló? Ämi aramas mi üleförea, öüwa anómwu ämi apilükülük wón wöwümi o apasa, ‘Iö epwe tongeni maun ngeni kich?’
5Nengeni, ngang üpwe awarato nuokkus wätte wóómi seni chókana meinisin mi nóm pwellin ünükkümi,” ewe Samol, ewe SAMOL mi Unusen Manaman a osomänetiw. Iir repwe ösüükemiiló seni fönüwemi, nge esap wor emön epwe tongeni älisi ekkewe chón ooló lupwen repwe sü.
6“Nge mwirin ekkóch fansoun, ngang üpwe eliwinisäfälieto ekkewe chón Ammon mi ooló,” ewe SAMOL a osomänetiw.
Ew poraus fänäsengesin Edom
7Iei ewe poraus fänäsengesin Edom:
Iei meet ewe SAMOL mi Unusen Manaman a apasa: “Ifa usun, esap chüen wor tipächchem lón Teman? Ifa usun, esap chüen wor emön mi miriit epwe awora kapasen öüröür? Ifa usun, a pöütüló seniir ar tipächchem?
8Ämi chókewe mi nóm lón Dedan öüpwe kul o sü, öüpwe op lón fööimw mi alóllóól, pün ngang üpwe awarato feiengaw wón Esau lón ewe fansoun lupwen ngang üpwe öpwüngü i.
9Are chón kinikin föün irän wain ra feitto remi, ifa usun, resap likiti ekkóch ekkewe föün? Are chón soolä ra feitto lepwin, ifa usun, resap sooläni chök üküükün minne ra mochen?
10Nge ngang üpwe angei mettóch meinisin seni Esau; ngang üpwe särifaló an kewe leenien op, pwe esap chüen tongeni wor ia epwe opoló ie. Nöün kewe semiriit repwe mäló pwal määrärin me chón órun kana; nge i wón inisin esap chüen nóm.
11‘Öüpwe likiti nöümi kewe semiriit mi mäsen; ngang üpwe tümwünüür pwe repwe manaw. Pwal nöümi kewe fefin mi mä pwülüwer ra tongeni anómwu ar apilükülük wóói.”
12Iei meet ewe SAMOL a apasa: “Are chókana esap fich ngeniir ar repwe wün seni ewe kapen köpwüng nge ra fen wün seni, iwe, itä pwata ämi öüwa ekieki pwe öüsap köpwüng? Öüsap fókkun pichiló seni ämi öüpwe köpwüng, pün öüpwe fókkun wün seni ewe kapen köpwüng. 13Ngang üwa pwisin öpölüei,” ewe SAMOL a osomänetiw, “pwe Bozra epwe wiliti ew leeni mi taaló me och minen eniweniw, epwe och minen turunufas me minen óttek; an kewe telinimw meinisin repwe taaló feilfeilló chök.”
14Ngang üwa fen rongorong ew poraus seni ewe SAMOL; i a tiinaló emön chón künö ren chón ekkewe mwüü pwe epwe apasa, “Öüpwe emwiicha fengeni nöümi mwiichen sounfiu. Öüpwe amollakemiitä fäniten maun. Öüpwe feilló o maun ngeni Edom!”
15Iei meet ewe SAMOL a apasa: “Nengeni, ngang üpwe föri pwe kopwe kisikiis me leiin ekkewe mwüü, kopwe pwal küna kopwut me leiin aramas.
16Òm föri pwe ekkewe pwal ekkóch mwüü repwe nuokkus me lamalamtekian lelukom ra otupwuketä, en ewe ka nónnóm lón ekkewe pwangen achaw o op wón ungen ekkewe chukuchukutä. Iwe, inamwo ika ka föri leeniom wilitekia usun fasen ikel, nge ngang üpwe oturuketiw seni ikenan,” ewe SAMOLa osomänetiw.
17“Edom epwe wiliti och minen eniweniw; meinisin aramas mi pwereló ünükkün repwe fókkun mäirü o repwe takiri pwokiten an kewe feiengaw meinisin.
18Edom epwe taaló fiti ekkewe telinimw mi nóm ünükkün, usun chök Sodom me Komorra. Iei popun esap wor emön epwe nónnóm ikenan, esap wor emön aramas epwe imweimw lón,” ewe SAMOL a apasa.
19Ngang üpwe feitto usun emön laion a feittä seni leiin ewe wollap órun ewe chaanpwuupwu Jordan o üpwe mweteri ekkewe siip me lón ewe leeni mi mwirinnö ia siip me kowu ra mwöngö fetil ie. Iwe, ngang üpwe cheeló chón Edom seni fönüer. Mwirin, ngang üpwe ewiisa emön souemmwen pwisin ngang üpwe filätä fäniten ei. Iö a wewe ngeniei, nge iö a tongeni öppölüwaei? Menni chón mas a tongeni üüngeniei?”
20Iei minne, öüpwe rongorong minne ewe SAMOL a akkóóta pwe epwe efeiengawa ngeni Edom, meet i a ekiekietä pwe epwe efeiengawa ngeni chókewe mi nóm lón Teman: Enlet, ewe chón opwut epwe mwo nge etekinaló nöün chón Edom kewe semiriit mi wewe ngeni appanen pwiin siip; nge imweer kewe repwe pöönüló.
21Fönüfan epwe chechchech ren ökürangen än Edom turuló; aramas repwe rongorong tirissin ar pwuchöör me órun ewe Setipar.
22Nengeni! Emön ikel epwe opuupufeil o mwittir le ässitiw, epwe emeresaló pöükässin wón Bozra. Lón ena fansoun leluken ekkewe sounfiun Edom mi pwora epwe usun leluken emön fefin mi cheri an cheuchen faamw.
Ew poraus usun Damaskos
23Iei ewe poraus fänäsengesin Damaskos:
“Chón ekkewe telinimw Hamath me Arpad ra rüükö, pün ra rongorong poraus mi ngaw. Ra letipengaw o osukosuk lón leluker usun mataw esap tongeni ükütiw le nóónó.
24Chón ewe telinimw Damaskos ra apwangapwangaló, ra kul o sü, nge nuokkus wätte a toriir; a cheeriir riäfföü me metek, usun metekin emön fefin lupwen a cheeri an cheuchen faamw.
25Pwata ewe telinimw mi iteföüló, ewe telinimw mi apwaapwa a koturuló?
26Enlet, ölüwölün ewe telinimw repwe mäló lón ekkewe aal; nöün kewe sounfiu meinisin repwe ninniiló lón ena fansoun,” ewe SAMOL mi Unusen Manaman a osomänetiw.
