Isaiah
1 Iei künäen Isaiah nöün Amoz we mwän i a küna fänäsengesin Judah me Jerusalem lón mwüün Uzziah, Jotham, Ahaz me Hezekiah, ekkewe kingen Judah.
Än chón Judah föfföringaw
2Öüpwe rongorong ämi ekkewe läng, kopwe öüüw selingom en fönüfan, pün ewe SAMOL a kapas: “Ngang üwa fólenätä neii kana o älisiir pwe repwe määritä, nge iir ra üüngeniei.
3Emön ätemwänin kowu a silei an samol, pwal emön dongki a silei ewe sepi an samol a amwöngöni i lón. Nge ar sile a koon lap seni än chón Israel sile, iir neii kewe aramas esap wor ar wewe.”
4O meet me chón ei mwüü mi uren tipis! Ew mwiichen aramas ar pwuupwungaw a fókkun lapalaap, ew mwiichen upwun wón chón föfföringaw, ew mwiichen naaw mi lükümach. Ra pöütaló ewe SAMOL, ra turunufasei ewe Emön mi Pin lón Israel o kulluw sökürür ngeni.
5Meet lamwoten äi üpwe chök sópweló le öpwüngü kemi? Ämi öüpwe chök sópweló le üüngeniei. Unusen möküremi a fen kinas, unusen lelukemi a fen metek.
6Seni fän pachapachemi tori wón üngen möküremi, iteiten kinikinin wón inisimi a kuuló ren kinas, pöküpök me ruup. Nge kinasemi resap limelim ika finifin ren ootäi ika rawa ngeni löppwuk.
7Fönüwemi a pöönüló, ämi kewe telinimw ra karaló ren ekkei. Ekkewe chón ekis ra eitaló le kinii üwään ämi kewe tännipi nge ämi mi nennengeniir. Fönüwemi a taaló usun chök lupwen a taaló ren chón ekis.
8Iwe, liewe Zion chök a chüen nóm nge a usun chök ew likachooch lón ewe tännipin irän wain, a usun chök ew likachooch lón ew tännipin sellia, a usun chök ew telinimw sounfiu ra pwellieló fän ar pisekin maun.
9Ika ewe SAMOL mi Unusen Manaman esap likiti fänitach ekkóch leiich pwe repwe chüen manaw, iwe, sia sótun unusen rosoló usun chón ewe telinimw Sodom, sia pwal sótun unusen rosoló usun chón ewe telinimw Komorrah.
10Ämi ekkewe samolun Israel mi usun chök chón Sodom, öüpwe rongorong ngeni än ewe SAMOL kapas, ämi ekkewe aramasen Israel mi usun chök aramasen Komorrah öüpwe öüseling ngeni minne ach we Kot a ääni kapasen öüröür.
11Ewe SAMOL a apasa, “Ämi öüwa sópweló le ääni asór ngeniei maan mi chómmóng. Nge meet lamwoter ngeniei? Ngang üwa kü ren ämi ääni asór ngeniei ekkewe ätemwänin siip me ekkewe kiriisin maan mi öümanaw. Ngang üsap pwapwaiti chaan ätemwänin kowu me appanen siip me ätemwänin kuuch.
12Lupwen ämi öüwa feitto pwe öüpwe fel ngeniei, iö a echchimwa kemi pwe öüpwe uweato ekkeei asór, o öüwa ekkeliwin le fätäl lón ekkewe leeni ünükkün imwei mi pin?
13Öüpwe ükütiw le uweato reei ekkewe asór mi lamwotongaw! Ämi kewe appach mi pwokkus ra enniopwut ngeniei. Ngang üsap efich ämi kewe chuulapen popun maram me ränin Sabbat me ämi kewe pwal ekkóch chuulap mi pin. Ngang üwa opwut ewe föfför mi ngaw öüwa föri lupwen öüwa chufengen lón ekkewe fansoun mi pin.
14Ngang üwa opwut ren unusen letipei ämi kewe chuulapen popun maram me ämi kewe chuulap mi kefilitä. Ra wewe ngeni och mettóch mi chou ngeniei, ngang üwa mölüülü le mwärer.
15Lupwen ämi öüwa eitietä pöümi le iótek, ngang üpwe aopa mesei seni kemi. Inamwo ika ämi öüpwe ääni chómmóng iótek, ngang üsap öüseling, pün pöümi ra uren chcha ren ämi niieló aramas.
16Öüpwe limeti kemi pwe öüpwe limöch. Öüpwe pöütaló ämi kewe föfför mi ngaw seni fän mesei! Öüpwe ükütiw le föri minne mi mwääl.
17Öüpwe käeö ämi öüpwe föri minne mi pwüng. Öüpwe kütta minne mi pwüngüöch o öpöchökkülätä letipen ekkewe mi riäfföü. Öüpwe peni ekkewe mi mäsen o älisätä ekkewe fefin mi mä seniir pwülüwer.”
18Ewe SAMOL a pwal apasa, “Öüpwe feitto iei, öüsipwe afföör fengen wón meet mi pwüng. Ina mwo are ämi tipis repwe usun tuumwu mi parachól, nge repwe pwechepwech usun pwechen sno; ina mwo are ämi tipis ra parapar usun önüwen tuumwu mi ssangipar, nge repwe pwechepwech usun pwechen ünen siip.
19Are öüwa mochen o älleasochis, iwe, öüpwe mwöngö seni öchchün uwään ewe fönü.
20Nge are öüwa wiippölü o üüngeniei, ämi öüpwe mäló ren ketilas lón maun. Ngang ewe SAMOL üwa kapas.”
Ewe telinimw mi uren föfföringaw
21Öüpwe nengeni usun än ewe telinimw mi ölükülük a wiliti usun emön fefin mi föri föfförün lisowu. Melóóm, a uren pwüngüöch, pün ekkewe aramas mi föri föfför mi pwüng ra imweim lón. Nge ikenäi, ekkewe chón niieló aramas ra nóm lón.
22Melóóm, en Jerusalem ka wewe ngeni silifer mi limöch, nge iei ka wewe ngeni ewe kiten silifer aramas ra oturaló lupwen ewe silifer a wes le ketel o limelim. En ka wewe ngeni wain mi mwirinnö, nge iei ka nofit ngeni kólik.
23Òm kewe souemmwen ra wiliti chón üüngeni mwüü, ra chiechi ngeni chón soolä, iir meinisin ra efich liffangen emichimich o ra etiwa mooni än aramas liffang fäniten ar repwe fiti minne mi mwääl. Resap peni ekkewe mi mäsen, resap pwal älisi ekkewe fefin mi mä pwülüwer. Resap mwo nge öüseling ngeni ar siö pwe repwe älisiir.
24Iei minne, ewe Samol, ewe SAMOL mi Unusen Manaman, ewe Emön mi Manaman lón Israel a osomänetiw: “Pwokiten ei, ngang üpwe niinätiw äi soong wóómi, ämi ekkewe chón pölüweniei. Ngang üpwe ngeni kemi chappen ämi föfför, ämi ekkewe chón opwutaei.
25Ngang üpwe kulluw peii pwe üpwe öpwüngü kemi. Ngang üpwe unusen limetaló limengawemi usun emön a limeti mächä lón ekkei, pün meinisin minne a ngaw me lón manawemi epwe äimwüló seni kemi.
26Iwe, ngang üpwe eliwinisäfälielong nöümi kewe souköpwüng lón wiiseer pwe epwe usun chök lón ekkewe fansoun lóóm, pwal nöümi kewe souöüröür pwe epwe usun chök me lepoputän. Mwirin, ewe telinimw epwe iteni ewe Telinimwen Pwüng, ewe Telinimw mi Ölükülük.”
27Zion epwe ngasaló ren öpwüngüwen o ekkewe aramasen lón mi ekieksäfäl repwe ngasaló ren pwüng.
28Nge ekkewe chón üleförea me chón tipis repwe rosoló meinisin, pwal chókewe mi likitaló ewe SAMOL repwe mäfeiengaw.
29“Öüpwe sääw pwokiten ämi kewe irä ook mi pin ämi öüwa pwapwaiti le fel ngeniir. Ämi öüpwe pwal itengaw pwokiten ämi kewe tännipi öüwa filätä pwe öüpwe fel ngeni nöümi kewe uluulun önümwäl lóór.
30Iwe, öüpwe wewe ngeni efóch irä ook mi pwasaló chöön, öüpwe pwal wewe ngeni ew tännipi mi pwasapwas esap chöchchön ren kólik.
31Ekkewe aramas mi pöchökkül ra wewe ngeni ekkana kükkün palen irä mi pwas, nge ar kewe föfför mi ngaw ra wewe ngeni och möröküükün ekkei. Ekkewe aramas mi pöchökkül me ar kewe föfför repwe karöppök, nge esap wor emön epwe tongeni kunuuweló ewe ekkei.”
Än ewe SAMOL nemenem
2 Iei meet Isaiah nöün Amoz we mwän a küna fänäsengesin Judah me Jerusalem.
2Lón ewe fansoun sópwólón, ewe chuuk ia än ewe SAMOL we imwenfel epwe nóm ie epwe feffeitä o nükünük, epwe pwal ew chuuk mi samol me leiin ekkewe chuuk. Chón ekkewe mwüü meinisin repwe mwiicheto ren.
3Chómmóng aramas repwe feitto o apasa,
“Öü feitto, öüsipwe feittä wón chukun ewe SAMOL we, ren imwen än Jakob we Kot. I epwe äiti ngeni kich an kewe aal, pwe kich sipwe tongeni fätäl lón an kewe aal.” Pün ewe öllük epwe toowu seni wón Zion, nge än ewe SAMOL kapas epwe toowu seni lón Jerusalem.
4Ewe SAMOL epwe souköpwüng lefiilen ekkewe mwüü, i epwe pwal öükätiw äniini lefiilen chómmóng aramas. Iwe, repwe üsi nöüür kewe ketilas o ewili ngeni ar pisekin ttu pwül, repwe pwal eiwili wókuur kewe siles ngeni nöüür läifen otoot. Ew mwüü esap chüen angei nöün ketilas pwe epwe maun ngeni pwal ew mwüü, resap pwal chüen awora käeö fäniten maun.
Ewe ränin ewe SAMOL
5Öü feitto, ämi mwirimwirin Jakob, öüsipwe fätäl lón saramen ewe SAMOL.
6Pün en äm Kot ka pöütaló noum kewe aramas, ekkewe mwirimwirin Jakob. Ei a fat pwokiten ra föri ekkewe föfförün roong me pwee öörünien ekkewe fönüwen öötiw. Ra pwal föri ekkewe angangen esissil usun ekkewe chón Filistia o ra kömwöchüpöw fengen me ekkewe chón lükün.
7Fönüwen ekkewe mwirimwirin Jakob a ur ren silifer me kolt mi feitto seni ekkóch leeni. A wor chómmóng ar leenien iseis pisek öüchchea. Fönüwer a ur ren óris, nge war wóóken ra fókkun chómmóng.
8Fönüwer a pwal ur ren uluulun önümwäl; ra chappetiw o fel ngeni pwisin angangen pöüür.
9Iei minne, ekkewe aramas ra chök ingawaló. Ra küna itengaw me tekisón. Kosap omwusaló ar tipis.
10Öüpwe süülong lón pwangen ekkewe achaw, öüpwe op fän pwül pwe öüpwe op seni eniwokkusun ewe SAMOL me lingen an manaman.
11Lón ena fansoun, ekkewe aramas mi wóólamalamtekia repwe küna tekisón. Repwe chappetiw lepwül fän ar sääw, nge ewe SAMOL echök epwe tekiatä.
12Pün ewe SAMOL mi Unusen Manaman a fen amollätä ew rän lupwen i epwe öpwüngü ekkewe aramas mi lamalamtekia me tunosikesik. Iwe, iir meinisin repwe tekisónetiw.
13Ika mwo repwe langattamatä me tekia usun ekkewe irä sedar lón Lebanon me ekkewe irä ook lón Bashan, nge repwe chök pöküpöküló.
14Ika mwo repwe usun ekkewe chukutekia me chukutekisón meinisin,
15ika repwe usun ekkewe imw mi tekia me ekkewe tiit mi pöchökkül, nge repwe chök taaló.
16Ika mwo repwe usun ekkewe siip mi wätte seni Tarshis mi masow ren uwoseer pisek mi lingöch, nge repwe chök tekisónetiw.
17Lón ena fansoun, ekkewe aramas mi lamalamtekia repwe küna tekisón; repwe chappetiw lepwül, nge ewe SAMOL chök epwe tekia.
18Iwe, ekkewe uluulun önümwäl meinisin repwe wesewesen rosoló.
19Ekkewe aramas repwe süülong lón ekkewe pwangen achaw pwal lón ekkewe pwaang mi nóm fän pwül, pwokiten ar nuokkusiti ewe SAMOL me an manaman mi lapalaap lupwen epwe üütä o ächechcha fönüfan.
20Lón ena fansoun, aramas repwe pöütaló nöüür kewe uluulun önümwäl iir ra föri seni kolt me silifer; iir ra föri ekkeei uluulun önümwäl pwe repwe fel ngeniir, nge repwe otururolong lón ekkewe pwaang fän pwül ia ekkewe pöüte me nakkich ra nóm ie.
21Ekkewe aramas repwe süülong lón ekkewe pwangen achaw pwal fän ekkewe säpereperen achaw, pwokiten ar nuokkusiti ewe SAMOL me an manaman mi lapalaap lupwen epwe üütä o ächechcha fönüfan.
22Öüpwe ükütiw le anómwu ämi apilükülük wón aramas pwe repwe amanawa kemi, pün iir pwal aramas chök mi mwochomwooch ränin manaweer. Meet ällean aramas?
Kot epwe öpwüngü chón Judah me chón Jerusalem
3 Pün nengeni, ewe Samol, ewe SAMOL mi Unusen Manaman epwe angealó seni Jerusalem me Judah mettóch meinisin iir ra anómwu ar apilükülük wón. I epwe angealó seniir ener mwöngö me ünümer kólik.
2I epwe angealó seniir ekkewe ätepwora me sounfiu, ekkewe souköpwüng me soufós, ekkewe soupwe me souakkomw.
3I epwe angealó ekkewe samolun sounfiu me ekkewe souemmwen mi iteüöch, ekkewe souekiek pwal ekkewe sourong me ekkewe souawarawar.
4“Mwirin, ewe SAMOL epwe ewiisa ekkewe äät pwe iir repwe nöüür souemmwen, nge ekkewe semiriit repwe nemeniir.”
5Ekkewe aramas repwe kirikiringaw fengen lefiiler. Emön aramas epwe üüngeni pwal emön, emön aramas epwe üüngeni pwisin chón órun. Ekkewe särääfö resap suuföliti chókewe mi chinlap seniir, pwal ekkewe aramas esap wor iter repwe pölüweni ekkewe mi iteföüló.
6Lón ena fansoun, emön aramas epwe kömwöchüló wón emön me leiin pwiin kewe seni lón än saman eterenges o üreni, “En kopwe ach souemmwen, pün a wor echö üfom sekit. En kopwe nemeni mwüüch ei mi fitikooko me taatakis.”
7Nge ätewe epwe pölüweni o apasa, “Ngang üsap tongeni älisi kemi. Esap wor mwöngö ika üüf lón imwei. Öüsap seikieitä pwe ngang üpwe nöümi souemmwen.”
8Ei sókkun lapalap epwe fis pwokiten Jerusalem a taroporop nge Judah a turuló. Pün ra üüngeni ewe SAMOL ren ar kewe kapas me föfför iir ra föri me fän mesan mi ling.
9Wówóón wón meser a pwisin pwärätä pwe ra tipis. Ra pwääraló ar tipis usun chón Sodom, nge resap aopaló. Feiengawer! Iir ekkewe aramas ra pwisin atooto feiengaw wóór ren ar kewe föfför.
10Öüpwe esile ngeni ekkewe aramas mi mwirinnö mi föri minne mi pwüng pwe iir repwe feiöch, pün repwe ääni pwapwan uwään ar kewe föfför.
11Feiengawen ekkewe chón föfföringaw! Feiengaw epwe feittiw wóór; epwe le pwisin säpeitiir liwiningawen meet pöüür a föri.
12Ekkewe särääfö ra eriäfföwü neii kewe aramas, nge ekkewe fefin ra nemenem wóór. Ämi neii kana aramas, nöümi kewe souemmwen ra emmweningawei kemi. Ra atókakemiiló seni ewe aal.
13Nengeni, ewe SAMOL a tolong lón an leenien öpwüng pwe epwe ettipisi nöün kewe aramas, a üütä pwe epwe öpwüngü nöün kewe aramas.
14Ewe SAMOL a mollotä an epwe atolonga an köpwüng ngeni ekkewe souakkomw me souemmwenin nöün kewe aramas. I a ettipisiir o apasa, “Ämi ekkewe öüwa kenaló ewe tännipin irän wain, nge meet ämi öüwa sooläni seni ekkewe chón wöwingaw ra chüen nóm lón imwemi kewe.
15Iö a ngeni kemi ämi pwüüng pwe öüpwe efeiengawa neii kewe aramas? Iö a ngeni kemi ämi pwüüng pwe öüpwe pwurätiw mesen ekkewe chón wöwingaw lón pwül?” Ewe SAMOL mi Unusen Manaman a osomänetiw.
16Iwe, ewe SAMOL a pwal apasa, “Ekkewe fefin lón Zion ra fókkun lamalamtekia. Ra fätälfeil nge akkawäätä üweer fän ar sikesik o föraló pwe ra mwirinnö seni pwal ekkewe ekkóch aramas. Ra sikeppwach ren ochchuwen meseer, ra pwal lüwölü ren ipweipwen pecheer, pwe ekkewe läälän wón kurupwun pecheer repwe tikitik.”
17Iei minne, ewe Samol epwe öpwükätä ruupw wón möküren ekkewe fiin Zion. Ewe SAMOL epwe föri pwe meeten mökürer epwe mworoló, pwe repwe móngopaal.
18Mwirin, lón ena fansoun, ewe Samol epwe angealó ekkewe mettóch meinisin iir ra sikäsiniir: ekkewe läälän wón kurupwun peche mi ling, ekkewe läälän fän üüw usun lapalapen akkar me maram, 19ekkewe iering, ekkewe läälän wón paaw, me pwölüpwölün wón meseer, 20ekkewe pwölüpwölün wón möküreer me seinin wón kurupwun pecheer, ekkewe peelitin lukalaper, ekkewe ruumen löö me ekkewe pisekin ommwung, 21ekkewe ringen wón paaw me ringen lón pwööt, 22ekkewe üüf mi mwirinnö, ekkewe üföüfen lón mwiichelap, ekkewe pwölüpwölün wón maas me ekkewe pwotow, 23ekkewe kilassen oori me ekkewe simiis mi chechchääk o lingöch, pwal ekkewe akkaw me ekkewe likotupwöl mi langattam.
24Iwe, ekkana fefin mi pwoöch ren pwokkusun löö iei, nge epwe siiwil ngeni och pwoporaus mi pwongaw. Iei iir ra aea peelit, nge mwirin, repwe chök aea sääl. Iei ra kiniochei förün mökürer, nge mwirin, mökürer epwe paan pün esap chüen wor meeten mökürer. Iei ra üföüf üföüfen kametip, nge mwirin, repwe chök üföüf üföüfen letipeta. Iei a wor ekkewe esissilen lieöch wón meser, nge mwirin epwe wor wóór och sókkun esissil. Emön epwe fiisätä och esissil wón ünüchcher pwe epwe pwärätä pwe iir amanaw.
25Ekkewe mwän seni ämi we telinimw repwe mäló ren ketilas lón maun. Nöümi kewe ätepwora repwe pwal mäló lón maun.
26Epwe wor kechiw me letipeta lón ekkewe leenien emwicheichen aramas ren ekkewe asamalapen ewe telinimw. Ewe telinimw Jerusalem epwe pöönüló, usun emön fefin ekkana chón soolä ra sooläni seni mettóchun meinisin; iwe, iei a chök móót wón pwül o kechiw.
4 Iwe, lón ena fansoun, epwe wor ekkóch chök lussun mwän repwe chüen manaw. Ina pwata, füümön fefin repwe turufi emön chök mwän o apasa ngeni, “Kose mochen kopwe pwülüweni keem! Äm aipwe pwisin awora eneem mwöngö o föri pwisin üfeem. En kosap wiisen föri och fänitem, nge kopwe chök mwüüt ngeni keem pwe aipwe iteni itom pwe kopwe angei seni keem äm itengaw an esap wor pwülüwem!”
Zion epwe söfösäfäl
2Lón ena fansoun, ewe Palan mi pwüküwu seni ewe SAMOL epwe fókkun öch o ling. Ekkewe aramas mi chüen manaw o nóm lón Israel repwe sikäsini meet uwään ewe fönü. 3Iwe, chókewe mi chüen manaw me lón Zion pwal lón Jerusalem repwe iteni chón pin, iir meinisin ekkewe mi mak iter lón ewe pwuk pwe iir ra manaw lón Jerusalem. 4Ewe Samol epwe limetaló ewe limengaw seni ekkewe fiin Zion; i epwe tölaaló ewe limengawen chcha seni Jerusalem ren emön ngünün köpwüng mi kü usun ekkei. 5Mwirin, ewe SAMOL epwe föri me wón unusen ewe Chuuk Zion pwal wón chókewe mi mwiichfengen ikenan ew kuchun ötüöt lerän nge ew ekkei mi saramaram ngetan lepwin; iwe, an ling epwe pwölüweló unusen ewe leeni. 6An ei ling epwe och pwölüpwöl me nnür epwe eppeti ewe telinimw seni pwichikkaren lerän, epwe pwal ew leenien süüngeni me leenien op seni mölümöl me üüt.
Ewe porausen äwewe usun ewe tännipin irän wain
5 Ngang üpwe köölüw echö kööl fäniten chiechiei we ngang üwa tongei, echö kööl usun an we tännipin irän wain: Chiechiei we ngang üwa tongei a ääni ew tännipin irän wain wón ew pal mi pwülüöch.
2Ätewe a tuuw ewe pwül o limetawu ekkewe faaw seni lón. Iwe, i a fótukätiw ekkewe irän wain mi fókkun mwirinnö lón. Iwe, a öüüwetä ew imwen mammas lukalapan o föri ew leenien pwuupwu föün irän wain lón. Mwirin, a ösüküsükü an epwe wor uwa mi mwirinnö, nge ekkewe irän wain ra chök uwääni uwa mi chök ngaw.
3“Ämi ekkewe aramas mi nónnóm lón Jerusalem me ämi ekkewe aramasen Judah, öüpwe filätä pwüngün lefiilei me äi we tännipin irän wain.
4Pwal meet ngang üpwe chüen tongeni föri fäniten äi we tännipin irän wain? Ngang üwa föri mettóch meinisin üwa tongeni. Ngang üwa ösüküsükü an epwe wor föün irän wain mi mwirinnö, nge pwata a chök uwääni mi ngaw?
5Iwe, iei ngang üpwe üreni kemi meet ngang üpwe le föri ngeni äi we tännipin irän wain: Ngang üpwe le wiietä ekkewe irä mi tiieló ewe tännipi, o üpwe keniireló. Ngang üpwe ataetiw ewe tiit mi för seni faaw o ääni ekkewe faaw fäniten äi leenien fätäl.
6Ngang üpwe föri pwe äi we tännipi epwe wiliti ew fönü mi pöön. Esap chüen wor emön epwe tümwünü ekkewe irän wain an epwe limetiir ika angang lón ewe tännipi. Ekkewe fetilingaw me iräfölüföl repwe määritä lón. Iwe, ngang üpwe öllük ngeni ekkewe kuchu pwe resap öpüngätiw üüt wón.”
7Ewe minne an ewe tännipin irän wain, i ewe SAMOL mi Unusen Manaman. Nge ewe tännipin irän wain ikkanaiir ekkewe chón Israel. Ewe irän wain mi mwirinnö i a fótukätiw, ikkanaiir ekkewe chón Judah. Ewe Samol a ösüküsükü pwe ekkewe aramas repwe föri minne a wenechchar, nge a küna pwe ra chök niieló aramas. I a ösüküsükü pwe repwe föri minne a pwüng, nge a chök rongorong än ekkewe aramas kechiwen riäfföü.
Feiengawen ekkewe chón föfföringaw
8Feiengawemi, ämi mi achómmóngaló imwemi me fönüwemi tori an esap chüen wor leenien ekkewe lussun aramas. Iwe, ämi chök öüpwe nónnóm lón unusen ewe fönü.
9Ngang üwa rongorong än ewe SAMOL mi Unusen Manaman ääni ei kapasen ökköpöl:
“Ngang üwa ökköpöl, ekkeei imw meinisin repwe taaló, ekkewe imw mi wätte o lingeöch repwe pöönüló.
10Ew tännipin irän wain üküükün engol eiker epwe awora üküükün chök wonu kalon wain; nge ülüpwükü paun tuken pwikilin wiit mi fót, epwe awora üküükün chök iliik me wonu paun föün wiit.”
11Feiengawemi, ämi chókana mi pwäätäkäi lesossorusich pwe öüpwe feilló küüt ünümemi sakaw, öüwa nennelótam tori lepwin tori öüwa sakaweló ren ünümemi wain.
12Lón ämi apwaapwa fän ünümemi wain me ekkewe pisekin likettik iter harp, drum, flut me pwal ekkewe ekkóch sókkun pisekin likettik, öüsap küna meet ewe SAMOL a föri, öüsap pwal ingeiti angangen pöün.
13Ämi neii aramas öüsap wesewesen silei Kot; iei minne, ämi öüpwe ooló wón fönü mi toowaw me mwen ämi öüpwe memmeef. Iwe, chókewe mi iteüöch me leiimi pwal ekkewe aramas kis repwe mäló ren ar echik me kaaka.
14Iei minne, ewe leenien sootup epwe alapaló an nger esap wor öüküükün o epwe ammasawaló awan; iwe, ekkewe aramas tekia me lón Jerusalem me ewe mwicheichen aramas fiti ekkewe chón akkapwapwa me chón mwänek repwe turulong lón.
15Lón ena fansoun, aramas meinisin, ekkewe aramas kis me ekkewe souemmwen, repwe küna tekisón. Nge chókana mi lamalamtekia iei, repwe rootiw ren ar sääw.
16Nge ewe SAMOL mi Unusen Manaman epwe tekiatä ren an ääni öpwüngüwen. Iwe, ewe Kot mi pin epwe pwisin pwääraló pwe i a pin ren an föri minne a pwüng.
17Mwirin, ekkewe siip repwe tongeni feilló ese lifilifil ia ra mochen feilló ie usun chök nge lón pwisin ar leenien mwöngö fetil. Ekkewe appanen siip repwe mwöngö fetil wón ewe fönü ekkewe aramas mi pisekisek ra piin fönüweni me mwan.
18Feiengawemi, ämi chókana mi lukeato ämi föfföringaw me tipis mwirimi, usun aramas ra etekini ekkana wóóken ren sääl.
19Iwe, öüwa apasa, “Amwo itä Kot epwe mwittir le föri meet i a akkóóta pwe epwe föri, pwe sipwe tongeni silei meet epwe fis. Amwo itä än ewe Emön mi Pin lón Israel akkóót epwe mwittir fis pwe sipwe tongeni silei meet an na akkóót.”
20Feiengawemi, ämi chókana mi eita ngeni mwirinnö minne mi ngaw, nge öüwa eita ngeni ngaw minne mi mwirinnö. Öüwa ewili rochopwaak ngeni saram, nge saram ngeni rochopwaak. Öüwa pwal ewili ngeni araar minne a maras, nge maras ngeni minne a araar.
21Feiengawemi, ämi chókana mi lükü pwisin ämi miriit o ekieki pwe ämi chón tipächchem.
22Feiengaweni, ämi chókana mi iteföüló le wün wain, öüwa pwal silelap le nofiti ünümemi sakaw mi pwichikkar,
23ämi chókewe mi omwusa ekkewe mi tipis fäniten ämi angei seniir liffangen emichimich, nge öüwa ettipisi chókewe esap wor ar tipis.
24Iei minne, mettóch mi ngaw epwe fis ngeniir, mwirimwiriir kana repwe unusen rosoló, usun chök fetilipwas me chöön irä ra karaló ren ekkei mi ngetenget. Mwirimwiriir kana repwe wewe ngeni ekkana irä waarer a pwasaló, nge sóótur ra mworotiw, usun piipi äsäpwääl a ässaló. Ikkanaiir ekkewe aramas resap mochen älleasochisi ekkewe käit än ewe SAMOL mi Unusen Manaman. Iir ra opwut ewe kapas än ewe Emön mi Pin lón Israel.
25Iei minne, ewe SAMOL a fókkun soong ngeni nöün kewe aramas; i a eitietä pöün pwe epwe öpwüngüür. Iwe, ekkewe chuuk repwe chechchech; nge ekkewe soomä ra chök nóm lón ekkewe aal usun chök piipi. Iei mwo nge än Kot soong esap kul seniir, a chüen chök eitietä pöün pwe epwe öpwüngü ekkewe aramas.
26Iwe, Kot epwe awora och esissil ngeni chón ekkewe mwüü mi nóm toowaw, i epwe öürätä efóch filäik o okkouwäriir pwe repwe feitto. Iwe, ekkewe chón opwut repwe feitto seni ew fönü mi toowaw o repwe mwittir tolong lón Jerusalem.
27Resap mölüülü ika chepetek, repwe sä nge resap köüüló pwe repwe asöösö ika möür; peelitin ar kewe pisekin maun resap masassal, pwal riirin ipweer kewe sandal resap mwü.
28Nöüür kewe föün esefich repwe ken, nge selin nöüür kewe esefich repwe emmei o mollotä; iwe, ükkün pachapachen nöüür kewe óris repwe usun chök föüchól, nge willen war kewe wóóken repwe märäkukkul usun chök ewiniär.
29Wörüwörüür epwe usun chök wörüwörün laion, repwe wörüwöür usun ekkewe appanen laion; repwe turufi neii kewe aramas o uweireló pwe repwe ooló, nge esap wor emön epwe nóm ikenan pwe epwe tongeni amanawer.
30Lón ena fansoun, ekkewe chón opwut repwe wörüwör wón Israel usun üngüüngün nóón lemataw. Iwe, are emön epwe nengeni ewe fönü, epwe chök küna rochopwaak me riäfföü; ewe mwo saram nge epwe rocholó ren ekkewe kuchu.
Isaiah a kö pwe epwe emön soufós
6 Lón ewe ier lupwen King Uzziah a mäló, ngang üwa küna ewe Samol, a móót wón ew leenien móótun king; a tekia o fókkun kükkütä, nge lepwülün üfan we a ouraaló lón ewe imwenfel. 2A wor serafim ra üütä pwellin ünükkün, nge emön me emön leiir a wor wonofóch pöükässin: Rüwofóch ra pwölüw ngeni wón meser, rüwofóch ra pwölüw ngeni pachapacheer, nge rüwofóch ra aea le ääs. 3Iwe, ekkewe serafim ra kökköfengen lefiiler o apasa:
“A pin, a pin, a pin ewe SAMOL mi Unusen Manaman; unusen fönüfan a ur ren lingan.”
4Iwe, mwüchün penkasamen me lóngólóngun ewe imwenfel ra chechcheech ren osommóngun ngiingin mwelier, nge lón ewe imwenfel a ur ren ötüötün ekkei.
5Iwe, ngang üwa pwuchöör o apasa, “Feiengawei! Ngang üpwe le mäló! Pün ngang emön mwän mi limengaw tinnawei, ngang üwa pwal nónnóm leiin aramas mi limengaw tinnaweer, nge mesei ra küna ewe King, ewe SAMOL mi Unusen Manaman.”
6Mwirin, emön me leiin ekkewe serafim a ässito reei fän eföw mwolien ekkei mi kü, i a angei seni wón ewe róngen asór ren efóch äächipw. 7Iwe, a attapa ngeni awei ewe mwolien ekkei mi kü o apasa, “Nengeni, ei mwolien ekkei a attapa tinnawom. Iei óm pwuupwungaw a ló, nge óm tipis a mwusoló.”
8Mwirin, ngang üwa rong mwelien ewe Samol a apasa, “Iöön ngang üpwe ökkünöw? Iö epwe feilló fänitem?” Iwe, ngang üwa pölüweni o apasa, “Ngang iei. Kopwe ökkünüwei!”
9Iwe, Kot a apasa, “Ewer, kopwe feilló. Nge iei meet kopwe aronga ngeni neii kewe aramas: ‘Öüpwe rong me rong äi kewe kapas, nge öüsap fókkun weweiti. Öüpwe küna me küna meet ngang üwa föri, nge öüsap tongeni memmeef.’
10Kopwe föri pwe letipen ekkeei aramas epwe föüló; selingeer epwe püngüló, o meseer epwe chuunoló. Ren ei, resap tongeni künökün ren meseer, rongorong ren selingeer, o wewe ren letiper pwe repwe kulsäfäl ngeniei o küna manaw.”
11Mwirin, ngang üwa apasa, “Äi Samol, epwe ifa üküükün langattamen fansoun äi üpwe föri ei?” Nge i a pölüweni o apasa,
“Kopwe föri ei tori än ekkewe telinimw repwe taaló, nge ekkewe aramas meinisin repwe toowu seniir. Kopwe föri ei tori an esap chüen wor emön aramas epwe nóm lón ekkewe imw, nge ewe fönü epwe taaló o pöön.
12Kosap ükütiw tori äi ngang ewe SAMOL üpwe ösüüweló ekkewe aramas ngeni ekkewe fönü mi toowaw; nge unusen ewe fönü Israel epwe pöönüló.
13Iwe, inamwo ika epwe mwüümwütä ngeni ew na-engolun ekkewe aramas ar repwe nómwetiw lón ewe fönü, nge ewe fönü epwe pwal taasäfäl. Israel epwe wewe ngeni efóch irä ook. Lupwen ewe irä a pöküpöküló, ewe chök popun a nóm. Iwe, ei popun epwe ina ewe mwirimwirin chón Israel mi pin epwe pwüksäfäl me lón ewe fönü.”
Ewe Esissil usun Immanuel
7 Lupwen än Ahaz nöün Jotham we mwän, nge Jotham nöün Uzziah, a kingen Judah, a fis pwe King Resin seni Syria me Pekah nöün Remaliah we mwän ewe kingen Israel, ra feittä pwe repwe maun ngeni Jerusalem, nge resap tongeni okkufu ewe telinimw.
2Iwe, ewe mwirimwirin familien David a rong ei poraus mi apasa, “Syria a äila Efraim.” Iei minne, leluken Ahaz me nöün kewe aramas ra chechcheech ren ar nuokkus, usun ekkewe irän leiin wöllap ra pöüküük ren äsäpwääl.
3Mwirin, ewe SAMOL a apasa ngeni Isaiah, “Kopwe feilló pwe kopwe chuuri King Ahaz, en me Shear-Jashub noum we mwän. Ina kopwe küna ewe king epwe nóm leesópwun ewe warawaren kólik mi feittiw seni lón ewe nómwun kólik asan, ünükkün ewe alelap mi ale ngeni ewe leeni ia aramas ra äpwecha mangaku ie. 4Iwe, kopwe apasa ngeni Ahaz, ‘Kopwe äffäliik, kopwe mósónósónóló, nge kosap nuokkus. Kosap öürek lón letipom pwokiten ekkewe rüwömön king mi wewe ngeni rüwosóp sópwun mwüüch mi kü. Kosap niweiti än Rezin me än ekkewe chón Syria soong mi fókkun wätte, pwal än Pekah nöün Remaliah we mwän soong. 5Pün Syria me Efraim me nöün Remaliah we mwän ra rawei pwe repwe efeiengawok o apasa, 6“Öüsipwe tööki Judah; öüsipwe kinifeseni o ineti lefiilach, iwe, sipwe seikätä nöün Tabeel we mwän pwe epwe king lón.” 7Nge iei meet ngang Kot ewe SAMOL üwa apasa:
“ ‘Ei esap pwönüwetä, ei ekiek esap fis,
8pün ewe samolun telinimwen Syria epwe chök Damaskos, nge ewe samolun Damaskos epwe chök Rezin. Nge mwirin wone me limuw ier, Efraim epwe taatakis, pwe esap chüen ew mwüü.
9Iwe, ewe samolun telinimwen Efraim epwe chök Samaria, nge ewe samolun Samaria epwe chök nöün Remaliah we mwän. Are kosap üppós lón óm lükülük, öüsap tongeni manaw.’ ”
10Mwirin ei, ewe SAMOL a pwal tiinaló ei poraus ngeni Ahaz o apasa: 11“Kopwe tungór ew esissil seniei ngang ewe SAMOL óm we Kot. Esap lifilifil ika epwe ew esissil seni lón ewe leenien sootup mi alóllóól ika seni lón läng mi tekia.”
12Nge Ahaz a apasa, “Ngang üsap tungór fäniten ew esissil; ngang üsap sótuni ewe SAMOL.”
13Mwirin, Isaiah a apasa, “Öüpwe öüselingöch ämi mwirimwirin David. Ifa usun, öüsap menemen ren ämi sótuni än aramas mósónottam? Ifa usun, öüwa pwal mochen öüpwe sótuni än Kot mósónóttam? 14Iei minne, ewe Samol epwe pwisin ngeni kemi ew esissil. Öüpwe nengeni pwe ewe föpwül epwe pwoopwo o epwe nöüni emön äät. Iwe, epwe eita ngeni ewe äät, Immanuel. 15Lupwen epwe tori fansoun än ewe äät epwe mwöngö soon milik me wün chönün chunen, i epwe le fen silei an epwe opwut minne mi ngaw o epwe filätä minne mi pwüng, 16pün me mwen än ewe äät epwe wättetä o silei an epwe opwut minne mi mwääl o filätä minne mi pwüng, ewe fönü fönüwen ekkewe rüwömön king en ka niweitiir epwe taaló. 17Iwe, ewe SAMOL epwe awarato wóómw pwal wón noum kewe aramas me wón chón leimwen semom we ew fansoun riäfföü öüsap mwo kükküna seni ewe fansoun Efraim a imwuló seni Judah - pün i epwe awarato ewe kingen Assyria mi pwora fiti nöün mwiichen sounfiu mi chómmóng.”
Assyria, än ewe SAMOL pisekin köpwüng
18Lón ena fansoun, ewe SAMOL epwe okkouwääri ekkewe pwiin lóóng seni Egypt asan me ekkewe achi seni ewe fönü Assyria. 19Iwe, iir meinisin repwe feitto o emeresireló lón unusen ewe fönü. Repwe nóm lón ekkewe leemól mi alóllóól pwal lón ekkewe pwangen achaw me lón ekkewe leenien iräfölüföl pwal lón ekkewe pwangen kólik. 20Lón ena fansoun, ewe SAMOL epwe nöünöü efóch räisö (iei i ewe kingen Assyria) ämi öüwa mööni seni peekilón ewe Chaanpwuupwu Eufreitis, pwe epwe tümwünü kemi. I epwe räisöló meeten möküremi me ünöünen pecheemi, epwe pwal räisöló ölüsemi. 21Lupwen repwe ükütiw le ataeló fönüwemi, emön chón atake epwe feiöch are a chüen chök wor emön nöün liälifföön kowu me rüwömön kuuch ra nómwetiw. 22Iwe, pwokiten epwe wor reer chómmóng milik ekkewe kowu me kuuch repwe awora, ina minne, epwe wor eneer soon milik. Ekkewe ekkóch lussun aramas mi chüen nómwetiw lón ewe fönü repwe manaw seni soon milik me chönün chunen. 23Lón ena fansoun, lón iteiten leeni ia a piin wor ie engöröw irän wain, üküükün öüchchear, engöröw sekel silifer, repwe wiliti leenien fetilingaw me iräfölüföl. 24Chón ppek maan repwe feilló ikenan fän nöüür esefich me föün esefich, pün unusen ewe fönü epwe pwölüló ren fetilingaw me iräfölüföl. 25Esap chüen wor emön epwe feilló wón ekkewe chukutekison mi pwülüöch ia aramas ra piin ääniir leenien tännipi ie, pün ekkewe chukutekisón repwe pwölüló ren ekkewe fetilingaw me iräfölüföl; repwe wiliti ekkóch leeni ia pwiin kowu me siip me kuuch repwe mwöngö fetil ie.
Isaiah me nöün kewe repwe iir och esissil
8 Mwirin, ewe SAMOL a apasa ngeniei, “Kopwe angei och leenien mak mi chööpöp o wätte. Iwe, kopwe makkeetiw wón ekkeei kapas ren mesen mak mi mecheres än aramas repwe tongeni älleani: ‘Maher-Shalal-Hash-Baz.’ ” 2Iwe, ngang üwa tungórei ewe souasór Uriah me Zekariah nöün Jeberekiah we mwän, pwe iir repwe chón pwärätä mi ölükülük fänitei pwe ngang üwa makkei ei mak me mwen än ewe mönükól upwutiw. 3Mwirin, ngang üwa kóón ren pwülüwei we ewe soufós fefin. Iwe, neminnewe a pwoopwo o nöüni emön äät. Iwe, ewe SAMOL a apasa ngeniei, “Kopwe eita ngeni ewe äät Maher-Shalal-Hash-Baz. 4Pün me mwen än ewe semiriit epwe silei an epwe apasa, ‘Papa’ ika ‘Mama’, ngang üpwe angealó seni chón Damaskos me Samaria wöwüür o ngeni ewe kingen Assyria.”
5Iwe, ewe SAMOL a pwal kapassäfäl ngeniei.
6A apasa, “Ekkeei aramasen Judah ra opwut äi tümwün mi pweteete mi wewe ngeni ekkewe kólikin Shiloah, nge ra pwapwaiti Rezin ewe kingen Assyria me Pekah nöün Remaliah we mwän.
7Iei minne, ngang ewe SAMOL üpwe le awarato ewe kingen Assyria fän unusen an ling pwe repwe maun ngeniir. Ekkewe chón Assyria repwe feitto usun mwittirin pöchökkülen pwummóngun kólikin ar we chaanpwuupwu Eufreitis, epwe usun ewe kólik mi pwootä o säsewu aroppen ewe chaanpwuupwu.
8Repwe tolong lón Judah usun ew nóóter a pwuulong lón ewe fönü o pwölüweló. Iwe, löölön epwe feittä tori üwen aramas. Nge en Immanuel, ewe chón opwutók epwe emeresaló pöükässin kana pwe epwe pwölüweló unusen chööchön fönüwom seni esóp tori pwal esóp.”
9Ekkewe chón Assyria repwe arükak o apasa: “Öüpwe öüseling, ämi chón ekkewe fönü mi toowaw. Öüpwe amolakemiitä fäniten maun, nge öüpwe chök kuf. Öüpwe amollakemiitä fäniten maun, nge öüpwe kuf.
10Öüpwe akökköw ämi mwiichen pwüngüpwüngün maun, öüpwe föri ämi wiiwin maun o amollätä ämi akkóóten maun, nge mwirin öüpwe mäló, pün Kot a nóm reem.”
11Iwe, ewe SAMOL a kapas ngeniei lón ngiingin kapas mi pöchökkül. A fönöwei o apasa ngeniei:
“Kosap ääni ewe sókkun ekiek usun ekkeei aramas ra ääni.
12Kosap eita ngeni pwe a wor och rawangaw pwokiten chök än ekkewe aramas apasa pwe mi wor och rawangaw. Kosap nuokkusiti meet iir ra nuokkusiti. Kosap mwüüt ngeniir pwe repwe eniwók!
13Kosap nuokkusiti och mettóch chiilón chök ngang ewe SAMOL mi Unusen Manaman, ngang chök ewe emön mi pin, ngang chök ewe emön kopwe nuokkusiti, ngang chök ewe emön kopwe niweiti.
14Iwe, ngang üpwe wiliti ew leeni mi pin fäniten ekkewe aramas mi meninitiei. Nge fäniten ekkewe mwirimwirin Israel me Judah, ngang üpwe eföw faaw mi popuw ar repwe chepetek me ew achaw mi föri pwe repwe turuló. Iwe, fäniten ekkewe aramasen Jerusalem, ngang üpwe ew ssär me ew likottupw.
15Chómmóng aramas repwe chepetek wón ei achaw, repwe turuló nge resap chüen pwäätä säfäl; chómmóng repwe pwal ooló.”
16Ngang üpwe makkeetiw ekkeei mettóch meinisin pwe epwe och minen pwärätä fäniten meet ewe SAMOL epwe föri. Ngang üpwe riieló o impwangeló pwe esap tongeni siiwil. Ngang üpwe ngeni neii kewe chón käeö ekkeei käit pwe repwe atoura ngeni ekkewe pilóón aramas lón kan fansoun repwe feitto.
17Nge ngang üpwe witiwiti ewe SAMOL pwe epwe älisi keem, inamwo are i a säp seni ekkewe aramasen Israel. Ngang üpwe anómwu äi apilükülük wón.
