2 King
Oruuwen Pwuken Porausen Ekkewe King
Elijah a älleta King Ahaziah
1 Mwirin än King Ahab a mäló, ewe mwüün Moab a pwisin üütä o imwüló seni Israel. 2Iwe, lón ew ränin ewe kingen Israel mi fö itan Ahazia a turutiw seni lefiilen tittin aróngóróngun wón imwan we me lón Samaria o a feiengaw. Iei minne, a tiinaló ekkóch chón künö o apasa ngeniir pwe repwe feilló ren ewe imwenfelin Baal-Zebub, än chón Ekron we kot o eisini ika i epwe chikarsäfäl seni an we feiengaw ika esap.
3Nge nöün ewe SAMOL we chón läng a apasa ngeni Elijah seni Tishbe, “Kopwe üütä o feittä souni nöün ewe kingen Samaria kana chón künö o eisiniir, ‘Pwata öüpwe feilló ren Baal-Zebub, ewe koten Ekron, pwe öüpwe eisini are ewe king epwe chikarsäfäl? Ifa usun, esap wor Kot lón Israel?’ 4Iei minne, iei meet ewe SAMOL a apasa fäniten Ahaziah: ‘En kosap pwäätä seni ewe peet en ka kóón wón, pün en kopwe fókkun mäló!’ ” Iei minne, Elijah a feilló pwe epwe atoura ewe poraus.
5Iwe, lupwen ekkewe chón künö ra liwinsäfäl ngeni ewe king, i a eisiniir, “Pwata öüwa koon mwittir le liwinsäfäl?”
6Nge ra pölüweni o apasa, “Emön mwän a feitto pwe epwe souni keem. Iwe, i a apasa ngeni keem, ‘Öüpwe liwinsäfäliló ren ewe king mi tiinikemi o öüpwe üreni i, “Iei meet ewe SAMOL a apasa: Pwata ka tiinaló ekkóch chón künö pwe repwe feilló ren Baal-Zebub, ewe koten Ekron, pwe repwe eisini ika kopwe chikarsäfäl? Ifa usun, esap wor Kot lón Israel? Iwe, pwokiten en ka föri ei, en kosap pwäätä seni ewe peet ka kóón wón, pwe en kopwe fókkun mäló! ’ ”
7Iwe, ewe king a eisiniir, “Iöön na mwän mi feitto chuuri kemi o üreni kemi ekkeei kapas? Ifa usun lapalapan?”
8Nge iir ra pölüweni o apasa, “I emön mwän mi ünöün o önüküni efóch ökkönük mi för seni silin maan.”
Iwe, ewe king a apasa, “Ina i Elijah seni Tishbe!”
9Mwirin, ewe king a tiinaló emön meilapen sounfiu fiti lime nöün sounfiu pwe repwe aressini Elijah. Iwe, ra feittä o küna Elijah mi mómmóót wón ungen ew chukuchukutä. Iwe, ewe meilapen sounfiu a apasa ngeni Elijah, “Enan mwän mi wor ökkünoom meren Kot, ewe king a öllük pwe kopwe fitikeemitiw!”
10Nge Elijah a pölüweni o apasa ngeni ewe meilapen sounfiu, “Are ngang emön mwän mi wor ökkünööi meren Kot; iwe, amwo ekkei epwe feittiw seni läng o kenukoló me noum kewe lime sounfiu.” Mwirin, ekkei a turutiw seni läng o kenaló ewe meilapen sounfiu me nöün kewe lime sounfiu meinisin.
11Iei minne, ewe king a tiinaló ren Elijah pwal emön meilapen soufiu fiti lime sounfiu. Iwe, ewe meilapen sounfiu a apasa ngeni Elijah, “Enan mwän mi wor ökkünoom meren Kot, ewe king a apasa pwe kopwe fókkun feittiw iei chök.”
12Nge Elijah a pölüweni o apasa, “Are ngang emön mwän mi wor ökkünööi meren Kot, iwe, amwo ekkei epwe feittiw seni läng o kenukeló me noum kewe lime sounfiu!” Mwirin, än Kot we ekkei a feittiw seni läng o kenaló ätewe me nöün kewe lime sounfiu.
13Iei minne, ewe king a pwal tiinaló emön öülümönün meilapen sounfiu fiti lime nöün sounfiu. Nge lón ei fansoun, ei öülümönün meilapen sounfiu a feittä o fótópwäsukutiw fän mesen Elijah. Iwe, a tungórei o apasa, “En mwän mi wor ökkünoom meren Kot, kose mochen kopwe chüngüw manawei me manawen ekkeei lime sounfiu, äm noum chón angang! 14En ka küna usun ewe ekkei a püngütiw seni läng o kenaló ekkewe rüwömön meilapen sounfiu mi akkom mwei fiti nöür kewe sounfiu meinisin. Nge iei kose mochen kopwe chüngüw manawei!”
15Mwirin, nöün ewe SAMOL we chón läng a apasa ngeni Elijah, “Kosap nuokkus. Kopwe fitätiw ätena.” Iei minne, Elijah a üütä o fitätiw ätewe ren ewe king.
16Iwe, Elijah a apasa ngeni ewe king, “Iei meet ewe SAMOL a apasa: Pwata ka tiinaló chón künö ren Baal-Zebub, ewe koten Ekron, pwe repwe eiis ika kopwe chikarsäfäl? Ifa usun, esap wor Kot lón Israel? Iwe, pwokiten en ka föri ei, en kosap pwäätä seni ewe peet en ka kóón wón. En kopwe fókkun mäló!” 17Iwe, ewe king Ahazia a mäló, usun chök minne Elijah a apasa fän alon ewe SAMOL.
Nge pwokiten esap wor nöün Ahaziah mwän epwe siwili lón wiisan, iei minne Joram (pwal iei iten Jehoram) pwiin we a tapw mwirin le wiiseni ewe wiisen king. Iwe, Joram a poputä le nemenem lón ewe oruuwen ierin mwüün Jehoram nöün Jehoshafat we mwän ewe kingen Judah. 18Iwe, lussun porausen ekkewe pwal ekkóch mettóch mi fis lupwen än Ahaziah nemenem me meet i a föri, ra makketiw lón Ewe Pwuken Uruwon Ekkewe Kingen Israel.
Kot a angeätä Elijah ngeni läng
2 Iwe, lupwen a arapakkan fansoun än ewe SAMOL epwe le angeätä Elijah läng lón ew ewiniär, Elijah me Elisha ra mwineló wón ewe aal seni Kilkal. 2Iwe, Elijah a apasa ngeni Elisha, “Kose mochen kopwe chök nóm ikeei, pün ewe SAMOL a üreniei pwe epwe tiinieiló Bethel.”
Nge Elisha a apasa, “Mwo manawen ewe SAMOL pwal mwo manawom, ngang üsap fókkun likituk.” Iei minne iir me rüwömön ra mwineppökütiw ngeni Bethel.
3Iwe, ew mwiichen soufós mi nóm Bethel ra feilliwu ren Elisha o eisini, “Ifa usun, ka silei pwe ewe SAMOL epwe le angealó senuk óm we samol ikenäi?”
Nge Elisha a pölüweni o apasa, “Ewer, ngang mi silei, nge öüsap kapas usun.”
4Mwirin, Elijah a apasa ngeni Elisha, “Kose mochen kopwe chök nóm ikeei Elisha, pün ewe SAMOL a üreniei pwe epwe tiinieiló Jeriko.”
Nge Elisha a pölüweni o apasa, “Mwo manawen ewe SAMOL pwal mwo manawom, ngang üsap fókkun likituk. Iei minne, iir me rüwömön ra mwineppöküló ngeni Jeriko.
5Iwe, ew mwiichen soufós mi nóm lón Jeriko ra feitto ren Elisha o eisini i, “Ifa usun, ka silei pwe ewe SAMOL epwe le angealó senuk óm we samol ikenäi?”
Nge ätewe a pölüweni o apasa, “Ewer, ngang mi silei, nge öüsap kapas usun.”
6Mwirin, Elijah a apasa ngeni Elisha, “Kose mochen kopwe chök nóm ikeei, pün ewe SAMOL a üreniei pwe epwe tiinieiló ren ewe chaanpwuupwu Jordan.”
Nge Elisha a pwal pölüweni o apasa, “Mwo manawen ewe SAMOL pwal mwo manawom, ngang üsap fókkun likituk.” Iei minne, iir me rüwömön ra mwineló wón ewe aal.
7Iwe, lime mwän seni ewe mwiichen soufós ra pwal feilló nge ra chök üütä o nenneto me toowaw lupwen Elijah me Elisha ra köüüló ünükkün ewe chaanpwuupwu Jordan. 8Mwirin, Elijah a angei üfan we üföüfen lükün, a lumifengeni o öpwuli ngeni ewe kólik. Iwe, ewe kólikin ewe chaanpwuupwu a kinikinfesen ngeni peliifich pwal ngeni peliimöng. Mwirin, iir me rüwömön ra pwereló wón pwül mi pwasapwas seni epeek ewe chaanpwuupwu tori ewe epeek.
9Lupwen ra tori ewe epeek, Elijah a apasa ngeni Elisha, “Kopwe üreniei ika meet ngang üpwe tongeni föri fänitom me mwen än Kot epwe angeieiló senuk?”
Iwe, Elisha a pölüweni o apasa, “Ngang üwa tungór ngenuk ika kose mochen kopwe mwüüt ngeniei pwe üpwe älemwiri ruu inet seni ngünum pwe üpwe siwiliik lón leeniom.”
10Iwe, Elijah a apasa, “En ka tungór och mettóch mi weires. Nge are kopwe künaei lupwen Kot epwe angeiei senuk, iwe, epwe fis ngenuk minne ka tungór. Nge are kosap künaei; iwe, esap fis ngenuk óm tungór.”
11Iwe, lupwen ra fäffätäleló wón aal o kakkapas fengen, repwap chök mäirü pwe efóch wóóken mi ngetenget a pwääto nge ekkóch óris mi ngetenget ra lukeei. Iwe, ewe wóóken a säälong lefiilen ekkewe rüwömön mwän o äimwüfeseniir. Iwe, ew ewiniär a uweätä Elijah lón läng. 12Iwe, Elisha a küna ei lapalap o a pwuchöör nge apasa, “Semei! Semei! Ekkewe wóóken me chón waawa wóóken seni Israel!” Iwe, Elijah a mwónóló seni mesen Elisha. Mwirin, Elisha a kömwöch pwisin üfan o kamwefeseniir ren an letipeta.
13Mwirin, Elisha a angetiwei üfen Elijah we üföüfen lükün mi turutiw seni, a liwinisäfäliló o üütä aroppen ewe chaanpwuupwu Jordan. 14Mwirin, a angei ewe üüf mi turutiw seni Elijah, a ópwuli ewe kólik o kökkö, “ Ifa i ewe SAMOL, än Elijah we Kot?” Lupwen än ätewe ópwuli ewe kólik, ewe kólik a kinikinfesen ngeni peliifich pwal ngeni peliimööng. Mwirin, Elisha a pwereló epeek ewe chaanpwuupwu.
15Lupwen ewe mwiichen soufós seni Jeriko ra küna meet Elisha a föri, ra apasa, “Ngünün Elijah a nóm wón Elisha. Elisha a siwili Elijah lón leenian.” Iwe, ra feilló pwe repwe souni i o chappetiw leppwül me mwan. 16Iwe, ra apasa, “Nengeni, mi wor üküükün lime mwän mi pöchökkül me leiim äm noum keei chón angang. Kopwe chök apasawu óm kapas, iwe, iir repwe feilló o küttäfeili óm we samol lón ewe fönüpöön. A tongeni fis pwe eli Ngünün ewe SAMOL a uwealó ätewe o likitätiw wón ew leiin ekkewe chuuk ika lón ew leiin ekkewe lemóól.”
Nge Elisha a pölüweni o apasa, “Apwi, öüsap tiiniireló.”
17Nge ätekewe ra chök eneen le peseei Elisha tori a sääw an epwe pööpöni minne ra apasa. Iei minne, i a apasa, “Öüpwe tiiniireló.” Mwirin, ra tiinaló ekkewe lime mwän o ra kütta Elijah lón üküükün ülüngät rän, nge resap küna i. 18Iwe, lupwen ra liwinsäfälito, nge Elisha a chüen chök nóm Jeriko. Iwe, a apasa ngeniir, “Ifa usun, ngang üsap üreni kemi pwe öüsap feilló?”
Äewin manaman Elisha a föri
19Iwe, ekkewe souemmwenin ewe telinimw Jeriko ra feitto pwe repwe chuuri Elisha. Iwe, ra üreni, “Äm samol, nengeni leenien ei telinimw a fókkun mwirinnö usun ka pwisin küna. Nge ewe kólik a ngaw, iei minne, pwal ewe fönü esap up ren aramas.”
20Iwe, Elisha a apasa, “Öüpwe uweato reei ew pwool mi fö o uwalong salt lón.” Iei minne, ra uweato ren ätewe ewe pwool.
21Mwirin, ätewe a feilló ren ewe pwuachchen kólik mi awora kólik fäniten ewe telinimw. Iwe, a oturalong ewe salt lón o apasa, “Iei meet ewe SAMOL a apasa: ‘Ngang üwa föri pwe ei kólik epwe unusen limöch. Iwe, seni ikenäi ei kólik esap chüen popuw än aramas repwe mäló ika föri pwe ewe fönü esap up.’ ” 22Iei minne, ewe kólik a limöchüló, seni ewe fansoun tori ikenäi, usun chök minne Elisha a apasa.
23Mwirin, Elisha a feilló seni Jeriko o feittä Bethel. Nge lupwen i a fätäleló wón ewe aal, ew mwiichen kükkün äät ra pwerewu seni ewe telinimw. Iwe, ra ngääri ätewe o turunufasei. Ra mwemmweir o apasa, “Kopwe feittä en enan mi möküröpaal! Kopwe feittä, en enan mi möküröpaal!” 24Iwe, Elisha a kulsäfäl o nennengeniir. Iwe, a önümamawer lón iten ewe SAMOL. Mwirin, rüwömön pear ra toowu seni leiin ewe pötöwöl o ataatakisi inisin fääik me rüwömön me leiin ekkewe äät. 25Iwe, Elisha a feilló seni ikenan o feilló ngeni ewe chuuk Karmel. Mwirin, a feilló seni ikenan o liwinsäfäl ngeni Samaria.
Maun lefiilen Israel me Moab
3 Iwe, nöün Ahab we mwän itan Joram a poputä le nemenem wón Israel lón engol me walüwen ierin än King Jehoshafat nemenem lón Judah. Joram a nóm lón Samaria o nemenem lón üküükün engol me ruu ier. 2Joram a föri meet mi ngaw me fän mesen ewe SAMOL, nge esap chök koon föfföringaw usun saman we me inan we. Ätei a ataeló ewe üür faaw mi pin fäniten ewe önü Baal saman we a faleei o öüüwetä. 3Iei mwo nge ätei a chök sópweló le kömwöch wón ekkewe tipisin fel ngeni uluulun önümwäl Jeroboam nöün Nebat we mwän a emmweni ngeni ekkewe aramasen Israel pwe repwe föri. Ätei esap kul seni ekkewe tipis.
4Iwe, King Mesha seni Moab me nöün kewe aramas iir chón oupwuup siip, nge iteiten ier ätei a wiisen püngütiw än takises ngeni ewe kingen Israel üküükün ipwükü ngöröw liälifföön siip me ipwükü ngöröw ünöünen ätemwänin siip. 5Nge mwirin än Ahab a mäló, ewe kingen Moab a üüngeni ewe kingen Israel. 6Iei minne, King Joram a ochufengeni ewe mwiichen sounfiun Israel o feilló seni Samaria pwe repwe maun. 7Lupwen ar fätäleló wón aal, ätei a tiinaló ei poraus ngeni Jehoshafat ewe kingen Judah: “Ewe kingen Moab a üüngeniei. Ifa usun, kopwe fitiei le maun ngeni Moab?” Nge Jehoshafat a pölüweni o apasa, “Ewer, ngang üpwe fituk. En me ngang kich pwiipwi.
Ngang üpwe föri usun minne en kopwe föri, neii sounfiu repwe föri usun minne noum sounfiu repwe föri. Neii kewe mwo óris nge repwe föri usun minne noum kewe óris repwe föri.”
8Iwe, Jehoshafat a pwal eiis, “Menni aal sipwe aleni le maun?”
Nge Joram a pölüweni o apasa, “Sipwe maun seni ewe fönüpöönün Edom.
9Iwe, ewe kingen Edom me nöün kewe sounfiu ra chuungeni ewe kingen Judah me ewe kingen Israel me nöüür kewe sounfiu. Iwe, ekkewe ülüngät mwiichen sounfiu ra pwellifeil le fätäl lón ewe fönüpöön lón üküükün fisu rän. Nge esap chüen wor kólik fäniten pwisin ekkewe sounfiu ika fäniten nöüür kewe maan mi wiisen uweei pisekiir.
10Mwirin, ewe kingen Israel a apasa, “Feiengawach! Meet sipwe le föri? Ewe SAMOL a chök emmwenikicheto ikeei öükich ekkeei ülümön king pwe epwe mwüüt ngeni ewe kingen Moab pwe epwe okkufu kich.”
11Nge King Jehoshafata seni Judah a eiis, “Ifa usun, esap wor emön nöün ewe SAMOL soufós mi fiti kich? Are mi wor emön, iwe, sipwe tongeni üreni pwe i epwe eisini ewe SAMOL meet sipwe föri?”
Iwe, emön leiin nöün King Joram kewe nöüwiis a pölüweni o apasa, “Elisha nöün Shafat we mwän a nóm ikeei. Ätena ewe a piin niinitiw kólik wón pöün Elijah, pün i kisitiwen faan.”
12Iwe, Jehoshafat a apasa, “Ewe SAMOL a tongeni kapas meren ätena.” Iei minne, ekkewe kingen Israel, Judah me Edom ra feilló ren Elisha pwe repwe kütta öüröürer meren.
13Iwe, Elisha a apasa ngeni ewe kingen Israel, “Meet en ka mochen seniei? Kopwe feilló ren ekkewe soufós chón lükün nöün semom we me inom we.”
Nge ewe King Joram a pölüweni o apasa, “Apwi! Pün ewe SAMOL ei a köörikeemito ikeei äm ekkeei ülümön king pwe epwe arosakeemiló ren ewe kingen Moab!”
14Iwe, Elisha a apasa, “Mwo manawen ewe SAMOL mi Unusen Manaman, i ewe ngang üwa angang ngeni, itä ngang üsap nennengenuk ika aosukosukaei reemw, chiilón chök fäniten äi meniniti Jehoshafat ewe kingen Judah. 15Nge iei öüpwe emmwenato rei emön mi tongeni ettik ewe pisekin likettik itan harp.”
Iwe, lupwen ewe chón ettik a ettiki ewe harp, manamanen ewe SAMOL a feittiw wón Elisha, 16iwe, a apasa, “Iei meet ewe SAMOL a apasa: ‘Öüpwe tuuw chómmóng warawar lón ei leemól mi pwasapwas, pün ei leemól mi pwasapwas epwe uroló ren kólik.’ 17Pün iei meet ewe SAMOL a apasa: ‘Ika mwo öüsap küna enienin äsäpwääl, öüsap pwal küna püngün üüt, nge ei leemól epwe ureló ren kólik. Iwe, ämi me nöümi kewe pwiin maan pwal nöümi kewe ekkóch maan repwe wün.’ 18Iei och mettóch mi mecheres meren ewe SAMOL. I epwe pwal ewilla kemi pwe öüpwe okkufu ekkewe chón Moab. 19Öüpwe liäpeni ar kewe telinimw mi fókkun mwirinnö meinisin, pwal mwo nge ekkewe telinimw mi pöchökkül tittiir. Öüpwe pöküüwetiw ar kewe irä mi mwirinnö meinisin, pineeló ar kewe pwuachchen kólik meinisin, o pwölüweló ar kewe tännipi mi mwirinnö meinisin ren faaw.”
20Iwe, a fis pwe lón ewe rän mwirin, lupwen a tori ewe fansoun ar repwe ääni ewe asóren lesossor, repwap chök mäirü pwe kólik a pwuuto seni äkkäwenewenen Edom! Iwe, a wor kólik ekis meinisin.
21Nge lón ei fansoun, lupwen ekkewe aramasen Moab meinisin ra rong pwe ekkewe ülümön king ra feitto pwe repwe maun ngeniir, ra köörifengeni iteiten mwän meinisin mi tongeni maun, seni ekkewe ölüwöl tori ekkewe chinlap. Iwe, ra feitto o tetteliló wón kiänin fönüwer we. 22Nge lupwen ekkewe chón Moab ra pwäätä lón ewe soran, ewe akkar a tineiti wón ewe kólik. Iwe, ekkewe chón Moab ra küna ewe kólik mi nóm äwenewener, nge itä mereer pwe chcha ren paraparan. 23Iwe, ekkewe chón Moab ra apasa, “Enlet i chcha! Eli ekkewe ülümön king me nöüür kewe mwiichen sounfiu ra fiu fengen o niifengeniir. Iei minne, öüsipwe feilló öükich chón Moab pwe sipwe iooi liapach!”
24Nge lupwen ekkewe chón Moab ra wareiti ewe leeni ia ekkewe chón Israel ra köüütä imweer imw mangaku ie, ekkewe sounfiun Israel ra rangowu o maun ngeniiir, iwe, ra kul o sü. Iwe, ekkwe sounfiun Israel ra tapwerirelong lón ewe fönü Moab o ataeló mettóch meinisin. 25Ra ataeló ekkewe telinimw o emön me emön ekkewe mwän a móneelong eföw faaw lón iteiten ar kewe tännipi mi mwirinnö tori ra pwölüló. Ra pwal pineeló ekkewe pwuachchen kólik meinisin o pöküüwetiw ekkewe irä mi mwirinnö. Iwe, ewe telinimw Kir Hareseth chök lussun a chüen nóm föün tittin. Nge pwal inamwo nge ekkewe sounfiu mi wor nöüür öülüül ra pwellifeili ewe telinimw o maun ngeni.
26Lupwen ewe kingen Moab a küna pwe i epwe le luus lón ewe maun, a emmwenaló üküükün füüpwükü me leiin nöün kewe sounfiu mi pwora fän nöüür ketilas pwe repwe sótuni ar repwe pwerenawu ewe mwiichen sounfiu me äwenewenen ia ewe kingen Edom a nóm ie, nge resap tongeni ar repwe süüló. 27Iei minne, ewe kingen Moab a angei nöün we mwännichi, ätewe itä epwe tapw mwirin le wiiseni ewe wiisen king, o a ääni i asór pwe ew asóren keek me wón tittin ewe telinimw. Ren ei popun, ekkewe chón Israel ra fókkun soong ren ei föfför, iei minne ra likitaló ewe kingen Moab o liwinsäfäl ngeni fänüwer.
Elisha a älisi emön fefin mi mä pwülüwan nge mi wöwingaw
4 Lón ew ränin, emön fefin pwülüwen emön mwän i chienen ekkewe soufós, a feitto ren Elisha o siö ngeni, “Pwülüwei we, noum we chón angang a mäló, nge en ka silei pwe i emön mwän mi meniniti ewe SAMOL. Nge iei ätewe mi wor än pwülüwei we liwinimang ngeni a feitto o eniwokkusuei pwe epwe angei seniei neii kewe rüwömön äät pwe epwe nöüniir amanaw pwokiten ewe liwinimmang.”
2Iwe, Elisha a eisini neminnewe, “Meet ngang üpwe tongeni föri pwe üpwe älisuk? Kopwe üreniei meet mi nóm lón imwom we?”
Nge neminnewe a apasa, “Esap fókkun wor och mettóch a nóm lón imwei we, chiilón chök ew kükkün ruume mi wor ekis apüra seni föün olif lón.”
3Iwe, Elisha a apasa, “Kopwe feilló o tungór chómmóng pöön ruume seni chiechiom kana me chón órum kana. Kosap tungór ekkóch chök. 4Mwirin, kopwe tolong lón imwom, en me noum kewe äät o esipaló asaman. Iwe, kopwe angei ewe ruume mi wor ewe ekis apüra seni föün olif lón o niinalong ewe apüra lón ekkewe ruume mi pöön meinisin. Lupwen ew me ew kewe ruume epwe ur, kopwe äimwüweló.”
5Iwe, neminnewe a feilló seni Elisha. Mwirin a tolong lón imwan we o esiperelong me nöün kewe äät lón. Iwe, nöün kewe äät ra uweato ekkewe ruume ren neminnewe, nge i a sópweló le niinalong ewe apüra seni föün olif lón ew me ew. 6Esap mang mwo nge ekkewe ruume meinisin ra ureló. Iwe, neminnewe a apasa ngeni emön leiin nöün kewe äät, “Kopwe ngeniei pwal ew ruume.”
Nge ewe äät a pölüweni o apasa, “Esap chüen wor ew lussun ruume.” Mwirin, ewe apüra seni föün olif a ükütiw le pwuupwu.
7Iwe, lupwen neminnewe a feilló o aporausa ngeni ewe mwän mi wor ökkünöön meren Kot meet a fis, ätewe a apasa ngeni, “Iwe iei, kopwe feilló o amöömöló ewe apüra seni föün olif. Mwirin, kopwe omwusa óm kewe liwinimmang. Nge ina epwe wor lussun ewe mooni epwe naaf ngeni ämi öüpwe älisi ngeni kemi, en me noum kewe äät.”
Elisha me ewe fefin seni Shunem
8Iwe, lón ew ränin, Elisha a feilló ngeni ewe telinimw Shunem. Emön fefin mi pisekisek a nónnóm ikenan. Neminnei a kööri Elisha pwe epwe mwöngö ren. Iwe, seni ena ótun, iteiten fansoun lupwen Elisha a feitto Shunem, a köüüló ikenan o mwöngö ren ewe fefin. 9Ewe fefin a apasa ngeni pwülüwan we, “Ngang üwa meefi pwe ei mwän ekan soun pwepwereto lón ekkóch fansoun o köüüló ikeei, i emön mwän mi wor ökkünöön meren Kot. 10Sipwe föri ew kükkün ruumw fänitan wón ewe sässärin asan lón imwach ei o atolonga ew peet, pwal ew cheepel, ew leenien móót me ew laamp lón. Mwirin, epwe wor ew leeni i a tongeni nóm lón iteiten fansoun i a feitto rech.”
11Iwe, lón ew ränin, lupwen Elisha a liwinsäfälito Shunem, a feittä lón ruumwan we o asöösö lón. 12Iwe, a apasa ngeni nöün we chón angang itan Kehazi, “Kopwe kööri ewe fiin Shunem.” Iei minne ätewe a köörato neminnewe, iwe, a war o üütäló fän mesen ätewe. 13Iwe, Elisha a apasa ngeni Kehazi, “Kopwe üreni neminna: ‘En ka aosukosukok fänitem. Iwe, meet äm aipwe tongeni föri fänitom? Ifa usun, ka mochen pwe äm aipwe kapas ngeni ewe king ika ngeni ewe meilapen mwiichen sounfiu fänäsengesum?’ ”
Nge neminnewe a pölüweni o apasa, “Apwi, mi pwisin wor leeniei leiin pwisin aramasei.”
14Mwirin, Elisha a eisini Kehazi, “Meet ka ekieki pwe sipwe tongeni föri fäniten neminnei?”
Nge Kehazi a apasa, “Esap wor nöün neminnei äät, nge pwülüwan we a chinlap.”
15Mwirin, Elisha a üreni Kehazi, “Kopwe köörisäfälieto neminnewe.” Iei minne, Kehazi a köörato neminnewe. Iwe, neminnewe a liwinsäfälito o üütä leasamen ewe ruumw. 16Iwe, Elisha a apasa ngeni, “Lón ei chök ótun lón ewe ier epwe feitto, en kopwe sapa emön äät lón pöum.”
Nge neminnewe a wiippinetä le apasa, “Apwi, äi samol, en ewe mwän mi wor ökkünoom meren Kot. Kose mochen kosap ina usun óm kopwe chofona ngeniei ngang noum ei chón angang fefin.”
17Nge a pwüng ngeni, pün ewe fefin a pwoopwo o a nöüni emön äät, lón ewe chök ótun lón ewe ier mwirin, usun chök minne Elisha a üreni.
18Iwe, ewe semiriit a mämmäritä. Nge lón ew ränin, ewe äät a feilló pwe epwe äämwa saman we mi fiti ekkewe chón pöküpök wiit le angang. 19Ekis chök mwirin, ewe äät a apasa ngeni saman we, “A metek mökürei! A metek mökürei!”
Iwe, semen ewe äät we a üreni emön nöün kewe chón angang, “Kopwe ekiieló ewe äät leimw ren inan we.” 20Iei minne, ewe chón angang a ekii ewe äät o uwealó i ren inan we. Iwe, inan we a amóóta i wón aföön. Nge ina epwe órun leólówas, ewe äät a mäló. 21Iwe, neminnewe a ekiietä ewe äät o akkónaló i wón ewe peet än ewe mwän mi wor ökkünöön meren Kot. Mwirin, a esipaló ewe asam o likitaló ewe äät ikenan.