27“Ngang üpwe kenaló ekkewe tittin ewe telinimw Damaskos ren ekkei; epwe kenaló än Ben-Hadad kewe imwen maun mi pöchökkül.”
Ew poraus usun Kedar me Hazor
28Iei ewe poraus fänäsengesin Kedar me ekkewe mwüü Hazor a nemeniir, ikkeei ekkewe mwüü Nebukadnezzar ewe kingen Babylon a maun ngeniir.
Iei meet ewe SAMOL a apasa:
“Öüpwe üütä o maun ngeni Kedar o arosaló ekkewe aramasen Öötiw.
29Imwer kewe imw mangaku me nöüür kewe pwiin siip repwe ooló. Ar kewe pwölüpwölün imw mangaku fiti pisekir meinisin me nöüür kewe kamel repwe ooló. Aramas repwe kökkö ngeniir o apasa, ‘A wor nuokkus wätte pwellin ünükkümi!’
30Öüpwe mwitiir süüló! Öüpwe nóm lón ekkewe fööimw mi alóllóól, ämi chókewe mi nóm lón Hazor,” ewe SAMOL a osomänetiw. “Pün Nebukadnezzar ewe kingen Babylon a rawangawei kemi; i a ekiekietä och akkóót pwe epwe efeiengawa kemi.”
31“Öüpwe üütä o maun ngeni chón ewe mwüü resap öüreki usun och o nónnóm lón ar apilükülük,” ewe SAMOL a osomänetiw, “iei ew mwüü ar telinimw esap wor asamalapen tittin ika lókkuur; aramasen lón ra nóm toowaw seni feiengaw.
32Nöüür kewe kamel repwe nóm pwe liäpemi, nöüür kewe pwiin maan mi wätte repwe fis pwe choon wókumi. Ngang üpwe atoropasafeili wón unusen fönüfan chókewe mi nóm lón ekkewe leeni mi toowaw o awarato wóór feiengaw seni ekis meinisin,” ewe SAMOL a osomänetiw.
33Hazor epwe wiliti ew leeni ia kolaak mi mwacho ra nóm ie, epwe ew leeni mi pöön feilfeilló chök. Esap wor emön epwe nóm ikenan, esap wor emön aramas epwe imweim lón.”
Ew poraus usun Elam
34Iei än ewe SAMOL kapas mi tori ewe soufós Jeremiah fänäsengesin Elam, lepoputän mwüün Zedekiah ewe kingen Judah.
35Iei meet ewe SAMOL mi Unusen
Manaman a apasa:
“Nengeni, ngang üpwe mwittir kupii nöün Elam we esefich, iei populapen an pöchökkül.
36Ngang üpwe awarato ekkewe rüwänü kinikinin äsäpwääl seni ekkewe rüwänü pelien läng pwe repwe efeiengawa chón Elam; ngang üpwe atoropaser ngeni ekkewe rüwänü kinikinin äsäpwääl, iwe, ekkewe chón Elam repwe ooló wón ekkewe fönü wón pwellin fönüfan.
37Pwisin ngang üpwe fiti ekkewe chón opwuten Elam pwe üpwe atoropasafeiliir; ngang üpwe awarato feiengaw wóór, iei äi soong mi wätte,” ewe SAMOL a osomänetiw. “Ngang üpwe tapweriir fän ketilas tori ngang üpwe arosereló.
38Ngang üpwe anómwu äi leenien móótun king lón Elam o niieló an we king me ekkewe nöüwiis,” ewe SAMOL a osomänetiw.
39Nge ngang üpwe eliwinisäfäli ekkewe chón Elam mi ooló lón ekkaan fansoun repwe feitto,” ewe SAMOL a osomänetiw.
Ew poraus fänäsengesin Babylon
50 Ikkeei än ewe SAMOL kewe kapas ewe soufós Jeremiah a aporausa fänäsengesin Babylon me ewe fönüwen chón Kaldea:
2“Öüpwe esilefeili ei kapas o arongafeili me leiin chón ekkewe mwüü, öüpwe öürätä efóch filäik o esilefeili ei kapas; öüsap tükümaló och, nge öüpwe apasa, ‘Babylon epwe taaló; an we önü Bel epwe itengaw, ewe önü Marduk epwe fókkun rüükö. Än Babylon kewe uluulun önümwäl mi enniopwut repwe taatakis o itengaw.
3Pün chón ew mwüü seni efeng repwe feitto o maun ngeni Babylon. Chón ena mwüü repwe ataeló ewe fönü Babylon o föri pwe epwe usun ew fönüapö. Esap wor emön epwe nónnóm ikenan; aramas me maan repwe süü seni ewe fönü.
4“Lón ekkana rän, lón ena fansoun,” ewe SAMOL a osomänetiw, “ekkewe aramasen Israel me aramasen Judah repwe feilló ppök fän kechiw pwe repwe küttaei ngang ewe SAMOL ar we Kot.
5Iir repwe eiis ewe aal ngeni Zion o repwe äsepa meseer o feilló ngeni äwenewenan. Iir repwe feitto o ochufengeniir me ewe SAMOL lón ew pwon esap mwüch tori feilfeilló chök, ew pwon esap möllüküló.
6“Neii kewe aramas ra usun chök siip mi mwälecheló; nöüür kewe chón mas ra atókkeereló o föri pwe repwe chök tókótókfeil wón ekkewe chuuk. Ra siamwüfeil wón ekkewe chukutekia me chukutekisón nge ra möllükaló ar leenien asöösö.
7Ese lifilifil ika iö chök a küner, a ocheer; chón opwuter kana ra apasa, ‘Kich sisap tipis ren minne sia föri, pün iir ra tipis ngeni ewe SAMOL, ar we enletin leenien asöösö, i ewe SAMOL, ar kewe leewo ra ääni apilükülük.’
8“Öüpwe süüwu seni Babylon; öüpwe likitaló fönüwen ekkewe chón Kaldea, öüpwe wewe ngeni ekkewe kuuch mi akkomw le süüwu seni lón ewe tittin pwiin siip me kuuch.
9Pün nengeni, ngang üpwe etipetipa o awarato ekkóch mwüü wätte mi chufengen seni ewe fönü efeng. Ngang üpwe emmweniireto pwe repwe maun ngeni Babylon. Nge Babylon epwe ooló ren ekkewe aramas seni efeng. Nöüür kewe föün esefich repwe fókkun weneiti minne ra pekki, nge resap rik seni.
10Iei popun ekkewe chón opwuten Kaldea repwe angei pisekin fän pöchökkül; iir meinisin repwe fókkun angei üküükün minne ra mochen,” ewe SAMOL a osomänetiw.