18Nengeni, ngang me neii kewe ewe SAMOL a fang ngeniei, äm aia ew esissil me ew lioos fäniten minne epwe fis lón Israel seni ewe SAMOL mi Unusen Manaman mi imweimw wón ewe Chuuk Zion.
Rochopwaak epwe wiliti saram
19Iwe, pwata öüwa sótuni pwe öüpwe kütta minne epwe fis lón ekkan fansoun mwan ren ämi angei öüröüremi seni waatawa me ekkewe sourong? Öüsap öüseling ngeni ar kewe mwöngününgün me ngününgün. Ifa usun, ekkewe mi manaw repwe kütta seni ekkewe mi mäló usun minne epwe fis lón kan fansoun mwan? Öüpwe kütta öüröüremi seni ämi we Kot. 20Iwe, ewe SAMOL a apasa: “Öüpwe cheki ar kewe kapasen oosuni ngeni äi kewe öllük me äi kewe kapasen pwärätä! Are ar kewe kapas repwe sókkóló seni äi, iwe, öüwa tongeni silei pwe esap wor saram ika let lóór. 21Neii kewe aramas repwe siamwüfeil leemelen ewe fönü fän ar riäfföü me echik. Nge lupwen ra echik, repwe lingeringer o repwe ótteki ar we king me ar we Kot. 22Ekis meinisin ia repwe nenneló ie, epwe chök wor riäfföü me rochopwaak me nuokkus mi wätte. Iwe, repwe koturulong lón rochopwaak.”
9 Iwe, inamwo nge ena fansoun rochopwaak me riäfföü resap sópwósópwóló tori feilfeilló chök. Lón ewe fansoun a ló, Kot a etekisónätiw fönüwen Zebulun me Naftali. Nge epwe war ew fansoun lón ekkan fansoun mwach, lupwen Kalili ewe fönü mi nóm lefiilen ewe chaanpwuupwu Jordan me ewe mataw, ia ekkewe Sentail ra nómw ie, epwe ur ren ling.
2Iwe, ekkewe aramas mi fätäl lón rochopwaak repwe küna ew saram mi wätte, ew saram epwe tinetiw wón chókana meinisin mi nóm lón ewe fönü ia mäló a anómwu ie nürün.
3En ka äwätteeló ewe mwüü o alapaaló ar pwapwa; iir ra pwapwa me fän mesom, usun ew mwiichen aramas ra pwapwa lupwen fansoun kinikin uwään rääs, usun ekkana mwän ra pwapwa lupwen ra ineti liäper lón maun.
4Pün en kopwe kupii ewe öüwafar mi chouniiretiw me ewe waas mi pengesiló wón afarer, kopwe pwal kupii ewe wóók wókun ewe chón eriäfföüür usun chök minne ka föri lón ewe fansoun en ka okkufu ekkewe sounfiun Midian melóóm.
5Iwe, iteiten ipwen ekkewe sounfiu suus me iteiten üfeer mi limengaw ren chcha lón maun repwe kata o kuturulong lón ekkei pwe repwe karaló.
6Pün emön mönükól a upwutiw reech, Kot a fang ngeni kich emön äät, iwe, ewe mwüü epwe nóm wón afaran. Iwe, ikkeei itan kewe mi itetekia: Souöüröür mi Amwarar, Kot mi Manaman, Saam Esemwüch, Samolun Kinamwe.
7Iwe, an nemenem lón mwüün epwe chök sópwósópwóló le wätteeló, nge epwe wor kinamwe esap ükütiw. I epwe nemenem wón än David we leenien móótun king o nemeni mwüün. Epwe öpwönüwetä me öpöchökküla mwüün fän öpwüngüwen me pwüng, seni ena fansoun tori feilfeilló chök. Iwe, än ewe SAMOL mi Unusen Manaman tilikken epwe öpwönüwetä ei.
Än ewe SAMOL soong ngeni Israel
8Iwe, ewe SAMOL a fen apasa ew kapasen feiengaw fänäsengesin ewe mi tunosikesiken Jakob, nge epwe turutiw wón Israel.
9Iwe, ekkewe aramas lón Efraim me ekkewe chón Samaria meinisin repwe silei pwe Kot a föri ei. Iir ekkewe mi apasa fän ar sikesik me lamalamatekian letiper,
10“Ewer, fönüwach a taatakis iei, nge sipwe öüüwsäfälietä pwe epwe mwirinnö seni mwan. Sipwe ekkesiwili ekkewe pilak ra söönütiw o mök, ngeni faaw mi pöchökkül. Ekkewe irä sikamor repwe pöküpöküló, nge kich sipwe ekkesiwiliir ngeni ewe irä sedar.”
11Nge ewe SAMOL a pölüweni ar tunosikesik ren an awarato ekkewe chón opwuten Rezin, iir ekkewe chón Assyria, pwe repwe maun ngeni,
12fiti ekkewe chón Aramea seni öötiw me ekkewe chón Filistia seni lotow. Repwe ammasawaló aweer o oromaló ekkewe chón Israel. Iwe, nge lón ekkeei feiengaw meinisin, än Kot soong esap kul seniir, pöün a chüen chök ititä o mollotä pwe epwe öpwüngü chón Israel.
13Nge ekkewe aramasen Israel resap liwinsäfäl ngeni Kot ewe mi öpwüngüür, resap pwal kütta ewe SAMOL mi Unusen Manaman pwe epwe älisiir.
14Iei minne, lón ew chök rän, ewe SAMOL epwe pöküweló seni Israel möküran fengen me wükün, epwe pwal pöküweló ewe palan fengen me waasan.
15Ekkewe souakkomw me ekkewe aramas tekia iir ra wewe ngeni ewe mökür, nge ekkewe soufós mi äiti ngeni aramas minne mi chofona iir ra wewe ngeni ewe wükün.
16Pün chókana mi emmweni ekkewe aramas ra emmweningawer, nge chókana mi nóm fän ar emmwen ra tókkóló.
17Iei minne, ewe SAMOL esap pwapwaiti ekkewe ölüwöl, esap pwal tongei ekkewe mi mäsen me ekkewe fefin mi mä pwülüwer, pün iir meinisin resap meniniti Kot, ra pwal föfföringaw, aweer a apasatä kapas mi ngaw.
Nge lón ekkeei feiengaw meinisin, än Kot soong esap kul seniir, pöün a chüen chök ititä o mollotä ngeni an epwe öpwüngüür.
18Enlet, än ekkewe aramas föfföringaw a usun och kükkün ekkei; a poputä le kenaló ekkewe fetilingaw me ekkewe iräfölüföl, nge mwirin, a ngeteri ekkewe irämmóng leiin ewe wöllap. Omwüchchülón, a wiliti ew ekkei mi wätte; iwe, mettóch meinisin ra karaló o ötüötüür a tupwuopwu le ötütä.
19Ewe fönü a karaló ren än ewe SAMOL mi Unusen Manaman soong, nge ekkewe aramas ra wewe ngeni mwüüch fäniten ewe ekkei; esap wor emön a tongeni amanawa pwiin.
20Ekkewe aramas repwe maun ngeni pwisin chón óruur kana pwe repwe soolä eneer mwöngö, nge repwe chök chüen echik; ina minne, lesópwólón, repwe le poputä le pwisin ocheei nöüür kewe semiriit.
21Ekkewe aramasen Manassah repwe ocheei ekkewe aramasen Efraim, nge ekkewe aramasen Efraim repwe ocheei ekkewe aramasen Manassah; mwirin, iir ppök repwe säpe ngeni ekkewe aramasen Judah pwe repwe ocheer. Nge lón ekkeei feiengaw meinisin, än Kot soong esap kul seniir; pöün a chüen chök ititä o mollotä ngeni an epwe öpwüngüür.
10 Feiengawemi ämi chókana mi förätä öllük mi pwüngingaw, pwal ämi chókana mi atoowu öllük mi eriäfföwü aramas,
2pwe öüpwe angei seni ekkewe aramas mi wöwingaw ar pwüüng o ömwöchü minne mi wenechchar seni ekkewe mi riäfföü me leiin neii kewe aramas. Öüwa angei mwääli pisekin ekkewe fefin mi mä pwülüwer o sooläni wöwün ekkewe mi mäsen.
3Iwe, meet öüpwe föri lón ewe ränin älletätä föfför, lupwen feiengaw epwe feitto seni ew fönü mi toowaw? Iö öüpwe süü ngeni pwe epwe älisi kemi? Ia öüpwe aopa ie wöwümi?
4Esap wor och minne öüpwe föri me lükün chök ämi öüpwe nóm leiin ekkewe chón ooló ika mäló leiin ekkewe mi ninniiló lón maun. Nge lón ekkeei feiengaw meinisin, än Kot soong esap kul seniir, pöün a chüen chök ititä o mollotä ngeni an epwe öpwüngüür.
Än Kot öpwüng ngeni Assyria
5Ewe SAMOL a apasa, “Feiengawen Assyria, ewe mwüü ngang üpwe wókuwók usun efóch selin wichiwich lón äi soong, pöchökkülen nöün mwiichen sounfiu a wewe ngeni efóch nifötüföt me lón peii.
6Ngang üpwe tiinaló chón Assyria pwe repwe maun ngeni chón ew mwüü resap meninitiei. Ngang üwa öllük ngeniir pwe repwe maun ngeni ew mwiichen aramas mi asoongaei, pwe repwe angei seniir wöwüür o sooläni pisekir, repwe pwal pwuriiretiw usun chök pwakaken lón ekkewe aal.
7Nge ewe kingen Assyria esap silei pwe ngang ewe üwa tiinaló i. Ina epwe fen ekieki pwe an maun ngeni neii kewe aramas iei chök och kinikin lón an akkóót pwe epwe liäpeni fönüfan.
8Pün iei meet ewe kingen Assyria epwe apasa, ‘Mwittir chök, emön me emön neii kewe meilapen sounfiu repwe king, pün repwe en me nemenian ew kewe fönü ngang üwa liäpeni.
9Sipwe ataeló Kalno usun chök minne sia föri ngeni Karkemish. Sipwe okkufu Hamath usun chök meet a fis ngeni Arpad. Iwe, sipwe ataeló Samaria usun minne sia föri ngeni Damasikos.
10Ewer, sia fen äwesi le okkufu chómmóng mwüü, nöüür kana kot ra manaman lap seni ekkana mi nóm lón Jerusalem me Judah.
11Iei popun, lupwen sipwe wes le okkufu Samaria me an kewe kot, sipwe pwal ataeló Jerusalem me an kewe kot.’ ”
12Mwirin än ewe Samol epwe nöünöü ewe kingen Assyria le öpwönüwetä an akkóót lón Jerusalem, i epwe säp ngeni ewe kingen Assyria o öpwüngü i, pün a lamalamtekia ekiekin lelukan me sikesik nennen mesan. 13Pün i a tunosikesik le apasa:
“Ngang üwa willeni ekkeei maun ren pwisin äi manaman me äi tipächchem. Ren pwisin äi pöchökkül, ngang üwa liäpeni chómmóng mwüü, okkufu ar kewe king o uwealó pisekir mi öüchchea.
14Ren pwisin äi pwora, ngang üwa angei wöwün ekkewe mwüü, usun chök emön soutännipi a ionifengeni sókuul. Ngang üwa ionifengeni ekkewe fönü meinisin, nge esap wor emön a opoupowu pöükässin ngeniei ika suuki awan pwe epwe tikitikin pölüweniei.”
15Ifa usun, efóch kouk epwe tongeni eingeing pwe i a mwirinnö seni ätewe mi nöünöü ewe kouk le pöküpök? Ifa usun, efóch ngerenger epwe tongeni pwisin etekiatä pwe i a mwirinnö seni ewe mi nöünöü ewe ngerenger? Ifa usun, efóch selin wichiwich a tongeni wichiwich ika esap wor efóch paaw a amwökütü? Ifa usun, efóch wóók aramas ra wókuwók le fätäl a tongeni pwisin fätäl i chök wón an?
16Kopwe öüseling iei, en ewe kingen Assyria! Pwokiten óm kewe tunosikesik meinisin, iei minne, ewe Samol, ewe SAMOL mi Unusen Manaman, epwe tiinato ew mätter leiin noum kewe sounfiu mi lamalamtekia; epwe pwal tiinato ew ekkei mi ngetenget pwe epwe kenaló lingom.
17Iwe, ewe SAMOL, ewe Saramen Israel, ewe Emön mi Pin epwe usun ew ekkei mi ngetenget epwe arosereló. Lón ew chök pwiin, i epwe kenaló ekkana fetilingaw me iräfölüföl, ikkeiir ekkewe chón Assyria.
18Nöün Assyria mwiichen sounfiu mi chómmóng a wewe ngeni ew wöllap mi ling, nge repwe rosoló. Ewe SAMOL epwe unusen arosaló ekkewe sounfiun Assyria mi pwora. Iwe, repwe mäló, usun chök aramas mi samwaw ra mäló ren ew mätter.
19Iwe, ekkóch chök seni leiin ena mwiichen sounfiu mi pwora repwe manaw. Repwe fókkun chókisikiis, ina pwata emön mwo semiriit nge a tongeni älleaniir!
Ekkewe lussun chón Israel mi chüen manaw repwe liwinsäfäl
20Mwirin, epwe fis pwe lón ewe rän, ekkewe lussun aramas mi chüen nómwetiw lón Israel me Judah repwe anómwu ar apilükülük wón ewe SAMOL, ewe Emön mi Pin lón Israel. Resap chüen anómwu ar apilükülük wón Assyria, ewe epwe arosereló.
21Ew lussun mwiichen aramas mi chüen manaw repwe liwinsäfäl, iir ekkewe lussun aramas mi chüen manaw me leiin ekkewe mwirimwirin Jakob repwe liwinsäfäl ngeni ewe Kot mi Manaman.
22Pün en Israel, inamwo ika noum kewe aramas ra chómmóng usun chök föün pien arosset, nge fókkun ekkóch chök me leiir mi chüen manaw repwe liwinsäfäl lón ena fansoun. Pün Kot a fen atoowu pwüngün pwe i epwe arosaló nöün kewe aramas.
23Ewer, ewe Samol, ewe SAMOL mi Unusen Manaman epwe öpwönüwetä an öpwüng wón unusen ewe fönü usun minne a fen öpwüngaló.
24Iei minne, iei meet ewe Samol, ewe SAMOL mi Unusen Manaman a apasa,
“Ämi neii kewe aramas mi imweimw lón Zion, öüsap nuokkusiti ekkewe chón Assyria, mi wichi kemi ren efóch wóók o eriäfföwü kemi usun chök minne ekkewe chón Egypt ra föri ngeni kemi melóóm ren ar ópwuli kemi.
25Pün fókkun mwittir chök, äi soong ngeni kemi epwe mwüch, nge äi lingeringer epwe wenengeni ekkewe chón Assyria pwe repwe feiengaw.”
26Ewe SAMOL mi Unusen Manaman epwe wichiir ren efóch selin wichiwich usun an wichii ekkewe chón Midian me órun ewe achaw Oreb. Epwe pwal eitieló wókun wór usun an eitieló wókun we wón ewe mataw lupwen a efeiengawa ekkewe chón Egypt.
27Iwe, lón ena rän, Kot epwe angei seni wón afaremi ewe wosochou chón Assyria ra anómwu wóómi, epwe angealó ar we öüwafar seni wón üwemi. Ei öüwafar epwe kupuló seni wón afaremi.
28Nengeni, ekkewe sounfiun Assyria ra wareto. Iei ra tolong arap ngeni Aiath, ra pwerelong lón Mikron, nge ra iseni ekkóch ar kewe pisek lón Mikmash.
29Ra feilló peekilón ewe chuuk o ra apasa, “Sipwe nómwóló lón ei pwinin lón Keba.” Iwe, ekkewe chón Ramah ra chechcheech ren ar nuokkus, nge ekkewe chón Kibeah än Saul we telinimw ra süüló.
30Öüpwe pwuchöör ren ämi nuokkus, ämi aramasen Kallim! Öüpwe pwuchöörün esilesil ngeni chón Laishah pün ew mwiichen sounfiu mi pwora ra wareto! A ifa me osupwangemi, ämi chón Anathoth!
31Ekkewe chón Madmenah ra sü, nge ekkewe chón Kebim ra kütta ia repwe op ie.
32Nge ekkewe sounfiun Assyria repwe köüüló lón Nob pwe repwe asöösö lón ena rän. Iwe, repwe ächewechewa pöüür pwe repwe maun ngeni ewe chuuk Zion, ngeni ewe chukun Jerusalem.
33Nge nengeni, ewe Samol, ewe SAMOL mi Unusen Manaman epwe aea an manaman mi fókkun lapalaap o pöküüretiw usun emön a pöküwetiw palen efóch irä. Iwe, nöüür kewe nöüwiis mi tekia repwe pöküpöküló usun kana irä mi tekia. Nöüür kewe souemmwen mi fókkun öüchchea repwe küna tekisón.
34Ewe Emön mi Manaman epwe üküfaló chón opwutan kewe, usun efóch kouk a üküfaló ekkewe irän leiin ewe wöllap lón Lebanon.
Ewe Palan mi pwük seni Jesse
11Iwe, efóch fasar epwe pwükütä seni ewe popun Jesse; ewer, efóch Palan mi fö epwe pwükütä seni ekkewe waren Jesse o epwe uwa.
2Iwe, Ngünün ewe SAMOL epwe nónnóm wón ätewe, ewe Ngünün tipächchem me miriit, ewe Ngünün öüröür me manaman, ewe Ngünün silelap me meniniti ewe SAMOL.
3Iwe, ätewe epwe pwapwaiti an epwe älleasochisi ewe SAMOL fän nuokkus. I esap ääni öpwüng ren meet i a küna ren mesan, esap pwal filätä an epwe öpwüngaló och ren meet i a rongorong ren selingan.
4Nge i epwe öpwüngü ekkewe chón wöwingaw fän pwüng, epwe pwal filätä an epwe öpwüngaló och fäniten ekkewe chón mósónósón wón fönüfan fän öpwüngüwen. I epwe wichii fönüfan ren kapasen awan mi usun chök efóch wóók. Epwe niieló ekkewe chón föfföringaw ren enienin tinnawan.
5Pwüng epwe fisitiw pwe ina an peelit, nge ölükülük epwe ina riirin lukalapan.
6Emön wolif epwe nóm ren emön appanen siip, emön maan itan leopard epwe kóón ren emön appanen kuuch, emön appanen kowu me emön laion me emön ätemwänin kowu repwe nóm fengen, nge emön semiriit epwe emmweniir.
7Iwe, emön kowu me emön pear repwe mwöngö fengen, appaner kana repwe kóón fengen, nge emön laion epwe mwöngö fetilippwas usun emön kowu.
8Emön mönükól epwe kukkunow arap ngeni pwangen ewe serepenit mi poison itan kobra, nge emön semiriit epwe söökalong pöün lón pwangen fasen ewe sókkun serepenit mi poison.
9Esap wor emön aramas epwe efeiengawa pwal emön ika ataeló och me wón chuki we mi pin, pün fönüfan epwe ur ren aramas mi silei ewe SAMOL, usun chök säät a ouraaló ewe mataw.
10Iwe, lón ena fansoun, epwe wor efóch Waaren Jesse epwe üütä usun efóch filäik fäniten aramasen ekkewe mwüü. Iwe, chón ekkewe mwüü meinisin repwe mwiicheto ren o eisini i meet repwe föri. Iwe, ewe leeni ia i epwe nóm ie epwe ur ren ling. 11Lón ena fansoun, ewe SAMOL epwe eitiewu pöün fän oruuwan pwe epwe eliwinisäfälieto nöün kewe lussun aramas mi chüen manaw seni Assyria, seni efengin Egypt me öörün Egypt, seni Ethiopia, seni Elam, seni Babylonia, seni Hamath pwal seni ekkewe fönüen lemataw.
12Ewe SAMOL epwe öürätä efóch filäik pwe epwe och esissil ngeni chón ekkewe pwal ekkóch mwüü pwe i a ochufengeni säfäli ekkewe chón Israel mi ooló. I epwe emwiichafengeni ekkewe aramasen Judah mi toropasfeil o eliwinisäfälireto seni ekkewe rüwänü pelien fönüfan.
13Iwe, än Efraim lólówó epwe wesiló, nge ekkewe chón opwut chón Judah repwe kääriló. Chón Efraim resap chüen lólówó ngeni chón Judah, nge chón Judah resap chüen koum ngeni chón Efraim.
14Chón Efraim me chón Judah repwe maun ngeni ekkewe chón Flisitia mi nóm lotow. Chón ekkeei ruu mwüü repwe usun kana machchang mi ässitiw pwe repwe turufi emön kükkün maan. Iir ppök repwe angei fän pöchökkül pisekin ekkewe aramas mi nóm öötiw. Repwe nemeni ekkewe chón Edom me chón Moab, nge ekkewe chón Ammon repwe älleasochis ngeniir.
15Iwe, ewe SAMOL epwe appwasätä ewe Setipar mi arap ngeni Egypt o föri efóch aal lón. I epwe eitieló pöün wón ewe chaanpwuupwu Eufreitis o kinifeseni lón fisu kinikin ren enienin äsäpwääl mi pwichikkar, pwe aramas repwe tongeni pwereló epeek, nge esap chöchchön pecheer.
16Mwirin, epwe wor efóch alelap seni Assyria fäniten nöün Kot kewe lussun aramas mi chüen manaw ikenan, usun chök minne i a föri melóóm fäniten chón Israel lupwen ra liwinsäfäl seni Egypt.
Echö köölün mwareiti Kot
12 Mwirin, lón ena fansoun, öüpwe ääni echö kööl o apasa,
“Ngang üwa mwareituk, äi SAMOL. Inamwo ika en ka soong ngeniei, nge óm soong a kul seniei, pwal en ka echipaei.
2Enlet, Kot äi Chón Amanaw; ngang üwa lükü, nge üsap nuokkus. Pün ewe SAMOL KOT äi pöchökkül me äi kööl; ewer, i a amanawaei o ngang üwa köölün mwareiti i.”
3Ämi ekkewe aramas, öüpwe üfüüf kólik fän pwapwa seni ewe chönüttun alen manaw.
4Lón ena ränin, öüpwe apasa:
“Öüsipwe kilisou ngeni ewe SAMOL o kööri itan; öüsipwe esilefeili leiin chón ekkewe mwüü meinisin meet i a föri o aronga pwe itan a tekia.
5Öüsipwe kööl ngeni ewe SAMOL, pün i a föri ekkewe mettóch mi amwaraar; epwe esilesil ngeni chón fönüfan meinisin usun.
6Ämi aramasen Zion, öüpwe leüommóng le akkapwas o kööl fän pwapwa, pün a tekia ewe Emön mi Pin lón Israel a nóm leiimi.”
Kapasen pwärätä usun Babylon
13 Isaiah nöün Amoz we mwän a angei ei kapasen pwärätä seni Kot fänäsengesin än Babylon epwe taló:
2Öüpwe öüräätä efóch filäik wón ungen ew chukuchukutä o pwupwuchöör ngeniir; öüpwe äkkälipö ngeniir pwe repwe karisiló ngeni Babylon o ataeló ekkewe imwen king, imwen ekkewe aramas tekia me pwora.
3Ngang üwa fen öllük ngeni chókana ngang üwa amolleretä fäniten maun; ngang üwa fen köörato neii kewe sounfiu mi pwora pwe repwe öpwönüwetä äi soong - chókana mi pwapwa lón äi wiil.
4Öüpwe öüseling, a wor ew ökürang wón ekkewe chuuk, usun ökürangen ew mwiichen aramas mi chómmóng. Öüpwe öüseling, a wor och mweireir me leiin ekkewe mwüü, mweireiren ekkewe mwüü ra ochufengeniir. Ewe SAMOL mi Unusen Manaman a ochufengeni ew mwiichen sounfiu fäniten maun.
5Ra feitto seni ekkewe fönü mi toowaw, seni ekkewe epiläng - iir än ewe SAMOL pisekin maun fäniten an soong- i epwe nöünöü iir le ataeló unusen ewe fönü.
6Öüpwe pwupwuchöörün rüükö, pün a arapoto ränin ewe SAMOL, ewe fansoun fäniten än ewe mi Unusen Manaman epwe föri an angangen kata.
7Iei minne, pöün ekkewe aramas meinisin repwe chök ititiw ren ar rüükö, usun chök nge ra mämechor, nge letipen emön me emön aramas epwe usun chök nge a teliló ren ar nuokkus.
8Iwe, repwe fókkun rüükö, epwe cheeriir metek me riäfföü; repwe akköösüür usun emön fefin lón an cheuchen faamw. Iir repwe nenne fengen lefiiler lón ar mäirü, nge wón meser epwe usun ngetengeten ekkei.
9Nengeni, ränin ewe SAMOL epwe le war - epwe ew rän mi fókkun eriäfföü pwokiten an lingeringer me an soong mi fókkun wätte - epwe föri pwe ewe fönü epwe pöönüló o epwe arosaló ekkewe chón tipis mi nóm lón.
10Iwe, ekkewe füün läng me ekkewe mwicheichen füü meinisin resap chüen pwääri tineer. Akkar epwe rocholó lupwen epwe töötä, nge saramen ewe maram esap chüen pwääwu.
11Ngang üpwe öpwüngü fönüfan pwokiten an föfföringaw, ngang üpwe öpwüngü ekkewe aramasingaw pwokiten ar kewe tipis. Ngang üpwe öükätiw än ekkewe mi ürellang mwänesol, ngang üpwe etekisónätiw än ekkewe mi kirikiringaw lamalamtekia.
12Ekkewe aramas mi chüen manaw repwe chóókükkünüló seni kolt mi mwirinnö, repwe pwal chókisikiisiló seni ewe kolt minen Ofir lupwen ngang üpwe wes le öpwüngür.
13Iei minne, ngang üpwe föri pwe läng epwe cheech, nge fönüfan epwe mwöküt seni leenian, lón ewe rän, lupwen ngang ewe SAMOL mi Unusen Manaman üpwe pwäärawu äi lingeringer me soong mi pwichikkar.
14Mwirin, ekkewe aramas repwe süü seni Babylon usun emön chiä mi kinas a süü seni ewe chón tapweri, ika usun siip esap wor chón fóleniir. Emön me emön epwe liwin o süüsäfäl ngeni en me pwisin aramasan, emön me emön epwe süü ngeni en me poputän fönüwan.
15Iö me leiir epwe ooló, chón opwutan epwe posuw, meinisin mi ooló repwe ninniiló ren ketilas.
16Mettóch meinisin mi nóm lón imweer kana, chón opwuter repwe angei fän pöchökkül. Repwe achomanawei pwülüwer kana o ataatakisi nöüür kewe semiriit nge iir mi nennengeniir.
17Nengeni, ngang üpwe etipetipätä ekkewe sounfiun Media pwe repwe maun ngeni Babylon. Esap wor och epwe tongeni öüküüretiw, inamwo ika emön epwe ngeniir silifer ika kolt.
18Repwe niieló ekkewe ölüwölün Babylon ren föün esefich, resap tongei ekkewe mönükól, resap pwal kirekiröch ngeni ekkewe semiriit.
19Babylon, ewe mwüü mi ling me leiin ekkewe mwüü, usun eföw faaw öüchchea, ekkewe chón Babylon ra fókkun sikäsini ar we telinimw mi ling, nge Kot epwe ataeló Babylon usun chök Sodom me Komorrah.
20Babylon esap chüen só, esap wor aramas repwe chüen sópweló le nóm lón ewe fönü Babylon seni ew pilóón aramas tori pwal ew. Iwe, esap wor emön chón Arabia epwe öüüwetä imwan imw mangaku ikenan, esap pwal wor emön chón fóóleni maan epwe tümwünü nöün pwiin maan ikenan.
21Nge ekkewe mönün lón fönüpöön chök repwe nónnóm ikenan, ekkewe imw mi taaló repwe le masow ren ekkewe maan usun kolaak; nge ekkewe füküro repwe fas lóór, ekkewe kuuch mi mwacho repwe mwetemwetfeil ikenan.
22Iwe, ekkewe maan usun kolaak iter haina repwe wörüwör me lón ekkewe imw mi tekia, nge ekkewe wolif repwe nónnóm lón ekkewe imwen king mi ling. Än Babylon fansoun a arapeto, nge an ränin feiengaw esap mang.
14Ewe SAMOL epwe ääni ümöümöch ngeni ekkewe mwirimwirin Jakob, epwe filisäfäli ekkewe chón Israel o aleenier lón poputä fönüwer. Ekkewe chón ekis repwe chiechi ngeniir o chuungeni chón leimwen Jakob.
2Chón ekkewe mwüü repwe angei ekkewe chón Israel o emmweniireló ngeni poputän fönüwer. Iwe, ekkewe mwän me fefin seni ekkewe pwal ekkóch mwüü repwe wiliti nöün chón Israel amanaw me lón fönüwen ewe SAMOL. Iwe, chón Israel repwe angei pwe liäper chókewe mi liäpeniir melóóm, nge repwe nemeni chókewe mi eriäfföüür melóóm.
3Lón ewe rän ewe SAMOL epwe angasa kemi seni ämi kewe riäfföü me osukosuk pwal seni ämi angang weires aramas ra eriäni ngeni kemi, 4ämi öüpwe köölüw ei köölün ämängaw ngeni ewe kingen Babylon. Öüpwe apasa,
Ewe chón eriäfföwü kich a sópwóló! An eingeing a ükütiw!
5Ewe SAMOL a kupii wókun ekkewe aramasingaw, ewe wókun nemenem wókun ekkewe samol,
6ewe kingen Babylon a wókuwók le wichii ekkewe aramas lón an soong ren wichiwich esap ükütiw, lón an lingeringer a okkufu ekkewe mwüü ren angangen efeiengaw esap ükütiw.
7Nge iei, unusen ewe fönü a asöösö o kinamwe; ekkewe aramas ra poputä le köölün pwapwa.
8Ekkewe mwo irä saipres me irä sedar wón Lebanon nge ra tunoämäängaw o apasa, “Pwokiten iei en ka tekisónetiw, iei minne esap chüen wor emön chón pöküpök irä a feitto pwe epwe pökükeemitiw.”
9Ewe leenien sootup mi nóm fan a mwökütüküt fän pwapwa pwe epwe sounuk lupwen kopwe war; a föngünätä ngünün ekkewe mi mäló pwe repwe kapwong ngenuk, ngünün chókewe meinisin mi souemmwen lón fänüfan; ewe leenien sootup a föri pwe ekkewe king repwe üütä seni ar leenien móótun king pwe repwe chuuruk, iir meinisin chókewe mi king wón chón ekkewe mwüü.
10Iir meinisin repwe takiriik o apasa ngenuk, “En ka pwal apwangapwang usun chök äm; en ka chök pwal wewe ngeni keem.”
11Lingom meinisin ra turutiw lón ewe leenien sootup fiti tikin noum kewe pisekin likettik itan harp; ekkewe wuul ra emeresireló fóómw pwe ina kiom kopwe kóón wón, nge ekkewe mwósó ra pwölukeló.
12A ifa me óm we ka turutiw seni läng, en ewe Füün Lesossor, nöün Mallen Rän! En ka fen koturutiw wón fönüfan, en ewe mi ataeló ekkewe mwüün fönüfan melóóm.
13Pün en ka apasa lón lelukom, “Ngang üpwe feittä läng; asen nöün Kot kewe füü; ngang üpwe anómwu äi leenien móótun king peekitä; ngang üpwe móót wón äi leenien móótun king wón ewe chukun mwiich, ewe chuuk mi nóm lesópwólón efeng.
14Ngang üpwe feittä asen ekkewe kuchu; ngang üpwe föri pwe pwisin ngang üpwe wewe ngeni ewe mi Unusen Tekia.”
15Nge iei en ka turufóchófóchetiw ngeni ewe leenien sootup, ngeni ewe pwaang mi alóllóól.
16Chókana mi künók repwe ännefótók, repwe ekieki usun sópwóngawom o apasa:
“Ifa usun, fókkun iei i ewe aramas mi amwöükü fönüfan o föri pwe ekkewe mwüü repwe chechcheech,
17ewe aramas mi ataeló fönüfan o föri pwe epwe wiliti ew fönüpöön, ewe king mi ataeló ekkewe telinimwen fönüfan nge esap mwüüt ngeni ekkewe chón ooló pwe repwe liwiniti leenier?”
18Meinisin kingen ekkewe mwüü ra peias fän ling lón en me pwisin peiasan.
19Nge en ka chök koturuló towaaw seni peiasom, usun chök efóch palen irä mi koturuló esap wor lamwotan. En ka pwölüló fiti ekkewe mi ninniiló, chókewe mi ppos ren ketilas, mi feittiw ren ekkewe föün lón ewe pwaang, usun emön soomä aramas ra ipweipweri.
20En kosap peias lón leenien än óm kewe leewo peias, pwokiten en ka ataeló fönüwom o niieló pwisin noum aramas. Amwo mwirimwirin ewe aramasingaw esap föü säfäl iter.
21Öüpwe amollätä ew leeni pwe öüpwe niieló nöün kana fäniten tipisin ar kewe leewo; pün iir resap üütäsäfäl pwe repwe älemwirini ewe fönü o pwölüweló fönüfan ren ar kana telinimw.
22Iei meet ewe SAMOL mi Unusen Manaman a osomänetiw: “Pwisin ngang üpwe üüta o üüngeniir. Ngang üpwe tölawu iten Babylon me ekkana mi chüen manaw, nöün kana me mwirimwirin kana,” ewe SAMOL a osomänetiw.
23“Ngang üpwe föri pwe Babylon epwe wiliti ew leeni fäniten liwoowo, epwe wiliti ew fönü mi uren móchór me woowo. Ngang üpwe pirumwei ewe fönü Babylon ren ewe pirumwen feiengaw,” ewe SAMOL mi Unusen Manaman a osomänetiw.
24Iwe, ewe SAMOL mi Unusen Manaman a pwon fän ökköpöl o apasa: “Enlet, epwe fókkun fis usun minne ngang üwa akkóóta, epwe pwönüwetä usun minne ngang üwa ekiekietä.
25Ngang üpwe niieló ewe kingen Assyria me lón fönüwei; ngang üpwe pwuurätiw ätewe me wón chuki kewe. Ngang üpwe angei an we öüwafar seni neii kewe aramasen Israel, ngang üpwe angei seni wón afarer woser mi chou i a anómwu wóór.”
26Iei ewe akkóót i a ekiekietä pwe epwe föri fäniten unusen fönüfan; iei ewe paaw mi itiwu wón ekkewe mwüü meinisin.
27Pün ewe SAMOL mi Unusen Manaman a fen akkóóta, nge iö epwe tongeni pineei an akkóót? Lupwen pöün a itiwu, nge iö epwe tongeni lumisäfälielong?
Kapasen pwärätä usun Filistia
28Ei kapasen pwärätä a feitto reei seni Kot lón ewe ier King Ahaz a mäló:
29Öüsap pwapwa, ämi chón Filistia meinisin pwokiten a kup ewe wóók mi wichiikemi; pün epwe pwükütä seni waaren ewe serepenit emön serepenit, uwaan epwe emön serepenit mi pwichipwich poisonun küüwan.
30Iwe, ekkewe mi fókkun wöwingaw repwe mwöngö lón ewe leenien mwöngö fetil, pwal ekkewe mi osupwang repwe kóón fän kinamwe. Nge ngang üpwe ataeló waaremi ren lengita; ewe lengita epwe niieló ekkewe mi chüen manaw me leiimi.
31Ämi chón Filistia meinisin, öüpwe kechiw me lón asamalapen tittin ämi telinimw, öüpwe pwupwuchöör fän nuokkus me lón ämi kewe telinimw. Pün ew mwiichen sounfiu a feitto seni efeng, a usun chök ötüötün ekkei. Emön me emön sounfiu a säpuropur o mollotä ngeni maun.
32Meet pölüwen sipwe ngeni ekkewe chón künö mi feitto seni ena mwüü mi opwuta kich? Sipwe apasa ngeniir: “Ewe SAMOL a önüküchchara Zion, nge nöün kewe aramas mi riäfföü repwe op lón.”
Kapasen oosuni usun Moab
15 Ew kapasen oosuni fänäsengesin Moab:
Lón ew chök pwinin ekkewe sounfiu repwe angealó wöwün ewe telinimw Ar mi nóm lón Moab o ataeló ewe telinimw. Lón ew chök pwinin, ekkewe sounfiu repwe angealó wöwün ewe telinimw Kir mi nóm lón Moab o ewe telinimw epwe taaló.
2Ekkewe aramasen Dibon repwe feilló ngeni ar we imwenfel, ngeni wón ekkewe leeni mi tekia pwe repwe kechiw; Ekkewe aramasen Moab repwe ngüüngüres fäniten ar kewe telinimw Nebo me Medeba. Repwe räisöweló meeten mökürer o pöküweló ölüser pwokiten ar letipeta.
3Ekis meinisin lón Moab, ekkewe aramas repwe fätäl wón ekkewe aal fän üfeer mi för seni tuuk; repwe ngüüngüres o kechiw wón ekkewe imw pwal lón ekkewe leenien emwiicheich, repwe chappetiw nge kechiw.
4Chón Heshbon me Elealeh repwe pwupwuchöör, iei minne aramas repwe tongeni rongorong mwelier me lón Jahaz. Ekkewe sounfiun Moab mi pwora repwe leüommóng le pwuchöör, nge leluker epwe chechchech ren ar nuokkus.
5Ngang üwa kechiweiti Moab lón lelukei. Ekkewe aramasen lón ra süüló ngeni Soar me Eklath Shelishiyah. Ra feittä nge kechiw wón ewe aal mi pal mi ale ngeni Luhith. Ra leüommóng le kechiw me wón ewe aal mi ale ngeni Horonaim fänäsengesin ewe feiengaw.
6Iwe, ekkewe mwo kólikin Nimrim nge ra pwasatä, pwal ekkewe fetil ra eioloololó. Ekkewe wölüwöl mi pwüküföötä ra mäló o esap chüen wor och lussun.
7Iei popun ekkewe aramasen Moab ra ioini fengeni wöwür me pisekiir mi chüen nóm reer; iwe, ra uweiireló peekilón ewe öüwö ia a määr ie ewe irä itan poplar.
8Tirisin ar pwuchöör a tori unusen kiänin ewe fönü Moab, ar ngüüngüres a tori Eklaim, nge ar kechiw a tori Beer Elim.
9Ekkewe öüwö arap ngeni Dibon ra ur ren chcha. Nge ngang üpwe chök pwal chüen awarato och feiengaw mi wätte wón Dibon. Ngang üpwe tiinato emön laion pwe epwe niieló chókewe mi süüló seni Moab me chókewe mi chüen manaw lón ewe fönü.
16Ekkewe chóisä seni Moab mi nóm lón Sela ra tiinaló liäliffön siip ngeni Jerusalem pwe esissilen ar eila ewe kingen Judah, ra pwereló lón ewe fönüpöön tori ewe Chuuk Zion.
2Ekkewe fiin Moab ra sótuni ar repwe pwereló epeek ewe chaanpwuupwu Arnon; ra ssäfeil o kütta iö epwe älisiir, ra usun chök ekkewe kükkün machchang mi turuwu seni lón faser.
3Ra kökkö o apasa, “Kopwe älisi keem; kopwe üreni keem meet äm aipwe föri. Kopwe tümwünü keem seni ekkewe chón opwuta keem, usun chök och nür epwe önnürü keem seni tinen akkaren leólówas. Kopwe aopa keem äm ekkewe chón süüsüfeil. Kosap afangamä keem äm ekkewe chóisä.
4Kopwe mwüüt ngeni keem äm ekkewe chón Moab mi süüsüfeil pwe aipwe nóm reemw, kopwe äm leenien op seni ewe chón efeiengawa keem.”
Lupwen ewe angangen eriäfföü me kata repwe ükütiw, nge ekkewe chón angei pisek fän pöchökkül mi opwuta kich resap chüen nóm,
5mwirin, emön king mi fö epwe war; i epwe seni mwirimwirin David. I epwe ääni ölükülük, tong me kirekiröch. I epwe emön king mi öpwüngü aramas fän öpwüngüwen. I epwe föri meet mi pwüng me mwirinnö.
6Kich sia rongorong usun än Moab lamalamtekia - a ifa me wätten an mwääneas - usun an tunosikesik me an eingeing me an lamalamtekia; nge an eingeing ra pöön.
7Iei minne, unusen chón ewe fönü Moab ra ngüüngüres, iir ra kechiw fengen fäniten Moab. Ra kechiw o letipeta fäniten ekkewe keik mi för seni kreip mi appwas seni Kir Hareseth.
8Ra kechiw pün ekkewe tännipi lón Heshbon me ekkewe tännipin irän wain lón Sibmah ra taaló. Samolun ekkewe mwüü ra kupiietiw palan kewe, me mwan ra tööló ngeni Jazer o meresiló ngeni ewe fönüpöön. Waarer kewe ra meresiló tori ewe Setin Mäló.
9Ina minne, ngang üwa kechiw fiti ekkewe chón Jazer le kechiw fäniten ekkewe irän wain lón Sibmah. Chönün mesei epwe supwusupwutiw fäniten Heshbon me Elealeh. Iwe, a köüüló ewe mweireiren pwapwa lupwen fansoun ämi kewe föün irä ra nup me ämi fansoun kinikin uwa.
10Esap chüen wor pwapwa me mwänek me lón ekkewe tännipi; esap chüen wor emön epwe köölün pwapwa me mweireir me lón ekkewe tännipin irän wain; esap chüen wor emön epwe pwuuri ekkewe föün irän wain me lón ekkewe leenien üchüüch, pün ngang üwa öükätiw ar kewe pwapwan fansoun kinikin uwään leres.
11Iei minne, letipei a kechiw fäniten Moab usun ewe pisekin likettik itan harp, äi letipeta fäniten Kir Hareseth a fókkun lapalaap.
12Ekkewe aramasen Moab repwe iótek ngeni ar kewe uluulun önümwäl lón ar riäfföü me wón ungen ekkewe chukuchukutä, nge ra chök lussumwääl. Repwe siö ngeni ar kewe kot me lón kewe imwenfel, nge esap wor emön epwe feitto pwe epwe amanawer.
13Iei än ewe SAMOL kapas i a fen apasa fänäsengesin chón Moab melóóm. 14Nge iei, ewe SAMOL a apasa, “Lón üküükün ülüngät ier, (iei üküükün langattamen fansoun än emön chón angang pwon), esap fókkun mwääl seni, lingen Moab me nöün kewe aramas mi chómmóng repwe uren kopwut, nge ekkewe mi chüen manaw me lón repwe chök chókükkün me apwangapwang.”
Kapasen oosuni usun Damaskos
17 Ew kapasen oosuni fänäsengesin Damaskos:
“Nengeni Damaskos esap chüen ew telinimw nge epwe le wiliti ew ioien mettóch mi taatakis.
2Aramas repwe likitaló ekkewe telinimwen Aroer. Pwiin siip repwe chök fätälfeil lón ekkewe telinimw mi pöön, nge esap wor emön epwe eniwokkusuur.
3Ekkewe telinimw mi pöchökkül tittiir me lón Efraim repwe pwal taaló. Än Damaskos nemenem epwe mwüch. Chókewe mi chüen manaw lón Aram repwe itengaw usun chök ekkewe aramasen Israel,” ewe SAMOL mi Unusen Manaman a osomänetiw.
4“Lón ena fansoun, lingen Jakob epwe kükkünüló; an wöw epwe siiwil ngeni wöwingaw, usun chök emön aramas mi kitinup a kichüüchüló.
5Ena fansoun epwe usun chök lupwen emön chón kinikin a pöküw ekkewe irän wiit mi üütä o rusalong leemólun pöün ekkewe pinükün wiit mi pöküpök, epwe pwal usun chök lupwen emön aramas a rusi meet lussun ewe chón kinikin me lón ewe leemólun Refaim.
6Nge ekkóch chök ekkewe aramas repwe chüen nómwetiw, usun chök lupwen emön a ätterätiw uwään efóch irä olif, nge a chök likiti rüwöföw ika ülüföw föün olif wón ekkewe palan mi nóm leülün ewe irä, ika pwal likiti föföw ika limeföw wón ekkewe palan,” ewe SAMOL, ewe Koten Israel a osomänetiw.
7Lón ena fansoun, aramas repwe nennengeni Kot ewe Chón Föriir, repwe äsepa meser ngeni ewe Emön mi Pin lón Israel.
8Resap chüen nennengeni ekkewe róngen asór förien pwisin pöüür, resap pwal chüen awora öüchchean ekiekin ekkewe uluulun ewe önüfefin Asherah ra föri ren pöüür me ekkewe róngen asóren ötüöt iir ra seniiretä.
9Lón ena fansoun, ar kewe telinimw mi pöchökkül tittiir repwe usun chök fönüpöön fetil a pwük lóór; repwe usun chök än ekkewe chón Amor kewe telinimw aramasen lóór ra likitiireló lupwen ra sü ren ekkewe chón Israel melóóm.