22Mwirin, neminnewe a tiinaló ew poraus ren pwülüwan we o apasa, “Kose mochen kopwe tiinato reei emön me leiin ekkewe chón angang me emön dongki, pwe üpwe tongeni mwittir feilló ren ewe mwän mi wor ökkünöön meren Kot o üpwe pwal liwinikäito.”
23Iwe, pwülüwan we a eiis, “Pwata kopwe feilló ren ikenäi? Ikenäi esap ewe pwinin elingeling ika ewe ränin Sabbath.”
Nge neminnewe a apasa, “Ina chök.”
24Iei minne, neminnewe a riietä leenien móótun wón ewe dongki o apasa ngeni ewe chón angang, “Kopwe emwittiri ewe dongki, nge kosap ammanga fänäsengesi, chiilón chök ika ngang üpwe ürenuk pwe kopwe ammangaló.” 25Iwe, lupwen neminnewe a sääló o arap ngeni ewe mwän mi wor ökkünöön meren Kot mi nóm wón ewe chuuk Karmel, Elisha ewe mwän mi wor ökkünöön meren Kot a nenneló o küna neminnewe me toowaw.
Iwe, a apasa ngeni Kehazi nöün we chón angang, “Nengeni inani ewe fefin seni Shunem a feitto. 26Kopwe sääló pwe kopwe souni o eisini i, ‘Ifa usun, mettóch meinisin a mwirinnö ngenuk, ngeni pwülüwom we me ngeni noum we semiriit?’ ”
Iwe, neminnewe a üreni Kehazi, “Ewer, mettóch meinisin a mwirinnö.”
27Nge lupwen neminnewe a tori ewe mwän mi wor ökkünöön meren Kot mi nóm wón ewe chuuk, a chappetiw leppwül fän mesen ätewe o turufi pachapachan. Iwe, Kehazi a feitto o poputä le ösüüweló neminnewe, nge ewe mwän mi wor ökkünöön meren Kot a apasa, “Kopwe chök likitaló neminnei! Och mettóch a eriäfföwü neminnei, nge ewe SAMOL esap mwo üreniei ika meet a aosukosuka.”
28Mwirin, neminnewe a apasa, “Äi samol, en ewe ka apasa pwe üpwe nöüni emön äät, nge ngang üsap tungórek fänitan. Ifa usun, ngang üsap ürenuk pwe kosap otupwueitä le alapätä äi apilükülük?”
29Mwirin, Elisha a apasa ngeni Kehazi, “Kopwe önnükätä leppwülün üfom na fän önükum pwe kopwe amollätä óm kopwe sääi, kopwe angei wóki we o sääló. Are kopwe chuuri emön me wón aal, kosap kapwong ngeni, nge are emön epwe kapwong ngenuk, kosap pölüweni. Kopwe mwittir feilló o tolong lón ewe imw o isenätiw wóki we wón mesen ewe äät.”
30Nge inen ewe äät we a apasa, “Mwo manawen ewe SAMOL, pwal mwo manawom, ngang üsap feilló leimw are en kosap fitiei.” Iei minne, Elisha a üütä o a fitaaló neminnewe le liwinsäfäliló.
31Kehazi a mwittir le akkomwoló o a isenätiw ewe wóók wón mesen ewe äät, nge esap wor och mettóch a fis. Esap wor och esissilen manaw. Iei minne, Kehazi a liwinsäfäl pwe epwe souni Elisha o üreni, “Ewe äät a chüen chök mäló.”
32Iwe, lupwen Elisha a wareiti ewe imw, a küna pwe ewe äät a mäló, nge a kóón wón än ewe soufós we peet. 33Iei minne, Elisha chök a tolong lón ewe ruumw o a esipaló ewe asam nge i me ewe äät ra nóm lón. Iwe, a iótek ngeni ewe SAMOL. 34Mwirin, i a töötä wón ewe peet o chappaló wón inisin ewe äät. Iwe, a anómwu awan wón awen ewe äät, mesan wón mesen ewe äät, pwal pöün wón pöün ewe äät. Nge lupwen a chappaló wón ewe äät, inisin ewe äät a poputä le pwichikkar säfäl. 35Mwirin, Elisha a pwäätä o a ekkeliwin le fätäl lón ewe ruumw. Mwirin, a pwal töötä wón ewe peet o chappalósäfäl wón inisin ewe äät. Nge lón ei fansoun, ewe äät a mwesi fän fisu o suukaló mesan.
36Mwirin, Elisha a köörato Kehazi o apasa, “Kopwe köörato inen ei äät we.” Iwe, ätewe a kööri neminnewe. Iwe, lupwen neminnewe a tolong, Elisha a apasa, “Iei i noum we äät, kopwe ekii.” 37Iwe, neminnewe a chappetiw órun pachapachen Elisha o appwarotiw leppwül fän an uren kilisou. Mwirin, neminnewe a ekiietä nöün we äät o ekiietiw lón ewe sässärin faan.
Ekkewe manaman mi fis lupwen ewe fansoun lengita
38Iwe iei, Elisha a liwinsäfäl ngeni Kilkal, nge a fis ew lengita lón ewe fönü. Iwe, lón ew ränin, lupwen ewe mwiichen soufós ra móót fän mesen Elisha, i a apasa ngeni nöün we chón angang, “Kopwe isenätä ew kama mi wätte wón ewe ekkei o kukuuw och suup fäniten ekkeei mwän.
39Nge emön me leiir a feilló lón ewe mälämäl pwe epwe kinii ekkóch iäsäi pwe nofitin mwöngö. Nge ätewe a küna och sókkun wölüwöl mi pwisin pwükütä nge mi tö. Iwe, ätewe a fichi ekkóch ekkewe föün o amasowalong lón leppwülün üfan we üföüfen lükün. Iwe, lupwen ätewe a liwinsäfäl, a pöküürolong lón ewe kaman suup, nge esap meefi pwe ra poison. 40Iwe, ra üfawu ewe suup fäniten ekkewe mwän pwe repwe wün. Nge mwirin än ekkewe mwän ra ünümätä ewe suup fän ew ika fän ruu, ra köppökütä o apasa, “Enan mwän mi wor ökkünoom meren Kot, a wor poison lón ewe suup!” Iei minne, resap tongeni wün ewe suup.
41Mwirin, Elisha a apasa, “Öüpwe uwato reei och pilawa mi amas.” Iwe, lupwen ra uwato ewe pilawa mi amas, mwirin, Elisha a uwalong ewe pilawa mi amas lón ewe kama o apasa, “Iei a mwirinnö. Öüpwe eineti ngeni ekkewe mwän pwe repwe wün.” Iwe, esap chüen wor och mettóch epwe efeiengawer me lón ewe kamaan suup.
42Lón ew ränin, emön mwän seni Baal Shalisha a uwato ren ewe mwän mi wor ökkünöön meren Kot an mwen uwa, ew tuuk föün wiit mi kinikinifö me rüüwe föün pilawa mi för seni föün parli seni ekkewe akkomwen föün parli i a kinii. Iwe, Elisha a apasa ngeni nöün we chón angang, “Kopwe ngeni ewe mwiichen soufós ewe mwöngö pwe repwe mwöngö.”
43Nge nöün we chón angang a apasa, “Meet? Epwe ifa usun äi üpwe tongeni amwöngöni ngeni ipwükü aramas ei üküükün mwöngö?”
Nge Elisha a pölüweni o apasa, “Kopwe ngeni ewe mwiichen soufós ewe mwöngö pwe repwe mwöngö. Pün ewe SAMOL a apasa: Iir repwe mwöngö, nge epwe fen pwal wor ekkóch lussuur.” 44Mwirin, ätewe a isenätiw ewe mwöngö fän mesen ekkewe mwän. Iwe, a pwüng ngeni, pün ra mwöngö, nge a pwal wor ekkóch lussuur, usun chök minne ewe SAMOL a fen apasa.
Naaman a chikar seni an rupwun pwötür
5 Iwe, Naaman ewe meilapen ewe mwiichen sounfiu nöün ewe kingen Aram (pwal iei Syria) i emön mwän mi iteföüló me fän mesen an we samol, pwal i emön mi itetekia, pwokiten ewe SAMOL a ewilla ekkewe chón Aram ren ätei. Iwe, inamwo are ätei emön sounfiu mi pwora, nge a üri rupwun pwötür.
2Iwe, ekkóch mwiichen chón maunen äserengaw seni Aram ra tööki ewe fönü Israel pwe repwe küüt liäpeer. Iwe, lón ew fansoun, ra liäpeni emön nengngin o uwealó seni ewe fönü Israel. Iwe, ra ngeni pwülüwen Naaman we ei nengngin pwe epwe nöüni chón angang. 3Iwe, lón ew ränin, ei nengngin a apasa ngeni an we samol fefin, “Üwa äneän pwe amwo äi samol epwe feilló pwe epwe chuuri ewe soufós mi nóm lón Samaria! I epwe tongeni amóeló seni an rupwun pwötür.”
4Iei minne, lupwen Naaman a rong ei poraus, a feilló ren an we samol ewe king o üreni meet ewe nengngin seni Israel a apasa. 5Iwe, ewe kingen Aram a pölüweni o apasa ngeni Naaman, “Kopwe fókkun feiló o chuuri ewe soufós. Nge ngang üpwe tiinaló echö taropwen äwenfönü fänitom pwe kopwe uweeló ren ewe kingen Israel.” Iei minne Naaman a feilló, nge a uwealó pwe an liffang engol talent silifer, wonu ngöröw shekel kolt me engol peaan üf mi mwirinnö. 6A pwal uwealó ewe taropwe ren ewe kingen Israel. Iei meet mi mak lón ewe taropwe: “Ngang üwa tiinawow neii we chón angang Naaman fiti ei taropwe pün ngang üwa mochen pwe en kopwe amóeló seni i an rupwun pwötür.”
7Iwe, lupwen ewe kingen Israel a älleani ewe taropwe, a kamwei üfan lón an letipengaw o apasa, “Ei mwän a tiinato reei emön mi üri rupwun pwötür pwe üpwe amóeló seni. Ifa usun, ngang Kot pwe üpwe tongeni niieló emön o fang manaw? Ätei a chök sótuni an epwe kütta och alen künetipingen pwe epwe maun säfäl ngeni kich.”
8Nge lupwen Elisha, ewe mwän mi wor ökkünöön meren Kot, a rong usun än ewe kingen Israel a kamwei ufan fän an letipengaw, i a tiinaló ei poraus ren o üreni: “Pwata ka kamwei üfom fän óm letipengaw? Kopwe tiinato Naaman reei, pwe i epwe silei pwe mi wor emön soufós lón Israel.” 9Iei minne, Naaman a feilló fiti waan óris me wóóken; iwe, a köüüló o witiwit ünükkün asamalapen imwen Elisha we. 10Nge Elisha a tiinawu emön chón künö ren Naaman fän ei poraus, “Kopwe feilló o tüütü fän fisu lón ewe chaanpwuupwu Jordan. Mwirin, ünüchchen inisum epwe öchchüsäfäl o epwe móóló senuk óm rupwun pwötür.”
11Nge Naaman a feilló fän an soong o apasa, “Ngang üwa ekieki pwe itä ätewe epwe fókkun toowu pwe epwe chuuriei. Ngang üwa ösüküsükü pwe itä ätewe epwe pwomwofätäl pöün wón ewe ia a üri ie rupwun pwötür o kööri iten ewe SAMOL an we Kot o echikaraei seni äi rupwun pwötür. 12Ifa usun, ekkewe chaanpwuupwu Abana me Farpar mi nóm lón Damaskos resap mwirinnö seni ekkewe chaanpwuupwun Israel meinisin? Pwata ngang üsap chök tongeni tüütü lóór o chikar seni äi rupwun pwötür?” Iei minne, Naaman a kul o feilló fän an lingeringer.
13Nge nöün Naaman kewe chón angang ra sótuni ar repwe kapas äwewe ngeni o apasa, “Semem, are ewe soufós epwe ürenuk pwe kopwe föri och mettóch mi weires, ifa usun, kosap föri? Nge pwata kosap fen mochen älleasochisi minne i a apasa, nge i a chök ürenuk pwe kopwe feilló o tüütü pwe kopwe chikar?” 14Iei minne, Naaman a feittiw lón ewe chaanpwuupwu Jordan o ötüüwetiw inisin fän fisu, usun minne ewe mwän mi wor ökkünöön meren Kot a öüröüra ngeni. Iwe, ünüchchen inisin a öchchüsäfäl o a limöchüló usun chök inisin emön kükkün semiriit. Iwe, a chikar.
15Mwirin, Naaman me chiechian kewe meinisin ra liwinsäfäliló pwe repwe kütta ewe mwän mi wor ökkünöön meren Kot. Iwe, ra üütä fän mesen ätewe, nge Naaman a apasa, “ Iei, ngang üwa silei pwe esap wor emön Kot lón unusen fönüfan, chiilón chök lón Israel. Kose mochen kopwe etiwa seniei ngang noum ei chón angang äi keei liffang.”
16Nge Elisha a pölüweni o apasa, “Mwo manawen ewe SAMOL, i ewe ngang üwa angang ngeni, ngang üsap etiwa och liffang.” Ina mwo än Naaman a resin le peseei Elisha pwe epwe angei ekkewe liffang, nge i esap mochen.
17Mwirin, Naaman a apasa, “Are kosap mochen etiwa ei liffang, kose mochen mwüüt ngeniei ngang noum ei chón angang pwe üpwe tukeei och pwül seni ei leeni pwe rüwömön neii kewe dongki repwe uweei. Iwe, ngang üpwe uweeló ewe pwül ngeni leeniei we. Iwe, seni ikenäi ngang noum ei chón angang üsap chüen mochen äänisäfäli asóren keek ika och sókkun asór ngeni ekkewe pwal ekkóch kot me lükün chök ewe SAMOL. 18Nge amwo ewe SAMOL epwe omwusaeiló ngang noum ei chón angang fäniten ei ew chök mettóch: Lupwen äi we samol ewe king epwe feilló lón ewe imwenfel än ewe önü Rimmon pwe epwe fel ikenan, i epwe mochen pwe epwe ünneni peii. Iwe, amwo ewe SAMOL epwe omwusaeiló ngang noum ei chón angang lupwen ngang üpwe fiti i le chappetiw.”
19Mwirin, Elisha a apasa, “Kopwe feilló lón kinamwe.”
Iei minne, Naaman a poputä le feilló seni ätewe o a ekis chök toowaweló.
Än Kehazi mocheniä
20Nge Kehazi, ewe chón angang nöün Elisha, ewe mwän mi wor ökkünöön meren Kot, a ekiekielong lón letipan, “Äi we samol a chök mwüüt ngeni ewe re Aram an epwe feilló nge esap etiwa seni i meet i a uweato. Mwo manawen ewe SAMOL, ngang üpwe sääló mwirin ätewe o angei ekkóch mettóch seni.”
21Iei minne, Kehazi a mwittiriló mwirin Naaman. Iwe, lupwen Naaman a küna ätewe an a sääto me mwirin, a töötiw seni wan we wóóken o feilló pwe epwe souni i. Iwe, Naaman a eisini ätewe, “Ifa usun, meet poraus?”
22Nge Kehazi a pölüweni o apasa, “Ese wor poraus, nge äi we samol a tiinieito pwe üpwe ürenuk pwe rüwömön ölüwöl seni ewe mwiichen soufós ra chök kärään wareto ren seni ewe leeni mi chukuchukutä lón ewe fönü Efraim. Iwe, i a mochen ew talent silifer me ruu peaan üüf pwe epwe ngeniir.”
23Iwe, Naaman a eneen le peseei Kehazi o apasa, “Kose mochen kopwe fen angei ruu talent silifer.” Mwirin, Naaman a ngeni ätewe ruu peaan üüf mi mwirinnö o uwalong ekkewe ruu talent silifer lón ruu tuuk. Iwe, a tiinaló rüwömön nöün kewe chón angang pwe repwe mwäreei ngeni Kehazi ekkewe liffang. 24Nge lupwen ra tori ewe chukuchukutä ia imwen Elisha a nóm ie, Kehazi a angei ekkewe pisek seni lepöün ekkewe chón angang o a tiinisäfälireló. Mwirin, a aopa ekkewe liffang lón ewe imw.
25Lupwen Kehazi a tolong lón ewe imw o üütä mwen an we masta, Elisha a eisini, “Kehazi, ia ka feitto me ie?”
Kehazi a pölüweni o apasa, “Ngang noum ei chón angang üsap feilló mwo ekis.”
26Nge Elisha a eisini ätewe, “Ifa usun, kosap meefi pwe ngang üwa nóm reemw ikenan lón ngüni lupwen Naaman a töötiw seni waan we wóóken pwe epwe sounuk? Ifa usun, iei fansoun óm kopwe etiwa mooni me üüf me tännipin ewe irä olif me tännipin irän wain me pwiin siip me kuuch me ätemwänin kowu me chón angang mwän ika chón angang fefin? 27Pwokiten en ka föri ei, iei minne, ewe rupwun pwötür wón Naaman epwe pachatä wóm me noum kana me nöün noum kana tori feilfeilló chök.” Lupwen Kehazi a feilló seni fän mesen Elisha, a kuuló inisin ren rupwun pwötür. Ünüchchen inisin a usun chök pwechäriken sno.
Ewe mächään kouk a pas
6 Iwe, lón ew ränin, ewe mwiichen soufós ra feitto ren Elisha o üreni, “En ka pwisin küna pwe ei leeni ia aia mwimwiich fengen ie reemw a koon kükkün fänitach. 2Kopwe mwüüt ngeni keem pwe aipwe feilló ren ewe chaanpwuupwu Jordan ia a wor ie chómmóng irä. Emön me emön leiim a tongeni pöküüw äkkäefóch irä pwe aipwe öüüwetä ew leeni mi fö fänitem ikenan pwe aipwe mwimwiich lón.”
Iwe, Elisha a apasa, “Öüpwe feilló.”
3Nge emön me leiir a apasa, “Kose mochen kopwe fitikeem äm noum keei chón angang?”
Iwe, Elisha a pölüweni o apasa, “Ngang üpwe fitikemi.” 4Iei minne, Elisha a fitiir.
Iwe, lupwen ra wareiti ewe chaanpwuupwu Jordan, ra poputä le pöküpökütiw ekkewe irä. 5Nge lupwen emön me leiir a pöküpök, mächään nöün we kouk a turulong lón ewe chaanpwuupwu. Iwe, ätewe a pwuchöör o apasa, “Osupwangei, äi samol, pün ngang üwa chök tungór seni emön ewe kouk.”
6Iwe, ewe mwän mi wor ökkünöön meren Kot a eisini ätewe, “Ia a turutiw ie?” Nge lupwen ätewe a äiti ngeni Elisha ewe leeni, Elisha a pöküw efóch ömwüch o móneelong lón ewe kólik ewe ia mächään ewe kouk e turulong ie. Mwirin, ewe mächään kouk a piasetä. 7Iwe, Elisha a apasa ngeni ätewe, “Kopwe angei.” Iwe, ewe mwän a eitiewu pöün o angei ewe mächään kouk.
Elisha a ochunna mesen ekkewe chón Aram
8Iwe, lupwen ewe kingen Aram a maun ngeni Israel, i a kan soun pwüngüpwüng ngeni nöün kewe meilap o apasa, “Sipwe emwiicha fengeni nöüch kewe mwiichen sounfiu lón ien me ien leeni.”
9Nge lón na chök ótun, Elisha, ewe mwän mi wor ökkünöön meren Kot a tiinaló kapas ren ewe kingen Israel o apasa, “Kopwe äfällik pwe kosap feilló arap ngeni enan leeni, pün ekkewe chón Aram ra ekiekin emwiicha fengeni nöüür kewe mwiichen sounfiu ikenan.” 10Iei minne, ewe kingen Israel a tiinaló poraus ngeni ewe leeni ia ewe mwän mi wor ökkünöön meren Kot a kapas ngeni i usun o esile ngeni ekkewe aramas mi nóm ikenan pwe repwe tümwünöchchür. Ei a fis fän chómmóng pwe Elisha a esileló kapasen esilesil ngeni ewe king. Iei minne, ewe king a äfälli me lón ekkewe leeni.
11Iwe, ewe kingen Aram a fókkun lingeringer pwokiten ei lapalap. Mwirin, a köörifengeni nöün kewe meilap o echchimwer le apasa, “Iöön leiimi a chón afangamä? Iö a ekkesilei ngeni ewe kingen Israel usun äi kewe akkóót?”
12Nge emön me leiin nöün kewe meilap a apasa, “Esap emön me leiim, äi samol ewe king, nge i Elisha, ewe soufós mi nóm lón Israel, a mwo nge üreni ewe kingen Israel ekkewe kapas en ka apasa me lón óm ruumwen möür.”
13Iwe, ewe kingen Aram a atoowu an öllük o apasa, “Öüpwe feilló o kütta ia Elisha a nóm ie. Iwe, ngang üpwe tiinaló ew mwiichen sounfiu pwe repwe turufi i.” Iwe, emön a esile ngeni ewe kingen Aram o apasa, “Nengeni, Elisha a nóm Dothan.” 14Iei minne, lón ew pwinin, ewe kingen Aram a tiinaló ikenan ew mwiichen sounfiu mi chómmóng mi waawa óris me wóóken. Ra feilló o pwellieló ewe telinimw.
15Lupwen ewe chón angang nöün ewe mwän mi wor ökkünöön meren Kot a pwäätä lesossorusich o toowu lükün, a küna ew mwiichen sounfiu mi waawa óris me wóóken ra fen pwellieló ewe telinimw. Iwe, ewe chón angang a üreni Elisha, “Sipwe le feiengaw, äi samol. Meet sipwe le föri?”
16Nge Elisha a pölüweni o üreni, “Kosap nuokkus. Pün chókewe mi nóm wón ach peekin ra chómmóng seni chókewe mi nóm wón ar peekin.”
17Mwirin, Elisha a iótek o apasa, “Äi SAMOL, ngang üwa tungór ngenuk pwe kopwe suuki mesen ätei o mwüüt ngeni pwe epwe küna.” Iwe, ewe SAMOL a suuki mesen ewe chón angang. Iwe, lupwen a netä, a küna pwe wón ewe chukuchukutä a kuuló ren óris me wóóken mi pwulopwulen ekkei ra pwellieló ünükkün Elisha.
18Iwe, lupwen ekkewe sounfiun Aram ra arapoto ngeniir, Elisha a iótek o apasa, “Äi SAMOL, ngang üwa tungór ngenuk pwe kopwe ochchunna mesen ekkeei aramas.” Iwe, ewe SAMOL a ochchunna mesen ekkewe aramas, usun minne Elisha a tungór.
19Mwirin, Elisha a toowu lükün o apasa ngeniir, “Öüwa feitto wón efóch aal mi mwääl! Esap pwüng pwe iei ewe telinimw. Öüpwe tapweto mwiri pün ngang üpwe emmwenikemiiló ren ewe mwän ämi öüwa kütta.” Iwe, Elisha a emmweniireló ngeni Samaria.
20Mwirin chök ar ra tolong lón ewe telinimw Samaria, Elisha a iótek o apasa, “Äi SAMOL, iei kopwe suuki mesen ekkeei aramas o mwüüt ngeniir pwe repwe küna mweer.” Iwe, ewe SAMOL a suuki meseer; iwe, ra küna pwe ra nóm lukalapen ewe telinimw Samaria.
21Iwe, lupwen ewe kingen Israel a küna ekkewe sounfiun Aram, a kökkö ngeni Elisha, “Semei, ifa usun, ngang üpwe niireló? Üpwe niireló?”
22Nge Elisha a pölüweni o apasa ngeni, “Kosap niireló. Epwe ifa usun óm kopwe niieló chókana ka fen liäpeniir lón maun? Sise ka niieló chókana mi ooló lón maun. Kopwe uwato mwöngö me kólik fän meser pwe repwe mwöngö o wün. Mwirin, kopwe tiinsäfälireló ngeni leenier ren ar we samol.” 23Iei minne, ewe kingen Israel a amollätä fäniter ewe kametip mi wätte. Iwe, mwirin ar ra wes le mwöngö o wün, ewe king a tiinireló ngeni leenier ren ar we king. Mwirin ei, ewe mwiichen chón maunen äserengaw seni Aram ra ükütiw le feitto küüt liäper fän pöchökkül me lón fönüen chón Israel.
Ben-Hadad a pwellieló Samaria fän pisekin maun
24Ekkóch fansoun me mwirin, Ben-Hadad ewe kingen Aram a emwiicha fengeni unusen an we mwiichen sounfiu o ra telitä pwe repwe pwellieló ewe telinimw Samaria fän pisekin maun. 25Pwokiten langattamen ewe fansoun än chón Aram ra pwellieló ewe telinimw Samaria, iei popun a fis ew lengita mi wätte me lón ewe telinimw. Iwe, a fis pwe ew mwo möküren dongki nge ra amöömöló wón üküükün waliik shekel silifer, nge ew narüwänüen och sókkun föün irä ra amöömöló wón üküükün limu shekel silifer.
26Iwe, lón ew ränin, lupwen ewe kingen Israel a fätäleló wón tittin ewe telinimw, emön fefin a siö ngeni o apasa, “Kose mochen kopwe älisiei, äi samol ewe king!”
27Iwe, ewe king a pölüweni o apasa, “Are ewe SAMOL esap älisuk, iwe, ia ngang üpwe tongeni angei me ie älillis fänitom? Ngang üsap tongeni ngenuk mwöngö seni ewe leenien wichiwich umwun wiit ika wain seni ewe leenien üchüüch föün irän wain.” 28Nge mwirin, ewe king a eisini neminnewe, “Meet a fis ngenuk?”
Iwe, neminnewe a pölüweni o apasa, “Ekkóch rän a ló, ei fefin a apasa ngeniei, ‘Kopwe fangetä nöüm we äät pwe sipwe ocheei ikenäi, nge lesor, sipwe ocheei neii we.’ 29Iei minne, äm aia kukuuw neii we äät o aia ocheei. Iwe, lón ewe rän mwirin, ngang üwa apasa ngeni neminnei, ‘Kopwe fangetäni noum we äät pwe sipwe ocheei.’ Nge neminnei a aopaló nöün we äät.”
30Iwe, lupwen ewe king a rong än neminnewe kewe kapas, a kamwei üfan fän an letipeta. Iwe, lupwen ewe king a pwereló wón tittin ewe telinimw, ekkewe aramas ra nennengeni nge ra küna pwe i a üföüf echö üüf mi för seni tuuk fän üfan we arap ngeni ünüchchan. 31Iwe, ewe king a pwon fän ökköpöl o apasa, “Amwo Kot epwe niieiló, are ngang üsap pöküweló möküren Elisha nöün Shafat we mwän ikenäi.”
32Lón ei ótun, Elisha a mómmóót lón imwan we o ra mwiich fengen me ekkewe souakkomwen Israel. Iwe, ewe king a tiinaló emön chón künö ren pwe epwe kööri. Nge me mwen än ewe chón künö war, Elisha a apasa ngeni ekkewe souakkomw, “Emön chón niieló aramas a tiinato emön mwän pwe epwe pöküweló mökürei. Nengeni, lupwen ewe chón künö epwe war, öüpwe esipaló ewe asam o ömwöchü ewe asam pwe esap tolong. Iwe, ina an we samol epwe mwittir tapweto mwirin.” 33Lupwen Elisha a chüen chök apasa ei ngeni ekkewe souakkomw, nengeni, ewe chón künö a wareto ren.
Mwirin, ewe king a war o apasa, “Nengeni, ewe SAMOL ei a awarato ei feiengaw wóóch. Iwe, pwata ngang üpwe chüen witiwitittameló ngeni ewe SAMOL?”
7 Iwe, Elisha a pölüweni o apasa, “Öüpwe rongorong ei poraus seni ewe SAMOL. Iei meet ewe SAMOL a apasa: ‘Lesor, lón ei chök ótun, öüwa tongeni kamö me lón ewe asamalapen tittin Samaria ew shea pilawa mi amas o mwirinnö wón üküükün ew shekel silifer, pwal ruu shea parli wón üküükün ew shekel silifer.”
2Mwirin, ewe nöüwiis mi wiisen tümwünü ewe king a apasa ngeni ewe mwän mi wor ökkünöön meren Kot, “Nengeni, esap tongeni fis minne ka apasa, inamwo are ewe SAMOL epwe suuki ekkewe asammwachon läng.”
Nge Elisha a pölüweni o apasa, “Nengeni, kopwap pwisin küna ren mesom lupwen epwe fis, nge en kosap chök tongeni mwöngö och seni!”