11“Pwokiten öüwa pwapwa o meseik, ämi ekkewe öüwa angei fän pöchökkül pisekin neii kewe aramas mi fil, pwokiten öüwa mwetemwet ren ämi pwapwa usun emön liäliffön kowu mi tolong lón ewe leenien wichiwich umwun wiit o öüwa takirikir usun tikin emön óris mi pöchökkül,
12iei minne fönüwemi we mi usun chök nge inemi epwe fókkun sääw; ewe mi nöünikemiitiw epwe itengaw. Babylon epwe wiliti ew mwüü mi kis seni ekkewe mwüü meinisin - epwe wiliti ew fönüapö, ew fönü mi pwasapwas, ew fönü mi pöön.
13Pwokiten äi lingeringer, ngang ewe SAMOL, Babylon esap só nge epwe unusen pöönüló. Meinisin aramas mi pwereló ünükkün Babylon repwe rüükö o turunufasei, pwokiten an kewe feiengaw meinisin.
14Öüpwe tetteliló pwellin ünükkün Babylon, ämi ekkewe sounfiu meinisin fän nöümi esefich. Öüpwe pekki Babylon! Öüsap anómwätiw efóch föün esefich, pün i a tipis ngeniei ngang ewe SAMOL.
15Öüpwe arükak ngeni me leepekin meinisin! Babylon a fangatä, an kewe imw tekia ra turutiw, tittin kewe ra taatiw. Pwokiten iei ngang ewe SAMOL üwa ngeni Babylon chappen an föfför; ämi chón ekkewe mwüü öüpwe föri ngeni usun minne i a föri ngeni pwal ekkóch.
16Öüpwe atoowu seni lón Babylon meinisin ekkewe chón amwora föün irä me ekkewe chón kinikin uwään irä fän nöüür kama lón fansoun kinikin uwa. Emön me emön ekkewe chón ooló lón Babylon epwe liwinsäfäliti aramasan, emön me emön epwe süü ngeni en me poputän fönüwan, pwokiten nöün ewe chón eriäfföü ketilas.
17“Ekkewe chón Israel ra usun chök epwi pwiin siip mi toropasfeil pün ekkewe laion ra cheereló. Ewe kingen Assyria a akkomw le ocheer, nge Nebukadnezzar ewe kingen Babylon a ömwüchchaló le assüngürü chüür.”
18Iei minne, iei meet ngang ewe SAMOL mi Unusen Manaman, ewe Koten Israel üwa apasa,
‘Ngang üpwe öpwüngü ewe kingen Babylon me fönüwan, usun äi üwa öpwüngü ewe kingen Assyria.
19Nge ngang üpwe eliwinisäfälieto chón Israel ngeni poputän ar leenien mwöngö fetil, iei fönüwer. Iwe, repwe mwöngö seni wón ewe chuuk Karmel me ewe fönü Bashan; repwe fókkun mótüló ren ar mwöngö me wón ekkewe chukuchukutän Efraim me Kilead.
20Lón ekkana rän, lón ena fansoun,” ewe SAMOL a osomänetiw, “epwe fis och angangen choosa fäniten än Israel tipis, nge esap wor och, pwal fäniten än Judah tipis, nge esap pwä och, pün ngang üpwe omwusaló än ekkewe lussun aramas mi chüen manaw tipis, chókewe ngang üwa amanawer.
21“Öüpwe maun ngeni ewe fönü Merathaim me chókewe mi nóm lón Pekod. Öüpwe tapweriir, öüpwe niireló o unusen arosereló,” ewe SAMOL a osomänetiw. “Öüpwe föri meinisin minne ngang üwa öllük ngeni kemi.
22A wor ökürangen maun lón ewe fönü, ökürangen feiengaw mi lapalaap.
23Babylon a iteni, ‘Ewe Amaan Unusen Fönüfan.’ Nge a ifa me kupulón me taatakisin ewe amaan unusen fönüfan! A ifa me pöönülón Babylon me leiin ekkewe mwüü!
24Ngang üwa sooni ew likottup fänitom, en Babylon, iwe, ka tup lón me mwen óm kopwe silei usun; en ka pwä o ka ooló pwokiten en ka üüngeniei ngang ewe SAMOL.
25Ngang ewe SAMOL üwa suuki äi leenien iseis pisekin maun o atoowu ekkewe pisekin maun fäniten äi lingeringer, pün ngang ewe SAMOL KOT mi Unusen Manaman a wor äi angang üpwe föri lón fönüwen ekkewe chón Babylon.
26Öüpwe feitto seni ekkewe fönü mi toowaw o maun ngeni Babylon. Öüpwe atai o suuki an kewe leenien iseis föün wiit; öüpwe ochukuchukätä ekkewe soomä usun chukuchukutän ioien föün wiit. Öüpwe unusen ataeló Babylon nge öüsap likiti emön aramas epwe manaw.
27Öüpwe niieló nöün Babylon kewe liälifföön ätemwänin kowu meinisin, ikkeiir ekkewe ölüwöl; öüpwe likiti ngeniir pwe repwe feittiw ngeni ewe leenien ninni! Feiengawer! Pün räniir a war, iei ewe fansoun fäniten ar repwe köpwüng.
28Öüpwe öüseling ngeni ekkewe chóisä me chón süüwu seni Babylon o sü ngeni Zion. Öüpwe rongorong minne ra arongafeili lón Zion usun än ewe SAMOL ach we Kot a ngeni chón Babylon chappen ar föfför, pwokiten ra ataeló an we imwenfel.
29“Öüpwe kööri ekkewe chón esefich pwe repwe maun ngeni Babylon, chókana meinisin mi wor nöüür esefich. Öüpwe üreniir pwe repwe pwellieló ewe telinimw; nge resap mwüüt ngeni emön epwe süüló. Öüpwe liwini ngeni chappen an kewe föfför mi ngaw i a föri; öüpwe föri ngeni meet i a föri ngeni ekkewe pwal ekkóch mwüü. Pün Babylón a öppölüwaei ngang ewe SAMOL, ewe Emön mi Pin lón Israel.
30Iei minne, nöün kewe ölüwöl repwe turuló lón ekkewe aal; nöün kewe sounfiu meinisin repwe fanafanaló lón ena rän,” ewe SAMOL a osomänetiw.
31Nengeni, ngang üwa üüngenuk Babylon, en ewe mi lamalamtekia,” ngang ewe Samol, ewe SAMOL mi Unusen Manaman üwa osomänetiw, “pün ränum a war, ewe fansoun fäniten óm kopwe köpwüng.