10Ei epwe fis pwokiten en Israel ka möllükaló ewe Kot óm we Chón Amanaw, kosap pwal chechchemeni ewe Achaw, óm we leenien op. Iei minne, inamwo ika ka föri ew tännipi o fótuki lón ekkewe irän wain ka uweato seni ekis,
11inamwo ika kopwe fótukiir lón ew chök rän, ka ämääriiretä o ra sóót sorotän ewe rän ka fótukiir, nge kosap fókkun kinii eföw föün irän wain seniir. Lón ewe fansoun, kopwe chök kinii samwaw me metek esap tongeni móóló.
12Mwa meet, a wor ökürangen chómmóng mwiichen aramas, ra ökürang usun chök püngüpüngün nóó. Mwa meet, a wor wörüwörün chómmóng mwüü, ra wörüwör usun chök üngüüngün chómmóng kólik.
13Inamwo ika chón ekkewe mwüü ra wörüwör usun üngüüngün ekkewe nóó lupwen ra turutä leppi, nge Kot epwe öpwüngüür o föri pwe repwe fanafanaló. Iwe, repwe süüló toowaw usun chök pöön föün wiit wón ekkewe chuuk ra toropasfeil lupwen äsäpwääl a ässiireló, ika repwe usun chök piipi ra ässiló ren mölümöl.
14Lekkuniól, ekkewe aramasen Israel ra witiwit lón ar rüükö, nge mwen an epwe räniló lesossor, ekkewe chón opwut ra mäló. Iei usun chappen tipisin chókewe ra angei pisekich fän pöchökkül o sooläni seni kich minne ach.
Kapasen oosuni usun Ethiopia
18 Feiengawen ewe fönü Ethiopia mi nóm asen ewe chaanpwuupwu Nail. Ekkewe waa mi wor amaraar ra seresiló órun ewe chaanpwuupwu,
2nge chón künö ra ökkünöló wón waa mi mwittir mi sääitiw lón ewe chaanpwuupwu Nail. Öüpwe feilló ngeni leeniemi, ämi chón künö mi mwittir! Öüpwe uwealó ew poraus ngeni fönüwemi. Öüpwe liwinló ngeni ew mwiichen aramas mi ätettam o mwotowtow ünüchcheer, ngeni ew mwiichen aramas chón fönüfan ra niweitiir. Öüpwe liwinló ngeni ewe mwüü mi pöchökkül o sókkóló ar kapas, fönüwer a kinikinfesen ren ekkewe chaanpwuupwu.
3Lupwen ngang üpwe öürätä äi filäiken maun wón ewe chuuk, ämi aramasen fönüfan meinisin öüpwe nengeni; lupwen ngang üpwe ettiki ew rappwa, öüpwe öüseling.
4Pün iei meet ewe SAMOL a apasa ngeniei, “Ngang üpwe chök nennetiw seni wón leeniei fän mósónósón o katol ekkeei mettóch lupwen ra fis, usun chök pwichikkar lupwen a tin akkar, usun och kuchun omwurenipwin lupwen fansoun pwichikkaren fansoun rääs.”
5Pün me mwen kopwe poputa óm maun, lupwen a tori maawün óm akkóót, usun kana föün irän wain ra maaw, ewe SAMOL epwe pökuukoló, usun chök ren efóch läifen fichitol. I epwe pöküweló palom kewe mi mwuresires.
6Noum kewe sounfiu mi pwora repwe chök määtiw lón ekkewe mälämäl pün ekkewe machchangen wón chuuk me ekkewe maan mwacho repwe ocheer. Ekkewe machchang mi ochooch fituk repwe ocheei fituken ekkewe soomä lón unusen ewe fansoun pwichikkar, nge ekkewe maanmwacho repwe ocheei chüür lón unusen ewe fansoun patapat.
7Nge epwe war ew fansoun, lupwen ewe mwiichen aramas mi ätettam o mwotowtow ünüchcher seni ewe fönü mi kinikin fesen ren ekkewe chaanpwuupwu, repwe uweato ar liffang ngeni ewe SAMOL mi Unusen Manaman; iir aramasen ewe mwüü mi pöchökkül o pwora, chón fönüfan meinisin ra niweitiir. Iir repwe uweato ar kewe liffang ren ewe Chuuk Zion, ewe leeni ia iten ewe SAMOL mi Unusen Manaman a nóm ie.
Kapasen oosuni usun Egypt
19 Ew kapasen oosuni fänäsengesin Egypt:
Nengeni, ewe SAMOL a waawa ew kuchu mi mwittir, nge a feitto ngeni Egypt. Iwe, ekkewe uluulun önümwälin Egypt repwe chechcheech me fän mesan, nge letipen ekkewe chón Egypt repwe teliló ren ar nuokkus.
2“Ngang üpwe etipetipa emön chón Egypt pwe epwe üüngeni pwal emön chón Egypt, pwiipwi repwe fiu fengen, emön me emön epwe fiu ngeni en me chón órun, ew telinimw epwe üüngeni pwal ew telinimw, ew eif epwe üüngeni pwal ew eif.
3Iwe, letipen ekkewe chón Egypt epwe kisikiisiló ren ar nuokkus, usun chök nge ngünüür a toowu seniir. Ngang üpwe orukoruka ar kewe akkóót. Repwe kütta öüröürer seni ekkewe uluulun önümwäl me ngünün ekkewe mi mäló, pwal seni ekkewe souawarawar me ekkewe soupwe.
4Nge ngang üpwe atolonga ekkewe chón Egypt fän nemenemen emön samol mi kirikiringaw, emön king mi arochongaw epwe nemeniir,” ewe SAMOL KOT mi manaman a osomänetiw.
5Iwe, kólikin lón ewe chaanpwuupwu epwe mórótä, nge ewe pwül lón ewe chaanpwuupwu epwe pwasapwas o sangngaang.
6Warawaren ewe chaanpwuupwu repwe pwoongaw. Ekkewe öüwöön Egypt repwe mórótä, nge ekkewe liwo me pötöwöl mi määr ünükküür repwe pwasaló,
7pwal ekkewe irä mi nóm ünükkün me mesen ewe chaanpwuupwu Nail repwe pwasaló. Meinisin minne mi fótetiw lón ekkewe tännipi ünükkün ewe chaanpwuupwu repwe pwasaló. Äsäpwääl epwe pöönireló; iwe, resap chüen nóm.
8Ekkewe chón attaw repwe ngüüngü o kechiw, iir chokewe meinisin mi efief lón ewe chaanpwuupwu Nail. Chókana mi kotur cheew lón repwe letipeta pün esap chüen wor ar angang.
9Chokana mi wiisen türüni mangaku seni silin ekkewe irä itan flaks repwe lólilen, nge ekkewe chón türüni mangaku mi pwechepwech repwe fókkun apilükingaw.
10Ekkewe aramas tekia repwe letipeta, nge meinisin chókewe mi angang fäniten peiof, repwe riäfföü.
11Enlet, ekkewe souöüröür lón Zoan ra umwes; ar kewe öüröür ngeni ewe kingen Egypt ra umwes o mwääl. Ifa usun, repwe chüen tongeni sikäsini ar tipächchem? Ifa usun, repwe tongeni aporausa ngeni Farao usun ar kewe leewo mi tipächchem?
12En kingen Egypt, ikkafaiir noum kewe souöüröür mi tipächchem iei? Repwe äiti ngenuk o esile ngenuk meet ewe SAMOL mi Unusen Manaman a akkóóta pwe epwe föri ngeni Egypt.
13Ekkewe mwän mi tipächchem seni Zoan ra wiliti chón umwes, ekkewe souemmwenin Memfis ra tupwuló. Ekkewe souemmwnin Egypt ra ataeló ewe fönü ren ar öüröür mi umwes.
14Ewe SAMOL a tiinato wór emön ngünün umwes, iei popun ar kewe memmeef meinisin ra mwääl. Iwe, ra föri pwe chón Egypt repwe taroporop lón meinisin minne ra föri, usun emön chón sakaw a taroporopfeil lón mwusan.
15Esap wor emön me lón Egypt epwe tongeni föri och an epwe awora an älillis, ese lifilifil ika i emön mi pisekisek a wewe ngeni mökür, ika emön mi wöwingaw a wewe ngeni mechan, ika emön mi wor itan a wewe ngeni palen ewe irä palm, ika emön esor itan a wewe ngeni efóch liwo.
16Lón ena fansoun, ekkewe chón Egypt repwe wewe ngeni fefin; repwe chechcheech fän nuokkus, lupwen repwe küna ititään pöün ewe SAMOL mi Unusen Manaman a üüngeniir. 17Iwe, ewe fönü Judah epwe awarato rüükö ngeni chón Egypt. Iteiten iö mi rong än emön föüni ngeni iten Judah epwe fókkun nuokkus, pwokiten meet ewe SAMOL mi Unusen Manaman a fen akkóóta pwe epwe föri ngeniir.
18Lón ena fansoun, limuw telinimw me lón ewe fönü Egypt repwe tapweló mwirin ewe SAMOL mi Unusen Manaman. Repwe mwo nge poputä le kapas lón kapasen Hipru. Ew me leiin ekkewe telinimw epwe Heliopolis, ewe ‘Telinimwen Akkar’.
19Lón ena fansoun, epwe wor ew róngen asór fäniten ewe SAMOL lukalapen ewe fönü Egypt; epwe pwal wor eföw föün ächchem fäniten ewe SAMOL epwe nóm wón kiään Egypt. 20Ei föün ächchem epwe ew esissil me ew pisekin pwärätä fäniten ewe SAMOL mi Unusen Manaman me lón ewe fönü Egypt. Lupwen ekkewe aramas repwe siö ngeni ewe SAMOL pwokiten ekkewe chón eriäfföüür, i epwe tiinato reer emön chón amanaw me emön chón peniir, iwe, epwe chimanüür. 21Iei usun än ewe SAMOL epwe pwisin pwääri i ngeni ekkewe chón Egypt. Iwe, lón ena fansoun, ekkewe chón Egypt repwe silei ewe SAMOL; repwe mwo nge fel ngeni i ren ar repwe ääni asóren mwöngö me asóren keek ngeni. Repwe pwon ngeni ewe SAMOL o öpwönüwetä ar pwon. 22Ewe SAMOL epwe efeiengawa Egypt ren och lapalap epwe awarato ar repwe chikarsäfäl. Pün ekkewe chón Egypt repwe kul ngeni ewe SAMOL, nge i epwe pölüweni ar kewe tungór o echikareer.
23Lón ena fansoun, epwe wor efóch alelap seni Egypt tori Assyria. Iwe, ekkewe chón Egypt me chón Assyria repwe chufengen le fel ngeni ewe SAMOL. 24Lón ena fansoun, Israel epwe chiechi ngeni Egypt me Assyria. Iwe, fönüfan epwe feiöch ren ekkeei ülüngät mwüü. 25Iwe, ewe SAMOL mi Unusen Manaman epwe efeiöchüür o apasa, “Üpwe efeiöchuk Egypt, en neii aramas, üpwe efeiöchuk Assyria, en förien peii, üpwe efeiöchuk Israel, en älemwiri.”
Kapasen oosuni usun Egypt me Ethiopia
20Iwe, lón ewe ier lupwen Sarkon ewe kingen Assyria a tiinaló nöün we meilapen sounfiu pwe epwe maun ngeni Ashdod, ätewe a maun ngeni ei telinimw o liäpeni. 2Lón ena fansoun, ewe SAMOL a kapas ngeni Isaiah nöün Amoz we mwän o apasa, “Kopwe pwiliti seni inisum üfom mi för seni tuuk, kopwe pwal pwiliti seni pachapachom ipwom sandal.” Iwe, Isaiah a föri iei usun, o a fätälfeil fän an seleló, esap pwal ipweip sandal.
3Mwirin, ewe SAMOL a apasa, “Neii we chón angang Isaiah a fätäl leiin aramas fän an seleló, esap pwal ipweipw sandal lón üküükün ülüngät ier. Iei ew esissil mi esissilätä ew osukosuk mi ngaw ngang üpwe awarato wón chón Egypt me chón Ethiopia. 4Pün ewe kingen Assyria epwe uwealó ekkewe chón Egypt me ekkewe chón Ethiopia mi ooló pwe repwe chón kalapwuus. I epwe föri pwe ekkewe semiriit me chinlap repwe fätäl fän ar seleló, resap pwal ipweipw sandal. Ekkewe chón ooló repwe fätäl nge esap pwölüló kuwokuweer pwe repwe sääw. 5Iwe, ekkewe chón Filistia mi anómwu ar apilükülük wón Ethiopia o eingeing wón Egypt repwe nuokkus o lichippüng. 6Lón ena fansoun, ekkewe aramas mi nóm arossetin ewe fönü Filistia repwe apasa, ‘Nengeni meet a fis ngeni chókana sia anómwu ach apilükülük wóór, chókana kich sia süü ngeniir pwe repwe älisi kich o angasa kich seni ewe kingen Assyria! Ika epwe fis ei ngeniir, iwe, epwe ifa usun ach sipwe tongeni süü seni ei feiengaw?’”
Kapasen oosuni usun Babylon
21Ew kapasen oosuni fänäsengesin ewe Fönüpöön mi nóm órun ewe Mataw:
Feiengaw a feitto wóm seni ewe fönü Nekev usun ew ewiniär; a feitto seni ewe fönüpöön, seni ew fönü mi eniwokkus.
2Ngang üwa küna ew künäei mi eniwokkus. Ngang üwa küna ewe chón angei pisek fän pöchökkül a angei pisek fän pöchökkül, nge ewe chón kata a kata. Ämi sounfiun Elam, öüpwe maun, ämi sounfiun Media öüpwe pwellieló ekkewe telinimw fän pisekin maun, pün Kot epwe öükätiw ekkewe ngüüngün riäfföü meinisin ra pop seni Babylon.
3Ren ei popun, inisi a fókkun metek, cheuch a cheeriei usun kana sókkun cheuch ra tori emön fefin lón an metekin faamw. Ngang üwa fókkun apwangapwangaló lupwen üwa rongorong meet Kot a akkóóta, üwa rüükö ren meet ngang üwa küna.
4Ngasangasei a püngüpüng, äi nuokkus a föri pwe üpwe chechcheech. Üwa ösüküsükü lekkuniól, nge lupwen üwa tori, üwa chök nuokkus.
5Iwe, lón künäei we, üwa küna pwe ekkewe aramas ra ruworufeil o kökkö, “Öüpwe amollätä cheepel; öüpwe emeresaló ekkewe kieki pwe aramas repwe móót lóór. Öüpwe angei minne öüpwe eni me ünümi! Ämi ekkewe meilapen sounfiu, öüpwe üütä o emmisi ämi kewe pisekin eppetin feiengaw lón maun!”
6Mwirin, iei meet ewe SAMOL a apasa ngeniei, “Kopwe feilló o anómwu emön chón mas pwe epwe wiisen mammasa ewe leeni o öllük ngeni pwe i epwe wiisen repotei ngenuk meet i a küna.
7Ese lifilifil ika i epwe künökün wóóken fiti pean óris ika chón waawa dongki ika chón waawa kamel, i epwe fókkun mammasafichi.”
8Mwirin, lón ew ränin, ewe chón mas a leüommóng le kökkö o apasa, “Äi samol, iteiten rän ngang üwa chök ükküütä wón äi we leenien mas mi tekia, iteiten pwiin, ngang üwa nóm lón äi leenien mammas.
9Nengeni, iei ngang üwa küna emön mwän wón efóch wóóken fiti ew pean óris.”
Mwirin, ewe chón mas a pwal apasa, “Babylon a taaló, a taaló! Meinisin än Babylon kewe uluulun önümwäl ra mökküló o toropassaló wón pwül.”
10Ämi neii aramasen Israel, öüpwe wewe ngeni ekkewe föün wiit mi kata lón ewe leenien üsüüs föün wiit. Ngang üwa üreni kemi ekkewe mettóch meinisin ewe SAMOL mi Unusen Manaman, ewe Koten Israel a apasa.
Kapasen pwärätä usun Edom
11Ew kapasen oosuni fänäsengesin Dumah:
Emön a kökköto reei seni Seir o apasa, “Chón mas, ifa üküükün ewe pwiin a chüen nóm me mwen an epwe tori lesossor? Chón mas, ineet ewe pwiin epwe mwüch?”
12Iwe, ngang ewe chón mas üwa pölüweni o apasa, “A fen tori winingach, nge pwiin epwe chök pwal mwittir war säfäl. Are öüwa mochen eiis; iwe, öüpwe chök pwal liwinsäfälito o eiis.”
Kapasen oosuni usun Arabia
13Ew kapasen oosuni fänäsengesin Arabia:
Ämi ekkewe chón Dedan chón waawa kamel le sääi o möür leiin pötöwölün Arabia,
14öüpwe uweato kólik fäniten ekkewe chón kaaka. Ämi ekkewe mi nom lón Tema, öüpwe uweato mwöngö fäniten ekkewe chóisä.
15Pün iir ra süü seni ekkewe ketilas, seni ekkewe ketilas mi mollotä, ra süü seni ekkewe esefich mi mollotä, ra süü seni ewe feiengawen maun.
16Pün iei meet ewe SAMOL a apasa ngeniei, “Lón üküükün ew ier, iei üküükün ällean fansoun än emön chón angang fööfö ngeni pwonan, lingen Kedar meinisin epwe mwüchchüló. 17Ekkewe lussun chón esefich mi chüen manaw me ekkewe sounfiu mi pwora seni Kedar repwe chókisikiisiló.” Ewe SAMOL, ewe Koten Israel a fen apasa.
Kapasen oosuni usun Jerusalem
22Ew kapasen oosuni fänäsengesin ewe leemólun ia Kot a pwisin pwääraló i me ie lón ekkewe künäen soufós:
Ämi chón Jerusalem, meet a fis iei? Pwata ämi meinisin öüwa süütä wón imwemi kana?
2Ei telinimw mi uren pwapwa, nge pwata iei a uren ökürang me mwökütüküt? A wor soomä ekis meinisin, nge resap ninniiló ren ketilas. Ekkewe aramas ra mäló, nge esap wor maun, pün ra mäló ren samwaw me lengita.
3Nöümi kewe samol meinisin ra süppöküló; iir meinisin ra fangatä o ooló, nge resap nöünöü nöüür esefich. Ämi meinisin öüwa sótuni pwe öüpwe ännifeló, nge ekkewe chón opwuta kemi ra liäpeni kemi o uweikemiiló pwe öüpwe chón ooló.
4Iei minne, ngang üwa apasa, “Öüpwe chök likitieiló, öüsap sótuni ämi öüpwe echipaei. Öüpwe mwüüt ngeniei pwe üpwe kechiw fänäsengesin feiengawen neii kewe aramas.”
5Pün ewe Samol KOT mi Unusen Manaman a awarato ew ränin fitikooko me ränin än aramas ra chök ipweiperi fengeniir pwal ew ränin nuokkus wätte me lón ewe leemólun ia Kot a pwisin pwääraló i me ie lón ekkewe künäen soufós. Tittin ewe telinimw Jerusalem kewe ra taattiw ren pisekin maun, nge pwuchöörün mäló a tirisito seni leepekin ekkewe chuuk.
6Ekkewe sounfiu seni Elam iir chón nöünöü esefich, ekkewe chón Aramea ra wiisen waawa ekkewe óris, nge ekkewe sounfiu seni Kir ra kömwöch pisekin eppetin feiengaw lón maun.
7Òm kewe leemól mi pwülüöch ra uroló ren wóóken, nge ekkewe chón waawa óris ra üütä ren ekkewe asamalapen tittin ewe telinimw Jerusalem.
8Ewe Samol a ataeló ewe eppetin Judah. Lón ena fansoun, ämi öüwa feilló pwe öüpwe angei ämi kewe pisekin maun mi nóm lón ewe Imwen Wöllap.
9Öüwa küna pwe a wor chómmóng pwaang lón tittin ewe telinimwen David; ina minne öüwa poputä le isenaló ekkewe kólik lón ewe nómwun kólik fan.
10Öüwa älleani ekkewe imw lón Jerusalem o öüwa ataetiw ekkóch me leiir pwe öüpwe ääniir le eppinasa me öpöchökküla tittin ewe telinimw.
11Öüwa pwal föri ew nómwun kólik mi wätte lefiilen ekkewe ruu tiit fäniten an epwe anómwu kólikin ewe nómwun kólik minen lóóm. Öüwa föri ekkeei, nge öüsap anómwu ämi apilükülük wón ewe Emön mi föri ekkeei mettóch meinisin, öüsap pwal öüchcheani ewe Emön mi akkóóta ei seni chök lóóm.
12Ewe Samol KOT mi unusen manaman a üreni kemi lón ena fansoun pwe öüpwe kechiw o ngüüngüres, öüpwe pwal räisöló meeten möküremi o üföüf üüf mi för seni tuuk.
13Nge nengeni, öüwa chök pwapwa o mweireir. Öüwa nni kowu me siip pwe öüpwe ochooch fituk o wün wain. Pün öüwa apasa, “Öüsipwe mwömwöngö o ükkün, pün lesor sipwe mäló.”
14Ewe SAMOL mi Unusen Manaman a apasa ei ngeniei, nge ngang üwa rongorong ren pwisin selingei: “Enlet, ei tipis esap mwusoló seni kemi tori ämi öüpwe mäló,” alon ewe Samol KOT mi unusen manaman.
15Iei meet ewe Samol KOT mi Unusen Manaman a apasa:
“Kopwe feilló ren ewe nöüwiis Shebna, ewe meilapen chón tümwünü ewe imwen king o üreni,
16‘Meet en ka föri ikeei? Esap wor emön leiin määrärum kewe a peias ikeei. Iwe, meet óm pwüüng pwe ka amollätä ew peias fänitom lón ei leeni mi tekia? Pwata ka tuuw ew peias lón ei achaw?’
17Kopwe äfälluk pün ewe SAMOL epwe kömwöchünnüküló wóóm o móneekeló toowaw, ina mwo ika en emön mwän mi pöchökkül.
18I epwe okukkumosuk pwe kopwe usun eföw kükkün pwoor o epwe móneekeló lón ew fönü mi wätte. Iwe, kopwe mäló ikenan. Wóóm kewe wóóken mi ling repwe chök nómwóló ikenan, pün en emön mi eitengawa imwen óm we samol.
19Ngang üpwe asapwiluketiw seni wiisom pwe kopwe turuwu seni óm angang.
20Lón ena fansoun, ngang üpwe tiiti neii we chón angang Eliakim nöün Hilkiah we mwän. 21Iwe, ngang üpwe angei üfom we o öüföüfa ngeni, üpwe pwal rii ngeni lukalapan óm we riirin lukalap o ämwärätä wón óm we pöchökkülen nemenem. I epwe wiliti emön saam ngeni chókana mi nóm lón Jerusalem, pwal ngeni chón leimwen Judah. 22Ngang üpwe isettä wón afaran ewe kiien imwen David. Meet i a suuki, esap wor emön epwe tongeni esipa, nge meet i a esipa, esap wor emön epwe tongeni suuki. 23Ngang üpwe önüküchcharatiw i wón ew leeni mi nükünük usun efóch chüüfólun imw mangaku. I epwe usun ew leenien móótun iteüöch fäniten chón leimwen saman. 24Iwe, repwe lüküwetä wón ätei meinisin lingen lón imwen saman. Ekkewe mi wätte me ekkewe semiriit repwe anómwu ar lükülük wón ätei. Repwe ittiwetä wón ätei usun chök ekkana kükkün sepi meinisin, seni ekkewe sepi mi kükkün tori ekkewe ruume meinisin mi ittiwetä wón chüüföl.
25Lón ena fansoun, epwe fis pwe ewe chüüföl mi fótotä wón ew leeni mi önükünük epwe apwangapwang. Iwe, epwe kupuló o turutiw leppwül, nge ekkewe mettóch meinisin mi ittiwetä wón repwe mökküló,” ewe SAMOL a osomänetiw.
Kapasen oosuni usun Tayer
23 Ew kapasen oosuni fänäsengesin Tayer:
Öüpwe kekechiw ämi ekkewe sääló wón ekkewe siip sein amöömö seni Tarshish! Pün Tayer a taaló, iwe, esap chüen wor ew imw wón, esap pwal chüen wor leenien ilen siip. Chón ekkewe siip mi sääi seni Saipros ra rongorong ei poraus.
2Öüpwe ngüüngüres ämi ekkewe aramas mi nóm arosset me ämi ekkewe chón amöömö me kamö pisek seni Sidon, ami ekkewe mi pisekisekiló ren ekkewe chón sääi lemataw.
3Iir ra sääi wón ekkewe mataw pwe repwe küüt föün wiit seni Sihor. Ekkewe mwän seni Tayer ra uweato föün wiit seni resin ewe chaanpwuupwu Nail. Leeniemi a fisitiw pwe ew leenien amöömö fäniten chón ekkewe mwüü.
4Nge kopwe itengaw en ewe telinimw Sidon, en ewe telinimwen lemataw mi pöchökkül, pün ewe mataw a apasa, “Iei esap chüen wor neii; esap chüen wor neii ölüwöl ika föpwül.”
5Lupwen ekkewe chón Egypt repwe rongorong ewe poraus usun taalón Tayer, repwe fókkun meefi metekin ar letipeta.
6Öüpwe süüló ngeni Tarshish, ämi ekkewe siip, öüpwe ngüüngüres, ämi ekkewe aramas mi nóm arosset.
7Ifa usun, iei ämi we telinimw mi uren pwapwa, mi nóm seni chök ekkewe fansoun lóóm lóóm? Iei ewe telinimw aramasen lón ra sääi ngeni ekkewe fönü mi toowaw pwe repwe nónnóm ie?
8Iö a ekiekietä ei feiengaw ngeni Tayer, ewe telinimw mi awora chómmóng souemmwen? Nöün kewe chón amöömö pisek ra wewe ngeni samol, pwal iir aramas mi iteüöch me wón unusen fönüfan.
9Ewe SAMOL mi Unusen Manaman a ekiekietä ei feiengaw, pwe epwe ataeló ekkewe mettóch mi lapalaap iir ra lamalamtekia ren. I a mochen pwe epwe etekisonätiw chókana meinisin mi iteüöch me wón fönüfan.
10Öüpwe tuuw fönüwemi ämi chón Tarshish usun minne ra föri órun ewe chaanpwuupwu Nail, pün esap chüen wor ämi leenien ilen siip.
11Ewe SAMOL a eitieló pöün wón ewe mataw o föri pwe ekkewe mwüü repwe chechcheech. I a atoowu ew öllük fänäsengesin Fonisia pwe an kewe leeni mi pöchökkül repwe taaló.
12Iwe, a apasa, “Esap chüen wor pwapwa remi ämi ekkewe aramasen ewe telinimw Sidon. Me mwan, Sidon a ew telinimw mi ling, nge esap chüen pöchökkül säfäl. Inamwo ika ämi ekkewe aramas öüpwe üütä o säiló ngeni Saipros, nge öüsap pwal tongeni kinamwe me ikenan.”
13Öüpwe nengeni ewe fönü Babylon pün ekkewe aramasen ena fönü resap chüen nóm. Ekkewe chón Assyria ra öüüwetä ar imwen maun mi tekia pwe repwe maun ngeni. Ekkewe sounfiu ra angei mettóch meinisin seni lón ekkewe imw mi ling. Chón Assyria ra ataeló Babylon; ra ewili ngeni ew ioien mettóch mi taaló o föri pwe epwe ew leenien maanmwacho.
14Ina pwata öüpwe kechiw ämi ekkewe siip seni Tarshish, pün ämi leenien il mi kinamwe a taaló.
15Lón ena fansoun, aramas repwe möllükaló Tayer lón üküükün fiik ier, iei üküükün langattamen ierin manawen emön king. Nge mwirin ekkeei fiik ier, ewe telinimw epwe manawsäfäl o epwe köölüw ekkewe kööl mi ngiiöch usun emön fefin mi ääni amöömö inisin.
16“Mwirin än neminnewe esap nóm ren nöün kewe kämmwet lón fansoun langattam, i epwe angei nöün we pisekin likettik itan harp, epwe fätälfeil lón ekkewe aal o köölüw an kewe kööl pwe i epwe chemesäfälito.”
17Ewer, mwirin ekkewe fiik ier, ewe SAMOL epwe föri pwe Tayer epwe köüüsäfäl. Nge Tayer esap sókkóló seni usun nónnómwun me mwan. I epwe liwinsäfäl ngeni an kewe föfför mi ngaw meinisin i a föri ngeni chón ekkewe mwüü wón unusen fönüfan. 18Nge lesópwólón, minne Tayer a winnenato me minne a angei ren angangen pisnis repwe käimwuló fäniten ewe SAMOL; esap isenireló ika kömwöchüló wór. Minne a winnenato epwe ló ngeni chókana mi nóm fän mesen ewe SAMOL, fäniten an epwe wor chómmóng ener mwöngö me üfer mi mwirinnö.
Kot epwe öpwüngü fönüfan
24Nengeni ewe SAMOL epwe ataatakisi fönüfan o föri pwe epwe pöön.
Epwe küpeti wón o atoropasa ekkewe aramas wón unusen fönüfan.
2Iwe, lón ena fansoun, meet a fis ngeni aramas epwe pwal fis ngeni ekkewe souasór. Ekkewe amanaw me ar kewe samol repwe chök wewe fengen. Pwal ekkewe amanaw fefin me ar kewe samol fefin repwe chök pwal wewe fengen. Chón kamö me chón amöömö repwe pwal wewe fengen. Chókana mi liwinimang me chókana mi wiisen mwüütawu liwinimang repwe wewe fengen. Ekkewe chón iseis mooni me ekkewe chón liwinimang mooni repwe wewe fengen. Esap wor emön epwe manaw.
3Fönüfan epwe unusen pöönüló, wöwün meinisin repwe taaló. Ei epwe fis pwokiten ewe SAMOL a apasa.
4Iwe, fönüfan epwe pwasatä o pöön, ekkewe irän lón tännipi repwe aiolool o pwasaló, ekkewe kuchu resap chüen mochen öpüngätiw üüt.
5Fönüfan a limengaweló ren tipisin aramasan; pün ra sorei än Kot kewe kapasen öüröür, ra pwuurätiw an kewe öllük o ataai an we pwon mi nóm tori feilfeilló chök.
6Iei minne, ew önümamaw a efeiengawa fönüfan, nge aramasen fönüfan ra angei chappen ar tipis. Iei minne chón fönüfan ra kareló, ekkóch chök leiir repwe chüen manaw.
7Ewe irän wain epwe pwasaló, ewe wain mi fö epwe rosoló; ekkewe chón apwaapwa repwe ngüüngü ren ar lólilen.
8Tikin nöüür kewe pisekin likettik epwe köüüló, ökürangen ekkewe chón apwaapwa epwe ükütiw, apwaapwan tikin ewe pisekin likettik itan harp epwe fanafanaló.
9Ekkewe aramas resap chüen kööl lupwen ra wün wain; nennen piö a maras meren chókewe mi ünümi.
10A chök fis unusen kókkótongaw lón ewe telinimw pün a taaló. Aramas resap tongeni tolong lón ekkewe imw, pün asamer kewe ra kesipeló.
11Ekkewe aramas ra ökürang me lón ekkewe leenien amöömö ünükkün ekkewe aal, pün ra küüt ünümer wain, nge esap chüen wor. Iwe, pwapwa a wiliti wóówóngaw, nge mwänekenek a ükütiw seni ewe fönü.
12Ewe telinimw a chök nóm lón taatakis, nge asamalapen tittin kewe ra taatakisitiw.
13Lupwen fansoun kinikin, aramas ra ätterätiw ekkewe föün olif seni wón ekkewe irän olif; nge ekkóch chök lussun föün olif ra chüen nóm wón ekkewe irä. Pün epwe iei usun minne epwe fis wón unusen fönüfan, pwal leiin chón ekkewe mwüü.
14Nge chókewe mi chüen manaw repwe poputä le mweireir o kööl fän pwapwa; chókewe mi nóm lotow repwe ingemwareiti lingen ewe SAMOL.
15Iei minne, chókewe mi nóm öötiw repwe enlingaló ewe SAMOL; nge chókewe mi nóm wón ekkewe fönüen lemataw repwe mwareiti iten ewe SAMOL, ewe Koten Israel.
16Öüpwe öüseling ngeniir lupwen ra kööl ngeni ewe SAMOL seni lesópwun fönüfan; öüpwe rongorong ngeni ar köölün mwareiti ewe Emön mi Pwüng. Nge ngang üwa apasa: “Feiengawei! Ngang üwa letipengaw, ngang üwa letipengaw! Pün ngang üwa küna pwe föfföringaw a chüen wiil, a pwal fis kirikiringaw ekis meinisin.”
17Nuokkus wätte me pwaang mi alóllóól me ssär ra chök souni kemi, ämi aramasen fönüfan.
18Iö mi sü ren üngüüngün ewe feiengaw mi wätte, epwe turulong lón ewe pwaang, nge iö mi tööwu seni ewe pwaang, epwe tup lón ewe ssär. Feiengaw epwe püngütiw wóómi seni läng, nge lóngólóngun fönüfan repwe chechcheech.
19Iwe, fönüfan epwe mökküló, fönüfan epwe fókkun saangfesen, fönüfan epwe unusen chechcheech.
20Fönüfan epwe tokorikirik usun emön chón sakaw, epwe mwarooro usun ew likachooch lupwen äsäpwääl a eniiti. Tipisin fönüfan repwe fókkun chou, ina minne fönüfan epwe turuló fän choun, nge esap tongeni an epwe chüen üütäsäfäl.
21Lón ena fansun, ewe SAMOL epwe öpwüngü ekkewe mwiichen sounfiu mi nóm peekitä lón läng me ekkewe king mi nóm peekitiw wón fönüfan.
22Iwe, epwe appafengeni ekkewe king lón ew pwaang pwe repwe usun chök chón kalapwuus lón ew pwaang. Epwe lókkerelong lón imwen föötek; iwe, epwe öpwüngüür mwirin chómmóng rän.
23Mwirin, ewe maram epwe weitfengeni, nge ewe akkar epwe sääw; pün ewe SAMOL mi Unusen Manaman epwe nemenem me wón ewe Chuuk Zion me lón Jerusalem, me fän mesen ekkewe souemmwenin nöün kewe aramas meinisin - fän ling mi lapalaap.
Mwareiti ewe SAMOL
25 SAMOL, en äi Kot;
ngang üpwe etekióketä o mwareiti itom, pün lón ölükülük me wenechchar, en ka föri mettóch mi amwaraar, o öpwünüwetä ekkewe mettóch en ka akkóóta seni chök lóóm lóóm.
2En ka föri pwe ekkewe telinimw repwe wiliti ioien mettóch mi taatakis. Ekkewe telinimw mi pöchökkül tittiir repwe taaló, ekkewe imwen king mi ling lón ekkewe fönü mi toowaw repwe taaló; nge esap wor emön epwe öüüwsäfäliretä.
3Iei minne, aramasen ekkewe mwüü mi pöchökkül repwe sufölituk, ekkewe telinimw än chón ekkewe mwüü mi kirikiringaw repwe meninituk.
4Pün en ka ew leenien op fäniten chón mweleele, ew leenien op fäniten chón osupwang lón fansoun an riäfföü, ew leenien eppet seni mölümöl me och nür seni pwichikkar. Pün än ekkewe aramas mi kirikiringaw angangen eriäfföü a usun ew mölümöl a mölümöliti ew tiit,
5ika usun chök ewe pwichikkar lón ewe fönüpöön. Nge en ka öükätiw än ekkewe chón ekis pwuchörün soong, usun chök nürün ew kuchu a ekisaló pwichikkaren akkar, iei popun än ekkewe aramas mi kirikiringaw köölün wiil a ökütiw.
6Ewe SAMOL mi Unusen Manaman epwe amollätä ew kametip wón ewe Chuuk Zion fäniten aramasen fönüfan meinisin, ew kametip ia epwe wor ie sakkopaaten mwöngö mi annö me wain mi mwirinnö.
7Me wón ei chhuk, i epwe angei seni aramas meinisin pwölüpwölün wón meseer, epwe pwal angei seni chón ekkewe mwüü meinisin ewe pwölüpwölün letipeta mi nónnóm wóór.
8I epwe öükätiw mäló tori feilfeilló chök. Ewe Samol KOT epwe tölüpwasei chönün maas seni wón meseer meinisin; i epwe angei seni nöün kewe aramas ar itengaw ekis meinisin wón unusen fönüfan. Ewe SAMOL a apasa.
9Iwe, lón ena fansoun, aramas repwe apasa, “Enlet, iei i ach we Kot; sia anómwu ach apilükülük wón, nge i a amanawa kich. Iei i ewe SAMOL sia anómwu ach apilükülük wón. Öüsipwe pwapwa o mwänek ren an amanawa kich.”
10Iwe, pöün ewe SAMOL epwe pwölüw ei Chuuk Zion, nge i epwe pwuurätiw Moab lón leenian, usun emön a pwuurätiw fetilippwas lón kiten enen maan.
11Iwe, Moab epwe emeresawu pöün lón ewe limengaw usun emön chón ämmün a emeresawu pöün lón kólik pwe epwe ä. Kot epwe öükätiw än chón Moab lamalamtekia me ar kewe föfföringaw meinisin.
12I epwe ataeló an kewe imwen maun me tittiin kewe mi tekia o otururetiw; i epwe fókkun otururetiw lón ewe pwül, wón ewe pwül mworomwor.
Echö köölün mwareiti Kot
26Lón ena fansoun, aramas repwe köölüw ei kööl me lón ewe fönü Judah:
A wor ew ach telinimw mi pöchökkül; Kot a föri pwe ewe alen ngasaló iei ewe tiit mi pwellikicheló.
2Öüpwe suuki ekkewe asamalapen ewe telinimw ngeni meinisin chón pwüng pwe repwe tolong, öüpwe mwüüt ngeni chón ekkewe mwüü mi ölükülük pwe repwe tolong.
3En kopwe anómwu lón kinamwe mi unusöch ewe aramas mi önüküchchara an ekiek wóóm, pwokiten i a anómwu an apilükülük wóóm.
4Öüpwe anómwu ämi apilükülük wón ewe SAMOL fansoun meinisin, pün ewe SAMOL KOT i ewe Achaw tori feilfeilló chök.
5Pün i a etekisónätiw chón ewe leeni mi tekia, ewe telinimw mi ülütekia; i a ataetiw ewe telinimw lepwül o oturätiw lón pwül mworomwor.
6Mwirin, pachapachen aramas repwe pwuurätiw ewe telinimw mi taaló - pachapachen ekkewe aramas mi riäfföü me pachapachen ekkewe mi wöwingaw.
7Ewe aal fäniten chón pwüng a sóssónöch; en ewe Emön mi Wenechchar ka föri ewe aal faniten chón pwüng pwe epwe mwotowtow.
8Ewer, SAMOL, äm aia pwapwaiti äm aipwe älleasochisi óm kewe öllük o witiwituk. Iei mochenin letipem pwe aipwe elingaló itom.
9Letipei a fókkun ekipwichi usum unusen lepwin; nge ngüni a ösüküsükuk lesossor. Pün lupwen kopwe war pwe kopwe öpwüngü fönüfan, aramas repwe kul seni föfföringaw o föri meet mi pwüng.
10Nge ekkewe aramas mi föfföringaw resap käeö ar repwe föri minne mi pwüng; inamwo are en ka pwääri óm ümöümöch ngeniir. Repwe chök sópweló le föri minne mi mwääl, inamwo are ra manaw lón ew fönüen chón wenechchar, resap öüchcheani ekiekin lingen ewe SAMOL.
11Äm SAMOL, resap öüseling lupwen ka eniwokkusur; resap küna pöum lupwen a ititä. Kopwe mwüüt ngeniir pwe repwe küna usun öüküükün óm echeni noum kewe aramas. Mwirin, eli repwe sääw; kopwe mwüüt ngeni óm we ekkei pwe epwe kenaló ekkewe chón opwut en.
12SAMOL, kopwe öpwönüwetä kinamwe fänitem; pün meinisin minne äm aia öpwönüwetä, ra wesewesen pop senuk.
13Äm SAMOL, äm Kot, a wor pwal ekkóch samol me lükum ra nemeni keem, nge äm aia asamolu itom chök.
14Chókewe äm aia angang ngeniir me mwan ra mäló, resap chüen manaw; ngünüür resap pwäätä seni mäló pwe repwe eriäfföwü ewe fönü. En ka öpwüngüür o efeiengawer; en ka föri pwe meinisin ächechchemer epwe tölüló.
15Äm aia mwareituk äm SAMOL! En ka föri pwe mwüüm epwe lapalaap. En ka föri pwe kiänin fönüwem a wätteeló o ka pwisin awarato minne en kopwe ling ren.
16SAMOL, äm aia küttók lón äm riäfföü; äm aia pwórotiw fän choun óm öpwüngü keem.
17Äm aia usun emön fefin mi pwoopwo a arap ngeni an epwe nöünöü, a akköösü o kechiw ren an metek, iei popun äm aia nóm fän mesom, en äm SAMOL.
18Äm aia akköösü keem ren metekin äm riäfföü, nge esap wor och a war seni äm riäfföü. Äm aisap atooto ewe alen manaw ngeni fönüfan, iwe, ekkewe aramasen fönüfan resap feitto pwe repwe manaw.
19Nge SAMOL, noum kana mi mäló repwe manaw; inisir repwe manaw säfäl - chókana mi nóm lón ewe pwül mworomwor repwe pwäätä o mweireiren pwapwa - pün än Kot we saramen manaw epwe püngütiw wón nöün kewe aramas usun chök omwurenipwin lesossor; iwe, epwe usun chök nge fönüfan epwe nöünätiw ekkewe mi mäló.
20Ämi neii aramas, öüpwe feilló o tolong lón ruumwemi kana o esipaló asameer. Iwe, öüpwe aopakemiiló lón ew chök fansoun mi mwochomwooch tori än Kot soong ngeni ekkewe chón opwuta kemi epwe wesiló.
21Nengeni, ewe SAMOL epwe war seni läng pwe epwe öpwüngü ekkewe aramasen fönüfan fäniten ar kana tipis. Fönüfan epwe pwääraló ewe angangen niimanaw mi fis wón; esap chüen aopaló chókewe mi ninniiló.
27Iwe, lón ena fansoun,
ewe SAMOL epwe öpwüngü Leviathan, ewe serepenit mi mwittir le sü, Leviathan, ewe serepenit mi likäräfit; i epwe nöünöü nöün ketilas mi ken, nöün ketilas mi pöchökkül o manaman, pwe epwe öpwüngü o niieló ewe drakon mi nóm lemataw.
2Lón ena fansoun, aramas repwe köölüw usun ewe tännipin irän wain mi mwirinnö.
3Ngang ewe SAMOL üpwe mammasa ewe tännipin irän wain o tümwünü uwaan. Iteiten rän ngang üpwe achöchchönür ngeni kólik. Iwe, lepwin me lerän ngang üpwe mammaser, pwe esap wor emön epwe atar.
4Ngang üsap chüen soong ngeni ewe tännipin irän wain. Nge are üpwe küna pwe a wor chón opwutan mi wewe ngeni ekkana iräfölüföl me fetilingaw ra osukosuka, ngang üpwe maun ngeniir o keniireló meinisin.
5Nge are chón opwuten neii kewe aramas repwe feitto reei fäniten ar mochen repwe ääniei leenien op, repwe akkomwen efisätä kinamwe ngeniei; ewer, repwe akkomwen efisätä kinamwe ngeniei.
6Lón ewe fansoun epwe feitto, epwe pwük ewe waren Jakob, Israel epwe fasar o sóót o ouraló unusen fönüfan ren uwaan.
7Ifa usun, ewe SAMOL a öpwüngü chón Israel usun an a öpwüngü ekkewe chón opwuter? Ifa usun, a niieló chón Israel, usun an a niieló chókana ra niieló chón Israel?
8Ewe SAMOL a chök ekis öpwüngü nöün kewe aramasen Israel ren maun me an mwüüt ngeniir pwe repwe ooló. A ösüüreló seni fönüwer usun chök nge a ässiireló ren enienin äsäpwääl mi pöchökkül a enito seni öötiw.
9Ewe SAMOL a föri ei pwe epwe limetaló än ekkewe mwirimwirin Jakob tipis. Iwe, mwirin an a wes le föri ei, ekkewe róngen asór meinisin fäniten ekkewe uluulun önümwäl repwe taatakisitiw o wiliti pwül mworomwor. Iwe, esap wor efóch üür uluulun ewe önüfefin Asherah me ekkewe róngen asóren öütüöt epwe chüen nóm.
10Iwe, ewe telinimw mi pöchökkül tittin epwe pöönüló, epwe wewe ngeni ew fönüpöön; ekkewe aramas repwe likitaló imweer, nge ekkewe aal repwe pwölüló; ekkewe kowu repwe mwöngö fetil ikenan o kóón ikenan; repwe enaló chöön ekkewe irän wain seni wón paleer.