Ekkewe mi rupwun pwötür ra feilló lón leenien ekkewe sounfiun Syria
3Iwe, mi wor fömön mwän mi üriir rupwun pwötür, ra mómmóót lükün asamalapen tittin ewe telinimw Samaria. Ra eiis fengen lefiiler o apasa, “Pwata sia chök mómmóót ikeei o witiwit pwe sipwe mäló? 4Sipwe mäló ren ach echik are sipwe chök nóm ikeei, sipwe pwal mäló ren ach echik are sipwe liwinsäfälilong lón ewe telinimw. Iei minne, mi fen mwirinnö ach sipwe feilló lón ewe leeni ia ekkewe sounfiun Aram ra nóm ie o fangetä ngeniir. Are repwe mwüüt ngeni kich pwe sipwe manaw, iwe, mä a fen mwirinnö. Nge are repwe niikicheló, iwe, kich mi chök fen nómwun ach sipwe mäló.”
5Iei minne, lekkuniólupwin ewe ränin, ra feilló lón ewe leeni ia ekkewe sounfiun Aram ra nóm ie. Lupwen ra tori leesópwun ewe leeni, esap fókkun wor emön a nóm ikenan. 6Pün ewe SAMOL a föri pwe unusen ewe mwiichen sounfiun Aram repwe rongorong ökürangen wóóken mi mwittir le ssä me chopwuchopwun pachapachen óris mi ssä me ökürangen ew mwiichen sounfiu mi wätte. Iwe, ra kökkö fengen lefiiler o apasa, “Nengeni, ewe kingen Israel a mööni ekkewe chón Hit me ekkewe chón Egypt pwe repwe feitto maun ngeni kich.” 7Iei minne, ra rüükö o süüló lón ewe pwinin, nge ra likitätiw imwer kewe imw mangaku, nöüür kewe óris me nöüür kewe dongki. Ra likitaló mettóchur meinisin, nge ra chök sü o kütta manawer.
8Iwe, lupwen ekkewe mwän mi üriir rupwun pwötür ra tori leesópwun leenien ekkewe sounfiu we, ra tolong lón ew imw mangaku. Iwe, ra mwöngö o wün wain. Mwirin, ra angei ekkewe silifer me kolt me üüf, ra uweiirewu lükün ewe leeni o aopeereló. Mwirin, ra pwal liwinsäfälito o tolong lón pwal ew imw mangaku. Iwe, ra uweawu mettóch seni lón ei imw mangaku, ra feilliwu lükün ewe leeni o ra pwal aopeereló.
9Mwirin, ra kapas fengen lefiiler o apasa, “Esap pwüng minne sia föri. Ikenäi a wor reech ei poraus mi mwirinnö. Sia chök pwisin lóchchei le ekieki kich nge sisap ewiseisa ekkewe pwal ekkóch. Are sipwe witiwit tori an epwe räniló lesossor, och feiengaw epwe tori kich. Iei minne, sipwe liwinsäfäliló iei chök o aporausa ei poraus ngeni ekkewe aramas lón ewe imwen king.”
10Iei minne, ra liwinsäfäliló lón ewe telinimw o üreni ekkewe chón masa asamalapen tittin ewe telinimw meet a fis. Ra apasa, “Äm aia tolong lón ewe leeni ia ekkewe sounfiun Aram ra nóm ie, nge esap wor emön a nóm ikenan, aisap pwal rong möngüüngün emön aramas. A chök wór ekkewe óris me dongki mi fööfö, pwal ekkewe imw mangaku meinisin ra chök nükünüköch, nge esap wor emön aramas a nóm.” 11Mwirin, ekkewe chón masa asamalapen tittin ewe telinimw ra kökkölong ewe poraus ren ekkewe aramas, o ra pwal aporausa ei poraus ngeni ekkewe aramas lón ewe imwen king.
12Iwe, ewe king a pwäätä seni an peet lón ewe chök pwinin o üreni nöün kewe nöüwiis, “Ngang mi silei meet a fis. Ekkewe chón Aram ra silei pwe kich sia echik; iei minne, ra likitaló imweer kewe imw mangaku ia ra nóm ie pwe repwe feilló op lón ewe maasies. Pün iir ra ösüküsükü pwe kich sipwe toowu seni ewe telinimw, mwirin, repwe turumanawekich o repwe liäpeni ewe telinimw.”
13Nge emön me leiin nöün kewe nöüwiis a pölüweni o apasa, “Kose mochen sipwe tiinaló ekkóch chón op pwe repwe feilló o pii minne a fis. Kopwe mwüüt ngeniir pwe repwe angei limmön ekkewe lussun óris mi chüen manaw mi nóm lón ei telinimw. Are och mettóch epwe fis ngeniir, iwe, mi löllö fengen chök me ar repwe chök nómwetiw ikeei pün repwe pwal fiti kich le mäló.”
14Iei minne, ra amollätä rüwöfóch wóóken fiti óris. Iwe, ewe king a tiinaló ekkóch chón op pwe repwe nengeni meet a fis ngeni ekkewe sounfiun Aram. 15Iwe, ra attapweer tori ewe chaanpwuupwu Jordan. Nge ra küna me wón ewe aal üüf me pisek ekkewe sounfiun Aram ra oturureló lupwen ra mwittir le sü. Iei minne, ekkewe chón op ra liwinsäfäl o ra aporausa ngeni ewe king usun minne ra küna. 16Mwirin, ekkewe aramasen Samaria ra kiiwu seni ewe telinimw o ra cheeri ewe leenien sounfiun Aram pwe repwe angang pisekiir. Iei minne, a let pwe lón ewe ränin, aramas ra amöömöló ew seah pilawa mi amas wón üküükün ew shekel silifer, pwal ruu seah parli wón üküükün ew shekel silifer, usun chök minne ewe SAMOL a fen apasa.
17Nge ewe king a fen ewiisa nöün we nöüwiis, ewe mi wiisen tümwünü ewe king, pwe i epwe wiisen nemeni än ekkewe aramas tolong me toowu lón asamalapen tittin ewe telinimw. Nge lupwen ekkewe aramas ra kiiwu me lón asamalapen tittin ewe telinimw, ra üngüri ätei o oturaló. Iwe, ra pwuuri ätei tori a mäló. Iei usun mettóch meinisin a fis usun chök wesewesen minne ewe mwän mi wor ökkünöön meren Kot a fen oosuni me mwan lupwen ewe king a feittiw ren lón imwan we. 18Pün ewe mwän mi wor ökkünöön meren Kot a fen apasa ngeni ewe king: “Lesor, lón ei chök ótun, öüwa tongeni kamö ew shea pilawa mi amas o mwirinnö wón üküükün ew shekel silifer, pwal ruu shea parli wón üküükün ew shekel silifer me lón asamalapen tittin Samaria.”
19Nge nöün ewe king we nöüwiis a apasa ngeni ewe mwän mi wor ökkünöön meren Kot, “Esap tongeni fis minne ka apasa, inamwo are ewe SAMOL epwe suuki ekkewe asammwachon läng.” Nge ewe mwän mi wor ökkünöön meren Kot a pölüweni o apasa, “Nengeni, kopwap pwisin küna ren mesom lupwen epwe fis, nge en kosap chök mwöngö och seni!” 20Iwe, ina usun meet a wesewesen fis ngeni ätewe, pün ekkewe aramas ra pwuuri i tori a mäló me lón asamalapen tittin ewe telinimw.
Ewe fiin Shunem a angeisäfäli fönüwan
8 Iwe, me lóóm Elisha a fen üreni ewe fiin Shunem, iei i neminnewe nöün ewe äät Elisha a amanawasäfäli, “Kopwe angei chón óm famili o mwöküt ngeni pwal ew leeni pwe öüpwe siamwü lón ekkóch fansoun, pün ewe SAMOL a köörato ew lengita wón ei fönü Israel epwe fis lón üküükün fisu ier.” 2Iei minne, ewe fefin a föri usun minne ewe mwän mi wor ökkünöön meren Kot a ääni öüröür ngeni. Neminnewe me chón an famili ra feilló o siamwü lón fönüwen chón Filistia lón üküükün fisu ier.
3Nge mwirin än ewe lengita a ükütiw lesópwólón ekkewe fisu ier, neminnewe a liwinsäfälito ngeni ewe fönü Israel seni ewe fönüwen chón Filistia. Iwe, a feilló pwe epwe chuuri ewe king fäniten an epwe tungórei pwe epwe angeisäfäli imwan me fönüwan. 4Iwe, lupwen neminnewe a tolong, ewe king a kakkapas ngeni Kehazi, ewe chón angang nöün ewe mwän mi wor ökkünöön meren Kot. Ewe king a chök kärään wes le apasa, “Kopwe aporausa ngeniei ekkóch ekkewe poraus usun kewe manaman mi amwarar Elisha ewe mwän mi wor ökkünöön meren Kot a föri.” 5Iwe, Kehazi a akkaporausa ngeni ewe king usun ewe fansoun Elisha a amanawasäfäli ewe äät. Nge lón ei chök ótun, inen ewe äät Elisha a amanawasäfäli a tolong pwe epwe tungórei ewe king fäniten an epwe angeisäfäli imwan me fönüwan we.
Iwe, Kehazi a apasa, “Äi samol, nengeni iei i ewe fefin, iwe, pwal iei i nöün we äät, wesewesen ewe emön Elisha a amanawsäfäli.” 6Iwe, ewe king a eisini ewe fefin usun ei poraus o apasa, “Ifa usun, mi let ei poraus?”
Iwe, neminnewe a üreni pwe mi let. Iei minne, ewe king a öllük ngeni emön leiin nöün kewe nöüwiis pwe epwe piipifichi an epwe eliwinisäfäli ngeni neminnewe mettóchun meinisin mi pöütüló pwal pacholong üküükün liwinin uwään fönüwan we ra kinii seni ewe fansoun i a feilló seni ewe fönü tori ei fansoun.
Hazael a niimanawei Ben-Hadad
7Iwe iei, Elisha a feilló Damaskos, ewe möküren telinimwen Aram, ia King Ben-Hadad a nóm ie lón an samwaw. Iwe, emön a üreni ewe king pwe ewe mwän mi wor ökkünöön meren Kot a fen feitto. 8Iwe, lupwen ewe king a rongorong ewe poraus, a apasa ngeni Hazael, “Kopwe angei ew liffang o feilló pwe kopwe chuuri ewe mwän mi wor ökkünöön meren Kot. Mwirin, kopwe üreni pwe epwe eisini ewe SAMOL ika üpwe pöchökkülsäfäl seni äi ei samwaw.”
9Iei minne, Hazael a uwätä wón fääik kamel sakkopaaten pisek seni Damaskos pwe ew liffang fäniten Elisha. Iwe, Hazael a tolong, a üütä fän mesen Elisha o apasa, “Noum we chón angang Ben-Hadad ewe kingen Aram a tiinieito pwe üpwe eisinuk ika i epwe pöchökkülsäfäl seni an nan samwaw.”
10Iwe, Elisha a pölüweni o apasa, “Kopwe feilló o üreni ätena, ‘En kopwe fókkun pöchökkülsäfäl.’ Nge ewe SAMOL a fen pwääri ngeniei pwe i epwe wesewesen mäló.” 11Nge Elisha a newenewen ngeni Hazael tori än Hazael a meefi an sääw. Mwirin, ewe mwän mi wor ökkünöön meren Kot a poputä le kechiw.
12Iwe, Hazael a eisini, “Äi samol, pwata ka kechiw?”
Nge Elisha a pölüweni o apasa, “Pwokiten ngang mi silei usun ewe feiengaw en kopwe föri ngeni ekkewe aramasen Israel. En kopwe kenaló ar kewe telinimw mi pöchökkül tittiir, niieló nöüür kewe ölüwöl ren ketilas, oturätiw wón pwül nöüür kewe semiriit pwe repwe taatakkis o tileni luuken ekkewe fefin mi pwoopwo.”
13Mwirin, Hazael a apasa, “Epwe ifa usun äi ngang noum ei chón angang mi wewe ngeni emön kolaak üpwe tongeni föri ei sókkun föfförün pwora?”
Nge Elisha a pölüweni o apasa, “Ewe SAMOL a fen pwääri ngeniei pwe en kopwe kingen Aram.”
14Mwirin, Hazael a feilló seni Elisha o a liwiniti an we samol. Iwe, Ben-Hadad a eisini, “Meet Elisha a ürenuk?” Nge Hazael a pölüweni o apasa, “I a üreniei pwe en kopwe fókkun pöchökkülsäfäl.” 15Nge lón ewe rän mwirin, Hazael a angei echö mangaku mi malüül, a achöchchönü lón kólik o emeresaló wón mesen ewe king. Iei minne, ewe king a mäló. Mwirin, Hazael a siwili ätewe lón wiisan wiisen king.
Jehoram a nemenem lón Judah (2 Kronka 21:1-21)
16Iwe, Jehoram nöün King Jehoshafat we mwän ewe kingen Judah a poputä le nemenem lón Judah lón ewe elimuwen ierin än King Joram nemenem lón Israel. Joram i nöün Ahab we mwän. 17Jehoram a iliik ierin lupwen a tolong lón ewe wiisen king. A nóm lón Jerusalem o nemenem lón üküükün walüw ier. 18Nge Jehoram a appirüw föfförün ekkewe kingen Israel o a föfföringaw usun chök King Ahab, pün ätei a pwülüweni emön nöün Ahab kewe fefin. Iei minne, Jehoram a föri minne a ngaw me fän mesen ewe SAMOL. 19Iei mwo nge ewe SAMOL esap mochen epwe ataeló Judah fänäsengesin nöün we chón angang David. Pün i a föri ew pwonen etipeew ngeni David o pwon pwe usun chök nge epwe ngeni David me mwirimwirin kana ew laamp pün repwe sópwósópwóló le nemenem tori feilfeilló chök.
20Iwe, lupwen fansoun än Jehoram nemenem, ekkewe chón Edom ra üüngeni Judah o seikätä emön pwisin ar king. 21Iei minne, Jehoram a feilló fiti fengen me nöün kewe chón waawa wóóken meinisin pwe repwe maun ngeni ewe telinimw Zair. Iwe, ekkewe sounfiun Edom ra pwellieló Jehoram me nöün kewe chón waawa wóóken. Nge Jehoram a pwäätä lón ewe pwinin o süüló lón kirochen ewe pwiin. Iwe, pwal nöün Jehoram we mwiichen sounfiu ra likitaló i o süüló ngeni leenier. 22Iwe, Edom a pwisin üütä wón mwüün o imwüüló seni Judah toori ei rän. Pwal lón ewe chök fansoun, Libna a üüngeni ewe mwüün Judah.
23Iwe, lussun porausen ekkewe pwal ekkóch mettóch mi fis lupwen än Jehoram nemenem pwal meinisin minne i a föri, ra makketiw lón Ewe Pwuken Uruwon Ekkewe Kingen Judah. 24Lupwen Jehoram a mäló, a peias o asöösö ren an kewe leewo lón ewe telinimwen David. Mwirin, Ahaziah nöün we mwän a tapw mwirin le wiiseni ewe wiisen king.
Ahaziah a nemenem lón Judah (2 Kronika 22:1-6)
25Iwe, Ahaziah nöün Jehoram we mwän a poputä le nemenem lón Judah lón ewe engol me ruuen ierin än King Joram nemenem lón Israel. King Joram i nöün Ahab we mwän. 26Ahaziah a rüwe me ruu ierin lupwen a tolong lón ewe wiisen king. A nóm lón Jerusalem o nemenem lón üküükün ew ier. Iten inan we, Athaliah, i nöün nöün King Omri fefin seni Israel. 27Ahazia a appirüw föfföringawen chón än Ahab famili pün a föri minne a ngaw me fän mesen ewe SAMOL, pwokiten ätei a pwüpwülülong lón än Ahab famili.
28Ahaziah a chuungeni King Joram nöün Ahab we mwän seni Israel le maun ngeni King Hazael ewe kingen Aram me lón Ramoth Kilead. Iwe, lupwen ekkewe sounfiun Aram ra ekinasa King Joram me ikenan, 29i a liwinsäfäl ngeni Jezreel pwe epwe anósón ren kinasan kewe ekkewe sounfiun Aram ra efeiengawa ngeni me lón Ramoth lupwen a maun ngeni Hazael ewe kingen Aram.
Lupwen Joram a nóm Jezreel, King Ahaziah nöün Jehoram we mwän ewe kingen Judah a feittiw ikenan pwe epwe äämwa i.
Jehu a kepit pwe epwe kingen Israel
9 Nge lón ei fansoun, ewe soufós Elisha a tiiti emön mwän seni ewe mwiichen soufós. Iwe, a üreni, “Kopwe amollóketä o önnükalong üfom na üföüfen lükün fän önüküm na pwe kopwe feilló Ramoth-Kilead. Kopwe angei ei ruumen lömmis pwe kopwe uweei. 2Iwe, lupwen kopwe tori ikenan, kopwe kütta Jehu nöün Jehoshafat we mwän, nge Jehoshafat nöün Nimsi. Kopwe tolong ren o tungór ngeni pwe epwe üütä seni leiin chienan kewe. Mwirin, kopwe emmwenalong i lón ew ruumw soosolong toowaw seni chiechian kewe. 3Mwirin, kopwe angei ewe ruume o niinätiw ewe lömmis wón möküran. Iwe, kopwe apasa ngeni, ‘Iei meet ewe SAMOL a apasa: Ngang üwa epituk pwe kopwe kingen Israel.’ Mwirin, kopwe suuki ewe asam o sü, nge kosap mang pün kopwe kütta manawom!”
4Iei minne, ewe ölüwöl soufós a föri usun minne Elisha a üreni o feilló Ramoth Kilead. 5Iwe, lupwen a wareiti ikenan, a küna Jehu a móót lón ew mwiich i me ekkewe ekkóch meilapen sounfiu. Iwe, ewe ölüwöl soufós a apasa, “Mi wor ew poraus fänitom en meilapen sounfiu.”
Nge Jehu a eiis, “Fäniten iö leiim?”
Iwe, ätewe a pölüweni o apasa, “Fänitom, en meilapen sounfiu.”
6Iei minne, Jehu a üütä seni ekkewe ekkóch o tolong lón ewe imw. Mwirin, ewe soufós ölüwöl a niinätiw ewe lömmis wón möküren Jehu o apasa, “Iei meet ewe SAMOL, ewe Koten Israel a apasa: ‘Ngang üwa epituk pwe en kopwe king wón neii kewe aramasen Israel, ngang ewe SAMOL. 7En kopwe niieló chón ewe familien Ahab óm we samol. Ren ei lapalap, ngang üpwe älemööü chaan neii kewe soufós pwal chaan neii kewe chón angang meinisin Jezebel a niireló. 8Pün unusen chón än Ahab famili repwe rosoló. Ngang üpwe ääraló seni än Ahab famili iteiten mwän, amanaw ika mi ngas me lón Israel. 9Ngang üpwe arosaló chón än Ahab famili, usun äi arosaló chón än Jeroboam nöün Nebat we mwän famili me chón än Baasha nöün Ahijah we mwän famili. 10Nge ren Jezebel, pwülüwen Ahab we, ekkewe kolaak repwe ocheei me lón ewe kinikinin fönü lón Jezreel, nge esap wor emön epwe peiaseni i.” Mwirin, ewe ölüwöl soufós a suuki ewe asam o süüló.
11Iwe, lupwen Jehu a liwinsäfäliló ren chienan kewe meilap, emön me leiir a eisini, “Meet porausom, men öch?” Meet ewe mwän mi umwes a mochen?
Iwe, Jehu a pölüweni o apasa, “Ämi öüwa silei usun lapalapen än enan sókkun mwän kapas mi umwes.”
12Nge iir ra apasa, “Ka kapas chofona. Kopwe üreni keem meet i a apasa.” Iei minne, Jehu a üreniir meet ewe mwän a apasa. A ürä: “Iei meet ätewe a üreniei: ‘Iei meet ewe SAMOL a apasa: Ngang üwa epituk pwe kopwe kingen Israel!’ ”
13Iwe, ekkewe meilap ra mwittir angei üfer kewe üföüfen lükün o óletereló wón ewe äewin fassón ewe natö pwe Jehu epwe üütä lón. Mwirin, ra ettiki ew rappwa o kökkö, “Jehu a king!”
Jehu a niieló Joram me Ahaziah
14Mwirin, Jehu nöün Jehoshafat we mwän, nge Jehoshafat nöün Nimshi, a föri ew rawangaw ngeni King Joram. (Lón ei fansoun, Joram a fiti ewe mwiichen sounfiu lón Ramoth Kilead pwe repwe peni Israel le maun ngeni ewe mwiichen sounfiu nöün King Hazael ewe kingen Aram. 15Nge King Joram a fen piin kinas ren ekkewe sounfiun Aram lupwen a maun ngeni Hazael ewe kingen Aram o a liwinsäfäl ngeni Jezreel pwe epwe ónósón ren kinasan kewe.) Iei minne, Jehu a üreni ekkewe mwän mi fiti i, “Pwokiten öüwa mochen pwe ngang üpwe king, öüsap mwüüt ngeni emön epwe süüló seni ei telinimw pwe epwe feilló Jezreel pwe epwe aporausa meet sia föri!” 16Mwirin, Jehu a töötä wón waan we wóóken o feilló Jezreel pwe epwe kütta King Joram mi a anósón ikenan pün i mi kinas. Nge King Ahaziah ewe kingen Judah mi pwal nóm ikenan, pün a fen feittiw pwe epwe äämwä Joram.
17Iwe, lupwen ewe chón mas mi üütä wón ewe imw tekia lón Jezreel a küna Jehu me chienan kewe ra feitto, a kökkötiw ren Joram o apasa, “Ngang üwa küna ew mwiichen sounfiu ra feitto.”
Nge King Joram a kökkösäfälitä ren o apasa, “Kopwe tiinaló emön chón waawa óris pwe epwe souniir o eisiniir are iir ra feitto fän kinamwe.”
18Iei minne, emön chón waawa óris a sääló pwe epwe souni Jehu o eisini, “Ewe king a mochen silei are öüwa feitto fän kinamwe?”
Nge Jehu a pölüweni o apasa, “Meet wiisom pwe ka eiis usun kinamwe? Kopwe kul o tapweto mwiri.”
Iwe, ewe chón mas a kökköötiw ren ewe king, “Ewe chón künö a toriir, nge esap liwinsäfälito.”
19Iei minne, ewe king a tiinaló ewe örüwömönün chón waawa óris. Iwe, lupwen ätewe a tori ewe mwiich, a apasa, “Iei meet ewe king a apasa: ‘Ewe king a mochen silei are öüwa feitto fän kinamwe?’ ”
Nge Jehu a pölüweni o apasa, “Meet wiisom pwe ka eiis usun kinamwe? Kopwe kul o tapweto mwiri.”
20Iwe, ewe chón mas a pwal kökkö o apasa, “Ewe chón waawa óris a chuuri ewe mwiich, nge esap pwal liwinsäfäl. Nge mwittirin än ewe chón uweei ewe wóóken uwoow a usun mwittirin uweien Jehu nöün Nimshi we mwän, pün i a uwoow usun emön mwän mi umwes.”
21Iwe, King Joram a öllük o apasa, “Öüpwe mwittir amollätä wääi wóóken.” Iwe, ra amollätä ewe wóóken. Mwirin, King Joram ewe kingen Israel me King Ahaziah ewe kingen Judah ra feilló wón en me waan wóóken pwe repwe souni Jehu. Iwe, ra chuuri Jehu me wón ewe kinikinin fönü piin fönüwen Naboth ewe re Jezreel. 22Nge lupwen Joram a küna Jehu, a eisini, “Ifa usun, Jehu, ka feitto fän kinamwe?”
Iwe, Jehu a pölüweni o apasa, “Epwe ifa usun an epwe tongeni wor kinamwe, are mi chök wor ekkewe angangen fel ngeni uluulun önümwäl me angangen roong än Jezebel inom we ra nóm pwellin ünükküch?”
23Mwirin, King Joram a okullu ekkewe óris mi lukeei waan we wóóken o sü, nge a kökkö ngeni King Ahaziah o apasa, “A fis ew angangen üüngeni mwüü, Ahaziah.”
24Mwirin, Jehu a emmeia nöün we esefich fän unusen pöchökkülan o älla ngeni lefiilen pöüköröön Joram. Iwe, ewe föün esefich a pwereni föün ngasangasan. Mwirin, a mwörüürütiw o mäló leföön waan we wóóken. 25Iwe, Jehu a apasa ngeni Bidkar nöün we meilapen waan wóóken, “Kopwe ekii ätei o oturawu lón ewe tännipi än Naboth ewe re Jezreel. Ka chechchemeni ewe fansoun lupwen en me ngang sia tapw me mwirin Ahab saman we wón waach kewe wóóken? Iei ewe kapasen feiengaw ewe SAMOL a atoowu pwüngün fäniten ätei: 26‘Ngang üwa pwon fän ökköpöl pwe ngang üpwe liwini ngeni Ahab chappen an föfför me wón fönüwen Naboth ei, fäniten an niieló Naboth me nöün kewe mwän, ngang üwa küna nänew.’ Iei minne, kopwe angei inisin Joram o oturawu lón än Naboth ei tännipi, pwe epwe pwönüwetä minne ewe SAMOL a fen ääni pwon.”
27Iwe, lupwen King Ahaziah ewe kingen Judah a küna meet a fis, a süütä wón ewe aal mi ale ngeni ewe telinimw Beth Hakkan. Nge Jehu a sääló mwirin wón waan we wóóken o kökkö, “Öüpwe pwal likäppichi ätena.” Iei minne, ra likäppichi Ahaziah lupwen a sä wón waan we wóóken wón ewe aal mi feittä ngeni Kur arap ngeni ewe telinimw Ibleam. Ahaziah a chök tongeni süüngeni Mekiddo, nge a mäló me ikenan. 28Iwe, nöün Ahaziah kewe nöüwiis ra uwealó i wón efóch wóóken ngeni Jerusalem, ia ra peiaseni i ie ren an kewe leewo lón ewe telinimwen David. 29Ahazia a poputä le nemenem lón Judah lón ewe engol me ewin ierin än King Joram nöün Ahab we mwän nemenem lón Israel.
Jezebel a ninniiló
30Mwirin, Jehu a feilló Jezreel. Iwe, lupwen Jezebel, ewe kiwiin inelapen king, a rongorong pwe Jehu a fen feitto Jezreel, a teikei öppönün mesan, a kiniochei möküran o móót ren ew asammwachon imwan we nge nennewu. 31Iwe, lupwen Jehu a tolong lón asamalapen tittin ewe imwen king, Jezebel a köötiw ren, “Ifa usun, ka feitto fän kinamwe, en ewe chón niieló aramas? En ka usun chök Zimri, ätewe mi niieló an we samol.”
32Nge Jehu a netä o küna neminnewe ren ewe asammwacho. Iwe, a kökköötä, “Iö a nóm wón peeki? Iö a nóm wón peeki?” Iwe, rüwömön ika ülümön chón angang ätelipich ra nennetiw ren. 33Iwe, Jehu a kökkötä, “Öüpwe oturätiw neminna.” Iei minne, ra oturätiw Jezebel me lón ewe asammwacho. Iwe, och chaan neminnewe a parasatä lepeekin ewe tiit pwal wón ekkewe óris. Iwe, Jehu a pwuurätiw inisin neminnewe fän pachapachen nöün kewe óris.
34Mwirin, Jehu a tolong lón ewe imwen king, iwe, a mwöngö o wün. Mwirin, a apasa, “Ekkóch repwe feilló o peiaseni ewe fefin mi önümamaw, pün i ewe fefin nöün emön king.” 35Nge lupwen ra feilló pwe repwe peiaseni neminnewe, ra chök küna pöören möküran, pachapachan me kumwuchun. 36Iwe, lupwen ra liwinsäfäliló, ra üreni Jehu minne a fis. Nge Jehu a apasa, “Iei pwönüwetän ewe poraus seni ewe SAMOL i a fen apasa meren nöün we chón angang Elijah seni Tishbe pwe kolaak repwe ocheei fituken Jezebel me wón ewe kinikinin fönü lón Jezreel. 37Iwe, inisin Jezebel epwe toropasfeil usun kiten mwöngö me wón ewe tännipi lón Jezreel, pwe esap wor emön epwe tongeni silleni pwe iwe i Jezebel.”
Jehu a niieló chón än Ahab famili
10Iwe, mi wor üküükün fiik nöün Ahab mwän mi nóm lón ewe telinimw Samaria. Iei minne, Jehu a makkeei ekkóch taropwe o tiinireló ngeni Samaria, ngeni ekkewe nöüwiisen ewe telinimw Jezreel, ngeni ekkewe souakkomwen aramas, pwal ngeni ekkewe chón tümwünü nöün King Ahab kewe mwän. Iwe, iei meet a apasa lón ewe taropwe, 2“Nöün ewe king kewe mwän ra nóm reemi, a pwal wor reemi ekkewe wóóken me óris, a pwal wor ew ämi telinimw mi pöchökkül tittin me ämi pisekin maun. Iwe, lón ewe chök ótun ei taropwe epwe tori kemi, 3öüpwe filätä emön me leiin nöün King Ahab kewe mwän, ätewe mi tüfich o pwora seniir meinisin. Iwe, öüpwe amóóta i wón än saman we leenien móótun king pwe i epwe ämi king. Mwirin, öüpwe mollotä pwe öüpwe maun fäniten ewe mwüün familien Ahab.”