32En Babylon mi lamalamtekia kopwe chepetek o turuló, nge esap wor emön epwe älisuk pwe kopwe üütä. Ngang üpwe öküüw ew ekkei me lón óm kewe telinimw, ei ekkei epwe kenaló meinisin mi nóm pwellin ünükkum.”
33Iei meet ewe SAMOL mi Unusen Manaman a apasa:
“Ekkewe aramasen Israel ra riäföü, pwal ina chök usun ren ekkewe aramasen Judah. Meinisin ekkewe chón liäpeniir ra ömwöchüür, resap mochen mwüüt ngeniir pwe repwe liwiniti fönüwer.
34Nge ngang ar we Chón Amanaw üwa pöchökkül; itei ewe SAMOL mi Unusen Manaman. Ngang üpwe fókkun pöchökkül le peniir pwe üpwe awora kinamwe ngeni fönüwer, nge üpwe awora osukosuk ngeni chókana mi nóm lón Babylon.
35Efóch ketilas epwe niieló ekkewe chón Babylon!” ewe SAMOL a osomänetiw - “epwe niieló chókana mi nóm lón Babylon me nöün Babylon kewe nöüwiis me ekkewe mwän mi tipächchem!
36Efóch ketilas epwe niieló ekkewe soufós chofona lón Babylon! Iir repwe wewe ngeni chón umwes. Efóch ketilas epwe niieló ekkewe sounfiun Babylon! Iir repwe uren rüükö.
37Efóch ketilas epwe niieló ekkewe óris o ataeló ekkewe wóókenin maun, epwe pwal niieló ekkewe chón ekis meinisin mi nóm leiin nöüür kewe sounfiu! Iwe, iir repwe usun fefin mi nuokkus. Efóch ketilas epwe ataeló ekkewe wöwün Babylon! Aramas repwe angei wöwüür fän pöchökkül.
38Och pwasapwas epwe fis ngeni ekkewe kólikin Babylon! Ekkewe kólik repwe pwasatä. Pün ei fönü Babylon iei ew fönüwen uluulun önümwäl, ekkewe uluulun önümwäl repwe umwesiló ren ar nuokkus wätte.
39“Iei popun ekkewe mönün lón fönüapö me ekkewe maanmwacho iter haiina repwe nóm ikenan, pwal ekkewe füküro repwe nónnóm ikenan. Iwe, ewe fönü esap chüen sósäfäl tori feilfeilló chök, esap pwal fókkun wor emön aramas epwe nónnóm lón ewe fönü seni ew pilóón aramas tori pwal ew.
40Usun ngang Kot üwa ataeló Sodom me Komorra fiti ekkewe telinimw mi nóm pwellin ünükküür,” ewe SAMOL a osomänetiw, “iwe, epwe iei usun äi üpwe pwal ataeló Babylón pwe esap chüen wor emön epwe nóm ikenan, esap wor emön aramas epwe imweim lón Babylon.
41“Nengeni! Ew mwiichen sounfiu a feitto seni efeng; iir ra feitto seni ew mwüü mi lapalaap me chómmóng king ra feitto ppök seni unusen pwellin fönüfan.
42Nöüür kewe sounfiu ra uwoow esefich me siles; iir ra fókkun eriäfföü aramas, nge resap sile tong. Lupwen ra ssä wón nöüür kewe óris, üngüüngüür a usun osommóngun üngüüngün mataw; iir ra wewe ngeni sounfiu mi nóm lón ar tettelin maun lupwen ra feitto pwe repwe maun ngenuk, en föpwülün Babylon.
43Ewe kingen Babylon a rongorong usun porauser, iwe, pöün ra chök ititiw. A cheeri och nuokkus wätte usun metek a cheeri emön fefin lupwen a tori an cheuchen faamw.
44Ngang üpwe feitto usun emön laion a feittä seni leiin ewe wollap órun ewe chaanpwuupwu Jordan o üpwe mweteri ekkewe siip me lón ewe leeni mi mwirinnö ia siip me kowu ra mwöngö fetil ie. Iwe, ngang üpwe mwittir cheeló chón Babylon seni fönüer. Iö ewe emön mi ffil ngang üpwe ewiisa fäniten ei? Iö a wewe ngeniei, nge iö a tongeni öppölüwaei? Menni chón mas a tongeni üüngeniei?”
45Iei minne, öüpwe rongorong minne ewe SAMOL a akkóóta pwe epwe efeiengawa ngeni Babylon, meet i a ekiekietä pwe epwe efeiengawa ngeni chókewe mi nóm lón fönüwen ekkewe chón Kaldea: Enlet, ewe chón opwut epwe mwo nge etekinaló nöün chón Babylon kewe semiriit mi wewe ngeni appanen pwiin siip; ar kewe leenien mwöngö fetil repwe mäirü ren minne a fis ngeniir.
46Fönüfan epwe chechchech ren ökürangen än Babylon turuló; aramas repwe rongorong tirissin ar pwuchöör me leiin chón ekkewe mwüü.
51Iei meet ewe SAMOL a apasa:
“Nengeni, ngang üpwe etipetipätä letipen emön chón kata usun ew äsäpwääl mi efeingaw pwe epwe maun ngeni Babylon me ekkewe aramasen Leb Kamai.
2Ngang üpwe tiinaló chón ekis ngeni Babylon pwe repwe ösüüweló chón Babylon usun äsäpwääl a ässaló fetilipwas; repwe feitto o maun ngeni seni lepeekin meinisin o repwe apööló ewe fönü lón ränin an feiengaw.
3Iir resap mwüüt ngeni ewe chón esefich me leiin ekkewe sounfiun Babylon an epwe kofichin nöünöü nöün esefich, ika üföüfolong üfan üföüfen maun. Iir resap amanawa ekkewe ölüwölün Babylon; iir repwe fókkun arosaló nöün Babylon kewe mwiichen sounfiu meinisin.
4Iir repwe ninniiló o turuló lón ewe fönü Babylon, repwe mäló ren ar kinas me lón ekkewe alen Babylon.
5Pün chón Israel me chón Judah resap pöütüló merei ngang ar we Kot, ewe SAMOL mi Unusen Manaman, inamwo are fönüer a uren tipis me fän mesei ngang ewe Emön mi Pin me lón Israel.
6Öüpwe süü seni Babylon! Öüpwe kütta manawemi! Öüsap fiti Babylon le feiengaw pwokiten an kewe tipis. Pün iei a tori fansoun än ewe SAMOL epwe ngeni i chappen an föfför. Epwe ngeni i liwinin minne a pwüng ngeni an föfför.