11Ekkewe aramas repwe wewe ngeni ekkewe irän wain mi pwasaló. Lupwen paleer kewe ra pwaseló, repwe kuputiw nge ekkewe fefin ra ääni ekkewe palan fäniten mwüchün ekkei. Pün iei ew mwiichen aramas esap wor ar wewe; ina minne, ewe Chón Föriir esap ääni tong ngeniir, ewe Chón Föriir esap ääni ümöümöch ngeniir.
12Lón ena fansoun, ewe SAMOL epwe poputä le äimwüfeseni nöün kewe aramas seni ekkewe pwal ekkóch aramas, usun emön a äimwüfeseni föün wiit seni pöön. I epwe poputä le ionifengeni nöün kewe aramas seni ewe Chaanpwuupwu Eufreitis tori ewe Chaanpwuupwun Egypt. Iwe, epwe ionifengeni emön me emön ämi ekkewe aramasen Israel. 13Iwe, lón ena fansoun, ew rappwa mi wätte epwe tik. Chókana mi pöütüló lón ewe fönü Assyria me chókana mi süüló ngeni Egypt, repwe feitto o fel ngeni ewe SAMOL wón ewe chuuk mi pin lón Jerusalem.
Feiengawen ekkewe souemmwenin Efraim me Jerusalem
28Feiengawen ewe telinimw Samaria mi wewe ngeni epa mwärämwär! Iei ewe telinimw ekkewe chón ünüpwuch seni Efraim ra pwapwa le sikäsini. Ei telinimw a nóm lón ew leemól mi pwülüöch. Lingan mi wewe ngeni pöön irä epwe mwittir móróló. Feiengawen ena telinimw, chókewe mi ünüpwuch ra sikäsini.
2Nengeni a fen wor emön mi manaman o pöchökkül, ewe Samol epwe tiinato. I epwe feitto lón ewe fönü, epwe usun chök ew üten faaw me ew äsäpwääl mi efeiengaw, epwe pwal usun chök üüt mi püngümmóng me ew nóóter. Iwe, i epwe oturätiw Samaria wón pwül fän pöchökkül.
3I epwe pwuuri ewe telinimw fän pachapachan, iei ewe mwärämwär, chókewe mi ünüpwuch lón Efraim ra sikäsini.
4Ei telinimw a nóm lón ew leemól mi pwülüöch, nge lingan mi wewe ngeni epö pöön irä epwe mwittir móróló. Epwe usun chök eföw föün ewe irä fiik a nup me mwen fansoun kinikin uwa. Lón chök ewe ótun emön a küna, a mwittir kinii o oromaló.
5Lón ena fansoun, pwisin ewe SAMOL mi Unusen Manaman epwe usun chök epä mwärämwär mi ling fäniten Israel, epwe epä mwärämwär mi ling fäniten nöün kewe aramas mi chüen manaw.
6Mwirin, i epwe fang ewe ngünün öpwüngüwen ngeni ätewe mi wiiseni ewe wiisen souköpwüng, epwe pwal fang letip mi fókkun pwora ngeni ekkewe sounfiu mi üütä o maun lükün ekkewe asamalapen tittin ewe telinimw.
7Nge iei chón sakaw ra emmweni Israel. Ekkewe souasór me ekkewe soufós ra taroporop ren ünümeer piö; ra kukkuul ren ünümeer wain; ekkewe soufós ra sakaw lupwen ra küna künäer lón ar ttan, ekkewe souköpwüng ra sakaw lupwen ra filätä pwüngün köpwüng.
8Ar kewe cheepel meinisin ra pwölüló ren mwus, nge esap wor och leeni a tiweló pwe esap limengaw.
9Ra apasa, “Iöön i epwe afalafala ngeni pwe repwe silei Kot? Iöön i epwe äwewei ngeni än Kot poraus? Ngeni ekkana semiriit re kärään chök ükütiw le wün milik, ika ngeni chókana re kärän chök mwüü seni oup?
10Pün i a chök ekkeliwini fän fitu le apasa ew öüröür pwal ew öüröür, mwirin pwal ew öüröür, emwüümwü kapas, pwal emwüümwü kapas, mwirin pwal emwüümwü kapas; ekis ikeei, ekis ikenan.”
11Iwe, pwokiten resap mochen öüseling, Kot epwe kapas ngeniir lón än ekkewe chón eriäfföür kapas mi sókkóló.
12Nöün Kot kewe aramas ra tongeni asöösö lón poputän fönüwer are repwe älleasochis ngeni i, nge ekkewe aramas resap mochen öüseling ngeni i.
13Iwe, än ewe SAMOL kapas esap wor wewen ngeniir pün epwe usun chök och kapasen ekis mi chök ekkeliwin fän fitu: ew öüröür pwal ew öüröür, mwirin pwal ew öüröür, emwüümwü kapas, pwal emwüümwü kapas, mwirin pwal emwüümwü kapas, ekis ikeei, ekis ikenan - epwe iei usun pwe lupwen ekkewe aramas repwe feilló, repwe chepetek wón ei poraus mi mecheres o wenechchar; iir repwe kuf o ooló o föötek.
14Iei minne, öüpwe öüseling ngeni ei poraus seni ewe SAMOL, ämi ekkewe chón turunufas mi nemeni ei mwiichen aramas lón Jerusalem.
15Ämi öüwa tunosikesik o apasa, “Äm aia ääni ew pwon fengen me mäló, aia etipeew fengen me ewe leenien sootup. Lupwen ew feiengaw epwe war usun ew nóóter, esap tongeni tori kich, pün sia aopa kich ren kapas chofona, sia pwal ääni leenien op kapasen otupwutupw.”
16Iei minne, pwokiten ekkeei mettóch, iei meet ewe Samol KOT a apasa:
“Enlet, ngang üwa fen anómwu lón Zion eföw föün lóngólóng mi nüküchchar, eföw föün lepwokuuku mi öüchchea o pós; emön mi anómwu an apilükülük wón ei achaw esap fókkun lichippüng.
17Iwe, ngang üpwe aea öpwüngüwen pwe ina ewe selin öüküük, nge pwüng pwe ina ewe selin äwenewen lupwen üpwe föri ewe lóngólóng; üten faaw epwe ataeló ämi kewe leenien op mi lóngólóng wón kapas chofona, nge nóóter epwe pwuuraló ämi kewe leenien op mi lóngólóng wón kapasen otupwutup.
18Ämi pwon fengen me mäló epwe töttölüló; ämi etipeew fengen me ewe leenien sootup esap älisi kemi. Lupwen ewe feiengaw epwe cheepworato o pwölükemiiló usun nóóter, ämi öüpwe usun chök ewe móchór i epwe fätäl wón.
19Epwe efeiengawa kemi iteiten fansoun epwe cheepworato o uweeikemiiló; iteiten lesossor, pwal lerän me lepwin, i epwe chök wareiti kemi.”
Lupwen öüpwe weweiti ei poraus; iwe, epwe awarato ämi nuokkus:
20Pün ewe peet a koon mwochomwooch óm kopwe kóón wón, ewe chenikaman plangket a chöökükkün óm kopwe pwölüweló inisum. (Ewe peet me ewe plangket ra lamwotongaw. Iwe, pwal ina chök usun ämi kewe pwonen etipeew.)
21Iwe, ewe SAMOL epwe üütä o maun usun minne a föri me wón ewe chuuk Perazim, epwe pwal soong usun an soong me lón ewe leemólun Kibeon - pwe i epwe föri an angang, an angang mi sókkóló, i epwe äwesaló an angang, sókkun angang aramas resap weweiti.
22Iei minne, öüpwe ükütiw le kapasen turunufas; pün are öüsap ükütiw, iwe, ekkewe sein mi fööfö ngeni kemi repwe fen chouló seni mwan; ewe Samol, ewe SAMOL mi Unusen Manaman, a fen üreniei usun ewe feiengaw i a fen öpwüngaló pwe i epwe efeiengawa ngeni unusen ewe fönü.
23Öüpwe öüseling o rongorong mweliei; öüpwe äffäli o rongorong meet ngang üwa apasa.
24Lupwen emön chón tännipi a tuuw ewe pwül fäniten an epwe fót, ifa usun, ina chök meet i a sópweló le föri? Ifa usun, a chök sópweló le äkkäpweteetei me asóssónaöchüw ewe pwül nge esap fótuki föün irä?
25Lupwen a wes le asóssónaöchüw wón ewe pwül, ifa usun, esap fótukätiw ekkewe sókkun föün irä itan karawäi o amorafeili ekkewe föün irä itan kummin? Ifa usun, esap fótukätiw ekkewe föün wiit lón leenier me ekkewe föün parli lón äwenewenen leenier?
26Ewe chon tännipi a sileöchüw usun pwüngün lapalapen an epwe föri ekkei mettóch, pün an we Kot a öüröüra o äitiöchüw ngeni i usun pwüngün.
27I esap föri ewe angangen wichiwich föün irä lón ew chök sókkun lapalap. Pün i esap wichii föün uwään ewe irä karawäi ren och pisekin wichiwich mi chou, esap pwal pwuuri ekkewe föün kummin ren wiillen efóch wóóken; pün a wichii ekkewe föün karawäi ren efóch wóók, nge a wichii ekkewe föün kummin ren efóch mwüüch mi öükükkün.
28Ekkewe föün wiit fäniten pilawa ra mecheres le pwo; ina minne, ewe chón pwooni ekkewe umwun wiit esap koon alapa an pwooniir. Ekkewe wiilen an we pisekin wichiwich ra tongeni pwuuri ekkewe föün wiit, nge esap nöünöü ekkewe óris pwe repwe ataatakisi le pwuuri ekkewe föün wiit.
29Än ewe chón tännipi silei usun an epwe föri ekkeei mettóch meinisin, a chök pwal feitto seni ewe SAMOL mi Unusen Manaman, an akkóót a unusen amwaraar, an tipächchem a unusen echchipwör.
Feiengawen än David we telinimw
29Feiengawom en Ariel, Ariel, ewe telinimw ia David a piin imweimw ie! Kopwe eneen le sópweló le ääni óm kewe asór me óm kewe fansoun chuulap iteiten ier.
2Nge ngang üpwe awarato ewe mwiichen sounfiu pwe repwe pwellieló ünükkum en Ariel fän pisekin maun; iwe, epwe wor letipeta me kechiw, pün epwe fis ngenuk Jerusalem meet wewen itom ei Ariel, ew róngen asóren keek mi pwölüló ren chcha.
3Ngang üpwe anómwu ew mwiichen sounfiu pwe repwe pwellieló ünükkum, Ariel. Ngang üpwe föri pwe repwe öüüwetä imwen maun mi tekia pwellin ünükkum o amollätä ar pisekin maun pwe repwe maun ngenuk.
4Kopwe turutiw fan o kopwe kapas seni wón pwül; óm kapas epwe fatangaw seni lón epwe pwül mworomwor. Mweliom epwe ngüüngü seni fän pwül usun chök ngüüngün emön önü; óm kapas epwe osokükkün seni lón ewe pwül mworomwor.
5Nge ekkewe chón opwutók mi chómmóng repwe wiliti usun pwül mworomwor, ekkewe mwiicheichen sounfiu mi arochongaw repwe wewe ngeni pöön wiit mi ässiló ren äsäpwääl. Iwe, epwe fis lón ew chök fansoun mi mwittir,
6pwe ewe SAMOL mi Unusen Manaman epwe war fän püngün chopulap me chechchechin fönü me ökürang mi lapalaap, fän ewiniär me mölümöl, pwal fän ekkei mi ngetenget.
7Mwirin, ekkewe mwiicheichen sounfiu seni ekkewe mwüü meinisin mi maun ngeni Ariel me an kewe imwen maun o pwellieló ünükkün fän pisekin maun, repwe mörukoló usun chök ew tan, usun chök minne emön a küna lón künäan lepwin -
8epwe usun chök lupwen emön aramas mi echik a tan pwe a mwöngö, nge lupwen a neló, a chüen chök echik, pwal usun chök lupwen emön aramas mi kaaka a tan pwe a wün, nge lupwen a neló, a apwangapwang ren an kaaka pün an kaaka esap wees. Iwe, iei usun minne epwe fis ngeni ekkewe mwiicheichen sounfiu seni ekkewe mwüü meinisin mi maun ngeni ewe Chuuk Zion.
9Öüpwe rüükö o nóm lón ämi nuokkus, öüpwe pwisin ochunnakemi pwe öüsap küna mwemi; öüpwe sakaweló nge esap ren wain, öüpwe taroporop nge esap ren piö.
10Pün ewe SAMOL a awarato wóómi ew möürüchchow: Iwe, usun chök nge i a esipaló mesemi pün a esipaló mesen nöümi kewe soufós mi wiisen meseni kemi; usun chök nge i a pwölüweló möküremi, pün a pwölüweló möküren nöümi kewe souürüür.
11Mereemi, unusen minne üwa küna lón künäei ese wor ällean nge i ekkóch chök kapas mi makketiw lón echö taropwe. Are öüpwe angei ewe taropwe o ngeni emön mi tongeni ällea pwe epwe älleani, o apasa, “Kose mochen kopwe älleani ei taropwe,” iwe ina epwe apasa, “Ngang üsap tongeni, pün mi sitaam.” 12Pwal are öüpwe angei ewe taropwe o ngeni emön esap tongeni ällea o apasa ngeni, “Kose mochen kopwe älleani ei taropwe,” iwe, i epwe pölüweni o apasa, “Ngang üsap sile ällea.”
13Iwe, ewe SAMOL a apasa:
“Ekkeei aramas ra arap ngeniei ren chök kapasen aweer, ra pwal asamoluei ren tinnawer chök, nge luluker a toowaw seniei. Ar fel ngeniei a chök fis fän än aramas öllük iir ra käeö.
14Iei minne, ngang üpwe pwal försäfäli äi üpwe ämäirüw ekkeei aramas ren mettóch mi amwaraar o manaman; ngang üpwe pwääri ngeniir pwe tipächchemin ekkewe soutipächchem epwe taaló, nge miriitin ekkewe ätemiriit epwe móróló.”
15Feiengawen chókana mi aopaló ar akkóót seni ewe SAMOL, ra pwal föri ar föfför lón rochopwaak o ekieki, “Iö epwe künakich? Iö epwe silei minne sia föri?”
16Ämi öüwa eitiitingawei le soreei mettóch, usun chök nge öüwa ekieki pwe ewe chón föri sepi seni pwül a wewe fengen chök me ewe pwül! Ifa usun, och mettóch mi för a tongeni apasa ngeni ewe chón föri, “En kosap föriei”? Ifa usun, ewe sepi mi för seni pwül a tongeni apasa ngeni ewe chón föri sepi seni pwül, “En kosap silei och mettóch”?
17Mwittir chök, nge esap fókkun mang, ifa usun, Lebanon esap wiliti ew leenien tännipi mi pwülüöch, nge ewe tännipi mi pwülüöch epwe usun chök ew leenien wöllap?
18Lón ena fansoun, ekkewe chón selingepin repwe rongorong ekkewe kapas lón ewe taropwe, nge ekkewe chón mesechuun repwe toowu seni lón topwutop me rochokkich pwe repwe küna mweer.
19Ekkewe chón tipetekisón repwe pwapwa ren ewe SAMOL, ekkewe mi wöwingaw repwe meseik ren ewe Emön mi Pin lón Israel.
20Iei meet epwe fis lupwen ekkewe chón mwänesol repwe rosóló, iei meet epwe fis lupwen ekkewe chón turunufas repwe mörukoló, nge meinisin mi pwapwaiti le föri minne mi ngaw repwe ninniiló -
21iir chókana mi ettipisi emön aramas esap wor an tipis ren ar kapasen pwärätä mi chofona, chókana mi ääni kapasen otupwutup pwe repwe sorei pwüngün köpwüng o apasätä kapas chofona pwe repwe pineei än ekkewe chón wenechchar pwüng.
22Iei minne, iei meet ewe SAMOL, ewe mi amanawa Abraham, a apasa ngeni ekkewe mwirimwirin Jakob:
“Ekkewe mwirimwirin Jakob resap chüen sääw, esap pwal chüen kiörüló wón meseer.
23Pün lupwen repwe küna nöüür kewe mi nóm leiir, förien peii, repwe tümwünü pwe itei epwe pin; repwe etiwa le asamolu äi pin, ngang ewe Emön mi Pin lón Jakob, iwe, repwe üütä lón ar suufölitiei ngang ewe Koten Israel.
24Iwe, chókewe mi mwääliló lón ngünüür repwe käeö miriit, nge chókewe mi tunopwen repwe etiwa kapasen öüröür.”
Feiengawen ewe mwüü mi tipeförea
30Iwe, ewe SAMOL a apasa,
“Feiengaw ngeni kemi ämi neii kewe mi üleförea, ngeni chókana mi föri pwisin ämi akkóót nge öüsap föri äi, öüwa pwisin föri ämi angangen äileil ngeni chón ekis, nge esap fän emmwenien Ngüni, o öüwa chök ochukuchukätä ämi tipis wón ekkewe tipis öüwa fen föri;
2öüwa feittiw Egypt nge öüsap eisiniei ika mi pwüng minne öüwa föri; öüwa kütta än Farao älillis pwe epwe tümwünü kemi, öüwa feilló ngeni fän nürün Egypt pwe öüpwe ääni leenien op.
3Nge öüpwe sääw ren ämi anómwu ämi apilükülük wón än Farao tümwün, pwal ämi op fän nürün Egypt epwe awarato ämi itengaw.
4Pün inamwo ika a wor nöün chón Judah nöüwiis ra nóm lón Zoan, pwal nöüür mwiichen chón künö ra tori Hanes,
5iir meinisin repwe lichippüng, pwokiten ra anómwu ar apilükülük wón ew mwüü esap tongeni älisiir. Egypt a lamwotongaw, pün esap tongeni älillis; esap wor och minne Egypt epwe awarato ngeniir me lükün chök an epwe elichippüngür me äsääwer.”
6Ew kapasen oosuni fänäsengesin ekkewe maanün Nekev:
Nengeni ekkewe maan ra pwereló lón ewe fönüpöön mi efeiengaw pwe repwe feilló ngeni Egypt. Ekkewe chón künö ra pwereló lón ew fönü mi efeiengaw me eriäfföü, ew leeni mi ur ren laion me liäfefinin laion, ew leenien serepenit me serepenit mi äkkääs. Ra pwereló fän nöüür kamel me dongki mi uweei pisek mi öüchchea pwe möön än Egypt älillis, ra pwereló ngeni ewe mwüü esap wor lamwotan,
7ngeni Egypt, an pwonen älillis ra unusen lamwotongaw. Iei minne, ngang üwa eita ngeni Egypt, “Rahab ewe Drakon esap tongeni föri och”.
8Iwe, Kot a üreniei, “Kopwe feilló iei o makkeetiw ei poraus wón och leenien mak mi chööpöp pwe aramas meinisin repwe tongeni küna, kopwe pwal makkeetiw ei poraus lón ew pwuk, fäniten ekkewe fansoun repwe feitto pwe epwe och pisekin pwärätä feilfeilló chök.
9Pün ekkeei aramas ra üleförea usun chök semiriit resap mochen älleasochis, ra kapas chofona o resap mochen öüseling ngeni än ewe SAMOL kapasen emiriit.
10Iir ra üreni ekkewe souürüür, ‘Öüsap chüen awora künäemi!’ nge ra apasa ngeni ekkewe soufós, ‘Öüsap oosuni ngeni keem meet mi pwüng! Öüpwe chök üreni keem usun ekkana mettóch mi mwirinnö, öüpwe chök oosuni minne a mwakel.
11Öüpwe ükütiw le küna ekkana mettóch repwe wesewesen fis, öüpwe ükütiw le üreni keem usun ewe Emön mi Pin lón Israel! Äm aia chipwang le öüseling ngeni meet i a apasa.’ ”
12Iei minne, iei meet ewe Emön mi Pin lón Israel a apasa,
“Pwokiten ämi ekkewe aramas öüsap mochen etiwa ei poraus seniei ngang ewe SAMOL, nge ämi öüwa anómwu ämi apilükülük wón maun me chofona pwe repwe älisi kemi,
13iei minne, ei tipis epwe wiliti ew tiit mi tekia, a sang fesen o kopäiwu pwe epwe mwittir turuló, nge esap fókkun mang.
14Epwe mökkükkisitiw usun chök ew sepi mi för seni pwül, emön a eneen le ömökkü. Iwe, esap wor och me leiin ekkewe mökkün emön epwe tongeni aea le tukeei mwolien ekkei seni ew leenien ekkei ika aea le üfüüf kólik seni lón ew chönüttu.”
15Pün iei meet ewe Samol KOT, ewe Emön mi Pin lón Israel a apasa:
“Ämi öüpwe küna manaw ren ämi ekieksäfäl me asöösö reei, öüpwe küna pöchökkül ren ämi mósónósón me anómwu ämi apilükülük wóói, nge ämi öüsap mochen.
16Ämi öüwa apasa, ‘Apwii, äm aia mochen aipwe sü wón ekkewe óris.’ Iei mine öüpwe mwittir sü. Ämi öüwa apasa, ‘Äm aipwe wawa ekkewe óris mi mwittir.’ Iei minne, ewe chök mettóch mi mwittir öüpwe küna, mwittirin ekkewe chón opwuta kemi ar repwe tapweri kemi!
17Iwe, engöröw me leiimi repwe sü ren ar nuokkusiti emön; nge ämi meinisin öüpwe süüló ren ämi nuokkusiti limmön chök me leiir, tori öüwa feilló o üwenewenetä chök usun efóch achen filäik wón ungen ew chuuk, usun efóch filäik wón ew chukuchukutä.”
18Nge ewe SAMOL a chök witiwiti an epwe ümöümöch ngeni kemi; iei minne, i mollotä an epwe pwääri ngeni kemi an tong. Pün ewe SAMOL i emön Kot mi ääni öpwüngüwen. Feiöchün chókana meinisin ra witiwiti i!
19Ämi aramasen Zion, mi imweimw lón Jerusalem, öüsap chüen sópweló le kechiw. Pün Kot epwe fókkun ümöümöch ngeni kemi, lupwen öüpwe siö pwe epwe älisi kemi! Lupwen chök i epwe rong ämi siö, i epwe pölüweni kemi. 20Inamwo are ewe Samol a ngeni kemi riäfföü pwe epwe fis pwe enemi mwöngö pwal letipeta pwe epwe fis pwe ünümemi kólik, nöümi kewe sense resap chüen opoló seni kemi; ämi öüpwe küner ren pwisin mesemi. 21Iwe, ese lifilifil are öüpwe kul ngeni peliifich ika peliimöng, selingemi epwe chök rongorong och möngüüngü me lükün sökürümi epwe apasa, “Iei ewe aal; öüpwe fätäl lón.” 22Mwirin, öüpwe öüchcheangawei ämi kewe uluulun önümwäl mi fal o pwölüpwöl ren silifer me ämi kewe uluulun önümwäl mi för seni mächä o pwölüpwöl ren kolt; öüpwe pöütiireló usun chök mangaku mi limengaw ren samwawün maram o apasa ngeniir, “Öüpwe koturuló!”
23Lón ena fansoun, Kot epwe tiinato reemi üüt fäniten ekkewe föün irä ämi öüwa piseniir lón pwül pwe repwe määr. Iwe, ewe mwöngö mi feitto seni ewe fönü epwe chómmóng o somwoló. Lón ena fansoun, nöümi kewe pwiin maan repwe mwöngö fetil lón ekkewe maasies mi chööwätte. 24Iwe, nöümi kewe kowu me dongki mi tuuw ewe pwül repwe le mwöngö fetilipwas mi nekken me föün wiit, aramas ra limetifichi ren söföl me fóók mi wätte. 25Lón ena fansoun, chaanpwuupwu repwe pwuupwutiw seni wón ekkewe chukutekia me ekkewe chukutekisón. Ekkeei mettóch repwe fis me mwirin än ekkewe imwen maun mi pöchökkül repwe taaló, nge ekkewe chón opwuta kemi repwe ninniiló. 26Iwe, maram epwe tin usun chök akkar, nge saramen tinen akkar epwe lapaló fän fisuw saraman, epwe usun chök saramen fisu rän. Ei epwe fis lupwen ewe SAMOL epwe poputä le finiti kinasen nöün kewe aramas o amóieló ekkewe feiengaw pwisin i a ngeniir.
27Nengeni, Iten ewe SAMOL a feitto seni toowaw fän pwichikkaren an soong me kuchun ötüöt mi tupwuopwu, tinnawan ra uren lingeringer, nge chönnawan a usun chök och ngetengeten ekkei.
28Iwe, enienin ngasangasan a usun chök pwuupwun ew chaanpwuupwu, a pwoota tori üwen aramas. Iwe, Kot epwe öpwüngü chón ekkewe mwüü, usun chök nge epwe moreer lón ew leenien moromor pwe epwe äimwüeló chókana mi fich ngeni ar repwe feiengaw; i epwe anómwu efóch mächä lón awen ekkewe aramas, usun ewe mächä lón awen óris, pwe epwe atókkereló ngeni ewe leeni ia resap mochen feilló ie.
29Nge ämi nöün Kot kewe aramas öüpwe köölüw ekkewe köölün pwapwa, usun lón ekkewe pwinin lupwen öüwa popuetä ew chuulap mi pin; öüpwe pwapwa lón lelukemi, usun lupwen aramas ra ettiki ekkewe pisekin likettik fän pwapwa o feittä ngeni chukun ewe SAMOL, ngeni ewe Achawen Israel.
30Iwe, ewe SAMOL epwe föri pwe aramas repwe rongorong mwelian mi leüommóng o föri pwe repwe küna pöün epwe feittiw fän lingeringerin an soong me ngetengeten ekkei, pwal fän püngün ütommóng me mölümöl me üten faaw.
31Iwe, mwelien ewe SAMOL epwe eniwokkusu ekkewe chón Assyria; i epwe niiretiw ren wókun, wókun king.
32Iwe, iteiten wichiwich ewe SAMOL epwe wichii ngeni chón Assyria ren wókun we wókun köpwüng, nöün kewe aramas repwe pwal ettiki pisekin likettik, lupwen Kot epwe pwisin maun ngeni chón Assyria.
33Tofet, ewe leenien keek, a fen mollotä seni chök lóóm; ewer, a fen mollotä fäniten ewe kingen Assyria. Iwe, pwangen ewe leenien ekkei a alóllóól o chöölap, a pwal ur ren chómmóng ömwüch; enienin ngasangasen ewe SAMOL, a usun chök och pwuupwun primston mi ngetenget epwe fiisi pwe epwe nget.
Feiengawen chókana mi ääni apilükülük Egypt
31Feiengawen chókana mi feittiw ngeni Egypt fäniten ar repwe kütta ar älillis, chókana mi anómwu ar apilükülük wón óris me wón chómmóngun war wóóken, ra pwal anómwu ar apilükülük wón wätten pöchökkülen nöüür kewe chón waawa óris, nge resap nennengeni ewe Emön mi Pin lón Israel, resap pwal kütta ar älillis seni ewe SAMOL.
2Nge Kot a fókkun tipächchem o a tongeni awarato feiengaw; esap ükütiw seni meet i a apasa. I epwe üüngeni ekkewe mwüü mi föfföringaw, epwe üüngeni chókewe mi älisi ekkewe chón föri minne mi ngaw.
3Ekkewe chón Egypt iir aramas chök, nge sap Kot; nöüür kewe óris iir fituk chök, nge sap ngüün. Lupwen ewe SAMOL epwe eitiewu pöün pwe epwe efeiengawer, ewe chón älillis epwe kuf, nge chókewe mi mochen kütta ar älillis repwe turuló; iir me ruu peekin repwe feiengawöppök.
4Iwe, iei meet ewe SAMOL a apasa ngeniei:
“Lupwen emön laion ika emön liäliffön laion a liäpeni emön siip pwe epwe ocheei, ewe laion a üütätiw me wón ewe maan mi maló o wörüwör, nge esap wor och epwe eniwokkusu pwe epwe sü. Are ekkewe chón masen siip repwe feitto o pwupwuchöör ngeni ewe laion, ewe laion esap nuokkus. Ra pwal tongeni ökürang ngeni ewe laion, nge esap süüló. Iwe, epwe pwal iei chök usun, pün ngang ewe SAMOL mi Unusen Manaman üpwe feittiw pwe üpwe maun wón ewe chuuk Zion me wón palapalatän kewe.
5Iwe, ewe SAMOL mi Unusen Manaman epwe peni Jerusalem; usun chök ekkana machchang ra ässipuupu asen faseer pwe repwe tümwünü, i epwe eppetaló o angasa, i epwe amanawa o chimanüw.”
6Ämi aramasen Israel, öüpwe liwinsäfäl ngeni Kot, i ewe ämi öüwa üüngeni. 7Pün lón ena fansoun, emön me emön leiimi epwe pöütaló ekkewe uluulun önümwäl mi för seni silifer me kolt pöümi kana mi tipis ra föriir.
8“Iwe, ekkewe chón Assyria repwe kuf ren efóch ketilas; nge esap efóch nöün aramas ketilas epwe okkufuur. Ekkewe chón Assyria repwe ninniiló, nge ena ninni esap feitto seni nöün emön aramas ketilas. Ekkewe chón Assyria repwe süüló seni nöün Kot we ketilas, nge nöüür kewe ölüwöl repwe ooló o repwe wiliti chón angangen kinrosi.
9Ar leeni mi pöchökkül epwe taaló; nöüür kewe meilapen sounfiu repwe kuf o likitaló ar filäiken maun ren ar nuokkus wätte,” ewe SAMOL, ewe mi wor an ekkei lón Zion, ewe mi wor an leenien uumw lón Jerusalem a osomänetiw.
Ewe mwüün pwüng
32Nengeni, emön king epwe war o nemenem fän pwüng, ekkewe samol repwe nemenem fän wenechchar.
2Iwe, iteiten emön me emön leiir epwe usun chök och leenien chüló seni äsäpwääl me ew leenien op seni mölümöl, emön me emön epwe usun chök ekkana chaanpwuupwu lón ew fönüpöön me nürün ew achaw mi wätte lón ew fönü mi pwasapwas.
3Mwirin, mesen chókana mi küna resap chüen ömmöüraló meser, nge selingen chókana mi rongorong repwe le öüseling.
4Ekkewe aramas mi rukoruk lón ar ekiek iei, repwe tongeni silei o weweiti, nge chókana resap tongeni fatafatöch le kapas repwe le tongeni fatafatöch o mwittir le kapas.
5Iwe, lón ena fansoun, ekkewe mi umwes resap chüen iteni pwe iir aramas tekia, nge ekkewe chón otupwutup mi pisekisek resap chüen iteüöch.
6Aramas meinisin repwe le silleni emön mi umwes ren meet nónnómwun, pün epwe apasätä kapas mi umwes o akkóóta lón an ekiek pwe epwe föri ekkana föfför mi ngaw: I a mochen föri meet mi mwääl o emeresifeili minne mi mwääl fänäsengesin ewe SAMOL; esap mwüüt ngeni ekkewe aramas mi echik minne repwe eni o esap mwüüt ngeni ekkewe mi kaaka pwe repwe wün kólik.
7Emön chón otupwutup a ääni akkóót mi ngaw, i a chök förätä raaw mi ngaw pwe epwe efeiengawa chón wöwingaw ren kapas chofona, inamwo are än emön aramas mi osupwang tungór a pwüng.
8Nge emön aramas mi mwirinnö epwe fangafangöch ngeni ekkóch o epwe feiöch ren meinisin minne i a föri.
Ekkewe fiin Jerusalem
9Öüpwe üütä o öüseling ngeniei ämi ekkewe fefin mi tunaló pün öüwa apilükülüküw aramas; ämi ekkewe föpwül mi ekieki pwe öüwa nónnómöch, öüpwe rongorong meet ngang üpwe apasa.
10Lón ew chök fansoun mi mwochomwooch, ekis lap seni chök ew ier, ämi ekkewe fefin mi ekieki pwe öüwa nónnómöch, öüpwe chechcheech, pün resin kinikin uwään irän wain esap fis, pwal resin kinikin föün uwään irä esap war.
11Öüpwe chechcheech fän nuokkus, ämi ekkewe fefin mi tunaló pün öüwa apilükülüküw aramas; öüpwe chechcheech ämi ekkewe mi ekieki pwe öüwa nónnómöch. Öüpwe pwilitätiw üfemi mi lingöch o finiti ngeni lukalapemi üüf mi för seni tuuk lón ämi letipeta.
12Öüpwe pisiri fän mwärimi pwe esissilen ämi letipeta, fäniten ekkewe tännipi mi mwirinnö me fäniten ekkewe irän wain mi uwaöch repwe mwittir taaló,
13pwal fäniten fönüwen neii kewe aramas, pün epwe wiliti ew fönü epwe pwölüló ren iräfölüföl me fetilingaw- ewer, öüpwe kechiweiti ekkewe imwen apwaapwa, öüpwe pwal kechiweiti ei telinimwen apwaapwa.
14Aramas repwe toowu seni ewe möküren telinimw, ewe imwen king me ekkewe imw mi tekia repwe pöönüló; ekkewe aramas resap chüen nóm lón ekkewe imw, nge repwe le nóm lón fööimw. Ekkewe dongki mi mwacho me ekkewe pwiin siip repwe le nóm lón ewe telinimw, ekkewe maan repwe feilló ikenan o mwöngö fetil ie.
15Ei lapalap epwe sópwósópwóló le fis tori än Kot epwe niinätiw Ngünün we wóóch seni läng. Mwirin, ewe fönüpöön epwe wiliti ew tännipi mi pwülüöch, nge ewe tännipi mi pwülüöch epwe usun nge ew wöllap mi maalüül.
16Än ewe SAMOL öpwüngüwel epwe nónnóm lón ewe fönüpöön, an pwüng epwe nónnóm lón ewe tännipi mi pwülüöch.
17Iwe, pwüng epwe uwääni kinamwe; pwüng epwe eselipato nónnómöch me ölükülük tori feilfeilló chök.
18Neii aramas repwe nóm lón imweer kewe fän kinamwe, repwe pwal nónnómöch lón leenier, nge esap wor och epwe osukosuka ar kewe leenien asöösö.
19Inamwo are üten faaw epwe püngütiw wón ewe wöllap o ataeló, pwal ewe telinimw epwe unusen taaló,
20nge ämi neii kewe aramas öüpwe chök feiöch, öüpwe fóffót ünükkün ekkewe kólik o epichaló nöümi kewe kowu me dongki pwe repwe mwöngöfeil.
Riäfföü me Älillis
33 Feiengawom, en Assyria ewe chón ataeló mettóch meinisin mi nóm ünükkum, pün en kosap mwo meefi än emön epwe ataók fän ew, en ewe chón üüngeni ekkóch nge esap wor mwo emön a üüngenuk. Lupwen kopwe ükütiw le kata, pwisin en kopwe taaló, lupwen kopwe ükütiw le üüngeni ekkóch, iir repwe üüngenuk.
2Äi SAMOL, kopwe ümöümöch ngeni keem; äm aia witiwituk pwe kopwe älisi keem. En kopwe fang ngeni keem äm pöchökkül iteiten lesossor, en äm alen ngasaló lupwen äm aia nóm lón riäfföü.
3Ren mweireiren noum mwichen sounfiu, ewe mwiichen aramas ra süüló lón ar nuokkus; chón ekkewe mwüü ra toropasfeil lupwen en ka üütä o maun fänitem.
4Usun chök ekkewe liffichimas ra enaló irän lón ekkewe tännipi me ekkewe irän wain, iei usun chón Jerusalem epwe angealó pisekin ekkewe sounfiun Assyria mi mäló lón maun.
5Inamwo are ewe SAMOL a fókkun tekia, pün i a nónnóm wón läng, nge i epwe föri pwe Zion epwe an leenien öpwüngüwen me pwüng.
6Lón ena fansoun, i epwe ämi lóngólóng mi nüküchchar, epwe ew leenien iseisen wöwün manaw me tipächchem me silelap. Nge nuokkusiti ewe SAMOL iei kiien ei wöw.
7Nengeni, nöüür kewe mi pwora ra kechiw me lón ekkewe aal; ekkewe chón künö fäniten an epwe wor kinamwe ra kechiwengaw.
8Ämi kewe alelap ra pöönüló; esap chüen wor chón sääi wón ekkewe aal. Ekkewe chón Assyria ra atai ar pwonen etipeew; resap ekieki usun ekkewe pwon ra föri me fän mesen ekkewe chón pwärätä; resap suuföliti mwo emön.
9Unusen ewe fönü Israel a pwäsätä o taaló, Lebanon a sääw o pwasaló; ewe leemólun Sharon a wiliti ew fönüpöön usun chök Arabah, aramas ra angealó fän pöchökkül pisekin lón Bashan me Karmel, usun chök nge chöör ra mworotiw.
10Nge ewe SAMOL a apasa, “Iei ngang üpwe üütä o pwääri ngeni ekkewe aramas usun öüküükün äi tekia me äi manaman.
11Öüwa pwoopwoäsini pöön föün wiit, öüpwe nöünätiw fetilippwas. Ämi kewe föfför ra usun chök fetilippwas me pöön föün wiit, esap wor och lamwoter. Enienin ngasangasemi a usun chök och ekkei mi pwisin kenikemiiló.
12Nöümi kewe aramas repwe unusen karaló tori chüür epwe wiliti falangen ekkei; repwe mwittir karaló usun chök iräfölüföl mi pöküpök.”
13Ämi ekkewe aramas mi nóm lón ekkewe fönü mi toowaw, öüpwe rongorong usun meet ngang üwa föri; ämi ekkewe aramas mi arapeto reei, öüpwe älletätä usun äi manaman.
14Ekkewe chón tipis lón Zion ra rüükö; chókana mi föri minne mi mwääl ra chechcheech ren ar nuokkus. Ra apasa: “Iö me leiich epwe tongeni nóm arap ngeni ei ekkei mi efeiengaw? Iö me leiich epwe tongeni manaw ren ei ekkei mi kü tori feilfeilló chök?”
15Emön mi fätäl lón pwüng o apasa kapas mi wenechchar, emön mi opwut an epwe angei an wiil ren an eriäfföwü ekkóch, emön mi tümwünü pöün an esap etiwa liffangen emichimich, emön mi pineei selingan pwe esap rongorong rawangawen niimanaw o ömmöüraló mesan pwe esap küna ekkana akkóót fäniten föfför mi ngaw,
16iei i ewe sókkun aramas epwe tongeni nónnóm wón ekkewe leeni mi tekia, epwe ääni leenien op ewe imwen maun mi pöchökkül wón ewe chuuk. Epwe kawor ngeni anan mwöngö, nge ünüman kólik epwe chök wor iteiten fansoun meinisin.
17Iwe, mesom repwe küna ewe king lón lingan o kopwe nennengeni ewe fönü mi fókkun wätte.
18Iwe, kopwe chemenisäfäli ei fansoun mi eniwokkus ren meet ekkewe nöüwiisen Assyria ra föri ngenuk melóóm. Iwe, kopwe eiis: “Ifa i chök ewe chón älleani me makkeetiw üküükün takises? Ifa i chök ewe emön mi wiisen kiloni takises? Ifa i chök ewe mi wiisen nemeni ekkewe imwen maun mi tekia?”
19En kosap chüen künasäfäli ekkana aramas mi lamalamtekia, ekkana aramas mi kapas lón fósun ekis mi mwónómwón, esap wor emön a tongeni weweiti.
20Nge kopwe le küna Zion pwe epwe le ew leenien fel me föri apwaapwan ekkewe fansoun chuulap; mesom repwe küna Jerusalem, epwe ew leenien kinamwe, epwe wewe ngeni ew imw mangaku esap tongeni epwe mwöküt; chüüfölün kana resap üttütä, nge esap wor efóch me leiin selin epwe mmwü.
21Ewe SAMOL, ewe Emön mi Manaman epwe nóm ikenan fän itach. I epwe usun chök ew chaanpwuupwu mi chöölap fäniten an epwe tümwünü pwe esap wor chón opwutach epwe tikeri kich.
22Pün ewe SAMOL, i ach we souköpwüng, ewe SAMOL i ewe chón ngeni kich an öllük, ewe SAMOL i ach king; i epwe tümwünü kich o amanawa kich.
23Selin än chón opwutach filäiken maun ra chök ittiwetiw; ewe achen filäik a chök masassal, nge ewe filäiken maun esap äfäächeló. Mwirin, nöün Kot kewe aramas repwe liäpeni wöwür mi chómmóng o ineti lefiiler, ekkewe mwo mi pecheemä nge repwe uwealó liäpeer.
24Iwe, esap wor emön me leiin ekkewe mi nónnóm lón Zion epwe apasa, “Ngang üwa samwaw;” pün ewe SAMOL epwe omwusaló tipisin chókewe mi imweimw ikenan.
Kot epwe öpwüngü chón ekkewe mwüü
34 Ämi chón ekkewe mwüü, öüpwe arapoto o öüpwe öüseling; öüpwe öüselingöch, ämi ekkewe mwiichen aramas. Fönüfan epwe rongorong me meinisin mi nóm wón repwe öüseling ngeni ekkeei mettóch. Mettóch meinisin mi nóm wón fönüfan repwe rongorong.
2Ewe SAMOL a soong ngeni chón ekkewe mwüü meinisin; an lingeringer a püngütiw wón nöüür kewe mwiichen sounfiu meinisin. I epwe unusen arosereló o atolonger lón mäló.
3Ar kewe soomä mi ninniiló repwe chök koturuló lükün resap peias. Pwoomacher epwe pwopwoletä, nge chaar epwe pwuupwutiw seni wón ekkewe chuuk.
4Ekkewe füün läng meinisin repwe teliló, nge fän läng epwe lumfengen usun echö taropwe. Ekkewe mwiicheichen füü meinisin repwe turutiw usun chök chöön ewe irän wain mi pwasaló ra mworotiw, usun chök chöön ewe irä fiik mi pwasaló ra mworotiw.
5Ewe SAMOL a apasa, “Ei epwe fis lupwen neii ketilas epwe äwesi an angangen ninni me fän läng. Nengeni, neii ketilas epwe feittiw wón Edom pwe epwe öpwüngü ekkewe aramas ngang üwa fen öpwüngaló pwe üpwe unusen arosereló.”
6Iwe, nöün ewe SAMOL ketilas a tüütü lón chcha; a pwölüló ren kiriis, usun chök nge a nöünöü le niieló ekkewe appanen siip me kuuch me ätemwänin siip fäniten ew asór. Ewer, ewe SAMOL a ääni ew asór mi lapalaap lón ewe telinimw Bozrah mi efisätä ew ninni mi wätte lón Edom.
7Ekkewe kowu mi mwacho, pwal ekkewe liälifföön ätemwänin kowu me ekkewe ätemwänin kowu mi pöchökkül repwe fitiir le ninniiló. Iwe, fönüwer epwe kuuló ren chcha, nge ewe pwül epwe pwölüló ren kiriis.
8Ei epwe fis, pwokiten ewe SAMOL a filätä ew fansoun fäniten köpwüng. I a fen filätä ew ier lupwen i epwe liwinisäfäli ngeni ekkewe aramasen Edom chappen ekkewe föfför mi ngaw ra föri ngeni Zion.
9Iwe, ekkewe öüwöön Edom repwe wiliti koolota mi pwichikkar, pwülün mi mworomwor epwe wiliti primston mi kü, nge unusen ewe fönü epwe wiliti asarüto mi kar.
10Iwe, ewe ekkei esap kunuló lepwin me lerän, nge ötüötün epwe ötütä feilfeilló chök. Ewe fönü Edom epwe pöönüló seni ew pilóón aramas tori pwal ew pilóón, nge esap wor emön epwe chüen pweresäfälilong lón.
11Ekkewe machchang me ekkewe kükkün maan repwe fönüweni ewe fönü. Ekkewe füküro me ekkewe machchang iter reifen repwe fas ikenan. Iwe, Kot epwe emmeialó wón Edom ewe selin öüküük fäniten kiänin ia kókkótongaw epwe fis ie pwal ewe föün äwenewen fäniten kiänin ia epwe pöönüló ie.
12Iwe, esap chüen wor och minne ekkewe aramas tekia seni Edom repwe nemeni. Ekkewe kingen Edom meinisin repwe le iteló.
13Ekkewe iräfölüföl repwe le määr lón ekkewe imwen king, pwal fetilingaw me pötöwölingaw repwe pwük lón ekkewe imwen maun. Iwe, ewe leeni epwe wiliti ew leeni fäniten ekkewe kolaak mi mwacho me leenien ekkewe füküro.
14Ekkewe mönün lón fönüpöön me ekkewe fóks repwe chufengen ikenan; ekkewe kuuch mi mwacho repwe tik fengen me chiener; ekkewe mönün lepwin repwe nóm ikenan ekkóch fansoun o kütta ekkóch leeni ia repwe asöösö ie.
15Ekkewe füküro repwe fas o osokuul ikenan; repwe ömökkü sokuleer kewe o pwölüweló ekkewe appanan fän nürün pöükässiir. Ekkewe machchang mi ocheei ekkewe maan mi mä repwe chufengen ikenan emön me emön fiti en me etian.