4Nge ekkewe sounemenem ra määmechor ren ar nuokkus o apasa, “Rüwömön king resap tongeni fiu ngeni ei mwän Jehu. Iwe, epwe ifa usun ach sipwe tongeni fiu ngeni i? Meet sipwe tongeni föri?”
5Iei minne, ätewe mi wiisen nemeni ewe imwen king me ätewe mi wiisen nemeni ewe telinimw, pwal ekkewe ekkóch souakkomw me ekkewe chón wiisen tümwünü nöün Ahab kewe mwän ra tiinaló ei poraus ren Jehu, “Äm aia noum chón angang. Äm aipwe föri meinisin minne en kopwe üreni keem. Äm aisap filätä emön pwe epwe king. En kopwe föri minne ka ekieki pwe a mwirinnö.”
6Mwirin, Jehu a makkeeló reer örüwachöön taropwe o apasa, “Are ämi öüwa nóm wón peeki o mollotä ämi öüpwe älleasochisiei, öüpwe pöküweló möküren nöün ämi we king kewe mwän o uweireto reei lón Jezreel lón ei chök ótun lesor.”
Nge iei nöün ewe king kewe fiik mwän ra nóm fän tümwünüen ekkewe souakkomwen Samaria ia ra mämmääritä me ie seni chök le kükkünüür. 7Iwe, lupwen ewe taropwe a toriir, ekkewe souakkomw ra angei nöün ewe king kewe fiik mwän o niireló. Iwe, ra anómwu mökürer kewe lón ekkóch chüük o tiinireló ren Jehu lón Jezreel. 8Nge emön chón künö a feilló ren Jehu o apasa, “Ra uweato möküren nöün ewe king kewe mwän.”
Iei minne, Jehu a öllük o apasa, “Öüpwe ochukuchukuretä lón ruu iooi leasamalapen tittin ewe telinimw tori lesossor.”
9Iwe, lón ewe sossooran, Jehu a feilliwu ren asamalapen tittin ewe telinimw pwe epwe kapas ngeni ewe mwiichen aramas mi pwellieló ünükkün möküren nöün ewe king kewe mwän. Iwe, a üütä mwen ekkewe aramas meinisin o apasa, “Ämi öüsap tipis. Ngang ätewe mi rawangawei äi we samol o niieló i. Nge iö a niieló ätekeei meinisin? 10Iei öüpwe silei enletin pwe ewe poraus än ewe SAMOL i a apasa fänäsengesin chón än Ahab famili ra pwönüwetä. Pün ewe SAMOL a atoowu pwüngün meren nöün we chón angang Elijah pwe iei meet epwe fis.” 11Mwirin, Jehu a niieló määrärin Ahab kewe meinisin mi nónnóm lón Jezreel, pwal nöün kewe nöüwiis meinisin mi iteföüló, chiechian kewe me nöün kewe souasór. Iei usun esap wor emön lussun mi chüen manaw me leiin chón än Ahab famili.
12Mwirin, Jehu a toowu seni Jezreel o feilló Samaria. Nge lupwen a nóm wón ewe aal lón Beth Eked ewe leenien chón fóóleni siip, 13a chuuri ekkóch määrärin King Ahaziah ewe kingen Judah. Iwe, a eisiniir, “Ämi iö?”
Iwe, ra pölüweni o apasa, “Äm määrärin King Ahaziah. Äm aia feilló pwe aipwe äämwa nöün King Ahab kewe mwän me ewe kiwiin inelapen ewe king.”
14Iwe, Jehu a kökkö ngeni ekkewe mwän mi fiti o apasa, “Öüpwe turumanawer.” Iwe, ra turumanawer meinisin, iir fääik me rüwömön, o niireló me ünükkün ewe chönüttu lón Beth Eked. Jehu esap amanawa emön me leiir.
15Iwe, lupwen Jehu a feilló seni ikenan, a chuuri Jehonadab nöün Rekab we mwän, a feitto pwe epwe chuuri Jehu. Iwe, mwirin ar kapwong fengen, Jehu a eisini ätewe, “Ifa usun, lelukom a wenechchar ngeniei, usun lelukei a wenechchar ngenuk?”
Iwe, Jehonadab a pölüweni o apasa, “Ewer, lelukei a wenechchar ngenuk.”
Iwe, Jehu a apasa, “Are ina usun; mwirin, kopwe eitieto pöum.” Iei minne, Jehonadab a eitiewu pöün, nge Jehu a älisätä ätewe an epwe töötä o móót ren wón ewe wóóken. 16Mwirin, Jehu a apasa, “Iei kopwe fitiei, pwe kopwe küna üküükün äi achoocho fäniten ewe SAMOL.” Iei minne, Jehonadab a fitaló Jehu wón waan we wóóken.
17Iwe, lupwen ra tori Samaria, Jehu a niieló chókewe meinisin mi chüen manaw ikenan me leiin chón än Ahab famili tori a arosereló, usun chök minne ewe SAMOL a pwon meren Elijah.
Jehu a niieló ekkewe chón fel ngeni ewe önü Baal
18Mwirin, Jehu a akökkööw ew mwiich fäniten ekkewe aramasen Samaria meinisin o apasa ngeniir, “Ahab esap koon nien fel ngeni ewe önü Baal epwe löllö ngeni lapalapen äi üpwe fel ngeni i. Nge ngang Jehu, üpwe alapa seni, pün üpwe äwättei äi angang ngeni. 19Iei minne, öüpwe köörato reei nöün Baal kewe soufós me ekkewe chón fel ngeni Baal meinisin, öüpwe pwal köörato nöün kewe souasór meinisin. Öüpwe piipifichi pwe iteiten emön me emön leiir epwe feitto, pün ngang üpwe ääni ew asór mi wätte ngeni ewe önü Baal. Emön me leiin ekkewe chón fel ngeni Baal esap wareto, epwe ninniiló.” Nge Jehu a föri ei lapalap fän an rawangaw, pwe epwe arosaló meinisin ekkewe chón fel ngeni ewe önü Baal.
20Mwirin, Jehu a öllük o apasa, “Öüpwe esilefeili pwe epwe wor ew mwiich mi pin pwe sipwe fel ngeni Baal.” Iwe, ra esilefeili ei poraus. 21Iwe, Jehu a tiinaló chón künö leemelen Israel meinisin pwe repwe köörato chókewe meinisin mi fel ngeni Baal. Iwe, iir meinisin ra feitto, esap wor emön a tiweló an esap feitto. Ra tolong lón ewe imwenfel än ewe önü Baal o ouraló seni esóp tori pwal ewe esóp. 22Iwe, Jehu a öüröüra ngeni ätewe mi wiisen tümwünü leenien ekkewe üüf mi pin, “Kopwe piipifichi pwe iteiten emön me emön ekkewe chón fel ngeni Baal epwe chök üföüf ekkewe üüf mi pin.” Iei minne ätewe a ngeniir ekkewe üüf mi pin.
23Mwirin, Jehu me Jehonadab nöün Rekab we mwän ra tolong lón imwen ewe önü Baal. Iwe, Jehu a apasa ngeni ekkewe chón fel ngeni Baal, “Öüpwe piipifichi pwe chókana chök mi fel ngeni Baal repwe nóm ikeei. Nge öüsap mwüüt ngeni emön mi fel ngeni ewe SAMOL epwe tolong.” 24Iei minne, iir meinisin ra nóm lón ewe imwenfel pwe repwe ääni asór ekkewe mönün asór me asóren keek ngeni Baal. Nge iei, Jehu a anómwu pwellin üküükün ewe imw waliik me leiin chienan kewe mwän i a filiretä fänitan o apasa ngeniir, “Are emön me leiimi epwe mwüüt ngeni emön leiin ekkeei mwän pwe epwe süüló, manawan epwe liwini ngeni manawen ewe mi süüló.”
25Lón chök ewe ótun Jehu a wes le ääni ewe asóren keek, a öllük ngeni ekkewe chón mas me ekkewe meilap, “Öüpwe tolong o niireló meinisin. Öüsap mwüüt ngeni emön epwe süüló.” Iei minne, ra tolong o niireló meinisin ren ketilas. Iwe, ekkewe chón mas me ekkewe meilap ra üraawu inisiir lükün. Mwirin, chienen Jehu kewe mwän ra tolong lón ewe ruum mi soosolong lón ewe imwenfelin Baal. 26Iwe, ra üraawu ewe üür mi pin uluulun önü ra aea le fel ngeni Baal o ra ataeló. 27Mwirin, ra ataatakisietiw ewe üür mi pin me ewe imwenfelin Baal. Iwe, ra ewili ngeni ewe imwenfel ew än aramas ese lifililifil imwen ngasaló. Iei meet ra aea ewe imwenfel fänitan tori ei rän.
28Iei usun än Jehu a ataeló iteiten esissilen ewe angangen fel ngeni Baal seni lón Israel. 29Nge esap chök ataeló ekkewe uluulun liälifföön kowu mi för seni kolt ra fel ngeniir lón Bethel me Dan, iei ewe tipis mi lapalaap Jeroboam nöün Nebat we mwän a emmweni ngeni chón Israel pwe repwe föri.
30Iwe, inamwo nge ewe SAMOL a apasa ngeni Jehu, “En ka angangöch le fiti pwüngün äi kewe kapasen öüröür pwe kopwe arosaló chón ewe familien Ahab. Pwokiten ka föri ei, ngang üpwe föri pwe mwirimwirum kewe repwe móót wón ewe leenien móótun king lón Israel seni ei tettelin pilóón aramas feittiw tori ewe örüwänüwen tettelin pilóón aramas.” 31Nge Jehu esap älleasochis ngeni ewe öllük än ewe SAMOL ewe Koten Israel ren unusen lelukan. I esap mochen kul seni ekkewe tipisin fel ngeni uluulun önümwäl, Jeroboam a emmweni ngeni aramasen Israel pwe repwe föri.
Jehu a mäló
32Lón ena fansoun, ewe SAMOL a popuetä le ökükkünaló üküükün kinikinin ewe fönü Israel. King Hazael ewe kingen Aram a liäpeni ekkóch kinikinin ewe fönü 33mi nóm peliöötiwen ewe chaanpwuupwu Jordan, pacholong unusen ewe fönü Kilead, Kad, Reuben me Mannasah. A pwal liäpeni ewe kinikin seni Aroer mi nóm lón ewe pwokuren Arnon, äfätälaló ngeni efeng tori Kilead me Bashan.
34Iwe, lussun porausen ekkewe pwal ekkóch mettóch mi fis lupwen än Jehu nemenem, an kewe föfför meinisin me an kewe föfförün pwora, ra makketiw lón Ewe Pwuken Uruwon Ekkewe Kingen Israel.
35Iwe, lupwen Jehu a mäló, a peias o asöösö ren an kewe leewo lón Samaria. Mwirin, nöün we mwän itan Jehoahaz a tapw mwirin le wiiseni ewe wiisen king. 36Üküükün ewe fansoun Jehu a nemenem wón Israel seni lón Samaria, rüwe me walüw ier.
Athaliah a nemenem lón Judah (2 Kronika 22:10-23; 15)
11Iwe, lupwen Athaliah inen King Ahaziah ewe kingen Judah we a silei pwe nöün we mwän a ninniiló, a fiseetä seni lón letipan pwe epwe arosaló ekkewe lussun chón ewe familien king. 2Nge fefinen Ahaziah we itan Jehosheba, nöün ewe King Jehoram we fefin, a angei Joash nöün Ahaziah we kükkün äät o soolälaló i lemwonomwon seni leiin nöün ewe king kewe semiriit, iir ekkewe repwe le ninniiló. Iwe, Jehosheba a atolonga ewe äät Joash me nöün we chón tümwünü lón ew rumwen möür pwe epwe aopa ewe äät seni Athaliah, pwe ewe äät esap ninniiló. 3Iwe, Joash me nöün we chón tümwünü ra chök nónnóm nge ra op lón än ewe SAMOL we Imwenfel lón üküükün wonu ier, lupwen Athaliah a nemenen wón ewe fönü.
4Iwe, lón ewe efisuwen ierin än Athaliah nemenem, ewe souasór Jehoiada a tiiti ekkewe meilapen äkkäipwükü mwiichen sounfiu, ekkewe chón Kar me ekkewe chón tümwünü ewe king pwe repwe feitto ren lón än ewe SAMOL we Imwenfel. Iwe, ätei a föri ew pwonen etipeew ngenir o föri pwe repwe pwon ngeni i fän ökköpöl me lón än ewe SAMOL we Imwenfel pwe repwe nüküchchar ngeni. Mwirin, a pwääri ngeniir nöün ewe King Ahaziah we äät. 5Iwe, Jehoiada a öllük ngeniir o apasa, “Iei meet ämi öüpwe fókkun föri. Öüpwe awora ülüngät mwiich ämi ekkewe mi wor wiisemi lón ewe ränin Sabbat. Iwe, ew na ülüngät me leimi öüpwe masa ewe imwen king, 6ewe ew na ülüngät repwe üütä o masa ewe asamalap itan Sur; iwe, ewe ew na ülüngät repwe nóm ren asamalapen ewe tittin lükünsökürün ekkewe chón mas mi ekkesiwil le masa ewe imwenfel. 7Nge ämi ekkewe mi nóm lón ekkewe ruu mwiich mi asöösö seni ämi angang lón ewe ränin Sabbat öüpwe mammasa ewe King Joash mi nóm lón än ewe SAMOL we Imwenfel. 8Öüpwe anómwu kemi lón leeniemi pwellin ünükkün ewe king, nge emön me emön chón mas epwe kömwöch an pisekin maun lón pöün. Iwe, öüpwe niieló emön aramas mi feitto o kkan ngeni kemi nge esap mwüümwütä ngeni. Öüpwe fiti ewe king ekis meinisin ia i epwe feilló ie.”
9Iei minne, ekkewe meilapen ekkewe äkkäipwükü mwiichen sounfiu ra föri ekkewe mettóch meinisin usun chök minne ewe souasór Jehoiada a öllük ngeniir. Emön me emön leiin ekkewe meilap a emmweni nöün kewe aramas ren an epwe repottei ar repwe popuetä le angang lón ewe ränin Sabbat, pwal usun chök lupwen repwe sär seni ar angang. Ekkewe meilap ra emmwenireto meinisin ren ewe souasór Jehoiada, 10nge i a atoowu ngeni ekkewe meilap ekkewe siles me ekkewe pisekin eppet lón maun än ewe King David nge ra iseiseló lón än ewe SAMOL we Imwenfel. 11Iwe, ekkewe chón mas ra üütäló lón leenier pwellin ünükkün ewe king o mollotä fän ar pisekin maun. Ra tettel seni peliöörün ewe Imwenfel o pwelliló ngeni peliefengin pwal pwellin ünükkün ewe róngen asór.
12Mwirin, Jehoiada a emmwenawu Joash nöün ewe king we äät o isettä ewe mwärin king wón möküran. Iwe, a ngeni Joash ew kapiin än Kot we pwon o arongawu pwe i a king. Mwirin, ra epiti ätewe, iwe, ekkewe aramas meinisin ra alopwolop o kökkö, “Ewe king epwe manawattam!”
Athaliah a mäló
13Iwe, lupwen Athaliah a rongorong ökürangen ekkewe chón mas me ekkewe aramas, a mwittir feilló ren än ewe SAMOL we Imwenfel pwe epwe nengeni ika meet a fis. 14Lupwen neminnewe a nennefätäl, a küna ewe king mi chök kärään ämwärämwär a üütä lón leenian leenien nemenem ren ewe üür, usun pwüngün ar öörüni lón fansoun ämwärämwären king. Nge ekkewe meilap me ekkewe chón ettik rappwa ra pwellieló ünükkün. Iwe, ekkewe aramas seni unusen ewe fönü ra mweireir o ettiki rappwa. Iwe, lupwen Athaliah a küna ekkeei mettóch meinisin, a kamwei üfan lón an apilükingaw o pwuchöör nge apasa, “A fis och föfförün üüngeni mwüü, a fis och föfförün üüngeni mwüü!”
15Mwirin, ewe souasór Jehoiada a öllük ngeni ekkewe meilapen äkkäipwükü mwiichen sounfiu, “Öüpwe emmwenawu neminnewe seni ewe Imwenfel lefiilen ekkewe chón mas mi tettel. Iwe, öüpwe niieló emön mi sótuni an epwe chimanü neminna. Nge öüsap niieló neminna ikeei lón än ewe SAMOL ei Imwenfel.” 16Iei minne, ra turufi neminnewe o ra emmwenawu ngeni asamalapen tittin ewe imwen king, ia ekkewe óris ra tolong me ie o pwereló ngeni ewe imwen king. Iwe, neminnewe a ninniiló me ikenan.
Än Jehoiada angangen siiwil säfäl
17Mwirin, ewe souasór Jehoiada a föri ew pwon lefiilen ewe SAMOL me ewe king me ekkewe aramas pwe iir repwe nöün ewe SAMOL aramas. Ätewe a pwal föri ew pwon lefiilen ewe king me ekkewe aramas. 18Iwe, aramasen ewe fönü meinisin ra feilló ren ewe imwenfel än ewe önü Baal o ra ataetiw. Ra ataetiw ekkewe róngen asór o ataatakisietiw ekkewe uluulun önümwäl. Iwe, ra pwal niieló Mattan nöün Baal we souasór me mwen ekkewe róngen asór.
Iwe, ewe souasór Jehoiada a anómwu ekkóch chón mas pwe repwe mammasa än ewe SAMOL we Imwenfel. 19Mwirin, ekkewe meilapen äkkäipwükü mwiichen sounfiu, ekkewe chón Kar, ekkewe chón mas me ekkewe aramasen ewe fönü meinisin ra emmwenätiw ewe king seni än ewe SAMOL we Imwenfel. Ra pwerelong me lón ewe asamalapen ekkewe chón mas o tolong lón ewe imwen king. Mwirin, ewe king a móttiw wón an we leenien móótun king. 20Iei usun än ekkewe aramasen ewe fönü meinisin ra meseik. Iwe, ewe telinimw a kinamwe pwokiten Athaliah a ninniiló ren ketilas me órun ewe imwen king.
21Iwe, Joash a fisu ierin lupwen a tolong lón wiisan wiisen king.
Joash a försäfäli ewe Imwenfel (2 Kronika 24:1-16)
12 Iwe, Joash a poputä le nemenem lón Judah lón ewe efisuwen ierin än King Jehu nemenem lón Israel. Joash a nóm lón Jerusalem o nemenem lón üküükün fääik ier. Iten inen Joash we, Zibiah. Neminei i seni Beersheba. 2Joash a föri minne a pwüng me fän mesen ewe SAMOL lón ränin manawan meinisin, pwokiten ewe souasór Jehoiada a öüröüra i. 3Iwe, inamwo nge esap chök ataeló ekkewe leenien fel ngeni uluulun önümwäl mi nóm wón ekkewe leeni mi tekia. Iwe, ekkewe aramas ra chök sópweló le ääni asór me keni appach mi pwokus ikenan.
4Lón ew ränin, Joash a apasa ngeni ekkewe souasór, “Öüpwe ionifengeni ewe mooni meinisin aramas ra uweato ngeni än ewe SAMOL we Imwenfel, pwe ew asór mi pin, ese lifilifil ika ekkewe asór emön me emön mwän a wiisen püngütiw lupwen ewe fansoun ällean iteit, ika ekkewe asór emön me emön aramas a uweato fäniten an ääni ew pwon, ika ekkewe asór emön me emön a uweato seni pwisin mochenin letipan. 5Ekkewe souasór repwe angei och ewe mooni pwe repwe mööni ngeni ese lifilifil meet a osun an epwe försäfäl me wón ewe Imwenfel. Emön me emön ekkewe souasór epwe nöünöü ewe mooni i a angei seni minne ekkewe aramas ra fesini. Ewe souasór epwe nöünöü ena mooni le försäfäli ese lifilifil meet i a küna pwe a ta me wón ewe Imwenfel.”
6Nge tori ewe rüwe me ülüngätin ierin än Joash ewe kingen Judah nemenem, ekkewe souasór resap mwo försäfäli och mi ta me wón ewe Imwenfel. 7Iei minne, King Joash a tiiti ewe souasór Jehoiada me ekkewe pwal ekkóch souasór o eisiniir, “Pwata öüsap mwo försäfäli minne a ta me wón ewe Imwenfel? Iei öüsap chüen angei och mooni seni nöümi kewe chón iseis mooni, nge öüpwe chök nöünöü ewe mooni fäniten försäfälin minne a ta me wón ewe Imwenfel.” 8Iei minne, ekkewe souasór ra tipeew ngeni pwe iir resap chüen ioni och mooni seni ekkewe aramas, ra pwal tipeew ngeni pwe pwisin iir resap chüen wiisen föri angangen försäfälin minne a ta me wón ewe Imwenfel.
9Mwirin, ewe souasór Jehoiada a angei ew pwóór mi wätte, iwe, a pwangeni ew pwaang wón öppüngün o isenätiw peliifichin leepekin ewe róngen asór ren ewe asamen tolong lón än ewe SAMOL we Imwenfel. Iwe, ekkewe souasór mi mammasa ewe leenien tolong ra isenalong lón ewe pwóór fesinien ekkewe aramas kewe mooni meinisin ra uweato lón än ewe SAMOL we Imwenfel. 10Iteiten fansoun lupwen ra küna pwe ewe pwóór a ur, nöün ewe king we seketeri me ewe souasór mi lap ra feitto o älleani ewe mooni aramas ra uweato lón än ewe SAMOL we Imwenfel. Mwirin, ra isenalong ewe mooni lón ekkóch pwotow. 11Lupwen ra silei üküükün ewe mooni, ra angei o ngeni ekkewe chón nemeni ewe angangen försäfälin än ewe SAMOL we Imwenfel, pwe repwe nöünöü ewe mooni le mööni ngeni ekkewe aramas mi angang wón än ewe SAMOL we Imwenfel - iir ekkewe täikü me ekkewe chón köüü imw, 12ekkewe chón sees faaw me ekkewe chón falafal faaw. Ra pwal nöünöü ewe mooni le kamö irä me faaw mi fal fäniten försäfälin minne a ta me wón än ewe SAMOL we Imwenfel. Ra pwal nöünöü ewe mooni ren liwinin pwal ekkóch mettóch repwe aea fäniten försäfälin ewe Imwenfel.
13Nge resap nöünöü ewe mooni aramas ra uweato lón ewe Imwenfel fäniten ar repwe föri ekkewe kap seni silifer, ekkewe fichin wikken kewe laamp, ekkewe sepi mi kükkün, ekkewe rappwa ika pwal ekkewe ekkóch sókkun pisek mi för seni kolt ika silifer fäniten än ewe SAMOL we Imwenfel. 14Pün unusen ewe mooni ra chök ngeni ekkewe chón angang mi nöünöü le försäfäli minne a ta me wón ewe Imwenfel. 15Resap eiis repoten ewe mooni seni ekkewe chón nemeni ewe angang mi wiisen angei ewe mooni pwe repwe mööni ngeni ekkewe chón angang, pwokiten ekkewe mwän mi angei ewe mooni iir ekkóch chón angang mi fókkun wenechchar o ölükülük. 16Nge resap uwealong ewe mooni ekkewe aramas ra fesini fäniten ekkewe asóren pwuupwungaw me ekkewe asóren tipis lón ewe pwóór mi nóm lón än ewe SAMOL we Imwenfel. Pün ra ngeni ekkewe souasór ei mooni pwe iei nöüür.
Sópwólón än Joash nemenem
17Iwe, lón ei fansoun, King Hazael seni Aram a feittä pwe epwe maun ngeni ewe telinimw Kath o a liäpeni. Mwirin, Hazael a säp pwe epwe maun ngeni Jerusalem. 18Iwe, Joash ewe kingen Judah a ionifengeni ekkewe mettóch mi pin meinisin minne Jehoshafat, Jehoram me Ahaziah, iir ekkewe akkomwen kingen Judah ra epinaló fäniten ewe SAMOL fiti fengen me meet pwisin i a epinireló; iwe, a tiinireló meinisin ren Hazael fiti ewe kolt meinisin mi nóm lón ewe leenien iseis pisek mi öüchchea mi nóm lón än ewe SAMOL we Imwenfel, pwal lón ewe imwen king. Iei minne, Hazael a emmwen seni an epwe maunei Jerusalem.
19Iwe, lussun porausen ekkewe pwal ekkóch mettóch mi fis lupwen än Joash nemenem pwal an kewe föfför meinisin, ra makketiw lón Ewe Pwuken Uruwon Ekkewe Kingen Judah. 20Nge nöün Joash kewe nöüwiis ra rawangawei o niieló i me lón Beth Millo me wón ewe aal mi pweretiw ngeni Silla. 21Ikkeiir ekkewe nöüwiis mi niieló Joash: Jozabad (ika Jozakar) nöün Shimeath we mwän me Jehozabad nöün Shomer we mwän. Iir me rüwömön ätekeei nöün Joash chón öüröür mi ölükülük. Joash a mäló o peias ren an kewe leewo lón ewe telinimwen David. Mwirin, nöün we mwän itan Amaziah a tapw mwirin lón wiisan wiisen king.
Jehoahaz a nemenem lón Israel
13 Iwe, Jehoahaz nöün Jehu we mwän a poputä le nemenem lón Israel lón ewe rüwe me ülüngätin ierin än King Joash nöün Ahaziah we mwän nemenem lón Judah. Jehoahaz a nóm lón Samaria o a nemenem lón üküükün engol me fisu ier. 2Nge Jehoahaz a föri minne a ngaw me fän mesen ewe SAMOL pün i a appirüw föfförün Jeroboam nöün Nebat we mwän ren an sópweló ekkewe tipisin fel ngeni uluulun önümwäl Jeroboam nöün Nebat we mwän a emmweni ngeni aramasen Israel pwe repwe föri. Jehoahaz esap fókkun kul seni ekkewe tipis. 3Iei minne, ewe SAMOL a fókkun soong ngeni ekkewe chón Israel. Iwe, a mwüüt ngeni King Hazael seni Aram me nöün we mwän itan Ben-Hadad pwe repwe okkufur o anómwur fän ar nemenem lón fansoun langattam.
4Mwirin, Jehoahaz a iótek ngeni ewe SAMOL fäniten an epwe älillis. Iwe, ewe SAMOL a öüseling ngeni an iótek, pün i a küna usun ngawen än ewe kingen Aram eriäfföwü ekkewe chón Israel. 5Iei minne, ewe SAMOL a awora emön chón amanaw pwe epwe chimanü chón Israel seni fän än ewe mwüün Aram eriäfföwür. Mwirin, ekkewe aramasen Israel ra nóm lón leenier kewe fän ar kinamwe säfäl usun lón ekkewe fansoun me mwan. 6Iei mwo nge ra chök sópweló le tipis pün ra appirüw ekkewe föfför mi ngaw än Jeroboam, ätewe mi emmweni ngeni aramasen Israel pwe repwe föri. Iwe, ra mwo nge öüüwetä efóch üür uluulun ewe önüfefin Asherah lón Samaria.
7Iwe, nöün Jehoahaz we mwiichen sounfiu ra chókükkünüló tori a chök wor üküükün lime sounfiu chón waawa óris, engol wóóken me engol ngöröw sounfiu mi fätäl. Pün ewe kingen Aram a niieló ekkewe ekkóch sounfiu o ra usun chök pwül mworomwor me fän pachapachan.
8Iwe, lussun porausen ekkewe pwal ekkóch mettóch mi fis lupwen än Jehoahaz nemenem, pwal pacholong an föfförün pwora, ra makketiw lón Ewe Pwuken Uruwon Ekkewe Kingen Israel. 9Lupwen Jehoahaz a mäló, a peias o asöösö ren an kewe leewo lón Samaria. Mwirin, nöün we mwän itan Jehoash a tapw mwirin le wiiseni ewe wiisen king.
Jehoash a nemenem lón Israel
10Iwe, Jehoash nöün Jehoahaz we mwän a poputä le nemenem lón Israel lón ewe iliik me fisuwen ierin än King Joash nemenem lón Judah. Jehoash a nóm lón Samaria o nemenem lón üküükün engol me wonu ier. 11Nge Jehoash a föri minne a ngaw me fän mesen ewe SAMOL. I esap mochen kul seni ekkewe tipisin fel ngeni uluulun önümwäl Jeroboam nöün Nebat we mwän a emmweni ngeni aramasen Israel pwe repwe föri. Ätei a chök sópweló le föriir.
12Iwe, lussun porausen ekkewe pwal ekkóch mettóch mi fis lupwen än Jehoash nemenem me an kewe föfför meinisin, pwal pacholong porausen an kewe föfförün pwora me an maun ngeni King Amaziah ewe kingen Judah, ra makketiw lón Ewe Pwuken Uruwon Ekkewe Kingen Israel. 13Lupwen Jehoash a mäló, a peias ren an kewe leewo lón Samaria. Mwirin, nöün we mwän itan Jeroboam II a tapw mwirin le móót wón ewe leenien móótun king. Jehoash a peias lón Samaria ren ekkewe kingen Israel.