7Babylon a wewe ngeni ew kap kolt lón pöün ewe SAMOL; Babylon a föri pwe chón fönüfan meinisin repwe sakawaló. Chón ekkewe mwüü ra wün wain seni; iei minne ra umwesiló.
8Babylon epwe mwittir turuló o taaló. Öüpwe kechiweiti! Öüpwe küüt säfei fäniten an metek; pün eli epwe tongeni chikarsäfäl.
9“ ‘Sia mochen echikarasäfäli Babylon, nge i esap tongeni epwe chikarsäfäl. Öüsipwe feilló seni o liwinsäfäliti en me poputän fönüwan, pün an köpwüng a tori fän läng, a tekiatä usun tekian ekkewe kuchu.
10“ ‘Ewe SAMOL a älletätä ach pwüng; Öü feitto, öüsipwe aporausafeili lón Zion meet ewe SAMOL ach we Kot a föri.’
11“Öüpwe seimi nöümi kewe föün esefich, öüpwe angei ämi kewe eppetin feiengaw lón maun! Ewe SAMOL a etipetipätä ekkewe kingen Media, pwokiten i a ekiekietä pwe epwe ataeló Babylon. Ewe SAMOL epwe ngeni Babylon chappen an föfför, chappen an ataeló an we imwenfel.
12Öüpwe öüräätä filäiken maun pwe öüpwe maun ngeni ekkewe tittin Babylon! Öüpwe achómmóngato ekkewe chón mas, öüpwe anómwu ekkewe chón mas lón leenier, öüpwe amollakemiitä fäniten ämi öüpwe äserengawer le maun ngeniir. Ewe SAMOL epwe öpwönüwetä an akkóót, minne a fen öpwüngaló pwe epwe efeiengawa ngeni ekkewe aramasen Babylon.
13Ämi chókewe mi imweim ünükkün
chómmóng kólik o wöw ren pisek öüchchea, sópwólómi a war, iei ewe fansoun fäniten ämi öüpwe äräló.
14Ewe SAMOL mi Unusen Manaman a öpölü pwisin i o apasa: “Enlet, ngang üpwe ouraló Babylon ren sounfiu mi chómmóng usun chómmóngun pwiin liffichimas. Iwe, repwe arükaken wiil wón chón Babylon.
15“Kot a föri fönüfan ren an manaman; i a önüküchchara lóngólóngun fönüfan ren an tipächchem o emeresaló ekkewe läng ren an weweöch.
16Lupwen a apasawu mwelian usun chopulap, ekkewe kólik fän läng ra ngüüngü; i a föri pwe ekkewe kuchu repwe ässitä seni ekkewe leesópwun fönüfan. I a efiifi inefi fiti üüt o awarato äsäpwääl seni an kewe leenien iseis.
17“Nge aramas ra umwes, esap wor ar miriit; ekkewe chón föri pisek seni kolt ra sääw ren förier kewe uluulun önümwäl. Pün ekkewe uluulun önümwäl ra chök och minen otupwutup; esap wor enienin ngasanagas lóór.
18Ra lamwotongaw, iir ekkóch minen turunufas; iir repwe taaló lupwen epwe war ar fansoun köpwüng.
19Nge Kot, iei i inetin Jakob we, esap usun ekkeei uluulun önümwäl, pün i ewe Chón Föri mettóch meinisin, a pwal filätä chón ekkewe einangen Israel pwe repwe wesewesen nöün aramas, itan ewe SAMOL mi Unusen Manaman.
20Ewe SAMOL a apasa, “Babylon en neii kouken maun, en äi pisekin maun- Ngang üwa nöünöü en le ataatakisi ekkewe mwüü, ngang üwa nöünöü en le ataeló ekkewe mwüü,
21ngang üwa nöünöü en le ataatakisi óris me chón waawa óris, ngang üwa nöünöü en le ataatakisi wóókenin maun me chón uweei wóóken,
22ngang üwa nöünöü en le ataatakisi mwän me fefin, ngang üwa nöünöü en le ataatakisi chinlap mwän me säräfö, ngang üwa nöünöü en le ataatakisi ölüwöl me föpwül,
23ngang üwa nöünöü en le ataatakisi chón mas me nöün pwiin siip, ngang üwa nöünöü en le ataatakisi chón tännipi me nöün kewe mönün tuuw pwül, ngang üwa nöünöü en le ataatakisi ekkewe kepina me nöüür kewe nöüwiis.
24“Ngang üpwe ngeni ekkewe chón Babylon me chókewe meinisin mi nóm lón Kaldea chappen ar föfför fäniten ekkewe föfför mi mwääl meinisin iir ra föri me lón Zion,” ewe SAMOL a osomänetiw.
25“Nengeni, ngang üwa üüngenuk, en chuuk mi föri angangen kata, en ewe mi ataeló fönüfan,” ewe SAMOL a osomänetiw. “Ngang üpwe eitiewu peii o efeiengawók, üpwe asokopeluketiw seni lepökün ekkewe achaw o föri pwe en kopwe wiliti ew chuuk mi kar.
26Esap wor emön epwe angei eföw faaw senuk pwe epwe ääni föün lepwokuuku, esap pwal angei eföw faaw fäniten föün ew lóngólóng, pün en kopwe ew leeni mi taaló tori feilfeilló chök,” ewe SAMOL a osomänetiw.
27“Öüpwe öürätä efóch filäiken maun o köörato chómmóng mwüü pwe repwe maun ngeni Babylon! Öüpwe ettiki ewe rappwan maun me leiin ekkewe mwüü! Öüpwe amollätä chón ekkewe mwüü pün repwe maun ngeni; öüpwe köörato sounfiun ekkeei mwüü pwe repwe maun ngeni Babylon: Ararat, Minni me Ashkenaz. Öüpwe filätä emön meilapen sounfiu pwe epwe emmweni mwiichen sounfiu pwe repwe maun ngeni; öüpwe emmwenätä ekkewe óris usun chök chómmóngun pwiin liffichimas.
28Öüpwe eteri chón ekkewe mwüü pwe repwe maun ngeni Babylon- öüpwe tiiti ekkewe kingen Media, nöüür kewe kepina me nöüür kewe nöüwiis meinisin, pwal sounfiun ekkewe fönü meinisin mi nóm fän nemenieer.
29Ewe fönü a chechcheech o akköösü usun nge a metek, pün a fisitä än ewe SAMOL akkóót pwe epwe efeiengawa Babylon - pwe epwe ataeló ewe fönü Babylon, iei popun esap chüen wor emön aramas epwe nóm ikenan.