16Öüpwe küttafichi seni lón nöün ewe SAMOL we taropwe o älleani meet i epwe föri: Esap wor emön me leiin ekkeei maansüüsü ika maan epwe möllüch, pün iteiten emön me emön leiir epwe wor pwülüwan pün pwisin ewe SAMOL a pwon pwe epwe iei usun. Nge Ngünün epwe föri pwe meinisin epwe pwönüwetä.
17Iwe, i epwe föri ewe angangen üttüüt fäniter; i epwe eineti ewe fönü ngeniir ren pwisin pöün o äiti ngeniir kiänin fönüwer. Iwe, repwe fönüweni ewe fönü tori feilfeilló chök o nónnóm ikenan seni ew pilóón aramas tori pwal ew pilóón.
Pwapwan ekkewe mi ngasaló
35Iwe, ewe fönüpöön me ewe fönü mi ppwas repwe pwapwa; ewe fönüapö epwe meseik o epwe wor pöön irä lón usun chök ewe irä rous.
2Epwe fókkun pwölüló ren pöön irä; epwe fókkun meseik o mweireiren pwapwa. Epwe fókkun lingeöch usun chök ewe wöllapen Lebanon; epwe pwülüöch usun chök pwülüöchün ekkewe tännipi wón ewe chukuchukutän Karmel me lón ewe leemólun Sharon. Ei epwe fis pwe ekkewe aramas meinisin repwe küna lingen ewe SAMOL me amwararen lingen ach we Kot.
3Öüpwe öpöchökküla ekkewe paaw mi apwangapwang, öüpwe önüküchchara ekkewe pwäsuk mi chechcheech;
4öüpwe apasa ngeni chókana mi nuokkus lón letiper, “Öüpwe pöchökkül, öüsap nuokkus; ämi we Kot epwe feitto fän chappen tipis pwe epwe liwini ngeni ekkewe chón opwuta kemi chappen ar föfför; epwe feitto pwe epwe amanawa kemi.”
5Mwirin, mesen ekkewe chón mesechuun repwe neló pwe repwe tongeni küna mweer, pwal selingen ekkewe chón selingepüng repwe sukkuló pwe repwe tongeni rongorong.
6Mwirin, ekkewe chón pecheemä repwe mwetemwet usun chök emön chia, pwal ekkewe chón awemwöch repwe mweireir ren ar pwapwa. Ei epwe fis lupwen pwuachchen kólik repwe michchitä me lón ewe fönü mi ppwas, pwal öüwö repwe pwuupwu me lón ewe fönüapö.
7Iwe, ewe ppi mi mänefenef ren pwichikkaren akkar epwe wiliti ew wesewesen nóómwun kólik, epwe pwal wor kólik mi michchitä seni fän pwül me lón ewe fönü mi pwasapwas. Ekkewe irän lón kólik mi tekia repwe määritä ia ekkewe maanmwacho ra piin nóm ie.
8Iwe, epwe wor efóch alelap ikenan; ei alelap epwe iteni ewe Alen Pin; epwe fäniten chókewe mi fätäl wón ena Aal. Esap mwüümwütä ngeni ekkewe aramas mi limengaw ar repwe fätäl wón ei aal; ekkewe chón föfföringaw mi umwes resap pwal fätäl wón.
9Esap wor och feiengaw epwe fis wón ewe aal. Esap wor laion ikenan pwe repwe efeiengawa aramas, esap pwal wor ekkewe maan mi efeiengaw repwe nóm wón ewe aal. Nge ekkewe chök mi ngasaló repwe fätäl ikenan,
10me chókana ewe SAMOL a fen angasereló repwe liwinsäfäl. Iir repwe tolong lón Zion fän pwapwa me kööl; iir repwe pwapwa feilfeilló chök. Ar pwapwa epwe usun chök epa mwärämwär wón mökürer. Pwapwa me mwänek repwe ourereló, nge lólilen me letipeta repwe süüló toowaw.
Sennakerib a eniwokkusu chón Jerusalem(2 King 18:13-37; 2 Kronika 32:1-19)
36 Iwe, lón engol me rüwänüwen ierin mwüün Hezekiah ewe kingen Judah, Sennakerib ewe kingen Assyria a maun ngeni ekkewe telinimwen Judah meinisin mi pöchökkül tittiir o a liäpeniir. 2Mwirin, ewe kingen Assyria a tiinaló nöün we meilapen sounfiu seni Lakish fiti ew mwiichen sounfiu mi chómmóng, pwe repwe feilló Jerusalem ren ewe king Hezekiah. Iwe, ewe meilapen sounfiu a köüüló órun ewe warawaren kólik mi feittiw seni ewe Nóómwun kólik Asan wón ewe aal mi aletä ngeni ewe leeni ia aramas ra äpwecha mangaku ie. 3Iwe, ülümön mwän seni Jerusalem ra feiliwu pwe repwe kapas ngeni ewe meilapen sounfiu. Ikkeei iten ekkewe mwän: Eliakim nöün Hilkiah we mwän, Joah nöün Asaf we mwän me Shebna. Eliakim i ewe meilapen chón tümwünü ewe imwen king, Joah i ewe soummak, nge Shebna i nöün ewe king seketeri.
4Iwe, ewe meilapen sounfiun Assyria a apasa ngeniir, “Öüpwe esile ngeni Hezekiah:
“ ‘Iei meet ewe king mi lap, ewe kingen Assyria a apasa: ‘Meet en ka anómwu óm apilükülük wón? 5En ka apasa pwe mi wor óm silelap wiiwin maun me noum sounfiu mi pöchökkül, nge en ka chök apasa kapas mi pöön. Iö ka anómwu óm apilükülük wón pwe ka üüngeniei? 6Nengeni, iei en ka anómwu óm apilükülük wón Egypt, ewe wóók liwo mi ssät, epwe pwangeni pöün emön aramas are epwe öüra ngeni. Iei usun lapalapen Farao ewe kingen Egypt ngeni chókana meinisin mi anówmu ar apilükülük wón. 7Nge are öüpwe apasa ngeniei: “Äm aia anómwu äm apilükülük wón ewe SAMOL äm we Kot.” Ifa usun, esap i ewe King Hezekiah a asoonga ren an ataeló an kewe leeni mi tekia me róngen asór o föri pwe ekkewe chón Judah me Jerusalem repwe fel ngeni Kot me mwen ei chök róngen asór ikeei lón Jerusalem?
8“ ‘Etto, kopwe föri och etipeewin ekkesiwil ngeni äi we samol, ewe kingen Assyria: Ngang üpwe ngenuk ruu ngöröw óris, are en kopwe tongeni kütta ruu ngöröw chón waawa óris! 9Ren noum mwiichen sounfiu mi fókkun chóókükkün, óm ekieki epwe ifa usun óm kopwe tongeni öppölüwa emön chök me leiin ekkewe samolun sounfiu mi kükkün wiisan nöün äi we king, inamwo ika en ka anómwu óm apilükülük wón Egypt fäniten wóóken me chón waawa óris? 10Iwe pwal och, en ka ekieki pwe ngang üwa feitto pwe üpwe maun ngeni ei fönü o ataeló, nge ewe SAMOL esap fitiei? Pwisin ewe SAMOL a üreniei pwe üpwe feitto maun ngeni ei fönü o ataeló.’ ”
11Mwirin, Eliakim, Shebna me Joah ra apasa ngeni ewe meilapen sounfiun Assyria, “Kose mochen kopwe kapas ngeni keem äm noum keei chón angang lón fósun Aramaik, pwokiten äm aia wewe ren. Nge kosap kapas ngeni keem lón än chón Judah kapas, pün ekkewe aramas mi nóm wón ewe tiit ina repwe rongorong.”
12Nge ewe meilapen sounfiu a pölüweniir o apasa, “Ifa usun, äi we samol a tiinieito pwe üpwe apasa ekkeei kapas ngeni ämi we samol me pwal ngeni kemi chök, nge esap pwal ngeni ekkewe aramas mi móót wón ewe tiit? I a mochen pwe iir repwe silei pwe are öüsap fangatä; iwe, äm aipwe pwellieló ei telinimw fän pisekin maun. Iwe, ekkewe aramas repwe fókkun echik o kaka, ina pwata repwe eni pwisin kiten eneer o ünümi pwisin kiten ünümer kólik, usun chök ämi.”
13Mwirin, ewe meilapen sounfiun Assyria a üütä o leüommóng le kökkö lón fósun Judah, “Öüpwe rongorong ekkeei kapas än ewe king mi lap, ewe kingen Assyria! 14Iei meet ewe king a apasa: Öüsap mwüüt ngeni Hezekiah epwe otupwu kemi. I esap tongeni amanawa kemi! 15Öüsap mwüüt ngeni Hezekiah epwe peseei kemi pwe öüpwe anómwu ämi apilükülük wón ewe SAMOL ren an apasa, ‘Ewe SAMOL epwe fókkun amanawa kich! Ei telinimw esap oolong lepöün ewe kingen Assyria.’
16“Öüsap öüseling ngeni alon Hezekiah. Pün iei meet ewe kingen Assyria a apasa: ‘Öüpwe efisätä kinamwe ngeniei. Öüpwe toowu reei. Mwirin, emön me emön leiimi epwe ochooch seni pwisin an irän wain me irä fiik, epwe pwal wün seni pwisin an chönüttu, 17tori ngang üpwe war o uweikemiiló ngeni ew fönü usun chök fönüwemi, ew fönü ia a wor ie föün wiit pwe epwe wor enemi mwöngö, ew fönü ia a wor ie tännipin irän wain pwe epwe wor ünümemi wain.
18“Öüsap mwüüt ngeni Hezekia epwe emmweningawei kemi ren an apasa, ‘Ewe SAMOL epwe amanawa kich!’ Ifa usun, mi wor emön kot me leiin koten ekkewe mwüü a tüfichin amanawa fönüwan seni ewe kingen Assyria? 19Ikkafaiir ekkewe koten Hamath me Arpad? Ikkafaiir ekkewe koten Sefarvaim? Ifa usun, ra angasa Samaria seni lepeii? 20Iö me leiin koten ekkeei mwüü a tongeni angasa fönüer seni lepeii? Pwata öüwa ekieki pwe ewe SAMOL epwe tongeni angasa Jerusalem seni lepeii?”
21Nge ekkewe aramas ra chök fanafanaló o resap apasa och ar repwe pölüweni minne i a apasa, pwokiten ewe king a fen öllük o apasa, “Öüsap pölüweni och ngeni ätei.”
22Mwirin, Eliakim nöün Hilkiah we mwän ewe meilapen chón tümwünü ewe imwen king, Shebna nöün ewe king we seketeri, me Joah nöün Asaf we mwän ewe soummak, ra feilló ren Hezekian fän üfeer mi kamw o ra aporausa ngeni i ekkewe kapas ewe meilapen sounfiun Assyria a apasa.
Än Isaiah kapasen önükünük(2 King 19:1-37; 2 Kronika 32:20-23)
37 Iwe, lupwen King Hezekiah a rong ei poraus, a kamwei üfan fän an letipeta o a üföüf üüf mi för seni tuuk. Mwirin, a feilló o tolong lón än ewe SAMOL we imwenfel pwe epwe iótek. 2Iwe, a tiinaló Eliakim ewe meilapen chón tümwünü ewe imwen king, Shebna nöün we seketeki, pwal ekkewe souakkomw me leiin ekkewe souasór, pwe repwe chuuri ewe soufós Isaiah nöün Amoz we mwän, nge iir meinisin ra üföüf üüf mi för seni tuuk. 3Iwe, ra üreni Isaiah, “Iei meet Hezekiah a apasa: Ei rän, iei ew ränin riäfföü me öpwüng me itengaw, usun chök lupwen emön mönükól a mollotä pwe epwe upwutiw, nge esap chüen wor än ewe inelap pöchökkül an epwe nöünätiw nöün. 4Eli epwe tongeni pwe ewe SAMOL óm we Kot epwe rongorong ekkewe kapas än ewe meilapen sounfiun Assyria, an we samol ewe kingen Assyria a tiinato pwe epwe turunufasei ewe Kot mi manaw. Eli ewe SAMOL óm we Kot epwe rongorong an kewe kapas a apasa o epwe öpwüngü i. Iei minne, kopwe iótek fäniten ekkewe lussun aramas mi chüen manaw.”
5Iwe, mwirin än nöün King Hezekiah kewe nöüwiis ra atoura än ewe king we poraus ngeni Isaiah, 6Isaiah a pölüweni o üreniir, “Öüpwe üreni ämi we samol pwe iei meet ewe SAMOL a apasa: ‘Kosap nuokkus ren meet ka rongorong, ekkewe kapas än ewe chón angang nöün ewe kingen Assyria a apasa lón an turunufaseei. 7Nengeni, pwisin ngang üpwe atolonga emön ngüün lón ewe kingen Assyria, pwe epwe rong och poraus mi feitto seni Assyria mi apasa pwe mi öüchchea an epwe liwinsäfäliliti leenian. Mwirin, ngang üpwe föri pwe i epwe mochen liwinsäfäl ngeni poputän fönüwan, ia ngang üpwe niieló i me ie ren ketilas.’ ”
Än Hezekiah iótek
8Iwe, lupwen ewe meilapen sounfiun Assyria a rong pwe ewe kingen Assyria a feilló seni Lakish, i a feilló o küna ewe king pwe a maun ngeni Libnah.
9Lón ei ótun, ew poraus a tori Sennakerib pwe Tirhakah ewe re Ethiopia nge i kingen Egypt a feilló pwe epwe maun ngeni. Lupwen Sennakerib a rong ei poraus, a tiinaló ekkóch chón künö ren Hezekiah o üreniir: 10“Öüpwe apasa ngeni Hezekiah ewe kingen Judah: Kosap mwüüt ngeni ewe kot en ka anómwu óm apilükülük wón pwe epwe otupwuk ren an apasa, ‘Jerusalem esap oolong lepöün ewe kingen Assyria.’ 11Nengeni, en ka fen rong meet ekkewe kingen Assyria melóóm ra föri ngeni ekkewe fönü meinisin, pwe ra unusen ataareló. Iwe, ifa usun, en ka ekieki pwe kopwe ngas seni ewe feiengaw? 12Ekkewe kingen Assyria mi akkomw mwei ra ataeló ekkewe telinimw Kozan, Haran, Rezef o niieló ekkewe aramasen Eden mi nóm lón Tel Assar. Iwe, ifa usun, a wor emön me leiin ar kewe kot a tongeni amanawer? 13Ifa i ewe kingen Hamath, me ewe kingen Arpad? Ifa i ewe kingen ewe telinimw Sefarvaim, ewe kingen Hena me ewe kingen Ivvah?”
14Iwe, Hezekiah a angei ewe taropwe seni lepöün ekkewe chón künö o a älleani. Mwirin, a feittä ngeni än ewe SAMOL we imwenfel o a emeresaló ewe taropwe fän mesen ewe SAMOL. 15Iwe, Hezekiah a iótek ngeni ewe SAMOL o apasa: 16“Äi SAMOL mi Unusen Manaman, en ewe Koten Israel, ka móót wón óm leenien móótun king lefiilen ekkewe kerop. En chök Koten ekkewe mwüü meinisin wón fönüfan. En ka föri läng me fönüfan. 17Äi SAMOL, kose mochen kopwe öüüw selingom ngeniei o rongorong. Äi SAMOL kose mochen kopwe suuki mesom o küna minne a fis ngeni keem. Kopwe öüseling ngeni ekkewe kapas meinisin Sennakerib a tiinato pwe epwe turunufasek ren, en ewe Kot mi manaw.
18“Äi SAMOL, a let pwe ekkewe kingen Assyria ra okkufu chómmóng mwüü o ataeló fönüwer. 19Ra pwal oturalong nöüür kewe kot lón ekkei o keniireló, pün sap iir kot nge i mwüüch chök me faaw, ouluuluen pöün aramas. 20Iei minne, SAMOL äm Kot, kopwe amanawa keem seni lepöün Sennakerib, pwe chón ekkewe mwüü meinisin wón fönüfan repwe silei pwe en chök Kot ewe SAMOL.”
Än Kot kapas fänäsengesin Sennakerib
21Mwirin, Isaiah nöün Amoz we mwän a tiinaló ei poraus ren Hezekiah: “Iei meet ewe SAMOL, ewe Koten Israel a apasa: Pwokiten en ka iótek ngeniei fänäsengesin Sennakerib ewe kingen Assyria, 22iwe, iei ewe kapas ngang ewe SAMOL üwa apasa usun Sennakerib:
“Ewe föpwülün Zion a turunufaseek o takiriik. Ewe föpwülün Jerusalem a ngääruk o wichiki möküran lupwen ka sü.
23Iö en ka eppwisi o turunufasei? Iö ka leüommóng le kapas ngeni? Iö ka angawa mesom ngeni fän lamalamtekia? En ka föri ekkeei föfför ngeniei ngang ewe Emön mi Pin lón Israel.
24En ka eppwisiei ngang ewe SAMOL ren noum kewe chón angang. Ka pwal apasa fän óm eingeing: ‘Ngang üwa feittä wón ekkewe chuuk mi tekia tori wón ungen ewe chuuk Lebanon wón wääi kewe wóóken mi chómmóng. Ngang üwa pöküüweló ekkewe irä sedar mi langattam me ekkewe saipres mi fókkun mwirinnö mi nóm wón. Ngang üwa tori unuungechchikin ewe chuuk o tolong leiin wöllapan mi fókkun etieppach fengen.
25Ngang üwa pwal tuuw chönüttu lón ekkewe fönüwen chón ekis o ünümi kólikin ikenan. Ngang üwa amóräätä ekkewe öüwön Egypt meinisin ren fän pachapachei.’
26Ifa usun óm kopwe tongeni apasa ei sókkun, Sennakerib? Kosap mwo rongorong pwe ngang ewe SAMOL üwa akkóóta ekkeei mettóch seni chök lóóm? Ngang üwa fen filätä seni chök lóóm meet epwe fis? Nge iei ngang üwa öpwönüwetä. Ngang üwa mwüüt ngenuk pwe kopwe ataetiw ekkewe telinimw mi pöchökkül o ewiliir ngeni ioien faaw mi chukuchukutä.
27Iei minne, esap chüen wor än chón ekkewe telinimw pöchökkül. Ra nuokkus o rukoruk. Ra usun chök ekkewe fetilin lemäl, usun chök ekkewe fetil mi pwüküfö, usun chök ekkewe fetil mi pwük wón ungen imw ra pwasaló me mwen ar repwe määritä.
28Nge ngang üwa silei usun óm móttiw, üwa silei óm toowu me óm tolong, üwa pwal silei usun óm lingeringeritiei.
29Iwe, pwokiten en ka lingeringeritiei, pwal pwokiten óm sikesik a tori selingei, iei minne ngang üpwe akköw ngeni lón pwöötum äi we öö o uwalong efóch mächä lón awom usun ewe mächä lón awen óris. Iwe, üpwe föri pwe kopwe liwinló wón ewe aal en ka feitto wón.”
30“Mwirin, Isaiah a apasa ngeni Hezekiah,
“Iei ngang üpwe ngenuk ew esissil epwe älelleta ngenuk pwe ekkeei kapas ra let. Lón ei ier, öüpwe chök mwöngö seni minne a pwisin määritä. Lón oruuwen ier, öüpwe mwöngö minne a pwükütä seni meet a määritä lón ewe äewin ier. Mwirin, lón ewe öülüngätin ier, öüpwe fóffót föün wiit o kinikin, öüpwe pwal fót irän wain o ochooch seni uwaan.
31Nge ekkewe lussun aramas mi chüen manaw lón Judah repwe wewe ngeni ekkewe irä, pün waarer epwe pwükütiw lón pwisin pwülün fönüwer. Iwe, repwe up o chómmóngoló.
32Pün epwe wor ew mwiichen aramas mi chüen manaw repwe meresiwu seni Jerusalem, pwal seni ewe chuuk Zion. Ewe SAMOL mi Unusen Manaman epwe tilikken le öpwönüwetä an ei akkóót.
33“Iei minne, iei meet ewe SAMOL a apasa fänäsengesin ewe kingen Assyria:
“I esap tolong lón ei telinimw, esap pwal likeppichielong eföü föün esefich ikeei. I esap arap ngeni ren ew pisekin eppetin feiengaw lón maun, esap pwal senätä orooren maun pwellin ünükkün. 34I epwe liwinló wón ewe chök aal i a feitto wón. Esap fókkun tolong lón ei telinimw,’ ewe SAMOL a osomänetiw.
35Ngang üpwe peni ei telinimw o amanawa, pwisin fänäsengesi pwal fänäsengesin David neii we chón angang.”
36Mwirin, nöün ewe SAMOL we chón läng a feilló lón ewe chök pwinin o niieló ipwükü waliik me limuw ngöröw mwän lón ewe leenien sounfiun Assyria. Lupwen ekkewe lussun aramas mi chüen manaw ra pwäätä lesossor, ra küna pwe a wor soomä ekis meinisin. 37Iwe, Sennakerib ewe kingen Assyria a toowu seni ewe leenien sounfiu o süüló. A liwiniti Ninevah o nómwóló ikenan.
38Lón ew ränin, lupwen i a fel lón ewe imwenfel än an we kot itan Nisrok, nöün kewe mwän iter Adrammelek me Sharezer ra tolong o pöküw ngeni ketilas. Iwe, ra süüló ngeni ewe fönü Ararat. Iwe, Esarhaddon pwal emön nöün Sennakerib mwän a siwili saman lón wiisan wiisen king.
Än Hezekiah samwaw(2 King 20:1-11; 2 Kronika 32:24-26)
38Iwe, lón ewe fansoun, Hezekiah a samwaw o arap ngeni an epwe mäló. Ewe soufós Isaiah nöün Amoz we mwän a feitto ren o apasa, “Iei meet ewe SAMOL a apasa: ‘En kopwe mäló; ina minne, kopwe üreni chón óm famili meet repwe föri lupwen kopwe mäló, pün en kosap chikarsäfäl.’ ”
2Mwirin, Hezekiah a kul ngeni etippen rumwan we o a iótek ngeni ewe SAMOL. 3A apasa, “Äi SAMOL, kopwe chechchemeni usun äi angang ngenuk fän ölükülk me ren unusen letipei, pwal usun äi föri meet mi mwirinnö me fän mesom.” Iwe, Hezekiah a fókkun kechiwengaw.
4Mwirin, än ewe SAMOL kapas a tori Isaiah o apasa: 5“Kopwe feilló o üreni Hezekiah, ‘Iei meet ewe SAMOL, ewe Kot än David óm we leewo a apasa: Ngang üwa rongorong óm iótek o küna chönün mesom; ngang üpwe apachaatä engol me limuw ier ngeni ierin manawom. 6Iwe, ngang üpwe angasók me ei telinimw seni lepöün ewe kingen Assyria. Ngang üpwe peni ei telinim.’ ”
7Iwe, epwe iei ew esissil ngenuk seni ewe SAMOL pwe i epwe föri meet i a ääni pwon ngenuk. Ewe SAMOL a apasa:
8“Nengeni, ngang üpwe föri pwe nürün ewe wóók wón än Ahaz we leenien öüküükün fansoun usun kulók epwe liwinsäfäl wón engol kinikin.” Iei minne ewe nürün tinen akkar wón ewe leenien öüküükün fansoun a liwinsäfäl ngeni ewe engol kinikin a fen luuseni.
9Iwe, mwirin än Hezekiah ewe kingen Judah a chikarsäfäl seni an we samwaw, iei meet i a makkeetiw:
10Ngang üwa ekieki, “Ifa usun, lukalapen chök ierin manawei nge üpwe le feilló o tolong lón asamen ewe leenien sootup, ewe leeni a fen kefilitä fäniten lussun ierin manawei?”
11Ngang üwa apasa, “Iwe, ngang üsap chüen künasäfäli ewe SAMOL KOT me lón ewe fönüwen chón manaw, üsap pwal chüen küna emön aramas ika nóm ren chókana mi imweimw iei wón fönüfan.
12Langattamen fansoun manawei a wewe ngeni ew imw mangaku imwen chón masen siip, emön a atomwäätiw o angealó seniei. Manawei a chök pökümmwoch, usun chök lupwen emön chón töör a lumäätä türünian mangaku o pöküw seni an we leenien tür. Manawei a mwüch lón ew fansoun mi chök mwochomwooch.
13Ngang üwa engngiló le witiwit lón unusen ewe pwiin, nge i a kupii chüüi meinisin usun chök emön laion a kupii chüü. Manawei a mwüch lón ew fansoun mi chök mwochomwooch.
14Iwe, ngang üwa tikitik usun emön sääsä ika emön örö, üwa ngüüngü usun emön mwurö. Mesei a mölüülü, nge üwa chök eneen le nennetä läng. Äi Samol, ngang üwa nóm lón riäfföü, kose mochen kopwe feitto älisiei.
15Nge meet ngang üpwe tongeni apasa? Pün pwisin Kot a tiinato ei samwaw. Iwe, ngang üpwe fätäl fän tipetekisón lón ierin manawei meinisin, pwokiten weiresin lón letipei ei.
16Samol, óm angangen emiriit a mwirinnö; ngüni a küna manaw pwal lón ekkeei fansoun riäfföü. En ka eliwinisäfäli ngeniei pöchökkülen inisi o mwüüt ngeniei pwe üpwe manaw.
17Enlet, iei popun ngang üwa nóm lón wätten riäfföü fäniten äi üpwe küna feiöch. Lón óm tong, en ka efiieitä seni lón ewe pwangen feiengaw; en ka pöütaló lükün sökürum äi kewe tipis meinisin.
18Pün ewe leenien sootup esap mwareituk, mäló esap tongeni köölün mwareituk; chókewe mi mäló o nóm lón peias resap tongeni anómwu ar apilükülük wón óm ölükülük.
19Nge ekkewe aramas mi manaw, ekkewe aramas mi manaw, repwe mwareituk, usun ngang üwa föri ikenäi; ekkewe saam repwe aporausa ngeni nöüür kana usun óm ölükülük.
20Iwe, ngang üwa apasa, ‘Ewe SAMOL epwe amanawaei, iwe, öüsipwe kööl fän pisekin likettik mi wor säiteliir lón ränin manawach meinisin me lón ewe imwenfel än ewe SAMOL.’ ”
21Pün Isaiah a fen apasa ngeni nöün Hezekiah kewe chón angang, “Öüpwe üsi fengeni ekkóch föün ewe irä fiik o chenifi ngeni machen Hezekiah we, iwe, i epwe chikarsäfäl.”
22Mwirin, Hezekiah a eiis, “Epwe ifa esissilan pwe ngang üpwe chikar o tüfichin feittä ren ewe imwenfel än ewe SAMOL ülüngät rän seni ikenäi?”
Ekkewe chón künö mi feitto seni Babylon
39Lón ena fansoun, Merodak-Baladan nöün Baladak ewe kingen Babylon a tiinaló ekkóch chón künö pwe repwe uwealó nöün taropwe me an liffang ngeni Hezekiah pwokiten i a rong usun porausen an samwaw me an chikarsäfäl. 2Iwe, Hezekiah a etiwa ekkewe chón künö fän pwapwa o a öküna ngeniir meet mi nóm lón an kewe imwen iseis. A öküna ngeniir an silifer me kolt, pwal an kewe nofitin mwöngö me ekkewe epit mi öüchchea. A pwal öküna ngeniir unusen an imwen pisekin maun me mettóch meinisin mi nóm lón an kewe leenien iseis pisek mi öüchchea. Esap fókkun wor och mettóch Hezekiah esap öküna ngeniir me lón imwan ika lón mwüün.
3Mwirin, ewe soufós Isaiah a feilló ren King Hezekiah o eisini, “Meet ekkana mwän ra apasa, nge ia ra feitto me ie?”
Nge Hezekiah a pölüweni o apasa, “Ra feitto seni ew fönü mi toowaw. Ra feitto reei seni Babylon.”
4Iwe, ewe soufós a eiis, “Meet ra küna me lón imwom imwen king?”
Nge Hezekiah a apasa, “Ra küna mettóch meinisin me lón imwei imwen king. Esap wor och mettóch me lón äi kewe imwen iseis pisek mi öüchchea üsap öküna ngeniir.”
5Mwirin, Isaiah a apasa ngeni Hezekiah, “Kopwe rong ewe kapas än ewe SAMOL mi Unusen Manaman: 6Epwe fókkun war ewe fansoun lupwen ekkewe mettóch meinisin mi nóm lón imwom imwen king, pwal meinisin minne semom kewe mi manaw me mwom ra ionifengeni tori ikenäi, aramas repwe uweiireló ngeni Babylon. Esap fókkun wor och mettóch epwe tiwetiw. Iei alon ewe SAMOL. 7Iwe, repwe pwal uwealó ekkóch me leiin mwirimwirum kana, iir wesewesen fitukom me chaóm mi upwu ngenuk. Iwe, repwe wiliti chón angang me lón imwen ewe kingen Babylón.”
8Mwirin, Hezekiah a pölüweni o apasa, “Ei poraus en ka aronga ngeniei seni ewe SAMOL a mwirinnö.” Nge Hezekiah a apasa ei, pwokiten i a ekieki, “Epwe wor enletin kinamwe me mwüüöch lón fansoun ränin manawei.”
Nöün Kot aramas ra küna chip
40Ämi we Kot a apasa, “Öüpwe echipa, öüpwe echipa neii kewe aramas.
2Öüpwe kapas pweteete ngeni Jerusalem o esile ngeni i pwe an angang weires a wesiló, pwal an tipis a mwusoló, pün i a angei fän ruu seni lepöün ewe SAMOL liwinin an kana tipis meinisin.”
3A wor ew möngüüngün emön mi leüommóng le kökkö o apasa, “Öüpwe amollätä ewe aal lón ewe fönüpöön fäniten ewe SAMOL, öüpwe äwenechara efóch alelap fäniten ach we Kot lón ewe fönüapö.
4Iteiten leemólun chuuk meinisin repwe ammasow, iteiten chuuk mi tekia me chuuk mi tekisón meinisin repwe etekisónetiw. Ekkewe aal mi pwór repwe äwenechchareló, ekkewe leeni mi sónopwüküpwük repwe asóssónöchüló.
5Iwe, lingen ewe SAMOL epwe pwääpwäló, nge aramas meinisin repwe küna. Ewer, epwe fis pün awen ewe SAMOL a apasa.”
6A wor ew möngüüngü a apasa, “Kopwe kökkö!” Nge ngang üwa eiis, “Meet ngang üpwe ääni kökkö?” Iwe, ewe möngüüngü a apasa, “Kopwe kökkö pwe aramas meinisin ra wewe ngeni fetil, nge linger meinisin a wewe ngeni lingen pöön irän lemäl.
7Ewe fetil a aiolool, nge ekkewe pöön irä ra mworotiw, pwokiten enienin ngasangasen ewe SAMOL a enienitiir. Enlet, aramas meinisin ra chök wewe ngeni fetil.
8Ewe fetil a aiolool, nge ekkewe pöön irä ra mworotiw, nge än ach we Kot kapas epwe nónnóm tori feilfeilló chök.”
9En ewe mi uweato poraus mi mwirinnö ngeni Zion, kopwe feittä wón ew chuuk mi tekia. En ewe mi uweato ew poraus mi mwirinnö ngeni Jerusalem, kopwe leüommóng le kökkö. Kopwe leüommóng le kökkö, nge kosap nuokkus; kopwe apasa ngeni ekkewe telinimwen Judah, “Nengeni, iei i ämi we Kot!”
10Nengeni, ewe Samol KOT epwe war fän an manaman. Epwe aea manamanen pöün le nemeni aramas meinisin. Nengeni, an liiwin a fitato i, nge an kana föfför ra akkomw mwan.
11Iwe, epwe tümwünü nöün mwiichen siip usun emön chón masen siip: I epwe ioni fengeni ekkewe appanen siip lón pöün o ekiiretä ngeni fänmwärin, nge epwe emmweni ekkewe inelapen siip fän kinamwe.
12Iö a tongeni öükü löölön leemataw lón pöün ika iö a aea chööchön lón pöün le öükü kiänin fän läng? Iö a tongeni aea ew sepi le öükü pwülün fönüfan meinisin? Iö a tongeni kiloni ekkewe chukutekia me ekkewe chukutekisón wón ew kiló?
13Iö a tongeni weweiti ekiekin ewe SAMOL? Iö ewe SAMOL epwe nöüni sense ika angei öüröüran seni?
14Ifa usun, ewe SAMOL a osun än emön öüröür? Iö epwe tongeni äiti ngeni i usun meet mi mwirinnö? Iö epwe esikuula i pwe epwe wor an silelap ika pwääri ngeni i ewe alen weweöch?
15Enlet, ekkewe mwüün fönüfan meinisin esap wor ällear alöllö ngeni ewe SAMOL pün ra usun chök ew chiin kólik lón ew pwekit, ra pwal wewe ngeni süüsü wón ew kiló. I a kiloni ekkewe fönüwen leemataw, nge ra usun chök pälin süüsü topwutop.
16Irän Lebanon meinisin resap naf ren än ewe SAMOL epwe ääniir ömwüchün asór, nge ekkewe maan meinisin wón ewe chuuk Lebanon resap pwal naf ar repwe ninni fäniten mönün asóren keek.
17Ekkewe mwüün fönüfan meinisin esap wor ällear me fän mesen Kot. Esap wor öüchchear, pün ra lamwotongaw usun mettóch mi pöön.
18Iö kopwe alöllö fengeni me Kot? Meet sókkun uluulun kopwe alöllö ngeni?
19Nge fäniten och uluulun önümwäl, emön chón för pisek seni mächä a eteli, nge emön chón föri pisek seni kolt a pwölüw ewe uluulun ren kolt o foutei ngeni sein mi för seni silifer.
20A fili och sókkun mwüüch mi öüchchea fäniten lóngólóngun, och sókkun mwüüch esap tongeni kirow. Mwirin, a kütta emön chón falafal mi fókkun silelap; iwe, ewe chón falafal a falei uluulun emön kot esap tongeni turuló.
21Ifa usun, öüsap silei? Ifa usun, öüsap rongorong? Ifa usun, esap mwo fen wor emön a esile ngeni kemi seni lepoputän? Ifa usun, öüsap weweiti ika iö a föri fönüfan?
22Kot ewe mi móót wón an leenien móótun king asen fälielin fönüfan a föri, nge aramasen fönüfan ra usun chök liffichimas ar alöllö ngeni Kot. I a emeresaló läng usun echö taapwolen, a pwal óletaló ileng usun chök ew tento pwe sipwe nóm fän.
23I a angei seni ekkewe samol ar nemenem, a pwal föri pwe ekkewe chón nemenem wón fönüfan repwe unusen lamwotongaw.
24Ra wewe ngeni ekkana irä mi chök kärään fótetiw lón pwül. Me mwen chök an epwe pwükütiw waarer lón pwül, nge Kot a usiir. Iwe, ra mäló o pwasaló. Mwirin, äsäpwääl a ässiireló usun chök fetilippwas.
25Iwe, ewe Emön mi Pin a eiis, “Iö öüpwe alöllö ngeniei? Ika iö epwe wewe ngeniei?”
26Öüpwe sachchetä mesemi o nennengeni ekkewe läng. Iö a föri ekkeei mettóch meinisin? Ewe Emön mi föri eföw me eföw ekkewe mwicheichen füün läng o eita eföw me eföw leiir. Esap wor eföw me leiir epwe mwölüch, pwokiten an tüfich mi lapalaap me manamanen an pöchökkül.
27Pwata en Jakob ka tongeni apasa pwe ewe SAMOL esap küna óm kewe riäfföü? Pwata en Israel ka tongeni apasa pwe Kot esap mochen öüseling ngeni óm köpwüng?
28Ifa usun, öüsap silei usun? Ifa usun, öüsap fen rongorong usun? Ewe SAMOL i emön Kot esap mwüch tori feilfeilló chök, i ewe Chón Föri unusen fönüfan. I esap mölüülü, esap pwal meefi an pekkus. Esap wor emön a tongeni ngafa öüküükün an silelap.
29A ngeni ekkewe chón mölüülü ar pöchökkül, a pwal alapaaló än ekkewe chón apwangapwang tüfich.
30Ekkewe mwo säräfö nge ra mölüülü o meefi ar pekkus, pwal ekkewe ölüwöl ra chepetek o turuló;
31nge chókana mi likiitü le witiwiti ewe SAMOL epwe sööfösäfäl ar pöchökkül. Repwe ammaanfeil wón pöükässiir usun chök ekkewe ikel; repwe ssä, nge resap mölüülü, repwe fätäl, nge resap turuló.
Kot epwe älisi Israel
41“Öüpwe öüseling ngeniei fän mósónósón ämi ekkewe fönüwen arosset! Chón ekkewe mwüü repwe asööfösäfäli ar pöchökkül! Repwe kaneto o kapas; öüsipwe chufengen lón ew leenien köpwüng.
2Iö a föngünätä ewe emön seni öötiw, ewe mi wiil ekis meinisin? Iö a atolonga ekkewe mwüü lepöün ei mwän o föri pwe i epwe pwuurätiw fän pecheen ekkewe king? I a nöünöün nöün ketilas le ataatakisi ekkewe mwüü o föri pwe ra usun chök pwül mworomwor. A nöünöü nöün esefich o okkufu ekkewe king, iei minne ra süüló usun chök äsäpwääl a ässaló pöön föün wiit.
3“Iwe, i a tapweriir nge esap wor emön a efeiengawa. A feilló lón ekkewe leeni ia esap wor emön a feilló ie me mwan.
4Iö a tüfichin föri ekkeei föfför mi manaman o emmweni mwökütükütün manawen aramas lón iteiten ew me ew ekkewe pilóón aramas seni lepoputän? Ngang, ewe SAMOL, ewe Lepoputän me Sópwólón. Ngang chök.
5Ekkewe aramas mi nóm arosset ra küna minne ngang üwa föri; iwe, ra nuokkus, nge chón ekkewe mwüü mi nóm lesópwun fönüfan ra chechcheech. Iir meinisin ra chufengen o feitto;
6iir ra älillis fengen lefiiler ren ekkeei kapas, ‘Kopwe öpöchökkülók!’
7Ewe chón föri pisek seni mächä a pesei ewe chón föri pisek seni kolt pwe epwe chök sópweló an angang. Pwal ewe chón achööpöpü mächä ren ama a pesei ewe chón ouluulu mächä o apasa ngeni pwe an angang a mwirinnö. Mwirin, i a chüüfölüwetä ewe uluulun önümwäl wón lóngólóngun we pwe esap turuló. Iwe, ewe uluulun önümwäl esap tongeni mwökütüküt.
8Nge en Israel, neii chón angang, en Jakob ewe emön ngang üwa filuketä, en mwirimwirin Abraham, chiechiei we,
9ngang üwa uweiketo seni lesópwun fönüfan, ngang üwa kööruk seni lepwokuukun fönüfan mi toowaw. Ngang üwa apasa, ‘En neii chón angang!’ Ngang üwa filuketä, nge üsap pöütukoló.
10Iei minne, kosap nuokkus, pün ngang üwa fituk; kosap pwal apilükingaw, pün ngang óm Kot. Ngang üpwe öpöchökkülók o älisuk; ewer, ngang üpwe sapóóketä ren pöüiifichi mi pwüng.
11Nengeni, chókewe meinisin mi soongeituk repwe wesewesen sääw o itengaw; chókewe mi üüngenuk repwe rosoló o määfeiengaw.
12Ika mwo kopwe kütta ekkewe aramas mi opwut en, nge kosap chüen küneer. Chókewe mi maun ngenuk repwe unusen rosoló.
13Pün ngang ewe SAMOL óm Kot mi kömwöch pöüiifichum o apasa ngenuk, ‘Kosap nuokkus; ngang üpwe älisuk.’
14Kosap nuokkus, en Jakob mi apwangapwang o öüchcheangaw usun chök emön mwósó, en Israel mi kükkün, pün pwisin ngang üpwe älisuk,” ewe SAMOL óm we Chón Amanaw, ewe Emön mi Pin lón Israel a osomänetiw.
15“Nengeni, ngang üwa fen föri pwe en kopwe usun chök och pisekin wichiwich umwun wiit mi fö a wor chómmóng niin mi kken. Iwe, en kopwe wichii ekkewe chukutekia o ataatakisiiretiw, kopwe föri pwe ekkewe chukutekisón repwe usun chök pöön föün wiit.
16En kopwe söfölüretä o atoropaseer pwe ewe äsäpwääl epwe ässiireló, nge ew mölümöl epwe atoropasafeiliir. Nge en kopwe pwapwa reei ngang ewe SAMOL. Kopwe pwal mwareitiei, ngang ewe Emön mi Pin lón Israel.
17Lupwen ekkewe chón wöwingaw me chón osupwang ra küüt kólik, nge resap künökün, lupwen chönnaweer a pwasapwas ren ar kaaka, ngang ewe SAMOL üpwe pölüweni ar iótek o älisiir; ngang ewe Koten Israel, üsap likitiireló.
18Ngang üpwe föri pwe epwe wor chaanpwuupwu repwe pwuupwu wón ekkewe leeni tekia mi pöön; ngang üpwe föri pwe epwe wor puachchen kólik mi michchitä me lón ekkewe leemól. Ngang üpwe ewili ewe fönüapö ngeni nóómwun kólik, o ewili ewe pwül mi pwasapwas ngeni pwuachchen kólik.
19Ngang üpwe ämäärätä lón ewe fönüpöön ekkewe irä sedar me akasia pwal ekkewe irä mörtöl me olif. Ngang üpwe fótuki fengeni lón ewe fönüpwas ekkewe irä pain, irä för me irä saipres,
20pwe ekkewe aramas repwe küna o silei, repwe pwal ekieki usun o weweiti pwe peii ngang ewe SAMOL a föri ekkeei föfför, pwe ngang ewe Emön mi Pin lón Israel üwa efisätä ei.
21Ifa usun, ämi ekkewe uluulun önümwäl mi tongeni apasa ekkeei sókkun kapas ngang üwa apasa? Repwe feitto o pwääri meet ra tongeni föri,” alon ewe SAMOL.
“Repwe atolonga ar kapasen peni,” alon än Jakob we King.
22“Öüpwe uweato ämi kewe uluulun önümwäl pwe repwe esile ngeni kich meet epwe fis. Repwe pwal üreni kich meet ekkewe mettóch ra fis me mwan, pwe sipwe ekieki usur o silei sópwólóór.
23Öüpwe üreni keem meet epwe fis lón kan fansoun repwe feitto pwe äm aipwe silei pwe ämi kot. Öüpwe föri och manaman, pwe äm aipwe uren apilükingaw o nuokkus. Öüpwe föri och mettóch, ese lifilifil ika mi mwirinnö ika mi ngaw.
24Nge ämi öüsap tüfich ngeni och mettóch, ämi kewe föfför ra lamwotongaw. Emön mi filätä pwe epwe fel ngeni kemi a enniopwut usun chök ämi.
25Ngang üwa etipetipätä letipen emön souemmwen seni efeng pwe epwe feitto. I epwe feitto seni öötiw ia akkar a töötä me ie. I epwe pwuuri samolun ekkewe mwüü usun chök nge iir pwül o i epwe kööri itei. Iwe, ngang üpwe mwüüt ngeni pwe i epwe okkufu ekkewe king me samol. I epwe pwuuriretiw usun emön chón föri sepi seni pwül a pwuuri ewe pwülüpar.
26Iö a üreni kich usun ei me mwen an fis, pwe sipwe tongeni apasa pwe a pwüng minne i a apasa? Esap emön mwo me leiin nöümi kewe uluulun önümwäl a üreni kich och mettóch. Resap tongeni apasa och kapas o resap pwal tongeni rongorong och mettóch ämi öüwa apasa.
27Ngang, ewe SAMOL, ewe emön üwa akkomwen üreni chón Zion, ‘Nengeni, ikkeiir noum kewe aramas ra liwinsäfäl ngeni fönüwer.’ Ngang üwa tiinaló emön chón künö ngeni Jerusalem pwe epwe aporausa poraus mi mwirinnö.
28Nge esap wor emön me leiin ämi kana uluulun önümwäl a üreni kemi ei. Esap wor emön leiir a apasa och kapasen öüröür. Esap wor emön leiir a pölüweni lupwen ngang üwa kapas eiis.
29Nengeni, ekkana önümwäl meinisin ra umwes. Resap tongeni föri och, pün iir ekkóch chök mettóch mi lamwotongaw. Ämi kewe uluulun önümwäl meinisin ra pöön o usun chök äsäpwääl.
Nöün Kot we chón angang
42“Nengeni, iei i neii we chón angang, ewe emön ngang üwa penätä. I ewe emön ngang üwa filätä, ngang üwa unusen pwapwa ren. Ngang üwa anómwu Ngüni wón, nge i epwe awarato pwüng ngeni ekkewe mwüü.
2I esap osommóng le kapas ika alapätä mwelian, esap pwal leüommóng le kapas me lón ekkewe aal.
3Esap kupiieló efóch äsäät mi puopu, esap pwal kunuweló efóch wiik mi küümochoch, I epwe awarato pwüng fän ölükülük.