Ömwüchchülón än Elisha kapasen oosuni
14Iwe, lupwen a tori Elisha ewe samwaw epwe le mäló ren, Jehoash ewe kingen Israel a feittiw pwe epwe äämwa. Iwe, a kechiweiti o apasa, “Semei! Semei! Ekkewe wóóken me chón waawa óris me lón Israel!”
15Iwe, Elisha a üreni, “Kopwe angei efóch esefich me ekkóch föün esefich.” Iei minne, King Jehoash a föri usun minne Elisha a üreni. 16Mwirin, Elisha a üreni ewe kingen Israel pwe epwe kömwöch ewe esefich. Iwe, lupwen ewe king a kömwöch ewe esefich, Elisha a anómwu pöün wón pöün ewe king.
17Mwirin, Elisha a üreni ewe king, “Kopwe suuki ewe asammwacho mi säpe ngeni öötiw.” Iwe, ewe king a suuki ewe asammawcho. Mwirin, Elisha a apasa, “Kopwe likäppichieló ewe föün esefich.” Iei minne, ewe king a likäppichieló. Mwirin, Elisha a apasa, “Inan nöün ewe SAMOL föün esefich mi wiil, ewe föün esefich epwe okkufu Aram! Pün en kopwe maun ngeni ekkewe chón Aram me lón Afek o unusen okkufur.”
18Mwirin, Elisha a apasa, “Iei, kopwe angei ekkewe pwal ekkóch föün esefich.” Iwe, ewe king a angei ekkewe föün esefich. Mwirin, Elisha a üreni ewe kingen Israel, “Kopwe wichii ewe pwül ngeni ekkewe föün esefich.” Iei minne, ewe king a wichii ewe pwül fän ülüngät o köüüló. 19Nge ewe mwän mi wor ökkünöön meren Kot a soong ngeni ewe king o apasa, “Itä kopwe fen wichii ewe pwül fän limu ika fän wonu! Mwirin, ka sótun okkufu ekkewe chón Aram tori ra unusen rosoló. Nge iei kopwe okkufur fän ülüngät chök.”
20Mwirin, Elisha a mäló o ra peiaseni.
Iwe, iteiten ier lupwen fansoun leres, ekkóch mwiichen chón maun äserengaw mi küüt liäper fän pöchökkül seni Moab ra soun tööki ewe fönü Israel. 21Iwe, lón ew fansoun, lupwen ekkóch chón Israel ra feilló pwe repwe peiaseni emön mwän, ra küna ew mwiichen ei sókkun aramas. Iei minne, ekkewe aramas ra chök atapwanapwan le oturalong ewe soomä repwe peiaseni lón peiasen Elisha we o süüló. Nge lón chök ewe ótun ewe soomä a ökküüw chüün Elisha kewe, ewe mwän mi mäló a manawsäfäl o üütäló.
22King Hazael seni Aram a eriäfföwü ekkewe chón Israel lón unusen fansoun än King Jehoahaz nemenem. 23Nge ewe SAMOL a ümöümöch ngeni ekkewe aramasen Israel, ina minne, resap unusen rosoló. I a tongeer o pwäraló an öüchcheaniir, pwokiten an we pwon ngeni Abraham, Isaak me Jakob. Iei minne, tori ei rän i esap mwo mochen epwe arosereló ika ösüüreló seni fän mesan.
24Iwe, King Hazael seni Aram a mäló. Iwe, nöün we mwän itan Ben-Hadad a tapw mwirin le wiiseni ewe wiisen king. 25Mwirin, Jehoash nöün Jehoahaz we mwän a liäpenisäfäli seni Ben-Hadad nöün Hazael we mwän ekkewe telinimw Hazael a angei seni Jehoahaz semen Jehoash we lón maun. Jehoash a okkufu Ben-Hadad lón ülüngät fansoun. Iei usun än Jehoash a angeisäfäli ekkewe telinimwen Israel.
Amaziah a nemenem lón Judah (2 Kronika 25:1-28)
14 Iwe, Amaziah nöün Joash we mwän a poputä le nemenem lón Judah lón ewe oruuwen ierin än King Jehoash nemenem lón Israel. 2Amaziah a rüwe me limu ierin lupwen a tolong lón ewe wiisen king. Iwe, a nemenem lón Jerusalem lón üküükün rüwe me tiu ier. Iten inen ätei, Jehoaddin. Neminnei i seni Jerusalem. 3Iwe, Amaziah a föri minne mi pwüng me fän mesen ewe SAMOL, nge esap chök föri usun minne David an we leewo a föri. Lón mettóch meinisin, i a chök appirüw föfförün Joash saman we. 4Amaziah esap ataeló ekkewe leenien fel ngeni ekkewe uluulun önümwäl ia ekkewe aramas ra chök sópweló le ääni ar kewe asór o keni appach mi pwokkus ie.
5Iwe, lupwen än Amaziah a kömwöchünnükuló wón unusen nemenemen ewe mwüü, a niieló ekkewe nöüwiis mi niieló saman we ewe king. 6Nge esap niieló nöün chókewe mi niieló saman we, pün i a älleasochisi än ewe SAMOL we öllük mi makketiw lón ewe pwuken öllük än Moses. Ei öllük a apasa, “Ekkewe saam resap ninniiló fäniten än nöüür tipis, pwal ekkewe naaw resap ninniiló fäniten än semer tipis. Emön me emön mi fich ngeni an epwe mäló, epwe ninniiló fäniten pwisin en me an tipis.”
7Iwe, ätei Amaziah, i ewe a niieló engol ngöröw chón Edom me lón ewe lemólun Salt. I a pwal liäpeni ewe telinimw Sela lón maun o siwili itan ngeni Joktheel. Iwe, a iei iten ei telinimw tori ei rän.
8Lón ew ränin, Amaziah a tiinaló ekkóch chón künö ren Jehoash ewe kingen Israel, i nöün Jehoahaz we mwän nge Jehoahaz nöün Jehu. Iwe, iei ewe kapasen eppwis a tiinaló ren Jehoash, “Kopwe feitto pwe sipwe künafengeni kich lón maun.”
9Nge Jehoash ewe kingen Israel a pölüweni Amaziah ewe kingen Judah ren ei tuutulap: “Mi wor efóch iräfölüföl wón ekkewe chukun Lebanon, a tiinaló ew poraus ren efóch irä sedar mi fókkun wätte o apasa, ‘Kopwe mwüüt ngeni noum we föpwül pwe neii ölüwöl epwe pwülüweni.’ Nge lón ena chök fansoun, emön maan mwachon Lebanon a pwereto o pwuurätiw ewe iräfölüföl fän pecheen, iwe, a appachcha. 10En ka wesewesen okkufu Edom; iwe, iei ka fókkun sikesik ren. Kopwe menemenöch ren óm wiil o nómwetiw lón leeniom. Pwata kopwe kütta osukosuk epwe awarato feiengaw wóóm me ekkewe aramasen Judah?”
11Iei mwo nge Amaziah esap mochen öüseling. Iei minne, Jehoash ewe kingen Israel a ochufengeni nöün mwiichen sounfiu o feittä pwe epwe maun ngeni King Amaziah seni Judah. Iwe, nöün Johoash kewe sounfiu me nöün Amaziah kewe sounfiu ra künafengeniir le maun me lón Beth Shemesh lón ewe fönü Judah. 12Nge ekkewe sounfiun Judah ra sü ren ekkewe sounfiun Israel. Iwe, ra toropasfesen o ra süü ngeni en me leenian. 13Iwe, King Jehoash seni Israel a liäpeni King Amaziah seni Judah me órun Beth Shemesh o a feilló ngeni Jerusalem. (Amaziah i nöün Joash mwän, nge Joash nöün Ahaziah.) Mwirin, Jehoash a öllük ngeni nöün kewe sounfiu pwe repwe ataetiw tittin ewe telinimw Jerusalem seni ewe Asamalapen Efraim tori ewe Asamalapen Lepwokuuku, iei ew kinikin ewe tiit üküükün wonopwükü fiit langattaman. 14Iwe, Jehoash a angei o uwealó ewe kolt me ewe silifer meinisin, pwal ekkewe sepi meinisin seni lón än ewe SAMOL we Imwenfel pwal seni lón ewe leenien iseis pisek öüchchea me lón ewe imwen king. Iwe, a pwal uwealó ekkewe aramas o liwinsäfäl ngeni Samaria.
15Iwe, lussun porausen ekkewe pwal ekkóch mettóch mi fis lupwen än Jehoash nemenem, pwal pacholong meet i a föri me an kewe föfförün pwora me an maun ngeni Amaziah ewe kingen Judah, ra makketiw lón Ewe Pwuken Uruwon Ekkewe Kingen Israel. 16Iwe, lupwen Jehoash a mäló, a peias o asöösö ren an kewe leewo ekkewe kingen Israel lón Samaria. Mwirin, nöün we mwän itan Jeroboam II a tapw mwirin le wiiseni ewe wiisen king.
17Amaziah ewe kingen Judah a manaw lón üküükün engol me limu ier me mwirin än Jehoash nöün Jehoahaz we mwän ewe kingen Israel a mäló. 18Iwe, lussun porausen ekkewe pwal ekkóch mettóch mi fis lupwen än Amaziah nemenem, ra makketiw lón Ewe Pwuken Uruwon Ekkewe Kingen Judah.
19Iwe, a wor ew rawangaw fäniten än ekkewe chón opwut Amaziah repwe angei manawan me lón Jerusalem. Iei minne, Amaziah a süüló Lakis. Nge ekkewe chón opwut Amaziah ra tiinaló ekkóch chón ninni mwirin, o ra niieló i me lón Lakis. 20Iwe, ra eliwinisäfälieto inisin Amaziah ngeni Jerusalem wón óris o ra peiaseni i ren an kewe leewo lón ewe telinimwen David.
21Mwirin, ekkewe aramasen Judah ra ämwärämwärä nöün Amaziah we äät engol me wonu ierin itan Azariah (pwal iei i Uzziah) pwe epwe ar king. 22Iwe, Azariah a liäpenisäfäli ngeni Judah ewe telinimw Elath o a öüwsäfälietä mwirin än Amaziah saman we a mäló o asöösö ren an kewe leewo.
Jeroboam II a nemenem lón Israel
23Iwe, Jeroboam II nöün Jehoash we mwän a poputä le nemenem lón Israel lón ewe engol me limuen ierin än King Amaziah nöün Joash we mwän nemenem lón Judah. Jeroboam a nemenem lón Samaria lón üküükün fääik me ew ier. 24Jeroboam II a föri minne a ngaw me fän mesen ewe SAMOL. I esap mochen kul seni ekkewe tipisin fel ngeni uluulun önümwäl Jeroboam nöün Nebat we mwän a emmweni ngeni aramasen Israel pwe repwe föri. 25Jeroboam II a angeisäfäli ekkewe kinikinin fönü ekkewe chón Israel ra fönüweni melóóm, lefiilen ewe aal mi alengeni Hamath tori ewe Matawen Arabah (iei ewe Setin Mäló), usun chök minne ewe SAMOL, ewe Koten Israel a pwon meren nöün we chón angang Jonah nöün Amittai we mwän, ewe soufós seni Kath Hefer.
26Pün ewe SAMOL a küna usun öüküükün marasen riäfföün emön me emön aramas lón Israel, seni ekkewe amanaw tori ekkewe mi ngas, nge esap wor emön epwe alisiir. 27Iwe, pwokiten ewe SAMOL esap apasa pwe i epwe unusen tölaawu iten Israel seni wón fönüfan, iei minne, i a nöünöü Jeroboam II nöün Jehoash we mwän pwe epwe amanawer.
28Iwe, lussun porausen ekkewe pwal ekkóch mettóch mi fis lupwen än Jeroboam II nemenem me porausen an kewe föfför meinisin pwal pacholong porausen an pwora me an kewe maun me porausen an eliwinisäfäli Damaskos me Hamath ngeni Israel, nge me mwan ikkeei kinikinin fönüwen lón Judah, ra makketiw lón Ewe Pwuken Uruwon Ekkewe Kingen Israel. 29Iwe, lupwen Jeroboam II a mäló, a peias o asöösö ren an kewe leewo ekkewe kingen Israel. Mwirin, nöün we mwän itan Zekariah a tapw mwirin le wiiseni ewe wiisen king.
Azariah a nemenem lón Judah (2 Kronika 26:1-23)
15 Iwe, Azariah (ika Uzziah) nöün Amaziah we mwän a poputä le nemenem lón Judah lón ewe rüwe me fisuwen ierin än King Jeroboam II nemenem lón Israel. 2Azariah a engol me wonu ierin lupwen a tolong lón ewe wiisen king. Iwe, a nemenem lón Jerusalem lón üküükün lime me ruu ier. Iten inen ätei, Jekoliah. Neminnei i seni Jerusalem. 3Iwe, Azariah a föri minne a pwüng me fän mesen ewe SAMOL, usun chök minne Amaziah saman we a föri. 4Nge esap ataeló ekkewe leenien fel ngeni ekkewe uluulun önümwäl wón ekkewe leeni mi tekia ia ekkewe aramas ra chök sópweló le ääni asór o keni appach mi pwokkus ie.
5Iwe, ewe SAMOL a efeiengawa ewe king ren rupwun pwötür a üri lón unusen ränin manawan tori an a mäló. Iwe, Azariah a nóm lón ew imw o imwuló i chök wón an. Nge Jotham nöün ewe king we mwän a wiisen tümwünü chón leimwen ewe king o nemeni aramasen ewe fönü.
6Iwe, lussun porausen ekkewe pwal ekkóch mettóch mi fis lupwen än Azariah nemenem me an kewe föfför meinisin, ra makketiw lón Ewe Pwuken Uruwon Ekkewe Kingen Judah. 7Iwe, lupwen Azariah a mäló, a peias arap ngeni an kewe leewo lón ewe telinimwen David. Mwirin, nöün we mwän itan Jotham a tapw mwirin le wiiseni ewe wiisen king.
Zekariah a nemenem lón Israel
8Iwe, Zekariah nöün Jeroboam II we mwän a poputä le nemenem lón Israel lón ewe iliik me walüwen ierin än King Azariah nemenem lón Judah. Zekariah a nóm lón Samaria o nemenem lón üküükün wonu maram. 9Zekariah a föri minne mi ngaw me fän mesen ewe SAMOL, usun minne an kewe leewo ra föri. I esap mochen kul seni ekkewe tipisin fel ngeni uluulun önümwäl Jeroboam nöün Nebat we mwän a emmweni ngeni chón Israel pwe repwe föri.
10Mwirin, Shallum nöün Jabesh we mwän a rawangawei ewe king Zekariah o niieló me fän mesen ekkewe aramas. Mwirin, i a siwili lón wiisan wiisen king. 11Iwe, lussun porausen ekkewe pwal ekkóch mettóch mi fis lupwen än Zekariah nemenem, ra makketiw lón Ewe Pwuken Uruwon Ekkewe Kingen Israel. 12Iei usun a pwönüwetä än ewe SAMOL we pwon a ääni ngeni Jehu, “Mwirimwirum kana repwe kingen Israel feittiw tori ewe örüwänüwen tettelin pilóón aramas.”
Shallum a nemenem lón Israel
13Shallum nöün Jabesh we mwän a poputä le nemenem lón Israel lón ewe iliik me tiuuen ierin än King Uzziah nemenem lón Judah. Shallum a nóm lón Samaria o nemenem lón üküükün ew chök maram. 14Mwirin, Menahem nöün Kadi we mwän a feilló Samaria seni Tirzah o niieló Shallum nöün Jabesh we mwän me lón Samaria. Iwe, i a siwili lón wiisan wiisen king.
15Iwe, lussun porausen ekkewe pwal ekkóch mettóch mi fis lupwen än Shallum nemenem pwal pacholong porausen an rawangaw, ra makketiw lón Ewe Pwuken Uruwon Ekkewe Kingen Israel.
Menahem a nemenem lón Israel
16Iwe, lón ew fansoun lupwen Menahem a feilló seni Tirzah, a ataeló ewe telinimw Tifsah (ika Tappuah) me ekkewe fönü meinisin mi nóm ünükkün atoor ngeni Tirzah, pwokiten chón ewe leeni resap mochen fangetä ar repwe suuki ngeni ekkewe asamalapen tittin ewe telinimw. Iei minne ätei a ataeló ewe telinimw o niieló unusen chóóchón aramasen lón, a pwal mwo nge tileni luuken ekkewe fefin mi pwoopwo meinisin.
17Iwe, Menahem nöün Kadi we mwän a poputä le nemenem lón Israel, lón ewe iliik me tiuen ierin än King Azariah nemenem lón Judah. Menahem a nóm lón Samaria o nemenem lón üküükün engol ier. 18Nge Menahem a föri minne mi ngaw me fän mesen ewe SAMOL. Lón unusen fansoun an nemenem, i esap mochen kul seni ekkewe tipisin fel ngeni uluulun önümwäl Jeroboam nöün Nebat we mwän a emmweni ngeni chón Israel pwe repwe föri.
19Mwirin, Pul (pwal iei ew iten Tiklath-Pileser) ewe kingen Assyria a tolong lón ewe fönü pwe epwe maun ngeni. Nge Menahem a ngeni ätei engöröw talent silifer pwe epwe älisi me öpöchökküla an nemenemen king wón ewe mwüü. 20Menahem a eriäni seni ekkewe chón Israel mi pisekisek ei mooni. A eriäni seni iteiten emön me emön leiir pwe repwe püngütiw üküükün lime shekel silifer pwe epwe ngeni ewe kingen Assyria pwe an takises ngeni. Iei minne, ewe kingen Assyria a liwinsäfäl seni an epwe maun ngeni Israel o esap chüen nómwetiw lón ewe fönü.
21Iwe, lussun porausen ekkewe pwal ekkóch mettóch mi fis lupwen än Menahem nemenem me an kewe föfför meinisin, ra makketiw lón Ewe Pwuken Uruwon Ekkewe Kingen Israel. 22Lupwen Menahem a mäló o asöösö ren an kewe leewo, nöün we mwän itan Pekahiah a tapw mwirin le wiiseni ewe wiisen king.
Pekahiah a nemenem lón Israel
23Iwe, Pekahiah nöün Menahem we mwän a poputä le nemenem lón Israel, lón ewe elimeen ierin än King Azariah (ika Uzziah) nemenem lón Judah. Pekahiah a nóm lón Samaria o nemenem lón üküükün ruu ier. 24Nge Pekahiah a föri minne mi ngaw me fän mesen ewe SAMOL. Ätei esap mochen kul seni ekkewe tipisin fel ngeni uluulun önümwäl Jeroboam nöün Nebat we mwän a emmweni ngeni chón Israel pwe repwe föri. 25Mwirin, Pekah nöün Remaliah we mwän, ewe meilapen nöün Pekahiah mwiichen sounfiu a rawangawei Pekahiah. Lime mwän seni Kilead ra fiti Pekah le niieló King Pekahiah fiti fengen me Arkob me Arieh me lón ewe leeni mi pöchökkül tittin me lón ewe imwen king me lón Samaria. Mwirin, Pekah a siwili King Pekahiah lón wiisan wiisen kingen Israel.
26Iwe, lussun porausen ekkewe ekkóch mettóch mi fis lupwen än Pekahiah nemenem me an kewe föfför meinisin, ra makketiw lón Ewe Pwuken Uruwon Ekkewe Kingen Israel.
Pekah a nemenem lón Israel
27Iwe, Pekah nöün Remaliah we mwän a poputä le nemenem lón Israel lón ewe lime me ruuwen ierin än King Azariah nemenem lón Judah. Pekah a nóm lón Samaria o nemenem lón üküükün rüüwe ier. 28Nge Pekah a föri minne mi ngaw me fän mesen ewe SAMOL. I esap mochen kul seni ekkewe tipisin fel ngeni uluulun önümwäl Jeroboam nöün Nebat we mwän a emmweni ngeni chón Israel pwe repwe föri.
29Iwe, lupwen fansoun än Pekah a nemenem lón Israel, Tiklath-Pileser ewe kingen Assyria a feitto o maun ngeni Israel. Iwe, a liäpeni ekkewe telinimw iter Ijon, Abel Beth Maaka, Janoah, Kedesh me Hazor. A pwal liäpeni ewe fönü Kilead, Kalilili pwal pacholong meinisin ewe fönüwen Naftali. Iwe, a uwealó ekkewe aramas ngeni Assyria pwe liapan. 30Mwirin, Hoshea nöün Elah we mwän a rawangawei Pekah nöün Remaliah we mwän o niieló. Iwe, Hoshea a siwili Pekah lón wiisan wiisen king. Hoshea a poputä le nemenem lón Israel lón ewe örüween ierin än King Jotham nöün Uzziah we mwän nemenem lón Judah.
31Iwe, lussun porausen ekkewe pwal ekkóch mettóch mi fis lupwen än Pekah nemenem me an kewe föfför meinisin, ra makketiw lón Ewe Pwuken Uruwon Ekkewe Kingen Israel.
Jotham a nemenem lón Judah (2 Kronika 27:1-9)
32Iwe, Jotham nöün Uzziah we mwän a poputä le nemenem lón Judah, lón ewe oruuwen ierin än King Pekah nöün Remaliah we mwän nemenem lón Israel. 33Jotham a rüwe me limu ierin lupwen a tolong lón wiisan wiisen king. A nóm lón Jerusalem o nemenem lón üküükün engol me wonu ier. Iten inen ätei, Jerusha nöün Zadok we fefin. 34Jotham a föri minne mi pwüng me fän mesen ewe SAMOL, usun chök minne Uzziah saman we a föri. 35Nge Jotham esap ataeló ekkewe leenien fel ngeni uluulun önümwäl wón ekkewe leeni mi tekia, ia ekkewe aramas ra chök sópweló le ääni asór o keni appach mi pwokkus ie. Jotham i ewe mi försäfäli asamalapen tittin än ewe SAMOL we Imwenfel me peliefeng.
36Iwe, lussun porausen ekkewe pwal ekkóch mettóch mi fis lupwen än Jotham nemenem me an kewe föfför meinisin, ra makketiw lón Ewe Pwuken Uruwon Ekkewe Kingen Judah. 37Lón ekkana rän, ewe SAMOL a popuetä le tiinaló Rezin ewe kingen Aram me Pekah nöün Remaliah we mwän ewe kingen Israel pwe repwe maun ngeni Judah. 38Iwe, lupwen Jotham a mäló, a peias o asöösö ren an kewe leewo lón ewe telinimwen David, iei än saman we telinimw. Mwirin, nöün we mwän itan Ahaz a tapw mwirin le wiiseni ewe wiisen king.
Ahaz a nemenem lón Judah (2 Kronika 28:1-27)
16Iwe, Ahaz nöün Jotham we mwän a poputä le nemenem lón Judah lón ewe engol me fisuuen ierin än King Pekah nöün Remaliah we mwän nemenem lón Israel. 2Ahaz a rüüwe ierin lupwen a tolong lón wiisan wiisen king. A nóm lón Jerusalem o nemenem lón üküükün engol me wonu ier. Ahaz esap föri meet mi pwüng me fän mesen ewe SAMOL an we Kot, pün esap föri usun minne David an we leewo a föri 3Nge Ahaz a appirüw föfförün ekkewe kingen Israel. I a fen mwo nge keni nöün äät pwe an asór wón ekkei. I a liköppirüw le föri ewe föfför mi enniopwut än chón ekkewe mwüü, iir ekkewe ewe SAMOL a ösüüreló me mwen ekkewe chón Israel. 4Iwe, Ahaz a ääni asór o keni appach mi pwokkus lón ekkewe leenien fel ngeni ekkewe uluulun önümwäl wón ungen ekkewe chukuchukutä pwal fän iteiten irä mi mwuresires.
5Mwirin, Rezin ewe kingen Aram me Pekah nöün Remaliah we mwän ewe kingen Israel ra feittä pwe repwe maun ngeni Jerusalem. Iwe, ra pwellieló ewe telinimw Jerusalem fän pisekin maun, nge resap tongeni okkufu i. 6Iwe, lón ena fansoun, Rezin ewe kingen Aram a liäpenisäfäli ewe telinimw Elath fäniten Aram. Iwe, a ösüüweló ekkewe chón Judah mi nónnóm ikenan nge a tiinato ekkewe chón Edom pwe repwe nóm lón Elath usun minne ra föri tori ei rän.
7Iwe, King Ahaz a tiinaló ekkóch chón künö ren Tiklath-Pileser ewe kingen Assyria pwe repwe üreni ei poraus, “Ngang nöüm chón angang pwal ngang üwa nóm fän óm nemenem. Kopwe feittä o chimanüei seni ekkeei mwiichen sounfiu nöün ewe kingen Aram me ewe kingen Israel mi maun ngeniei.” 8Mwirin, Ahaz a angei ewe silifer me ewe kolt seni lón än ewe SAMOL we Imwenfel pwal seni lón ewe leenien iseis pisek öüchchea me lón ewe imwen king. Iwe, a tiinireló pwe an liffang ngeni ewe kingen Assyria. 9Iwe, ewe kingen Assyria a etiwa än Ahaz we tungór. Iei minne, ekkewe chón Assyria ra feilló maun ngeni ewe telinimw Damaskos o liäpeni. Iwe, ra uwealó chón ewe telinimw pwe repwe chón ooló. Iwe, a äleefönüwasäfäliir lón Kir, nge a niieló King Rezin.
10Mwirin, King Ahaz a feilló Damaskos pwe epwe chuuri Tiklath-Pileser ewe kingen Assyria. Iwe, lupwen a nóm ikenan, a küna ew róngen asór mi sókkóló me lón Damaskos. Iei minne, a tiinaló och uluulun ewe róngen asór ren ewe souasór Uriah fiti unusen tichchikin köükün fäniten föörün. 11Iwe, ewe souasór Uriah a förätä ew róngen asór usun chök lapalapen ewe uluulun, ren an appirüw ekkewe köük meinisin King Ahaz a tiinaló ren seni Damaskos. Iwe, ewe róngen asór a wesiló o mollotä lupwen King Ahaz a liwinsäfälito seni Damaskos. 12Iwe, lupwen ewe king a liwinsäfäl seni Damaskos, a nengenifichi ewe róngen asór. Iwe, a ääni ekkewe asór wón. 13Ewe king a ääni ew asóren keek me ew asóren mwöngö wón, o niinätiw an asóren wün wón. A pwal äsupwu chaan ewe mönün ewe asóren kinamwe wón ewe róngen asór. 14Mwirin, ewe king a ömwökütaló ewe róngen asór minen lóóm mi för seni piraas seni fän mesen än ewe SAMOL we Imwenfel, ewe mi ü lefiilen ewe leenien tolong me ewe róngen asór mi fö.
15Iwe, a apasa ngeni ewe souasór Uriah, “Kopwe aea ei róngen asór mi fö o wätte fäniten ewe asóren keek mi fis iteiten lesossor me ewe asóren mwöngö mi fis iteiten lekkuniól, pwal fäniten än ewe king asóren keek me asóren mwöngö pwal pacholong än ekkewe aramas asóren keek me ar asóren mwöngö me asóren wün. Kopwe pwal äsupwu ewe chcha seni mönün ekkewe asóren keek me ekkewe ekkóch sókkun asór wón ewe róngen asór mi fö. Nge ewe róngen asór minen lóóm mi för seni piraas epwe chök fänitei äi üpwe aea le kütta öüröürei.” 16Iwe, ewe souasór Uriah a föri usun chök minne King Ahaz a öllük ngeni.
17Mwirin, King Ahaz a etti lepeekin ekkewe wänifóten sepien kólik mi wor willer o ömwökütaló ekkewe sepi mi nóm wóór. A pwal ömwökütaló ewe sepien kólik mi fókkun wätte mi kalóngótä wón ekkewe engol me rüwömön uluulun ätemwänin kowu mi för seni piraas o anómwu ewe sepi mi wätte wón ew lóngólóng mi för seni faaw. 18Ahaz a pwal a atomwaló ewe leeni mi ekis tekia o wor pwölüpwölün mi köüütä lón ewe imwen king pwe ewe king epwe móót ie lón ränin Sabbat. A pwal ataeló än ewe king we leenien tolong ngeni än ewe SAMOL we Imwenfel, pwokiten a kütta letipen ewe kingen Assyria.
19Iwe, lussun porausen ekkewe pwal ekkóch mettóch mi fis lupwen än Ahaz nemenem me an kewe föfför meinisin, ra makketiw lón Ewe Pwuken Uruwon Ekkewe Kingen Judah. 20Iwe, lupwen Ahaz a mäló, a peias o asöösö ren an kewe leewo lón ewe telinimwen David. Mwirin, nöün we mwän itan Hezekiah a tapw mwirin le wiiseni ewe wiisen king.
Hoshea a nemenem lón Israel
17 Iwe, Hoshea nöün Elah we mwän a poputä le nemenem lón Israel lón ewe engol me ruuwen ierin än King Ahaz nemenem lón Judah. Hoshea a nóm lón Samaria o nemenem lón üküükün tiu ier. 2Hoshea a föri minne mi ngaw me fän mesen ewe SAMOL, nge esap koon ngaw usun ekkewe kingen Israel mi akkomw le nemenem me mwan.