30Ekkewe sounfiun Babylon mi pwora ra ükütiw le maun; ra chök nómwóló lón ar kewe imwen maun mi pöchökkül. Ar pöchökkül a kisikiisiló; ra wewe ngeni fefin mi nuokkus. Ekkewe imw lón Babylon ra karaló; lókkun asamalapen tittin ewe telinimw ra taaló.
31Emön chón esilesil mi mwittir a tapweló mwirin pwal emön, nge emön chón künö a tapweló mwirin pwal emön pwe repwe esile ngeni ewe kingen Babylon pwe unusen an we telinimw a ooló,
32ekkewe leeni mi petepeet ia aramas ra pwereló ie me lón ewe chaanpwuupwu ra pwal ooló, ekkewe leenien op mi pöchökkül ra karaló, nge ekkewe sounfiun Babylon ra fókkun nuokkus.”
33Pün iei meet ewe SAMOL mi Unusen Manaman, ewe Koten Israel a apasa:
“Ewe Föpwül Babylon a wewe ngeni ew leeni ia aramas ra pwuuri ie pinükün umwun wiit, pün a chök arapakkan fansoun än aramas repwe le pwuurätiw; lón ekis chök fansoun, an fansoun kinikin uwa epwe poputä.”
34Ekkewe chón Zion ra apasa: “Nebukadnezzar ewe kingen Babylon a usun chök nge a oromikicheló, a atolonga kich lón fitikooko o föri pwe sipwe wewe ngeni ew pöör mi pöön. I a oromikicheló usun emön serepenit o i a oura ngeni luukan anach kana mwöngö mi annö, nge mwirin, usun chök nge a kiifikichewu ren an oturukichewu seni poputän fönüwach.
35“Amwo itä epwe püngütiw wón Babylon chappen an kewe angangen mwälesol i a föri ngeni kich pwal ngeni aramasach kewe,” ekkewe chón Zion repwe apasa. “Amwo itä epwe püngütiw wón chókewe mi nóm lón Kaldea chappen chaach,” ekkewe chón Jerusalem repwe apasa.
36Iei minne, iei meet ewe SAMOL a apasa ngeni Jerusalem:
“Nengeni, ngang üpwe nöümi souöllük pwe üpwe peni kemi o angei eliemi; ngang üpwe appwasätä an we chaanpwuupwu o föri pwe an kewe pwuachchen kólik repwe mórótä.
37Iwe, Babylon epwe wiliti ew ioien mettóch mi taaló, epwe ew leeni ekkewe kolaak mi mwacho ra nóm ie, epwe och minen eniweniw me turunufas, epwe ew leeni ia esap wor emön aramas epwe nóm ie.
38Ekkewe aramasen Babylon meinisin repwe wörüwörfeil usun ekkewe läiliffön laion, repwe ngüüngü usun ekkewe appanen laion.
39Nge lupwen ra mwäleketä, ngang üpwe amollätä ew kametip fäniter o föri pwe repwe sakaweló, pwe repwe mweireir le tattakir. Nge mwirin, repwe möürüfóchóló o resap chüen pwök,” ewe SAMOL a osomänetiw.
40“Ngang üpwe emmweniiretiw ren ewe chón ninni, usun ekkewe appanen siip, usun ekkewe ätemwänin siip me kuuch.
41“Sheshak epwe ooló, ewe telinimw unusen chón fönüfan ra ingeiti epwe ooló. Ekkewe aramas seni ekkewe pwal ekkóch mwüü repwe nengeni Babylon, nge repwe nuokkus ren meet ra küna.
42Ewe mataw epwe töötä wón Babylon, ekkewe nóó mi ngüüngü seni ewe mataw repwe pwölüweló.
43Än Babylon kewe telinimw meinisin repwe pöönüló, repwe wiliti ew fönü mi pwasapwas me fönüapö. Babylon epwe wiliti ew fönü ia esap wor emön aramas epwe nóm ie, esap pwal wor emön aramas epwe pwereleló lón.
44Ngang üpwe öpwüngü Bel lón Babylon o föri pwe epwe kusufawu meet i a oromaló. Chón ekkewe mwüü resap chüen kiiló ren pwe repwe fel ngeni. Iwe, tittin ewe telinimw Babylon epwe taaló.
45“Öüpwe toowu seni lón Babylon ämi neii aramas! Öüpwe kütta manawemi. Öüpwe süü seni äi soong ngang ewe SAMOL.
46Öüsap ekisaló letipemi ika nuokkus lupwen öüpwe rongorong poraus mi süüsüfeil me lón ewe fönü pün ew poraus epwe süüsüfeil lón ei ier, pwal ew poraus epwe süüsüfeil lón ewe ier mwirin, Mwirin, epwe wor porausen angangen mwänesol epwe süüsüfeil me lón ewe fönü pwal porausen än sounemenem üüngeni sounemenem.
47Pün epwe fókkun war ewe fansoun lupwen ngang üpwe öpwüngü ekkewe uluulun önümwälin Babylon; iwe, unusen ewe fönü Babylon epwe itengaw. Epwe wor chómmóng aramas mi mäló repwe toropasfeil lón ewe telinimw.
48Mwirin, läng me fönüfan me meinisin mi nóm lóór repwe mweireiren pwapwa fänäsengesin Babylon, pün ekkewe chón kata repwe feitto seni efeng pwe repwe maun ngeni,” ewe SAMOL a osomänetiw.
49“Usun chök än Babylon niieló ekkewe aramasen Israel me pwal aramasen ekkóch mwüü leemelen fönüfan, iei usun nöün kewe aramas repwe pwal ninniiló.
50Öüpwe feilló ämi ekkewe aramas mi süü seni ewe ketilasen maun, öüsap üüló o katol! Öüpwe sü lupwen öüwa chüen tongeni! Öüpwe chechchemeni ewe SAMOL, inamwo ika öüwa nóm lón ew fönü mi toowaw o öüpwe ekieki usun leeniemi lón Jerusalem.”
51Nge ekkewe aramas ra apasa, “Äm aia sääw, pün äm aia uren turunufas me itengaw meren aramas, pwokiten ekkewe chón ekis ra tolong lón ekkewe leeni mi pin me lón imwen ewe SAMOL.”
52“Ewer, nge epwe war ewe fansoun,” ewe SAMOL a osomänetiw, “lupwen ngang üpwe öpwüngü nöün Babylon kewe uluulun önümwäl, iwe, lón ena fansoun, ekkewe mi kinas lón maun repwe ngüüngü leemelen unusen ewe fönü.