4Esap mwörüürütiw ika fangatä tori an epwe wes le önüküchchara pwüng wón fönüfan. Iwe, chón ekkewe fönüwen leemataw repwe ösüküsükü le witiwiti an kewe öllük.”
5Iwe, iei meet Kot ewe SAMOL a apasa, i ewe mi föri ekkewe läng o emeresireló asen fönüfan, a pwal föri fönüfan me meinisin minne a määr wón, a pwal ngasaralong ewe ngasangasen manaw lón aramas meinisin o fang ngüün ngeni chókana meinisin mi fätäl wón fönüfan:
6“Ngang ewe SAMOL, üwa kööruk lón pwüng; ngang üpwe kömwöch pöum. Ngang üpwe tümwünuk o föri pwe en kopwe esissilen äi we pwon ngeni ekkewe aramas pwal ew saram ngeni ekkewe Sentail,
7pwe kopwe ännelói mesen ekkewe mi chuun, kopwe angasa ekkewe chón föötek seni lón leenien föötek, kopwe pwal epichaló chókana mi móót lón rochopwaak seni lón leenien föötek mi nóm fän pwül.
8Ngang ewe SAMOL; ina itei. Iwe, üsap ngeni pwal emön äi ling, üsap pwal mwüüt ngeni ekkewe uluulun önümwäl pwe repwe angei äi iteüöch.
9Nengeni, melóóm ngang üwa üreni kemi meet epwe fis; iwe, a fis. Iwe, iei ngang üwa üreni kemi mettóch mi fö, nge ngang üwa üreni kemi iei me mwen an epwe fis.”
Köölün mwareiti ewe SAMOL
10Öüpwe köölüw echö kööl mi fö ngeni ewe SAMOL. Öüpwe mwareiti i ekis meinisin wón fönüfan, ämi ekkewe mi sääi wón ekkewe mataw me mettóch meinisin mi nóm lón mataw. Ekkewe fönüwen leemataw me chókewe mi nónnóm wóór repwe köölün mwareiti Kot.
11Ewe fönüapö me ekkewe telinimwen lón repwe chietä ar köölün mwareiti Kot; ekkewe sóóp ia ekkewe chón Kedar ra nóm ie repwe pwapwa, pwal ekkewe aramasen Sela repwe kööl fän pwapwa; repwe mweireir seni wón ungen ekkewe chuuk.
12Repwe elingaló ewe SAMOL o arongafeili iteüöchün me wón ekkewe fönüwen leemataw.
13Ewe SAMOL epwe feilló usun emön mwän mi pwora, epwe fókkun mwasangasang usun emön sounfiu mi feilló ngeni maun; i epwe arükak fän an pwuchöörün maun o epwe okkufu chón opwutan kana.
14“Pün lón fansoun langattam, ngang üsap apasa och. Ngang üwa chök engngiló o fanafanaló. Nge iei, ngang üpwe pwuchöör usun chök emön fefin mi cheeri an cheuchen faamw. Üpwe mwiengngas o angefeil.
15Ngang üpwe ataeló ekkewe chukutekia me ekkewe chukutekisón o appwasaló pötöwölün wóór; ngang üpwe ewili ekkewe chaanpwuupwu pwe repwe wiliti fönü o apwasapwasätä ekkewe nóómwun kólik.
16Ngang üpwe emmwenaló ekkewe chón Israel mi mesechuun wón efóch aal iir resap mwo sissilei, ngang üpwe mwenäniir wón ekkewe aal resap mwo fäffätäl wón; ngang üpwe ewili ewe rochopwaak mi nóm mweer ngeni saram o föri pwe ekkewe leeni mi pwüküpwük repwe sóssónöchüló me mweer. Ikkeei ekkewe mettóch ngang üpwe föri; ngang üsap likitireló.
17Nge chókana mi anómwu ar apilükülük wón ekkewe uluulun önümwäl mi fal o apasa ngeni ekkewe uluulun önümwäl mi för seni mächä, ‘Ämi äm kot,’ repwe kulsäfäl lón ar sääw.
Israel a mesechuun me selingepüng
18“Kopwe rongorong, en ewe mi selingepüng; kopwe nennengeni, en ewe mi mesechuun, o kopwe küna!
19Iö a mesechuun usun neii kewe aramas, iir neii kewe chón angang? Iö a selingepüng usun neii kewe chón künö ngang üwa ökkünöör? Iö a mesechuun usun neii kewe aramas üwa filiiretä, iö a mesechuun usun neii kewe chón angang?
20Ämi neii kewe aramas, öüwa küna o weweiti meet mi pwüng, nge öüsap mochen älleasochis ngeniei; ämi öüwa rongorong, nge öüsap wesewesen öüseling.”
21Ewe SAMOL a pwapwaiti an epwe etekiaetä an öllük o föri pwe epwe wesewesen ling. Lón an kewe öllük, i a akkóóta pwe epwe pwääri ngeni fönüfan pwe i a pwüng.
22Nge iei ew mwiichen aramas mi mweleele, pün aramas ra angei pisekir fän pöchökkül. Iir meinisin ra mwöchülong lón ekkewe pwaang ika mwónolong lón imwen föötek. Aramas ra liäpeniir, nge esap wor emön a amanawer; ekkóch ra angei seniir pisekir, nge esap wor emön a apasa, “Öüpwe eliwinisäfälireló.”
23Iö leiimi epwe öüseling ngeni ei kapas, nge iö epwe öüselingöch lón kan fansoun repwe feitto?
24Iö a atolonga Jakob lepöün ekkewe chón angei choon wókur, iö a atolonga Israel lepöün ekkewe chón angei pisek fän pöchökkül? Ifa usun, sap ewe SAMOL kich sia tipis ngeni? Pün kich sisap mochen sipwe fätäl lón an kewe aal; sisap mochen öüseling ngeni an kewe öllük.
25Iei minne, Kot a niinätiw an soong wón chón Israel o arosereló lón maun. An soong a usun chök ngetengeten ekkei a nóm pwellin ünükküür, nge resap mochen weweiti meet a fis; a usun chök nge ra kar, nge resap ekieki usun.
Ewe chón angasa Israel
43 Nge iei meet ewe SAMOL, ewe mi förük en Jakob, pwal i ewe mi ouluuluk en Israel a apasa: “Kosap nuokkus, pün ngang üwa angasók; ngang üwa köri ngenuk itom; en neii.
2Lupwen kopwe pwereló lón kólik mi alóllóól, ngang üpwe fituk; pwal lupwen kopwe pwerelong lón ekkewe chaanpwuupwu, resap amalumuk. Lupwen kopwe fätälelong lón ekkei, kosap kar ren, nge pwulopwulan resap efeiengawók.
3Pün ngang ewe SAMOL, óm Kot, ewe Emön mi Pin lón Israel óm Chón Amanaw; ngang üwa fen fangaló Egypt pwe ew penmanaw fänitom, üwa pwal fangaló Ethiopia me Seba pwe ekkesiwilum.
4Pwokiten en ka öüchchea o itetekia me fän mesei, pwal pwokiten ngang üwa tongek, iei minne ngang üpwe fangaló aramas pwe ekkesiwilum pwal ekkewe mwüü pwe ekkesiwilin manawom.
5Kosap nuokkus pün ngang üwa fituk; ngang üpwe uweato noum kewe seni öötiw, üpwe pwal ionikemiito seni lotow.
6Ngang üpwe apasa ngeni efeng, ‘Kopwe eliwiniireto.’ Üpwe pwal apasa ngeni öör, ‘Kosap ömwöchüretiw.’ Öüpwe eliwinato neii kewe ölüwöl seni ekkewe fönü mi toowaw, pwal neii kewe föpwül seni lesópwun fönüfan,
7öüpwe eliwinato iteiten emön me emön mi iteni itei, chókewe ngang üwa föriir fäniten äi ling, chókewe ngang üwa alapalaper o efisiir.”
8Öüpwe emmwenawu ekkewe aramas mi wor meseer, nge ra mesechuun, pwal chókewe mi wor selinger, nge ra selingepüng.
9Iwe, chón ekkewe mwüü meinisin repwe chufengen o ekkewe aramas repwe pwal mwiichfengen. Menni leiin ar kewe kot epwe üra ika meet a fis lepoputän? Repwe uweato nöüür kewe chón pwärätä pwe repwe apasatä minne mi let, pwe ekkóch repwe rong o apasa, “Ei a let.”
10Iwe, ewe SAMOL a osomänetiw, “Ämi chón Israel, ämi neii chón pwärätä, pwal neii chón angang ngang üwa efili kemi pwe ämi öüpwe silei o lüküei, öüpwe pwal weweiti pwe ngang chök Kot. Esap wor emön kot a fis me mwei, esap pwal wor emön epwe fis me mwiri.
11Ngang, fókkun ngang chök ewe SAMOL, nge lüki, esap wor emön chón amanaw.
12Ngang ewe Emön mi oosuni minne epwe fis, üwa pwal amanawa kemi o esile ngeni kemi ekkana mettóch. Ngang, nge esap emön koten ekis mi nóm leiimi. Ämi neii chón pwärätä pwe ngang Kot,” ewe SAMOL a osomänetiw.
13“Ewer, seni chök fansoun lóóm lóóm, ngang chök Kot. Esap wor emön a tongeni öppölüwa meet ngang üwa föri. Lupwen ngang üwa föri och föfför, nge iö epwe tongeni soreei?”
14Iei meet ewe SAMOL, ämi we Chón Amanaw, ewe Emön mi Pin lón Israel a apasa, “Ngang üpwe tiinaló ew mwiichen sounfiu pwe repwe maun ngeni Babylon fänäsengesimi. Iwe, ekkewe chón Kaldea repwe sü wón war kewe siip iir ra sikäsini.
15Ngang ewe SAMOL, ewe Emön mi Pin, ewe Chón Föri Israel, ngang ämi we King.”
16Iei meet ewe SAMOL a apasa, i ewe mi föri efóch aal lón ewe mataw, efóch aal fäniten nöün kewe aramas lón ekkewe kólik mi nóónó,
17i ewe mi emmwenawu ewe mwiichen sounfiun Egypt mi pwora fän war kewe wóóken me óris o otururolong fän ekkewe nóó o ra malum. Manawer a kunuló usun efóch wiik mi küümochoch:
18“Öüpwe möllükaló ekkewe mettóch mi fis melóóm lóóm; öüsap pwal ekieki usun minne ra fis lón ekkewe fansoun ra ló.
19Nengeni, ngang üpwe föri och mettóch mi fö! Iei ngang üwa fen poputä; ifa usun, öüsap küna? Ngang üpwe föri efóch aal lón ewe fönüapö fäniten neii kewe aramas pwe repwe feitto wón. Ngang üpwe pwal föri chönüpwuupwu fäniter lón ewe fönüppwas.
20Ekkewe maanmwacho repwe kilisou ngeniei, pwal ekkewe kolaak mi mwacho me ekewe füküro, pwokiten ngang üpwe awora kólik lón ewe fönüapö. Ewer, ngang üpwe föri pwuachchen kólik lón ewe fönüapö pwe epwe wor ünümen neii kewe aramas, neii kewe ngang üwa filiiretä,
21ekkewe aramas ngang üwa efisiretä pwisin fänitei, nge lón ew rän iir repwe asamoluei me fän mesen unusen chón fönüfan.
22Nge en Jakob kosap kööriei, en Israel kosap eweiresuk fänitei.
23En kosap uweato reei siip fäniten óm kewe asóren keek, kosap pwal asamoluei ren óm kewe asór. Ngang üsap eweiresuk ren äi üpwe tungór asór senuk, üsap pwal eriänuk fäniten óm kopwe uwato reei appach mi pwokkus.
24En kosap mwo mööni och löö mi pwokkus fänitei, kosap pwal apwaapwai letipei ren óm kopwe ääni asór ngeniei kirissin óm kewe mönün asór. Nge en ka fen ochchouwei ren óm kewe tipis o eweiresiei ren óm kewe föfför mi ngaw.
25Ngang, ewer, fókkun ngang chök ewe mi tölawu óm kewe pwuupwungaw pwisin fänäsengesi. Iwe, üsap chüen chechchemeni óm kewe tipis.
26Nge en kopwe enliwinisäfäli le aporausa ngeniei minne a fis melóóm. Sipwe chufengen o öpwüngüpwüng fengen wón ewe mettóch; kopwe älletätä pwe esap wor óm tipis.
27Òm we äemönün leewo a tipis, chókewe ngang üwa ökkünör pwe repwe äituk ra ääni pwuupwungaw ngeniei.
28Iei minne, ngang üwa föri minne noum kewe souasór repwe itengaw ren, üwa pwal föri meet Jakob epwe unusen taaló ren o atolonga Israel lón itengaw.
Israel ewe mi fil meren Kot
44 “Nge iei kopwe öüseling, Jakob neii chón angang, Israel ngang üwa filuketä.
2Iei meet ewe SAMOL a apasa - i ewe mi föruk o ouluuluk me lón letipen inom o i epwe älisuk: ‘Kosap nuokkus, en Jakob neii chón angang, en Jeshurun ewe ngang üwa filuketä.’
3Ngang üpwe niinätiw kólik wón fönüwen chón kaaka, üpwe pwal opwuupwuw chönüpwuupwu lón fönü mi pwasapwas; ngang üpwe niinätiw Ngüni wón noum kana, pwal äi feiöch wón mwirimwirum kana.
4Repwe määritä usun chök fetil lón ew leeni mi maasies, usun chök ewe irä itan poplar ünükkün ekkana chönüpwuupwu.
5Iwe, emön aramas epwe apasa pwisin fänitan, ‘Ngang nöün ewe SAMOL’; pwal emön epwe pwisin eita ngeni pwe i mwirimwirin Jakob; Nge pwal emön epwe makkeetiw wón pwisin pöün, ‘Pöün ewe SAMOL.’ o epwe eita ngeni pwisin i ewe iit Israel.”
Ewe SAMOL, nge sap uluulun önümwääl
6Iei meet ewe SAMOL, ewe Kingen Israel me Chón Amanaw, ewe SAMOL mi Unusen Manaman a apasa: “Ngang chök Kot, ewe Akkomwan me Ömwüchchülón, esap wor emön Kot me lüki.
7Iö a wewe ngeniei? Are mi wor emön; iwe, epwe üütä o kapas iei. I epwe älletätä me fän mesei meet a fis lupwen ngang üwa öpwönüwetä neii kewe aramas melóóm lóóm, epwe pwal pwärätä meet esamwo fis. Ewer, epwe pwärätä meet epwe fis.
8Öüsap chechcheech, öüsap nuokkus. Ifa usun, sap ngang ewe mi esile ngeni kemi seni chök lóóm lóóm tori ikenäi o pwärätä ngeni kemi meinisin minne epwe fis? Ämi neii chón pwärätä. Ifa usun, a wor emön Kot me lüki? Apwi, esap fókkun wor pwal ew Achaw; ngang üsap silei ew.”
9Meinisin mi föri uluulun önümwäl pwe ar kot ra umwes. Ekkeei mettóch iir ra öüchcheani ra lamwotongaw. Pwisin iir ra wiisen chón pwärätä pwe a iei usun, pün ar kewe uluulun önümwäl resap tongeni küna mweer; resap pwal silei och, ina pwata chókana mi fel ngeniir ra sääw.
10Emön mi umwes a föri pwisin nöün kot seni mächä, och uluulun önümwäl esap tongeni älisi.
11Meinisin mi fel ngeni uluulun önümwäl repwe üütä fän mesen ewe SAMOL lón ar sääw, fiti ekkewe chón föri pisek seni mächä me mwüüch mi apasa pwe ra tongeni för kot, nge i iir aramas. Iir repwe üütä fän mesen ewe SAMOL fän ar rüükö me sääw.
12Ewe chón föri pisek seni mächä a angei an pisek o apwichi ewe mächä lón ekkei; mwirin, a nöünöü nöün ama o ouluulu och uluulun önümwäl. A üsi ewe mächä ren pöchökkülen pöün. Nge lupwen a echik, esap chüen wor an pöchökkül; are esap wün kólik, a meefi an apwangapwang.
13Emön soufalafal a nöünöü nöün selin öüküük o ekiäni ewe irä ren efóch piin pwe epwe esissila ia epwe falei ie; mwirin, a nöünöü nöün sisel o siseli och uluulun seni ewe irä. Ewe chón falafal a ouluulu ewe irä lón uluulun emön aramas. Iwe, ei uluulun aramas esap föri och me lükün chök an epwe nóm lón ewe leenien uluulun önümwääl.
14I a pöküwetiw ekkewe irä sedar, ika efili efóch irä saipres ika efóch ook. Iwe, a fótukätiw ewe irä sedar leiin ewe wöllap pwe epwe määritä ren püngün üüt.
15Mwirin an tümwünü ewe irä, a pöküüw och seni pwe epwe ääni ömwüch le arara wón, a pwal ääni och ewe ömwüch le ümw pilawa. Nge mwirin, i a pwal pöküüw ewe chök ömwüch o föri fänitan emön kot pwe epwe fel ngeni; i a föri och uluulun önümwäl o chappetiw mwan.
16I a keni esóp ewe ömwüch o öküüw och ekkei; a aea le amwoota ochaan fituk wón pwe epwe ochooch tori a mótuló. I a pwal keni ewe ömwüch pwe epwe pwichikkar ren, nge a apasa, “A öch. Iei ngang üwa pwichikkar o üwa tongeni künaei ren saramen ewe ekkei.”
17Mwirin, a angei lussun ewe ömwüch o falei och uluulun önümwäl seni o kööri ngeni pwe an kot. A chappetiw fän mesen ewe uluulun önümwäl o fel ngeni. A iótek ngeni o apasa, “En äi kot, kopwe amanawaei!”
18Ekkeei sókkun aramas ra umwes, resap weweiti och. A usun chök nge a wor pwakak lón meseer, ina pwata resap tongeni küna och. Ar ekiek a pineló, iei popun resap tongeni wewe.
19Esap wor emön leiir epwe köüüló o ekiek, esap wor emön a silelap me weweöch pwe epwe apasa, “Ngang üwa ääni esóp ei ömwüch fäniten ekkei, üwa umw pilawa wón mwolian, üwa apwichi ochääi fituk wón o ochooch. Ifa usun, üpwe föri och mettóch mi enniopwut seni ewe lussun ömwüch? Ifa usun, üpwe chappetiw ngeni esóp sópwun ömwüch?”
20Ei sókkun aramas a mwöngö falangen ekkei. A anómwu an apilükülük wón och mettóch esap tongeni älisi. Nge esap pwal tongeni an epwe miriitiló o apasa, “Ifa usun, esap och minen chofona ei mettóch, ei uluulun önümwäl ngang üwa kömwöch lón peii?”
21“En Jakob kopwe chechchemeni ekkeei mettóch, en Israel kopwe chechchemeni pwe en neii chón angang. Ngang üwa föruk, en neii chón angang. En Israel, ngang üsap möllükukoló.
22Òm kewe tipis ra usun chök ew kuchu mi fókkun wätte, nge ngang üwa amóreereló meinisin. Òm kewe tipis ra móróló, usun chök ewe omwurenipwin lesossor. Kopwe liwinsäfäl ngeniei, pün ngang üwa angasók.”
23Öüpwe kööl fän pwapwa, ämi ekkewe läng pün ewe SAMOL a föri ei; kopwe osommóng le pwuchöör en fönüfan. Ämi ekkewe chuuk, öüpwe köölün kilisou ngeni Kot, pwal ämi ekkewe wöllap me ekkewe irä meinisin öüpwe pwapwa, pün ewe SAMOL a angasa Jakob, a pwääraló an föfför mi ling lón Israel.
Jerusalem epwe sóósäfäl
24Iei meet ewe SAMOL, óm we Chón Amanaw, ewe mi efisuk me lón ewe leenien mönükól a apasa: “Ngang ewe SAMOL mi föri mettóch meinisin. Ngang chök wón äi üwa emeresaló läng, üwa pwal óletaaló fönüfan.
25Ngang ewe üwa eppeti an repwe fis ekkewe esissil än ekkewe soufós chofona o föri pwe ekkewe soupwe repwe itengaw. Ngang üwa pwal orukoruka ekkewe chón tipächchem o ewili ar tipächchem ngeni umwes.
26Ngang ewe üwa föri pwüngün ekkewe kapas än neii kewe chón angang o öpwönüwetä ekkewe kapasen oosuni än neii kewe chón künö. Lupwen ra apasa usun Jerusalem pwe epwe worsäfäl aramas lón, pwal lupwen ra apasa usun ekkewe telinimwen Judah pwe repwe köüüsäfäl; iwe, repwe pwönüwetä. Ngang ewe üwa pwal apasa pwe ar kewe leeni mi taaló repwe försäfäl.
27Ngang üwa apasa ngeni ewe kóluk mi alóllóól, ‘Kopwe pwasatä, o üpwe pwal amórätä ekkewe chönüpwuupwu mi pwuupwu senuk.’
28Ngang üwa apasa fäniten Sairos, ‘Ätei i neii chón masen siip,’ iwe, i epwe fókkun öpwönüwetä meinisin minne ngang üwa apasa. I epwe apasa fäniten Jerusalem, ‘Epwe köüüsäfälitä,’ epwe pwal apasa fäniten ewe imwenfel, ‘Lóngólóngun epwe försäfäl.’ ”
45 Iei meet ewe SAMOL a apasa ngeni nöün we mi kepit, ngeni Sairos ätewe i epwe kömwöch pöüiifichin pwe epwe okkufu ekkewe mwüü mi nóm mwan o pwiliti seni ekkewe king ar pisekin maun, i epwe suuki asamalapen tittin ekkewe telinimw mi nóm mwan pwe resap kesipeló:
2“Ngang üpwe akkomweló mwom o asóssónaló ekkewe chuuk mi tekia; ngang üpwe ataetiw ekkewe asamalap mi för seni piraas o ataatakisi lókkuur mi för seni mächä.
3Ngang üpwe fang ngenuk pisek öüchchea mi iseis lón rochopwaak, üpwe fang ngenuk wöw mi nóm lón ekkewe leeni mi mwónómwón, pwe en kopwe silei pwe ngang ewe SAMOL, ewe Koten Israel, ngang ewe üwa kööruk o föüni itom.
4Iwe, pwata ngang üwa kööruk fäniten ei angang? Ngang üwa kööruk fäniten ei angang, fänäsengesin Jakob neii we chón angang, fänäsengesin Israel neii we mi kefil. Ngang üwa kööruk o föüni itom. Ngang üwa ewiisa ngenuk ew iit mi iteüöch, inamwo are en kosap sileei.
5Ngang ewe SAMOL, esap wor pwal emön; esap wor emön Kot me lüki. Ngang üpwe öpöchökkülók, inamwo are en kosap sileei.
6Ngang üwa föri ei, pwe chón fönüfan meinisin seni öötiw tori lotow repwe silei pwe esap wor pwal emön Kot me lüki. Ngang ewe SAMOL, esap wor pwal emön me lüki.
7Ngang ewe emön üwa föri saram o efisätä rochopwaak. Ngang ewe emön üwa tiinato fansoun mi mwirinnö me fansoun mingaw. Ngang ewe SAMOL üwa föri ekkeei mettóch meinisin.
8Ämi ekkewe läng mi nóm peekitä, öüpwe suukuló o öpüngätiw ämi pwüng; ekkewe kuchu repwe öpüngätiw pwüng. Fönüfan epwe suukuló, pwe ewe alen manaw me pwüng repwe määripökütä. Ngang ewe SAMOL üwa fen föriir.
9Feiengaw a fen leteló fäniten chókana mi äniini ngeni ewe Chón Föriir. Ifa usun, ew sepi mi för seni pwül a tongeni äniini ngeni ewe chón föri? Ifa usun, ewe pwül a tongeni äniicho ngeni ewe chón ouluulu o apasa, ‘Meet en ka föri? Ifa usun, ewe sepi mi för seni pwül epwe tongeni apasa ngeni ewe chón för sepi, ‘Esap wor leenien kömwöchün minne ka föri!’
10Feiengawen emön naaw mi apasa ngeni saman, ‘Pwata ngang üwa upwutiw?’ ika apasa ngeni emön inan, ‘Pwata ka föriei pwe epwe iei usi?’ ”
11“Iei meet ewe SAMOL, ewe Emön mi Pin lón Israel me ewe Chón Föri Israel a apasa:
“Ifa usun, ämi öüwa kapas eiis usun ekkewe mettóch ngang üwa föri fänäsengesin neii kana? Ifa usun, ämi öüpwe öllük ngeniei fänäsengesin ekkewe föfför peii epwe föri?
12Ngang ewe emön üwa föri fönüfan, üwa pwal föri ekkewe aramas mi nóm wón. Ngang üwa aea pwisin peii le emeresaló ekkewe läng. Ekkewe mwicheichen füün läng meinisin ra föri minne ngang üwa öllük ngeniir.
13Pwal ngang ewe emön üpwe öüüetä Sairos pwe epwe öpwönüwetä fän pwüng minne üwa mochen. Iwe, ngang üpwe emmweni an kana föfför meinisin. I epwe öüüwsäfälietä äi we telinimw o angasaló neii kewe aramas mi ooló, nge sap fäniten och liiwin! Ngang ewe SAMOL üwa kapas.”
14Iei meet ewe SAMOL a apasa: “Egypt me Ethiopia ra wöw, nge en Israel kopwe ääni ekkana wöw. Ekkewe aramas mi langattam iir seni Seba repwe noum. Repwe fätäleto me mwirum fän sein mi fööfö ngeni üweer. Repwe chappetiw me mwom, repwe tungór ngenuk pwe kopwe iótek fäniter o apasa, ‘Enlet, Kot a wesewesen fituk, esap fókkun wor pwal emön kot me lükün.’ ”
15Enlet, en emön Kot aramas resap tongeni nengenuk. En ewe Kot ka amanawa Israel.
16Chómmóng aramas ra för kot mi chofona, nge repwe lichipüng ren. Iir meinisin repwe feilló fän ar sääw.
17Nge chón Israel repwe küna manaw ren ewe SAMOL; ei manaw epwe sópwósópwóló feilfeilló chök. Israel esap chüen sääw ika itengaw tori feilfeilló chök.
18Pün iei alon ewe SAMOL, ewe mi föri läng, i Kot; i ewe a ouluulu o föri fönüfan, i e popuetä; i esap föri fönüfan pwe epwe pöön, nge a föri fönüfan fäniten leenien aramas - i a apasa: “Ngang ewe SAMOL, nge esap wor pwal emön.
19Ngang üwa manat le esilefeili äi kana pwon lepwäpwäló. Ngang üsap mwöngününgün le kapas lón ew pwokuuku mi kiroch pwe esap wor emön epwe tongeni weweiti meet ngang üwa apasa. Ngang üsap apasa ngeni ekkewe mwirimwirin Jakob, ‘Epwe lussumwääl ämi küttaei.’ Ngang ewe SAMOL, ngang üwa kapas enlet o pwärätä meet mi pwüng.
20Ämi ekkewe chóisä seni ekkewe mwüü, öüpwe chufengen o mwiichfengen fän mesei. Öüwa umwes ämi chókana mi uweifeili ämi kana uluulun önümwäl mi för seni ömwüch o iótek ngeni ekkana kot mi lamwotongaw resap tongeni amanawa kemi.
21Öüpwe feitto o pwüngüpwüng fengen, öüpwe penätä ämi föfför o pwärätä älelletan pwe fel ngeni uluulun önümwäl a wor lamwotan. Menni uluulun önümwäl a üreni kemi usun ei me mwen an fis? Iö a pwärätä usun ei me lóóm lóóm? Ifa usun, sap ngang, ewe SAMOL? Pün esap wor emön Kot me lüki, esap wor emön Kot mi pwüng me emön chón amanaw, esap fókkun wor pwal emön me lüki.
22Öüpwe kul ngeniei pwe öüpwe küna manaw, ämi aramasen fönüfan meinisin, pün ngang Kot, esap wor pwal emön me lüki.
23Lupwen ngang üwa ääni ew pwon, ena pwon epwe fókkun fis pün ngang üwa pwisin öpölüwei. Lupwen awei a apasawu ew kapas lón unusen wenechchar, esap tongeni siiwil. Iteiten pwäsuk meinisin repwe fótópwäsuk fän mesei, nge iteiten chönnaw meinisin repwe ääniei ökköpöl.
24Enlet, iei meet aramas repwe apasa usi, ‘Ewe SAMOL chök i leewon pwüng me pöchökkül meinisin.’ ” Iwe, chókana meinisin mi pölüweni Kot fän ar soong repwe feitto ren o fókkun sääw.
25Nge ekkewe mwirimwirin Israel meinisin repwe küna ar ngasaló lón ewe SAMOL, o repwe eingeing lón i.
Ekkewe koten Babylon
46 Bel a chappetiw lepwül, Nebo a pwarootiw me fän mesei; aramas ra isenätä ekkeei uluulun önümwäl wón sökürün ekkewe mönün uwosochchou me wón ekkewe kowu pwe repwe mwäreer. Nge ekkewe maan mi uweifeili ekkeei uluulun önümwäl ra taroporop o mölüülü ren chouur.
2Iwe, iir ppök ekkewe uluulun önümwäl me ekkewe mi uweifeiliir ra pwarootiw o chappetiw lepwül; ekkewe uluulun önümwäl resap tongeni amanawa ekkewe aramas, nge ekkewe aramas resap tongeni tümwünü ar kewe uluulun önümwäl. Iir ra ooló ppök.
3“Öüpwe öüseling ngeniei, ämi mwirimwirin Jakob, ämi meinisin ekkewe mi chüen nómwetiw me leiin chón Israel, ämi ekkewe ngang üwa sapakemi seni fansoun ämi nóm lón ewe leenien mönükól o mwäreei kemi seni fansoun ämi upwutiw.
4Pwal mwo lupwen öüpwe tori ierin chinlap o pwecheló meeten möküremi, ngang, fókkun ngang üpwe chök sópweló le mwäreei kemi. Ngang üwa föri kemi; iwe, ngang üpwe mwäreei kemi. Ngang üpwe älisi kemi o üpwe pwal chimanü kemi.
5Iö ämi öüpwe alöllö ngeniei ika apasa pwe ngang üwa wewe ngeni? Iö ämi öüpwe apponiei ngeni pwe aipwe löllöfengen?
6Ekkóch aramas ra niinawu föün kolt seni lón ar kewe tuken mooni o ra kiloni silifer wón ekkewe kilo; iwe, ra mööni emön chón föri pisek seni kolt pwe epwe föri emön kot seni ewe kolt. Mwirin, ra chappetiw o fel ngeni.
7Mwirin, ra ekiietä ar we kot wón afareer o ra mwäreei; ra öüütäi lón leenian o a üütä ikenan. Iwe, esap tongeni an epwe mwöküt seni ewe leeni ia a nóm ie. Ika mwo repwe siö ngeni, esap tongeni pölüweni; esap tongeni amanawer seni an riäfföü.
8Öüpwe chechchemeni usun ei, öüpwe ömwöchätiw lón ämi ekiek o iseis lón lelukemi, ämi chón üleförea.
9Öüpwe chechchemeni ekkewe mettóch ra fis me mwan, ekkana mettóch ra fis melóóm; ngang Kot, ese wor pwal emön me lüki; ngang Kot, esap wor emön a wewe ngeniei.
10Ngang chök üwa tongeni üra meet epwe fis lesópwólón me mwen an esamwo poputä le fis. Ngang üwa pwärätä seni chök ekkewe fansoun lóóm meet esamwo fis. Ngang üwa apasa: ‘Minne ngang üwa ekiekietä epwe fis, iwe, ngang üpwe föri meinisin minne ngang üwa mochen.’
11Ngang üwa köörato emön mwän seni öötiw pwe epwe öpwönüwetä meet ngang üwa mochen; i epwe war usun emön ikel seni ew fönü mi toowaw. I epwe föri meinisin minne ngang üwa ekiekietä. Iteiten mettóch meinisin ngang üwa apasa, epwe fis usun chök ngang üwa apasa.
12Öüpwe öüseling ngeniei, ämi aramas mi tipeförea, ämi ekkewe mi toowaw seni ämi öüpwe föri minne mi pwüng.
13A chök arapakkan fansoun äi üpwe föri minne mi pwüng nge esap toowaweló; äi alen küna manaw esap mang. Iwe, ngang üpwe anómwu lón Zion ewe alen küna manaw o fang ngeni Israel äi ling.”
Kot a öpwüngü Babylon
47“Kopwe feittiw o móót lón pwül, en ewe föpwülün Babylon; kopwe móót wón ewe pwül, nge esap chüen wor óm leenien móótun samol, en ewe fiin Kaldea. Pün iei aramas resap chüen kööri ngenuk pwe en emön finesamol mi eiipö ika lifilifil.
2Kopwe angei ewe föün kata föün wiit o pwooni föün wiit; kopwe särifaaló óm we likotuupwöl. Kopwe pwal särifäätä üfom o pwääraló pecheemw me aföom o pwereló lón ekkewe chönüpwuupwu.
3Inisum mi seleeló epwe pwaaló, pwal óm sääw epwe särifiló. Ngang üpwe ngenuk chappen óm föfför, nge üsap ächchikók.”
4Ach we Chón Amanaw, itan ewe SAMOL mi Unusen Manaman, i ewe Emön mi Pin lón Israel.
5“Kopwe móttiw o fanafanaló. Kopwe feilló lón rochopwaak, en ewe föpwülün Kaldea; en kosap chüen iteni kiwiinen ekkewe mwüü.
6Pün ngang üwa soong ngeni neii kewe aramas mi fil o üwa poputä le öpwüngü älemwiri; ngang üwa mwüütätä pwe repwe oolong lepöum, nge en Babylon kosap ääni kirekiröch ngeniir. En ka fen mwo nge eriääni ekkewe chinlap pwe repwe mwäreei mettóch mi chou.
7Iwe, en ka ekieki, ‘Ngang üpwe kiwiin tori feilfeilló chök,’ nge en kosap ekieki meet ka föri ngeni neii kewe aramas. En kosap ekieki meet epwe tongeni fis me mwirin.
8Iei minne, kopwe öüseling, en ewe mi sikeppwach, ka nóm lón leeni mi kinamwe o pwisin apasa ngenuk, ‘Ngang chök, esap wor emön me lüki. Ngang üsap mwo wiliti emön fefin mi mä pwülüwan, esap pwal wor neii ra mäló.’
9Nge ekkeei mettóch me ruu repwe mwittir fis ngenuk lón ew chök rän. Noum kana repwe mäló, nge en kopwe wiliti emön fefin mi mä seni pwülüwan. Ekkeei feiengaw repwe fis ngenuk lón unusen öüküüküür, inamwo are ra chómmóng óm kewe roong me wätte manamanen óm kewe pöüt.
10En ka anómwu óm apilükülük wón óm kewe föfför mi ngaw o ka apasa, ‘Esap wor emön a künaei.’ Òm tipächchem me silelap ra atókkókeló, pün ka ekieki pwe repwe amanawók. Iei minne en ka pwisin apasalong lón lelukom, ‘Ngang chök, esap wor emön me lüki.’
11Iei minne, feiengaw wätte epwe feittiw wóóm, nge en kosap silei ika a feitto seni ia. Feiengaw epwe püngütiw wóóm, nge en kosap tongeni eppeti senuk ren ew penmanaw. Epwe ew feiengaw epwe mwittir wareituk en kosap tongeni silei me mwan pwe epwe fis.
12Iwe, kopwe eneen le föri óm kewe angangen pöüt, kopwe pwal föri óm kewe roong mi chómmóng en ka angang weires le föri seni chök lekükkünum. Eli óm kana pöüt repwe älisuk pwe kopwe feffeitä. Eli kopwe pwal eniwokkusu emön reer.
13En ka weires ren ekkewe öüröür nöum kewe souöüröür mi chómmóng ra öüröüra ngenuk. Ekkewe chón esissila minen fän läng, ekkana soufüü mi oosuni iteiten maram eli repwe amanawók seni meet epwe fis ngenuk.
14Enlet, iir ra wewe ngeni fetilippwas; ewe ekkei epwe keniireló. Iir resap tongeni pwisin amanawer seni ngetengetan. Iir repwe mwittir karaló, iei minne esap wor och mwolier fäniten än emön epwe epwichikkara wón, esap pwal wor och ngetengeten ekkei emön epwe tongeni móót ünükkün.
15Epwe ina usun meet epwe fis ngeni chókana ämi öüwa angang fengen fän weires seni lekükkünum, iir chókewe en ka föri óm angangen bisnis ngeniir lón unusen manawom. Iir repwe tókótókfeil, emön me emön en me wón an, nge esap wor emön me leiir epwe tongeni amanawók.”
Israel a üleförea
48 Öüpwe öüseling ngeni ei kapas, ämi mwirimwirin Jakob, ämi ekkewe aramas mi eita ngeni kemi ewe iit Israel, nge ämi öüwa feitto seni ewe tettelin Judah. Ämi chókewe mi ääni pwon fän ökköpöl iten ewe SAMOL o föüni iten ewe Koten Israel, nge sap lón let ika pwüng,
2ämi ekkewe öüwa pwisin eita ngeni kemi pwe ämi chón ewe telinimw mi pin o apilükülüküw ewe Koten Israel, itan ewe SAMOL mi Unusen Manaman:
3“Melóóm, ngang üwa üreni kemi ekkewe mettóch repwe fis, pwisin awei a pwäriiretä o arongafeiliir. Mwirin, üwa mwittir föriir; iwe, ra pwönüwetä.
4Ngang üwa föri ena pün ngang üwa silei usum pwe en ka tipepöchökkül; fituken üwom ra usun chök mächä esap tongeni ppwór, nge etenmesom a usun chök piraas.
5Iei minne, ngang üwa ürenuk ekkeei mettóch melóóm lóóm. Me mwen ar fis, nge ngang üwa esile ngenuk usur, pwe en kosap tongeni apasa, ‘Äi kewe önümwäl ra föriir, äi kewe uluulun önümwäl mi för seni ömwüch me mächä ra efisiiretä.’
6En ka fen rongorong äi apasa pwe ekkeei mettóch repwe fis, nge iei ka küneer pwe ra fis. Ifa usun, kosap mochen älleta pwe ra pwüng? Seni ikenäi, ngang üpwe esile ngenuk usun ekkewe mettóch mi fö, mettóch mi mwónómwón en kosap mwo sileer me mwan.
7Ikkeei ekkóch mettóch ra fis iei, nge sap melóóm; en kosap mwo rong usur me mwen ei rän ikenäi, pwe kosap tongeni apasa, ‘Ewer, ngang üwa fen sileer.’
8Nge pwal mwo lón ewe fansoun lóóm, en kosap öüseling pün selingom esap sukkuló. En kosap öüseling ngeni meet üwa apasa, kosap pwal weweiti; pün ngang üwa silei usum pwe en kosap ölükülük ngeniei; en ka üüngeniei seni chök ewe fansoun ka upwutiw.
9Nge ngang üwa chök engngiló. Ngang üwa ammanga äi soong ngenuk ren pwisin fänäsengesin itei; ngang üwa ömwöchü senuk äi soong pwe üsap niikeló, fänäsengesin än aramas repwe mwareitiei.
10Nengeni, ngang üwa limetuk, inamwo are esap usun än emön limeti silifer lón ekkei; ngang üwa testinuk lón riäfföü mi wätte mi wewe ngeni ew uumw mi fókkun pwichikkar.
11Ngang üwa föri ei, pwisin fänäsengesi, fänitei. Ren ei lapalap, chón ekkewe mwüü resap tongeni apasa pwe ar kewe kot ra okkufuei. Ngang üsap mwüüt ngeni pwal emön pwe repwe ääni äi ling.
Än Kot akkóót melóóm pwe epwe angasa Israel
12“En Jakob kopwe öüseling ngeniei, en Israel ewe ngang üwa kööruk: Ngang chök Kot; ngang ewe akkomwan me ewe ömwüchchülón.
13Ngang üwa föri lóngólóngun fönüfan ren pwisin peii, nge pöüiifichi a emeresaló ekkewe läng. Lupwen ngang üwa kööriir, ra feitto o üütä fän mesei.
14Ämi meinisin öüpwe feitto o öüseling:Iöön leiin ämi kewe kot a tongeni oosuni usun ekkeei mettóch? Ngang ewe SAMOL üwa filätä Sairos pwe peliei. Ngang üpwe nöünöü i pwe epwe öükätiw ewe mwüün Babylon; pöün epwe üüngeni ekkewe chón Kaldea.
15Ngang, fókkun ngang chök üwa kapas; ewer, ngang üwa kööri Sairos. Ngang üpwe tiinaló i pwe epwe föri minne üpwe ökkünöw ngeni o üpwe älisi pwe epwe fisiöch minne i epwe föri.
16Öüpwe kaneto reei o rongorong ngeni ei: Seni chök lepoputän äi kapasen esilesil, ngang üsap kapas lemwónómwón pwe aramas repwe tongeni silei meet ngang üwa apasa. Ngang üwa fen nóm lón ewe fansoun Babylon a poputä pwe epwe ew mwüü.”
Iwe, iei ewe SAMOL KOT a tiiniei nge a anómwu wóói Ngünün we.
17Iei meet ewe SAMOL, óm we Chón Amanaw, ewe Emön mi Pin lón Israel a apasa: “Ngang ewe SAMOL óm Kot, üwa äiti ngenuk meet mi fókkun mwirinnö fänitom, üwa emmwenuk wón ewe aal kopwe feilló wón.
18Amwo itä ka fen älleasochis ngeni äi kewe öllük! Mwirin, a sótun wor óm kinamwe epwe usun chök ew chaanpwuupwu me óm pwüng epwe usun chök ekkewe nóón leemataw.
19Ika itä ke älleasochis ngeniei, mwirimwirum kana ra sótun usun chök chómmóngun pien arosset, nge noum kana ra sótun usun chök chómmóngun föün pi esap wor emön a tongeni älleaniir. Iteer esap ükütiw, resap pwal rosoló seni fän mesei.”
20Öüpwe toowu seni Babylon, öüpwe süü seni ekkewe chón Kaldea! Öüpwe esilefeili ei poraus fän mweiren pwapwa, öüpwe arongafeili ei poraus wón unusen fönüfan. Öüpwe üreniir, “Ewe SAMOL a amanawa nöün we chón angang Jakob.”
21Resap kaaka lupwen i a emmweniireló lón ewe fönüapö; i a föri pwe kólik epwe pwuupwuló seni ewe achaw fäniter; i a ömökkü feseni ewe achaw, iwe, kólik a pwuwu seni.
22Ewe SAMOL a apasa, “Esap wor kinamwe fäniten ekkewe chón föfföringaw.”
Ewe Chón Angang fäniten ewe SAMOL
49 Öüpwe öüseling ngeniei, ämi ekkewe fönüwen leemataw; öüpwe rongorong, ämi chón ekkewe mwüü mi nóm toowaw: Me mwen äi upwutiw, ewe SAMOL a kööriei; i a eitaei lupwen üwa chüen chök nóm lón letipen inei.
2I a föri pwe kapasen awei epwe kken usun chök efóch ketilas mi kken, i a aopaei lón nürün pöün; i a föri pwe üpwe usun chök efóch föün esefich mi misimis o a isenieilong lón an pwotoun föün esefich.
3I a apasa ngeniei, “Israel, en neii chón angang, ngang üpwe pwääraló äi ling reemw.”
4Nge ngang üwa apasa, “Ngang üwa resin angang weires, nge esap wor lamwotan; ngang üwa fangaló äi pöchökkül lón lamwotongaw, esap pwal wor och popun. Nge meet epwe fis ngeniei, a chök nónnóm lepöün ewe SAMOL, liwinin äi achoocho a nóm ren äi we Kot.”
5Iwe, iei ewe SAMOL a apasa - i ewe a efisiei me lón letipen inei pwe üpwe nöün chón angang, pwe üpwe eliwinato Jakob ngeni i o ochufengeni chón Israel ngeni i, pün ngang üwa iteüöch me fän mesen ewe SAMOL nge äi Kot a fang ngeniei äi pöchökkül -
6i a apasa: “En kopwe föri minne mi chómmóng seni óm kopwe chök neii chón angang pün en kopwe öüüwsäfälietä ekkewe eingangen Jakob o eliwinisäfäli chókana me lón Israel ngang üwa tümwünür. Ngang üpwe pwal föri pwe en kopwe ew saram fäniten chón ekkewe mwüü, pwe äi we alen küna manaw epwe tori lesópwun fönüfan.”
7Iei meet ewe SAMOL a apasa - i ewe Chón Amanaw, ewe Emön mi Pin lón Israel - ngeni ätewe mi küna itengaw me kopwut meren chón ewe mwüü, ngeni ewe chón angang ngeni ekkewe chón nemenem: “Ekkewe king repwe üütä o asamoluk lupwen repwe kunók, ekkewe samol repwe chappetiw ngenuk lupwen repwe künók, pwokiten ngang ewe SAMOL, ewe mi ölükülük, ewe Emön mi Pin lón Israel, üwa fen filuketä.”