3Iwe, King Shalmaneser ewe kingen Assyria a feittä maun ngeni King Hoshea o okkufu. Iei minne, a eriäni Israel pwe epwe püngütiw an takises mi wätte iteiten ier ngeni Assyria. 4Mwirin, Hoshea a rawangawei ewe kingen Assyria ren an tungórei King So seni Egypt pwe epwe älisi i an epwe ngas seni pöchökkülen an Assyria nemenem pwal ren an esap chüen mochen epwe püngütiw ewe takises ngeni Assyria iteiten ier. Iwe, lupwen Shalmaneser ewe kingen Assyria a silei usun ei föfförün kirikiringaw, a aressini Hoshea o oturalong lón kalapwuus fäniten an üüngeni. 5Mwirin, ewe kingen Assyria a tööki unusen ewe fönü Israel. Iwe, lón üküükün ülüngät ier a pwellieló ewe telinimw Samaria fän pisekin maun. 6Iwe, lón ewe ettiuen ierinin än Hoshea nemenem, ewe kingen Assyria a liäpeni Samaria. Iwe, a uwealó ekkewe chón Israel ngeni Assyria. Iwe, ra lefönüweló lón ekkewe eifen lón Halah, órun ewe chaanpwuupwu Habor lón Kozan, pwal leiin ekkewe telinimwen Media.
Samaria a nóm fän nemenien Assyria
7Iwe, ei feiengaw a fis ngeni ewe mwüün Israel pwokiten ekkewe aramasen Israel ra fel ngeni pwal ekkóch kot o tipis ngeni ewe SAMOL ar we Kot, i ewe mi emmweniirewu seni ewe fönü Egypt, seni än Farao ewe kingen Egypt nöüniir amanaw. 8Iwe, ra appirüw ekkewe föfför mi enniopwut föfförün chón ekkewe mwüü ewe SAMOL a fen ösüüreló seni ewe fönü me mweer. Ekkewe aramas ra pwal föri ekkewe föfför ekkewe kingen Israel ra atolonga lón ewe fönü. 9Ekkewe aramasen Israel ra pwal föri chómmóng mettóch lemwónómwón ewe SAMOL ar we Kot esap pwapwa ren. Ra öüüwetä ekkewe leenien fel ngeni uluulun önümwäl fäniter lón ar kewe telinimw meinisin, seni lón ekkewe telinimw mi wätte o pöchökkül tittiir tori lón ekkewe sóóp mi fókkun kükkün. 10Ra öüüwetä ekkewe üür mi pin me ekkewe uluulun ewe önüfefin Asherah wón iteiten chukuchukutä me fän iteiten irä mi mwuresires. 11Ra keni appach mi pwokkus lón iteiten ekkewe leenien fel ngeni uluulun önümwäl, usun chök chón ekkewe mwüü ewe SAMOL a fen ösüüreló seni ewe fönü me mweer. Iei usun än ekkewe aramasen Israel ra föri chómmóng föfför mi ngaw o ra asoonga ewe SAMOL. 12Ewer, ra fel ngeni ekkewe uluulun önümwäl, nge resap ekieki än ewe SAMOL enliwini le apasa ngeniir, “Ämi öüsap föri ei föfför.” 13Fän chómmóng, ewe SAMOL a tiinaló nöün kewe chón künö me kewe soufós ren ekkewe chón Israel me chón Judah pwe repwe fönör o üreniir alon, “Öüpwe kul seni ämi föfför mi ngaw meinisin. Öüpwe älleasochisi äi kewe öllük me pwüüng, ekkewe öllük meinisin ngang üwa öllük ngeni ämi kewe leewo. Pwal ikkeei ekkewe öllük ngang üwa tiinato neii kewe chón angang ekkewe soufós, pwe repwe esile ngeni kemi.”
14Nge ekkewe chón Israel resap mochen öüseling, pün ra fen tipeförea, usun chök ar kewe leewo, o resap mochen lükü ewe SAMOL ar we Kot. 15Iwe, ra pöütaló an kewe öllük o atai ewe pwon a ääni ngeni ar kewe leewo, ra pwal älleasolap ngeni an kewe kapasen fön ngeniir. Nge ra fel ngeni ekkewe uluulun önümwäl mi lamwotongaw o pwisin iir ra wiliti aramas mi lamwotongaw. Ra pwal appirüw föfförün chón ekkewe mwüü mi nóm pwellin ünükküür, inamwo ika ewe SAMOL a öllük ngeniir o apasa, “Öüsap appirüw usun minne iir ra föri.” Iwe, ra föri ekkewe föfför ewe SAMOL esap mwüüt ngeniir pwe repwe föri.
16Ra öppölüwa le üüngeni ekkewe öllük meinisin än ewe SAMOL ar we Kot o ra föri fäniter ruu uluulun liälifföön ätemwänin kowu seni piraas. Ra pwal öüüwetä ekkewe üür uluulun ewe önüfefin Asherah pwe repwe fel ngeniir. Ra pwal fel ngeni ewe önü Baal me ekkewe füün läng meinisin. 17Ra mwo nge ääni asór nöüür kewe äät me nengngin wón ekkei. Ra angei öüröürer meren ekkewe souwo, ra föri angangen roong o fangaló inisiir ngeni föfför mi ngaw me fän mesen ewe SAMOL o föri minne i epwe soong ren.
18Iwe, pwokiten ewe SAMOL a fókkun soong ren chón Israel, iei minne, i a ösüüreló seni fän mesan. Esap chüen wor ew einang e nóm, chiilón chök ewe einangen Judah a nómwetiw lón ewe fönü. 19Nge pwal ekkewe mwo aramasen Judah nge resap mochen älleasochis ngeni ekkewe öllük än ewe SAMOL ar we Kot. Ra appirüw ekkewe föfför mi ngaw ekkewe chón Israel ra föri. 20Iei minne, ewe SAMOL a pöütaló ekkewe chón Israel meinisin. I a öpwüngür ren an atolonger lón riäfföü o esechchiirelong lepöün ekkewe chón efeiengawer tori ra rosoló seni fän mesan.
21Pün lupwen ewe SAMOL a äimwüweló Israel seni ewe mwüün David, ekkewe chón Israel ra filätä Jeroboam nöün Nebat we mwän pwe epwe ar king. Mwirin, Jeroboam a otupwaló chón Israel, pwe repwe tókkóló seni ar tapweló mwirin ewe SAMOL o a emmweni ngeniir pwe repwe föri ew tipis mi lapalaap. 22Iwe, ekkewe aramasen Israel ra chök ouucholó le föri ekkewe tipis meinisin Jeroboam a föri. Resap kul seni ekkewe tipisin fel ngeni uluulun önümwäl, 23tori ewe SAMOL a ösüüreló seni fän mesan, usun chök minne i a fen fönöw ngeniir meren nöün kewe chón angang meinisin ekkewe soufós pwe iei meet epwe fis. Iei minne, ekkewe chón Israel ra ooló seni fönüwer o ra nóm lón Assyria ia ra nóm ie tori ei rän.
Ekkewe chón ekis mi asóói Israel
24Iwe, ewe kingen Assyria a uweato mwiichen aramas seni Babylon, Kuthah, Avva, Hamath me Sefarvaim o äleefönüwer lón ekkewe telinimwen Samaria pwe repwe ekkesiwili ekkewe chón Israel mi ooló. Iei minne, ekkewe chón Assyria ra fönüwenaló Samaria me ekkewe pwal ekkóch telinimwen Israel. 25Nge pwokiten ekkeei chón ekis mi relefönüweló lón Samaria resap fel ngeni ewe SAMOL lupwen ar ra kärään wareiti ikenan, iei minne, ewe SAMOL a tiinato laion leiir o niieló ekkóch me leiir. 26Iei minne, ra esileló ew poraus ren ewe kingen Assyria o apasa, “Ekkewe aramasen ekkewe mwüü en ka uweiireló o älefönüwer lón ekkewe telimwen Samaria, resap silei usun ar repwe fel ngeni ewe Koten ei fönü. Iei minne, ewe Kot a tiinato laion leiin ekkewe aramas pwe repwe arosereló, pwokiten esap pwüng usun ar fel ngeni i.”
27Mwirin, ewe kingen Assyria a öllük o apasa, “Öüpwe tiinsäfälieló emön leiin ekkewe souasór mi ooló seni Samaria pwe epwe liwinsäfäliló ngeni Israel. Iwe, i epwe nóm ikenan o äiti ngeni ekkewe minaföön chón asóói ewe leeni ekkewe öörüni fäniten lamalamen ewe Koten ewe fönü.” 28Iei minne, emön leiin ekkewe souasór mi ooló seni Samaria a liwinsäfäl ngeni Bethel o äiti ngeni ekkewe minaföön chón asóói ewe leeni usun ar repwe fel ngeni ewe SAMOL.
29Iwe, iei mwo nge ekkeei sakkopaaten mwiichen chón ekis ra chök sópweló le fel ngeni pwisin ar kewe kot. Lón iteiten ar kewe telinimw ia ra imweimw ie, ra iseni ar kewe uluulun önümwäl lón ekkewe leenien fel ngeni uluulun önümwäl ekkewe aramasen Israel ra fen öüüretä. 30Chókewe seni Babylon ra fel ngeni uluulun ar we kot Sukkoth Benoth. Chókewe seni Kuthah ra fel ngeni uluulun ar we kot Nerkal. Iwe, chókewe seni Hamath ra fel ngeni uluulun ar we kot Ashima. 31Ekkewe chón Avva ra fel ngeni uluulun ar kewe kot Nibhaz me Tartak. Nge ekkewe aramas seni Sefarvaim ra mwo nge kenaló nöüür kewe semiriit pwe ar asór ngeni Adrammelek me Anammelek ekkewe önüün Sefarvaim. 32Ekkeei minaföön chón asóói ei leeni ra fel ngeni ewe SAMOL, nge ra pwal filätä seni leiir pwisin nöüür souasór pwe repwe ääni ekkewe asór fäniter lón ekkewe leenien fel ngeni ar kewe uluulun önümwäl. 33Iwe, inamwo are ra fel ngeni ewe SAMOL, nge ra chök pwal sópweló le fel ngeni pwisin ar kewe kot fiti öörünien lamalamen ekkewe mwüü ia ra feitto me ie.
34Iwe, ei lapalap a chüen chök fis me leiir tori ikenäi. Ra chüen chök sópweló le föri usun minne öörünier me lóóm, nge resap enletin fel ngeni ewe SAMOL, resap pwal älleasochis ngeni ekkewe pwüüng me ekkewe öllük pwal ekkewe kapasen öüröür me emiriit ewe SAMOL a öllük ngeni ekkewe mwirimwirin Jakob, iei i ätewe Kot a siwili itan ngeni Israel. 35Pün ewe SAMOL a föri ew pwon ngeni ekkewe mwirimwirin Jakob o öllük ngeniir, “Öüsap fel ngeni pwal ekkóch kot, öüsap chappetiw mweer, öüsap angang ngeniir ika ääni ekkewe asór ngeniir. 36Nge öüpwe fel ngeniei chök ngang ewe SAMOL mi emmwenikemiiwu seni ewe fönü Egypt fän esissil mi lapalaap, pwal fän äi manaman. Öüpwe fel ngeniei o chappetiw mwei. Öüpwe ääni ekkewe asór ngeniei chök. 37Iteiten fansoun, öüpwe fókkun tümwünüfichi pwe öüpwe älleasochisi ekkewe öllük meinisin, ekkewe kapasen emiriit me kapasen öüröür, pwal ekkewe pwüüng ngang üwa makkeei fänitemi. Öüsap fókkun fel ngeni pwal ekkóch kot. 38Öüsap fókkun möllükaló ewe pwon ngang üwa föri ngeni kemi o öüsap fel ngeni pwal ekkóch kot. 39Öüpwe fókkun fel ngeniei chök, ngang ewe SAMOL ämi we Kot. Ngang ewe emön üpwe chimanü kemi seni lepöün ekkewe chón opwuta kemi meinisin.”
40Nge ekkewe aramas resap mochen öüseling, pwe ra chök chüen sópweló le föri minne ra föfföri me lóóm. 41Iei minne, lupwen ekkeei minaföön chón asóói ei leeni ra fel ngeni ewe SAMOL, ra pwal fel ngeni ar kewe uluulun önümwäl mi fal. Iwe, tori ikenäi, mwirimwiriir kewe ra sópweló le föri usun chök minne ar kewe leewo ra föri.
Hezekiah a nemenem lón Judah (2 Kronika 29:1-2; 31:1)
18 Iwe, Hezekiah nöün Ahaz we mwän a poputä le nemenem lón Judah lón ewe öülüngätin ierin än King Hoshea nöün Elah we mwän nemenem lón Israel. 2Hezekiah a rüwe me limu ierin lupwen a tolong lón wiisan wiisen king. I a nóm lón Jerusalem o nemenem lón üküükün rüwe me tiu ier. Iten inen ätei, Abi (ika Abijah) nöün Zekariah we fefin. 3Hezekiah a föri meet mi pwüng me fän mesen ewe SAMOL, usun chök minne David an we leewo a föri. 4Ätei a ataeló ekkewe leenien fel ngeni ekkewe uluulun önümwäl wón ekkewe leeni mi tekia, a ataetiw ekkewe üür mi pin o pöküwetiw ekkewe üür uluulun ewe önüfefin Asherah. A pwal ataatakisi ewe uluulun serepenit mi för seni piraas Moses a föri, pwokiten ekkewe aramasen Israel ra fen poputä le fel ngeni ei uluulun serepenit ren ar keni appach mi pwokkus ngeni. Ra eita ngeni ei uluulun serepenit, Nehushtan.
5Hezekiah a anómwu an apilükülük wón ewe SAMOL ewe Koten Israel. Esap wor pwal emön king epwe usun ätei me leiin ekkewe kingen Judah ra akkomw mwan ika tapweto mwirin. 6Pün Hezekiah a ölükülük ngeni ewe SAMOL lón mettóch meinisin o a fókkun tümwünüfichi le älleasochisi ekkewe öllük meinisin ewe SAMOL a fen ngeni Moses. 7Iei minne, ewe SAMOL a fiti Hezekiah. Iwe, Hezekiah a feffeitä lón meinisin minne i a föri. Ätei a üüngeni ewe kingen Assyria o esap pwal mochen püngütiw an takises ngeni. 8Ätei a pwal okkufu ekkewe chón Filistia o atai fönüwer, seni ekkewe sóp mi fókkun kükkün tori ekkewe telinimw mi wätte o pöchökkül tittiir, pwal tori Kaza me ekkewe fönü ünükkün.
9Iwe, lón ewe örüwänüwen ierin än Hezekiah nemenem, iei ewe efisuwen ierin än King Hoshea nöün Elah we mwän nemenem lón Israel, King Shalmaneser ewe kingen Assyria a feitto pwe epwe maun ngeni Samaria o a poputä le pwellifeili ewe telinimw Samaria fän pisekin maun. 10Iwe, ülüngät ier mwirin, ekkewe chón Assyria ra liäpeni ewe telinimw. Iwe, Samaria a ooló lón ewe awonuwen ierin än King Hezekiah nemenem, nge iei ewe ettiuwen ierin än King Hoshea nemenem lón Israel. 11Iwe, lón ena fansoun, ewe kingen Assyria a uwealó ekkewe chón Israel ngeni Assyria o a anómwur lón ekkewe eifen lón Halah, órun ewe chaanpwuupwu Habor lón Kozan pwal leiin ekkewe telinimwen Media. 12Ei a fis pwokiten ekkewe chón Israel resap mochen öüseling ngeni ewe SAMOL ar we Kot. Nge ra fen atai an we pwon- ekkewe öllük ewe SAMOL a ngeniir meren nöün we chón angang Moses. Resap öüseling ngeni ekkewe öllük, resap pwal älleasochis ngeniir.
Assyria a tööki Judah (2 Kronika 32:1-19; Isaiah 36:1-22)
13Iwe, lón ewe engol me rüwänüwen ierin än King Hezekiah nemenem, King Sennakerib seni Assyria a feitto pwe epwe maun ngeni ekkewe telinimwen Judah mi pöchökkül tittiir o a liäpeniir. 14Mwirin, King Hezekiah ewe kingen Judah a tiinaló ei poraus ren ewe kingen Assyria mi nóm lón Lakis o apasa, “Ngang üwa föri minne a mwääl. Kose mochen kopwe köüüló le maun ngeniei. Ngang üpwe möönätiw ngenuk ese lifilifil meet takises en ka echchimwa seniei are kopwe feilló seniei.” Iwe, ewe kingen Assyria a echchimwa seni Hezekiah ewe kingen Judah üküükün ülüpwükü talent silifer me iliik talent kolt pwe epwe ina üküükün minne epwe möönätiw. 15Ren än Hezekiah epwe tongeni ionifengeni ei öüküükün pwe epwe ngeni Sennakerib, a angei ewe silifer meinisin mi iseiseló lón än ewe SAMOL we Imwenfel pwal ewe mi nóm lón ewe leenien iseis pisek mi öüchchea lón ewe imwen king.
16Hezekiah ewe kingen Judah a mwo nge ettätiw ewe kolt seni ekkewe asamen än ewe SAMOL we Imwenfel pwal seni ekkewe üren penkasamen än ewe SAMOL we Imwenfel mi pwölüpwöl ngeniir. Iwe, a ngeni ewe kingen Assyria ekkeei silifer me kolt meinisin.
17Iwe, iei mwo nge ewe kingen Assyria a tiinaló nöün kewe ülümön nöüwiis mi fókkun öüchchea seni Lakis fiti ew mwiichen sounfiu mi chómmóng pwe repwe ämesemes fengeni me King Hezekiah lón Jerusalem. A tiinaló nöün we asalapen meilapen mwiichen sounfiu, nöün we nöüwiis meilapen lón ewe imwen king me nöün we meilapen sounfiu chón tupwuni ewe king. Iwe, ekkewe chón Assyria ra feittä o ra tori Jerusalem. Iwe, lupwen ra tori ikenan, ra köüüló ren ewe warawar kólik a pwuutiw lón seni ewe nómwun kólik asan, arap ngeni ewe aal mi ale ngeni ewe leeni ia aramas ra äpwecha mangaku ie. 18Iwe, ra tiiti King Hezekiah, nge ewe king a tiinaló ekkeei nöüwiis pwe repwe chuuriir: Eliakim nöün Hilkiah we mwän, i ewe meilapen chón tümwünü ewe imwen king, Shebna ewe seketeri me Joah nöün Asaf we mwän, i nöün ewe king chón makkeei poraus.
19Mwirin, nöün ewe kingen Assyria we meilapen sounfiu mi tupwuni ewe king a üreniir, “Öüpwe üreni Hezekiah:
Iei meet ewe kingen Assyria mi lapalaap a apasa: Meet ka anómwu óm apilükülük wón? 20En ka apasa pwe a wor óm silelap le akkóót me óm pwora lón maun. Ifa usun, ka ekieki pwe kapas chök a tongeni ekkesiwili lipwäköchün maun me pöchökkül? Iö ka anómwu óm apilükülük wón iei ka üüngeniei? 21Nengeni iei en ka anómwu óm epilükülük wón Egypt mi wewe ngeni efóch liwo mi kup pwe kopwe itengesitä wón. Lupwen kopwe a itengesitä wón, epwe fölüsi lón pöüm. Iei usun ewe Farao ewe kingen Egypt ngeni iö mi anómwu ar apilükülük wón. 22Nge eli ina öüpwe apasa ngeniei, ‘Äm aia anómwu äm apilükülük wón ewe SAMOL äm we Kot.’ Ifa usun, esap ina i ewe Kot Hezekiah a ataeló an kewe leenien fel wón ekkewe leeni mi tekia me an kewe róngen asór o apasa ngeni chón Judah me chón Jerusalem, ‘Öüpwe chök fel ngeni Kot me mwen ei róngen asór lón Jerusalem?’
23Iei kopwe feitto pwe kopwe ääni ew ppet ngeni äi we samol, ewe kingen Assyria: Ngang üpwe ngenuk ruu ngöröw óris are en kopwe tongeni föri wiisom o kütta chón waawa ekkewe óris. 24Ren meet sakkun lapalap en ka ekieki pwe kopwe tongeni pölüweni emön chök me leiin ekkewe meilapen sounfiu mi kis nöün äi we samol, inamwo ika ka anómwu óm apilükülük wón Egypt fäniten wóóken me chón waawa óris? 25Iwe, pwal och. Ifa usun, ka ekieki pwe ngang üwa feitto pwe üpwe maun ngeni fönüwom ei o ataeló lükün tipen ewe SAMOL? Pwisin ewe SAMOL a üreniei, ‘Kopwe feilló maun ngeni ewe fönü o ataeló.’ ”
26Mwirin, Eliakim nöün Hilkiah we mwän, pwal Shebna me Joah ra apasa ngeni ewe meilapen sounfiu chón tupwuni ewe kingen Assyria, “Kose mochen kopwe chök kapas ngeni keem äm noum keei chón angang lón fóósun Arameik, pün äm aia weweiti. Nge kosap kapas ngeni keem lón än chón Judah kapas pün ekkewe aramas mi nóm wón tittin ei telinimw ina repwe rongorong.”
27Nge nöün Sennakerib we meilapen sounfiu mi tupwuni i a pölüweniir o apasa, “Äi we samol a tiinieito pwe üpwe apasa ekkeei poraus. I a mochen pwe iteiten emön me emön aramas lón Jerusalem epwe rongorong ekkeei poraus, nge sap chök ämi me ämi we samol. Pün i a mochen pwe iir repwe silei pwe are öüsap fangetä, iwe, sounfiu repwe pwellieló ei telinimw fän pisekin maun. Mwirin, ekkewe aramas repwe fókkun echik o kaaka; iwe, repwe eni pwisin kiten eneer o ünümi pwisin kiten ünümer kólik, pwal usun chök ämi.”
28Mwirin, ewe meilapen sounfiu a üütä o osommóng le kökkö o kapas lón än chón Judah kapas ngeni ekkewe aramas mi nóm wón tittin ewe telinimw, “Öüpwe öüseling ngeni ei poraus seni ewe kingen Assyria mi lapalaap! 29Iei meet ewe king a apasa: Öüsap mwüüt ngeni King Hezekiah epwe otupwu kemi. Pün i esap tongeni epwe chimanü kemi seni äi pöchökkül. 30Öüsap mwüüt ngeni Hezekiah epwe oumwesi kemi pwe öüpwe anómwu ämi apilükülük wón ewe SAMOL ren an apasa, ‘Ewe SAMOL epwe fókkun chimanü kich. Ei telinimw esap oolong lepöün ewe kingen Assyria.’
31Öüsap öüseling ngeni Hezekiah. Ikkeei ekkewe kapas ewe kingen Assyria a apasa: Öüpwe ääni kinamwe ngeniei - öüpwe suuki asamalapen tittin ei telinimw o toowu lükün pwe öüpwe fangetä ngeniei. Mwirin, ngang üpwe mwüüt ngeni emön me emön leiimi pwe epwe sópwósópwóló le ochooch seni pwisin en me uwään an irän wain me an irä fiik o wün kólik seni en me pwisin an chönüttu. 32Mwirin, ngang üpwe war o akkóóta pwe üpwe uweikemiiló ngeni pwal ew fönü usun chök fönüwemi ei, ew fönü ia a wor ie chómmóng föün wiit me wain mi fö, mwöngö me ekkewe tännipiin irän wain, ekkewe irä olif me chönün chunen - ew fönüweres. Öüpwe filätä manaw, nge sap mäló!
Öüsap öüseling ngeni Hezekiah, pün i a emmweningawa kemi ren a apasa, ‘Ewe SAMOL epwe chimanü kich.’ 33Ifa usun, ekkewe koten ew me leiin ekkewe pwal ekkóch mwüü ra tüfichin angasa nöüür kewe aramas seni ewe kingen Assyria? 34Meet a fis ngeni ekkewe koten Hamath me Arpad? Meet a fis ngeni ekkewe koten Sefarvaim, Hena me Ivvah? Ifa usun, ra chimanüw Samaria seni lón peii? 35Menni koten ew mwüü a tongeni angasa nöün aramas seni lón peii? Öüpwe üreniei iten emön chök! Iwe, meet öüwa ekieki ren pwe ewe SAMOL epwe tongeni chimanü Jerusalem seni lón peii?”
36Nge ekkewe aramas ra chök fanafanaló o resap apasa och pölüwen an kewe kapas, pwokiten King Hezekiah a fen öllük ngeniir o apasa, “Öüsap pölüweni ätewe.”
37Mwirin, Eliakim nöün Hilkiah we mwän, i ewe meilapen chón tümwünü ewe imwen king, pwal Shebna ewe seketeri me Joah nöün Asaf we mwän, i nöün ewe king chón makkeei poraus ra liwinsäfäliló ren Hezekiah. Ra kamwei üfeer ren ar letipeta, iwe, ra tolong pwe repwe chuuri ewe king o ra aporausa ngeni i meet ewe meilapen sounfiu mi tupwuni ewe kingen Assyria a apasa.
Hezekiah a kütta än älillis meren ewe SAMOL
19 Iwe, lupwen King Hezekiah a rong ei poraus, a kamwei üfan fän an letipeta o üföüfolong üüf seni tuuk. Iwe, a feilló lón än ewe SAMOL we Imwenfel pwe epwe iótek. 2Mwirin, a tiinaló Eliakim ewe meilapen chón tümwünü ewe imwen king pwal Shebna ewe seketeri me ekkewe souakkomw me leiin ekkewe souasór, pwe repwe chuuri ewe soufós Isaiah nöün Amos we mwän, nge iir meinisin ra üföüf üüf seni tuuk. 3Iwe, ra üreni ewe soufós Aisea, “Iei meet King Hezekiah a apasa: Iei ew ränin osukosuk me turunufas me itengaw. A usun chök lupwen a tori emön fefin ótun an epwe nöünöü, nge esap wor an pöchökkül an epwe nöünätiw nöün. 4Nge eli ewe SAMOL óm we Kot a rongorong än ewe meilapen sounfiu mi tupwuni ewe kingen Assyria a öppölüwa le üüngeni ewe Kot mi manaw. Iwe, ewe SAMOL óm we Kot epwe öpwüngü ätewe ren an kewe kapas i a rongorong. Iei minne, kopwe iótek fänitem äm ekkewe lussun aramas mi chüen manaw!”
5Iwe, mwirin än nöün King Hezekiah kewe nöüwiis ra atourato än ewe king we poraus ngeni Isaiah, 6ewe soufós Isaiah a apasa ngeniir, “Öüpwe üreni ämi we samol pwe iei meet ewe SAMOL a apasa: ‘Kosap osukosuk ren ekkewe kapasen turunufas mi weneitiei seni nöün ewe kingen Assyria kana chón künö. 7Kopwe rongorong! Pwisin ngang üpwe atolonga och sókkun ngüün lón ewe kingen Assyria. Iwe, i epwe rong och poraus mi feitto seni Assyria epwe üreni pwe ra osupwangen an epwe nóm lón leenian. Mwirin, ngang üpwe föri pwe i epwe mochen liwinsäfäl ngeni poputän fönüwan, ia ngang üpwe niieló i me ie ren ketilas.’ ”
8Nge lón ei ótun, ewe meilapen sounfiu mi tupwuni ewe kingen Assyria a feilló seni Jerusalem pwe epwe angei öüröüran meren an we king. Nge ewe kingen Assyria a fen feilló seni Lakis o maun ngeni Libnah.
9Nge mwittir chök me mwirin ei, King Sennakerib a angei och poraus pwe King Tirhakah ewe kingen Egypt seni Ethiopia a emmwenato ew mwiichen sounfiu pwe repwe maun ngeni i. Nge me mwen än Sennakerib epwe feilló souni ekkewe chón feitto pwe repwe maun ngeni, a tiinaló ekkóch chón künö ren Hezekiah lón Jerusalem fän ei poraus: 10“Ei poraus fäniten King Hezekiah kingen Judah: Kosap mwüüt ngeni ewe Kot en ka anómwu óm apilükülük wón pwe epwe otupwuk ren an kewe pwon pwe Jerusalem esap ooló ren ewe kingen Assyria.’ 11En ka fen unusen silei meet ekkewe kingen Assyria ra föri ngeni chón ekkewe pwal ekkóch mwüü ekis meinisin ia ra feilló ie. Iir ra niieló iteiten emön me emön mi üütä lón aleer. Iwe, ifa usun, en ka ekieki pwe kopwe sókkóló seniir? 12Ifa usun, ekkewe koten ekkewe pwal ekkóch mwüü ra chimanü ekkewe mwüü lupwen äi kewe leewo ra atareló - ekkewe mwüü usun: Kozan, Haran, Rezef me ekkewe aramasen Eden mi nóm lón Tel Assar? Ekkewe kingen Assyria me mwan ra arosereló meinisin! 13Meet a fis ngeni ewe kingen Hamath me ewe kingen Arpad? Meet a fis ngeni ekkewe kingen ekkewe telinimw Sefarvaim, Hena me Ivah?”