53Inamwo are Babylon epwe feffeitä tori läng, inamwo ika epwe öpöchökküla an kewe imwen maun mi tekia, nge ngang üpwe tiinato ekkewe chón kata pwe repwe maun ngeni,” ewe SAMOL a osomänetiw.
54“Öüpwe rongorong än aramas kechiw a feitto seni Babylon, och ökürangen feiengaw mi lapalaap a feitto seni fönüwen ekkewe chón Kaldea.
55Pün ewe SAMOL a ataeló Babylon; i epwe öükätiw ewe ökürang mi leüommóng me lón ewe telinimw. Chón opwuter kana repwe feitto fän ökürang usun chök chómmóng kólik; ngüüngün mwelier epwe tittiriis.
56Emön chón kata epwe feitto maun ngeni Babylon; nöün Babylon kewe sounfiu repwe ooló, pwal nöüür kewe esefich repwe kupuló. Pün ewe SAMOL i emön Kot mi ngeni aramas chappen ar föfför; i epwe ngeni Babylon unusen liwinin an föfför.
57Ngang üpwe föri pwe nöün Babylon kewe nöüwiis me ekkewe mwän tipächchem repwe sakawaló, pwal usun chök ren nöün kewe kepina, nöün kewe meilap me nöün kewe sounfiu; iir repwe möürüfóchóló nge resap chüen pwök,” Iei ewe King, itan ewe SAMOL mi Unusen Manaman a osomänetiw.
58Iei meet ewe SAMOL mi Unusen Manaman a apasa:
“Tittin Babylon kewe mi malüül repwe taatiw tori wón pwül, nge asamalapan kewe mi tekia repwe karaló ren ekkei; ekkewe chón köuw imw mi feitto seni chómmóng fönü ra luusmwääl le angang nge esap wor lamwotan, pün ar angang epwe chök taaló ren ekkei!”
59Iwe, iei ewe poraus ewe soufós Jeremiah a ngeni ewe meilap Seraiah nöün Neriah we mwän, nge Neriah nöün Mahseiah, lupwen a feilló Babylon fiti Zedekiah ewe kingen Judah lón ewe örüwänüwen ierin mwüün Zedekiah. Ätei Seraiah i chón tümwünü ewe sääi. 60Jeremiah a fen makkeetiw lón echö taropwe usun ekkewe feiengaw meinisin repwe tori Babylon - meinisin minne a fen makketiw fänäsengesin Babylon. 61Jeremiah a apasa ngeni Seraia, “Lupwen kopwe tori Babylon, kopwe pii pwe en kopwe leüommóng le älleani ekkeei kapas meinisin mi mak lón ei taropwe. 62Mwirin, kopwe apasa, ‘Äi SAMOL, en ka fen apasa pwe kopwe ataeló ei leeni, pwe esap wor emön aramas ika maan epwe nóm lón; ei leeni epwe pöönüló tori feilfeilló chök.’ 63Iwe, lupwen kopwe wes le älleani ei taropwe, kopwe föötätä eföw faaw ngeni o oturalong lón ewe chaanpwuupwu Eufreitis. 64Mwirin, kopwe apasa, ‘Epwe iei usun än Babylon epwe kokotiw pwe esap chüen piisäfälitä, pwokiten ewe feiengaw ewe SAMOL epwe awarato wón. Iwe, ekkewe aramasen Babylon repwe rosoló.’ ”
Än Jeremiah kewe kapas ra ükütiw me ikeei.
Jerusalem a taaló(2 King 24:18-25:7)
52Zedekiah a rüwe me ew ierin lupwen a tolong lón wiisan wiisen king, iwe, i a nóm lón Jerusalem o nemenem lón üküükün engol me ew ier. Iten inen ätei, Hamutal, nöün Jeremiah we fefin. Neminnei i seni Libnah. 2Nge Zedekiah a föri minne a ngaw me fän mesen ewe SAMOL, usun chök minne Jehoiakim a föri. 3Ekkeei mettóch meinisin ra fis ngeni ekkewe aramasen Jerusalem me Judah pwokiten än ewe SAMOL soong. Iwe, lesópwólón, ewe SAMOL a ösüüreló seni fän mesan.
Nge Zedekiah a üüngeni ewe kingen Babylón.
4Iwe, lón ettiuwen ierin mwüün Zedekiah, lón ewe äengolun ränin ewe äengolun maram, Nebukadnezzar ewe kingen Babylon a feitto fiti unusen an mwiichen sounfiu pwe epwe maun ngeni Jerusalem. Iwe, ra pwellieló ewe telinimw fän pisekin maun o ra senätä ew orooren maun ngeni pwellin ünükkün. 5Ra pwellieló ewe telinimw fän pisekin maun tori ewe engol me ewin ierin mwüün King Zedekiah.
6Nge lón ewe ettiuwen ränin ewe örüwänüwen maram, ewe lengita lón ewe telinimw a fókkun wätte, pün esap chüen wor mwöngö fäniten ekkewe aramas. 7Mwirin, ekkewe sounfiun Babylon ra ataelong och kinikinin tittin ewe telinimw. Iwe, unusen ewe mwiichen sounfiun Judah ra süüló lepwin me lón asamalapen ewe tiit mi nóm lefiilen ekkewe ruu tiit arap ngeni än ewe king we tännipi, inamwo ika ekkewe sounfiun Babylón ra nóm pwellin ünükkün ewe telinimw. Iwe, ra süüló ngeni äwenewenen maasiesin ewe leemólun Jordan. 8Nge ekkewe sounfiun Kaldea ra tapweri ewe king o ra tikeri i me lón ewe maasiesin Jeriko. Iwe, nöün ewe king kewe sounfiu meinisin ra süü seni. 9Mwirin, ra liäpeni ewe king o ra emmwenaló i ren ewe kingen Babylon mi nóm Riblah lón ewe fönü Hamath.
Me ikenan, ewe kingen Babylon a atoowu pwüngün minne epwe fis ngeni Zedekiah. 10Me ikenan lón Riblah, ewe kingen Babylon a niieló nöün Zedekiah kewe mwän me fän mesan. A pwal niieló ekkewe nöüwiisen Judah meinisin. 11Mwirin, a olusawu föün mesen Zedekiah o ra fööti i ngeni sein mi för seni piraas. Iwe, ewe kingen Babylon a uwealó Zedekiah ngeni Babylon o atolonga i lón kalapwuus tori ewe rän a mäló.