Chón Israel repwe liwinsäfäl
8Iei meet ewe SAMOL a apasa:
“Lón fansoun äi ümöümöch ngang üpwe pölüweni óm tüngór, lón ewe ränin küna manaw, ngang üpwe älisuk; ngang üpwe tümwünuk o föri pwe en kopwe ew pwon fäniten neii kewe aramas, pwe kopwe eliwinisäfäli ewe fönü ngeni usun nónnómwun me mwan o ewiisasäfäli ekkewe aramas mi koturuló ngeni fönüweer,
9kopwe apasa ngeni ekkewe chón ooló, ‘Öüpwe toowu seni lón ämi leenien föötek,’ pwal ngeni chókana mi nóm lón rochopwaak, ‘Öüpwe ngasewu seni lón rochopwaak.’ Iwe, iir repwe mwöngö fetil ünükkün ekkewe aal usun siip, repwe mwöngö lón ekkewe leenien fetil mi määröch wón ekkewe chukuchukutä mi piin pöön me mwän.
10Iwe, resap chüen echik, resap pwal chüen kaaka, pwichikkaren äsäpwäälin lón ewe fönüapö ika ewe akkar esap pwichitiir. Ätewe mi tongeer epwe mwenäniir o emmweniireló ünükkün ekkewe pwuachchen kólik.
11Ngang üpwe föri efóch aal fäniten neii kewe aramas. Chuki kewe repwe wiliti aal mi sóssónöch, nge ekkewe alelap mi tekisón repwe tekiatä.
12Nengeni, neii aramas repwe feitto seni ekkewe leeni mi toowaw - ekkóch repwe feitto seni efeng, ekkóch seni lotow, pwal ekkóch repwe feitto seni ewe fönü Syene.
13Öüpwe mweiren pwapwa ämi ekkewe läng; kopwe meseik en fönüfan; öüpwe chietä ämi kööl, ämi ekkewe chuuk! Pün ewe SAMOL a echipa nöün kewe aramas o epwe tongei nöün kewe mi riäfföü.”
Kot epwe chechchemeni Zion
14Nge Zion a apasa, “Ewe SAMOL a likitieiló, ewe Samol a möllükieiló.”
15Nge ewe SAMOL a üreni, “Ifa usun, emön fefin epwe tongeni möllükaló nöün we mönükól i a oupwu o esap tongeäsini nöün we mi toowu seni an leenien mönükól? Ika mwo neminnewe epwe tongeni möllükaló, nge ngang üsap tongeni möllükuk!
16Nengeni, ngang üwa ichii itom lón peii me rüwöfóch. Tittum kewe ra nóm fóchófóch mwen mesei.
17Noum kewe repwe mwittir liwinsäfälito, nge chókewe mi ataókeló repwe toowu senuk.
18Kopwe sachchetä o nennefeil; noum kewe meinisin ra chufengen o repwe le liwinsäfälito reemw. Mwo manawei,” ewe SAMOL a pwon, “noum kewe repwe usun chök ekkana faaw mi öüchchea kopwe riietä fän üwom; noum kana repwe usun chök epa läälän fän üü emön fiin öpwüpwülü söfö a mwärämwär.
19Pün inamwo are ka taatakis o kosap chüen só, pwal fönüwom a pöönüló, nge mwirin chök ew fansoun mi mwochomwooch, kopwe uroló ren chómmóng aramas. Iwe, chón opwutom kana mi ataókeló repwe toowaweló senuk.
20Ekkewe semiriit mi upwutiw lupwen fansoun óm letipeta ren óm ooló, repwe liwinsäfäl o apasa, ‘Ei leeni a koon kükkün fänitem; kopwe ngeni keem pwal ekkóch leeni pwe aipwe nóm lóór.’
21Mwirin, en kopwe apasa lón lelukom, ‘Iö a oupwätiw mwirimwiri keei? Ngang üwa letipeta o riit; ngang üwa ooló o koturuló. Iö a fóólenätä ekeei? Ngang üwa äkkälämönüló chök, nge ia ra feitto me ie ekkeei?’ ”
22Iwe, iei meet ewe SAMOL KOT a apasa:
“Nengeni, ngang üpwe äkkänipööw chón ekkewe mwüü, ngang üpwe öüräätä efóch filäik fäniten ekkewe aramasen fönüfan pwe repwe küna; iwe, iir repwe ekiieto noum kewe mwän lón pöüür o mwäreeto noum kewe fefin wón afareer.
23Ekkewe king repwe usun chök saam mi fólenuketä, nge ekkewe föpwül nöün king repwe usun chök inelap mi wiisen tümwünuk. Ekkewe king me nöüür kewe föpwül repwe chappetiw me mwom tori pwöötür epwe pacheri pwül; repwe chönnawei pwülün pachapachom. Mwirin, en kopwe silei pwe ngang ewe SAMOL; chókana mi anómwu ar apilükülük wóói resap lichippüng.”
24Iö a tongeni angei seni lón pöün emön sounfiu mi pwora liapan? Iö a tongeni eriäni seni emön samol mi nemenemengaw pwe epwe likitaló ekkana chón ooló?
25Nge iei meet ewe SAMOL a apasa:
“Ewer, ekkewe chón ooló repwe ngasaló seni lepöün ekkewe sounfiu mi pwora; nge liäpen ekkewe samol mi nemenemengaw repwe liwinsäfäl; ngang üpwe fiu ngeni chókana mi fiu ngenuk, iwe ngang üpwe amanawa noum kana.
26Ngang üpwe föri pwe ekkewe chón eriäfföwuk repwe ocheei pwisin fitukeer; repwe sakaweló ren ar ünümi pwisin chaar, usun chök ar wün wain mi araar. Mwirin, aramas meinisin lón fönüfan repwe silei pwe ngang ewe SAMOL, óm Chón Amanaw, óm Chón Sele, ewe Emön mi Manaman fäniten Jakob.”
Än Israel tipis me än ewe Chón Angang älleasochis
50 Iei meet ewe SAMOL a apasa:
“Ifa nöün inemi we taropwen mwüüfesen ngang üwa tiinaló i fan? Ika menni leiin chókewe mi wor äi liwinimang ngeniir üwa amöömkemiiló ngeniir? Nengeni, ämi öüwa pwisin amöömökemiiló pwokiten ämi kewe tipis; nge ngang üwa tiinaló inemi we pwokiten ämi pwuupwungaw.
2Lupwen ngang üwa war, pwata esap wor emön aramas? Lupwen ngang üwa kökkö, pwata esap wor emön epwe pölüweni? Ifa usun, ina popun pwe ewe imw a pöön lupwen ngang üwa war? Ifa usun, peii a mwochomwooch pwe üsap tongeni amanawa kemi? Ika ifa usun, esap wor äi manaman pwe üpwe tongeni angasa kemi? Nengeni, ngang üwa öpwüngü ewe mataw, iwe a pwasatä, ngang üwa föri pwe ekkewe chaanpwuupwu repwe wiliti ew fönüapö; ikenen lóór ra mäló pün esap wor kólik o ra mäló ren ar kaaka.
3Ngang üwa öüföüfa ngeni ewe ileng rochopwaak o föri mangaku seni tuuk pwe pwölüpwölün.”
4Ewe SAMOL KOT a ngeniei efóch chönnaw mi tüfichin kapas usun ekkana mi silelap, pwe üpwe silei usun äi üpwe apasa ew kapas ngeni emön chón weires lón fansoun mi fich. Iteiten lesossor i a föngüniei o suuki selingei pwe üpwe tongeni öüseling o weweiti letipan.
5Ewe SAMOL KOT a suuki selingei; nge ngang üsap lükümmach ngeni i, üsap pwal säp seni.
6Ngang üwa mwüüt ngeni chókewe mi awataei pwe repwe wichii söküri, üwa äsepa sapei ngeni chókewe mi urusi ölüsei; ngang üsap aopaló wón mesei seni chókana mi turunufaseei o attufaei.
7Pwokiten ewe SAMOL KOT a älisiei, iei minne ngang üsap itengaw. Iei minne, ngang üwa öpöchökküla wón mesei usun chök eföw föüchól pün üwa silei pwe ngang üsap itengaw.
8Ätewe mi pwärätä pwe ngang üwa pwüng, a arap ngeniei. Iö epwe uwato an kapasen otuttur usi? Ena aramas epwe feitto reei pwe aipwe nennefengen lón köpwüng. Iö ewe chón oturuei? Epwe feitto pwe aipwe nennefengen!
9Nengeni, ewe SAMOL KOT a älisiei. Iwe, iö epwe tongeni ettipisiei? Nengeni, iir meinisin repwe mesiló; ekkewe pwötur repwe eniireló usun chök och mangaku.
10Iö leiimi a nuokkusiti ewe SAMOL o älleasochisi mwelien nöün we chón angang? Iö mi fätäl lón rochopwaak o esap küna och saram, epwe chök anómwu an apilükülük wón iten ewe SAMOL o lüküetä wón an we Kot.
11Öüpwe äfälli kemi, ämi meinisin mi öküüw och ekkei o awora fänitemi tööl mi ngetenget. Öüpwe feilló o fätäl lón saramen ämi we ekkei me saramen ämi kewe tööl öüwa keniir. Iei meet öüpwe angei seni lón peii: Öüpwe kóónoló lón riäfföü mi lapalaap.
Ewe SAMOL a echipa Zion
51“Öüpwe öüseling ngeniei ämi chón tapweri pwüng o kütta ewe SAMOL: Öüpwe nennengeni Abraham ämi we leewo, i ewe achaw ämi öüwa fal seni me ewe pwangen ttu faaw ia ämi öüwa falafal me ie;
2öüpwe nennengeni Abraham ämi we leewo, öüpwe pwal nennengeni Sarah, ewe mi nöüni kemiitiw. Lupwen ngang üwa kööri Abraham, i a emön chök wón an, iwe ngang üwa efeiöchü i o föri pwe i epwe chómmóngoló.
3Ewe SAMOL epwe fókkun echipa Zion o epwe tongei än Zion kewe leeni meinisin mi taaló. Epwe föri pwe ekkewe fönüpöön repwe wewe ngeni Eden, ewe tännipi än ewe SAMOL. Pwapwa me mwänek repwe fis lón, epwe pwal wor kilisou me möngüüngün kööl.
4Öüpwe öüseling ngeniei, ämi neii aramas; öüpwe öüseling ngeniei ämi chón mwüüi: Ew öllük epwe toowu seniei; äi pwüng epwe wiliti ew saram ngeni chón ekkewe mwüü.
5Äi pwüng epwe mwittir waroto, äi alen küna ngasaló a chök arap ngeni an epwe war, iwe peii epwe awarato pwüng ngeni chón ekkewe mwüü. Ekkewe fönüwen leemataw repwe ösüküsüküei o witiwit lón ar apilükülük pwe peii epwe älisiir.
6Öüpwe sächchetä mesemi ngeni läng, öüpwe pwal nennengeni fönüfan; ekkewe läng repwe móróló usun chök ötüötün ekkei, fönüfan epwe kamwaló usun chök echö üüf, nge ekkewe aramasen wón repwe mäló usun chök lóóng. Nge äi angangen amanawa aramas epwe nónnóm tori feilfeilló chök, äi pwüng esap fókkun mwüchchüló.
7Öüpwe rongorong ngeniei, ämi mi silei meet mi pwüng, ämi ekkewe aramas mi ömwöchü äi öllük lón lelukemi: Öüsap nuokkusiti än aramas eitengawa kemi, öüsap pwal rüükö ren ar lalechchou ngeni kemi.
8Pün repwe usun chök echö üüf ekkana pwötur ra eni; repwe pwal usun chök echö mangaku mi för seni ünen siip ekkana muun ra eni. Nge äi pwüng epwe nónnóm tori feilfeilló chök, pwal äi angangen amanawa aramas epwe tori ekkewe pilóón aramas meinisin.”
9Kopwe pwäätä, kopwe pwäätä, en pöün ewe SAMOL, kopwe öüföüfa ngenuk óm pöchökkül! Kopwe pwäätä o älisi keem usun chök minne ka föri lón ekkewe fansoun ra ló, usun chök minne ka föri lón ekkewe kinikinin fansoun lóóm. Ifa usun, sap en ewe ka pökükkisietiw Rahab, sap en ewe ka posuuw o ekinasa ewe drakon?
10Ifa usun, esap pwal en ewe ka appwasätä ewe mataw, kólikin lón ewe mataw mi alóllóól, en ewe ka föri efóch aal epin ewe mataw, pwe noum kewe aramas en ka angaseer repwe tongeni pwereló lón?
11Iei minne, chókewe en ewe SAMOL ka püngütiw penmanawer repwe liwinsäfäl. Iir repwe tolong lón Zion fän ar köölün pwapwa; pwapwa ese mwüch epwe fis pwe mwärämwär wón mökürer. Repwe uroló ren pwapwa me mwänek, nge lólilen me letipeta repwe süüló seniir.
12“Ngang, fókkun ngang ewe mi echipók. Iwe, pwata ka nuokkusiti aramas, iir chök upwun wón aramas mi tongeni fätäl ngeni ar repwe mäló, usun chök fetil,
13pwe en ka möllükaló ewe SAMOL, ewe Chón Föruk mi emeresaló ekkewe läng o föri lóngólóngun fönüfan, pwe en ka chök nóm lón óm nuokkus iteiten rän pwokiten än ewe chón eriäfföük soong, i ewe mi chök pöchööwüló wón an ekiekin epwe efeiengawók? Pün ifa än ewe chón eriäfföuk soong?
14Mwittir chök ekkewe chón föötek mi chechcheech ren ar nuokkus repwe ngasaló; resap mäló lón ar kewe leenien föötek mi nóm fän pwül, resap pwal osupwangen eneer mwöngö.
15Pün ngang ewe SAMOL óm Kot, ewe mi küpetäätä ewe mataw pwe nóónón kewe ra üngüüng, itei ewe SAMOL mi Unusen Manaman.
16Ngang üwa atolonga lón awom äi kewe kapas pwe kopwe apasa o pwölükoló fän nürün peii pwe üpwe tümwünuk. Ngang ewe mi anówu läng lón leenian, pwal ngang ewe mi föri ekkewe lóngólóngun fönüfan. Iwe, pwal ngang ewe mi apasa ngeni chón Zion, ‘Ämi neii aramas.’ ”
Ewe kapen än Kot lingeringer
17Kopwe pwäätä, kopwe pwäätä! Kopwe üütä en Jerusalem, en ewe mi wün seni än ewe SAMOL kapen soong mi nóm lepöün, en ewe mi apööló nöönön ewe kap tori sooson epin, iei ewe kap a föri pwe aramas repwe taroporop.
18A wor chómmóng nöün Jerusalem aramas, nge esap wor emön a emmweni me leiin nöün kewe mwän meinisin i a nöüniiretiw; esap pwal wor emön a kömwöch pöün me leiin nöün kewe mwän meinisin i a fóleniiretä.
19Ekkeei ruu feiengaw ra feittiw wóóm, nge iö a tongeni echipók? Fönüwom a taaló o pöönüló, noum kewe aramas ra riäfföü ren lengita me maun, nge iö a nómwetiw pwe epwe tongeek?
20Nöüm kewe mwän ra apwangapwang; ra turuló wón pwül o kóón lón lepwokuukun iteiten ekkewe aal, usun emön chia mi ttup lón ew cheew. Iir ra uroló ren än ewe SAMOL soong, ren än Kot öpwüng.
21Iei minne, kopwe rongorong ei kapas, en ewe emön mi riäfföü, ka sakaweló nge sap ren wain.
22Iei meet óm we SAMOL KOT, óm we Kot me Chón peni nöün aramas a apasa: “Nengeni, ngang üwa angeawu seni lón pöum ewe kap mi föri pwe kopwe taroporop; kosap chüen wünsäfäl seni ewe kap, ewe kapen äi soong.
23Nge ngang üpwe isenalong ewe kap lepöün chókana mi eriäfföwuk, iir ekkewe mi apasa ngenuk, ‘Kopwe chappetiw pün äm aipwe fätäl wóm.’ Iwe, en ka föri pwe sökürum epwe wewe ngeni ewe pwül, epwe wewe ngeni efóch aal pwe repwe fätäl wón.”
52Kopwe pwäätä, kopwe pwäätä, Zion, kopwe öüföüfa ngenuk óm pöchökkül! Kopwe üföüfolong üfom mi ling, en Jerusalem, ewe telinimw mi pin. Pün chókewe resap sirkomsais me limengaw resap chüen töösäfälilong lóóm.
2Kopwe üütä o wichiki senuk ewe pwül mworomwor; kopwe üütä o móótiw wón óm we leenien móótun king, en Jerusalem. Kopwe epichukeló seni ekkewe sein mi nóm wón üwom, en föpwülün Zion, en emön chón ooló iei.
3Pün iei meet ewe SAMOL a apasa: “Lupwen ngang üwa amöömökemiiló pwe öüpwe ooló, nge üsap angei och mooni, iwe, iei ngang üpwe angasakemi nge üsap püngütiw och mooni.”
4Pün iei meet ewe SAMOL KOT a apasa:
“Akkomwan, neii kewe aramas ra feittiw Egypt pwe repwe nóm ikenan o ra wiliti amanaw; arapoto chök, ekkewe chón Assyria ra eriäfföür. 5Iwe nengeni, meet a fis iei?” ewe SAMOL a osomänetiw.
“Pün ew mwüü a uwealó neii kewe aramas nge resap püngütiw och liiwin, iwe chókana mi nemeniir ra chök turunufaser, nge ra chök nemeniir o turunufaser,” ewe SAMOL a osomänetiw.
“Iteiten rän ra chök turunufasei itei. 6Iei minne, ngang üpwe pwääri itei ngeni neii kewe aramas pwe iir repwe silei usun manamanen itei. Mwirin, lón ena fansoun iir repwe silei pwe ngang ewe mi apasa me mwan pwe epwe fis ei. Ewer, ngang.”
7A ifa me lingeöchchün pachapachen ätewe mi feitto wón ekkewe chuuk pwe epwe uweato ewe poraus mi allim, ewe mi arongafeili porausen kinamwe, ewe mi uweato kapasen esilesil fäniten mettóch mi mwirinnö, ewe mi arongafeili ewe alen küna manaw, ewe mi apasa ngeni Zion, “Òm we Kot a nemenem!”
8Kopwe öüseling! Noum kewe chón mas ra leüommóngetä fän mwelier; iir ra chufengen le mweireiren pwapwa. Pün ra küna ren pwisin meser pwe ewe SAMOL a eliwinsäfälieto nöün kewe aramas ngeni Zion.
9Öüpwe leüommóng le kökköölün pwapwa fengen, ämi ekkewe leeni mi taaló me lón Jerusalem, pün ewe SAMOL a echipa nöün kewe aramas, i a angasa Jerusalem.
10Ewe SAMOL a pwääraló pöün mi pin me fän mesen chón ekkewe mwüü meinisin, nge aramasen leesópwun fönüfan meinisin repwe küna usun än ach we Kot a amanawa nöün kewe aramas.
11Öüpwe toowu, öüpwe toowu, öüpwe feilló seni lón Babylon. Öüsap attapa och mettóch mi limengaw! Öüpwe toowu seni Babylon pwe öüpwe limöch, ämi ekkewe mi mwäreei ekkewe pisekin lón imwen ewe SAMOL.
12Nge öüsap toowu fän atapwanapwan, öüsap pwal sü; pün ewe SAMOL epwe akkomw mwemi, ewe Koten Israel epwe kuukumwirito mwirimi o tümwünü kemi.
Riäfföün me Lingen ewe Chón Angang
13Ewe SAMOL a apasa, “Nengeni, neii we chón angang epwe miriit lón meet i epwe wiisen föri; i epwe siikitä o tekiatä o epwe fókkun iteföüló.
14Usun chök än chómmóng aramas ra weitfengeniir lupwen ra küna i, pün wón mesan a fókkun ter esap chüen wewe ngeni wón mesen emön aramas, lapalapen inisin a lapalapangaw esap chüen usun lapalapen inisin emön aramas,
15iwe, ina usun chómmóng chón ekkewe mwüün fönüfan repwe weitfengeniir ren, nge ekkewe king repwe pineeló aweer pwokitan. Pün repwe küna meet emön esap mwo esile ngeniir me mwan, repwe pwal weweiti meet resap mwo rongorong me mwan.”
53 Iö a wesewesen lükü ewe poraus sia rongorong? Iö ewe SAMOL a pwääri ngeni manamanen pöün?
2Ewe chón angang a mämmääritä me fän mesen ewe SAMOL usun chök efóch irä mi pwüküfö, usun chök efóch irä a pwük seni efóch waran mi nóm lón pwül mi pwasapwas. Esap wor lapalapöchchün ika lingeöchchün. Iwe, lupwen sia küna i, esap wor meseöchchün pwe sipwe tongeni efich i.
3I a küna turunufas me kopwut meren aramas, i emön mwän mi letipeta a sip lón riäfföü. Sia öküllü sökürüch ngeni o äsepä mesach seni lupwen a pwereló. I a unusen itengaw, nge kich sisap äfälli.
4Enlet, a uweei ach samwaw o mwärei ach cheuch, nge kich sia ekieki pwe an kana osukosuk ikkana köpwüngün meren Kot fäniten pwisin an tipis.
5Nge i a kinas pwokiten ach pwuupwungaw, a taatakis pwokiten ach föfföringaw; liwinin ach tipis a nónnóm wón pwe kich sipwe küna kinamwe, nge ren an kinas kana a móóló ach samwaw.
6Kich meinisin sia mwälechfeil usun chök ekkana siip. Emön me emön leiich sia kul ngeni en me pwisin alan, nge ewe SAMOL a anómwu wón ach kewe pwuupwungaw meinisin.
7I a küna riäfföü me weires, nge i a chök mósónósón, esap suuki awan; i a wewe ngeni emön liälifföön siip aramas ra emmwenaló pwe epwe ninniiló, i a pwal wewe ngeni emön siip a fanafanaló me fän mesen chókewe mi fichii ünan, iei usun, i esap suuki awan.
8Mwirin ar aressini o öpwüngü i, ra etekinaló i fän pöchökkül pwe epwe mäló, nge iö me leiin pilóón kewe a ekieki usun pwe i a mäló fäniten ar tipis, pwe i a tolong lón riäfföün ar köpwüng?
9Iwe ra peiaseni i ren chón föfföringaw, i a peiaseni peiasen emön chón pisekisek lupwen a mäló, inamwo are i esap föri och föfförün mwäneson, esap pwal toowu och kapasen otupwutup seni lón awan.
10Nge iei letipen ewe SAMOL pwe epwe ataatakisi nöün we chón angang o föri pwe i epwe riäfföü, iwe inamwo are ewe SAMOL a föri pwe manawan epwe ew asór fäniten tipis, i epwe küna mwirimwirin kana o epwe alangattamaló ränin manawan, iwe letipen ewe SAMOL epwe feffeitä me lón pöün.
11Mwirin an a küna riäfföü, i epwe küna ewe saramen manaw o i epwe menemenöch; ren än neii we chón angang mi pwüng silelapei Kot, i epwe föri pwe chómmóng aramas repwe küna pwüng, o i epwe mwärelong fän ar kana tipis.
12Iei minne, ngang üpwe ngeni i ew inetin me leiin ekkewe mi chómmóng, nge i epwe inetii choon wókun ngeni chómmóng aramas ese lea, pwokiten i a fangaló pwisin manawan pwe epwe mäló, o a ällealong leiin ekkewe chón pwuupwungaw. Pün i a uweei tipisin chómmóng aramas o a iótek fäniten ekkewe chón pwuupwungaw.
Ewe lingen Zion lón fansoun epwe feitto
54 “Kopwe kööl en ewe fefin mi riit, en ewe kosapw nöüni mwo emön semiriit; kopwe chietä echö kööl o mweireiren pwapwa, en ewe sap mwo fän ew óm kopwe cheuchen faamw; pwokiten epwe le wor chómmóng nöüm lap seni emön fefin mi wor pwülüwan,” ewe SAMOL a apasa.
2“Kopwe äwätteló leenien imwom imw mangaku, kopwe alapaló imwom imw mangaku pwe epwe chömmóngeló. Iwe, kopwe alangattama óm kewe sääl o önüküchchara óm kewe chüüföl.
3Pün en kopwe meresiwu ngeni peliifich pwal ngeni peliimöng. Mwirimwirum kana repwe fönüweni seni chón ekkewe mwüü fönüweer o asóói ar kewe telinimw mi pöön.
4Kosap nuokkus, pün en kosap lichippüng. Kosap pwal nuokkusiti óm kopwe küna itengaw, pün en kosap tekisónetiw. Iwe, en kopwe möllükaló ässääwin leföpwülum, kosap pwal chüen chechchemeni itengawen óm lipichsäfäl.
5Pün ewe Chón Föruk epwe usun chök nge pwülüwom, itan ewe SAMOL mi Unusen Manaman, ewe Emön mi Pin lón Israel i óm Chón Amanaw; i ewe Kot mi nemeni unusen fönüfan.
6Ewe SAMOL epwe köörisäfäliketo usun chök nge en emön fefin pwülüwan a likitaló o ka lólilen lón lelukom. En ka usun chök emön fefin mi pwüpwülü leföpwülün, nge mwirin, pwülüwan a likitaló,” óm we Kot a apasa.
7“Pün ngang üwa likitukeló lón ekis chök fansoun mi mwochomwooch, nge lón alóllólun äi tong, ngang üpwe eliwinisäfäliketo reei.
8Lón wätten äi soong, ngang üwa aopa wón mesei senuk lón ekis chök fansoun, nge ngang üpwe tongeäsinuk ren ümöümöch ese mwüch,” ewe SAMOL óm Chón Amanaw a apasa.
9“Mereei, ei fansoun a usun chök ewe fansoun Noah, lupwen ngang üwa pwon fän ökköpöl pwe nóóter esap chüen pwölüweló fönüfan. Ina minne, iei ngang üwa pwon fän ökköpöl pwe üsap chüen soong ngenuk, üsap pwal chüen öpwüngüsäfälik.
10Are mwo ekkewe chukutekia repwe mwökütüló o ekkewe chukutekisón repwe söönüló, nge äi tong ese mwüch fänitom esap mwökütüküt, pwal äi pwonen kinamwe esap mwüchchüló,” ewe SAMOL mi tongeek a apasa.
11“En ewe telinimw mi riäfföü, äsäpwääl mi wätte a mölümölituk, nge esap wor emön a echipók, ngang üpwe senuketä ren faaw mi mölupolup, üpwe pwal föri lóngólóngum ren ewe faaw öüchche itan sapfaer.
12Ngang üpwe föri ungen tittum we seni ewe faaw öüchche itan rubi, üpwe pwal föri asamalapom kewe seni faaw mi meriweriw, nge tittum kewe meinisin repwe för seni faaw mi öüchche.
13Iwe, noum kewe mwän meinisin repwe käeö seniei ngang ewe SAMOL, iwe, ar kinamwe epwe fókkun lapalaap.
14En kopwe nüküchchar lón pwüng. Ekkana chón nemenem pöchökkül mi eriäfföü repwe toowaw senuk; iwe, esap wor och mettóch kopwe nuokkusiti. Nuokkusun feiengaw esap chüen arap ngenuk.
15Are emön epwe fiu ngenuk, kopwe silei pwe ei esap pop seniei; nge iö a fiu ngenuk, epwe fangatä reemw.
16Nengeni, ngang üwa föri ewe chón föri pisek seni mächä mi säipööni ekkewe mwoli mi kü pwe repwe nget. Mwirin, i a angei ewe mächä mi saraara o föri och sókkun pisekin angang i a mochen föri. Pwal lón ei chök lapalap, ngang üwa föri ewe chón kata pwe epwe ataeló mettóch;
17nge esap wor och pisekin maun aramas repwe föri pwe repwe maun ngenuk epwe okkufuk, iwe en kopwe älletätä pwe mi mwääl iteiten chönnaw mi ettipisuk. Iei ewe kiis neii kewe chón angang ra angei meren ewe SAMOL, pwal iei älelleten ar pwüng mereei,” ewe SAMOL a osomänetiw.
Ew akökkö ngeni chón kaaka
55“Öüpwe feitto, ämi aramas meinisin mi kaaka, öüpwe feitto ikeei ren ewe kólik o wün seni. Ämi ekkewe esap wor nöümi mooni, öüpwe feitto kamo o mwöngö. Öüpwe feitto kamö wain me milik, nge sap ren mooni pün rese kamo.
2Pwata öüpwe olussaló nöümi mooni wón meet sap mwöngö? Pwata öüpwe angang weires fäniten och mettóch öüsap menemenöch ren? Öüpwe öüseling, öüpwe öüseling ngeniei o mwöngö meet mi mwirinnö. Iwe, öüpwe pwapwaiti ewe mwöngö letipemi a menemenöch ren.
3Öüpwe öüüw selingemi o feitto reei; öüpwe öüseling ngeniei pwe ngünümi epwe manaw. Ngang üpwe ääni ngeni kemi ew pwon esap mwüch, äi we tong mi ölükülük ngang üwa fen pwon ngeni David.
4Nengeni, ngang üwa ewiisa i pwe i epwe emön chón pwärätä fäniten äi manaman ngeni chón ekkewe mwüü. Ngang üwa pwon ngeni pwe i epwe souemmwen me samolun chómmóng mwüü.
5Enlet en kopwe kööri chón ekkewe mwüü en kosap sissiler me mwan, nge chón ekkewe mwüü resap sissileek repwe mwittir le feitto reemw, pwokiten ewe SAMOL óm we Kot, ewe Emön mi Pin lón Israel, pün i a fang ngenuk óm ling.”
6Öüpwe kütta ewe SAMOL lupwen fansoun öüwa tongeni küna i; öüpwe kööri i, lupwen i a arap.
7Ewe chón föfföringaw epwe likitaló ar föfför, pwal ewe aramas mi ingaw epwe likitaló an kana ekiek. Epwe kul ngeni ewe SAMOL, nge i epwe tongeäsini, epwe kuliti ach we Kot pün i a omwusaló tipis nge esap wor liwinin.
8“Pün äi ekiek kana resap wewe ngeni ämi ekiek kana, nge ämi aal kana resap pwal wewe ngeni äi aal kana,” ewe SAMOL a osomänetiw.
9“Usun läng a tekia seni fönüfan, iei usun äi aal kana ra tekia seni ämi aal kana, pwal äi ekiek seni ämi ekiek kana.
10Usun üüt me snow ra püngütiw seni läng, nge resap liwinisäfälitä ngeni läng, pwe repwe mwo achöchchönü pwül o föri pwe ekkewe irä repwe pwükütä o määritä, pwe repwe awora föün irä fäniten ekkewe chón tännipi me mwöngö fäniten aramas pwe repwe mwöngö,
11iei usun äi kapas a toowu seni awei: Epwe liwinsäfälito reei nge esap pöön, pün epwe öpwönüwetä meet ngang üwa tipeni o atawei ewe popun minne ngang üwa ökkünöü ngeni.
12Iwe, öüpwe toowu seni ikenan fän pwapwa, o repwe emmwenikemiiwu fän kinamwe; lupwen öüpwe tori ekkewe chukutekia me ekkewe chukutekisón, iir repwe chietä le kööl me mwemi, pwal ekkewe irän lemäl meinisin repwe alopwolop.
13Ekkewe irä saipres mi wätte repwe määr ia a piin wor ie ekkewe iräfölüföl. Ekkewe irä iter mörtöl repwe määr ia a piin wor ie ekkewe fetilingaw. Ei meinisin epwe fis pwe epwe awarato iteföüló mi wätte ngeni iten ewe SAMOL fäniten an epwe ew esissil esap taaló tori feilfeilló chök.”
Alen küna ngasaló fäniten chón ekkewe mwüü
56 Iei meet ewe SAMOL a apasa: “Öüpwe ääni wenechchar o föri meet mi pwüng pün äi angangen küna manaw a arap, pwal äi pwüng epwe le pwääló.
2A feiöch emön aramas mi föri ei pwal ewe nöün aramas mi kömwöchünnük wón ei. A feiöch emön aramas mi älleasochisi öllükün ewe ränin Sabbat pwe esap atai pinin, a pwal feiöch emön aramas a tümwünü seni pöün an esap föri och mi ngaw.”
3Emön chón ekis mi chiechi ngeni ewe SAMOL esap apasa, “Ewe SAMOL a fókkun äimwüeiló pwe üsap chiechi ngeni nöün kewe aramas.” Pwal emön ätelipich esap tongeni nöünöü esap apasa, “Ngang üwa chök wewe ngeni efóch irä mi pwas.”
4Resap apasa ei sókkun kapas pün iei meet ewe SAMOL a apasa:
“Ngeni ekkewe mwän resap tongeni nöünöü mi älleasochisi ewe öllük fäniten äi kewe ränin Sabbat o filätä pwe repwe föri meet ngang üwa mochen o kömwöchünnük wón äi we pwon,
5ngang üpwe ngeniir me lón imwei we pwal me lón tittin kewe, och pisekin ächchem me ew iit mi mwirinnö lap seni an epwe wor nöüür mwän me fefin. Ngang üpwe ngeniir ew iit tori feilfeilló chök, epwe nónnóm tori feilfeilló chök.
6Iwe, ekkewe chón ekis mi filätä pwe repwe fööfö fengen me ewe SAMOL, pwe repwe angang ngeni i, pwe repwe echeni iten ewe SAMOL, pwe repwe wiliti nöün chón angang, iir meinisin mi öpwönüwetä ewe ränin Sabbat ar resap atai pinin o kömwöchünnük wón äi we pwon,
7ngang üpwe emmweniireto ngeni chuki we mi pi o föri pwe repwe pwapwa me lón imwei imwen iótek. Ar kewe asóren keek me ekkewe ekkóch sókkun asór repwe tiw me wón äi we róngen asór, pün imwei we epwe iteni ew imwen iótek fäniten chón ekkewe mwüü meinisin.”
8Iwe, ewe SAMOL KOT, i ewe mi ionifengeni ekkewe aramasen Israel mi ooló a apasa, “Ngang üpwe emmwenato ekkewe pwal ekkóch me lükün neii kewe aramasen Israel ra fen chufengen.”
Än Kot kapasen ettipisi ekkewe aramasingaw
9Ämi maanmwachon lemäl meinisin öüpwe feitto, ämi maanmwachon leiin wöllap meinisin öüpwe feitto o kasom!
10Nöün Israel kewe chón mas ra chuun, iir meinisin esap wor ar silelap, iir meinisin ra usun chök ekkana kolaak resap tongeni wörüwör; iir ra chök kóón o tan, iir ra efich annut.
11Ra usun chök ekkana kolaak mi mochen mwöngömmóng, nge resap sile ar repwe möt. Iir ekkewe chón fóól resap weweiti meet ra föri; iir meinisin ra kul ngeni en me pwisin an kewe föfför, ra mocheniä, emön me emön a kütta en me pwisin an wiil.
12Emön me emön leiir a kökkö o apasa, “Öü feitto, öüsipwe angang ünümach wain! Öüsipwe ömötükich ren ünümach piö! Lesor sipwe pwal föri usun chök minne sia föri ikenäi, ika sipwe fen alapaló ünümach.”
57 Emön chón pwüng a sópwóló, nge esap wor emön a äfälli usun lón letipan; ekkewe aramas mi ölükülük ra mäló, nge esap wor emön a ekieki ika pwata. Esap wor emön a weweiti pwe Kot a föri ei pwe epwe angealó ewe aramas mi pwüng me mwen ewe ränin feiengaw epwe war.
2Chókana mi fätäl fän wenechchar repwe tolong lón kinamwe; repwe asöösö lón peias lupwen ra kóón lón mäló.
3Nge ämi, öüpwe feitto ikeei, ämi nöün emön fefin sourong, sememi ekkewe mwän mi lisowu, nge inemi ekkewe fefin mi ääni amöömö inisiir fäniten angangen lisowu.
4Iö öüwa takirin turunufasei? Iö öüwa ämängawa o achönnaaw ngeni? Ifa usun, sap ämi nöün chón üleförea, pwal mwirimwirin chón chofona?
5Ämi öüwa mocheisow fengen lefiilemi, lupwen öüwa fel ngeni ekkewe uluulun önümwäl fän ekkewe irä ook, pwal fän ekkana sókkun irä mi mwuresires. Öüwa pwal ääni asór nöümi kewe semiriit lón ekkewe pwokur lefiilen ekkewe chuuk pwal fän säpereperen ekkewe achaw.
6Öüwa efich ämi öüpwe fel ngeni ekkewe faaw mi motowutow öüwa angei seni lón ekkewe chaanpwuupwu. Öüwa fel ngeniir o niinätiw wain wór pwe ämi asóren wün. Öüwa pwal uweato wóór ämi asóren mwöngö. Ifa usun, öüwa ekieki pwe ngang üpwe pwapwa ren ei sókkun föfför?
7Öüwa föri kiemi wón iteiten ekkewe chuuk mi tekisón me chuuk mi tekia. Iwe, öüwa feittä ngeni ekkana leeni pwe öüpwe lisowu o föri ämi kewe asór.
8Iwe, öüwa aopalong ämi kewe uluulun önümwäl aroppen ekkewe asamalap me ekkewe penkasam. Pwokiten ämi öüwa likitieiló, iei minne öüwa seleeló o öüwa emeresaló kiemi o kóón wón; öüwa tipeew fengen me chókewe öüwa sani ämi öüpwe kóón fengen lón kieer; iwe, öüwa mocheniäiti ämi öüpwe nennengeni inisiir mi seleeló.
9Ämi öüwa feilló ren ewe king o ngeni i lömmis mi för seni föün olif me lö mi pwokkus pwe ämi liffang ngeni. Öüwa pwal tiinaló nöümi kewe chón künö ngeni leeni mi toowaw; öüwa mwo nge feilló ngeni ewe leenien sootup pwe iir repwe kütta kot mi fö pwe ämi öüpwe fel ngeniir.
10Öüwa pekkus le küüt, nge öüsap mochen fangatä o apasa, “Esap wor lamwotan.” Öüwa öpöchökküla säfäli kemi, nge öüsap chipwang, pün öüwa pwapwaitiir.
11“Öüsap chechchemeniei, öüsap pwal ekieki usi. Iwe, iö öüwa öüreki usun? Iö öüwa nuokkusiti? Pwata öüwa kapas chofona ngeniei? Nengeni, ngang üwa fanafanaló ngeni kemi lón fansoun langattam. Ifa usun, iei popun pwe ämi öüsap asamoluei?
12Ngang üpwe pwääraló ämi föfför öüwa eita ngeniir pwe föfför mi mwirinnö, ämi öüwa ekieki pwe ra fókkun pwüng, nge esap wor ew me leiir epwe ngeni kemi och feiöch ika amanawa kemi.
13Lupwen öüwa siöön älillis, öüwa siö ngeni ekkewe kot ämi öüwa ioniireto ünükkümi pwe iir repwe älisi kemi! Nge ngang üpwe üreni kemi pwe äsäpwääl epwe ässiireló meinisin. Och chök enienin äsäpwääl epwe pööniireló. Nge ewe emön mi anómwu an apilükülük wóói, epwe fönüweni ewe fönü ngang üwa pwon, epwe pwal pwapwa le chukuni chuki we mi pin.”
Chip fäniten chón tur letipeer
14Iwe, emön epwe apasa:
“Öüpwe förätä, öüpwe förätä, öüpwe amollätä efóch aal! Öüpwe ösüüweló ekkewe mettóch mi eppeti alen neii kewe aramas.”
15Pün iei meet ewe Emön mi Tekia o Kükkütä, i ewe mi manaw tori feilfeilló chök, itan ewe mi Pin a apasa: “Ngang üwa imweimw lón ew leeni mi pin o tekia, nge ngang üwa pwal imweimw ren emön mi luuktaatakis o tipetekisón, pwe üpwe amanawa ngünün chón tipetekisón o öpöchökkülätä leluken chón liamam.
16Ngang üsap pölüweniir feilfeilló chök, üsap pwal soong ngeniir iteiten fansoun meinisin. Pün are üpwe föri iei usun, ewe ngüün üwa föri epwe mäló, pwal ewe ngasangasen manaw ngang üwa awora epwe mwüchchüló.
17Ngang üwa soong ngeni neii kewe aramas pwokiten ar tipisin mocheniä. Lón äi soong, üwa öpwüngüür o amwóna wón mesei seniir. Nge iir ra chök sópweló le tursäfäl lón mochenin letipeer.
18Ngang üwa fen küna ar kana föfför, nge ngang üpwe chök echikara manawer. Ngang üpwe pwal emmweniir o aworasäfäli chip ngeni ekkana chón letipeta me lón Israel,
19ngang üpwe föri pwe epwe wor kapasen mwaar wón tinnaweer. “Kinamwe, kinamwe ngeni chókana mi toowaw, pwal ngeni chókana mi arap. Ngang üpwe echikara manawer,” ewe SAMOL a apasa.
20Nge ekkewe chón föfföringaw ra usun chök ewe mataw mi nóónó, esap tongeni ppós, ewe säät a küpetätä kuar me pwakak.
21“Esap wor kinamwe fäniten ekkewe chón föfföringaw,” äi Kot a apasa.
Ewe sókkun öchüün mi apwapwai Kot
58 “Kopwe leüommóng le kökkö, nge kosap ätittinuk. Kopwe alapätä mweliom usun chök tikin ew rappwa o pwärätä ngeni neii kewe aramas ar üleförea; ngeni ekkewe mwirimwirin Jakob ar tipis.
2Pün ra fööraló pwe iir ra tupwöl; iir ra feitto lón ewe imwenfel iteiten rän pwe repwe fel ngeniei o föri lapalapan pwe ra pwapwaiti ar repwe rongorong ngeni äi kewe öllük. Ra tipin pwomweni pwe iir ew mwüü mi manaweni manawen pwüng o resap likitaló ekkewe öllük än ar we Kot. Ra tungór ngeniei pwe üpwe ääni köpwüng ngeniir lón pwüng. Ra pwal mochen pwe ngang ar we Kot üpwe arap ngeniir.”
3Ekkewe aramas ra apasa, “Pwata äm aia öchüün pwe aipwe pwärätä äm asamoluk, nge en kosap nengeni keem? Pwata äm aia pwisin etekisóna keem, nge en kosap küna keem?” Nge ewe SAMOL a pölüweni o apasa, “Lón ränin ämi öchüün, ämi öüwa chök föri usun minne öüwa mochen, nge ämi öüwa turunufas le nöünöüngawei nöümi kewe chón angang.
4Enletin, ämi kewe ränin öchüün ra sópwóló lón äniini me fitikooko me kawet fengen lefiilemi ren pöümi mi föfföringaw. Öüsap tongeni ekieki pwe ei sókkun öchüün ämi öüwa ääni lón ei fansoun epwe älisi äi üpwe pölüweni ämi iótek.
5Ifa usun, öüwa ekieki pwe iei ewe sókkun öchüün ngang üwa tipeni, pwe aramas repwe chök etekisóner lón ew rän? Ifa usun, öüwa ekieki pwe ina meet ngang üwa mochen pwe aramas repwe wóówón lólilen o arootiwa mökürer usun efóch woowo mi päiló ren äsäpwääl? Ifa usun, öüwa ekieki pwe ina meet ngang üwa mochen pwe aramas repwe üföüf üföüfen letipeta o móót lón falangen ekkei pwe repwe pwärätä ar lólilen? Iei meet ämi öüwa föri lón ämi kewe ränin öchüün. Ifa usun, öüwa fókkun ekieki pwe iei meet ngang ewe SAMOL üwa pwapwa ren?
6Iei ewe sókkun ränin öchüün ngang üwa tipeni: Epwe ew ränin óm kopwe angasaló chókana esap pwüng ngeni pwe repwe nóm lón föötek me óm kopwe epichaló fööfön ewe öüwafar en ka anómwu chókana mi angang ngenuk, kopwe angasaló ekkana mi riäfföü o kupii iteiten öüwafar.
7Ngang üwa mochen pwe kopwe inetii onom mwöngö ngeni ekkewe chón echik o etiwa ekkewe mi mweleele esap wor imweer o atolongeer lón pwisin imwom. Lupwen ka küna emön mi seleeló, kopwe öüföüfa, nge kosap op seni pwükütään aramasom iir fitukom me chaóm mi osun óm älillis.
8Mwirin, óm saram epwe tittin usun chök mallen rän, nge óm chikarsäfäl epwe mwittir pwä. Mwirin, óm pwüng epwe akkomw mwom, nge lingei ngang ewe SAMOL epwe tapweto mwirum o tümwünuk.
9Mwirin, lupwen kopwe kökkö, ngang ewe SAMOL üpwe pölüweni, nge lupwen kopwe siö ngeniei pwe üpwe älisuk, ngang üpwe apasa, ‘Ngang iei.’ Are kopwe ükütiw le eriäfföwü aramas ren óm uwätä osochchou wóór, are kopwe ükütiw le tipitipimwääl ngeniir ika ükütiw le kapas mi ngaw,
10pwal are kopwe amwöngöni ekkewe chón echik o älisi ekkewe chón riäfföü, mwirin, óm saram epwe tittin lón rochopwaak, nge óm pwiin epwe wiliti usun chök leólowas.