14Iwe, mwirin än King Hezekiah a angei ewe taropwe seni lepöün ekkewe chón künö o a älleani, a feittä lón än ewe SAMOL we Imwenfel o wolotaló ewe taropwe me fän mesen ewe SAMOL. 15Iwe, Hezekiah a ääni ei iótek me fän mesen ewe SAMOL o apasa, “Äi SAMOL, Koten Israel, en ewe emön ka móót wón ewe leenien móótun king lefiilen ekkewe kerop mi manaman. En ewe Kot, fókkun en echök Koten ekkewe mwüün fönüfan meinisin. En echök ka föri läng me fönüfan. 16Äi SAMOL, kopwe öüseling ngeniei o rongorong! Äi SAMOL, kopwe suuki mesom o küna. Kopwe öüseling ngeni än Sennakerib kewe kapasen üüngenuk en ewe Kot mi manaw.
17Äi SAMOL, mi enlet pwe ekkewe kingen Assyria ra ataeló ekkeei mwüü meinisin, usun chök minne ewe poraus a apasa. 18Iir ra oturalong ekkewe koten ekkeei mwüü lón ekkei o atareló, pün sap iir kot nge i iir chök uluulun önümwäl mi för seni mwüüch me faaw, ouluuluen pöün aramas. 19Iwe, iei SAMOL äm Kot, üwa tungór ngenuk, kopwe chimanü keem seni lepöün Sennakerib. Mwirin, ekkewe mwüün fönüfan meinisin repwe silei pwe en chök ewe Kot, äi SAMOL, fókkun en echök.”
Isaiah a oosuni usun än chón Judah ngasaló
20Mwirin, Isaiah nöün Amos we mwän a tiinaló ei poraus ren Hezekiah: “Iei meet ewe SAMOL, ewe Koten Israel a apasa: Ngang üwa fen rongorong óm iótek fänäsengesin Sennakerib ewe kingen Assyria. 21Iwe, iei ewe poraus ngang ewe SAMOL üwa apasa epwe weneiti Sennakerib:
‘Ewe föpwülün Zion esap mwo tori mwän a turunufasek o takiriik. Ewe föpwülün Jerusalem a ngääruk o wichikichiki möküran lupwen ka sü.
22Iöön en ka ekieki pwe ka eitengawa o turunufasei? Iö en ka leüommóng ngeni, nge iö mesom a nennengeni fän óm lamalamtekia? En ka föri ekkeei lapalap ngeniei, ngang ewe Emön mi Pin lón Israel!
23En ka turunufaseei ngang ewe Samol ren noum kewe chón künö. Iwe, ka eingeing le apasa, ‘Ngang üwa liäpeni ekkewe chuuk mi fókkun tekia fän wääi kewe wóóken mi chómmóng, ewer, ngang üwa liäpeni ungen ewe chuuk Lebanon. Ngang üwa pöküüwetiw ekkewe irä sedar mi fókkun langattam wón Lebanon, pwal ekkewe irä saipres wón mi fókkun mwirinnö. Ngang üwa tori ökkömwüchchülón kiänin ewe fönü o tolong leiin ekkewe wöllap mi fókkun malüül.
24Ngang üwa tuuw ekkewe chönüttu me lón chómmóng fönüwen chón ekis o ünümi kólikin lóór. Ngang üwa mwo nge öükaló pwuupwun ekkewe chaanpwuupwun Egypt meinisin pwe neii kewe mwiichen sounfiu repwe tongeni pwereló lóór.”
25Nge ifa usun, kosap mwo rongorong? Ngang ewe SAMOL ewe üwa fen ekiekietä ei seni chök lóóm. Melóóm, ngang üwa fen akkóóta meet ngang üwa föri pwe repwe fis iei, pwe en kopwe ataeló ekkewe telinimw mi pöchökkül tittiir pwe repwe wiliti ioien faaw mi mmök.
26Iei popun, a kisikiisiló pöchökkülen aramasen lón ekkewe telinimw o a mecheres ngenuk óm kopwe liäpeniir. Resap tongeni ar repwe pwisin älisiir usun chök ekkewe fetilin lemal, ra usun chök ekkewe fasar mi chök kärään pwükütä a mecheres än aramas repwe pwuuriretiw. Ra usun chök ekkewe fetil mi pwükütä wón ósun imw, ra mwittir pwasaló ren pwichikkaren akkar me mwen ar repwe määritä.
27Nge ngang üwa sileöchchuk, - üwa silei óm feitto me óm feilló pwal meinisin minne en ka föri. Ngang üwa silei usun óm üüngeniei fän óm soong mi wätte.
28Iwe, pwokiten óm üüngeniei fän óm soong, pwal pwokiten óm sikesik, pwisin ngang üwa rongorong, iei minne, ngang üpwe uwalong äi we öö lón pwöötum, pwal äi we akkösak mächä lón awom. Iwe, üpwe eliwinukeló wón ewe aal en ka feitto wón.’
29Mwirin, Aisea a apasa ngeni Hezekiah, “Epwe iei ew älelletan pwe ewe SAMOL epwe tümwünü le eppeti ei telinimw seni ewe kingen Assyria. Lón ei ier, öüpwe mwöngö seni meet mi chök pwisin määritä wón ar. Nge lón ewe ier epwe tapweto, öüpwe mwöngö seni meet mi pwükütä seni waaren minne ra määritä me mwan. Nge lón ewe öülüngätin ier, öüpwe föfföt o kinii uwaar, öüpwe fótuki ämi tännipin irän wain o mwöngö seni uwaar.
30Iwe, ämi ekkewe lussun mi nómwetiw lón Judah mi pichiló seni feiengawen än ekkewe sounfiun ekis pwellieló ei telinimw fän pisekin maun, repwe usun irä mi pwüküsäfäl me lón pwisin pwülün fönüwemi. Iwe, repwe määritä o chómmóngóló.
31Pün epwe worsäfäl ew mwiichen lussun neii kewe aramas repwe meresiwu seni Jerusalem, ew mwiichen ekkewe mi chüen manaw repwe meresiwu seni ewe chuuk Zion.
Än ewe SAMOL mi Unusen Manaman tong mi lapalaap epwe föri pwe ei epwe fis.
32Iwe, iei meet ewe SAMOL a apasa usun ewe kingen Assyria: ‘Nöün kewe mwiichen sounfiu resap tolong lón ei telinimw pwe repwe likäppichi nöüür kewe föün esefich ikeei. Resap karis lükün asamalapen tittin ei telinimw fän ar pisekin eppet lón maun, resap pwal senätä ew orooren maun ünükkün tittin kewe.
33Ewe king epwe liwinsäfäliló ngeni pwisin fönüwan wón ewe chök aal i a feitto wón, nge i esap fókkun tolong lón ei telinimw. Ngang ewe SAMOL üwa kapas.
34Fäniten pwisin iteüöchi me fänäsengesin neii we chón angang David, ngang üpwe peni ei telinimw o amanawa.”
35Iwe, lón ewe chök pwinin, nöün ewe SAMOL we chón läng a feiliwu lón ewe leenien sounfiun Assyria o niieló üküükün ipwükü waliik me limu ngöröw sounfiun Assyria. Iwe, lupwen ekkewe lussun chón Assyria mi chüen manaw ra pwäätä lón ewe sorotän, ra küna pwe a wor soomä ekis meinisin. 36Mwirin, King Sennakerib ewe kingen Assyria a feilló o liwinsäfäl ngeni pwisin fönüwan. I a feilló leenian ngeni än we möküren telinimw Niniva o nómwóló ikenan.
37Iwe, lón ew ränin, lupwen i a fel lón ewe imwenfel än nöün we kot itan Nisrok, nöün kewe mwän iter Adramelek me Sharezer ra niieló i ren ketilas. Mwirin, ra süüló ngeni ewe fönü Ararat. Iwe, Esarhaddon pwal emön nöün Sennakerib mwän a siwili lón wiisan wiisen king.
Än Hezekiah samwaw me an chikarsäfäl (Isaiah 38:1-8; 2 Kronika 32:24-26)
20 Iwe, lón ena fansoun, Hezekiah a samwaw o arap ngeni epwe mäló. Iwe, ewe soufós Isaiah nöün Amos we mwän a feilló pwe epwe äämwa ätei. Iwe, a üreni ewe king ei poraus, “Iei meet ewe SAMOL a apasa: ‘Kopwe amollätä óm emwirinimä, pwokiten en kopwe le mäló. En kosap chikarsäfäl seni óm ei samwaw.’ ”
2Lupwen Hezekiah a rong ei poraus, a äsepa mesan ngeni ewe etiip. Iwe, a iótek ngeni ewe SAMOL o apasa, 3“Äi SAMOL, ngang üwa tungór ngenuk, kose mochen kopwe chechchemeni usun äi üwa sótuni pwe üpwe ölükülük ngenuk o föri meet mi pwüng me fän mesom iteiten fansoun meinisin.” Mwirin, Hezekiah a ngiitiw o fókkun kechiwengaw.
4Nge me mwen än Isaiah feilló seni lukalapen ewe leeni mi nóm mwen ewe imwen king, ei poraus a feitto ren seni ewe SAMOL. A apasa: 5“Kopwe liwinsäfäliló ren Hezekiah, ewe chón emmweni neii kewe aramas. Iwe, kopwe üreni, ‘Iei meet ewe SAMOL, ewe Kot än óm we leewo David a apasa: Ngang üwa rongorong óm iótek o küna chönün mesom. Ngang üpwe echikarók. Iwe, ülüngät rän seni ikenäi, en kopwe toowu seni kiom peet o kopwe feittä ren än ewe SAMOL we Imwenfel. 6Iwe, ngang üpwe apachatä engol me limu ier ngeni manawom. Iwe, ngang üpwe chimanuk me ei telinimw seni ewe kingen Assyria. Ngang üpwe föri ei pwe üpwe penätä iteüöchchi pwal fänäsengesin neii we chón angang David.’ ”
7Mwirin, Isaiah a apasa ngeni nöün Hezekiah kewe chón angang, “Öüpwe föri ew tükütükün säfei seni föün ewe irä fiik o tóófätä wón mmachen Hezekiah we.” Ra föri minne Isaiah a apasa, iwe, Hezekiah a chikarsäfäl.
8Nge lón ewe fansoun, Hezekiah a fen apasa ngeni Isaiah, “Epwe meet esissil ewe SAMOL epwe ngeniei pwe älelleten an epwe echikaraei, nge ngang üpwe tüfichin feilló lón än ewe SAMOL we Imwenfel öülüngät rän seni ikenäi?
9Iwe, Isaiah a pölüweni o apasa, “Iei ewe esissil ewe SAMOL epwe ngenuk pwe älelleten an epwe föri usun meet i a ääni pwon. Ifa usun, ka mochen pwe ngünüwen ewe wóók wón ewe leenien öüküükün kulók seni tinen akkar epwe feilló ngeni mwan wón engol kinikin, ika epwe liwinsäfäl ngeni mwirin wón engol kinikin?”
10Iwe, Hezekiah a pölüweni o apasa, “Epwe mecheres ngeni ngünüwen ewe wóók an epwe feilló ngeni mwan wón engol kinikin. Iei minne, ngang üwa filätä pwe ngünüwen ewe wóók epwe liwinsäfäl ngeni mwirin wón engol kinikin.”
11Iei minne, ewe soufós Isaiah a tungór ngeni ewe SAMOL pwe epwe föri ei. Iwe, ewe SAMOL a föri pwe ngünüwen ewe wóók a liwinsäfäl ngeni mwirin wón engol kinikin me wón än Ahaz we leenien öüküükün kulók seni tinen akkar!
Ewe mwiichen chón künö seni Babylon (Isaiah 39:1-8)
12Ese mang mwo me mwirin ei, nge Merodak-Baladan nöün Baladan we mwän ewe kingen Babylon a tiinaló ekkóch chón künö pwe repwe uwealó ren Hezekiah an kapwong me ew liffang, pün i a rong pwe Hezekiah fókkun samwaw. 13Iwe, Hezekiah a etiwa ewe mwiichen chón künö seni Babylon o a öküna ngeniir ekkewe mettóch meinisin mi nóm lón an kewe imwen iseis pisek mi öüchchea - nöün silifer me kolt, an nofitin mwöngö me lömmis mi pwokkus. A pwal emmwenireló pwe repwe katol an we imwen pisekin maun o öküna ngeniir an kewe pwal ekkóch pisek öüchchea. I a pwääri ngeniir mettóch meinisin! Esap fókkun wor och mettóch Hezekiah esap öküna ngeniir me lón imwan we imwen king ika lón mwüün.
14Mwirin, ewe soufós Isaiah a feilló ren King Hezekiah o eisini, “Meet ekkewe mwän ra mochen? Ia ra feitto me ie?”
Nge Hezekiah a pölüweni o apasa, “Ra feitto seni ew fönü mi toowaw. Ra feitto seni Babylon.”
15Iwe, ewe soufós a eiis, “Meet iir ra küna me lón imwom we imwen king?”
Nge Hezekiah a pölüweni o apasa, “Iir ra küna mettóch meinisin me lón imwei we imwen king. Ngang üwa öküna ngeniir ekkewe mettóch meinisin ngang üwa ääni - äi kewe pisek öüchchea meinisin. Esap fókkun wor och me lón äi kewe imwen iseis pisek mi öüchchea ngang üsap öküna ngeniir.”
16Mwirin, Isaiah a apasa ngeni Hezekiah, “Kopwe öüseling ngeni ei poraus seni ewe SAMOL: 17Nengeni, epwe war ewe fansoun lupwen ekkewe mettóch meinisin mi wor reemw - ekkewe pisek mi öüchchea meinisin mi iseiseló meren óm kewe leewo - aramas repwe uweiireló ngeni ewe fönü Babylon. Esap wor lussun och mettóch repwe likitätiw. Iei aloi, ngang ewe SAMOL. 18Repwe pwal uwealó ekkóch me leiin mwirimwirum kana pwe repwe ooló, iir fitukom me chaóm. Iwe, repwe wiliti chón angang lón imwen ewe kingen Babylon.”
19Mwirin, Hezekiah a apasa ngeni Isaiah, “Ei poraus en ka aporausa ngeniei seni ewe SAMOL a mwirinnö.” Nge ewe king a ekieki, “Epwe chök sóór wor kinamwe me nónnómöch lón fansoun ränin manawei.”
20Iwe, lussun porausen ekkewe pwal ekkóch mettóch mi fis lupwen än Hezekiah nemenem, pacholong porausen öüküükün an pwora, pwal usun an föri ewe nómwun kólik me an tuuw ew leenien pwuun kólik pwe epwe opuuwoto kólik lón ewe telinimw, ra makketiw lón Ewe Pwuken Uruwon Ekkewe Kingen Judah. 21Iwe, lupwen Hezekiah a mäló, a asöösö ren an kewe leewo. Mwirin, nöün we mwän itan Manassah a tapw mwirin le wiiseni ewe wiisen king.
Manassah a nemenem lón Judah (2 Kronika 33:1-20)
21Iwe, Manassah a engol me ruu ierin lupwen a tolong lón wiisan wiisen king. A nóm lón Jerusalem o nemenem lón üküükün lime me limu ier. Iten inan we, Hefzibah. 2Manassah a föri minne mi ngaw me fän mesen ewe SAMOL, pün a appirüw ekkewe föfför mi enniopwut än chón ekkewe mwüü, iir chókewe ewe SAMOL a ösüüreló seni ewe fönü me mwen ekkewe chón Israel. 3Ätei a öüüwsäfälietä ekkewe leenien fel ngeni uluulun önümwäl Hezekiah saman we a atareló. I a pwal senätä ekkewe róngen asór fäniten ewe önü Baal o föri efóch üür uluulun ewe önüfefin Asherah, usun Ahab ewe kingen Israel a föri. Ätei a chappetiw ngeni ekkewe mwiicheichen füün läng meinisin o fel ngeniir. 4Manassah a mwo nge pwal senätä ekkóch róngen asór me lón än ewe SAMOL we Imwenfel, iei ewe leeni ewe SAMOL a kapas usun o apasa, “Iei ewe leeni aramas repwe afóna itei mi pin ie me lón Jerusalem.” 5I a senätä ekkeei róngen asór fäniten ekkewe füün läng meinisin me lón ekkewe ruu leeni lükün än ewe SAMOL we Imwenfel, ewe leeni mi kinelong ngeni me ewe leeni mi kinewu seni lükün ewe Imwenfel. 6Manassah a mwo nge kenaló nöün äät pwe an asór. I a pwal föri angangen roong me pwee o angei öüröüran meren ekkewe waatawa me souawarawar. Ätei a föri chómmóng sókkun föfför mi ngaw me fän mesen ewe SAMOL o föri meet i epwe soong ren.
7Manassah a mwo nge angei ewe üür uluulun ewe önüfefin Asherah i a föri o anómwu lón ewe Imwenfel, iei ewe leeni ewe SAMOL a kapas usun ngeni David pwal ngeni Solomon nöün we mwän o apasa, “Ngang üpwe anómwu itei mi pin tori feilfeilló chök lón ei Imwenfel me lón Jerusalem, ewe telinimw ngang üwa filätä seni leiin ekkewe einagen Israel meinisin. 8Are ekkewe chón Israel repwe älleasochisi äi kewe öllük - unusen ewe öllük ngang üwa ngeniir meren neii we chón angang Moses - ngang üsap ösüüreló pwe repwe ooló seni ei fönü ngang üwa ngeni ar kewe leewo.” 9Nge ekkewe aramasen Judah resap mochen öüseling. Iwe, Manassah a atókkeereló, iei minne ra föri minne a ngaw lap seni minne chón ekkewe mwüün lükün ra föri, iir chókewe ewe SAMOL a arosereló lupwen ekkewe chón Israel ra tolong lón ei fönü.
10Mwirin, ewe SAMOL a apasa meren nöün kewe chón angang, iir ekkewe soufós: 11“Manassah ewe kingen Judah a föri chómmóng föfför mi enniopwut. Ätei a föri minne a fen koon ngaw lap seni ekkewe chón Amor mi akkomw le nónnóm lón ei fönü mwen ekkewe chón Israel. Ätei a emmwenalong ekkewe aramasen Judah lón tipis ren an kewe uluulun önümwäl. 12Iei minne, iei meet ewe SAMOL, ewe Koten Israel a apasa: “Ngang üpwe awarato sókkun feiengaw mi lapalaap wón Jerusalem me Judah, pwe selingen chókana mi rongorong usun repwe tikilómaan lóór ren eniwokkusun. 13Ngang üpwe öpwüngü Jerusalem ren ewe chök pwal öüküükün feiengaw ngang üwa aea fäniten Samaria, üpwe pwal aea ewe chök selin äwenewen ngang üwa aea fäniten ewe familien Ahab. Ngang üpwe elimelimaló ekkewe aramasen Jerusalem usun än emön a elimelima ew sepi o achappäätiw. 14Mwirin, ngang üpwe mwo nge pöütaló ekkewe ekkóch chök lussun mi chüen manaw me leiin neii kewe aramas. Iwe, ngang üpwe esechchiirelong lepöün ekkewe chón opwut iir pwe repwe wiliti liäpen me choon wókun ekkewe chón pölüweniir meinisin. 15Pün iir ra föri minne a ngaw mi fókkun lapalaap me fän mesei o ra asoongaei seni chök ewe fansoun ar kewe leewo ra toowu seni Egypt tori ikenäi.”
16Iwe, Manassah a pwal niieló chómmóng aramas esap wor tipisiir tori Jerusalem a ureló ren chaan aramas esap wor tipisiir seni esóp tori esóp. Ei föfför i a föri a kapach ngeni ewe tipis i a popuw ngeni ekkewe aramasen Judah pwe repwe föri o emmweni ngeniir pwe repwe föri minne mi ngaw me fän mesen ewe SAMOL.
17Iwe, lussun porausen ekkewe pwal ekkóch mettóch mi fis lupwen än Manassah nemenem me an kewe föfför meinisin, pwal pacholong ekkewe tipis i a föri, ra makketiw lón Ewe Pwuken Uruwon Ekkewe Kingen Judah. 18Iwe, lupwen Manassah a mäló, a peias o asöösö ren an kewe leewo lón ewe tännipi lükün ewe imwen king, iei än Uzza we tännipi. Mwirin, nöün we mwän itan Amon a tapw mwirin le wiiseni ewe wiisen king.
Amon a nemenem lón Judah (2 Kronika 33:21-25)
19Iwe, Amon a rüwe me ruu ierin lupwen i a tolong lón wiisan wiisen king. Ätei a nóm lón Jerusalem o nemenem lón üküükün ruu ier. Iten inen ätei, Meshullemeth, nöün Haruz we fefin seni Jotbah. 20Amon a föri minne mi ngaw me fän mesen ewe SAMOL usun chök minne Manassah saman we a föri. 21Ätei a appirüw föfförün saman we. I a fel ngeni ekkewe chök pwal uluulun önümwäl saman we a fel ngeniir o a chappetiw ngeniir. 22Ätei a likitaló ewe SAMOL, ewe Kot än an kewe leewo, o esap mochen fätäl lón älen ewe SAMOL.
23Mwirin, pwisin nöün Amon kewe nöüwiis ra rawangawei o niieló me lón imwan we imwen king. 24Nge ekkewe aramasen ewe fönü Judah ra niieló chókewe meinisin mi rawangawei King Amon, o ra seikätä Josiah nöün we mwän pwe epwe tolong lón leenian le wiiseni ewe wiisen king.
25Iwe, lussun porausen ekkewe pwal ekkóch mettóch mi fis lupwen än Amon nemenem me meet i a föri, ra makketiw lón Ewe Pwuken Uruwon Ekkewe Kingen Judah. 26Ätei a peias lón peiasan we mi nóm lón tännipin Uzza we. Mwirin, nöün we mwän itan Josiah a tapw mwirin le wiiseni ewe wiisen king.
Josiah a nemenem lón Judah (2 Kronika 34:1-2)
22 Iwe, Josiah a walüw ierin lupwen a tolong lón wiisan wiisen king. Ätei a nóm lón Jerusalem o nemenem lón üküükün iliik me ew ier. Iten inen ätei, Jedidah nöün Adaiah we fefin, seni Bozkath. 2Josiah a föri minne mi pwüng me fän mesen ewe SAMOL o a appirüw föfförün an we leewo David. Ätei esap tókkóló seni an föri meet mi pwüng.
3Iwe, lón ewe engol me walüwen ierin än King Josiah nemenem, a tiinaló ewe seketeri itan Shafan ren än ewe SAMOL we Imwenfel. Ätei Shafan i nöün Azaliah we mwän, nge Azaliah i nöün Meshullam mwän. Ewe king a apasa ngeni Shafan, 4“Kopwe feittä ren Hilkiah ewe souasór mi lap o üreni pwe epwe älleani ewe mooni ekkewe chón masa ewe asamalap ra ioni seni ekkewe aramas me lón än ewe SAMOL we Imwenfel. 5Iwe, repwe atolonga ewe mooni fän tümwünüwen ekkewe mwän mi kefilitä pwe repwe nemeni ewe angangen försäfälin minne mi tä me wón ewe Imwenfel. Mwirin, ekkewe chón nemeni ewe angang ra tongeni nöünöü ei mooni le peiofei ngeni ekkewe chón angang pwe repwe försäfäli minne a ta me wón än ewe SAMOL we Imwenfel, 6Ekkewe chón nemeni ewe angang repwe mooni ekkewe täikü, ekkewe chón köü imw me ekkewe chón sees faaw. Repwe pwal nöünöü ei mooni le kamö irä me faaw mi fal pwe repwe aea le försäfäli ewe Imwenfel. 7Nge resap eiis repoten ewe mooni mi katolong fän tümwünüwen ekkewe chón nemeni ewe angang, pwokiten iir aramas mi ölükülük o wenechchar lón ar föfför.”
Hilkiah a seretä wón ewe pwuken öllük (2 Kronika 34:8-28)
8Iwe, Hilkiah ewe souasór mi lap a apasa ngeni ewe seketeri Shafan, “Ngang üwa küna ewe Pwuken Öllük me lón än ewe SAMOL we Imwenfel.” Mwirin, Hilkiah a ngeni Shafan ewe pwuk, nge Shafan a älleani. 9Iwe, ewe seketeri Shafan a liwinsäfäliló ren ewe king o aporausa ngeni ei poraus, “Noum kewe nöüwiis ra ionifengeni ewe mooni mi nóm lón än ewe SAMOL we Imwenfel o ra atolonga fän tümwünüwen ekkewe chón föri ewe angang, iir ekkewe chón nemeni ewe angang wón än ewe SAMOL we Imwenfel.” 10Iwe, ewe seketeri Shafan a pwal apasa ngeni ewe king, “Hilkiah ewe souasór a ngeniei ei pwuk.” Iei minne, Shafan a älleani ewe pwuk ngeni ewe king.
11Nge lupwen ewe king a rongorong meet a makketiw lón ewe Pwuken Öllük, a kamwei üfan fän an letipengaw. 12Mwirin, ewe king a atoowu ekkeei öllük ngeni ewe souasór Hilkiah me Ahikam nöün Shafan we mwän me Akbor nöün Mikaiah we mwän me ewe seketeri Shafan, me Asaiah nöün ewe king we chón öüröür o apasa: 13“Öüpwe feilló ren ewe Imwenfel o kapas ngeni ewe SAMOL fänitei, pwal fäniten ekkewe aramas me fäniten chón Judah meinisin. Öüpwe eisini i usun ekkewe kapas mi mak lón ei pwuk iei a pwä. Iei popun a fókkun wätte än ewe SAMOL soong ngeni kich, pwokiten ach kewe leewo resap älleasochisi ekkewe kapas mi makketiw lón ei pwuk. Kich sisap föri meet ei pwuk a apasa pwe sipwe föri.”
14Iei minne, ewe souasór Hilkiah me Ahikam me Akbor me Shafan me Asaiah ra feilló lón ewe oruuwen kinikinin lón ewe telinimw Jerusalem, iei ewe kinikin mi fö, pwe repwe chuuri ewe soufós fefin itan Huldah. Neminnei i pwülüwen Shallum nöün Tikvah we mwän nge Tikvah i nöün Harhas. Shallum i ewe chón tüttümwünü ekkewe üföüfen lón ewe Imwenfel. Iwe, ätekeei ra aporausa ngeni neminnewe minne a fis.
15Iwe, neminnewe a apasa ngeniir, “Ewe SAMOL, ewe Koten Israel a kapas. Öüpwe feilló o üreni ewe mwän mi tiinikemiito reei, 16‘Iei meet ewe SAMOL a apasa: Ngang üpwe ataeló ei telinimw o arosaló aramasen lón, usun chök minne a makketiw lón ewe pwuk en ewe kingen Judah ka älleani. 17Pün neii kewe aramas ra likitieiló o ra fel ngeni ekkewe koten ekis. Iwe, ngang üwa fókkun soong reer fäniten ekkewe uluulun önümwäl meinisin pöüür a föri. Iei minne, äi soong epwe keni ei leeni nge esap kunuló.’ 18Nge öüpwe feilló ren ewe kingen Judah mi tiinikemiito pwe öüpwe eisini ewe SAMOL o öüpwe üreni: ‘Iei meet ewe SAMOL, ewe Koten Israel a apasa fänäsengesin ekkewe kapas en ka rongorong: 19‘En ka liämaam o ka pwisin etekisónók me fän mesei ngang ewe SAMOL lupwen ka rongorong meet ngang üwa apasa fäniten feiengawen ei telinimw me aramasan, pwe ei fönü epwe önümamaw o wiliti ew leeni mi pöönüló. En ka kamwei üfom fän óm letipeta o kechiw fän mesei lón óm äier. Iei minne, ngang üwa wesewesen rongorong ngeni óm iótek, iei aloi ngang ewe SAMOL. 20Iwe, ngang üsap tiinato ewe feiengaw ngang üwa pwon pwe üpwe efeiengawa ngeni ei telinimw tori mwirin óm kopwe mäló o peiaseló lón kinamwe ren óm kewe leewo. Iwe, mesom esap küna ewe feiengaw ngang üpwe awarato wón ei leeni.’ ”
Iwe, ekkewe mwän ra liwinsäfäliló o uwealó än neminnewe we poraus ngeni ewe king.
Än Josiah angangen akkóótsäfäl (2 Kronika 34:3-7,29-33)
23 Mwirin, ewe king Josiah a kööri fengeni ekkewe souakkomwen Judah me Jerusalem meinisin. Iwe, ra mwiicheto ren. 2Iwe, ewe king a feittä ren än ewe SAMOL we Imwenfel fiti ekkewe souakkomwen Judah me Jerusalem, pwal ekkewe aramasen Judah me Jerusalem meinisin, pwal ekkewe souasór me ekkewe soufós - ekkewe aramas meinisin seni ekkewe mi kis tori ekkewe lap. Iwe, me ikenan, ewe king a älleani ngeniir unusen kapasen lón ewe Pwuken Pwon a pwä me lón än ewe SAMOL we Imwenfel. 3Ewe king a üütä lón leenian leenien nemenem ünükkün ewe üür o a önüküchcharasäfäli ewe pwon me fän mesen ewe SAMOL. I a pwon pwe epwe älleasochisi ewe SAMOL ren an epwe öpwönüwetä an kewe öllük me pwüüng me kapasen öüröür meinisin ren unusen lelukan me unusen ngünün. Lón ei lapalap, i a önüküchchara kapasen ewe pwon meinisin mi makketiw lón ewe pwuk. Mwirin, ekkewe aramas meinisin ra pwon pwe repwe öpwönüwetä meet masowen ewe pwon.