12Iwe, lón ewe äengolun ränin ewe elimuwen maram, iei ewe engol me tiuuwen ierin mwüün Nebukadnezzar ewe kingen Babylon, Nebuzaradan ewe meilapen sounfiu mi wiisen tümwünü ewe king, i emön nöün ewe kingen Babylon nöüwiis, a feitto Jerusalem. 13A kenaló än ewe SAMOL we imwenfel me ewe imwen king, pwal ekkewe imw meinisin lón Jerusalem. Ätei a kenaló iteiten imw mi öüchchea meinisin. 14Unusen ewe mwiichen sounfiun Babylon mi nóm fän nemenien ei meilapen sounfiu ra ataetiw ekkewe tiit pwellin ewe telinimw Jerusalem. 15Mwirin, Nebuzaradan ewe meilapen sounfiu mi wiisen tümwünü ewe king a uwealó Babylon ekkóch leiin ekkewe aramas mi fókkun wöwingaw me chókewe mi chüen nómwetiw lón ewe telinimw fiti fengen me ekkewe lussun mwän mi silelap angangen wón paaw me chókewe mi pwärätä ar ölükülük ngeni ewe kingen Babylon. 16Nge Nebuzaradan ewe meilapen sounfiu a mwüüt ngeni ekkóch me leiin ekkewe aramas mi fókkun mweleele pwe repwe nómwetiw lón ewe fönü Judah pün repwe tümwünü ekkewe tännipin irän wain me ekkewe pwal ekkóch tännipi.
17Iwe, ekkewe sounfiun Kaldea ra ataatakisi ekkewe üür mi för seni piraas, ekkewe wäänifót mi wor kürümaar me ewe sepien kólik mi wätte mi för seni piraas ra nóm ren än ewe SAMOL we imwenfel. Iwe, ra uwealó ekkewe piraas meinisin ngeni Babylon. 18Iir ra pwal uwealó ekkewe nape, söföl, fichin wikken laam, sepien käsupwun chcha, sepien keek asóren ötüöt meinisin mi för seni piraas, ekkewe souasór ra aea le föri ar angang lón ewe imwenfel. 19Nebuzaradan ewe meilapen sounfiu mi wiisen tümwünü ewe king a pwal angealó ekkewe kükkün sepi fäniten mwoli me ekkewe sepi fäniten ekkei, ekkewe waspesen fäniten leenien iseisen chcha, ekkewe nape, ekkewe leenien etittin, ekkewe sepi me pwool ra aea fäniten ekkewe asóren wün me pwal meinisin ekkewe pisekin lón ewe imwenfel mi för seni kolt mi mwirinnö ika silifer.
20Nge ewe piraas seni ekkewe rüwofóch üür me ewe sepien kólik mi wätte me ekkewe engol me rüwömön uluulun ätemwnin kowu mi nóm fän ewe sepien kólik pwal ekkewe wäänifót mi wor kürümaar Solomon a föriir fäniten än ewe SAMOL we imwenfel, ra koon selüküló chouur an epwe kilóniir. 21Üküükün tekian efóch me efóch kewe üür, engol me walüw mwalü, nge üküükün öün, engol me ruu mwalü. Efóch me efóch kewe üür a pwang lóór, nge malüülün aamen efóch me efóch, ülüngät inis. 22Üküükün tekian ew leetol mi nóm wón ewe efóch üür, limuw mwalü, nge ewe leetol a ofout ngeni sein mi nut me uluulun ewe föün irä itan pómekranet ra nóm wón pwellin ünükkün. Meinisin ra för seni piraas. Ewe örüwofóchun üür a wewe ngeni chök ewe äefóchun fiti ekkewe pómekränet. 23A wor tiwe me wonoföw uluulun föün ewe irä pomekränet ra nóm wón leepekin ekkewe üür, nge a wor üküükün ipwükü pomekränet wón ekkewe sein mi nut mi pwelli ekkewe leetol.
24Iwe, ewe meilapen sounfiu mi wiisen tümwünü ewe king a angei Seraiah ewe souasór mi lap me Zefaniah ewe souasór mi kisitiw fan, pwal ekkewe ülümön chón mammasa asamalapen ewe Imwenfel, pün repwe fitaló pwe iir chón kalapwuus. 25Iwe, seni leiin chókewe mi chüen op lón ewe telinimw, Nebuzaradan a angei emön meilapen ewe mwiichen sounfiun Judah, nöün ewe king kewe limmön chón öüröür, nöün ewe meilapen sounfiu we seketeri mi wiisen makkei iteiten aramasen ewe fönü me wone mwän mi iteföüló me lón ewe telinimw. 26Nebuzaradan ewe meilapen sounfiu a angeiir meinisin o uweiireló ren ewe kingen Babylon mi nóm Riblah. 27Nge ewe kingen Babylon a niireló meinisin me lón Riblah lón ewe fönü Hamath.
Iei usun än ekkewe aramasen Judah ra ooló o feilló toowaw seni fönüwer. 28Iwe, iei üküükün iteiten ekkewe aramas Nebukadnezzar a uweireló pwe repwe ooló Babylon:
Lón efisuwen ierin mwüün Nebukadnezzar, i a uwealó üküükün 3,023 chón Sus;
29lón ewe engol me walüwen ierin mwüün Nebukadnezzar, i a pwal uwealó üküükün 832 aramas seni Jerusalem;
30nge lón rüwe me ülüngätin ierin mwüün Nebukadnezzar, Nebuzaradan ewe meilapen chón tümwünü ewe king a uwealó üküükün 745 chón Sus pwe repwe ooló. Iwe, iteiten ekkewe aramas meinisin mi ooló, 4,600.
Jehoiachin a ngasaló seni an kalapwuus(2 King 25:27-30)
31Iwe, lón ewe iliik me fisuwen ierin än Jehoiachin ewe kingen Judah ooló lón Babylon, Evil-Merodak a tolong lón wiisan wiisen kingen Babylon. Ätei a kirekiröch ngeni Jehoiachin o a angasawu i seni lón kalapwuus lón ewe rüwe me limuen ränin ewe engol me ruuwen maram lón ena ier. 32Evil-Merodak a ääni kapas mi kirekiröch ngeni Jehoiachin o atolonga i lón ew wiis mi tekia seni ekkewe pwal ekkóch king mi ooló o nóm ren lón Babylon. 33Iei minne, Jehoiachin a pwilitätiw üfan üföüfen kalapwuus o a mwüümwütä ngeni an epwe mwöngö seni än ewe king cheepel lón lussun ränin manawan. 34Iwe, ewe kingen Babylon a pwal ngeni Jehoiachin älillisin iteiten rän pwe ötüfichin an osupwang lón unusen ränin manawan, tori ewe rän a mäló.