11Iwe, ngang ewe SAMOL üpwe emmwenuk fansoun meinisin, ngang üpwe ämenemenöchchük le fang ngenuk minne ka osupwangan me lón ewe fönü mi pwasapwas ren pwichikkaren akkar, üpwe pwal öpöchökküla chuum. Iwe, en kopwe usun chök ew tännipi mi nüküchöchchön ren kólik, kopwe pwal usun chök ew pwuachchen kólik esap tongeni mórótä.
12Iwe, noum aramas repwe öüüwsäfälietä óm kewe telinimw mi taaló melóóm lóóm o öüüwetä ekkewe lóngólóng minen lóóm. Iwe, öüpwe iteni, chón eppinasa pwangen tiit, pwal chón försäfäli ekkewe aal pwe aramas repwe imweim lón ewe fönü.
13Kopwe tümwünük pwe kosap pwuurätiw pinin ewe ränin Sabbat, kosap pwal föri minne en ka mochen lón äi we rän mi pin. Kopwe eita ngeni ewe ränin Sabbat ew ränin pwapwa o afóna pinin. Kopwe tümwünüöchchüw pwe kosap kukkulowfeil o föri pwisin óm mochen lón ei rän ika ääni kapas mi lamwotongaw. Are kopwe fööri ei,
14mwirin, en kopwe küna óm pwapwa reei, ngang ewe SAMOL. Iwe, ngang üpwe etekióketä wón ekkewe leeni mi tekia wón fönüfan o föri pwe kopwe feiöchüni feiöchün ewe fönü ngang üwa ngeni Jakob óm we leewo.” Pün awen ewe SAMOL a apasa ei.
Tipis, Pwärätä tipis me Ngasaló
59 Nengeni, pöün ewe SAMOL esap mwochomwooch pwe epwe amanawa kemi, selingan esap pineló pwe epwe tongeni rongorong ämi siö.
2Nge ämi föfföringaw a äimwükemi seni ämi we Kot, pwal ämi tipis a aopaló wón mesan seni kemi, iei popun i esap rongorong.
3Pün pöümi ra limengaw ren chcha, ächefen pöümi ra föri föfför mi ngaw. Tinnawemi ra apasatä kapas chofona, nge chönnawemi ra apasa kapas mi ngaw.
4Esap wor emön a äfälli usun an epwe wor wenechchar me öpwüngüwen lón köpwüng. Esap wor emön a äniini lón an köpwüng fän wenechchar. Iir ra chök lükülüküw kapasen äniini mi pöön me kapas chofona pwe repwe will lón köpwüng. Ra pwoopoäsini fitikooko o nöünätiw föfföringaw.
5Ra aloppa föfföringaw usun chök nge ra aloppa sokulen ekkana serepenit mi poison. Iö a ocheei sokuleer epwe mäló. Nge lupwen eföw me leiin ekkewe sokuul a mmök, emön serepenit mi poison a tööwu. Ra türüni kapas chofona usun chök ekkaan türün ninnä.
6Nge türünieer kana töör resap lamwot fäniten üüf, pün resap tongeni pwölüw ngeni inisiir meet ra föri. Ar kewe angang ra chök angangen föfföringaw. Iteiten fansoun, pöüür a chök föri föfförün mwänesol.
7Pachapacheer ra mwittir le fätäl ngeni tipis; ra chök mollotä iteiten fansoun pwe repwe össükü chaan aramas esap wor ar tipis. Ar ekiek ra chök ekieki minne mi ngaw; ekis meinisin ia ra feilló ie ra chök efisätä taatakis me feiengaw.
8Iir resap silei usun alen ar repwe nóm lón kinamwe; iir resap silei ar repwe fätäl lón alen wenechchar me pwüng. Ra föri pwe ekkewe aal mi wenechchar ra wiliti aal mi pwór; emön mi fätäl wón ekkewe aal esap sile kinamwe.
9Iei minne, öpwüngüwen a toowaw seni kich, nge pwüng esap tori kich. Sia kütta saram, nge meinisin a chök kiroch. Sia ösüküsükü saramaram, nge sia chök fätäl lón rochopwaak.
10Sia chök usun emön mi mesechuun, pün sia attapfeil wón etiip, sia chök eipweipwa ia sipwe fätäl ie usun ekkana aramas esap wor meseer. Leólowas sia chepetek, usun chök nge itä lefääf. Sia usun chök soomä leiin ekkewe mi pöchökkül.
11Kich meinisin sia wörüwör usun chök ekkewe pear; sia ngüüngü fän letipeta usun chök ekkewe mwurö. Sia kütta pwüng, nge sisap küna; sia witiwiti ach sipwe ngasaló, nge ach ngasaló a chüen toowaw seni kich.
12Pün äm pwuupwungaw ra koon chómmóng me fän mesom, pwal äm kana tipis ra pwisin oturu keem. Äm aia silei pwe äm kana pwuupwungaw ra nóm fóchófóch reem, äm aia silei pwe aia tipis:
13äm aia üüngenuk o kirikiringaw ngenuk en äm SAMOL, äm aia äsepa sökürüüm ngenuk äm we Kot, äm aia ekiekietä pwe aipwe efeiengawa pwal ekkóch aramas o üüngenuk. Äm aia pwal ekieki minne a ngaw lón lelukeem o apasatä kapas chofona.
14Äm aia oturawu pwüng seni lón imwen köpwüng, nge öpwüngüwen a chök üütäto me toowaw. Let a turuló me lón ekkewe leenien emwicheichen aramas, nge wenewen esap tongeni tolong pün esap chüen mwüümwütä me lón öllük.
15Ewer, let esap chüen nóm, nge iö mi sótuni an epwe süü seni föfför mi ngaw, a pwisin föri pwe i emön chón feiengaw meren chón föfföringaw.
Mwirin, ewe SAMOL a küna ei, iwe, i esap pwapwa ren an küna pwe esap wor föfförün pwüng.
16A küna pwe esap wor emön mi kapas fäniten ekkewe aramas mi riäfföü, i a mäirü ren an küna pwe esap wor emön a angelong pwe epwe peni chókewe mi riäfföü; iei minne pwisin pöün a öpwönüwetä ewe alen ngasaló fäniter, pwisin an pwüng a saperetä.
17I a üföüfolong pwüng pwe ina an chechchen leupw, nge an angangen amanawa aramas ina imwan akkaw wón möküran; i a üföüfolong köpwüng pwe ina üfan, a pwal pwölüw ngeni inisin tilikken pwe ina üfan sekit.
18Iwe, i epwe ngeni chón opwutan kana chappen ar föfför, alóngólóng wón meet iir ra föri. Epwe soong ngeni ekkewe chón pölüweni i; epwe öpwüngü chókewe mi nóm wón ekkewe fönüwen leemataw.
19Mwirin, ekkewe aramas seni lotow repwe nuokkusiti iten ewe SAMOL, pwal ekkewe aramas seni öötiw ia akkar a töötä me ie repwe meniniti an ling. Pün i epwe mwittir war usun chök mwittirin pwuupwun pwumóngun ew chaanpwuupwu enienin äsäpwäälin awen ewe SAMOL a pöönato.
20“Iwe, ewe Chón Amanaw epwe feitto Zion, epwe feitto ren chókewe iir mwirimwirin Jakob mi kul seni ar tipis,” ewe Samol a osomänetiw.
21Iwe, ewe SAMOL a apasa, “Nge mereei, iei ewe pwon ngang üpwe ääni ngeni ekkeei aramas. Ngüni mi nóm wóómi esap likitikemiiló, pwal äi kapas ngang üwa uwalong lón awemi esap ükütiw seni lón awemi ika seni lón awen nöümi kewe ika seni lón awen mwirimwiriir kana seni ei fansoun tori feilfeilló,” ewe SAMOL a apasa.
Lingen Zion
60 “En Zion, kopwe üütä o saramaló, pün óm saram a war, nge lingen ewe SAMOL a tineituk.
2Pün nengeni, rochopwaak epwe pwölüweló fönüfan, nge kiroch epwe tori chón ekkewe mwüü. Nge ewe SAMOL epwe tittin wóómw, pwal lingan epwe pwääló wóómw.
3Chón ekkewe mwüü repwe feitto ren saramom, nge ekkewe king repwe feitto ren saramaramom mi usun saramen mallen rän.
4Kopwe ännetäi mesom o nennefeil ünükkum: Kopwe küna ekkewe aramas ra chufengen ünükkum; ikkanaiir noum kewe mwän mi feitto seni fönü toowaw, pwal noum kewe fefin ikkanaiir ra nóm ünükküür.
5Lón ena fansoun lupwen kopwe küna noum kewe aramas, wón mesom epwe wósaramaram, lelukom epwe pwapwa o mwänek, pün aramas repwe uweato wón ekkewe mataw wöw meinisin o repwe uweireto reemw, wöwün ekkewe mwüü repwe feitto reemw.
6Chómmóng pwiin kamel repwe pwölüweló fönüwom, appanen kamel seni Midian me Efah. Langattamen telin kamel repwe feitto seni Sheba; repwe uweato kolt me appach mi pwokkus. Ekkewe aramas repwe arongafeili iteüöchchün ewe SAMOL.
7Aramas repwe emwiichafengeni ekkewe siip meinisin seni Kedar o äänir liffang ngenuk. Repwe pwal uweato reemw ekkewe ätemwänin siip seni Nebaioth. Iwe, en kopwe ääni asór ekkana maan wón än ewe SAMOL we róngen asór, nge i epwe etiweer. I epwe föri pwe an we imwenfel mi amwaraar epwe fen lapaló lingöchchün.
8Iö keei ngang üwa küneer pwe ra ässito usun kuchu, usun mwurö ra ässito ngeni faser?
9Enlet, ekkewe fönüwen leemataw ra chök witiwitiei; ekkewe siip mi wätte sein uwoow pisek ra mollotä pwe repwe sääi. Ra mollotä pwe repwe uweato noum kewe seni ekkewe fönü mi toowaw fän nöüür silifer me kolt fäniten ar repwe asamolu ewe SAMOL óm we Kot, ewe Emön mi Pin lón Israel, pün i a awora ngenuk óm ling.
10Chón ekis repwe öüüwsäfälietä tittin óm we telinimw, nge ar kewe king repwe angang ngenuk. Pün ika mwo ngang üwa wichiik lón äi soong, nge lón äi ümöümöch, ngang üpwe tongek.
11Iwe, asamalapom kewe repwe suuk fóchófóch, resap fókkun kesipeló lerän me lepwin, pwe aramas repwe uweato reemw wöwün ekkewe mwüü, nge ar kewe king repwe akkomw mweer.
12Pün chón ew mwüü ika fönü resap mochen angang ngenuk repwe mäfeiengaw, nge fönüwer epwe taaló.
13Iwe, en kopwe ääni lingen Lebanon. Aramas repwe uweato reemw ekkewe irä saipres me irä för me irä pain pwe repwe aea le enlinga äi we Leeni mi Pin; ngang üpwe enlinga ei leeni iei leenien pwuun pachapachei.
14Iwe, nöün chókewe mi eriäfföwuk repwe feitto o pwarootiw mwom, nge chókewe meinisin mi turunufasek repwe pwal pwarootiw ünükkün pachapachom. Repwe eita ngenuk, ‘Än ewe SAMOL Telinimw’ pwal ‘Zion än ewe Emön mi Pin lón Israel Telinimw.’
15Ika mwo aramas ra opwut en o likitukeló, esap pwal wor emön a pwerelong lóóm, nge ngang üpwe föri pwe en kopwe tekiatä feilfeilló chök, kopwe pwal ew leenien pwapwa fäniten pilóón aramas meinisin.
16Chón ekkewe mwüü repwe ngenuk meet mi lamwot ngenuk, usun chök emön semiriit a wün milik seni inan, en kopwe angei wöwum seni ekkewe king, usun chök emön mönükól a ünümi oupwun inan. Mwirin, en kopwe silei pwe ngang ewe SAMOL óm Chón Amanaw, ewe Emön mi Manaman lón Jakob.
17Ngang üpwe uwato kolt pwe ekkesiwilin óm piraas, üpwe pwal uwato silfer pwe ekkesiwilin óm mächä, nge piraas epwe ekkesiwili óm mwüüch, pwal mächä epwe ekkesiwili óm faaw. Ngang üpwe föri pwe kinamwe epwe óm samol, nge pwüng epwe óm chón nemenem.
18Kosap chüen rong porausen chón mwänesol me lón fönüwom, esap pwal chüen fis maun me feiengaw me lón kiänin fönüwom. Iwe, kopwe eita ngeni tittin óm telinim, ‘Manaw’, kopwe pwal eita ngeni asamalapen óm telinimw, ‘Ingemwaar’.
19Iwe, ewe akkar esap chüen óm saram lerän, pwal saramen ewe maram esap chüen tinetiw wóóm, pün ngang ewe SAMOL üpwe óm saram tori feilfeilló chök, pwal ngang óm we Kot üpwe óm ling.
20Òm akkar esap chüen tupwutiw, pwal óm maram esap chüen kirocholó. Ngang ewe SAMOL üpwe óm saram tori feilfeilló chök. Iwe, óm kewe ränin letipeta repwe ükütiw.
21Mwirin, noum kewe aramas meinisin repwe pwüng o repwe fönüweni ewe fönü tori feilfeilló chök. Iir ewe fasar ngang üwa fótukätiw, förien pwisin peii, fäniten äi üpwe pwääraló äi ling.
22Ewe famili mi chókükkün me leiimi epwe wiliti engöröw, ewe einang mi kükkün epwe wiliti ew mwüü mi pöchökkül. Ngang ewe SAMOL; a tori fansoun äi üpwe mwittir öpwönüwetä meet ei ngang üwa ääni pwon lón ewe fansoun ngang üwa filätä.”
Ewe ierin än ewe SAMOL ümöümöch
61Ngünün ewe SAMOL KOT a nónnóm wóói, pwokiten ewe SAMOL a epitiei pwe ngang üpwe afalafala ewe poraus allim ngeni ekkewe chón mweleele. I a tiinieito pwe üpwe echipa chókana mi letiptaatakis, pwe üpwe esile ngeni ekkewe chón ooló pwe ra ngasaló pwal ngeni ekkana chón föötek pwe ra pichiló seni lón rochopwaak,
2pwe üpwe aronga ierin än ewe SAMOL ümöümöch me ewe ränin än Kot epwe ngeni ekkewe chón föfföringaw chappen ar föfför, pwe üpwe echipa meinisin mi kechiw,
3o awora fäniten chókana mi letipeta lón Zion - epa mwärämwär mi ling pwe ekkesiwilin ewe falangen ekkei wón mökürer, ewe lömisin pwapwa pwe ekkesiwilin kechiw, me echö üföüfen mwareiti pwe ekkesiwilin ewe ngünün apilükingaw. Iwe, iir repwe iteni pwe iir ekkewe irä ooken pwüng, fótukien ewe SAMOL, fäniten an epwe pwääraló an ling.
4Iir repwe öüüwsäfälietä ekkewe tiit mi taaló chök melóóm lóóm o repwe försäfäli ekkewe leeni mi taatakis lón fansoun langattam; iir repwe pwal asöfösäfäli ekkewe telinimw mi fen taaló chök me lón ekkewe fitu tettelin pilóón aramas.
5Ekkewe chón ekis repwe fóóleni nöümi kewe pwiin maan; ekkewe waasöla repwe angang lón ämi kewe tännipi me ämi kewe tännipin irän wain.
6Iwe, ämi öüpwe iteni nöün ewe SAMOL souasór, ämi öüpwe iteni nöün ach we Kot chón angang. Iwe, ämi öüpwe mwöngö seni wöwün ekkewe mwüü, öüpwe pwal sikäsini ämi wöwüni wöwüür.
7Ekkesiwilin ämi sääw, ämi neii aramas öüpwe angei inetimi fän ruu, ekkesiwilin ämi itengaw, öüpwe pwapwa ren inetimi. Iwe, epwe iei usun ämi öüpwe angei inetimi fän ruu me lón pwisin fönüwemi, nge ämi öüpwe ääni pwapwa esemwüch.
8“Pün ngang ewe SAMOL üwa efich pwüng, nge üwa opwut soolä me föfföringaw. Lón äi ölükülük, ngang üpwe ngeni neii kewe aramas liwinin ar achoocho o üpwe ääni ew pwon ese mwüch ngeniir.
9Iwe, mwirimwiriir kana repwe siil me leiin chón ekkewe mwüü, pwal nöüür kana repwe siil me leiin mwiichen aramas. Aramas meinisin mi küneer repwe älleta pwe iir ew mwiichen aramas ngang ewe SAMOL üwa efeiöchüür.”
10Ngang üpwe fókkun pwapwa ren ewe SAMOL; ngüni epwe meseik ren äi Kot. Pün i a öüföüfa ngeniei ewe üfen manaw o fouteei ngeniei echo sekiten pwüng, üwa usun chök emön mwän öpwüpwülü sööfö a fouteei fäniten an öpwüpwülü, üwa pwal usun chök emön fiin öpwüpwülü sööfö a mwärämwär mwärin faaw öüchche.
11Pün usun ewe pwül a föri pwe fasar epwe pwükütä, pwal usun ew tännipi a föri pwe ekkewe föün irä mi fót lón repwe määritä, iei usun ewe SAMOL KOT epwe föri pwe pwüng me ingemwaar repwe pwükütä fän mesen chón ekkewe mwüü meinisin.
Iten Zion we mi fö
62Iwe, fänäsengesin Zion, ngang üsap tongeni fanafanaló, fänäsengesin Jerusalem ngang üsap tongeni äi üpwe chök mósónósónóló, tori an pwüng epwe tinewu usun chök mallen rän, nge an küna manaw epwe tin usun chök efóch tööl mi ngetenget.
2Chón ekkewe mwüü meinisin repwe küna óm pwüng, nge ekkewe king repwe küna lingom. Iwe, kopwe iteni ew iit mi fö pwisin ewe SAMOL epwe eita ngenuk.
3Kopwe wewe ngeni epa mwärämwär mi ling lepöün ewe SAMOL, kopwe wewe ngeni epa mwärin king lepöün óm we Kot.
4Iwe, esap chüen wor epwe kööri ngenuk Pöütuló ika eita ngeni fönüwom Fönüpöön. Nge en kopwe iteni Hefzibah, nge fönüwom epwe iteni Biula; pün ewe SAMOL a pwapwaituk, epwe angei fönüwom usun chök nge pwülüwan.
5Pün usun emön ölüwöl a pwülüweni emön föpwül, iei usun ewe Chón öuuketä en Jerusalem epwe pwüpwülü ngenuk. Pwal usun emön mwän öpwüpwülü sööfö a pwapwaiti ewe fiin öpwüpwülü sööfö, iei usun óm we Kot epwe pwapwaituk.
6Ngang üwa fen anómwu chón mas wón tittum kewe, en Jerusalem, resap fanafanaló pün repwe chök ikkiótek lerän me lepwin. Ämi ekkewe chón mas, öüpwe sópweló le iótek ngeni ewe SAMOL. Öüpwe ächchema ngeni i an kewe pwon. Öüsap ükütiw le iótek.
7Öüpwe chök inemouchchei Kot tori an epwe öüüwsäfälietä Jerusalem o föri pwe chón fönüfan meinisin repwe mwareiti.
8Ewe SAMOL a pwon fän ökköpöl ren pöüifichin o önüküchchara an pwon ren pöün mi manaman. I epwe aea an manaman le öpwönüwetä an pwon. Ewe SAMOL a pwon fän ökköpöl o apasa: “Ngang üsap chüen atolonga kemi lepöün ekkewe chón opwuta kemi. Ekkewe sounfiun ekis resap chüen feitto o angealó enemi mwöngö me ünümemi wain ämi öüwa angang weires fänitan;
9nge chókana mi fóffót o kinikin repwe mwöngö üwään ekkewe irä o mwareiti ewe SAMOL, pwal chókana mi angang ngeni ekkewe irän wain o kinii ekkewe föün repwe wün ewe wain me lón ekkewe leeni ünükkün imwei we mi pin.”
10Öüpwe toowu, öüpwe toowu me lón ekkewe asamalapen tittin ewe telinimw! Öüpwe amollätä ewe aal fäniten ekkewe aramas mi liwinsäfäl. Öüpwe föri, öüpwe föri efóch alelap! Öüpwe oturawu ekkewe faaw mi nóm lón. Iwe, öüpwe öüräätä efóch filäik pwe och esissil fäniten chón ekkewe mwüü meinisin pwe repwe küna.
11Öüpwe öüseling, ewe SAMOL a aronga ei poraus ngeni aramas wón unusen fönüfan: “Öüpwe üreni ekkewe aramasen Zion, ‘Nengeni, ämi alen küna manaw a war. Nengeni, an liiwin a fitato i, nge an kana föfför ra akkomw mwan.’ ”
12Iwe, nöün kewe aramas repwe iteni, “Ekkewe aramas mi pin”, me “Ekkewe aramas ewe SAMOL a amanawer”. Nge en Jerusalem kopwe iteni, “Ew telnimw Kot a Kütta”, “Ew Telinimw Kot esap likitaló”.
Ewe rän Kot epwe öpwüngü chón ekkewe mwüü
63 Iö ei a feitto seni Edom, seni ewe telinimw Bozrah fän üfan mi sangiingi önüwan? Iö ei a fókkun lingöch üfan, a fätäleto fän an pöchökkül mi fókkun lapalaap?
“Ngang ewe mi wor äi manaman pwe üpwe amanawa aramas, ngang ewe mi kapas lón pwüng.”
2Pwata üfom ra parapar, usun chök üfen emön chón pwuuri föün irän wain lón leenien pwuupwu föün irän wain?
3“Ngang chök üwa älemön le pwuuri föün irän wain lón ewe leenien pwuupwu föün irän wain, nge esap wor emön seni leiin chón ekkewe mwüü a fitiei. Lón äi soong, ngang üwa pwuurätiw ekkewe chón opwutaei, usun chök nge iir föün irän wain. Lón äi lingeringer, ngang üwa ipwerätiw ekkewe chón üüngeniei. Chaar a täressükütä wón üfei; iwe, üfei meinisin ra ütean chcha.
4Pün a tori fansoun meet ngang üwa anómwu lón letipei pwe üpwe ngeni ekkewe chón eriäfföwü neii aramas chappen ar föfför, a pwal tori ierin äi üpwe amanawa neii kewe aramas.
5Iwe, üwa nennefeil, nge esap wor emön a älisiei, üwa nenneiruk pwe esap wor emön epwe petäniei. Iei minne, ngang üwa aea pwisin manamanen peii le amanawa neii kewe aramas, nge äi soong a petäniei.
6Ngang üwa pwuurätiw chón ekkewe mwüü lón äi soong; lón äi lingeringer, ngang üwa föri pwe repwe pwucholó o üwa niinätiw chaar lepwül.”
Mwaar me Iótek
7Iwe, ngang üpwe aporausa usun än ewe SAMOL kirekiröch, üpwe aporausa an kewe föfför kich sipwe mwareiti i ren, üpwe pwal aporausa meinisin minne ewe SAMOL a föri fänitach. Ewer, i a föri chómmóng mettóch mi mwirinnö fäniten chón Israel. I a fókkun kirekiröch ngeni kich, i a pwääri an tong ngeni kich.
8Ewe SAMOL a apasa, “Enlet, iir neii aramas, iir neii kewe mwän resap chüen förisäfäli och mi mwääl ngeniei.” Iei usun, i a wiliti ar Chón Amanaw.
9Lón ar kewe riäfföü meinisin, i a pwal riäfföü. Iwe, pwisin i a tiinato emön chón läng pwe epwe amanawer. Lón an tong me kirekiröch, pwisin i a angaseer; i a ekiiretä o mwäreer, usun chök minne i a föri melóóm.
10Nge iir ra chök üleförea o föri pwe Ngünün mi Pin epwe letipechchou. Iei minne a kul o wiliti emön chón opwuteer o fiu ngeniir.
11Mwirin, nöün kewe aramas ra chemensäfäli meet mi fis lón ewe fansoun lóóm, lupwen Moses a emmwenawu nöün kewe aramas seni Egypt. Ra siö o apasa, Ifa i chök ewe emön mi emmwenawu chón Israel seni lón ewe mataw, fiti ekkewe souemmwen mi wewe ngeni chón fóól siip mi emmweni nöün mwiichen aramas mi wewe ngeni pwiin siip? Ifa i chök ewe emön mi tiinato Ngünün we mi Pin pwe epwe nóm leiin nöün kewe aramas,
12ewe emön pöün mi ling ren an manaman pwe epwe nóm peliifichin Moses, ewe mi kiniifeseni ewe mataw me mweer, pwe itan epwe ling ren tori feilfeilló chök,
13i ewe emön mi emmweniirewu lupwen ra fätäl epin ewe mataw wón pwasapwas? Ra usun chök kana óris mi ssä lón ew fönüapö mi maasies nge resap chepetek;
14ra usun chök epwi pwiin kowu mi feittiw lón ew leemól, Ngünün ewe SAMOL a emmweniir pwe repwe asöösö. Iei usun en ka emmweni noum kewe aramas o föri pwe itom epwe lingeló ren.
15Äm SAMOL, kopwe nennetiw seni läng o katol seni wón óm leenien móótun king mi tekia o pin me ling. Ia a nóm ie óm tilikken me óm manaman? Ka ömwöchü seni keem óm tipepweteete me óm tong.
16Nge en Semeem, inamwo ika Abraham esap silekeem, ika Jakob esap esillakeem; en SAMOL, en Semeem, äm Chón Amanaw, seni chök lóóm ina itom.
17Äm SAMOL, pwata ka mwüüt ngeni keem pwe aipwe tókkóló seni óm kewe aal o öpöchökkülaló letipem pwe aisap meninituk? Kopwe liwinsäfälito fänäsengesin noum kewe chón angang, ekkewe einang en ka älemwiri.
18Pün lón ew chök fansoun mi mwochomwooch, äm nöum kewe aramas mi pin aia nóm lón ewe leeni mi pin, nge iei ekkewe chón opwuta keem ra ataeló imwom we mi pin.
19Äm noum seni chök fansoun lóóm; nge äm aia wewe ngeni chókana en kosap nemeniir, aia wewe ngeni chókana resap kkö mereemw.
64 Amwo itä kopwe kamweifeseni läng o feittiw reem, pwe ekkewe chuuk repwe chechcheech me mwom.
2Usun chök lupwen ekkei a keni ekkewe kükkün palen irä o föri pwe kólik epwe pwur, kopwe feittiw o elinga itom ngeni ekkewe chón opwutók, o föri pwe chón ekkewe mwüü repwe chechcheech me fän mesom.
3Pün lupwen ka feittiw melóóm, en ka föri ekkewe mettóch mi eniwokkus äm aisap ekieki pwe kopwe föri, en ka feittiw, iwe ekkewe chuuk ra chechcheech me mwom.
4Seni lón ekkewe fansoun lóóm lóóm, esap wor ew seling a rongorong ika ew maas a küna emön Kot usum, mi föri ekkana sókkun föfför fäniten chókana mi witiwituk.
5En ka feitto pwe kopwe älisi chókana mi pwapwa le föri minne mi pwüng, chókana mi chechchemenuk ren ar manaweni ewe manaw en ka mochen pwe repwe manaweni. Nge lupwen äm aia chök sópweló le föri tipis, en ka soong ngeni keem. Iwe, epwe ifa usun äm aipwe tongeni küna manaw?
6Äm meinisin aia usun chök emön aramas mi limengaw, äm föfförün pwüng meinisin ra usun chök ekkana soof mi fókkun limengaw; äm meinisin aia pwasaló usun chök echö chöön irä, äm kana tipis ra ässikeemiló usun chök äsäpwääl a ässaló mettóch.
7Esap wor emön a kööri itom ika mwöküt pwe epwe kömwöch wóóm; ei a fis pwokiten en ka aopa wón mesom seni keem, ka pwal esechchikeemiló pwokiten äm kana tipis.
8Nge äm SAMOL, en Semeem. Äm aia wewe ngeni pwülüpar, nge en ka wewe ngeni ewe chón föri sepi seni pwül; äm meinisin förien pöum.
9Äm SAMOL, kosap esselükaló óm soong ngeni keem; kosap pwal chechchemeni äm kana tipis tori feilfeilló chök. Äm aia tungór ngenuk, kose mochen kopwe nennengeni keem, pün äm meinisin noum aramas.
10Òm kewe telinimw mi pin ra wiliti ew fönüapö; Zion mwo nge a usun chök ew fönüapö, Jerusalem a ew leeni mi taatakis o pöön.
11Äm we imwenfel mi pin o lingöch, ia äm kewe leewo ra mwareituk ie, a kareló ren ekkei, iwe, pisekiim mi öüchchea meinisin ra taaló.
12Fäniten ekkeei mettóch, ifa usun, kopwe chök ömönüngaweló, äm SAMOL? Ifa usun, kopwe chök sópweló le fanafanaló o esselükaló óm öpwüngü keem?
Köpwüng me Ngasaló
65 Iwe, ewe SAMOL a apasa,
“Ngang üwa pwisin pwääriei ngeni chókewe resap eiis usi; chókewe resap küttaei, nge ra künaei. Ngang üwa apasa ngeni chón ew mwüü resap kööri itei, ‘Ngang iei, ngang iei.’
2Iteiten rän, ngang üwa eitiewu peii ngeni ew mwiichen aramas mi lükümmach o üüngeniei, nge iir ra chök sópweló le föri meet ra mochen föri. Nge meinisin minne ra föri a ngaw.
3Iir ew mwiichen aramas mi sópweló le föri ekkewe mettóch mi ngaw me mwen mesei o föri meet ngang üpwe soong ren. Ra ääni ar kewe asór ngeni ekkewe önümwäl lón ekkewe tännipi o keni appach mi pwokkus wón ekkewe róngen asór mi för seni faaw mi fal;
4ra móót leiin ekkewe peias lepwin o witiwiti pwe repwe angei ekkóch poraus seni ngünün ekkewe soomä; ra pwal ochooch fituken piik, nge ar kewe nape ra ur ren suup mi för seni ekkewe fituk mi limengaw;
5ra apasa ngeni ekkewe pwal ekkóch aramas, ‘Öüsap kaneto ngeni keem. Öüsap attapa keem pwokiten äm aia pin lap seni kemi!’ Iir ra usun chök ötüötün ekkei mi ötütä lón pwööti, ew ekkei mi chök sópwósópwóló le kükkü iteiten rän.
6Nengeni, äi pwüngün köpwüng a fen makketiw o nóm fän mesei. Ngang üsap fanafanaló tori äi üpwe liwini säfäli ngeniir lón och öüküük mi ur; ewer, ngang üpwe niinalong leupweer
7liwinin ar tipis me än ar kewe leewo tipis,” ewe SAMOL a apasa. “Iwe, pwokiten ar keni appach mi pwokkus wón ekkewe chukutekia me ar turunufaseei wón ekkewe chukutekisón, iei minne, ngang üpwe öükü unusen liwinin ar kewe föför me lóóm o niinätiw leupweer.”
8Iei meet ewe SAMOL a apasa:
“Usun chök an a chüen wor ekkóch föün irän wain mi mwirinnö ra nóm leiin ekkewe umwun mi ngaw, nge aramas ra apasa, ‘Kosap pöütiireló, pün mi chök chüen wor minne mi mwirinnö a nóm leiir’, iei usun meet ngang üpwe föri fänäsengesin neii kewe chón angang; ngang üsap arosaló ekkewe aramasen Israel meinisin.
9Ngang üpwe awora mwirimwirin Jakob, nge chókana seni mwirimwirin Judah repwe chukuni chuki kana; neii kewe aramas ngang üwa efiliir repwe fönüweni ewe fönü. Iwe, neii kewe chón angang repwe nónnóm ikenan.
10Sharon epwe wiliti ew leenien fetil fäniten pwiin siip, nge ewe leemólun Akor epwe ew leenien asöösö fäniten pwiin kowu, fäniten neii kewe aramas mi küttaei.
11Nge ämi ekkewe öüwa pöütieiló, ngang ewe SAMOL o möllükaló chuki we mi pin, ämi ekkewe öüwa fótuki cheepel ngeni ewe kot a iteni ‘Seren Feiöch’ o öüwa alöölöü ekkewe kapen wain mi nofit fäniten ewe kot itan ‘Ina Filitän’,
12ngang üpwe filätä fänitemi efóch ketilas, iwe, ämi meinisin öüpwe ninniiló ren ketilas; pün ngang üwa resin kööri kemi nge öüsap mochen pölüweniei, ngang üwa kapas ngeni kemi, nge öüsap öüseling. Ämi öüwa föri meet ngang üwa apasa pwe mi ngaw o filätä pwe öüpwe föri meet ngang üsap saani.”
13Iei minne, iei meet ewe SAMOL KOT a apasa:
“Nengeni, neii kewe chón angang repwe mwöngö, nge ämi ekkewe aramas mi ingaw öüpwe echik; nengeni, neii kewe chón angang repwe wün, nge ämi öüpwe kaaka; nengeni, neii kewe chón angang repwe pwapwa, nge ämi öüpwe sääw.
14Neii kewe chón angang repwe kööl seni pwapwan lón letipeer, nge ämi öüpwe kechiw ren weiresin letipemi o ngüüngüres ren taatakisin ngünümi.
15Ämi öüpwe likitätiw itemi pwe neii kewe aramas ngang üwa filiiretä repwe aea lón ar óttek; iwe, ngang ewe SAMOL KOT üpwe niikemiiló, nge üpwe eita ngeni neii kewe chón angang pwal ew iit mi fö.
16Epwe iei usun pün iö a mochen tungór ew feiöch me lón ewe fönü, epwe tungór meren ewe Kot mi let; iö epwe ääni ew pwon fän ökköpöl me lón ewe fönü, epwe öpölü ewe emön Kot mi let. Pün ekkewe riäfföün lón ewe fansoun lóóm repwe möllüküló o mwónóló seni mesei.
Ewe läng mi fö me ewe fönüfan mi fö
17“Pün nengeni, ngang üpwe föri ew läng mi fö me ew fönüfan mi fö. Iwe, esap wor emön epwe chüen chechchemeni ekkewe mettóchun lóóm ika ekieki usuur.
18Nge öüpwe chök pwapwa o mwänek fóchófóch ren meet ngang üpwe föri, pün ngang üpwe föri Jerusalem pwe epwe ew leeni mi apwaapwa o aramasen lón repwe pwapwa.
19Iwe, ngang üpwe pwapwaiti Jerusalem o mwaar ren neii kewe aramas; esap chüen wor emön epwe rongorong och ngiingin kechiw me siöön riäfföü me lón.
20Iwe, esap chüen wor emön semiriit me lón ei telinimw epwe manaw lón ekkóch chök rän, esap pwal wor emön chinlap epwe mäló me mwen an esap mwo ounusa ierin manawan; pün aramas repwe ekieki pwe emön mi mäló lupwen a ierini ipwükü, i a emön chök särääfö; nge repwe ekieki pwe emön a önümamaw are a mäló me mwen an esap mwo tori ipwükü ierin.
21Iwe, repwe öüüwetä imweer o nónnóm lóór; repwe fótuki ar kewe tännipin irän wain o ocheei uwaar.
22Esap chüen fis ar repwe öüüwetä imweer nge pwal ekkóch aramas me lüküür repwe imweni imweer. Esap pwal chüen fis ar repwe fótuki irä, nge ekkóch repwe eni uwaan. Pün ierin manawen neii kewe aramas epwe usun chök langattamen ierin manawen efóch irä; neii kewe aramas mi fil repwe pwapwaiti feiöchün angangen pöüür lón fansoun langattam.
23Esap chüen fis pwe ekkana fefin repwe riäfföü lupwen ar nöünöü, nöüür kana resap pwal mäkkäi; ekkana fefin resap chüen nuokkusiti ewe fansoun repwe nöünöü, pün ngang ewe SAMOL üpwe efeiöchü neii kana aramas meinisin me mwirimwiriir kana.
24Me mwen ar repwe kökkö, ngang üpwe pölüweni; nge lupwen ra chüen kapas, ngang üpwe rongorong.
25Emön wolif me emön appanen siip repwe mwöngö fengen, emön laion epwe mwöngö fetilippwas usun emön kowu, nge emön serepenit epwe mwöngö pwül mworomwor. Iwe, resap chüen efeiengawa fengenir ika ataeló och me wón unusen chuki we mi pin,” ewe SAMOL a apasa.
Köpwüng me Apilüköch
66 Iei meet ewe SAMOL a apasa:
“Läng äi leenien móótun king, nge fönüfan leenien pwuun pachapachei. Ifa ewe imw ämi öüpwe öüüwetä fänitei? Ifa äi we leenien asöösö?
2Ifa usun, peii esap föri ekkeei mettóch meinisin, iei popun iir meinisin ra fis?” ewe SAMOL a osomänetiw.
“Ikkeiir ekkewe ngang üpwe nennengeniir fän äi ümöümöch: chókana mi tipetekisón o luuktaatakis, me iö mi nuokkusiti äi kapas o älleasochis ngeni.
3Nge chókana mi filätä pwisin ar aal o pwapwaiti ar kana tipis ra önümamaw. Ngang üsap etiwa ar kana asór. Lupwen ei sókkun aramas a niieló emön kowu pwe epwe ääni asór, nge letipan mi limengaw, a usun chök nge a niieló emön aramas pwe epwe ääni asór, pün ngang üsap etiwa. Pwal lupwen i a ääni asór emön appanen siip nge mi limengaw letipan, a usun chök nge a ópwuni üwen emön kolaak pwe epwe ääni asór. Lupwen a uweato an asóren mwöngö, nge mi limengaw letipan, a usun chök emön mi ääni asór chaan piik wón ewe róngen asór, pwal lupwen i a keni appach mi pwokkus pwe an asór, a usun chök emön mi fel ngeni och uluulun önümwäl. Pün ekkeei sókkun aramas ra pwisin filätä minne mochenin letiper, nge leluker a pwapwaiti ar kana föfför mi enniopwut;
4iei minne, ngang üwa filätä äi üpwe eriäfföüür o atooto wóór meet ra nuokkusiti. Pün lupwen ngang üwa kökkö, esap wor emön a pölüweni, lupwen ngang üwa kapas, esap wor emön a öüseling. Ra föri minne a ngaw me fän mesei o filätä meet ngang üsap pwapwa ren.”
5Öüpwe rongorong ngeni ei poraus seni ewe SAMOL, ämi ekkana mi nuokkusiti an kapas: “Pwiimi kewe ra opwut ämi o ösüükemiiló, pwokiten ämi ölükülük ngeni itei. Ra esiita kemi o apasa, ‘Lupwen ewe SAMOL epwe pwäärawu an ling, mwirin, äm aipwe küna o fiti kemi le pwapwa.’ Nge iir repwe fókkun sääw.
6Öüpwe rongorong ew ökürang mi leüommóng a feitto seni lón ewe telinimw, öüpwe rongorong ewe ökürang mi feitto seni ewe imwenfel! Iei mwelien ewe SAMOL a ngeni chón opwutan kana unusen chappen minne mi fich ngeni ar kana föfför.
7Zion a wewe ngeni emön fefin a nöünöüló me mwen an esap mwo tori an cheuchen faamw; a nöünätiw emön nöün äät me mwen an tori an metekin nöünöü.
8Iö a rongorong ei sókkun mettóch? Iö a küna ekkeei sókkun mettóch? Ifa usun, ew fänü a tongeni masow ren aramas lón ew chök rän ika ew mwüü a tongeni fisitä lón ew chök fansoun mi mwochomwooch? Nge Zion, lupwen epwe chök kärään poputä le cheeri an cheuchen faamw, nge i nöün we a upwutiw; ewe mwüü epwe fisitä.
9Ifa usun, ngang üpwe atoor ngeni fansoun än ei mwüü epwe upwutiw, nge mwirin, üsap föri pwe epwe faamwaló?” Ewe SAMOL a eiis.
“Apwi! Ngang üsap fókkun eppeti seni ei mwüü pwe epwe upwutiw. Ngang üwa pwon pwe are ngang üpwe popuw ewe cheuchen faamw ngeni kemi, ngang üsap öükätiw seni kemi an epwe wor ew mwüümi mi fö,” ämi we Kot a apasa.
10“Öüpwe fiti Jerusalem le pwapwa o mwänek fänitan, ämi meinisin mi tongei ei telinimw; öüpwe fiti i le meseik, ämi meinisin mi letipeta fänitan.
11Öüpwe pwapwaiti Jerusalem! Öüpwe eneen le wün seni an ling usun emön mönükól a ünümi oupwun inan; öüpwe menemenöch ren oupwun kana mi ekinamwe.”
12Pün iei meet ewe SAMOL a apasa:
“Ngang üpwe opwuupwuolong kinamwe me feiöch lón Jerusalem usun chök ew chaanpwuupwu, wöwün ekkewe mwüü meinisin repwe pwuulong lón Jerusalem usun chök öütöüten lón ew chönüpwuupwu; iwe, Jerusalem epwe oupwu kemi, epwe sapakemi lón pöün o ämwetemweta kemi wón aföön.
13Usun emön inelap a echipa nöün, iei usun äi üpwe echipa kemi; ämi öüpwe küna chip me lón Jerusalem.”
14Lupwen öüpwe küna ei, lelukemi epwe pwapwa, nge chüümi repwe määr usun fetil mi pwüküfö; mwirin, epwe pwä pwe pöün ewe SAMOL a älisi nöün kewe chón angang, nge i a pwääri an soong ngeni ekkewe chón pölüweni i.
15Pün nengeni, ewe SAMOL epwe feitto fän ekkei, nge waan kewe wóóken repwe usun chök ew ewiniär; i epwe öpüngätiw an soong fän lingeringer me an öpwüng mi usun chök pwulopwulen ekkei.
16Pün ewe SAMOL epwe öpwönüwetä an köpwüng wón aramas meinisin ren ekkei pwal ren nöün ketilas. Iwe, chókana repwe ninniiló ren ewe SAMOL repwe fókkun chómmóng.
17“Chókana mi epiniir o limetiir repwe feilló lón ekkewe tännipi pwe repwe fel ngeni ar kewe uluulun önümwäl. Ra likatatapwelong emön mwirin emön lón ekkewe tännipi pwe repwe ochooch fituken piik, nakkich me ekkewe pwal ekkóch sókkun maan mi enniopwut. Nge iir meinisin repwe määfeiengaw ppök fiti ewe emön iir ra tapweló mwirin,” ewe SAMOL a osomänetiw.
18“Pwokiten ngang üwa küna meet iir ra föri, ngang üwa pwal silei meet iir ra ekieki, iei minne ngang üpwe le feitto o ochufengeni chón ekkewe mwüü me sókkun kapas meinisin, iwe, repwe feitto o küna äi ling.
19Ngang üpwe föri ew esissil lefiileer, iwe, ngang üpwe tiinaló ekkóch me leiin chókewe mi chüen manaw pwe repwe chón arong ngeni ekkewe mwüün fönüfan- ngeni Tarshish, ngeni ekkewe chón Libya me Lydia (iir ekkewe chón esefich mi föüwen), ngeni Tubal me Kriis, pwal ngeni ekkewe fönüwen leemataw resap mwo rongorong usun iteüöchi ika küna äi ling. Iwe, repwe esilefeili äi ling leiin chón ekkewe mwüün fönüfan. 20Iwe, repwe uweato pwiimi kewe meinisin, seni ekkewe mwüün fönüfan meinisin, ngeni chuki we mi pin lón Jerusalem, pwe epwe ew asór ngeniei, ngang ewe SAMOL. Repwe uweireto wón óris me wóóken, wón leenien keki pwal wón dongki me kamel,” ewe SAMOL a apasa. “Iir repwe uweireto usun chök än ekkewe chón Israel ra uweato ar kewe asóren mwöngö lón ekkewe sepi mi nóm lón tettelin limöch, ngeni än ewe SAMOL we imwenfel. 21Iwe, ngang üpwe filätä ekkóch me leiin chókana mi liwinsäfälito pwe repwe pwal neii souasór me chón ewe einangen Levi,” ewe SAMOL a apasa.
22“Usun chök ewe läng mi fö me ewe fönüfan mi fö ngang üpwe föri repwe nónnóm fóchófóch fän mesei, iei usun mwirimwirimi kana me itemi repwe nónnóm fóchófóch,” ewe SAMOL a osomänetiw. 23“Aramasen fönüfan meinisin repwe feitto pwe repwe fel ngeniei seni ew Popun Maram tori pwal ew, pwal seni ew ränin Sabbat tori pwal ew,” ewe SAMOL a apasa. 24“Iwe, iir repwe toowu seni ewe telinimw o repwe küna soomän ekkewe aramas mi üüngeniei; ekkewe wuul mi ocheer resap mäló, nge ewe ekkei mi keniir esap kunuló, iwe, repwe enniopwut meren aramas meinisin.”