4Mwirin, ewe king a öüröüra ngeni Hilkiah ewe souasór mi lap me ekkewe souemmwenin leiin souasór, pwal ngeni ekkewe chón masa ekkewe asamalapen ewe Imwenfel pwe repwe atoowu seni än ewe SAMOL we Imwenfel ekkewe pisek meinisin ra aea le fel ngeni ewe önü Baal me ewe önüfefin Asherah me ekkewe mwiicheichen füün läng meinisin. Iwe, ewe king a üreniir pwe repwe kenaló ekkeei mettóch meinisin lükün Jerusalem wón ekkewe leeni mi asóssónöch wón palapalatän ewe leemólun Kidron. Iwe, a uwealó falanger ngeni Bethel. 5Ewe king a pwal ösüüweló ekkewe souasór mi angang ngeni önümwäl, iir chókewe mi kefilitä meren ekkewe kingen Judah me mwan, pün iir ra keni appach mi pwokkus lón ekkewe leenien fel ngeni uluulun önümwäl leemelen Judah pwal lón ewe leeni arap ngeni ünükkün Jerusalem. Ewe king a ösüüweló chókewe meinisin mi keni appach mi pwokkus ngeni ewe önü Baal, pwal ngeni ewe akkar me ewe maram, pwal ngeni ekkewe mwiicheichen füü me ekkewe füün läng meinisin. 6Iwe, ewe king a ösüüwewu ewe üür uluulun ewe önüfefin Asherah seni lón än ewe SAMOL we Imwenfel o a uwealó lükün Jerusalem ngeni ewe leemólun Kidron o kenaló me ikenan. Mwirin, a üsi ewe uluulun tori a wiliti mworomwor. Iwe, a atoropassafeili ewe mworomwor wón ewe leenien peiasen aramas ese lifilfil. 7Ewe king a pwal ataetiw ekkewe imw mangaku, imwen ekkewe mwän mi fangaló inisiir fäniten lisowu fäniten ar fel ngeni ekkewe önü mi nóm lón än ewe SAMOL we Imwenfel, ia ekkewe fefin ra türüni ie ekkewe mangaku fäniten ewe önüfefin Asherah.
8Mwirin, Josiah a köörisäfälieto ngeni Jerusalem nöün ewe SAMOL kewe souasór meinisin mi nóm lón ekkewe pwal ekkóch telinimwen Judah. Iwe, a pwal ataeló pinin ekkewe leenien fel ngeni uluulun önümwäl meinisin seni Keba tori Beersheba, ia ekkewe souasór ra keni appach mi pwokkus ie. A pwal ataetiw ekkewe leenien fel ngeni uluulun önümwäl mi nóm ren asamalapen tittin ewe telinimw ren ewe asamalapen tittin Joshua, ewe kepinan Jerusalem. Ika emön epwe tolong lón ewe telinimw, iwe, ei asamalap a nóm peliimöngün ewe asamalapen tittin ewe telinimw. 9Iwe, ekkewe souasór mi piin angang lón ekkewe leenien fel ngeni ekkewe uluulun önümwäl, resap tongeni ar repwe föri angangen asór wón än ewe SAMOL we róngen asór lón Jerusalem, nge a chök mwüümwütä ngeniir ar repwe mwöngö pilawa esap wor iis lón fiti ekkewe pwal ekkóch souasór.
10Mwirin, ewe king Josiah a pwal ataeló pinin ewe róngen asór lón ewe leeni Tofeth, iei ewe leeni mi nóm lón ewe leemólun Ben Hinnom. Iei minne, esap wor emön a chüen tongeni aea ewe róngen asór le ääni asór emön nöün äät ika nöün nengngin wón ekkei me lón ei leeni pwe an asór ngeni Molek. 11Ätei a ösüüweló seni leasamalapen än ewe SAMOL we Imwenfel ekkewe uluulun óris, ekkewe kingen Judah mi akkomw mwan ra epiniir fäniten ar fel ngeni akkar. Ekkeei uluulun óris ra piin nóm lón ewe leeni arap ngeni rummwen emön nöüwiis mi tekia itan Nathan-Melek. Ewe King Josiah a pwal kenaló ekkewe wóóken mi epinipiniló fäniten ar fel ngeni ewe akkar.
12Iwe, Josiah a ataetiw ekkewe róngen asór ekkewe kingen Judah ra seniiretä wón ewe sässärin asen ewe imwen king arap ngeni ruumwen Ahaz we asan. Ewe king a pwal ataetiw ekkewe róngen asór Manassah a seniiretä lón ekkewe ruu leeni mi nóm mwen än ewe SAMOL we Imwenfel. A ömwökütüür seni ikenan o ataatakisiretiw. Mwirin, a atoropasafeili mökkükisiir lón ewe leemólun Kidron. 13Ewe king a pwal ataeló pinin ekkewe leenien fel ngeni uluulun önümwäl mi nóm peliöötiwen Jerusalem me öörün ewe Chukun Limengaw. Ikkeei ekkewe leenien fel Solomon ewe kingen Israel a öüüretä fäniten Ashtoreth ewe önüfefin mi fókkun enniopwut än ekkewe chón Sidon, me fäniten Kemos ewe koten Moab mi fókkun enniopwut, pwal fäniten Molek (ika Milkom) än ekkewe chón Ammon we kot mi enniopwut. 14Josiah a ataatakisi ekkewe üür faaw mi pin o pöküwetiw ekkewe üür uluulun ewe önüfefin Asherah. Mwirin, a ataeló pinin ekkeei leni ren an atoropasafeili chüün aramas wóór.
15Iwe, ewe king a pwal ataeló ewe róngen asór mi nóm Bethel, iei ewe leenien fel ngeni uluulun önümwäl Jeroboam nöün Nebat we mwän a föri, lupwen a emmwenalong chón Israel lón tipis. Josiah a ataatakisi föün ei róngen asór tori a wiliti mworomwor o a kenaló ewe üür uluulun ewe önüfefin Asherah. 16Mwirin, lupwen Josiah a nennefeil, a küna ekkóch peias mi nóm leepekin ewe chukuchukutä. Iwe, a tiinaló ekkóch aramas o öllük ngeniir pwe repwe uweato chüün ekkewe soomä seni lón ekkewe peias. Iwe, a kenaló ekkewe chüü wón ewe róngen asór lón Bethel pwe epwe elimengawa ewe róngen asór. Ei a fis usun chök minne ewe SAMOL a pwon meren ewe mwän mi wor ökkünöön meren Kot lupwen Jeroboam a üütä ünükkün ewe róngen asór lón ewe fansoun chuulap. Mwirin, Josiah a kul o nennetäi peiasen ewe mwän mi wor ökkünöön meren Kot, ätewe mi oosuni ekkeei mettóch.
17Iwe, Josiah a eiis, “Peiasen iö ewe ngang üwa küna ewe föün ächchem me wón?”
Nge ekkewe aramasen ewe telinimw ra üreni Josiah, “Ei föün ächchem iei esissilen peiasen ewe mwän mi wor ökkünöön meren Kot mi feitto seni Judah o oosuni ekkeei mettóch en ka föri ngeni ei rongen asór lón Bethel.”
18Iwe, ewe king a apasa, “Öüpwe likiti ei peias. Esap wor emön epwe atóra chüün ätewe.” Iei minne, ra likitaló pwe resap keni chüün ewe mwän mi wor ökkünöön meren Kot, pwal chüün ewe soufós chinlap seni Samaria.
19Mwirin, Josiah a ataeló ekkewe imw lón ewe leenien fel ngeni uluulun önümwäl lón ekkewe telinimwen Samaria, usun chök minne i a föri me lón Bethel.Ekkewe leenien fel ngeni uluulun önümwäl ra köüütä meren ekkóch kewe kingen Israel o ra föri pwe ewe SAMOL a fókkun soong. 20Josiah a niieló ekkewe souasór meinisin mi angang lón ekkewe leenien fel ngeni uluulun önümwäl wón pwisin ar kewe róngen asór. Iwe, a kenaló chüün aramas wón ekkewe róngen asór pwe epwe ataeló piniir. Mwirin, Josiah a liwinsäfäl ngeni Jerusalem.
Josiah a föri ächechchemen ewe Pasofer (2 Kronika 35:1-19)
21Mwirin, King Josiah a atoowu ei öllük ngeni ekkewe aramas meinisin o apasa, “Öüpwe fókkun föri ächechchemen ewe Pasofer ngeni ewe SAMOL ämi we Kot, usun a makketiw lón ei Pwuken Pwon.” 22Iwe, esap wor ew ächchemenen Pasofer mi fis epwe wewe ngeni ei, seni ewe fansoun lupwen ekkewe souköpwüng ra emmweni Israel ika lón unusen ekkewe ier meinisin ekkewe kingen Israel me ekkewe kingen Judah ra nemenem. 23Ekkewe aramas ra efisi ächechchemen ei Pasofer ngeni ewe SAMOL lón Jerusalem lón ewe engol me walüwen ierin än King Josiah nemenem.
24Iwe, pwal sópwósópwóló chök, Josiah a ösüüweló ekkewe wäänanü me ekkewe souawarawar o a pöütaló ekkewe önüün leimw me ekkewe pwal ekkóch sókkun angangen fel ngeni uluulun önümwäl mi enniopwut i a küna me lón Jerusalem pwal leemelen ewe fönü Judah. A föri ei pwe epwe älleasochis ngeni ekkewe öllük meinisin mi makketiw lón ewe pwuk, ewe souasór Hilkiah a küna me lón än ewe SAMOL we Imwenfel. 25Esap wor emön king mi manaw me mwan epwe usun Josiah, pün i a kul ngeni ewe SAMOL ren unusen lelukan, ren unusen ngünün o ren unusen an pöchökkül, pün a älleasochisi än Moses kewe öllük meinisin. Iwe, esap wor emön king epwe usun Josiah seni ena fansoun.
26Iwe, iei mwo nge ewe SAMOL esap ükütiw seni an lingeringer mi fókkun wätte, pün i a chüen soong ngeni ekkewe chón Judah, pwokiten ekkewe föfföringaw meinisin King Manassah a föri. 27Pün ewe SAMOL a apasa, “Ngang üpwe ataeló Judah usun chök äi üwa fen ataeló Israel. Ngang üpwe ösüüweló chón Judah seni fän mesei o pöütaló äi ei telinimw Jerusalem ngang üwa filätä me ewe Imwenfel ia itei epwe fón me ie.”
28Iwe, lussun porausen ekkewe pwal ekkóch mettóch mi fis lupwen än Josiah nemenem me an kewe föfför meinisin, ra makketiw lón Ewe Pwuken Uruwon Ekkewe Kingen Judah.
29Lupwen fansoun än Josiah a king, Farao Neko ewe kingen Egypt a feittä ren ewe chaanpwuupwu Eufreitis, pwe epwe älisi ewe kingen Assyria. Iwe, King Josiah a feilló fiti nöün mwiichen sounfiu pwe epwe souni o maun ngeni. Nge Farao Neko a niieló Josiah lupwen ra chufengen me lón Mekiddo. 30Iwe, nöün Josiah kewe meilapen sounfiu ra uweeisäfälieló inisin wón efóch wóóken seni Mekiddo ngeni Jerusalem o ra peiaseni i lón pwisin peiasan. Mwirin, ekkewe aramasen ewe fönü ra angei nöün Josiah we mwän itan Jehoahaz o epiti i pwe epwe siwili saman we lón wiisan wiisen king.
Jehoahaz a nemenem lón Judah (2 Kronika 36:2-4)
31Iwe, Jehoahaz a rüwe me ülüngät ierin lupwen a tolong lón wiisan wiisen king. Ätei a nóm lón Jerusalem o nemenem lón üküükün ülüngät maram. Iten inen ätei, Hamutal nöün Jeremiah we fefin seni Libnah. 32Jehoahaz a föri meet mi ngaw me fän mesen ewe SAMOL, usun chök minne an kewe leewo ra föri. 33Iwe, Farao Neko a kalapwuseei Jehoahaz lón Riblah lón ewe fönü Hamath, pwe epwe eppeti seni ätei an esap chüen tongeni nemenem lón Jerusalem. Neko a pwal echchimwa seni chón Judah pwe repwe püngütiw üküükün ipwükü talent silifer me ew talent kolt pwe ar takises. 34Farao Neko a atolonga Eliakim pwal emön nöün Josiah mwän, pwe epwe siwili saman we lón wiisan wiisen king. Iwe, Neko a siwili iten Eliakim ngeni Jehoiakim. Nge Neko a angei Jehoahaz o uwealó i ngeni Egypt pwe epwe emön chón kalapwuus. Iwe, Jehoahaz a mäló me ikenan. 35Nge fäniten än Jehoiakim epwe tongeni angei ewe silifer me kolt Farao Neko a echchimwa seni chón Judah pwe repwe püngütiw, iei minne Jehoiakim a ioni ew takises seni ekkewe aramasen Judah, nge a öllük ngeniir pwe repwe püngütiw ar takises öüküük ngeni ar tüfich.
Jehoiakim a nemenem lón Judah (2 Kronika 36:5-8)
36Iwe, Jehoiakim a rüwe me limu ierin lupwen i a tolong lón wiisan wiisen king. I a nóm lón Jerusalem o nemenem lón üküükün engol me ew ier. Iten inen ätei, Zebidah nöün Pedaiah we fefin seni Rumah. 37Jehoiakim a föri minne mi ngaw me fän mesen ewe SAMOL, usun chök minne an kewe leewo ra föri.
24 Iwe, lupwen fansoun än Jehoiakim nemenem, King Nebukadnezzar ewe kingen Babylon a tööki ewe fönü Judah. Jehoiakim a fangetä o a takises ngeni Nebukadnezzar lón üküükün ülüngät ier. Nge mwirin, Jehoiakim a siwili an ekiek o a üüngeni Nebukadnezzar. 2Mwirin, ewe SAMOL a tiinaló ekkóch mwiichen aramas iir chón Babylon, chón Aram, chón Moab me ekkóch chón Ammon iir chón maun äserengaw mi küüt liäpeer fän pöchökkül pwe repwe maun ngeni Judah o ataeló, usun chök minne ewe SAMOL a pwon meren nöün kewe chón angang ekkewe soufós. 3Enlet, ekkeei feiengaw ra fis ngeni Judah alóngólóng wón än ewe SAMOL öllük. Pün i a ekiekietä pwe epwe ösüüweló ekkewe chón Judah seni fän mesan, pwokiten än Manassah kewe tipis mi chómmóng i a föri, 4pacholong an össükaló chaan aramas esap wor ar tipis. Pün i a ouraaló Jerusalem ren chaan aramas esap wor ar tipis. Iwe, ewe SAMOL esap mochen epwe omwusaló ei tipis.
5Iwe, lussun porausen ekkewe pwal ekkóch mettóch mi fis lupwen än Jehoiakim nemenem me an kewe föfför meinisin, ra makketiw lón Ewe Pwuken Uruwon Ekkewe Kingen Judah. 6Iwe, lupwen Jehioakim a mäló o asöösö ren an kewe leewo, nöün we mwän itan Jehoiachin a tapw mwirin le wiiseni ewe wiisen king.
7Nge ewe kingen Egypt esap chüen liwinsäfäl seni fönüwan mwirin ei fansoun, pwokiten ewe kingen Babylon a liäpenaló meinisin unusen ewe kinikin mi piin nóm fän nemenien Egypt me mwan - seni ewe öüwöön Egypt tori ewe chaanpwuupwu Eufreitis.
Jehoiachin a nemenem lón Judah (2 Kronika 36:9-10)
8Iwe, Jehoiachin a engol me walüw ierin lupwen i a tolong lón wiisan wiisen king. I a nóm lón Jerusalem o nemenem lón üküükün ülüngät maram. Iten inen ätei, Nehushta, nöün Elnathan we fefin seni Jerusalem. 9Jehoiachin a föri minne mi ngaw me fän mesen ewe SAMOL, usun chök minne saman we a föri.
10Lupwen fansoun än Jehioachin nemenem, nöün King Nebukadnezzar kewe meilapen sounfiu ra feitto fiti nöüür kewe sounfiu pwe repwe maun ngeni Jerusalem o pwellieló fän pisekin maun. 11Pwal pwisin Nebukadnezzar ewe kingen Babylon a wareiti Jerusalem, lupwen nöün kewe meilapen sounfiu ra pwellieló ei telinimw fän pisekin maun. 12Mwirin, King Jehoiachin ewe kingen Judah me inan we, fiti nöün kewe chón öüröür me ekkewe aramas tekia, pwal nöün kewe nöüwiis, iir meinisin ra fangetä ngeni ekkewe chón Babylon.
Iwe, lón ewe awalüwen ierin än Nebukadnezzar, ewe kingen Babylón nemenem, i a kalapwuseei Jehoiachin. 13Iwe, usun minne ewe SAMOL a fen apasa me mwan, Nebukadnezzar a uwealó ekkewe pisek öüchchea meinisin seni lón än ewe SAMOL we Imwenfel pwal seni ewe imwen king. I a ettätiw ekkewe kolt meinisin Solomon ewe kingen Israel a aea le föri pisekin lón än ewe SAMOL we Imwenfel. 14King Nebukadnezzar a uwealó üküükün engol ngöröw chón ooló seni Jerusalem, pacholong ekkewe aramas tekia meinisin me ekkewe sounfiu mi pöchökkül o pwora, pwal ekkewe souangang meinisin me ekkewe chón föri pisek seni mächä. Iei minne, ekkewe chök aramas mi mweleele ra nómwetiw lón ewe fönü.
15Nebukadnezzar a uwealó King Jehoiachin ngeni Babylon pwe epwe emön chón ooló fiti ewe kiwiin inen ewe king we, pwülüwan kewe, nöün kewe nöüwiis me ekkewe souemmwenin ewe fönü meinisin. 16Ewe kingen Babylon a pwal uwealó ngeni Babylon üküükün fisu ngöröw me leiin ekkewe sounfiu mi fókkun mwirinnö me engöröw souangang me chón föri pisek seni mächä. Iir meinisin ra pöchökkül o fich ngeni ar repwe maun. 17Mwirin, ewe kingen Babylon a atolonga Mattaniah pwiin semen Jehoiachin we, pwe epwe siwili Jehoiachin lón wiisan wiisen king. Iwe, a siwili iten Mattaniah ngeni Zedekiah.
Zedekiah a nemenem lón Judah (2 Kronika 36:11-12; Jer. 52:1-3)
18Iwe, Zedekiah a rüwe me ew ierin lupwen a tolong lón wiisan wiisen king. I a nóm lón Jerusalem o nemenem lón üküükün engol me ew ier. Iten inen ätei, Hamutal nöün Jeremiah we fefin seni Libnah. 19Nge Zedekiah a föri minne mi ngaw me fän mesen ewe SAMOL, usun chök minne Jehoiachin a föri. 20Iei minne, lón än ewe SAMOL soong, a ösüüweló ekkewe aramasen Jerusalem me Judah seni fän mesan o tiinireló pwe repwe ooló.
Mwirin, Zedekiah a üüngeni ewe kingen Babylón.
Jerusalem a taaló (2 Kronika 36:13-21; Jer. 52:3-11)
25 Iei minne, lón ewe ettiuwen ierin än Zedekiah nemenem, lón ewe äengolun ränin ewe äengolun maram, Nebukadnezzar ewe kingen Babylon a emmwenato unusen an mwiichen sounfiu pwe repwe maun ngeni Jerusalem. Iwe, ra pwellieló ewe telinimw fän pisekin maun o ra senätä ew orooren maun ngeni pwellin ünükkün tittin. 2Ra pwellieló ewe telinimw Jerusalem fän pisekin maun tori ewe engol me ewin ierin än King Zedekiah nemenem.
3Nge lón ewe ettiuwen ränin ewe örüwänüwen maram, ewe lengita lón ewe telinimw a fókkun wätteló, pün a iteló mwöngö seni ekkewe aramas. 4Mwirin, nöün Nebukadnezzar kewe sounfiu ra ataetiw och kinikinin tittin ewe telinimw. Iwe, King Zedekiah me nöün kewe sounfiu meinisin ra ekieki pwe repwe süüló seni ewe telinimw. Nge pwokiten ekkewe sounfiun Babylon ra pwellieló ewe telinimw, ra witiwit pwe epwe pwiniló pwe repwe süüwu me lón ewe asamalapen ewe tiit mi nóm lefiilen ekkewe ruu tiit lükün sökürün än ewe king we tännipi. Iwe, ra süüló lón ekkewe maasies äwenewenen ewe leemólun Jordan. 5Nge ekkewe sounfiun Babylon ra tapweriir o ra liäpeni ewe king me lón ewe maasiesin Jeriko, nge lón ena ótun, nöün kewe sounfiu meinisin ra süü seni.
6Iwe, ekkewe sounfiun Babylon ra emmwenaló ewe king ren ewe kingen Babylon mi nóm Riblah. Me ikenan, ewe kingen Babylon a atoowu pwüngün minne epwe fis ngeni Zedekiah. 7Ewe kingen Babylon a föri pwe Zedekiah epwe katol nöün kewe mwän lupwen ra ninniiló. Mwirin, ra olusawu föün mesen Zedekiah, ra fööti i ngeni sein mi för seni piraas o ra uwealó i ngeni Babylon.
Ewe Imwenfel a taaló (Jeremiah 52:12-27)
8Iwe, lón ewe efisuwen ränin ewe elimuwen maram, iei ewe engol me tiuuwen ierin än Nebukadnezzar a nemenem lón Babylon, Nebuzaradan, ewe meilapen sounfiu mi wiisen tümwünü ewe king, i emön nöün ewe kingen Babylon nöüwiis, a wareiti Jerusalem. 9A kenätiw än ewe SAMOL we Imwenfel me ewe imwen king, pwal ekkewe imw meinisin lón Jerusalem. Ätei a kenaló ekkewe imw mi öüchchea meinisin me lón ewe telinimw. 10Mwirin, ewe meilapen sounfiu mi wiisen tümwünü ewe king a nemeni unusen ewe mwiichen sounfiun Babylon lupwen ra ataetiw ekkewe tiit pwellin ewe telinimw Jerusalem. 11Mwirin, Nebuzaradan ewe meilapen sounfiu mi wiisen tümwünü ewe king a uwealó Babylon ekkewe aramas mi chüen nómwetiw lón ewe telinimw fiti fengen me ekkewe lussun aramas me ekkewe sounfiu mi pwärätä enletin ar uolükülük ngeni ewe kingen Babylon me mwan. 12Nge ewe meilapen sounfiu mi wiisen tümwünü ewe king a mwüüt ngeni ekkóch me leiin ekkewe aramas mi fókkun mweleele pwe repwe chök nómwetiw lón ewe fönü Judah pwe repwe tümwünü ekkewe tännipin irän wain me ekkewe pwal ekkóch tännipi.
13Iwe, ekkewe sounfiun Babylon ra ataatakisi ekkewe üür mi för seni piraas, ekkewe wäänifóten sepien kólik mi wor kürümaar me ewe sepien kólik mi wätte mi för seni piraas ra nóm ren än ewe SAMOL we Imwenfel. Iwe, ra uwealó ekkewe piraas meinisin ngeni Babylon. 14Ra pwal uwealó ekkewe nape, ekkewe söföl, ekkewe fichin wikken laamp, ekkewe sepi me ekkewe sakkopaaten sepi mi för seni piraas meinisin, ekkewe souasór ra aea le föri ekkewe asór lón ewe Imwenfel. 15Iwe, Nebuzaradan, ewe meilapen sounfiu mi wiisen tümwünü ewe king, a pwal angealó ekkewe sepi fäniten mwoli me ekkewe pwal ekkóch sepi ra aea fäniten äsupwu chcha. A uwealó meinisin minne a för seni kolt mi mwirinnö ika silifer fäniten ewe kolt me ewe silifer.
16Nge ewe piraas seni ekkewe rüwofóch üür me ewe sepien kólik mi wätte pwal ekkewe wäänifót mi wor kürümaar Solomon a föriir fäniten än ewe SAMOL we Imwenfel, ra koon selüküló chouur an epwe kilóniir. 17Üküükün tekian efóch me efóch kewe üür, engol me walüw mwalü. Mi pwal wor letolen ekkewe üür mi för seni piraas, üküükün tekian efóch, ülüngät mwalü. A pwal wor sein mi lut me uluulun ewe föün irä itan pómekränet ra nóm wón pwellin ünükkün ekkewe leetol, nge meinisin ra för seni piraas.
18Iwe, ewe meilapen sounfiu mi wiisen tümwünü ewe king a angei Seraiah ewe souasór mi lap me Zefaniah ewe souasór mi kisitiw fan, pwal ekkewe ülümön chón mammasa asamalapen ewe Imwenfel, pwe repwe fitaló pün iir chón kalapwuus. 19Iwe, seni leiin chókewe mi chüen op lón ewe telinimw, Nebuzaradan a angei emön meilapen ewe mwiichen sounfiun Judah, nöün ewe king kewe limmön chón öüröür, nöün ewe meilapen sounfiu we seketeri mi wiisen makkeei iteiten aramasen ewe fönü me wone mwän mi iteföüló me lón ewe telinimw. 20Nebuzaradan ewe meilapen sounfiu a angeiir meinisin o uweiireló ren ewe kingen Babylon mi nóm Riblah. 21Nge ewe kingen Babylon a niireló meinisin me lón Riblah lón ewe fönü Hamath.
Iei usun än ekkewe aramasen Judah ra ooló o feilló toowaw seni fönüwer.
Kedaliah a kepina lón Judah (Jeremiah 40:7-9; 41:1-3)
22Mwirin, Neubukadnezzar ewe kingen Babylon a filätä Kedaliah nöün Ahikam we mwän, nge Ahikam nöün Shafan, pwe epwe kepina, nöün ekkewe aramas mi chüen nómwetiw lón ewe fönü Judah, iir chókewe ewe kingen Babylon a likitiiretiw. 23Nge lupwen ekkewe meilapen sounfiu me nöüür kewe sounfiun Judah mi op lemal ra rong pwe ewe kingen Babylon a filätä Kedaliah pwe epwe kepina, iir meinisin ra feitto ren Kedaliah lón Mizpah. Ikkeei iten ekkewe meilap: Ishmael nöün Nethaniah we mwän, Johanan nöün Kareah we mwän, Seraiah nöün Tanhumeth we mwän ewe re Netofath, me Jaazaniah nöün emön re Maaka mwän. Ätekeei ra feitto me nöüür kewe sounfiu meinisin. 24Iwe, Kedaliah a önükünükü an kapas ren an pwon fän ökköpöl ngeni ekkewe meilap me nöüür kewe sounfiu o apasa ngeniir, “Öüsap nuokkusiti ekkewe nöüwiisen Babylon. Öüpwe nómwetiw lón ei fönü o angang ngeni ewe kingen Babylon. Mwirin, mettóch meinisin epwe mwirinnö fänitemi.”
25Nge lón ewe efisuwen maram lón ewe chök ier, Ishmael nöün Nethaniah we mwän, nge Nethaniah nöün Elishama, i emön seni ewe familien king, a feilló Mizpah fiti engol mwän o niieló Kedaliah. A pwal niieló ekkewe chón Judah me ekkewe chón Babylon mi nóm ren Kedaliah lón Mizpah. 26Mwirin ei, ekkewe aramasen Judah meinisin, seni ekkewe mi kis tori ekkewe mi lap, pwal ekkewe meilapen sounfiu ra üütä o süüló Egypt, pün ra fókkun nuokkusiti meet ekkewe chón Babylon repwe föri ngeniir.
Jehoiachin a ngasaló seni an kalapwuus (Jeremiah 52:31-34)
27Iwe, lón ewe iliik me fisuwen ierin än King Jehoiachin ewe kingen Judah ooló lón Babylon, Evil-Merodak a móótuni ewe leenien móótun king lón Babylon. Ätei a kirekiröch ngeni Jehoiachin o a angasawu i seni lón kalapwuus lón ewe rüwe me fisuwen ränin ewe engol me ruuwen maram lón ena ier. 28Evil-Merodak a ääni kapas mi kirekiröch ngeni Jehoiachin o atolonga i lón ew wiis mi tekia seni ekkewe pwal ekkóch king mi ooló o nóm ren lón Babylon. 29Ätei a awora ngeni Jehoiachin üfan mi fö pwe ekkesiwilin üfan kewe üföüfen kalapwuus. Iwe, a mwüümwütä ngeni Jehoiachin an epwe mwöngö seni än ewe king cheepel lón lussun ränin manawan. 30Ewe kingen Babylon a pwal ngeni Jehoiachin älillisin iteiten rän pwe ötüfichin an osupwang tori ewe rän i a mäló.